Luka
Akava Evanđelje pisinđa o manuš palo anav Luka, kova inele doktori hem misionari kova putujinđa e apostoleja e Pavleja (dikh ano Kol 4,14; Flm 24; 2. Tim 4,11 ) hem na inele Jevrejco. Akava lil vaćeri taro e Isusesoro bijandipe, dživdipe, sikaviba, čudesija, meriba ko krsto, uštiba taro mule hem taro lesoro legariba ko nebo. Jekh oto glavna teme oto akava Evanđeljei da o Isus pherela o obećanja saven o Devel dinđa e Izraelese ano Purano zavet, ali ađahar hem da o Šukar lafi nane samo zako Jevreja nego hem zako manuša kola nane Jevreja. Ano akava Evanđelje o Isus sikaj taro but teme, đi tari molitva, Sveto Duho, radost, zahvalnost hem love. Akava lil mothoj hem adava sar o Isus dinđa sastipe hem oprostiba bute manušenđe, đi okolenđe kola inele but namborme ili opsednutime demonencar, e čororenđe, e grešnikonenđe, okolenđe kolen avera na mangle hem bute đuvljenđe. O Luka akava pisinđa, verovatno, đi sar ko 65. berš palo Hrist.
Chapter 1
O Luka pisini akava lil e Isusestar e Teofilese
1 Cenimeja Teofile, sar so džane, but džene lelje te pisinen oto događaja zako save o Devel dinđa plo lafi, a save pherdile maškar amende. 2 On pisinde adalestar palo adava sar so o manuša, kola dikhle adala događaja, vaćerde amenđe. Adala manuša dikhle adava pana oto anglunipe e Mesijasere dživdipastar ki phuv. On ule sluge e Devlesere te sikaven amen o lafi e Mesijastar. 3 Ađahar hem me, palo so oto anglunipe šukar ispitujinđum sa adava, mangljum tuće sa palo redo te pisinav. 4 Ćerđum adava te šaj ove uverime dai čače sa adava so sikliljan e Mesijasere dživdipastar.
O anđeo phenela so ka bijanđol o Jovan o Krstitelj
5 Ked o Irod inele caro ani Judeja, nesavo manuš palo anav Zaharija inele svešteniko e izraelconengoro. Ov inele svešteniko oto redo e Avijasoro. [1]2. Dnev 24 E Zaharijasiri romni da inele oto pleme e Aronesoro. [2] Lakoro anav inele Jelisaveta. 6 O Zaharija hem i Jelisaveta inele pravedna anglo Devel adalese so živinde palo sa o naredbe hem o zakonja e Gospodesere. 7 Na inolen čhave adalese so i Jelisaveta našti ine te ačhol khamni, a soduj džene već purandile.
8 Jekh dive ked e Zaharijasiri grupa oto sveštenici kandlja ano Hram, tegani hem o Zaharija ćerela ine pli buti sar svešteniko anglo Devel. 9 Palo pumaro adeti, o sveštenici frdinde o barbuti te dikhen ko te đerdini ko sveto than e Gospodesoro. I ađahar pelo upro Zaharija te đerdini ano Hram e Gospodesoro te kadini. [3] 10 Đikote o Zaharija kadinđa ano Hram, sa o čedime manuša molinena pe ine avrijal.
11 A ano Hram e Zaharijase mothovđa pe o anđeo e Gospodesoro. Terdino ki desno strana oto oltari kotar kadinđa pe. 12 Ked dikhlja le o Zaharija, darandilo but.
13 A o anđeo phenđa lese: “Ma dara, Zaharija! O Devel šunđa ti molitva. Ti romni i Jelisaveta ka bijani će čhave, i ka de le anav Jovan. 14 Ka ove but radosno zbog leste hem but džene ka radujinen pe so ov ka bijanđol. 15 Ka ovel baro manuš anglo Gospod. Niked naka pijel mol hem ništa sostar šaj te mačol pe. [4] Ka ovel pherdo e Svetone Duhoja pana pe dajaće ano vođi. 16 Bute Izraelconen ka irini anglo Gospod, anglo lengoro Devel. 17 Ka džal anglo Gospod sar glasniko ano duho hem ano zoralipe savo inele e purane proroko e Ilija. Ka mirini e daden lengere čhavencar hem ka ćerel da okola kola na šunena e Devle te oven mudra sar o manuša kola ćerena okova so o Devel phenela dai šukar. [5] Sa akava ka ćerel sar te pripremini e narodo te šaj oven spremna zako e Gospodesoro aviba.”
18 I o Zaharija pučlja e anđele: “Sar me te džanav da čače ka ovel adava so phenđan? Me injum purano hem mli romni da beršali.”
19 A o anđeo phenđa lese: “Me injum o Gavrilo, o anđeo kova terđola anglo Devel [6] te kandel le. O Devel bičhalđa man te vaćerav tuja hem te anav će akava šukar lafi. 20 I ače, ka ove laloro, naka šaj te vaćere sa đi o dive ked adava ka ovel. Ađahar ka ovel adalese so na verujinđan mle lafonenđe save ka oven čače ko pravo vreme.”
21 Sar o anđeo vaćeri ine e Zaharijaja, o manuša adžićerde e Zaharija te ikljol pučindoj pumen so edobor ačhilo ko sveto than e hramesoro. 22 A ked o Zaharija iklilo, našti ine te vaćeri olencar. O Zaharija ćerela ine nesar te mothoj lenđe vastencar, ali ačhilo laloro. O manuša xalile da o Devel mothovđa lese nešto ko sveto than e hramesoro.
23 Ked pherdile o dive oto lesoro kandiba ano Hram, o Zaharija dželo čhere. 24 Na nakhlo but, i lesiri romni i Jelisaveta ačhili khamni. Pandž masek na iklili avri taro čher. [7] Phenđa: 25 “O Gospod ćerđa te šaj ačhovav khamni. Akana mothovđa maje pli milost hem cidinđa mli lađ anglo manuša.” [8]
O anđeo phenela e Marijaće so ka bijani e Isuse e Mesija
26 Ked i Jelisaveta inele šofto masek khamni, o Devel bičhalđa ple anđele e Gavrilo ki tikori diz Nazaret ani regija Galileja. 27 Adari valjanđa te legari o lafi e Marijaće koja pana inele čhaj. Oj inele mangli e muršese palo anav Josif, kova inele oto pleme e carosoro e Davidesoro. 28 Ked alo o anđeo, phenđa e Marijaće: “Radujin tut! [9] O Gospodi but milostivno premala tute!”
29 A i Marija but uznemirinđa pe taro e anđeosere lafija, i pučlja pe so šaj te ovel adava pozdrav. 30 A o anđeo phenđa laće: “Ma dara, Marije! O Devel mothovđa će plo šukaripe! [10] 31 Ače, ka ačhove khamni hem ka bijane čhave, i ka de le anav Isus. 32 Ov ka ovel baro [11] hem ka vičini pe Čhavo e Najbare Devlesoro. O Devel o Gospod ka del le autoritet te vladini sar caro, sar so vladinđa lesoro pradad o David. [12] 33 Ka carujini upro pleme e Jakovesoro zauvek; zako lesoro carstvo naka ovel kraj.”
34 Tegani i Marija pučlja e anđeo: “Sar šaj te ovel adava ked me pana injum čhaj?”
35 A o anđeo phenđa laće: “O Sveto Duho ka huljel upra tute hem o zoralipe e Najbare Devlesoro ka učhari tut. Adalese adava čhavo, kole ka bijane, ka ovel sveto hem ka vičini pe Čhavo e Devlesoro. 36 Eče, ti bibi i Jelisaveta da, ko purane berša, ačhili khamni hem ka bijani murše. I oj, kolaće sare džande da našti te ačhol khamni, akanai šov masek khamni. 37 Jer o Devel sa šaj te ćerel!”
38 Tegani i Marija phenđa: “Ače, sluškinja e Gospodesiri injum. Nek ovel maje palo to lafi.” I o anđeo dželo olatar.
I Jelisaveta pendžari da i Marija akhari e Mesija ano vođi
39 Adala dive i Marija spreminđa pe hem siđarđa ko bregalo krajo, ki jekh diz ani regija Judeja. 40 Ked resli adari, đerdinđa ko čher e Zaharijasoro hem pozdravinđa e Jelisaveta. 41 I ked i Jelisaveta šunđa e Marijakoro pozdrav, o čhavoro oti radost zorale mrdinđa olaće ano vođi, a oj pherdili e Svetone Duhoja. 42 I bare glasoja phenđa e Marijaće: “Najblagoslovime injan maškaro đuvlja hem blagoslovime o čhavoro kole akhareja ano vođi! 43 Akavai bari čast maje so tu, mle Gospodesiri daj, aljan kora mande. [13] 44 Adalese so ked šunđum to pozdrav, o čhavoro oti radost zorale mrdinđa maje ano vođi. 45 Blago tuće so verujinđan da ka ovel adava so phenđa će o Gospod!”
I Marija hvalini e Devle
46 Tegani i Marija phenđa:
“Barjari mlo vilo e Gospode;
47 Radosnoi mlo duho ano Devel, ano mlo Spasitelj
48 so ulo milostivno upri pli na edobor bari sluškinja.
I ače, od akana sa o generacije ka phenen da injum blagoslovime đuvli,
49 adalese so but šukaripe ćerđa maje o Zoralo Devel
kasoro anavi sveto!
50 Ovi milostivno e manušenđe oto sa generacije
kola darana olestar.
51 Ple zorale vasteja ćerđa bare buća;
frdinđa pestar e manušen kolai barikane ano pumare vile.
52 Peravđa e vladaren taro lengoro tron,
a vazdinđa e poniznonen.
53 Čaljarđa e bokhalen šukaripnaja,
a čučen muklja e barvalen.
54 Pomožinđa e Izraelconenđe, ple slugenđe.
Na bisterđa te ovel milostivno [14]
55 e Avraamese hem lesere potomkose zauvek,
sar so dinđa plo lafi amare pradadenđe.”
56 I Marija ačhili e Jelisavetaja đi ko trin masek, i tegani irinđa pe čhere.
Bijandilo o Jovan o Krstitelj
57 A e Jelisavetaće alo o dive te bijani, i bijanđa murše. 58 Ked lakoro jeri hem lakere komšije šunde so o Gospod ćerđa laće baro šukaripe, radujinde pe olaja.
59 A ked e čhavore inele ofto dive, koro Zaharija čedinde pe o manuša zako obreziba e čhavoresoro. I mangle te den le lesere dadesoro anav–Zaharija, 60 ali i Jelisaveta phenđa: “Na! Lesoro anav ka ovel Jovan!”
61 A on phende laće: “Niko te jerjestar na vičini pe ađahar.” 62 I vastencar pučle e Zaharija savo anav mangela te del ple čhavore. 63 Tegani o Zaharija rodinđa te den le jekh tikori phal zako pisiba hem pisinđa: “Lesoro anavi Jovan.” I sare začudinde pe. 64 I otojekhvar o Zaharija šaj ine palem te vaćeri, [15] i lelja te slavini e Devle.
65 I uklinđa i dar sa lengere komšijen. Ko sa o bregalo krajo e Judejakoro vaćerđa pe adalestar so ulo. 66 I sare kola šunde adava, razmislinde [16] adalestar hem phende: “Akava čhavoro isi te ovel baro manuš. Čačei upro leste o vas e Gospodesoro.” [17]
O Zaharija prorokujini e Mesijastar hem e Jovanestar
67 A o Zaharija, e Jovanesoro dad, pherdilo e Svetone Duhoja hem prorokujinđa:
68 “Slava e Gospodese e Izraelesere Devlese
adalese so alo hem otkupinđa ple narodo!
69 Vazdinđa amenđe zorale Spasitelje [18]
oto pleme e carosoro e Davidesoro [19] , ple slugasoro
70 sar so vaćerđa pana angleder
kroz o muja ple svetone prorokonengere.
71 Vazdinđa amenđe zorale Spasitelje te spasini amen amare dušmanjendar
hem sa e manušengere vastendar [20] kola mrzinena amen.
72 Mothovđa milost amare pradadenđe
hem ispuninđa plo sveto savez,
73 i sovli savi xalja e Avraamese amare pradadese:
74 so ka ikali amen amare dušmanjengere vastendar
te šaj kanda le bizi dar
75 ani svetost hem ani pravednost anglo leste sa đikote injam dživde.
76 A tu Jovane, mlo čhavo, ka ove pendžardo sar proroko e Najbare Devlesoro,
adalese so ka dža anglo Gospod te phrave lese o droma.
77 Ka sikave lesere narodo sar te pendžaren o spasenje
prekalo oprostiba lengere grehija
78 palo amare Devlesoro milosrdno vilo
palo savo o svetlost odupral [21]Mal 4,2. ka avel kora amende sar ikljojba e khamesoro,
79 te svetlini okolenđe so bešena ani tomina [22] hem ani senka e meribnasiri, [23]
te legari amen ko drom oto mir.” [24]
80 A o čhavoro o Jovan barjola ine hem zoraljola ano duho. Ked barilo, živinđa ani pustinja sa đikote na iklilo anglo Izraelci te propovedini.
Chapter 2
O Isus bijandilo
(Mt 1,18–25)
1 A ano adava vreme ked o Jovan bijandilo, o caro o Avgust naredinđa te ćerel pe popis oto sa o manuša ano carstvo e rimesoro. 2 Adava inele prvo popis ćerdo sar o Kvirinije ine vladini ani Sirija. 3 I sa o manuša džele ko dizja kaj bešle lengere preci te prijavinen pe zako popis.
4 Ađahar da o Josif, adalese so inele potomko e carosoro e Davidesoro, dželo tari diz Nazaret oti regija Galileja ko gav Vitlejem [1]Mih 5,2 oti regija Judeja, kote o David bijandilo. 5 Dželo adari sar te prijavini pe zako popis pe verenicaja e Marijaja koja inele khamni. 6 I sar on inele ano Vitlejem, alo e Marijakoro vreme te bijani. 7 I bijanđa ple prvone čhave. Paćarđa le hem pašljarđa le ano jasle [2] adalese so ki gostionica [3] na inele than olenđe. [4]
O anđelja vaćerena e pastirenđe so bijandilo o Spasitelj
8 Adaja rat paše uzalo Vitlejem inele nesave pastirija kola arakhena ine pumare bakren ko polje. 9 I otojekhvar o anđeo e Gospodesoro terdino uzalo lende hem i slava e Gospodesiri osvetlinđa len, i on but darandile. 10 A o anđeo phenđa lenđe: “Ma daran! Ače, anava tumenđe šukar lafi oto baro bahtalipe savo ka ovel sa e manušenđe! 11 Avdive, ani diz ani savi bijandilo o caro o David, bijandilo tumenđe o Spasitelj kovai o Hrist o Gospod. 12 Akava ka ovel tumenđe znako palo savo ka pendžaren le: ka arakhen e čhavore paćarde hem sar pašljola ano jasle.”
13 Otojekhvar uzalo anđeo pojavinđa pe bari vojska e anđelendar [5] koja hvalinđa e Devle vaćerindoj:
14 “Slava ko učipe [6] e Devlese,
a ki phuv mir e manušenđe kolencar o Devel zadovoljno!”
15 I ked o anđelja irinde pe ko nebo, o pastirija phende jekh averese: “Hajde te dža đi o Vitlejem hem te dikha adava so ulo, so phenđa amenđe o Gospod.”
16 I džele sigate, hem arakhle e Marija, e Josife hem e čhavore sar pašljola ano jasle. 17 A ked dikhle e čhavore, vaćerde averenđe sa so ine lenđe phendo e čhavorestar. 18 I sare kola šunde e pastiren inele zadivime. 19 A i Marija pamtinđa sa so vaćerde laće [7]1,31–351,42–45 hem razmislinđa adalestar. [8] 20 I o pastirija dželefse slavindoj hem hvalindoj e Devle zako sa okova so šunde hem so dikhle ađahar sar so ine lenđe phendo.
21 Ked nakhle ofto dive, ked e čhavore valjande te obrezinen, [9]3. Mojs 12,1–3 dinde le anav Isus–sar so vičinđa le o anđeo angleder so i Marija ačhili khamni.
I Marija hem o Isus ano Hram, palo Zakoni
22 Ked alo o vreme zako adeti e dajakere kosljaribnasoro savo palo e Mojsijasoro zakoni [10]3. Mojs 12,1–4. valjanđa te ćerel pe palo adava so o čhavoro bijanđola, ande e Isuse ano hram ko Jerusalim te preden le [11] e Gospodese 23 (sar so pisini ano zakoni e Gospodesoro: “Đijekh murš prvenco te ovel posvetime e Gospodese”) 24 hem te den žrtva (sar soi vaćerdo ano zakoni e Gospodesoro: “duj tikore golubija ili duj terne golubija”).
O Simeon dikhela e Mesija hem prorokujini
25 I tegani ano Jerusalim inele manuš palo anav Simeon. Ov inele pravedno hem pobožno. Adžićeri ine te avel o Mesija te spasini e Izraelconen [12] hem o Sveto Duho inele upro leste. 26 O Sveto Duho mothovđa lese da angleder so ka merel, ka dikhel e Mesija e Gospodesere. 27 I o Sveto Duho phenđa lese te džal ko Hram, [13] i ov dželo. Tegani o Josif hem i Marija ande e čhavore e Isuse ano Hram sar te ćeren o adeti savoi palo e Mojsijasoro zakoni. 28 Ked o Simeon dikhlja e čhavore e Isuse, lelja le ki angali hem hvalinđa e Devle vaćerindoj:
29 “Gospode, akana šaj me, o sluga klo, te merav ano mir
sar so phenđan maje.
30 Adalese so mle jaćha dikhle o spasenje [14] savo avela tutar,
31 savo spreminđan anglo sa o nacije.
32 Akava spasenje ka ovel svetlo [15] te mothoj tut avere nacijenđe
hem anela slava te narodose, e Izraelconenđe.”
33 E Isusesoro dad hem i daj divinde pe adaleja so o Simeon vaćerđa olestar. 34 Tegani o Simeon blagoslovinđa len hem phenđa e Marijaće, e Isusesere dajaće: “Dikh, akavai čhavoro birime te ćerel buten ano Izrael te peren hem bute averen te ušten. [16] Ovi odredime te ovel e Devlesoro znako, ali but džene ka odbacinen le. 35 Adava ka ovel sar te mothoven pe bute manušengere garavde mislija. A o mači [17] ka posaj ti duša.”
I Ana zahvalini e Devlese zako Mesija
36 A adari da inele i proročica i Ana, i čhaj e Fanuilesiri, oto pleme e Asiresoro [18] . Oj inele ano purane berša. Efta berš živinđa ple romeja, 37 a palo adava živinđa sar udovica đi oftovardešuštarto berš. [19] Stalno inele ano Hram, i dive i rat slavinđa e Devle ano postiba hem ano moliba. 38 I samo so o Simeon završinđa ple vaćeribnaja, i Ana nakhini đi o Josif hem i Marija zahvalindoj e Devlese zako čhavoro. I lelja te vaćeri e čhavorestar sarijenđe adari kola adžićerde upro Devel te oslobodini o Jerusalim.
39 Ked o Josif hem i Marija ćerde sa soi palo zakoni e Gospodesoro phendo te ćeren e čhavoresoro dad hem i daj, irinde pe ki pumari diz Nazaret ki Galileja. 40 A o čhavoro barjola ine hem zoraljola. Pherđola ine mudrost hem i milost e Devlesiri inele upro leste.
O terno čhavo o Isus vaćeri e učiteljencar ano Hram
41 E Isusesoro dad hem i daj đijekh berš zako prazniko Pasha džana ine ki diz Jerusalim. 42 Ked e Isuse inele dešuduj berš, palo adeti, hem ov dželo olencar te slavini o prazniko ko Jerusalim. 43 Ked nakhlo o prazniko, o Josif hem i Marija lelje te džanfse, a na džande so lengoro čhavo o Isus ačhilo ano Jerusalim. 44 Sar mislinde dai o Isus maškaro manuša kola putujinde olencar, džele jekh dive phirindoj i lelje te roden le maškaro pumarende hem maškaro pendžarutne. 45 I ked našti ine te arakhen le, irinde pe ko Jerusalim te roden le. 46 I o trito dive arakhle le ano Hram sar bešela maškaro e verakere učitelja, sar šunela len hem pučela len. 47 I sare kola šunde e Isuse, divinde pe lesere džandipnase hem lesere iribnase ko pučiba.
48 I ked dikhlja le lesoro dad hem lesiri daj, inele iznenadime. Lesiri daj phenđa lese: “Vaćer sose adava ćerđan amenđe, mlo čhavo? To dad hem me but darandiljam hem rodinđam tut!”
49 A o Isus pučlja len: “Sose rodinđen man? Na džanđen li so valjani te ovav ano mle Dadesoro čher?” [20] 50 A i Marija hem o Josif na xalile so o Isus manglja te phenel lenđe adaleja.
51 I palo adava, o Isus irinđa pe olencar ko Nazaret hem ine lenđe poslušno. A lesiri daj ićerđa pese ano vilo sa adava so ulo. [21] 52 A o Isus ulo po mudro hem barjola ine. [22] Sa više barjola ine ano jaćha e Devlese hem e manušenđe. [23]
Chapter 3
O Jovan o Krstitelj pripremini o drom e Isusese
(Mt 3,1–12; Mk 1,2–8; Jn 1,19–28)
1 Ked o caro o Tiberija vladinđa upro e Rimesoro carstvo dešupandžto berš, [1] o Pontije Pilat vladinđa ani Judeja, o Irod vladinđa ani Galileja, a lesoro phral o Filip vladinđa ani Itureja hem ani Trahonitada, o Lisanije vladinđa ani Avilina, [2] 2 hem o Ana hem o Kajafa inele šerutne sveštenici, [3] o lafi e Devlesoro alo e Zaharijasere čhavese e Jovanese ki pustinja. 3 I o Jovan dželo ko sa o krajo e lenjakoro Jordan te propovedini e manušenđe da valjani te pokajinen pe zako pumare grehija hem te oven krstime sar te mothoven dai lenđe oprostime o grehija. 4 Sar so angleder pisinđa o proroko o Isaija, o Jovan inele
“o glaso so vičini ani pustinja:
‘Ćeren o drom e Gospodese,
ravnonen lese o droma! [4]
5 Đijekh dolina te pherđol
a đijekh planina hem brego te peren!
O bange droma te oven ispravime
a o hrapava droma te oven ravnome! [5]
6 I sa o manuša ka dikhen o spasenje savo avela taro Devel.’”
7 Akava o Jovan vaćerđa butenđe kola iklile te krstini len: “E sapengere čhavalen! [6] Ko vaćerđa tumenđe da šaj te našen tari e Devlesiri xoli savi avela? [7] 8 Bijanen bijandipa [8] savencar ka mothoven da čače pokajinđen tumen! I ma mislinen dai dovoljno te phenen: ‘Amaroi pradad o Avraam.’ [9] Phenava tumenđe da o Devel hem akale barendar šaj te vazdel čhaven e Avraamese. 9 Ače o tover oto sudo e Devlesoroi već vazdime te čhinel o kašta ano koreno. [10] I đijekh kaš savo na bijani šukar bijandipe ka čhinel pe hem ka frdel pe ani jag.”
10 A o narodo pučlja le: “So valjani te ćera?”
11 O Jovan phenđa lenđe: “Kas isi duj gada, jekh valjani te del okolese kas nane. A kas isi xajbnase, te ćerel isto ađahar.”
12 Nesave carinicija da ale te krstini len o Jovan, i phende lese: “Učitelju, so amen te ćera?”
13 A ov phenđa lenđe: “Ma roden buderi porez okolestar so o zakoni phenela tumenđe te roden.”
14 I nesave vojnici da pučle e Jovane: “A so amen te ćera?”
A ov phenđa lenđe: “Nikastar ma len love ađahar so ka mothoven lenđe zoralipe ili so ka tužinen len xovavne hem oven zadovoljna tumara plataja.”
15 A o narodo adžićerđa e Mesija hem sare pučle pe nane li o Jovan o Mesija. 16 Adalese o Jovan phenđa sarijenđe: “Me krstinava tumen panjeja, ali avela o po baro mandar, kase na injum dostojno ni o dorikha oti obuća te phravav. [11] Ov ka krstini tumen e Svetone Duhoja hem jagaja. [12] 17 Ano vas lese i lopata te čistini o gumno [13] plo hem te odvojini o điv taro ljuske. [14] O điv ka čhivel pese ki šupa, a o ljuske ka tharel jagaja savi niked na mudarđola.” [15] 18 Esavke da but avera lafija o Jovan phenđa e narodose sar te terini len te pokajinen pe hem vaćerđa lenđe o Šukar lafi.
19 A e vladare e Irode o Jovan ukorinđa adalese so lelja romnjaće ple phralesere romnja e Irodijada [16]3. Mojs 18,16; 20,21 hem zako but avera bišukar buća so ćerđa. 20 Tegani o Irod ćerđa aver bišukaripe: čhivđa e Jovane ko phandlipe.
O Jovan krstini e Isuse
(Mt 3,13–17; Mk 1,9–11)
21 Ked sa o manuša krstinde pe, krstinđa pe hem o Isus. I tegani sar ine o Isus molini pe, phravdilo o nebo, 22 a o Sveto Duho huljilo upro leste ano e golubesoro oblik. A taro nebo šundilo o glaso e Devlesoro: “Tu injan mlo Čhavo o manglo! Tuja injum bahtalo!”
E Isusesoro poreklo
(Mt 1,1–17)
23 O Isus počinđa pli služba [17] anglo narodo ked inole đi ko trijanda berš. O narodo smatrinđa dai o Isus čhavo e Josifesoro.
- O Josif inele čhavo e Ilijasoro.
- O Matat inele čhavo e Levijesoro.
- O Levije inele čhavo e Melhisoro.
- O Melhi inele čhavo e Janajesoro.
- O Janaj inele čhavo e Josifesoro.
- O Matatije inele čhavo e Amosesoro.
- O Amos inele čhavo e Naumesoro.
- O Naum inele čhavo e Eslijasoro.
- O Eslija inele čhavo e Nangejesoro.
- O Maat inele čhavo e Matatijesoro.
- O Matatije inele čhavo e Semeinesoro.
- O Semein inele čhavo e Josihesoro.
- O Josih inele čhavo e Jodasoro.
- O Joanan inele čhavo e Risasoro.
- O Risa inele čhavo e Zorovavelesoro.
- O Zorovavel inele čhavo e Salatiilesoro.
- O Salatiil inele čhavo e Nirisoro.
- O Melhi inele čhavo e Adisoro.
- O Adi inele čhavo e Kosamesoro.
- O Kosam inele čhavo e Elmadamesoro.
- O Elmadam inele čhavo e Iresoro.
- O Isus inele čhavo e Eliezeresoro.
- O Eliezer inele čhavo e Jorimesoro.
- O Jorim inele čhavo e Matatesoro.
- O Matat inele čhavo e Levijesoro.
- O Simeon inele čhavo e Judasoro.
- O Juda inele čhavo e Josifesoro.
- O Josif inele čhavo e Jonamesoro.
- O Jonam inele čhavo e Eliakimesoro.
- O Meleja inele čhavo e Menasoro.
- O Mena inele čhavo e Matatasoro.
- O Matata inele čhavo e Natanesoro.
- O Natan inele čhavo e Davidesoro.
- O Jesej inele čhavo e Jovidesoro.
- O Jovid inele čhavo e Voozesoro.
- O Vooz inele čhavo e Salmonesoro.
- O Salmon inele čhavo e Naasonesoro.
- O Aminadav inele čhavo e Adminesoro.
- O Admin inele čhavo e Arnisoro.
- O Arni [18] inele čhavo e Esromesoro.
- O Esrom inele čhavo e Faresesoro.
- O Fares inele čhavo e Judasoro.
- O Jakov inele čhavo i Isaakesoro.
- O Isaak inele čhavo e Avraamesoro.
- O Avraam inele čhavo e Tarasoro.
- O Tara inele čhavo e Nahoresoro.
- O Seruh inele čhavo e Ragavesoro.
- O Ragav inele čhavo e Falekesoro.
- O Falek inele čhavo e Everesoro.
- O Ever inele čhavo e Salasoro.
- O Kainam inele čhavo e Arfaksadesoro.
- O Arfaksad inele čhavo e Simesoro.
- O Sim inele čhavo e Nojesoro.
- O Noje inele čhavo e Lamehesoro.
- O Matusala inele čhavo e Enohesoro.
- O Enoh inele čhavo e Jaretesoro.
- O Jaret inele čhavo e Malaleilesoro.
- O Malaleil inele čhavo e Kainamesoro.
- O Enos inele čhavo e Sitesoro.
- O Sit inele čhavo e Adamesoro.
- O Adam inele čhavo e Devlesoro.
Chapter 4
O Isus na perela e bengese ko kušnje
(Mt 4,1–11; Mk 1,12–13)
1 A o Isus, pherdo e Svetone Duhoja, irinđa pe tari len Jordan; i oto Duho inele legardo ko čučo than, 2 kaj inele saranda dive iskušime e bengestar. I na xalja ništa adala dive, i ked on pherdile, tegani bokhalilo.
3 I o beng phenđa lese: “Te injan o Čhavo e Devlesoro, vaćer akale barese te ovel maro.”
4 A o Isus phenđa lese: “Pisimei ko Sveto Lil: ‘O manuš na ka živini samo oto maro.’”
5 I o beng legarđa le ko učo than hem mothovđa lese đijekh carstvo e phuvjakoro otojekhvar, 6 i phenđa lese: “Tuće ka dav sa akava zoralipe hem i slava olengiri adalese soi maje dindi, i dava la kase me mangava. 7 Adalese, te peljan ko kočija angla mande, sa ka ovel klo.”
8 I o Isus phenđa lese: “Pisimei ko Sveto Lil: ‘Per ko kočija samo e Gospodese, te Devlese, hem samo ole kande!’”
9 I o beng anđa le ko Jerusalim hem čhivđa le upro najučo than e Hramesoro hem phenđa lese: “Te injan e Devlesoro Čhavo, frde tut akatar tele! 10 Adalese soi pisime ko Sveto Lil:
‘Ka naredini ple anđelenđe te arakhen tut,’
11 hem: ‘ka akharen tut ko vasta
te na khuve tut preja ko bar.’” [1]
12 O Isus phenđa lese: “Vaćerdoi ko Sveto Lil:
‘Ma kušin e Gospode, te Devle.’” [2]
13 I ked završinđa đijekh kušnja, o beng cidinđa pe olestar đi nesavi aver prilika.
O Isus sikaj ani Galileja
(Mt 4,12–17; Mk 1,14–15)
14 I irinđa pe o Isus, ano zoralipe e Duhosoro, ki regija Galileja, i šundilo o glaso olestar ko sa o krajo. 15 I sikavđa olenđe ano sinagoge hem inele pohvalime sarijendar.
E Isuse ispudinena oto Nazaret
(Mt 13,53–58; Mk 6,1–6)
16 I alo ki diz Nazaret kote barilo hem, palo plo adeti ko dive e savatesoro, đerdinđa ki sinagoga. Uštino te čitini, 17 a ine lese dindo o lil e prorokosoro e Isaijasoro. Ov phravđa o lil hem arakhlja o than kaj inele pisime:
18 “O Duhoi e Gospodesoro upra mande,
adalese so pomazinđa man hem bičhalđa man
te anav o šukar lafi e čororenđe,
te proglasinav: da o phandle ka oven oslobodime,
e kororenđe ka irini pe o dikhiba,
o mučime ka oven slobodna,
19 te proglasinav o adžićerdo berš e Gospodesoro.” [3]
20 Tegani phandlja o lil, irinđa le e slugaste, i beštino te sikaj. I sare ani sinagoga dikhle ano leste. 21 A o Isus lelja te vaćeri lenđe: “Avdive pherdilo o Lil savo šunđen tumare kanencar.”
22 I sare vaćerde šukar olestar hem inele zadivime oto šukar lafija save iklile lesere mujestar, i vaćerde: “Nane li ov e Josifesoro čhavo?”
23 A ov phenđa lenđe: “Čače ka vaćeren maje adaja poslovica: ‘Doktore, sasljar korkore tut!’ So šunđam so ulo ano Kafarnaum, ćer hem akate, ano to than kaj bariljan.” 24 I phenđa: “Čače, vaćerava tumenđe, nijekh proroko nane prihvatime ano plo than kaj barilo.
25 I čače, vaćerava tumenđe, inele but udovice ano Izrael ked o proroko o Ilija živinđa, ked na pelo bršin [4] trin berš hem šov masek i pojavisalo baro bokhalipe ki sa i phuv. 26 I nijekhaće olendar na inele bičhaldo o proroko Ilija sem ki e abanđijengiri diz Sarepta uzalo Sidon e udovicaće. 27 I inele but gubavci [5] ano Izrael ked o proroko o Jelisej živinđa, i nijekh olendar na inele sasljardo sem o Neman o Sirijco.”
28 I sare ani sinagoga pherdile xoli ked šunde adava. 29 I uštindoj ispudinde le tari diz, i legarde le upre ko brego upro savo lengiri diz inele vazdime te šaj frden le odupral. 30 Ali o Isus nakhino maškar olende hem dželo.
O Isus ispudini e demone e manušestar
(Mk 1,21–28)
31 I o Isus huljilo ani e galilejakiri diz Kafarnaum, i sikavđa e manušen ko dive e savatesoro. 32 I on inele zadivime lesere sikavibnaja adalese so lesoro vaćeriba inele ano autoritet.
33 A adari, ani sinagoga, inele manuš opsednutime e demonesere melale duhoja hem oto sa o glaso vičinđa: 34 “Oh, so mangeja amendar, Isuse Nazarećanine? Aljan li te uništine amen? Džanav ko tu injan: o Sveco e Devlesoro.”
35 Tegani o Isus ukorinđa le: “Phand to muj hem ikljov olestar!” I o demoni frdinđa le ki phuv maškaro manuša, iklilo olestar hem ni xari na dukhavđa le.
36 I sare začudinde pe hem vaćerde jekh avereja ađahar: “Savo li vaćeriba adava da ano autoritet hem ano zoralipe naredini e melale duhenđe te ikljon i onda ikljona?” 37 I o glaso e Isusestar dželo ko sa o pašutne thana.
O Isus sasljari e Petresere sasuja hem bute avere nambormen hem opsednutimen
(Mt 8,14–16; Mk 1,29–39)
38 O Isus iklilo tari sinagoga hem dželo ko čher e Simonesoro. E Simonesere sasuja inele bari jag. I on zamolinde le te sasljari la. 39 I o Isus terdino uzalo late, naredinđa e jagaće hem oj muklja la. I odmah uštini hem lelja te kandel len.
40 Ked o kham huljilo, [6] sarijen kolen inele namborme manuša oto razna nambormipa, ande len koro Isus. A ov upra đijekheste olendar čhivđa ple vasta hem sasljarđa len. 41 A butendar da iklile o demonja vičindoj hem vaćerindoj: “Tu injan o Čhavo e Devlesoro!” O Isus pretinđa len hem na muklja len te vaćeren adalese so džande dai ov o Hrist.
42 Ked dislilo, o Isus iklilo tari diz hem dželo ko jekh čučo than. I but džene rodinde le. Ale đi leste hem na mukena le ine te džalfse olendar. 43 A ov phenđa lenđe: “I ko avera dizja valjani te vaćerav o šukar lafi oto carstvo e Devlesoro adalese so adalese injum bičhaldo.” 44 I o Isus nastavinđa te propovedini ano sinagoge e judejakere.
Chapter 5
O Isus vičini e prvone učenikonen
(Mt 4,18–22; Mk 1,16–20)
1 A jekhvar but džene čedinde pe uzalo Isus te šunen o lafi e Devlesoro, a ov terdino uzalo E galilejakoro jezero. [1] 2 I dikhlja duj čamcija uzalo jezero savendar iklile o manuša kola dolena maćhen adalese so kosena ine pumare mreže. 3 I đerdinđa ano jekh čamco, kova inele e Simonesoro, i zamolinđa le te cidel pe xari e phuvjatar, i bešindoj ano čamco, sikavđa e narodo.
4 A ked završinđa o vaćeriba, phenđa e Simonese: “Čhiv tut ko xor hem frden tumare mreže te šaj dolen maćhen.” 5 A o Simon phenđa: “Gospodarona, sa i rat dinđam zori i ništa na dolinđam, ali palo to lafi ka frdav i mreža.” 6 I ked ćerde adava, dolinde bute maćhen i lengere mreže lelje te pharavđon. 7 I vastencar mothovde pumare amalenđe, kola inele ko aver čamco, te aven te pomožinen lenđe. I on ale hem pherde soduj čamcija edobor da lelje te pherđon pani.
8 A ked dikhlja adava o Simon o Petar, pelo ko kočija anglo Isus vaćerindoj: “Dža mandar, Gospode, me injum grešno manuš!” 9 Adalese so i dar prelelja ole hem sarijen kola inele oleja zbog o baro doliba e maćhengoro. 10 Ađahar da i dar dolinđa e Jakove hem e Jovane, e Zevedejesere čhaven, kola inele e Simonesere amala.
I o Isus phenđa e Simonese: “Ma dara! Od akana manušen ka dole.” [2] 11 I ked ikalde o čamcija upri phuv, ačhavde sa hem džele palo leste.
O Isus sasljari e gubavco
(Mt 8,1–4; Mk 1,40–45)
12 I jekhvar o Isus inele ki jekh diz, i nekotar anglo leste iklilo manuš pherdo gubaja. So dikhlja e Isuse, pelo anglo leste mujeja đi phuv hem molinđa le vaćerindoj: “Gospode, te mangeja, šaj te sasljare man!”
13 I o Isus pružinđa plo vas, dolinđa le hem phenđa: “Mangava, ov sasljardo!” I otojekhvar i guba cidinđa pe olestar. 14 Tegani naredinđa lese: “Ma vaćer nikase akalestar, nego dža mothov tut e sveštenikose hem de žrtva adalese so injan sasljardo, sar so naredinđa o Mojsije, zako svedočanstvo olenđe.”
15 A o glaso e Isusestar džala ine po dur, i but džene čedena pe ine te šunen le hem te oven sasljarde oto pumare nambormipa. 16 A ov cidela pe ine te molini pe ko thana kote na inele manuša.
O Isus mothoj so isi le pravo te oprostini o grehija
(Mt 9,1–8; Mk 2,1–12)
17 I jekh dive o Isus sikavđa ano jekh čher, a o fariseja hem o učitelja e Zakonestar, kola ale oto sa e galilejakere hem judejakere gava hem oto Jerusalim, beštine adathe. A o zoralipe e Gospodesoro inele upro Isus te sasljari. 18 I nesave manuša ande upri nosiljka jekhe manuše kova našti ine te phirel ni te mrdini. Mangle te anen le andre hem te čhiven le anglo Isus. 19 I taro narodo našti ine te arakhen kotar te anen le andre, i uklinde upro čher hem odupral mukle le sa e nosiljkaja ko maškar anglo Isus.
20 I ked o Isus dikhlja lengiri vera, phenđa: “Manušeja, oprostimei će te grehija!”
21 I o fariseja hem o učitelja e Zakonestar lelje te vaćeren ana pumende: “Kovai akava so hulini? Ko šaj te oprostini o grehija sem o jekh Devel?”
22 A o Isus džanđa lengere mislija, i phenđa lenđe: “Sose ađahar mislinena? 23 Soi po lokhe te phenel pe: ‘Oprostimei će te grehija’ ili te phenel pe: ‘Ušti hem phir’? 24 Ka dokažinav tumenđe da man, e Čhave e Manušesere, isi pravo te oprostinav o grehija ki phuv.” Tegani irinđa pe nakoro manuš kova našti ine te phirel hem phenđa lese: “Tuće vaćerava! Ušti, le ti nosiljka hem dža čhere!”
25 I o manuš odmah uštino anglo lende, lelja i nosiljka hem dželo čhere slavindoj e Devle. 26 I sare začudinde pe, hvalinde e Devle, pherdile dar hem vaćerde: “Avdive dikhljam čudesija!”
E Isusesiri buti te vičini e grešnikonen ko pokajiba
(Mt 9,9–13; Mk 2,13–17)
27 I palo adava, o Isus iklilo adathar hem dikhlja e cariniko [3] palo anav Levije sar bešela ko than kotar čedela pe o porez, i phenđa lese: “Phir pala mande!” 28 I ov uštino, ačhavđa sa hem dželo palo leste.
29 I ćerđa lese o Levije baro xajba pese ano čher, hem adari inele but carinici hem avera kola beštine olencar uzalo astali. 30 Tegani o fariseja hem lengere učitelja e Zakonestar mrmljinde vaćerindoj e Isusesere učenikonenđe: “Sose tumen xana hem pijena e carinikonencar hem avere grešnikonencar?”
31 I o Isus phenđa lenđe: “E sastenđe na valjani doktori, nego e nambormenđe. 32 Me na aljum te vičinav e pravednikonen [4] , nego e grešnikonen te irinen pe taro greh ko Devel.”
E Isusesoroi sikaviba nevo
(Mt 9,14–17; Mk 2,18–22)
33 A on phende lese: “E Jovanesere e Krstiteljesere učenici but postinena hem molinena, ađahar hem e farisejengere učenici, a te učenici stalno xana hem pijena.”
34 A o Isus phenđa lenđe: “Sar šaj te terinen e mladoženjasere amalen te postinen kedi olencar o mladoženja? 35 Ali ka aven o dive ked ka lel pe lendar e mladoženja, tegani, ko adala dive, ka postinen.”
36 I vaćerđa lenđe akaja uporedba: “Nijekh na čhivela o kotor e neve fostanestar ko purano fostani; adalese so hem o nevo ka pharavđol, a ko purano na ka avel o kotor e nevestar. 37 I niko na čhorela i nevi mol ano purane morćha. Te ćerđa ađahar, i nevi mol ka pharaj o morćha hem ka čhorđol, a o morćha ka oven uništime. [5] 38 Nego, i nevi mol valjani te čhorel pe ano neve morćha. 39 I nijekh, kova pilja i purani, na mangela i nevi, adalese so vaćeri: ‘dovoljnoi i purani’.” [6]
Chapter 6
O Isus po baro hem oto savato
(Mt 12,1–8; Mk 2,23–28)
1 Ko jekh savato o Isus nakhino maškaro njive. A lesere učenici čedinde e đivesoro klaso, morde le vastencar hem xale. 2 Tegani nesave fariseja phende: “Sose ćerena so na tromal pe ko savato palo e Mojsijasoro zakoni?” [1]
3 O Isus phenđa lenđe: “Na čitinđen li ano Sveto Lil adava so ćerđa o David ked bokhalile ov hem okola so inele oleja? 4 Đerdinđa ano čher e Devlesoro, lelja o posvetime maro, savo nikase na inele muklo te xan sem e sveštenikonenđe, i xalja hem dinđa okolenđe so inele oleja.” 5 I phenđa lenđe: “Me, o Čhavo e Manušesoro injum gospodari e savatesoro.”
O Isus sasljari ko savato
(Mt 12,9–14; Mk 3,1–6)
6 Ko aver savato, o Isus đerdinđa ki sinagoga hem sikavđa. Adari inele jekh manuš kasoro desno vas inele šuko. 7 Tegani o učitelja e Zakonestar hem o fariseja posmatrinena le ine te dikhen na li ko savato ka sasljari, sar te šaj tužinen le. 8 A ov džanđa lengere mislija hem phenđa e manušese kas inele šuko vas: “Ušti hem terđov ko maškar!” I ov uštino hem terdino.
9 A o Isus phenđa lenđe: “Te pučav tumen: soi muklo te ćerel pe ko savato: šukaripe ili bišukaripe? Te spasini pe ili te uništini pe o dživdipe?” 10 I dikhindoj sarijen, phenđa lese: “Pružin to vas!” I ov ćerđa ađahar hem lesoro vas ulo sasto. 11 A o fariseja hem o učitelja e Zakonestar pherdile bari xoli hem vaćerde maškara pumende so te ćeren e Isusese.
O Isus birini dešuduje apostolen
(Mt 10,1–4; Mk 3,13–19)
12 Adala dive, o Isus dželo ki gora te molini pe. I nakhavđa sa i rat ani molitva e Devlese. 13 Ked dislilo, vičinđa kora peste ple učenikonen hem birinđa olendar dešudujen. Olen vičinđa “apostolja”:
- hem lesere phrale e Andreja,
- e Jakove
- hem e Jovane,
- e Filipe
- hem e Vartolomeje,
- hem e Toma,
- e Jakove e Alfejesere čhave
- hem e Simone kovai vičime Zilot, [2]
O Isus sikaj oto bahtalipe hem oto pharipe
(Mt 4,23–25; 5,1–12)
17 I o Isus huljindoj e Dešudujencar, terdino ko ravno than. A adari inele pherdo lesere učenici hem but narodo taro but thana e judejakere, đi hem tari diz Jerusalim, hem taro e tiresere hem e sidonesere pašutne thana savei uzalo more. 18 Ale te šunen le hem te oven sasljarde oto pumare nambormipa. A saslile hem okola kolen mučinde o melale duhija. 19 I sa o manuša rodinde te pipinen le adalese so baro zoralipe ikljola ine olestar hem sasljari sarijen.
20 I o Isus dikhlja ano ple učenici, i lelja te vaćeri:
“Bahtale injen tumen o čorore,
adalese soi o carstvo e Devlesoro tumaro!
21 Bahtalei okola kolai akana bokhale,
adalese so ka oven čaljarde!
Bahtalei okola kola akana rovena,
adalese so ka asan!
22 Bahtale injen ked o manuša mrzinena tumen,
ked odbacinena tumen, uvredinena tumen
hem lađarena tumen da injen bišukar
adalese so verujinena ana mande, ano Čhavo e Manušesoro!
23 Tegani radujinen tumen hem ripinen oto bahtalipe, adalese so adžićeri tumen bari nagrada ko nebo! Adalese so ađahar ćerena ine lengere pradada e prorokonencar ano lengoro vreme!
24 Ali jao tumenđe e barvalenđe,
adalese so već leljen tumari uteha!
25 Jao tumenđe kola akana injen čaljarde,
adalese so ka oven bokhale!
Jao tumenđe kola akana asana,
adalese so ka tugujinen hem ka roven!
26 Jao tumenđe ked sa o manuša vaćerena šukar tumendar,
adalese so ađahar vaćerena ine lengere pradada e xovavne prorokonendar ano lengoro vreme!”
Mangen tumare dušmanjen
(Mt 5,38–48; 7,12)
27 “A vaćerava tumenđe so šunena: Mangen tumare dušmanjen! Ćeren šukaripe okolenđe so mrzinena tumen! 28 Vaćeren šukaripe okolenđe so dena tumen armanja! Molinen e Devle okolenđe so ćerena tumenđe bišukaripe! 29 Okolese kova khuvela tut ki čham, irin hem aver čham. Okolese kova lela to ogrtači, ma zabranin te lel tutar hem o gad. 30 De đijekhese kova rodela tutar, hem ma rode palal okolestar kova lela tutar. 31 I sar so mangena avera te ćeren tumenđe, ađahar ćeren tumen olenđe.
32 Te mangljen samo okolen kola tumen mangena, ko ka vaćeri tumenđe hvala? Adalese so hem o grešnici mangena okolen kola olen mangena. 33 Ađahar da, te ćerđen šukaripe okolenđe kola tumenđe ćerena šukaripe, ko ka vaćeri tumenđe hvala? Hem o grešnici ćerena ađahar. 34 Te dinđen ko zajam love okolenđe kastar adžićerena te irinen tumenđe, ko ka vaćeri tumenđe hvala? Hem o grešnici dena ko zajam jekh averese te šaj irini pe lenđe edobor.
35 Nego, mangen tumare dušmanjen, ćeren lenđe šukaripe hem den len ko zajam bizo nisavo adžićeriba te irini pe tumenđe adava! I o Devel ka vaćeri tumenđe bari hvala. I ka oven čhave e Najbaresere [4] , [5] adalese soi ov šukar [6] hem premalo nezahvalna hem premalo okola kola nane šukar. 36 Oven milosrdna sar soi milosrdno [7] tumaro Dad kovai ano nebo!”
O Isus sikaj te na sudina averen
(Mt 7,1–5)
37 “Ma sudinen hem čače naka sudini pe tumenđe! I ma osudinen hem čače naka oven osudime! Oprostinen [8] hem ka oprostini pe tumenđe! 38 Den hem ka del pe tumenđe: mera šukar, pritiskime, tresime hem prepherdi ka čhivel pe tumenđe ki angali. Adalese so, sava meraja merinena, esavkaja ka merini pe tumenđe.” [9]
39 I vaćerđa lenđe akaja uporedba: “Šaj li o kororo te legari e korore? Na li soduj ka peren ki rupa? 40 Nane o učeniko upreder o učitelj. I đijekh kovai sikavdo sa, ka ovel sar plo učitelj. [10]
41 A sose dikheja i trunka ani jakh te phralesiri, a i greda ani ti jakh na primetineja? 42 Sar šaj te phene te phralese: ‘Phrala, aš te ikalavtar i trunka oti jakh’, a korkoro na dikheja i greda ani ti jakh? Dujemujengereja, najangle ikal i greda te jakhatar, i tegani šukar ka dikhe te ikale i trunka te phralesere jakhatar.”
So ikljola oto šukar hem oto bišukar vilo
(Mt 7,17–20; 12,34–35)
43 “Nane šukar kaš savo anela bišukar bijandipe, sar so nane bišukar kaš savo bijani šukar bijandipe. 44 Adalese so đijekh kaš pendžari pe palo lesoro bijandipe. Sar so džanen, o smokve na čedena pe oto kare ni o drakha na čedena pe oti kupina. 45 E šukare manuše isi šukaripe ano vilo, i ađahar, ple vilestar ikali šukaripe, a o bišukar manuš ple vilestar ikali bišukaripe. Adalese so e manušesoro muj vaćeri adava sojai lesoro vilo pherdo.”
E Isusesoroi sikaviba šukar temelji
(Mt 7,24–27)
46 “Sose vičinena man: ‘Gospode, Gospode!’, a na ćerena so vaćerava? 47 Đijekh kova avela mande hem šunela mle lafija hem ćerela len, ka mothovav tumenđe upra kastei: 48 Ovi upro manuš kova ćerindoj plo čher xandlja hem ćerđa xor, ćerđa o temelji upro bar hem vazdinđa o čher. I ked ale o panja, i len khuvđa ko adava čher, ali našti ine te potresini le adalese soi ćerdo šukar. 49 A okova kova šunđa mle lafija, a na ćerđa len, ovi upro manuš kova ćerđa plo čher ki phuv bizo temelji, ko savo khuvđa i len hem otojekhvar peravđa le, i oto čher uli bari ruševina.”
Chapter 7
E kapetanesiri zorali vera
(Mt 8,5–13; Jn 4,43–54)
1 A ked o Isus završinđa plo vaćeriba anglo narodo, đerdinđa ki diz Kafarnaum. 2 A jekhe rimljanengere kapetane [1] ine sluga kova inele namborme, anglo meriba, a ceninđa le. 3 I ked o kapetani šunđa e Isusese, [2] bičhalđa koro leste nesave starešinen e jevrejengeren [3] te pučen le ako šaj te avel te sasljari lesere sluga. 4 A ked ale koro Isus, šukar zamolinde le vaćerindoj: “Ov zaslužini te ćere lese adava, 5 adalese so mangela amare narodo, a ćerđa amenđe hem sinagoga.”
6 I o Isus dželo olencar. A ked inele paše uzalo čher, o kapetani bičhalđa lese ple amalen vaćerindoj: “Gospode, ma mučin tut, adalese so na injum dostojno te đerdine maje ko čher. [4] 7 Adalese na dikhljum man dostojno te avav đi tute. Nego samo naredin hem mlo sluga ka ovel sasto. 8 Adalese so hem me injum manuš talo autoritet, hem isi man vojnici teleder mande. I jekhese vaćerava: ‘Dža!’, i ov džala. A averese vaćerava: ‘Ava!’, i ov avela. A mle slugase vaćerava: ‘Ćer adava!’, i ov ćerela.” [5]
9 A o Isus ked šunđa adava olestar, iznenadinđa pe, irinđa pe nakoro narodo kova džala ine palo leste hem phenđa lenđe: “Vaćerava tumenđe, na arakhljum ni jekhe ano Izrael te ovel le esavki vera.” [6] 10 I ked okola kola inele bičhalde irinde pe čhere, arakhle e sluga saste.
O Isus vazdela taro mule e udovicakere čhave
11 Na but palo adava, o Isus dželo ki diz savi vičime Nain. [7]2. Thag 4,8–37 Oleja da džele lesere učenici hem but narodo. 12 A ked alo paše uzalo udar e dizjakoro, reslja e dizutnen sar legarena e mule čhave, kova inele jekhoro pe dajaće koja inele udovica. But dizutne džana ine e dajaja te parunen e čhave. 13 I ked dikhlja la o Gospod, pelo lese žal olaće hem phenđa laće: “Ma rov!” 14 I alo paše hem dolinđa pe upro nosilja. Tegani okola so akharde terdine, a o Isus phenđa: “Terneja, tuće vaćerava, ušti!” 15 I o mulo beštino hem lelja te vaćeri, i o Isus dinđa le lesere dajaće.
16 Tegani sare darandile hem slavinde e Devle vaćerindoj: “Baro proroko iklilo maškar amende!” hem: “O Devel alo te pomožini ple narodose!” [8]1. Dnev 17,17–24; 2. Thag 4,18–37 17 I adava šundilo ki sa i phuv e jevrejengiri hem ko sa o pašutne thana.
O Isusi Mesija, a o Jovan phravđa lese o drom
(Mt 11,2–11)
18 I sa adava e Jovanese e Krstiteljese [9] vaćerde lesere učenici. Tegani o Jovan vičinđa kora peste nesave dujen ple učenikonendar 19 hem bičhalđa len koro Gospod o Isus vaćerindoj: “Tu li injan adava kolestar o Devel dinđa plo lafi da valjani te avel ili te adžićera avere?” [10]Is 42,7; 61,1–2Lk 4,18–19Lk 3,9; Lk 3,16–17
20 I adala manuša ale koro Isus hem phende: “O Jovan o Krstitelj bičhalđa amen kora tute vaćerindoj: ‘Tu li injan adava kolestar o Devel dinđa plo lafi da valjani te avel ili te adžićera avere?’”
21 Baš ko adava sati o Isus sasljarđa buten oto nambormipa, oto pharipa hem oto bišukar duhija, hem bute kororenđe dinđa dikhiba. 22 Tegani o Isus phenđa e Jovanesere učenikonenđe: “Džan hem vaćeren e Jovanese so dikhljen hem so šunđen: o korore dikhena, o bange phirena, o gubavci čistinena pe, o kašuke šunena, o mule uštena, e čororenđe vaćeri pe o Šukar lafi. [11]Is 29,18–19; 35,5–6; 61,1–2. 23 I bahtaloi okova kova nane sablaznime zbog mande.” [12]
24 Ked e Jovanesere bičhalde manuša džele, o Isus lelja te vaćeri e narodose e Jovanestar: “So ikliljen ki pustinja te dikhen? I trska sava phudela i barval? Na! 25 Ili so ikliljen te dikhen? E manuše ano barvale šeja urjavde? Na! Okola ano sjajna šeja hem so živinena ano luksuz, eče tane ano palate. 26 Ili so ikliljen te dikhen? E proroko? Oja, vaćerava tumenđe, ovi po više oto proroko! 27 Ovi okova kolestar pisime ano Sveto Lil:
‘Ače, bičhalava mle glasniko angla tute,
kova ka ćerel će o drom angla tute.’
28 Vaćerava tumenđe: maškar okolende kolai bijande nijekh nane po baro e Jovanestar, a o najtikoro e Devlese ano carstvo po baroi olestar.” [13]
O Isus sikaj da o manuša valjanena te prihvatinen ole hem e Jovane
(Mt 11,12–19)
29 I sa o manuša hem o carinici kola šunde adava, pendžarde dai e Devlesoro sikaviba čačikano. Oni adala so krstinde pe e Jovanesere krstibnaja. 30 A o fariseja hem o učitelja e Zakonestar na mangle te len o plan e Devlesoro pumenđe. Oni adala so na mangle o Jovan te krstini len.
31 O Isus phenđa: “Kasar akana te uporedinav e manušen oti akaja generacija? Kasei slična? 32 Sličnai e manušenđe [14] kola bešena ko trg hem vaćerena jekh averese:
‘Bašalđam tumenđe veselo, [15]
a na čhelđen!
Đilabđam tužno,
a na runđen!’
33 Ađahar, alo o Jovan o Krstitelj. Ni xalja maro ni pilja mol, a phenena: ‘O demoni ano leste!’ 34 Aljum me, o Čhavo e Manušesoro. Xava hem pijava, a phenena: ‘Eče manuš xalano hem mato, amal e carinikonengoro hem e avere grešnikonegoro!’ 35 Ali i mudrost e Devlesiri mothovđa pe dai čačipe sa lakere čhavorendar.” [16]
O Isus šaj te oprostini o grehija
(Mt 26,6–13; Mk 14,3–9; Jn 12,1–8)
36 Nesavo fariseji palo anav Simon vičinđa e Isuse te avel te xal koro leste. Ov đerdinđa e farisejese ko čher hem čhivđa pe uzalo astali. [17] 37 I eče, adari ali i đuvli kolaće džanđa pe dai grešnica ani diz, adalese so šunđa da o Isus inele uzalo astali e farisejese ko čher, i anđa [18] skupo miris ko čaro savo inele ćerdo oto šužo bar [19] . 38 I terdindoj palo lesere pre, runđa hem lelja te sampaćeri lesere pre ple asvencar hem koslja len ple balencar. I tegani čumudinđa lesere pre hem makhlja len e miriseja.
39 Ked adava dikhlja o fariseji kova vičinđa le, phenđa ana peste: “Tei čače dai akava manuš proroko, ka džanel ine koi hem savi akaja đuvli koja pipini le, [20] adalese soi grešnica.”
40 A o Isus phenđa lese: “Simone, isi man nešto te vaćerav će.”
A ov phenđa: “Učitelju, vaćer!”
41 I o Isus phenđa: “Duj džene inele dužnici nesave manušese kova dela love ko zajam. Jekh alo lese panšel e rimljanengere denarija, [21] a o dujto pinda. 42 Adalese so na ine len te irinen, ov oprostinđa o dugo sodujenđe. Adalese, ko olendar više ka mangel le?”
43 O Simon phenđa: “Mislinava da okova kase oprostinđa više.” Tegani ov phenđa lese: “Oja, šukar phenđan.”
44 Irinđa pe nakori đuvli, i phenđa e Simonese: “Dikheja li akala đuvlja? Đerdinđum tuće ko čher, pani mle prenđe na anđan, [22] a oj sampaćerđa mle pre ple asvencar hem koslja len ple balencar. 45 Na čumundinđan man ni jekhvar, a oj, sar đerdinđum na ačhavđa te čumudini mle pre. [23] 46 Na makhljan mlo šero e uljeja, a oj makhlja mle pre e miriseja. [24] 47 Adalese phenava će: But manglipe mothovđa, adalese soi laće oprostime but grehija; a xari manglipe mothoj okova kolesei oprostime xari grehija.” 48 A olaće phenđa: “Oprostimei će te grehija.”
49 A o manuša kola inele uzalo astali lelje ana peste te vaćeren: “Kovai akava so šaj hem o grehija te oprostini?”
50 Tegani o Isus phenđa e đuvljaće: “Ti vera spasinđa tut! Dža ano mir!”
Chapter 8
O đuvlja kola džana ine palo Isus
1 Palo adava, o Isus lelja te džal ko dizja hem ko gava vaćerindoj o Šukar lafi oto carstvo e Devlesoro; oleja džele hem o dešuduj apostolja 2 hem nesave đuvlja kola inele sasljarde oto bišukar duhija hem oto nambormipa: i Marija (vičimi Magdalena, kolatar ikalđa efta demonen); 3 i Jovana (i romni e Huzesiri, e Irodesere upravnikosiri); i Suzana hem but avera. Adala đuvlja pumare lovencar kandle e Isuse hem lesere učenikonen.
O Isus vaćeri oto seme hem oti phuv
(Mt 13,1–23; Mk 4,1–20)
4 Ked čedinđa pe uzalo Isus baro narodo taro but dizja, ov vaćerđa lenđe jekh priča: 5 “Iklilo o sejači te sejini o seme. I sar frdela ine o seme, nesave zrnja pele ko drom, inele gazime hem o čiriklja xale len. 6 Nesave pele ko bar, barile hem šućile adalese so na ine len pani. 7 I nesave pele maškaro kare, o kare barile olencar hem tasavde len. 8 I nesave pele ki šukar phuv, barile hem ande bijandipe šel puti više.” Ked vaćerđa adava, vičinđa: “Phraven tumare kana te šunen!” [1]
O šukar bijandipe anena okola so ićerena e Devlesoro lafi
(Mt 13,10–23; Mk 4,10–20)
9 Tegani lesere učenici pučle le so manglja te vaćeri adala pričaja. 10 A ov phenđa: “O Devel tumenđe dinđa te džanen o garavdipa oto lesoro carstvo, a averenđe vaćerava ano priče, te pherđol okova so terđola ano Sveto Lil:
‘anglo jaćhai korore
hem anglo kanai kašuke.’ [2]
11 A akava i priča vaćeri: O semei sar o lafi e Devlesoro. 12 Nesave manušai sar o semke save pele ko drom. On šunena o Lafi, ali avela o beng hem lela o Lafi lengere vilendar te na verujinen hem te na oven spasime. 13 A nesave manušai sar o semke save pele ko bar. On šunena o Lafi, lena le radosno, ali oni sar luluđa saven nane koreno. Kola nesavo vreme verujinena, ali ked avela o iskušenje perena. 14 A nesave manušai sar o semke save pele maškaro kare. Oni adala kola šunde o Lafi, ali živinena ano brige, ano barvalipe hem ano dživdipasoro šukaripe, i ovena tasavde hem na anena šukar bijandipe. 15 A nesave manušai sar o semke save pele ki šukar phuv. Oni adala kola e šukare hem e bimelale vileja šunena o Lafi hem ićerena le sa đikote na anena šukar bijandipe.”
Kova šunela e Isusesoro sikaviba, ka barjol lesoro duhovno džandipe
(Mk 4,21–25)
16 “Niko na tharela i svetiljka te učhari la čareja ili te čhivel la talo than e pašljojbnasoro, nego čhivela la ko than zaki svetiljka te šaj dikhen o svetlost okola so đerdinena. 17 Sa soi garavdo ka dičhol; sa soi garavdipe ka šunđol. 18 Adalese pazinen sar šunena. Jer, kas isi, lese ka del pe pana, [3] a kas nane, ka lel pe olestar hem adava so mislini da isi le.” [4]
E Isusesiri čačikani porodicai okola so ićerena e Devlesoro lafi
(Mt 12,46–50; Mk 3,31–35)
19 A e Isusesiri daj hem lesere phralja [5] avena ine nakoro leste, ali oto but narodo našti ine te aven đi oleste. 20 A neko phenđa lese: “Ti daj hem te phralja terđona avri hem mangena te dikhen tut.”
21 A o Isus phenđa: “Akalai mli daj hem mle phralja–kola šunena hem ćerena o lafi e Devlesoro.”
E Isuse šunena hem i barval hem o panja
(Mt 8,23–27; Mk 4,35–41)
22 I jekh dive o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Te nakha ki aver strana oto jezero!” I đerdinde ano čamco hem pođinde. 23 A sar ine plovinena, o Isus zasuća. I muklja pe i zorali barval upro jezero. O čamco lelja te pherđol pani i arakhle pe ani opasnost.
24 I o učenici ale uzalo Isus hem džangavde le vičindoj: “Gospodarona, Gospodarona, meraja!”
I o Isus uštino, naredinđa e barvaljaće hem e talasenđe te ačhon, i ačhile hem ulo mir. 25 Tegani pučlja e učenikonen: “Kaj tumari vera ana mande?”
A on darandile hem začudime pučle jekh avere: “Kova šaj te ovel akava so naredini e barvaljenđe hem e panjese, a on šunena le?”
O Isus ikali bute melale duhen e manušestar
(Mt 8,28–34; Mk 5,1–20)
26 I resle ko krajo e gerasakoro savoi prekalo jezero E galilejakoro. 27 A ked o Isus iklilo ki phuv, reslja le nesavo manuš tari diz kova inele opsednutime demonencar. Sa edobor vreme inele nango hem na beštino ano čher, nego maškaro grobija. 28 I ked dikhlja e Isuse, vrištinđa, pelo anglo leste hem vičinđa oto sa o glaso: “So mangeja mandar, Isuse, Čhaveja e Najbare Devlesereja? Molinava tut, ma mučin man!” 29 (Adalese so o Isus već naredinđa e melale duhose te ikljol adale manušestar. Angleder, đi hem ked o stražarija ine pazinena le hem phandena le ko lancija hem ko okovija, o manuš phagela len ine hem o demoni legari le ine ko čuče thana.)
30 A o Isus pučlja le: “Sar to anav?” I ov phenđa: “Legija [6] (but džene injam)”, adalese so but demonja đerdinde ano leste. 31 I molinde le te na naredini lenđe te džan ko phandlipe zako demonja. [7]
32 A adari ki gora inele krdo oto bale save xana ine, i o melale duhija molinde e Isuse te mukel lenđe te đerdinen ano bale. I ov muklja lenđe. 33 Tegani o demonja iklindoj taro manuš, đerdinde ano bale. I o bale prastandile taro brego ano jezero hem taslile.
34 I ked okola so arakhena ine e balen dikhle so ulo, našle hem vaćerde adalestar e manušenđe ani diz hem ano gava. 35 Tegani o manuša ale te dikhen so ulo. Ale koro Isus hem arakhle e manuše, kolestar iklile o demonja, sar urjavdo hem saste gođaja bešela uzalo e Isusesere pre, i darandile. 36 A okola so dikhle adava so ulo, vaćerde averenđe sar o Isus sasljarđa e opsednutime manuše. 37 I sa o narodo oto krajo e gerasakoro zamolinde e Isuse te džal olendar adalese so uklinđa len bari dar. Tegani o Isus đerdinđa ano čamco te irini pe palal.
38 A o manuš, kolestar o Isus ikalđa e demonen, molinđa e Isuse te džal oleja, ali o Isus bičhalđa le vaćerindoj: 39 “Irin tut te čhereste hem vaćer sa so ćerđa će o Devel.” I o manuš dželo maškari sa i diz hem vaćerđa so ćerđa lese o Isus.
O Isus sasljari e namborma đuvlja hem vazdela taro mule e čhajorja
(Mt 9,18–26; Mk 5,22–43)
40 A ked o Isus irinđa pe prekalo jezero, but manuša inele radosna so dikhle le so avela, adalese so sare adžićerena le ine. 41 I dikh, alo o manuš kasoro anav Jair, kova inele vođa ani sinagoga. I perindoj mujeja đi phuv anglo pre e Isusesere, phenđa: “Molinava tut, ava maje ano čher.” 42 Adalese so e Jairesiri jekhori čhaj, kola ine dešuduj berš, inele anglo meriba.
I sar o Isus džala ine palo Jair, o narodo gurini pe ano leste. 43 A maškaro narodo inele jekh đuvli kolatar dešuduj berš thavdinđa rat. Oj sa plo barvalipe dinđa e doktorenđe, ali nijekh našti ine te sasljari la. 44 Nakhini oto palal e Isusese hem dolinđa pe upro lesere fostanesoro krajo hem otojekhvar ačhilo te thavdel latar o rat.
45 I o Isus pučlja: “Ko dolinđa pe upra mande?”
A ked đijekh olendar phende: “Na injum me”, o Petar phenđa: “Gospodarona, sar te džana ked but džene čedinde pe hem gurinena pe uzala tute.”
46 A o Isus phenđa: “Neko namerno dolinđa pe upra mande. Osetinđum sar ikljola mandar o zoralipe te sasljari nekas.” 47 A i đuvli dikhlja so našti te garaj pe, tresindoj oti dar ali hem peli ko kočija anglo leste hem vaćerđa anglo sa o manuša sose dolinđa pe upro leste hem sar otojekhvar inele sasljardi. 48 A o Isus phenđa laće: “Mli čhaj, ti vera spasinđa tut. Dža ano mir!”
49 Sar o Isus vaćeri ine adava e đuvljaće, nesavo manuš taro čher e Jairesoro, e sinagogakere vođasoro, alo hem phenđa: “Jaire, ti čhaj muli. Ma više mučin e učitelje!”
50 A o Isus šunđa adava hem phenđa e Jairese: “Ma dara! Samo verujin hem oj ka ovel spasime, ka uštel!”
51 I đerdindoj ko čher e Jairesoro, o Isus na muklja nikase te đerdini oleja, sem e Petrese, e Jovanese, e Jakovese hem e čhajorjakere dadese hem e dajaće. 52 A sare, kola već inele ano čher, runde hem tugujinde palo late. A o Isus phenđa: “Ma roven! Adalese so oj na muli, nego sovela.” [8]Jov 11,11–14
53 I on asandile lese adalese so džande so muli. 54 A o Isus dželo hem dolinđa la taro vas hem vičinđa: “Čhajorije, ušti!” 55 I lakoro duho irinđa pe ano late, i otojekhvar uštini, a o Isus naredinđa lakere dadese hem lakere dajaće te den la te xal. 56 I lakoro dad hem lakiri daj inele začudime, a o Isus naredinđa lenđe te na vaćeren nikase so ulo.
Chapter 9
O Isus bičhali e apostolen te vaćeren o Evanđelje hem te sasljaren
(Mt 10,9–14; Mk 6,7–13)
1 A o Isus vičinđa e dešuduje apostolen hem dinđa len zoralipe hem autoritet upro sa o demonja hem te sasljaren o nambormipa. 2 I bičhalđa len te propovedinen oto carstvo e Devlesoro hem te sasljaren e nambormen. 3 Angleder so te džan, phenđa lenđe: “Ma legaren tumencar ništa ko drom: ni štapi, ni torba dromese, ni maro, ni love, hem te na ovel tumen aver gad. 4 Sa đikote ačhovena ki nesavi diz, bešen ano jekh čher hem ma nakhen ko aver čhera. [1] 5 Te na mangle tumen nesave dizutne, iklindoj tari adaja diz, tresinen i prašina tumare prendar [2] sar znako dai kriva so na lelje o lafi e Devlesoro.”
6 I on džele taro than ko than, vaćerindoj o Šukar lafi hem sasljarindoj e nambormen ko sa o thana.
O Irod zbunime
(Mt 14,1–2; Mk 6,14–16)
7 A o Irod o vladari [3] e Galilejakoro šunđa sa so ulo i inele zbunime adalese so nesave vaćerde da o Jovan o Krstitelj uštino taro mule. 8 A avera vaćerde da o proroko o Ilija mothovđa pe ki phuv, a nesave avera vaćerde da taro mule uštino nesavo proroko taro purano vreme.
9 A o Irod phenđa: “Me čhinđum e Jovanesoro šero. A kovai onda akava kastar sa adava šunava?” I manglja te dikhel e Isuse.
O Isus parvari više oto pandž hiljade manušen
(Mt 14,13–21; Mk 6,32–44; Jn 6,1–13)
10 I ked o apostolja irinde pe koro Isus, vaćerde lese sa so ćerde. I o Isus legarđa len peja hem cidinđa pe olencar, nakori diz vičime Vitsaida, te šaj oven korkore. 11 A o narodo šunđa adava i dželo palo lende. A o Isus dodžaćerđa len šukar, vaćerđa lenđe oto carstvo e Devlesoro hem sasljarđa e nambormen. 12 A ked lelja te perel i rat, o dešuduj apostolja nakhle đi o Isus hem phende lese: “Te phene ine e narodose te džan ko pašutne gava hem thana kote šaj te arakhen nešto xajbnase hem than sojbnase. Adalese so injam akate ko čučo than kote nane ništa xajbnase hem nane than sojbnase.”
13 A o Isus phenđa lenđe: “Den len tumen nešto xajbnase!”
A on phende: “Ali isi amen samo pandž mare hem duj maćhe. Amen li te dža te čina xajbnase zako sa akava narodo?” 14 Adari inele đi ko pandž hiljade murša. [4] Tegani o Isus phenđa ple učenikonenđe, e apostolenđe:
“Čhiven len te bešen ko kupe po pinda.” 15 I ćerde ađahar, čhivde sarijen te bešen. 16 O Isus lelja o pandž mare hem o duj maćhe, dikhlja naupre ko nebo, zahvalinđa e Devlese [5] zako mare hem zako maćhe hem phaglja len. Tegani dinđa o mare hem e maćhen ko učenici te ulaven len e manušenđe. 17 I sare xale đikote na čalile. A palo adava, dešuduj korpe čedinde pe okolestar so ačhilo oto xajba.
O Petar xaljovela dai o Isus o Hrist
(Mt 16,13–16; Mk 8,27–29)
18 A jekh dive o Isus inele korkoro ple dešuduje učenikonencar, i molinđa pe. I ked završinđa i molitva, pučlja e učenikonen: “So phenela o narodo, kova injum me?”
19 A on phende: “Nesave manuša phenena da tu injan o Jovan o Krstitelj, a nesave avera phenena da tu injan o proroko o Ilija, a palem nesave avera phenena da tu injan jekh oto avera proroci taro purano vreme kova uštino taro mule.”
20 Tegani o Isus pučlja e učenikonen: “A so tumen phenena, kova injum me?”
O Petar phenđa: “Tu injan o Hrist, kole o Devel bičhalđa!”
O Isus vaćeri ple meribnastar
(Mt 16,1–23; Mk 8,31–33)
21 A o Isus naredinđa e učenikonenđe te na vaćeren nikase dai ov o Hrist. 22 I phenđa: “Me, o Čhavo e Manušesoro, valjani but te patinav. O starešine, o šerutne sveštenici hem o učitelja e Zakonestar [6] na ka prihvatinen man. O manuša ka mudaren man, ali o trito dive o Devel ka vazdel man taro mule.”
So o manuš valjani te ćerel te šaj ovel e Isusesoro učeniko
(Mt 16,24–28; Mk 8,34–9,1)
23 I o Isus vaćerđa ple učenikonenđe hem sa e narodose so inele adari: “Ko mangela te džal pala mande, nek ačhaj plo dživdipe, nek lel plo krsto [7] taro dive ko dive hem nek phirel pala mande. 24 Adalese so đijekh kova mangela te arakhi plo dživdipe, ka našali le, a ko našali plo dživdipe zbog mande, ka ovel le večno dživdipe. 25 So vredini e manušese hem sa i phuv te ovel olesiri, a našali ili upropastini pes? 26 Adalese kova lađala mandar hem mle lafonendar, hem me, o Čhavo e Manušesoro, ka lađav olestar ked ka irinav ki phuv ano sjaj [8] savo ka ovel sar o sjaj mle Dadesoro hem e svetone anđelengoro. 27 A čače vaćerava tumenđe, isi nesave akate maškar tumende kola naka meren đikote na dikhena o carstvo e Devlesoro.”
O Devel phenela e trine učenikonenđe dai o Isus o Pomazaniko
(Mt 17,1–13; Mk 9,2–13)
28 Ked nakhle sar đi ofto dive sar o Isus phenđa adava, lelja peja e Petre, e Jovane hem e Jakove i dželo ki gora te molini pe. 29 I sar ine molini pe, lesoro muj ulo averčhane hem lesere šeja ule but parne hem sjajna. 30-31 I dikh, nekotar iklile duj manuša ano baro sjaj, [9] o Mojsije hem o Ilija, hem lelje te vaćeren e Isuseja. On vaćerde e meribnastar [10] savo adžićeri ano Jerusalim e Isuse. [11]
32 A o Petar hem okola so inele oleja, zasuće. Ked uštine, dikhle e Isuse ano baro sjaj hem e duje manušen sar terđona oleja. 33 I ked lelje o Mojsije hem o Ilija te ciden pe e Isusestar, o Petar phenđa e Isusese: “Gospodarona, šukari amenđe akate so injam. Te ćera trin šatorja: jekh tuće, jekh e Mojsijase hem jekh e Ilijase.” Na džanđa so vaćeri. 34 Sar ine vaćeri adava, iklilo jekh oblako savo učharđa len. A o učenici darandile ked učharđa len o oblako.
35 I šundilo glaso taro oblako savo vaćerđa: “Akavai mlo Čhavo, kole birinđum! Ole šunen!” 36 I palo adava so šundilo o glaso, o učenici dikhle samo e Isuse korkore. I trainde, hem tegani pana nikase na vaćerde adalestar so dikhle.
O Isus ikali e bišukare duho e čhavorestar
(Mt 17,14–19; Mk 9,14–29)
37 Tejsato dive, ked o Isus hem o trin učenici huljile tari gora, baro narodo alo te dikhel e Isuse. 38 I dikh, nesavo manuš taro narodo lelja te vičini: “Učitelju, molinava tut te pomožine mle čhavese, adalese soi maje jekhoro! 39 O bišukar duho but puti prelela le hem otojekhvar vrištini; frdela le ano grčevija hem ikljola lestar pena taro muj; uništini le hem skoro nisar na ačhaj le. 40 I molinđum te učenikonen te ispudinen e bišukare duho mle čhavestar, ali on našti ine.” [12]
41 A o Isus phenđa: “O, biverakiri hem rumimi generacijo! Pana kobor valjani te ovav tumencar hem te trpinav tumen? Ana te čhave akari!” 42 I sar o čhavoro avela ine đi o Isus, o demoni frdinđa le ki phuv ano grčevija. A o Isus naredinđa e melale duhose te cidel pe e čhavorestar, sasljarđa e čhavore hem phenđa lesere dadese: “Ače to čhavo.” 43 Tegani sare inele začudime so dikhle e Devlesoro baro zoralipe.
O Isus dujto puti vaćeri ple meribnastar
(Mt 17,22–23; Mk 9,30–32)
Sar sare čudinena pe ine zako adava so ćerđa o Isus, ov phenđa ple učenikonenđe: 44 “Šunen šukar akala lafija: Me, o Čhavo e Manušesoro, valjani te ovav predime ano vasta e manušengere.” 45 Ali o učenici na xalile so o Isus manglja te vaćeri adaleja. Adava inele olendar garavdo sar te na xaljoven le, a darandile te pučen le so adaleja manglja te vaćeri lenđe.
Ko Carstvo e Devlesoroi najbaro okova kovai ponizno
(Mt 18,1–5; Mk 9,33–37)
46 A o učenici lelje maškara pumende te raspravinen kova šaj olendar te ovel najbaro. 47 A o Isus džanđa soi lenđe ki godi [13] , lelja jekhe čhavore, [14] čhivđa le uzala peste, 48 i phenđa lenđe: “Đijekh kova primini akale čhavore zbog maje, [15] man primini. A đijekh kova man primini, primini e Devle kova bičhalđa man. Kova maškara tumende pes dikhela sar najtikore, ole o Devel dikhela sar najbare.”
Kova nane protiv tumende, ovi tumencar
(Mk 9,38–40)
49 A o Jovan phenđa e Isusese: “Gospodarona, dikhljam nesave manuše sar ano to anav [16] ispudini e demonen e manušendar. Amen o učenici na mukljam lese te ćerel adava, adalese so na džala amencar pala tute.”
50 A o Isus phenđa lese: “Muken le te ćerel adava, adalese so okova kova nane protiv tumende, ovi tumencar!”
O Isus na mangela te uništini e Samarijanconen
51 A ked inele paše o dive e Isusesere te ovel vazdime ko nebo, ov zorale odlučinđa te džal ko Jerusalim. 52 I bičhalđa nesave manušen angla peste. I on džele hem đerdinde ko nesavo gav e Samarijakoro te pripreminen le e Isusese. [17] 53 Ali o gavutne na mangle e Isuse adalese so džande da džala ko Jerusalim. [18] 54 A dikhindoj adava o učenici o Jakov hem o Jovan, pučle e Isuse: “Gospode, mangeja li te phena te huljel taro nebo i jag hem sa te tharel len?” [19]2. Thag 1,10–12). 55 A o Isus irinđa pe hem phenđa lenđe da nane šukar so ađahar mislinena [20] . 56 I ov hem lesere učenici džele ko aver gav.
Nane lokho te ovel pe e Isusesoro učeniko
(Mt 8,19–22)
57 I sar o učenici hem o Isus džana ine dromeja, nesavo manuš alo hem phenđa e Isusese: “Ka džav tuja kaj god tu džaja.” [21]
58 A o Isus phenđa lese: “E lisicen isi jazbine hem e čirikljen gnezdija, a man, e Čhave e Manušesere nane kaj te pašljarav mlo šero.” [22]
59 A avere manušese phenđa: “Phir pala mande!”
A ov phenđa: “Aš najangle, Gospode, te parunav mle dade.” [23]
60 Tegani o Isus phenđa lese: “Muk o mule te parunen ple mulen, [24] a tu dža vaćer oto carstvo e Devlesoro.”
61 A aver manuš phenđa: “Ka phirav pala tute, Gospode, ali aš te džav te pozdravinav man mle čherutnencar.”
62 A o Isus phenđa lese: “Nijekh kova dolela pe upro plugo te orini i onda dikhela napalal, [25] nane korisno zako carstvo e Devlesoro.” [26]
Chapter 10
O Isus bičhali e eftavardešuduje učenikonen te mothoven dai o carstvo e Devlesoro paše
(Mt 11,21–27; 13,16–17)
1 Palo adava, o Gospod o Isus birinđa avere eftavardešuduje [1] učenikonen hem bičhalđa len duj po duj angla peste ko sa o dizja hem o thana ko save manglja te džal. 2 Angleder so te džan, o Isus phenđa lenđe: “I žetvai bari, a xari bućarne te čeden. Adalese, molinen e gospodare oti žetva te bičhali e bućarnen ki žetva pli. [2] 3 Džan! Ače, bičhalava tumen sar bakrorjen maškaro ruva. 4 Ma legaren tumencar kesa e lovencar, ni torba dromese, ni buderi obuća. I ma našalen tumaro vreme ađahar so ka terđoven te vaćeren nekasar odrumal.
5 I ked đerdinena ko nesavo čher, prvo vaćeren: ‘Mir akale čhereste!’ 6 Te adari bešela o manuš kova mangela mir, tegani o mir, savese tumen molinena, ka ačhol oleja; a te na manglja mir, tumaro mir ka irini pe tumenđe. 7 Ked avena ko nesavo čher, ma palo adava nakhen ko avera čhera. Ačhoven ko jekh than, xan hem pijen adava so o čherutne ikalena angla tumende, [3] adalese soi o bućarno dostojno pla plataće.
8 I ki savi diz đerdinena, a o dizutne priminena tumen, xan okova so ikalena angla tumende. 9 Sasljaren e nambormen adari hem vaćeren sarijenđe: ‘Akaleja mothovaja tumenđe dai paše o carstvo e Devlesoro!’ 10 A ki savi diz đerdinena, a o dizutne na priminena tumen, iklindoj ko glavna droma e dizjakere, vaćeren: 11 ‘Hem i prašina tumara dizjakiri, savi dolinđa pe ko amare pre, amen kosaja la [4]Lk 9,5 sar znako da o Devel ka sudini tumenđe. [5] Ali te džanen da o carstvo e Devlesoro alo paše!’ 12 Vaćerava tumenđe da ko dive ked o Devel ka sudini e manušenđe, po lokhe ka ovel zako manuša tari Sodoma [6]1. Mojs 19,24–28 negoli zako manuša tari adaja diz.”
O Isus ukorini e dizjen save na priminena lesoro lafi
(Mt 11,20–24)
13 “Jao tumenđe, manušalen taro Horazin! Jao tumenđe, manušalen tari Vitsaida! Te oven ine čudesija maškaro manuša taro Tir hem taro Sidon [7] save ule maškara tumende, pana angleder ka kajinen pe ine, bešindoj ano šeja oto kanaj hem ano pepeo. [8] 14 Ali e manušenđe taro Tir hem taro Sidon ka ovel po lokhe ko Sudo negoli tumenđe. 15 A tumen, manušalen taro Kafarnaum, ma mislinen da o Devel ka povazdel tumen đi o nebo; đi o than e mulengoro [9] isi te peraj tumen.
16 Tegani phenđa e učenikonenđe: Kova šunela tumen, man šunela, a kova odbini tumen, man odbini. A kova odbini man, odbini e Devle kova bičhalđa man.”
O Isus sikaj e učenikonen savese više te radujinen pe
17 Ked o eftavardešuduj učenici irinde pe oto drom radosna, phende e Isusese: “Gospode, hem o demonja šunena amen ked naredinaja lenđe ano to anav!” [10]
18 A o Isus ko adava phenđa lenđe: “Dikhljum e Sotone sar perela taro nebo sar munja. [11] 19 Eče, dinđum tumen vlast te gazinen upro sapa hem o škorpije [12]Lk 10,17. hem upro sa o zoralipe e dušmanesoro e Sotonesoro hem ništa naka ovel tumenđe. 20 Ali ma edobor radujinen tumen zako adava so o bišukar duhija šunena tumen, nego više radujinen tumen adalese soi tumare anava zapisime ko lil e Devlesoro ano nebo.” [13]Ps 69,28; Fil 4,3; Jev 12,23; Pučar 3,5; 13,8; 17,8; 20,12; 20,15; 21,27.
Blagoslovimei okola kola šunena e Isusesoro lafi
(Mt 11,25–27; 13,16–17)
21 I tegani o Isus radujinđa pe ano Sveto Duho hem phenđa: “Hvalinava tut, Dade, Gospode e nebosoro hem e phuvjakoro, so garavđan o čačipe okolendar kola pes dikhena sar mudronen hem džanden, a mothovđan okolenđe kolai sar čhavore. [14] Oja, Dade, džanav da ćerđan adava adalese so ađahar mangljan.”
22 Tegani o Isus phenđa okolenđe so inele adari: “Mlo Dad sa [15] muklja maje ko vasta. Niko na džanel e Čhave, sem o Dad; hem niko na džanel e Dade, sem o Čhavo hem okola kolenđe o Čhavo mangela te mothoj le.”
23 Tegani irinđa pe nakoro učenici hem samo olenđe phenđa: “Blago e manušenđe kola dikhena adava so tumen dikhena! 24 Vaćerava tumenđe da but proroci hem carija mangle te dikhen man, ali na dikhle man; hem mangle te šunen man, ali na šunde man!”
O Isus sikaj e učitelje e Mojsijasere zakonestar sar te dobini o večno dživdipe
(Mt 22,34–40; Mk 12,28–31)
25 I dikh, jekh dive sar o Isus sikaj ine, nesavo učitelj e Zakonestar uštino [16] te pučel le nešto sar te iskušini le, i pučlja: “Učitelju, so valjani te ćerav te dobinav o večno dživdipe?”
26 A o Isus phenđa lese: “Soi pisime ano e Mojsijasoro zakoni? So čitineja adari?”
27 I ov phenđa e Isusese:
“Mang [17] e Gospode te Devle sa te vileja,
sa te dušaja, sa te zoralipnaja hem sa te gođaja;
hem mang te pašutne sar korkore tut.” [18]5. Mojs 6,5.3. Mojs 19,18.Mt 22,37–39 Mk 12,30–31.
28 Tegani o Isus phenđa lese: “Šukar phenđan. Ćer ađahar hem ka ovel tut o večno dživdipe.”
29 Ali o učitelj e Zakonestar manglja te opravdini pe i pučlja e Isuse: “A kovai mlo pašutno?” [19]
30 A ko adava, o Isus phenđa lese akaja priča: “Nesave manuše, sar ine huljela tari diz Jerusalim ki diz Jerihon, dolinde o čora. On lelje lestar sa, đi o šeja. Edobor marde le da o manuš samo so na ine te merel. Tegani o čora cidinde pe olestar, a o manuš pašlilo ko drom hem na džanđa pese.
31 Na nakhlo but, i nekotar adale dromeja sar huljela ine nesavo svešteniko [20] , dikhlja e manuše sar pašljola ko drom i nakhino avrethar. 32 Ađahar da nesavo levit: [21] alo đi adava than kote o manuš pašljola, dikhlja le i nakhino oti aver strana adale dromesiri.
33 A inele nesavo Samarijanco [22] savo džala ine adale dromeja. Ked reslja đi ko than kote o manuš pašljola, dikhlja le, i pelo lese žal olese. 34 Tegani o Samarijanco alo đi o manuš, čhorđa ulje hem mol upro lesere rane te kosel len [23] hem paćarđa len. I vazdinđa le upro plo xer hem legarđa le ko čher kote lovenđe šaj te xal pe hem te sovel pe, i adari brininđa pe olestar. 35 Tejsato dive o Samarijanco ikalđa duj denarija [24] hem dinđa ko manuš kasoro inele o čher hem phenđa lese: ‘Brinin tut akale manušestar, i sa so ka trošine buderi, ka irinav će ked ka irinav oto drom.’”
36 Tegani o Isus pučlja e učitelje e Zakonestar: “So tu pheneja? Kova akale trinendar mothovđa pe sar pašutno okolese kole dolinde o čora?”
37 A ov phenđa: “Okova kova mothovđa lese milosrđe.”
Tegani o Isus phenđa lese: “Oja, akana dža hem ćer ađahar!”
E Isusesoro lafi ko prvo than
38 I sar o Isus hem lesere učenici džana ine dromeja đi ko Jerusalim, đerdinde ko nesavo gav. Adari živinđa nesavi đuvli palo anav Marta. Oj vičinđa len kora peste ko čher hem lelja te ćerel lenđe xajbnase. 39 Ola inele phen palo anav Marija, koja beštini uzalo e Gospodesere e Isusesere pre hem šunđa lesoro lafi. 40 A i Marta sa ki sig dikhela ine te kandel, i ali uzalo Isus hem pučlja le: “Gospode, so tu pheneja? Šukar li adava so mli phen muklja man korkora te kandav? Phen laće te pomožini maje.”
41 A o Gospod phenđa laće: “Marto, Marto! Brinineja tut hem uznemirineja tut zako but so, 42 a samo jekh valjani. I Marija birinđa te ćerel šukar stvaro, adalese na ka ačhavav la adalestar.”
Chapter 11
O učeniko pučela e Isuse te sikaj len sar te molinen pe
(Mt 6,9–13; 7,7–11)
1 I ked jekhvar o Isus završinđa e molitvaja, jekh lesere učenikonendar phenđa lese: “Gospode, sikav amen te molina sar so o Jovan o Krstitelj sikavđa ple učenikonen.”
2 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Ked molinena, vaćeren:
‘Dade Devla! Barjaraja to sveto anav! [1]
To carstvo te avel! [2]
3 De amen maro đijekh dive!
4 Oprostin amenđe amare grehija
sar so hem amen oprostinaja [3] đijekhese kova grešinđa premala amende!
Hem cide amen taro iskušenje! [4] ’”
5 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Zamislinen da ki ekvaš i rat džana koro tumaro amal te phenen lese: ‘Amala, te de man trin mare, i ka irinav će. 6 Mlo amal alo oto drom kora mande, a nane man so te ikalav anglo leste!’ 7 A ov od andral te phenel: ‘Ma uznemirin man! O udarai phandle, a mle čhavorei mancar ko than e pašljojbnasoro hem sovena. Našti akana te uštav te dav tut!’ 8 Vaćerava tumenđe: te na uštino te del le adalese soi lesoro amal, ka uštel hem ka del le sa so valjani adalese so lesere amale nane lađ te ovel uporno. [5]
9 Vaćerava tumenđe: Mangen hem ka del pe tumenđe! Roden hem ka arakhen! Khuven hem ka phravel pe tumenđe! 10 Adalese so đijekh kova mangela, primini; hem kova rodela, arakhi; hem kova khuvela, ka ovel lese phravdo.
11 A kova dad tumendar: ked lesoro čhavo ka rodel lestar ine maćhe, ka del le sape? 12 Ili ked ka rodel jaro, ka del le škorpija? 13 Ked tumen, kola injen bišukar, džanen te den šukar darija tumare čhavenđe, kobor više tumaro Dad taro nebo ka del e Svetone Duho okolenđe kola rodena olestar.”
O Isus kandela pe e Devlesere zoralipnaja, a na e bengesere
(Mt 12,22–30; Mk 3,22–27)
14 I jekh dive o Isus ispudinđa e demone kova ćerela ine jekhe manuše te našti vaćeri. Ked iklilo o demoni, o manuš lelja te vaćeri. I o manuša kola inele adari inele zadivime, 15 ali nesave olendar vaćerde: “E Veelzevulesere, [6]2. Thag 1,2, 3, 6) e demonengere šerutnesere, zoralipnaja ispudini e demonen!” 16 A avera iskušinde e Isuse ađahar so rodinde lestar te ćerel čudo [7] saveja ka mothoj da o Devel bičhalđa le.
17 Ali o Isus džanđa lengere mislija, i phenđa lenđe: “Đijekh carstvo [8] savoi ana peste ulavdo ka properel, hem o čher [9] ano savo nane sloga ka perel. 18 Tei e bengesoro carstvo ana peste ulavdo, [10] sar onda pana trajini? Akava vaćerava adalese so tumen phenena da e Veelzevulesere zoralipnaja ispudinava e demonen. 19 A te me e Veelzevulesere zoralipnaja ispudinava e demonen, kasere zoralipnaja tumare učenici ispudinena len? [11] Adalese on ka dokažinen tumenđe da na injen u pravu. 20 Ali te e Devlesere zoralipnaja [12]2. Mojs 8,19). ispudinava e demonen, onda o carstvo e Devlesoro alo maškara tumende.”
O Isus po zoralo e Bengestar
21 O Isus phenđa hem akava: “Ked okova kovai zoralo hem naoružime [13] pazini plo boro, lesoro barvalipei osigurime. 22 Ali ked avela o po zoralo lestar, ka pobedini le hem ka lel lesoro oružje upro savo inole nada hem ka ulaj plencar adava so lelja e bizoralestar. [14]
23 Ko nane mancar, ovi protiv mande. I ko na čedela mancar, ov čhorela.” [15]
O Isus upozorini da o bišukar duho šaj te irini pe ano manuš
(Mt 12,43–45)
24 Tegani o Isus phenđa: “Ked o bišukar duho ikljola taro manuš, džala ko šuke thana rodindoj kote šaj te odmorini. Ked na arakhi le, vaćeri: ‘Ka irinav man ano manuš kolestar ikliljum [16] .’ 25 O bišukar duho irinđa pe hem arakhlja dai adava manuš sar čučo čher savoi šulavdo hem namestime [17] . 26 Tegani džala hem lela efta avere duhen po bišukaren pestar hem đerdinena ano manuš hem ačhona adari. I ko kraj adale manušese ovela po bišukar nego angleder.”
Blagoslovimei o poslušna e Devlese
27 I sar o Isus vaćeri ine adava, nesavi đuvli oto narodo vičinđa: “Bahtali i đuvli koja akharđa tut ano vođi hem dinđa tut čuči!”
28 A o Isus phenđa: “Po bahtalei okola so šunena o lafi e Devlesoro hem ćerena le!”
O Isus po baroi e Jonastar hem e Solomonestar, a o manuša na šunena le
(Mt 12,38–42; Mk 8,12)
29 Sar čedela pe ine po baro narodo, o Isus lelja te vaćeri: “Akajai generacija bišukar. Rodela mandar znako, [18] ali nisavo znako naka del pe laće sem adava so inele e prorokose e Jonase. [19]Jona 1,7; 2,10; Mt 12,40 30 Sar so adava so ulo e Jonase inele znako e manušenđe kola živinde ki diz Niniva [20]Jona 3 da o Devel bičhalđa le, ađahar hem so ka ovel maje, e Čhavese e Manušeserese, ka ovel znako akala generacijaće da o Devel bičhalđa man. [21]
31 Ko dive ked ka ovel e Devlesoro sudo, i carica koja angleder vladinđa ki južno phuv [22]1. Thag 10,1–13; 2. Dnev 9,1–12 ka uštel hem ka osudini e manušen oti akaja generacija, adalese so tari durutni phuv ali te šunel e Solomonesiri mudrost, a akatei tumencar neko po baro e Solomonestar, a tumen na mangena te šunen! 32 Ko dive ked ka ovel e Devlesoro sudo, o manuša kola živinde ani purani diz Niniva ka ušten hem ka osudinen akala generacija, adalese so on pokajinde pe ked o Jona propovedinđa, a akatei tumencar neko po baro e Jonastar, a tumen pana na pokajinđen tumen!”
E Isusesoroi sikaviba svetlost e manušenđe
(Mt 6,22–23)
33 “Niko na tharela i svetiljka hem te čhivel la ko garavdo than ili talo čaro, nego čhivela la ko than zaki svetiljka te šaj dikhen o svetlost okola kola đerdinena. [23] 34 Ti jakhi sar svetiljka te telose. Kedi ti jakh šukar, sai to telo osvetlime. A kedi ti jakh bišukar, hem to teloi ani tomina. [24] 35 Adalese, pazin da o svetlost so mislineja dai ana tute nane tomina. 36 Tei sa to telo pherdo oto svetlost, bizo jekh kotor oti tomina, tegani sa to dživdipe ka ovel osvetlime sar ked i svetiljka osvetlini tut.”
O Isus kritikujini e verakere vođen soi pobožna samo od avrijal
(Mt 23,1–36)
37 Ked o Isus vaćerđa adava, nesavo fariseji vičinđa le te xal maro koro leste. I o Isus đerdinđa lese ko čher hem čhivđa pe uzalo astali. 38 A o fariseji dikhindoj adava, čudinđa pe so o Isus na thovđa ple vasta angleder o xajba, palo adeti e jevrejengoro. [25] 39 A o Gospod o Isus phenđa lese: “Oja, tumen o fariseja kosena i šolja hem o čaro od avrijal, a pherđen len tumara pohlepaja hem bišukaripnaja. 40 Hulavonalen! Nane li o Devel okova kova ćerđa e manuše, kova džanel le hem od avrijal hem od andral? [26] 41 Akavai po šukar: den e čororenđe sar milostinja okova so isi tumen, so xalane ićerena ano šolje hem ano čare, i ka oven čista hem od andral hem od avrijal. [27]
42 Ali jao tumenđe e farisejenđe so dena e Devlese dešto kotor oto začinja [28] hem oto sa o povrće, a ačhavđen te ćeren averenđe okova soi pošteno hem te mangen e Devle. Valjani te den o dešto kotor, ali na troman te bistren te ćeren adava soi po bitno. [29]
43 Jao tumenđe e farisejenđe so volinena te bešen ko anglune thana ano sinagoge hem so volinena ked o manuša, pherde poštujiba premala tumende, pozdravinena tumen ko trgija. 44 Jao tumenđe adalese so injen sar o bioznačime grobija upra savende o manuša phirena, a na džanen.” [30]
45 Tegani nesavo oto učitelja e Zakonestar phenđa e Isusese: “Učitelju, hem amen vređineja adale lafonencar.”
46 A o Isus phenđa: “Jao hem tumenđe, učiteljalen e Zakonestar! Čhivena upro manuša pharipa but phare te akharen ađahar so dena len pravilja save našti te ićeren, a ni najeja na mangena te mrdinen te pomožinen lenđe te akharen adava pharipe. 47 Jao tumenđe, adalese so vazdena spomenici e prorokonenđe kolen tumare pradada mudarde. 48 Adaleja mothovena da odobrinena adava so ćerde tumare pradada: on mudarde len, a tumen vazdena lenđe spomenici. [31] 49 Adalese o Devel mudro vaćerđa tumendar: ‘Ka bičhalav lenđe prorokonen hem apostolen. Nekas olendar ka mudaren, a nekas ka progoninen.’
50 Akala generacijatar ka rodel pe o rat sa e prorokonengoro savo thavdinđa pana taro ćeriba e phuvjakoro, 51 pana taro rat e Aveljesoro sa đi o rat e Zaharijasoro, [32]1. Mojs 4,1–162. Dnev 24,20–22 kova inele mudardo maškaro žrtveniko hem i svetinja ano Hram. Oja, vaćerava tumenđe, akaja generacija ka ovel osudime zako adava rat so thavdinđa! [33]
52 Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar! Adalese so e narodostar garavđen o ključo oto džandipe e Devlesere carstvostar. Korkore na đerdinđen maškaro adava udar hem na mukljen te đerdinen ni okola kola mangle te đerdinen.” [34]
53 I ked o Isus iklilo adathar, o učitelja e Zakonestar hem o fariseja ani bari xoli lelje te protivinen pe hem te pučen le but so. 54 On dikhle te dolen le ko bišukar lafi sar te šaj tužinen le.
Chapter 12
O Isus vaćeri ple učenikonenđe te na oven dujemujengere
(Mt 10,26–27)
1 I ked čedinde pe nekobor hiljade manuša, edobor but inele da terdine jekh upra avereste, o Isus prvo lelja te vaćeri ple učenikonenđe: “Arakhen tumen taro kvasco e farisejengoro, te na oven dujemujengere sar soi on. [1] 2 Sa soi garavdo ka arakhel pe; sa soi garavdipe ka šunđol pe. [2] 3 Adalese, sa so vaćerđen ani tomina, ka šunđol pe ano svetlost; hem so poxari vaćerđen ko kan ano sobe, ka vaćeri pe taro krovija [3] sare te šunen.”
Ma daran, adalese so injen dragocena e Devlese
(Mt 10,28–33; 12,31–32; Mk 3,28–29)
4 “Ali phenava tumenđe, amalalen: ma daran okolendar kola šaj te mudaren samo o telo, adalese so više adalestar na ka šaj te dukhaven tumen. 5 A ka phenav tumenđe kastar te daran: te daran taro Devel kas palo mudariba isi zoralipe te frdel ano pakao. Oja, vaćerava tumenđe, olestar te daran!
6 Na biknela pe li pandž čiriklja zako samo duj najtikore kovanice? A palem nijekh olendar nane bisterdi anglo Devel. 7 A o Devel čak džanel kobor bala isi tumen ko šero. [4] Adalese, ma daran! E Devlese injen po dragocena negoli but čiriklja!”
Na valjani te dara te priznajina e Isuse anglo manuša
(Mt 10,32–33; 12,32; 10,19–20)
8 “A vaćerava tumenđe: Đijekh kova anglo manuša ka priznajini dai mlo, me, o Čhavo e Manušesoro, anglo anđelja e Devlesere ka priznajinav dai ov mlo. 9 A te odrekninđa pe neko mandar anglo manuša, hem me ka odrekninav man olestar anglo anđelja e Devlesere. 10 I te vaćerđa neko lafi protiv mande, protiv o Čhavo e Manušesoro, ka ovel lese oprostime; ali naka ovel oprostime okolese kova hulini upro Sveto Duho. [5]
11 A ked ka anen tumen anglo sudo ko sinagoge, anglo vladarija hem o vlastija, ma oven zabrinuta sar hem soja te braninen tumen, so te vaćeren! 12 Adalese so tegani o Sveto Duho ka sikaj tumen so te vaćeren.”
O Isus vaćeri te na ova pohlepna
13 Tegani neko oto narodo phenđa e Isusese: “Učitelju, vaćer mle phralese te ulaj mancar okova so ačhavđa amenđe amaro dad.”
14 A o Isus phenđa lese: “Manušeja, ko čhivđa man te ovav sudija ili delioco upra tumende?” 15 Tegani phenđa sarijenđe: “Arakhen tumen hem ciden tumen tari pohlepa. I sa edobor barvalipe te ovel e manuše, lesoro dživdipe na avela oto adava so isi le.”
16 Tegani o Isus phenđa lenđe akaja priča: “Nesave barvale manušesiri phuv bijanđa but bijandipe. 17 I ov mislinđa pe ana peste: ‘So te ćerav? Nane man edobor baro than kote te čhivav i žetva mli.’ 18 I phenđa: ‘Akava ka ćerav! Ka peravav mle purane šupe hem ka vazdav po bare, i adathe ka čhivav sa o điv hem sa soi mlo. 19 Tegani ka vaćerav korkoro maje da isi man baro barvalipe bute beršenđe. Ka šaj te odmorinav, te xav, te pijav, te uživinav!’
20 Ali o Devel phenđa lese: ‘Hulavona! Akaja rat ka mere! [6] A sa adava so spreminđan, kasoro ka ovel?’
21 Ađahari okolese kova pese čedela blago ki phuv, a na barvaljola okoleja soi šukar e Devlese ano jaćha.”
O Devel dela ple učenikonenđe okova so valjani lenđe zako dživdipe
(Mt 6,25–34)
22 Tegani o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Adalese vaćerava tumenđe: ma oven zabrinuta zako tumaro dživdipe: ka ovel tumen li so te xan; ni zako tumaro telo: ka ovel tumen li so te urjen. 23 Adalese soi o dživdipe po bitno e xajbnastar hem tumaroi telo po bitno e šejendar. [7] 24 Dikhen e gavranen! [8] Ni sejinena ni čedena, nane len ni šupa kote te čhiven o điv, a palem o Devel parvari len. A tumen injen e Devlese po vredna e čirikljendar! 25 A kova tumendar šaj adaleja so brinini pe te produžini xari plo dživdipe? [9] 26 Znači te našti ni adava najxari te ćeren, sose onda injen zabrinime zako bilo so aver?
27 Dikhen o divlja luluđa sar barjona. Na ćerena buti, čak na sivenafse šeja, a vaćerava tumenđe da ni o caro o Solomon, kova inele but barvalo, na inole edobor šuže šeja sar jekha olendar. 28 Te o Devel ađahar šukar urjavela i čar ko polje savi avdive adari, a tejsa frdela pe ani jag, kobor li više tumenđe ka del šeja, tikora verakere manušalen! 29 Tumen ma oven zabrinuta zako adava so ka xan hem so ka pijen, 30 adalese so adava rodena okola kola na džanen e Devlese. Tumaro Dad, o Devel, džanel da valjani tumenđe sa adava. 31 Nego roden o carstvo e Devlesoro, [10] a ov ka del tumen sa adava so valjani tumenđe!
32 Ma daran, mle učenikonalen! [11] Tumare Dadesiri volja inele te del tumen o carstvo. [12]
33 Bikninen so isi tumen hem o love den e čororenđe! Ćeren tumenđe kese zako love save na properena hem barvalipe ko nebo savo niked na tikorini. Niko naka šaj te avel adari te čorel tumaro barvalipe hem nijekh moljco naka uništini le. 34 Adalese so tumaro vilo [13] ka ovel adari kaj tumaro barvalipe.”
Oven spremna zako dujto aviba e Gospodesoro e Isusesoro
(Mt 24,45–51)
35 O Isus ple učenikonenđe phenđa hem akava: “Oven spremna, urjavde zaki buti hem tumare svetiljke te oven tharde, 36 sar sluge kola adžićerena ple gospodare te irini pe čhere taro bijav. Ked irini pe o gospodari hem ked khuvela ko udar, o slugei spremna te phraven lese. 37 Blago okole slugenđe kolen o gospodari, ked ka avel, ka arakhi len džangale sar adžićerena le! Čače, vaćerava tumenđe, ov, o gospodari, ka phandel pe i kecelja, ka bešljaćeri len te xan hem ka kandel len. 38 Blago e slugenđe kolen o gospodari ka arakhi džangalen čak hem te alo ki ekvaš i rat ili anglo disljojba.
39 Ali akava te džanen: te o čherutno džanel ine ko savo sati avela o čor, naka mukel lese ine te đerdini ko čher te čorel. 40 Hem tumen oven spremna, adalese so me, o Čhavo e Manušesoro, ka avav tegani ked na nadinena tumen!”
41 Tegani o Petar pučlja e Isuse: “Gospode, vaćereja li akala uporedbe samo amenđe e učenikonenđe ili sarijenđe?”
42 O Gospod o Isus phenđa: “Kovai, onda, verno hem mudro upravniko kas o gospodari ka čhivel upreder ple sluge te del len xajba ko vreme? 43 Blago okole slugase kas lesoro gospodari, ked ka avel, ka arakhi sar ćerela ađahar. 44 Čače vaćerava tumenđe, upreder sa o barvalipe plo ka čhivel le sar upravniko. 45 A te vaćerđa adava sluga ana peste: ‘Naka avel pana mlo gospodari’ i lela te marel avere slugen, hem te xal, te pijel hem te maćol, 46 lesoro gospodari ka avel tegani ked naka očekujini le, [14] ka čhinel le ko ekvaš hem ka čhivel le maškaro nevernici.
47 A okova sluga kova džanđa i volja ple gospodaresiri, a na inele spremno ili na ćerđa pali e gospodaresiri volja, but mariba ka xal. 48 A okova kova na džanđa e gospodaresiri volja, a ćerđa nešto zako savo avela lese kazna, xari mariba ka xal. Kasei dindo but, but ka rodel pe lestar. Kasei poverime but, više ka rodel pe lestar.”
E Isusesoro lafi ka anel ulajba maškaro manuša
(Mt 10,34–36)
49 Tegani o Isus phenđa: “Aljum te frdav jag e sudosiri ki phuv. [15] So bi mangava već te ovel thardi! 50 A valjani te nakhavav bare muke. [16] But maje pharo đikote adava na ovela! 51 Mislinena da aljum te anav mir ki phuv? Na. Aljum te ćerav o manuša te ciden pe jekh averestar. 52 Adalese od akana, oto pandž čherutne, trin ka oven ki mli strana, a duj ki aver ili duj ki mli strana, a trin ki aver. 53 Ka uštel o dad upro čhavo hem o čhavo upro dad, i daj upri čhaj hem i čhaj upri daj, i sasuj upri bori hem i bori upri sasuj.”
O Isus vaćeri e narodose te spreminen pe zako adava so ka avel
(Mt 16,2–3; 5,25–26)
54 Tegani o Isus vaćerđa e narodose: “Ked dikhena da o kale oblaci avena taro zapad, tegani phenena da ka perel bršin, i čače perela. 55 Ked phudela i barval taro jug, phenena da ka ovel tatipe, i ovela. 56 Dujemujengere manušalen! [17] O izgled e phuvjakoro hem e nebosoro šukar pendžarena, ađahar da pendžarena o znakija adalestar so ovela akana, a na mangena te den lenđe značaj. [18]
57 Tumen korkore valjani te pendžaren okova soi ispravno. 58 Te neko legari tut ko sudo te tužini tut adalese so na irinđan lese o love, odrumal de sa tutar te mirine tut oleja angleder nego so resena adari. Te na ćerđan ađahar, ov šaj te vucini tut anglo sudija, a o sudija ka del tut ko manuš kova ka čhivel tut ano phandlipe. 59 Vaćerava će da čače naka ikljove adathar sa đikote na irineja đi i zadnjo para.” [19]
Chapter 13
Sare valjani te ciden pe taro pumare grehija
1 Tegani nesave manuša phende e Isusese so o Pilat, o upravniko e rimesoro, naredinđa nesave Galilejci te oven mudarde. [1] I on inele mudarde sar anena ine žrtve ano Hram e jerusalimesoro. 2 A o Isus phenđa lenđe: “Tumen li mislinena da adala Galilejci, adalese so ađahar mudardile, inele po grešna sa avere Galilejconendar? 3 Na! Ali te na obratinđen tumen taro tumare grehija, sarijen tumen ka adžićeri propast! 4 Ili okola dešofto upro kolende peli i kula ano Siloam hem mudarđa len, tumen li mislinena da on inele po bare grešnici sa e manušendar kola živinena ano Jerusalim? 5 Na! Ali te na obratinđen tumen taro tumare grehija, sarijen tumen ka adžićeri propast!”
Na ačhilo pana but vreme zako pokajiba
6 Tegani o Isus vaćerđa lenđe akaja priča: “Inele nesave manuše smokva sadime pese ano vinograd. I alo te rodel o bijandipe lakoro, ali na arakhlja le. 7 Tegani phenđa e manušese so ćerela buti lese ano vinograd: ‘Ače, trin berš sar avava te rodav bijandipe upri akaja smokva, ali na arakhava le. Čhin la! Sose te šućari i phuv?’
8 A ov phenđa: ‘Gospodarona, ačhav la pana akava berš. Ka xandav la hem ka frdav laće đubrivo, 9 i šaj ka bijani. A te na bijanđa, ka čhine la.’”
O Isus sasljari ko savato e đuvlja koja inele banđardi
10 I jekh savato sar o Isus sikaj ine ani jekh sinagoga, 11 adari inele nesavi đuvli kola o bišukar duho ćerela ine te ovel banđardi dumeja. Oj inele banđardi dešofto berš hem nisar našti ine te ispravini pe. 12 Ked o Isus dikhlja la, vičinđa la kora peste hem phenđa laće: “Đuvlije, oslobodimi injan taro to nambormipe!” 13 I čhivđa ple vasta upro late, a oj otojekhvar ispravinđa pe hem lelja te slavini e Devle.
14 Tegani e sinagogakoro vođa, xoljame so o Isus sasljarđa ko savato, phenđa e narodose: “Isi šov dive ano kurko ko save šaj te ćerel pe buti! Ko adala dive aven hem oven sasljarde, a na ko savato!”
15 A o Gospod o Isus phenđa lese: “Dujemujengere injen! I tumen ko savato phravena tumare guruve ili tumare xere taro jasle te legaren le te pijel pani. 16 A akajai đuvli oto pleme e Avraamesoro kola o Sotoni phandlja ače dešofto berš. Oj li na valjani te ovel phravdi taro akala lancija e nambormipasere ko savato?” 17 Ked phenđa adava, lađandile sare kola inele protiv leste, a sa avera manuša radujinde pe zako sa o šukaripe savo o Isus ćerđa.
O carstvo e Devlesoroi sar o tikoro seme savo ovela baro kaš
(Mt 13,31–32; Mk 4,30–32)
18 Tegani o Isus phenđa: “Te phenav tumenđe savesei slično o carstvo e Devlesoro. 19 Sličnoi e semese oti gorušica save o manuš lelja hem frdinđa pese ki bašta. Ov barilo hem ulo kaš, hem o čiriklja ćerde gnezdija upro lesere granke.”
O carstvo e Devlesoroi sar o kvasco savo ćerela o humer te uštel
(Mt 13,33)
20 Palem o Isus phenđa: “Te phenav tumenđe savesei slično o carstvo e Devlesoro. 21 Sličnoi e kvascose save i đuvli lelja hem čhivđa ano baro čaro vareja, [2] i ov ćerđa sa o humer te uštel.”
Den sa tumendar te đerdinen ano carstvo e Devlesoro
22 I sar o Isus džala ine ple dromeja đi ko Jerusalim, terđola ine ko dizja hem ko gava te sikaj e narodo. 23 I ko jekh than, neko pučlja le: “Gospode, samo li xari manuša ka oven spasime?”
A o Isus phenđa lenđe: 24 “Den sa tumendar te đerdinen maškaro tesno udar e nebosoro adalese so but džene, vaćerava tumenđe, ka roden te đerdinen, ali naka šaj. 25 Ked o čherutno ka uštel hem ka phandel o udar, ka ovel kasno. Tegani ka terđoven avri hem ka khuven ko udar vaćerindoj: ‘Gospodarona, phrav amenđe!’ Ali ov ka phenel tumenđe: ‘Na džanav kola injen.’ [3]
26 Tegani ka phenen: ‘Xaljam hem piljam tuja, hem tu sikavđan ko amare dizjengere droma.’
27 A ov ka phenel: ‘Vaćerava tumenđe da na pendžarava tumen. [4] Ciden tumen mandar, sare tumen so ćerena bišukaripe!’
28 Tegani ka roven hem but ka xoljanen [5] so ka dikhen e Avraame, e Isaake, e Jakove hem sa e prorokonen ano carstvo e Devlesoro, a tumen frdime avri. 29 O manuša ka aven taro istok hem taro zapad, taro sever hem taro jug hem ka čhiven pe uzalo astali ki gozba ano carstvo e Devlesoro. [6] 30 Ače, okola kolai akana prva tegani ka oven zadnja, a okola kolen akate dikhena sar zadnjonen adari ka oven prva.” [7]
E Isusesei phare zako manuša taro Jerusalim
(Mt 23,37–39)
31 I tegani nesave fariseja ale koro Isus hem phende lese: “Dža akatar, adalese so o caro o Irod mangela te mudari tut.”
32 O Isus phenđa lenđe: “Džan hem vaćeren adala lisicaće: [8] ‘Ka ispudinav e demonen hem ka sasljarav avdive hem tejsa, a ko trito dive završinava.’ 33 Ali avdive, tejsa hem prektejsa valjani te džav mle dromeja, adalese so izgledini dai o Jerusalim than kote sa o proroci valjani te oven mudarde. [9]
34 Jerusalime, Jerusalime, tu savo mudareja e prorokonen hem frdeja bara upro okolende kolen bičhalđa tumenđe o Devel! But puti mangljum te čedav te manušen sar i khani ple pilićken talo ple phaka, [10] ali tumen na mangljen! 35 Ače, to čher ka ovel napustime! [11] I vaćerava tumenđe da čače naka dikhen man đikote na phenena: ‘Blagoslovimei okova kova avela ano anav e Gospodesoro!’” [12]
Chapter 14
O Isus anglo fariseja sasljari e namborme ko savato
1 I ko jekh savato, o Isus inele vičime ko čher nesave farisejengere vođasoro te xal maro, i dželo. Sare so inele adari, šukar ine posmatrinena le, [1] 2 adalese so anglo leste inele nesavo manuš kasere vasta hem o pre inele pherde pani. 3 I o Isus pučlja e učiteljen e Zakonestar hem e farisejen: “Palo e Mojsijasoro zakoni, tromal pe li te sasljari pe namborme manuše ko savato ili na?” 4 A on ništa na phende. Tegani o Isus čhivđa plo vas upro namborme manuš, sasljarđa le hem muklja le te džal. 5 A olenđe phenđa: “So mislinena tumaro čhavo ili tumaro guruv ko savato perela ano bunari, ini sigate ine ka ikalen le adathar?” 6 I na inolen so te phenen ko adava.
O Isus sikaj te ova ponizna hem te na ova sebična
7 Ked o Isus dikhlja sar o gostija kola ale te xan rodenafse anglune thana bešibnase, phenđa lenđe: 8 “Ked injan vičime nekase ko bijav, ma beš ko najšukar than, adalese so šaj maškaro vičime isi nesavo manuš kovai po baro tutar. 9 Tegani okova so vičinđa tut ka phenel će: ‘De o than akalese.’ Tegani ka ove lađardo, i ka dža te dole o najpaluno than.
10 Nego, ked injan vičime, dža hem beš ko najpaluno than. Ked ka dikhel tut okova so vičinđa tut ka phenel će: ‘Amala, ava beš ko po šukar than!’ Tegani sa o gostija ka dikhen kobor injan poštujime. 11 Adalese, ko pes povazdela, ka ovel peravdo; a o ponizna ka oven povazdime.”
12 Tegani o Isus phenđa okolese so vičinđa le: “Ked vičineja gostonen ko ručko ili ki večera, ma vičin samo te amalen, te phraljen, te jerje, hem te barvale komšijen. Te vičinđan olen, hem on tut ka vičinen ko xajba kora pumende te irinen će. 13 Nego, ked vičineja ko xajba, vičin e čororen, e sakatimen, e bangen hem e kororen. 14 Tegani ka ove blagoslovime, adalese so olen nane sar te irinen će. A o Devel ka irini će tegani ked ka vazdel e pravednikonen taro mule.”
Nesave prihvatinena te aven e Devlese ki gozba, a nesave na
(Mt 22,1–14)
15 Ked adava šunđa jekh okolendar so beštine uzalo astali, phenđa e Isusese: “Bahtaloi okova kova ka xal maro ano carstvo e Devlesoro!”
16 A ko adava, o Isus phenđa lese: “Nesavo manuš ćerđa bari gozba hem vičinđa bute manušen. 17 I ked sa inele ćerdo xajbnase, bičhalđa ple sluga te phenel e vičimenđe: ‘Sai akana ćerdo xajbnase. Aven!’ 18 Ali jekh pala avereste lelje te phenen lese sose našti te aven. O prvo phenđa lese: ‘Činđum njiva i valjani te džav te dikhav la. Molinava tut, vaćer te gospodarese da adalese našti te avav.’ [2] 19 O dujto phenđa: ‘Samo so činđum deše guruven [3] i džava te dikhav sar ka orinen. Molinava tut, vaćer te gospodarese da adalese našti te avav.’ [4] 20 O trito phenđa: ‘Samo so leljum romnja i adalese našti te avav.’ [5]
21 I o sluga irinđa pe hem phenđa sa adava ple gospodarese. Tegani o gospodari xoljanđa i phenđa ple slugase: ‘Siđar, ikljov ko droma e dizjakere hem ko trgija i ana akari e čororen, e sakatimen, e kororen hem e bangen.’ 22 Ked o sluga ćerđa adava, phenđa: ‘Gospodarona, ćerđum ađahar sar so phenđan, ali pana isi thana.’ 23 I o gospodari phenđa lese: ‘Ikljov avri tari diz ko droma hem ko staze hem terin e manušen te aven te ovel pherdo mlo čher. 24 Vaćerava tumenđe da nijekh okole prvone manušendar kolai vičime naka xal adava so ćerđum xajbnase.’”
E Isusesere učenici valjani te oven svesna da ka trpinen zbog lese
(Mt 10,37–38; 5,13; Mk 9,50)
25 I but manuša džana ine dromeja palo Isus. Ov irinđa pe nakoro lende hem phenđa lenđe: 26 “Te neko mangela te ovel mlo učeniko, valjani te volini man but više nego ple dade hem pla daja, pla romnja hem ple čhaven, ple phraljen hem ple phenjen, više nego plo dživdipe. [6] Te na ćerđa ađahar, našti te ovel mlo učeniko. 27 Ko na akhari plo krsto [7] hem na džala pala mande, našti te ovel mlo učeniko.
28 Adalese so nijekh tumendar naka lel ine te vazdel kula, a angleder adalestar te na bešel te računini o troško te dikhel ka šaj li te završini la. [8] 29 Te samo čhivđa o temelji, i na ačhola le love te završini đi o kraj, sare kola ka dikhen adava ka asan lese 30 hem ka phenen: ‘Akava manuš lelja te vazdel kula, a našti ine te završini la!’
31 Ili, kova caro ked džala te arakhi pe ko mariba avere caronencar, angleder adalestar na bešela te razmislini šukar ka šaj li ple deše hiljadencar te marel pe adaleja kova avela protiv leste ple biše hiljadencar? 32 Te našti, ka bičhali ple manušen koro aver caro, sar pana na alo paše, te pučen le savei o uslovija zako mir. 33 Ađahar da đijekh tumendar kova na mukela sa so isi le, našti te ovel mlo učeniko.” [9]
O učenici valjani te ačhoven verna sledbenici e Isusesere
(Mt 5,13; Mk 9,50)
34 Tegani o Isus phenđa: “Šukari o lon. Ali te našalđa plo londipe, soja ov ka lonđari pe? 35 Esavko nane šukar ni zaki phuv ni zako đubrivo, i frdela pe. Phraven tumare kana te šunen!” [10]
Chapter 15
O pastiri radujini pe ked arakhi ple našalde bakre
(Mt 18,12–14)
1 But carinici hem prešunde grešnici čedena pe ine uzalo Isus te šunen le. 2 A o fariseja hem o učitelja e Zakonestar mrmljinde vaćerindoj: “Akava primini kora peste e grešnikonen hem xala olencar.” [1]
3 Adalese o Isus phenđa lenđe akaja priča: 4 “Te nekas tumendar isi šel bakre i jekh olendar našaldilo, so ka ćerel? Ka ačhaj e enjavardešuenjen ko gore [2] hem ka džal te rodel e našalde bakre sa đikote na arakhi le. 5 I ked ka arakhi le, ka radujini pe, ka čhivel le ko piče 6 hem ka legari le čhere. Tegani ka vičini ple amalen hem ple komšijen kora peste hem ka phenel lenđe: ‘Radujinen tumen mancar! Arakhljum mle našalde bakre.’ 7 Vaćerava tumenđe, ađahar da ano nebo ka ovel po bari radost zako jekh grešniko ked irini pe taro ple grehija ko Devel [3] nego li zako enjavardešuenja pravednici kola mislinena da na valjani te obratinen pe.” [4]
I đuvli radujini pe ked arakhi i kovanica savi našalđa
8 O Isus phenđa hem akava: “Ili te nesava đuvlja isi deš srebrna kovanice [5] i jekh našali, so ka ćerel? Ka tharel o svetlo, ka šulaj o čher hem šukar ka rodel i kovanica đikote na arakhi la. 9 I ked ka arakhi la, ka vičini ple amalinjen hem ple komšiken kora peste hem ka phenel lenđe: ‘Radujinen tumen mancar! Arakhljum i kovanica savi našalđum.’ 10 Ađahar, vaćerava tumenđe, ovela radost maškaro anđelja e Devlesere zako jekh grešniko ked irini pe taro ple grehija ko Devel.”
O dad radujini pe so irinđa pe lesoro našaldo čhavo
11 I o Isus phenđa: “Jekhe manuše ine duj čhave. 12 I o tikneder čhavo phenđa ple dadese: ‘Dade, de man akana o kotor oto barvalipe klo so preperela maje.’ I ađahar o dad ulavđa lenđe plo barvalipe. [6]
13 I palo nekobor dive o tikneder čhavo čedinđa sa so inole, dželo ki durutni phuv hem adari xalja sa plo barvalipe ađahar so živinđa dilikane. 14 Ked xalja sa o love, ulo baro bokhalipe ani adaja phuv i tegani na inole so te xal. 15 I dželo te ćerel buti koro jekh manuš kova živinđa adari. Adava manuš bičhalđa le pese ko polje te arakhi balen. [7]3. Mojs 11,7. 16 O čhavo edobor inele bokhalo da manglja te xal adava so xana o bale, [8] ali niko na dinđa le ništa xajbnase, čak ni adava.
17 A ked lelja te razmislini šukar, phenđa: Mle dadesere bućarnen isi da buderi xajbnase, a me akate merava bokhatar! 18 Ka irinav man koro mlo dad hem ka phenav lese: ‘Dade, grešinđum anglo Devel hem angla tute! 19 Na injum dostojno akana te vaćerav da injum to čhavo. Molinava tut, le man sar jekhe bućarne te ćerav buti kora tute.’
20 I lelja te džal koro plo dad. Pana sar inele dur ple dadesere čherestar, lesoro dad dikhlja le sar avela. Pelo e dadese žal, prastandilo đi leste, zagrlinđa le hem čumudinđa le. 21 Tegani o čhavo phenđa: ‘Dade, grešinđum anglo Devel hem angla tute! Na injum dostojno akana te vaćerav da injum to čhavo.’
22 A o dad phenđa ple slugenđe: ‘Sig anen o najšužo ogrtači hem urjaven le! Čhiven lese i angrustik [9] ko naj hem o sandale [10] ko pre! 23 Anen okole thuljarde telco te čhinen, te xa hem te slavina, 24 adalese so akava mlo čhavo inele mulo, a akana dživdilo, inele našaldo, a akanai arakhlo.’ I lelje te veselinen pe.
25 A o phureder čhavo ćerela ine buti ki njiva. I ko iriba, alo paše uzalo čher i šunđa bašaliba hem čheliba. 26 Tegani vičinđa jekhe sluga te pučel le so ulo adava. 27 O sluga phenđa lese: ‘To phral irinđa pe čhere. To dad čhinđa e thuljarde telco adalese so dikhlja le dživde hem saste.’
28 I o phureder čhavo xoljanđa hem na manglja te đerdini ko čher. Tegani lesoro dad iklilo hem molinđa le te đerdini. 29 A ov phenđa ple dadese: ‘Ače, sa edobor berša kandava tut sar robo hem niked na phagljum to lafi, a nijekhvar na dinđan man ni buzore te šaj mle amalencar te veselinav man. 30 A ked alo akava čhavo klo, kova xalja to imanje e kurvencar, tu čhinđan lese thuljarde telco.’
31 A lesoro dad phenđa lese: ‘Mlo čhavo, tu stalno injan mancar. I sa soi mlo–kloi. 32 Ali, valjanđam ađahar te slavina hem te radujina amen adalese so akava, to phral, inele mulo, a akana dživdilo; inele našaldo, a akanai arakhlo!’ ”
Chapter 16
Koristinen akala phuvjakoro barvalipe te ćeren tumenđe barvalipe ano nebo
1 O Isus ple učenikonenđe vaćerđa akaja priča: “Jekhe barvale manuše ine upravniko kole tužinde da xalja lesoro barvalipe. 2 I o barvalo vičinđa le hem phenđa lese: ‘So šunava tutar adava? Ana maje o spisko kote pisinđan mle lovendar adalese so našti više te ćere buti kora mande sar upravniko!’
3 Tegani o upravniko phenđa ana peste: ‘So ka ćerav ked mlo gospodari ka cidel man tari buti? Na injum edobor zoralo te xandav, a lađava te prosinav. 4 Džanav so te ćerav te šaj o manuša priminen man pumenđe ano čhera [1] ked ka ovav cidime tari buti.’
5 I vičinđa sa ple gospodaresere dužnikonen, i phenđa e prvonese: ‘Kobor aveja mle gospodarese?’ 6 A ov phenđa: ‘Šel burija uljeja.’ [2] Tegani o upravniko phenđa lese: ‘Siđar le o lil klo hem čhiv da aveja lese pinda.’
7 I pučlja avere: ‘A tu kobor aveja mle gospodarese?’ A ov phenđa: ‘Šel burija [3] điveja.’ I olese da phenđa o upravniko: ‘Le o lil klo hem čhiv da aveja lese oftovardeš.’
8 I o gospodari pohvalinđa e nepoštenone upravniko so inele džando hem so ađahar postupinđa. Akava mothoj dai o manuša oti akaja phuv [4] po džande ko postupci premalo pumarende taro manuša oto svetlost. [5] 9 Vaćerava tumenđe: ćeren o manuša te oven tumare amala ađahar so ka pomožinen lenđe akale phuvjakere barvalipnaja [6] , te šaj, ked naka ovel tumenđe više korisno adava barvalipe, te oven primime ano večna čhera [7] ano nebo.
10 Kovai verno ano najtikore buća, ov ka ovel verno hem ano najbare; a kova nane pravedno ano najtikore buća, ov naka ovel pravedno hem ano najbare. 11 Te na injen verna ano akala phuvjakoro barvalipe, ko ka mukel tumenđe ano vasta o čačimasoro barvalipe? 12 Te na injenle verna ano averesoro barvalipe, ko ka del tumen tumaro?
13 Nijekh sluga našti kandel duje gospodaren. Ili ka mrzini jekhe, a ka volini e dujtone; ili jekhese ka ovel poslušno, a e dujtone naka podnosini. Našti kanden hem e Devle hem o barvalipe.”
14 Sa adava, so vaćerđa o Isus, šunde o fariseja kola volinde barvalipe, i asandile lese. 15 A o Isus phenđa lenđe: “Tumen injen adala so ćerena tumen pravedna anglo manuša, ali o Devel džanel dai tumare vile bišukar. Jer soi but vredno e manušenđe, adavai gadno e Devlese.”
O lafi e Devlesoro isi le trajno autoritet
(Mt 11,12–13; 5,18, 31–32)
16 Tegani o Isus phenđa: “O Zakoni e Mojsijasoro hem o Lila e purane prorokonengere sikavena ine e manušen đi o aviba e Jovanesoro, a od tegani vaćeraja o Šukar lafi taro carstvo e Devlesoro hem terinaja sarijen te đerdinen ano leste. 17 A palem, angleder o nebo hem i phuv ka nakhen, negoli jekh slovo oto Zakoni e Mojsijasoro te properel, te našali plo autoritet.
18 Jekh primer: Kova tumendar ačhaj pla romnja hem lela avera, ćerela preljuba. Hem kova lela romnja kola o rom muklja, isto ćerela preljuba.”
Priča e barvalestar kova na manglja te šunel e Devlesoro lafi
19 O Isus phenđa: “Inele nesavo barvalo manuš kova urjela pe ine sa ano najšuže šeja [8] hem taro dive ko dive xala ine najšukar xabinja. 20 Angli lesiri kapija sa ano čirevija pašljola ine nesavo čororo manuš palo anav Lazar. 21 Ov but manglja te čaljari pe okolestar so ačhola ine palo xajba e barvalesoro. I ko sa adava, sar pašljola ine angli kapija, đi o diline đukle avena ine hem ližinena lesere čirevija. 22 Ked mulo o čororo, o anđelja legarde le e Avraamese ki angali. [9] I o barvalo da mulo hem inele parume. 23 I ano than e mulengoro, [10] ano bare muke, o barvalo vazdinđa ple jaćha hem odural dikhlja e Avraame hem e Lazare lese ani angali.
24 Tegani vičinđa: ‘Pradade Avraame, smilujin tut maje hem bičhal e Lazare te čhivel plo upruno kotor e najestar ano pani hem te avel te šudrari mli čhib, adalese so but injum mučime ani akaja jag.’
25 A o Avraam phenđa: ‘Mlo čhavo, setin tut da priminđan to šukaripe tuće ko dživdipe, a o Lazar plo bišukaripe. A akanai e Lazarese šukar akate, a tu mučineja tut. 26 Sem adava, isi bari provalija maškar amende hem tumende i te manglja neko te nakhel akatar kora tumende ili adathar kora amende, naka šaj.’
27 A o barvalo phenđa: ‘Onda molinava tut, pradade Avraame, bičhal e Lazare mle dadese ko čher. 28 Adari isi man pandž phralja. Nek o Lazar vaćeri lenđe te irinen pe taro pumare grehija ko Devel [11] , te na aven hem on ko akava than e mukengoro.’
29 A o Avraam phenđa: ‘Isi len o Zakoni e Mojsijasoro hem o Lila e purane prorokonengere. Nek šunen olen!’
30 A ov phenđa: ‘Nane adava dovoljno, pradade Avraame! Ali te alo lenđe neko taro mule, ka obratinen pe.’
31 I o Avraam phenđa lese: ‘Te na šunde adava so pisinđa o Mojsije hem o proroci, naka šunen ni te neko uštino taro mule.’”
Chapter 17
O učenici valjanena te oven verna sluge e Devlesere
(Mt 18,6–7; 15; 21–22; Mk 9,42)
1 O Isus phenđa ple učenikonenđe: “O iskušenja čače ka aven, ali pharo okolese prekala kaste avena! 2 Olese ka ovel ine po šukar ki men te ovel lese phandlo baro bar [1] hem te ovel frdime ano more, nego te ćerel jekh akale tikorendar [2] te perel ano greh. 3 Arakhen tumen! Te grešinđa nesavi verno osoba, vaćer laće so adava nane šukar, a te pokajinđa pe, oprostin laće. 4 I te efta puti ko dive grešini premala tute hem efta puti avela kora tute hem vaćeri će: ‘Kajinav man’, oprostin laće.”
5 O apostolja phende e Gospodese e Isusese: “De amen po bari vera!”
6 A o Gospod phenđa: “Te isi tumen vera tikori sar zrno oti gorušica, [3] ka phenen ine akale kaštese: [4] ‘Ikal tut oto koreno hem sadin tut ano more!’ I ka šunel tumen ine.
7 Kova tumendar ka phenel ine ple slugase, kova xandela ili arakhi e bakren, ked irini pe tari njiva: ‘Siđar ava akari hem beš te xas maro’? 8 Na li angleder ine ka phenel lese: ‘Ćer maje te xav, phand tut i kecelja hem kande man đikote xava hem pijava, a palo adava tu ka xas hem ka pije’? 9 Na li valjani te zahvalini e slugase adalese so ćerđa adava so ine lese phendo? Na valjani. 10 Ađahar hem tumen, ked ćerena sa so phenđa tumenđe o Devel, vaćeren: ‘Amen injam sluge kolenđe na valjani te zahvalini pe! Ćerđam samo soi amari buti!’”
O Isus sasljari deše gubavconen, a samo jekh zahvalini lese
11 I sar o Isus džala ine nakori diz Jerusalim, nakhino maškari regija Samarija hem i regija Galileja. 12 I sar đerdini ine ko nesavo gav, nakoro leste ale deš gubavci kola terdine po dur olestar 13 hem vičinde: “Isuse, Gospodarona, smilujin tut amenđe!”
14 Ked dikhlja len o Isus, phenđa lenđe: “Džan hem mothoven tumen e sveštenikonenđe!” [5] I sar ine džana dromeja, saslile tari guba.
15 I jekh olendar ked dikhlja so saslilo, irinđa pe koro Isus slavindoj e Devle oto sa o glaso. 16 Pelo anglo lesere pre mujeja đi phuv, zahvalindoj lese. A ov inele Samarijanco.
17 Tegani o Isus pučlja: “Na li deš saslile? A kaj pana okola enja? 18 Nijekh li olendar na aračhilo te irini pe hem te slavini e Devle, sem akava jekh kova čak nane ni Jevrejco?” 19 I phenđa e manušese: “Ušti hem dža! Ti vera spasinđa tut!”
O Isus upozorini e učenikonen te oven spremna zako lesoro dujto aviba
(Mt 24,23–28, 37–41)
20 Jekh dive o fariseja pučle e Isuse ked ka avel o carstvo e Devlesoro. O Isus phenđa lenđe:
“O carstvo e Devlesoro na avela e znakonencar saven ka šaj te dikhen tumare jaćhencar. 21 Naka šaj te phenel pe: ‘Ače akatei!’ ili ‘Eče adari!’ Adalese soi o carstvo e Devlesoro maškara tumende!”
22 Tegani phenđa ple učenikonenđe: “Avela o vreme ked ka mangen te dikhen jekh oto dive ked me, o Čhavo e Manušesoro, ka vladinav sar caro, [6] ali naka šaj te dikhen. 23 O manuša ka phenen tumenđe: ‘Eče adari!’ ili ‘Ače akatei!’ Ali ma džan olencar te roden man! 24 Adalese so o aviba e Manušesere Čhavesoro ko lesoro dive ka ovel sar i munja ked čhinela taro jekh krajo e nebosoro, a svetlini ko dujto. 25 Ali angleder adalestar valjani but te patinav hem te ovav odbacime akala generacijatar.
26 Hem sar so inele ano vreme ked o Noje živinđa, ađahar ka ovel hem ano vreme ked me, o Čhavo e Manušesoro, ka avav. 27 O manuša ine xana hem pijena, lena pe hem dena pe sa đi o dive ked o Noje đerdinđa ki barka. Tegani alo o baro pani hem tasavđa sarijen kola na inele ani barka.
28 Ađahar da inele ano vreme ked o Lot živinđa. O manuša ani diz Sodoma ine xana hem pijena, činena hem biknena, sadinena hem vazdena čhera. 29 A ko dive ked o Lot iklilo tari Sodoma, odupral sar bršin peli jag hem žuta bara save thabljona [7] hem mudarđa sarijen kola ačhile ani diz. 30 Ađahar da o manuša naka oven spremna ko dive ked me, o Čhavo e Manušesoro, ka avav. [8] 31 Ko adava dive, ko ka ovel upro čher, [9] a lesere stvarija ano čher, ma te huljel te lel len. Ađahar da, ko ka ovel ki njiva, ma te irini pe čhere palo ple stvarija. 32 Setinen tumen so ulo e Lotesere romnjaće! [10] 33 Ko dikhela te arakhi plo dživdipe, naka ovel le večno dživdipe; a ko našali plo dživdipe, ka ovel le večno dživdipe. [11] 34 Vaćerava tumenđe, ki adaja rat ked ka irinav, duj džene ka pašljon ko jekh than e pašljojbnasoro. Jekhe ka lel pe, a e dujtone ka ačhaj pe. 35 Ka oven duj đuvlja kola zajedno ka ćeren xajbnase. [12] Jekha ka lel pe, a e dujtona ka ačhaj pe. 36 Duj murša ka ćeren buti ki njiva; jekhe ka lel pe, a e dujtone ka ačhaj pe.” [13]
37 I on pučle e Isuse: “Kaj, Gospode?”
A ov phenđa lenđe: “Kaj isi mulo telo, adari čedena pe o lešinarija.” [14]
Chapter 18
O Devel pomožini okolenđe kola molinena bizo odustajiba
1 Tegani o Isus vaćerđa ple učenikonenđe priča te sikaj len sar stalno valjani te molinen pe bizo te odustajinen. Vaćerđa: 2 “Inele nesavo sudija ani jekh diz. Na darandilo e Devlestar hem na ačhilo lese đi o manuša. 3 A inele hem nesavi udovica ani adaja diz. Oj stalno avela ine koro leste hem molini le: ‘De man pravda anglo okova kova tužini man!’ 4 Ov jekh vreme na manglja te pomožini laće. Ali ked nakhlo nesavo vreme, phenđa korkoro pese: ‘Iako na darava e Devlestar hem na ačhilo maje đi o manuša, 5 ka dav pravda akala udovicaće, adalese so but puti avela kora mande, i te na avel više te dosadini man!’”
6 Tegani o Gospod o Isus phenđa: “Razmislinen adalestar so phenđa o nepravedno sudija! [1] 7 O Devel li naka del pravda ple birimenđe kola rat hem dive molinena le? Ov li ka ačhaj len te adžićeren? 8 Vaćerava tumenđe, ka del len pravda sigate. Ali ked me, o Čhavo e Manušesoro, ka irinav ki phuv, ka arakhav li manušen kolen isi esavki vera?”
O Devel opravdini e poniznonen kola kajinena pe
9 Tegani o Isus vaćerđa akaja priča okolenđe kola mislinde dai pravedna, a averen dikhle sar po tikoren pumendar: 10 “Duj manuša džele ko Hram te molinen pe: jekh fariseji, a o dujto cariniko. 11 O fariseji, terdindoj, molinđa pestar: ‘Devla, hvala će so na injum sar avera manuša: čora, nepravedna, preljubnici ili sar akava cariniko. 12 Postinava duj puti ano kurko; dava će dešto kotor oto sa so priminava.’
13 A o cariniko, terdindoj odural, na manglja ni te dikhel nakoro nebo, nego khuvela pe ine ko gruđa te mothoj pli tuga hem vaćeri: ‘Devla, ov milosno maje, e grešnikose!’ 14 Vaćerava tumenđe: akava cariniko irinđa pe čhere opravdime anglo Devel, a na o fariseji! Adalese so đijekh kova povazdela pe, ka ovel peravdo; a o ponizna ka oven povazdime.”
O carstvo e Devlesoroi okolenđe kolai ponizna sar o čhavore
(Mt 19,13–15; Mk 10,13–16)
15 O manuša anena ine anglo Isus pumare tikore čhavoren te čhivel ple vasta upro lende hem te blagoslovini len. I ked o učenici dikhle adava, vaćerena lenđe ine te na ćeren adava. 16 Ali o Isus vičinđa len angla peste vaćerindoj e učenikonenđe: “Muken e čhavoren te aven kora mande hem ma braninen lenđe, adalese so esavkenđe preperela o carstvo e Devlesoro! 17 Čače vaćerava tumenđe, kova na primini o carstvo e Devlesoro sar adala čhavore, naka đerdini ano leste.” [2]
Pharoi e barvalenđe te đerdinen ko carstvo e Devlesoro
(Mt 19,16–30; Mk 10,17–31)
18 I nesavo šerutno e jevrejengoro pučlja e Isuse: “Učitelju šukareja, so valjani te ćerav te dobinav o večno dživdipe?”
19 A o Isus phenđa lese: “Sose vičineja man šukareja? [3] Samoi o Devel šukar. 20 O naredbe e Devlesere džane: ‘Ma ćer preljuba!’, ‘Ma mudar!’, ‘Ma čor!’, ‘Ma svedočin xovavne!’, ‘Poštujin te dade hem te daja!’”
21 Tegani o šerutno phenđa: “Sa adava ićerava pana taro tikoripe.”
22 Ko adava, o Isus phenđa lese: “Pana akava ačhola tut te ćere: biknin sa so isi tut, a o love de e čororenđe i ka ovel tut barvalipe ano nebo. Tegani ava hem phir pala mande.” 23 A ov ked šunđa adava, rastužisalo adalese so na manglja te biknel plo baro barvalipe.
24 A ked dikhlja le o Isus sar rastužisalo, phenđa: “Kobori pharo e barvalenđe te đerdinen ko carstvo e Devlesoro! 25 Po lokhei e kamilaće te nakhel maškaro kan e suvjakoro nego e barvalese te đerdini ko carstvo e Devlesoro.”
26 A o manuša kola šunde adava, phende: “Kova onda šaj te ovel spasime?” [4]
27 A o Isus phenđa lenđe: “So nane moguće e manušenđe, mogućei e Devlese.”
28 O Petar phenđa: “Ače, amen sa ačhavđam te dža pala tute.”
29 A o Isus phenđa lenđe, e učenikonenđe: “Čače vaćerava tumenđe, đijekh kova ačhavđa plo čher, ili e romnja, ili e phraljen, ili e dade hem e daja, ili e čhaven zbog o carstvo e Devlesoro, [5] 30 ka primini po više ko akava sveto adalestar so ačhavđa hem ka primini o večno dživdipe ko sveto savo avela.”
O Isus trito puti vaćeri ple meribnastar
(Mt 20,17–19; Mk 10,32–34)
31 O Isus cidinđa pe e dešuduje apostolencar ki strana hem phenđa lenđe: “Ače, džaja nakoro Jerusalim. Adari ka ovel sa adava so o proroci pisinde ko Sveto Lil mandar, e Manušesere Čhavestar. 32 Ka den man ko manuša kola nane Jevreja. On ka maren muj mancar, ka vređinen man hem ka čhungaren man. 33 Ka šibinen man hem ka mudaren man, ali o trito dive ka uštav taro mule.”
34 O učenici na xalile ništa adalestar so o Isus vaćerđa lenđe. O značenje adale lafonengoro inele garavdo olendar i na džande sostar o Isus vaćeri.
O Isus sasljari e korore prosjako
(Mt 20,29–34; Mk 10,46–52)
35 Ked o Isus alo paše uzali diz Jerihon, uzalo drom bešela ine nesavo kororo manuš hem prosini. 36 Ked o kororo manuš šunđa sar o narodo nakhela, raspučlja pe soi adava. 37 I phende lese so o Isus o Nazarećanin nakhela. 38 Tegani o kororo vičinđa: “Isuse, Čhaveja Davidesereja, [6] smilujin tut maje!” 39 A o manuša kola phirde anglo Isus phende lese te traini, ali ov pana po zorale vičinđa: “Čhaveja Davidesereja, smilujin tut maje!”
40 Tegani o Isus terdino hem naredinđa te anen e korore anglo leste. I ked ande le, o Isus pučlja le: 41 “So mangeja te ćerav će?”
A o kororo phenđa: “Gospode, mangava te dikhav.”
42 I o Isus phenđa lese: “Dikh! Sasljardo injan adalese so verujinđan.” 43 I otojekhvar o kororo šaj ine te dikhel hem phirđa palo Isus slavindoj e Devle. I sa o manuša kola dikhle adava so ulo zahvalinde e Devlese.
Chapter 19
O spasenje alo ano čher e Zakejesoro e carinikosoro
1 O Isus đerdinđa ani diz Jerihon. I sar nakhela ine maškari diz, 2 alo nesavo manuš palo anav Zakej te dikhel le. O Zakej inele jekh taro šerutne e carinikonengere ani diz hem inele barvalo. 3 Ov ćerela ine nesar te dikhel koi adava o Isus, ali našti ine taro narodo adalese so inele pretičkoro. 4 Adalese prastandilo po anglal hem uklinđa upro e smokvakoro kaš te šaj dikhel e Isuse adalese so džanđa da valjani te nakhel adathar.
5 A ked o Isus reslo adari, dikhlja upre hem phenđa lese: “Zakej, hulji sigate! Avdive valjani te ovav ano to čher.”
6 I o Zakej huljilo sigate hem anđa le čhere kora peste radosno. 7 Sa o manuša kola dikhle adava vaćerde e Isusestar so na valjanđa te džal te bešel e grešnikoja lese ano čher. [1]
8 A o Zakej terdino hem phenđa e Gospodese e Isusese: “Ače, Gospode, ekvaš oto barvalipe mlo ka dav e čororenđe, a te nekas xovavđum, ka irinav lese štar puti više.”
9 A ko adava, o Isus phenđa lese: “Avdive o Devel anđa o spasenje ano akava čher, [2] adalese soi hem o Zakej potomko e Avraamesoro. [3] 10 Me, o Čhavo e Manušesoro, aljum te rodav hem te spasinav e našalden!” [4]
O manuša valjani te oven verna adžićerindoj o carstvo e Devlesoro
(Mt 25,14–30)
11 But manuša šunena ine adava so o Isus vaćerđa. I sar o Isus inele paše uzalo Jerusalim, o manuša mislinde da o carstvo e Devlesoro otojekhvar ka mothoj pe. [5] Adalese so ađahar mislinde, o Isus phenđa lenđe pana jekh priča: 12 “Inele jekh ugledno manuš kova spremisalo te džal ki durutni phuv koro jekh baro vladari kova ka čhivel le zako caro upri lesiri phuv, a palo adava te irini pe čhere. 13 I vičinđa ple deše slugen, dinđa len po ekvaš kilo srebro [6] hem phenđa lenđe: ‘Ćeren maje više love ađahar so ka ćeren buti adaleja đikote na avava.’ I dželo ko drom. 14 A o manuša oti lesiri phuv mrzinde le i bičhalde pumare manušen koro baro vladari vaćerindoj: ‘Na mangaja akale te ovel amaro caro.’
15 Ked o ugledno manuš irinđa pe sar caro, terinđa te vičinen koro leste okole slugen, kolenđe dinđa love, te dikhel kobor love ćerde lese. 16 O prvo sluga alo vaćerindoj: ‘Gospodarona, oto love [7] save dinđan man, ćerđum deš puti edobor.’ [8] 17 I ov phenđa lese: ‘But šukar. Tu injan šukar sluga! Adalese so injanle maje verno ko najxari, dava tut te vladine upro deš dizja!’
18 O dujto sluga alo vaćerindoj: ‘Gospodarona, oto love [9] save dinđan man, ćerđum pandž puti edobor.’ [10] 19 I lese phenđa: ‘Dava tut te vladine upro pandž dizja!’
20 O trito sluga alo vaćerindoj: ‘Gospodarona, ače te love [11] save dinđan man. Garavđum len ano jekh kotor e šejengoro. 21 Ćerđum ađahar adalese so darandiljum tutar so injan strogo manuš. Leja so nane klo hem čedeja so avera manuša sejinde.’ [12]
22 A ov phenđa lese: ‘Tu na injan šukar sluga! Palo te lafija ka sudinav tut. Te džanđan so injum strogo manuš, da lava so nane mlo hem čedava so avera sejinde, 23 sose onda na dinđan mle love ki kamata? Đi akana ka ovel man ine više love save ka lav ine avindoj čhere.’ 24 Tegani phenđa okolenđe kola terdine uzalo leste: ‘Len akale slugastar o love [13] hem den len okolese kas isi deš puti edobor!’ [14]
25 A on inele protiv hem phende: ‘Ali, gospodarona, ole već isi pandž kilja srebro.’ [15]
26 O caro phenđa: ‘Dikhena da [16] đijekhe kas isi, ka del pe lese pana, a okole kas nane ka lel pe lestar hem okova xari so isi le. [17] 27 A okolen mle dušmanjen, so na mangle te ovav lengoro caro, anen akari hem čhinen len angla mande!’”
O Isus džala nakoro Jerusalim sar caro
(Mt 21,1–11; Mk 11,1–11; Jn 12,12–19)
28 I ked vaćerđa lenđe adava, o Isus dželo nakoro Jerusalim phirindoj anglo ple učenici. 29 Ked alo paše uzalo gava Vitfaga hem Vitanija, uzali gora vičimi E maslinakiri, bičhalđa duje učenikonen 30 vaćerindoj: “Džan ko adava gav savoi angla tumende. I ked ka đerdinen, ka arakhen phandle terne xere upro saveste pana nijekh manuš na beštino. [18] Phraven le hem anen le akari. 31 Te neko pučlja tumen: ‘Sose phravena le?’, vaćeren lese: ‘E Gospodarese valjani.’”
32 On džele hem arakhle ađahar sar so phenđa lenđe o Isus. 33 I sar phravena ine e terne xere, o manuša, kasoro inele o terno xer, pučle len: “Sose phravena e terne xere?”
34 A on phende: “E Gospodarese valjani.” 35 I ande e xere anglo Isus. Čhivde pumare fostanja upro xer hem pomožinde e Isusese te uštel upro leste.
36 I sar džala ine anglal bešindoj upro xer, o manuša dinde le čast ađahar so buljarena ine pumare fostanja upro drom anglo leste. [19] 37 A ked alo paše uzalo than kotar huljela pe ine tari E maslinakiri gora, sa o učenici so inele adari lelje radosno hem oto sa o glaso te slavinen e Devle zako sa o čudesija save dikhle, 38 vaćerindoj:
“Blagoslovime o Caro
kova avela ano anav e Gospodesoro!
Nek ovel mir ano nebo
hem slava e Devlese ko učipe!”
39 Tegani nesave fariseja, kola inele maškaro lende, phende e Isusese: “Učitelju, phen te učenikonenđe te na vaćeren adava.”
40 A o Isus phenđa lenđe: “Phenava tumenđe, te trainde on, o bara ka vičinen slavindoj!”
E Isusesei phare so o dizutne oto Jerusalim na pendžarena le
41 I ked o Isus alo paše uzalo Jerusalim, dikhindoj i diz, runđa laće 42 vaćerindoj: “Oh, so bi mangava hem tu avdive te džane so ka anel će mir! [20] Ali akanai garavdo te jaćhendar. 43 Ka aven o dive ked te dušmanja ka čhiven će barikade, [21] ka opkolinen tut hem taro sa o strane ka pritiskinen tut. 44 Ka uništinen hem tut hem te dizutnen. Naka ačhaven ni jekh bar ko lesoro than adalese so na pendžarđan o vreme ked o Devel alo te spasini tut.” [22]
O Isus na mukela te biknel pe ano Hram
(Mt 21,12–17; Mk 11,15–19; Jn 2,13–22)
45 Ked o Isus alo ano Jerusalim, đerdinđa ano boro e hramesoro hem lelja te ispudini adathar okolen so biknena. 46 Phenđa lenđe: “Pisimei ko Sveto lil: ‘O čher mlo ka ovel than kote o manuša ka molinen pe’, a tumen ćerđen lestar ‘than kote čedena pe o čora!’” [23][24]
47 I oto dive ko dive, o Isus sikavđa e manušen ano boro e hramesoro. A o šerutne sveštenici hem o učitelja e Zakonestar zajedno e narodosere starešinencar rodena ine sar te ćeren o Isus te ovel mudardo, 48 ali na arakhle so te ćeren adalese so sa o manuša pažljivo šunena ine lesoro sikaviba.
Chapter 20
E Jevrejengere vođe na mangle te prihvatinen da o Devel dinđa autoritet e Isusese
(Mt 21,23–27; Mk 11,27–33)
1 I jekhvar sar o Isus sikaj ine e manušen ano boro e hramesoro hem vaćeri lenđe ine o Šukar lafi, ale uzalo leste o šerutne sveštenici, o učitelja e Zakonestar hem o starešine 2 hem pučle le: “Vaćer amenđe kotar tuće pravo te ćere akava? Ko dinđa tut pravo?”
3 A o Isus phenđa lenđe: “Hem me tumen ka pučav nešto. Vaćeren maje: 4 Ko dinđa pravo e Jovanese te krstini e manušen, o Devel kovai ano nebo ili o manuša?”
5 A on raspravinde pe maškara pumende vaćerindoj: “Te phenđam ‘o Devel kovai ano nebo’, ov ka pučel amen sose onda na verujinđam lese. 6 A te phenđam ‘o manuša’, sa o manuša ka mudaren amen ađahar so ka frden bara upra amende, adalese soi uverime da o Jovan inele proroko.” 7 Adalese phende e Isusese da na džanen ko dinđa pravo e Jovanese.
8 I o Isus phenđa lenđe: “Ni me onda naka phenav tumenđe kotar maje pravo akava te ćerav.”
O Isus uporedini e jevrejengere vođen e bišukare vinogradarencar
(Mt 21,33–46; Mk 12,1–12)
9 Tegani o Isus lelja te vaćeri e narodose akaja priča: “Nesavo manuš sadinđa vinograd, iznajminđa le e vinogradarenđe hem dželo ko drom ko but vreme. 10 I ked alo o vreme te čeden pe o drakha, bičhalđa e sluga koro vinogradarija te šaj den le oto bijandipe e drakhakoro sar so dogovorinde pe. Ali o vinogradarija marde le hem bičhalde le palal čuče vastencar. 11 I o gospodari bičhalđa avere sluga. Ali on hem ole marde, lađarde le hem bičhalde le palal čuče vastencar. 12 I palem o gospodari bičhalđa koro lende avere sluga. A on ćerde le ko rata hem frdinde le avri taro vinograd.
13 Tegani o gospodari oto vinograd mislinđa pe so te ćerel, i phenđa: ‘Ka bičhalav lenđe mle mangle čhave. Šaj ole ka poštujinen.’
14 Ali ked o vinogradarija dikhle le, vaćerde maškara pumende: ‘Akavai o nasledniko. Hajde te mudara le hem amenđe te ačhol o nasledstvo.’ 15 I frdinde le avri taro vinograd hem mudarde le.
So mislinena, so ka ćerel o gospodari adale vinogradarenđe? 16 Ka avel hem ka mudari len, a o vinograd ka iznajmini averenđe.”
I okola kola šunde adaja priča, phende: “Te na del o Devel adava te ovel!”
17 A o Isus dikhlja ano lende hem phenđa: “A so onda značini adava soi pisime e Mesijastar ano Sveto Lil:
‘O bar [1] savo frdinde o zidarija
ulo najbitno bar e čheresoro’? [2]
18 Đijekh kova perela upro adava bar, ka phagel pe, a te pelo adava bar upra nekaste, ka zgnječini le.”
19 A o učitelja e Zakonestar hem o šerutne sveštenici mangle tegani te dolen e Isuse, adalese so džande da adaja priča oto bišukar vinogradarija vaćeri olendar, ali darandile e manušendar.
E verakere vođe našti te dolen e Isuse ko bišukar lafi
(Mt 22,15–22; Mk 12,13–17)
20 O učitelja e Zakonestar hem o šerutne sveštenici posmatrinena ine e Isuse. Bičhalde koro leste špijunen, kola ćerde pe dai iskrena, te tužinen le da vaćerđa nešto bišukar i te šaj preden le ko upravniko e rimesoro te osudini le. 21 I o špijunja pučle e Isuse: “Učitelju, džanaja da vaćereja hem sikaveja šukar hem na dikheja kovai kova, nego čačimase sikaveja o drom e Devlesoro. 22 Valjani li amen o Jevreja te platina o porez e rimesere carose ili na?” [3]
23 A o Isus džanđa so on mangle te prevarinen le i phenđa lenđe: 24 “Mothoven maje i kovanica savaja platinena o porez. [4] Kasiri slika hem kasoro anav isi la?”
A on phende: “E carosoro.”
25 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Onda, den e carose okova so preperela e carose, a e Devlese okova so preperela e Devlese.” 26 I ađahar o špijunja našti ine te arakhen ništa bišukar ano okova so o Isus vaćerđa i trainde adalese so inele zadivime lesere vaćeribnaja.
O Isus sikaj da čače isi uštiba taro mule
(Mt 22,23–33; Mk 12,18–27)
27 I ale koro Isus nesave sadukeja [5] kola vaćerena da nane uštiba taro mule. On pučle e Isuse: 28 “Učitelju, o Mojsije amenđe e Jevrejenđe phenđa so te ćerel o manuš te mulo lesoro phral kova pala peste ačhavđa romnja bizo čhave. Adava manuš valjani te lel ple mule phralesere romnja te šaj oj te bijani čhave kova ka nasledini o barvalipe e mulesoro hem ka akhari lesoro anav. [6] 29 Ađahar, inele efta phralja. O prvo lelja romnja i mulo, a na ačhavđa pala peste čhaven. 30 O dujto phral lelja ple mule phralesere romnja, ali hem ov mulo. 31 Tegani o trito phral lelja adala romnja i mulo hem ađahar sa avera phralja. I nijekh olendar na ačhavđa čhaven pala peste. 32 Ko kraj muli hem i romni. 33 Kasiri onda romni oj ka ovel ked ka uštel pe taro mule, a inele dindi ko sa o efta phralja?”
34 O Isus phenđa lenđe: “O manuša ko akava sveto lena pe hem dena pe. 35 A okola kolen o Devel smatrini dai dostojna te oven vazdime taro mule hem te živinen ko sveto savo avela, ni ka len pe ni ka den pe. 36 Adalese so našti više ni te meren: ka oven sar o anđelja. On ka oven čhave e Devlesere, adalese so o Devel ka vazdel len taro mule. 37 A so o mule uštena, mothovđa hem o Mojsije ked ko than oto Sveto Lil kote pisini oto grmo savo ine thabljola, o Gospod vaćeri dai ‘Devel e Avraamesoro, e Isaakesoro hem e Jakovesoro’ iako tegani inele mule. 38 A o Devel nane Devel e mulengoro, nego Devel e dživdengoro. Adalese soi e Devlese on pana dživde.” [7]
39 Nesave učitelja e Zakonestar phende e Isusese: “Učitelju, šukar vaćerđan!” 40 I darandile te pučen le bilo so aver.
O Mesijai po baro taro caro o David
(Mt 22,41–46; Mk 12,35–37)
41 Tegani o Isus pučlja okolen so ine šunena le: “Sar šaj o učitelja e Zakonestar te vaćeren dai o Mesija samo e carosoro e Davidesoro čhavo? 42 A korkoro o David phenela ano Lil oto Psalmija:
‘O Gospod phenđa mle Gospodese e Mesijase:
Beš ko počasno than uzala mande [8]
43 đikote na pašljarava te dušmanjen talo te pre!’
44 O David e Mesija vičini ‘Gospode’. Sar onda o Mesija šaj te ovel lesoro čhavo?” [9]
O Isus upozorini dai o učitelja e Zakonestar dujemujengere
(Mt 23,1–36; Mk 12,38–40; Lk 11,37–54)
45 Tegani anglo sa o manuša, o Isus phenđa ple učenikonenđe: 46 “Arakhen tumen e učiteljendar e Zakonestar! On volinena te phiren urjavde ano bare fostanja te dičhol dai pobožna hem te pozdravinen len o manuša ko trgija. Volinena te bešen ko anglune thana ano sinagoge hem ko gozbe. 47 Ko xovavne lena e udovicendar okova so isi len, [10] hem molinena bare molitve sar te dikhen len o manuša dai pobožna. On ka oven po zorale kaznime nego avera manuša.”
Chapter 21
I čorori udovica dela e Devlese sa o love so isi la
(Mk 12,41–44)
1 Na nakhlo but palo adava, o Isus dikhela ine sar o barvale manuša avena ko Hram hem čhivena love ani kutija zako čediba. [1] 2 Ađahar dikhlja hem jekha čorora udovica sar čhivela samo duj tikore kovanice. [2] 3 Tegani phenđa: “Čače vaćerava tumenđe, akaja čorori udovica čhivđa više sarijendar. 4 Adalese so sare akala dinde oto buderi so isi len, a oj, kojai čorori, dinđa sa so inola.”
O Isus vaćeri e znakonendar save ka mothoven dai paše o kraj akale vremesoro
(Mt 24,1–22; Mk 13,1–20)
5 I sar nesave učenici vaćerena ine adalestar sari o Hram šukar ukrasime šuže bare barencar hem e daronencar, [3] o Isus phenđa: 6 “Ka avel o dive ked oto sa akava so dikhena naka ačhol ni bar upro bar. Đijekh ka ovel peravdo.”
7 I on pučle e Isuse: “Učitelju, ked adava ka ovel? So ka mothoj amenđe da alo adava dive?”
8 A o Isus phenđa: “Dikhen te na oven xovavde. Adalese so but džene ka aven ano mlo anav vaćerindoj: ‘Me injum o Hrist’ [4] hem: ‘Alo paše o kraj akale vremesoro.’ Ma džan palo lende! 9 A ked šunena zako mariba hem zako pobune, ma te daran. Adalese so prvo adava valjani te ovel, ali nane odmah o kraj.” 10 Tegani phenđa lenđe: “O manuša ka maren pe e manušencar hem o carstvo e carstvoja. 11 Ko but thana ka oven bare zemljotresija, bokhalipe hem zaraze. Ka mothoven pe čudesna znakija ko nebo savendar o manuša ka daran.
12 Ali angleder sa adava, ka dolen tumen hem ka progoninen tumen, ka legaren tumen ko sudo ano sinagoge hem ko phandlipe, ka legaren tumen anglo carija hem anglo vladarija adalese so injen mle učenici. 13 Adava ka ovel tumenđe te šaj svedočinen lenđe mandar. 14 Adalese pana akana odlučinen te na planirinen save lafonencar te braninen tumen. 15 Adalese so me ka dav tumen mudra lafija ko save nijekh tumaro protivniko naka šaj te irini lafi. 16 Ka izdajinen tumen hem tumare dada, tumare daja, tumare phralja, tumaro jeri hem tumare amala; hem nesaven tumendar ka mudaren. 17 I sare ka mrzinen tumen zbog mande, 18 ali niko naka šaj te uništini tumen, čak ni jekh bal [5] tumare šerestar naka ovel uništime. 19 Adaleja so ka ačhoven maje verna, ka dobinen o večno dživdipe.”
O Isus vaćeri so o Jerusalim ka ovel uništime
(Mt 24,15–21; Mk 13,14–19)
20 O Isus phenđa hem akava: “I ked ka dikhen sar o Jerusalim opkolime e vojskendar, te džanen da alo lesoro vreme te ovel uništime. 21 Tegani okola kola živinena ani e judejakiri regija nek našen ko gore. Okola kola živinena ano Jerusalim nek ikljon avri, a kolai avri, te na đerdinen ani diz. 22 Adalese so adala ka oven o dive ked o Devel ka kaznini e manušen. Ađahar ka ovel te šaj pherđol sa so o proroci pisinde ko Sveto Lil. 23 Jao e khamnjenđe hem okolenđe kola dena čuči ko adala dive! Adalese so baro bišukaripe ka ovel upri phuv hem o Devel ka ovel but xoljame hem ka kaznini akale narodo. 24 Nesave olendar ka oven mudarde, [6] a avera ka oven legarde ko phandlipe maškaro sa o nacije. O Jerusalim ka ovel gazime e nacijendar sa đikote na nakhela lengoro vreme.”
O Isus vaćeri e znakonendar save ka mothoven dai but paše lesoro aviba
(Mt 24,23–35; Mk 13,21–31)
25 O Isus phenđa hem akava: “I ka oven čudna znakija ko kham, ko masek hem ko čerenja, a ki phuv o nacije naka džanen so te ćeren oti dar zbog adava so o more ka ćerel glasna zvukija hem bare talasija. 26 O manuša ka meren oti dar hem oto adžićeriba o bišukaripe so avela ki phuv, adalese so o zoralipa e nebosere ka oven potresime. 27 Tegani sare ka dikhen man, e Čhave e Manušesere, sar avava upro oblako ano zoralipe hem ani bari slava. 28 Ked sa adava ka počini te ovel, terđoven ko pre bizi dar hem vazden tumare šere adalese so o Devel sigende ka oslobodini tumen.”
O Isus vaćeri e učenikonenđe te pratinen o znakija savendar vaćerđa lenđe
(Mt 24,32; Mk 13,28)
29 Tegani o Isus phenđa lenđe akaja priča: “Dikhen i smokva ili bilo savo aver kaš. 30 Ked dikhena da ikljona listija upro leste, korkore džanen dai paše o linaj. 31 Ađahar hem tumen ked dikhena da ovela adava so phenđum tumenđe, te džanen dai o carstvo e Devlesoro paše. 32 Čače vaćerava tumenđe, akaja generacija naka nakhel [7] đikote sa adava na ovela. 33 O nebo hem i phuv ka nakhen, ali mle lafija niked naka nakhen.”
O Isus sikaj e učenikonen te oven uvek spremna zako olesoro aviba
(Mt 24,36–51; Mk 13,32–37)
34 I o Isus phenđa lenđe: “Arakhen tumen te na oven tumare gođa [8] zaokupirime pibnaja, maćojbnaja hem akale dživdipasere brigencar i te resel tumen otojekhvar adava dive. [9] 35 Adalese so adava dive ka avel sar zamka upro sa o manuša ki phuv. 36 Adalese oven džangale hem stalno molinen te nakhaven sa adava so valjani te ovel hem te šaj terđon radosno angla mande, anglo Čhavo e Manušesoro.”
37 Diveja o Isus sikaj ine ano Hram, a raćaja ikljola ine tari diz hem džala te raćari ki gora vičimi E maslinakiri. 38 I but manuša sabajleja džana ine ko Hram te šunen le sar sikaj.
Chapter 22
O Juda pristanini te izdajini e Isuse
(Mt 26,1–5, 14–16; Mk 14,1–2, 10–11; Jn 11,45–53)
1 Avela ine paše i Pasha, savi inele prvo dive oto Prazniko e bikvascone marengoro. [1] 2 O šerutne sveštenici hem o učitelja e Zakonestar rodena ine sar te ćeren o Isus te ovel mudardo, ali darandile e narodostar.
3 Tegani o Sotoni đerdinđa ano Juda vičime Iskariot kova inele jekh oto dešuduj apostolja e Isusesere. 4 Ov dželo koro šerutne sveštenici hem koro narednici e hramesere hem dogovorinđa pe olencar sar te predel lenđe e Isuse. 5 On ule radosna hem phende e Judase da ka den le love. 6 I ov pristaninđa. I ađahar lelja te rodel šukar prilika te izdajini e Isuse ked naka oven but manuša uzalo leste.
O Isus bičhali duje učenikonen ko Jerusalim te pripreminen i Pasha
(Mt 26,17–19; Mk 14,12–16)
7 Ked alo o prvo dive oto Prazniko e bikvascone marengoro, ko savo valjanđa te čhinel pe bakrore zaki Pasha, [2] 8 o Isus phenđa e Petrese hem e Jovanese: “Džan hem ćeren amenđe e pashakoro xajba te šaj te xa.”
9 A on phende lese: “Kaj mangeja te ćera la?”
10 Ov phenđa lenđe: “Šunen. So ka đerdinen ki diz Jerusalim, ka resel tumen jekh manuš kova akhari pani ano khoro. [3] Džan palo leste. Ko čher ko savo ka đerdini 11 roden e čherutne hem vaćeren lese: ‘O učitelj pučela ki savi soba šaj te xal e pashakoro xajba ple učenikonencar?’ 12 I ov ka mothoj tumenđe i bari upruni soba savi već pripremime. Adari čhiven amenđe zako xajba.” 13 I on džele hem arakhle sa ađahar sar so phenđa lenđe o Isus i adari čhivde zako xajba e pashakoro.
O Isus dela nevo značenje zako maro hem zaki mol
(Mt 26,20–30; Mk 14,17–26; Jn 13,21–30; 1. Kor 11,23–25)
14 I ked alo o vreme te xal pe i Pasha, o Isus čhivđa pe uzalo astali ple apostolencar. 15 I phenđa lenđe: “Edobor zorale mangljum te xav akaja pasha tumencar angleder nego so ka ovav mučime hem mudardo. 16 Adalese so, vaćerava tumenđe, naka xav aver Pasha đikote lakoro čačimasoro značenje na pherđola ano carstvo e Devlesoro.” [4]
17 Tegani lelja i čaša e moljaja, zahvalinđa e Devlese hem phenđa e apostolenđe: “Len akaja mol hem ulaven la maškara tumende. 18 Adalese so, vaćerava tumenđe, naka pijav više mol [5] đikote o carstvo e Devlesoro na avela.”
19 I lelja o maro, zahvalinđa e Devlese, phaglja le hem ulavđa le e apostolenđe vaćerindoj: “Akavai mlo telo savo dela pe tumenđe. Akava nastavinen te ćeren te setinen tumen mandar.” 20 Ađahar lelja hem i čaša e moljaja palo xajba, vaćerindoj: “Akaja čaša e moljaja nevoi savez ano mlo rat savo čhorela pe tumenđe.
21 Ali ače, o manuš kova ka izdajini man [6] mancari uzalo astali. 22 Adalese so, me, o Čhavo e Manušesoro, valjani te merav sar soi odredime, ali jao okole manušese kova ka izdajini man!” 23 I o apostolja lelje te pučen pe maškara pumende kova olendar šaj te ovel adava so ka ćerel ađahar nešto.
O vođe e Devlese ano carstvo valjani te oven sar sluge
(Mt 20,25–28; 19,28; Mk 10,42–45)
24 I o apostolja lelje te raspravinen pe kovai olendar najbaro. 25 A o Isus phenđa lenđe: “Avere nacijengere carija vladinena upro lende hem o vladarija lengere pumen vičinena ‘manuša kola ćerena šukaripe’. 26 Ali tumen ma oven esavke! Nego, o najbaro maškar tumende nek ovel sar najtikoro, a o vođa nek ovel sar sluga. 27 A kovai po baro? Okova kovai uzalo astali ili okova kova kandela le? Ini okova kovai uzalo astali? A me maškara tumende injum sar okova kova kandela. 28 Tumen injen adala kola ačhile mancar ano mle iskušenja. 29 I me dava tumen autoritet te vladinen ano carstvo, sar so mlo Dad o Devel dinđa man: 30 te xan hem te pijen maje uzalo astali ano carstvo mlo, hem te bešen ko tronja te vladinen upro dešuduj plemija e Izraelesere.”
O Isus vaćeri ple učenikonenđe da ka ovel proverime lengiri vera ano leste
(Mt 26,31–35; Mk 14,27–31; Jn 13,36–38)
31 O Isus phenđa: “Simone, Simone, ače o Sotoni rodinđa e Devlestar te mukel lese te proverini tumari vera ana mande sar ked neko čhorela o điv maškari sita. 32 Ali me molinđum tuće te ačhol ti vera ana mande. Džanav da ka xovave da na pendžareja man, ali ked ka irine ti vera ana mande, zorjar te phraljengiri vera.” [7]
33 A ov phenđa lese: “Gospode, injum spremno te džav tuja hem ko phandlipe hem ko meriba.”
34 A o Isus phenđa: “Vaćerava će, Petre, o bašno naka đilabi avdive đikote trin puti naka xovave da na pendžareja man.”
35 I phenđa e apostolenđe: “Ked bičhalđum tumen ko drom bizo kese lovencar, bizo torbe hem bizi buderi obuća, na li falinđa tumenđe nešto?”
A on phende: “Ništa.”
36 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Ali akana kas isi kesa e lovencar, nek lel la! Ađahar hem i torba! A kas nane mači, nek biknel plo ogrtači hem nek činelfse jekh. [8] 37 Adalese so, vaćerava tumenđe, valjani te pherđol adava soi mandar pisime ko Sveto Lil: ‘Dikhle le sar jekhe okolendar kola ćerena bišukaripe.’ Čače, pherđola sa soi pisime mandar.”
38 A on phende: “Gospode, ače isi amen duj mačija!”
A ov phenđa: “Šukari!” [9]
O Isus džanel so le adžićeri bari patnja, a e učenikonen iskušenja
(Mt 26,36–46; Mk 14,32–42)
39 I iklindoj adathar, palo plo adeti, dželo ki E maslinakiri gora. Oleja džele hem lesere učenici. 40 I ked resle adari, phenđa lenđe: “Molinen tumen te na peren ko iskušenje!”
41 I cidinđa pe dur olendar, edobor kobor šaj te frdel pe o bar, pelo ko kočija hem molinđa pe e Devlese, 42 vaćerindoj: “Dade! Te mangeja, cide akaja čaša e patnjaja mandar, te na pijav olatar. Ali, nek ovel pali ti volja, a na pali mli.” 43 Tegani o anđeo mothovđa pe lese taro nebo hem hrabrinđa le. 44 A ked inele ani po bari patnja, po zorale molinđa pe. Lesoro znoj ulo sar kapke oto rat save perena ine upri phuv. [10] 45 I pali molitva uštino, alo đi ple učenici hem arakhlja len sar sovena adalese so inele umorna taro tugujiba. 46 Tegani phenđa lenđe: “Sose sovena? Ušten hem molinen tumen te na peren ko iskušenje!”
O Isus na suprotstavini pe e manušenđe kola ale te dolen le
(Mt 26,47–56; Mk 14,43–50; Jn 18,3–11)
47 Sar pana o Isus vaćeri ine adava, ale nakoro leste but manuša kolen anđa o Juda kova inele jekh oto dešuduj apostolja. Ov alo koro Isus te čumudini le ki čham. [11] 48 A o Isus pučlja le: “Judo, čumudipnaja li predeja man, e Čhave e Manušesere?”
49 Ked o učenici kola inele adari dikhle so o Isus ka ovel dolime, pučle le: “Gospode, te napadina len li e mačencar?” 50 I jekh olendar khuvđa mačeja e šerutne sveštenikosere sluga hem čhinđa lesoro desno kan.
51 A o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Ačhaven tumen adalestar! Muken len te ćeren adava!” I čhivđa plo vas ko than kote o sluga inele čhindo hem sasljarđa le. 52 Tegani phenđa okolenđe so ale te dolen le, e šerutne sveštenikonenđe, e hramesere narednikonenđe hem e starešinenđe: “Mačencar hem kaštencar aljen pala mande sar palo pobunjeniko. 53 Divencar injumle tumencar ano Hram, i na dolinđen man. Ali akavai tumaro vreme hem o zoralipe e tominakoro vladini.” [12]
Oti dar, o Petar xovaj da na pendžari e Isuse
(Mt 26,57–58, 69–75; Mk 14,53–54, 66–72; Jn 18,12–18, 25–27)
54 I dolinde e Isuse hem adathar legarde le ko čher e bare sveštenikosoro. A o Petar odural džala ine palo lende. 55 Ked resle, tharde jag ko maškar e borosoro hem bešle uzalo late. O Petar bešlo olencar. 56 I nesavi sluškinja dikhlja le sar bešela uzali jag, i po šukar dikhlja ano leste hem phenđa: “I akava inele e dolime manušeja!”
57 A o Petar xovavđa vaćerindoj: “Đuvlije, na pendžarava le!”
58 Na nakhlo but palo adava, dikhlja le nesavo aver manuš hem phenđa: “I tu injan jekh okolendar kola inele e dolime manušeja!”
A o Petar phenđa: “Manušeja, na injum!”
59 I ked nakhlo đi ko jekh sati, aver nesavo odlučime phenđa: “Čače akava inele e dolime manušeja, adalese soi hem ov Galilejco!”
60 A o Petar phenđa: “Manušeja, na džanav sostar vaćereja!” I ko adava momenti, sar pana vaćeri ine, o bašno đilabđa. 61 Tegani o Gospod o Isus irinđa pe hem dikhlja ano Petar, a o Petar setinđa pe lesere lafonendar: “Vaćerava će, Petre, angleder so o bašno avdive ka đilabi, trin puti ka xovave da na pendžareja man.” 62 I iklilo taro boro hem zorale runđa.
O čuvarija marena muj e Isuseja adalese so na verujinena soi ov proroko
(Mt 26,67–68; Mk 14,65)
63 O čuvarija lelje te maren muj e Isuseja hem te maren le. 64 Učharde lesere jaćha hem phende lese: “Prorokujin ko khuvđa tut!” 65 I bute avere lafonecar vređinena ine e Isuse.
E Isuse dikhena sar krivone adalese so phenela dai o Čhavo e Devlesoro, dai o Hrist
(Mt 26,59–66; Mk 14,55–64; Jn 18,19–24)
66 Ked dislilo, čedinde pe o starešine e jevrejengere, o šerutne sveštenici hem o učitelja e Zakonestar, ande e Isuse pumenđe ko sabor [13] 67 hem phende lese: “Te injan tu o Hrist, phen amenđe!” A ov phenđa lenđe:
“Te phenđum tumenđe, naka verujinen; 68 a te pučljum tumen e Hristestar, naka odgovorinen. 69 Ali od akana me, o Čhavo e Manušesoro, ka bešav ko počasno than uzalo zoralipe e Devlesoro.” [14]
70 A on sare pučle e Isuse: “Znači tu injan o Čhavo e Devlesoro?”
A ov phenđa lenđe: “Korkore šukar phenđen da injum.”
71 Tegani on phende: “Na valjani amenđe više dokazija dai krivo. Sare amen šunđam da korkoro pes osudinđa!”
Chapter 23
E Isuse xovavne tužinena anglo Pilat hem anglo Irod
(Mt 27,11–14; Mk 15,1–5; Jn 18,28–37)
1 Tegani sare kola inele ko sabor uštine hem legarde e Isuse koro Pilat, e rimesoro upravniko, 2 hem lelje te vaćeren protiv oleste: “Akale manuše arakhljam sar zavodini amare narodo hem vaćeri lenđe te na platinen o porez e carose, a pese vaćeri dai o Hrist, amaro caro.”
3 Tegani o Pilat pučlja e Isuse: “Tu li injan o caro e Jevrejengoro?”
A o Isus phenđa: “Ađahari sar so phenđan.”
4 Tegani o Pilat phenđa e šerutne sveštenikonenđe hem averenđe kola inele adari: “Na arakhava nisavi krivica upro akava manuš!”
5 Ali on na ačhavde te vičinen: “Ple sikavibnaja vazdela pobuna maškaro manuša ki sa i phuv e jevrejengiri. Lelja te ćerel adava ani regija Galileja hem alo čak đi akate ani diz Jerusalim!”
6 A ked o Pilat šunđa adava, pučlja len nane li o Isus tari Galileja. 7 I ked phende lese dai o Isus tari Galileja, o Pilat bičhalđa le koro Irod, kova vladinđa ani Galileja. A baš adala dive o Irod inele ano Jerusalim.
8 Ked o Irod dikhlja e Isuse, but inele radosno adalese so pana oto angleder manglja te dikhel le adalese so but šunđa olestar hem nadisalo da o Isus ka ćerel nesavo čudo anglo leste. 9 But so pučlja le, ali o Isus ništa na vaćerđa lese. 10 A adari terđona ine o šerutne sveštenici hem o učitelja e Zakonestar vaćerindoj zorale protiv o Isus. 11 A o Irod hem lesere vojnici ponizinde e Isuse hem marde muj oleja. Urjavde le ano carsko fostani hem tegani o Irod bičhalđa le palal koro Pilat. 12 Angleder o Irod hem o Pilat na inele ano šukar odnosija, a adava dive ule amala.
O Pilat ćerela e narodosiri volja ađahar so osudini e Isuse ko meriba
(Mt 27,15–26; Mk 15,6–15; Jn 18,39–19,16)
13 A o Pilat vičinđa kora peste e šerutne sveštenikonen, e vođen hem e narodo, 14 i phenđa lenđe: “Anđen kora mande akale manuše vaćerindoj da vazdela pobuna maškaro narodo. Ače, angla tumende pučljum le adalestar, ali na arakhljum nisavi krivica zaki savi tumen tužinena le. 15 A ni o Irod na arakhlja upro leste krivica i adalese bičhalđa le palal kora amende. Akava manuš na ćerđa ništa savese avela meriba. 16 Adalese samo ka naredinav te šibinen le, i ka mukav le.” 17[1]Mt 27,15; Mk 15,6.
18 Ko adava sare so inele adari vičinde: “Mudar adale manuše, a muk amenđe e Varava!” 19 (O Varava inele phandlo adalese so učestvujinđa ani pobuna savi inele ano Jerusalim hem adalese so mudarđa nekas.) 20 A o Pilat, adalese so manglja te mukel e Isuse, palem vaćerđa olencar, 21 ali on vičinde: “Čhiv le ko krsto! Čhiv le ko krsto!”
22 A o Pilat palo trito puti phenđa lenđe: “A savo bišukaripe ćerđa akava manuš? Na dikhava sose valjani te merel. Ka naredinav te šibinen le, i ka mukav le.”
23 Ali on na ačhavde te vičinen oto sa o glaso rodindoj te čhivel e Isuse ko krsto. I lengoro vičiba inele sa po zoralo hem po zoralo. 24 I adalese o Pilat odlučinđa te del len adava so mangena. 25 Muklja okole kova inele phandlo zbog i pobuna hem zbog o mudariba, a e Isuse dinđa ko vojnici te ćeren oleja adava so o narodo manglja.
E Isuse čhivena ko krsto hem marena muj oleja
(Mt 27,32–44; Mk 15,21–32; Jn 19,17–27)
26 Sar legarena ine e Isuse te mudaren le, dolinde nesave Simone tari Kirinija [2] sar taro polje đerdini ine ko Jerusalim. [3] Čhivde o krsto upro leste hem terinde le te akhari le palo Isus. 27 Palo Isus dželo baro narodo maškaro kolende inele hem o đuvlja kola runde hem žalinde le. 28 Ali o Isus irinđa pe nakoro lende hem phenđa lenđe: “Đuvljalen taro Jerusalim, ma roven zbog adava so ka ovel maje, nego roven zbog adava so ka ovel tumenđe hem tumare čhavenđe. 29 Adalese so, ače, avena o dive [4] ked o manuša ka vaćeren: ‘Bahtalei o đuvlja kolai bizo čhave, kola na bijande hem na dinde čuči.’ [5] 30 Tegani ka molinen e planinen te peren upro lende hem e bregonen te učharen len. 31 Adalese so, te ađahar ćerela pe mancar kova injum sar jekh sapano kaš, sigurno po bišukar ka ćerel pe e manušencar kolai sar o šuke kašta.” [6]
32 A e Isuseja inele legarde pana duj manuša te oven mudarde. Adala manuša ćerde bišukar buća. 33 I ked resle ko than vičime Kokalo e šeresoro, o vojnici čhivde ko krsto e Isuse hem čhivde adale manušen ko avera krstija: jekhe oti lesiri desno, a e dujtone oti lesiri levo strana.
34 O Isus phenđa: “Dade Devla, oprostin lenđe, adalese so na džanen so ćerena!” [7] Tegani o vojnici frdinde barbuti hem ađahar ulavde maškara pumende e Isusesere šeja.
35 But manuša terdine adari te dikhenfse, a e jevrejengere vladarija marde muj e Isuseja vaćerindoj: “Averen spasinđa, akana nek spasini korkoro pes tei čače ov o Hrist e Devlesoro, o Birime!” 36 Hem o vojnici marde muj e Isuseja. Ale uzalo leste hem kaninde le ušli mol, [8] 37 vaćerindoj: “Te injan o caro e jevrejengoro, spasin tut!” 38 A upreder lesoro šero terdino znako kote inele pisime: “Akavai o caro e jevrejengoro.”
39 Jekh okole dujendar kola inele čhivde ko krsto vređinđa e Isuse vaćerindoj: “Te injan o Hrist, sose na spasineja tut hem amen?”
40 A o dujto manuš ukorinđa adale so vređinđa e Isuse: “Sar na daraja e Devlestar? Hem tu injan ađahar osudime sar soi ov. 41 Ali amen pravedno injam kaznime zbog amare bišukar buća, a akava manuš na ćerđa nisavo bišukaripe.” 42 Tegani phenđa: “Isuse, mislin mandar hem ov maje milostivno ked ka vladine sar caro.” [9]
43 A o Isus phenđa lese: “Čače vaćerava će, avdive ka ove mancar ano raj!”
Ple meribnaja, o Isus mothoj butenđe da nane krivo
(Mt 27,45–56; Mk 15,33–41; Jn 19,28–30)
44 A ko ekvaš o dive, i tomina učharđa sa i phuv hem ađahar inele trin saća [10] , 45 adalese so o kham kalilo. A e hramesiri zavesa [11] pharavdili ko ekvaš. 46 A o Isus vičinđa oto sa o glaso: “Dade, tuće ano vasta mukava o duho mlo!” Ked phenđa adava, mulo.
47 A ked e rimesoro kapetani dikhlja so ulo, slavinđa e Devle vaćerindoj: “Čače akava manuš inele pravedniko!” 48 But manuša kola čedinde pe adari te dikhenfse, irindoj čhere khuvena pe ine ko gruđa adalese so ine lenđe žao. 49 A sa e Isusesere pendžarutne, đi o đuvlja kola phirde palo leste pana tari Galileja, odural terdine hem dikhle sa adava.
E Isusesoro telo čhivena ano grobo
(Mt 27,57–61; Mk 15,42–47; Jn 19,38–42)
50-51 Inele jekh manuš palo anav Josif tari Arimateja, diz ani Judeja. Ov inele šukar hem pravedno manuš kova adžićeri ine e Mesija te anel o carstvo e Devlesoro. Iako inele člano oto e jevrejengoro odbor, na složinđa pe adaleja so inele odlučime te roden o Isus te ovel mudardo. 52 Ov dželo koro Pilat hem rodinđa te den le o telo e Isusesoro. 53 Tegani huljavđa e Isusesoro telo taro krsto, paćarđa le čaršaveja hem čhivđa le ano grobo savo inele ćerdo ano bar, ano savo pana nijekh na inele čhivdo. 54 Adava dive inele dive ked o manuša spreminde pe zako savato savo samo so na ine te avel.
55 A o đuvlja, kola ale e Isuseja tari Galileja, džele e Josifeja hem dikhle sar e Isusesoro telo inele čhivdo ano grobo. 56 I irinde pe adari kaj bešena ine hem spreminde o mirisija hem o mastija savencar te makhen e Isusesoro telo. Ali ked završinde adava, već alo o savato i adava dive na ćerde ništa poštujindoj i naredba oto Zakoni e Mojsijasoro.
Chapter 24
E Isusesoro uštiba taro mule
(Mt 28,1–10; Mk 16,1–8; Jn 20,1–9)
1 Rano sabajle, palo savato, o đuvlja ale ko grobo hem ande o mirisija save spreminde. 2 Tegani arakhle o bar savo phandela ine o grobo [1] dai cidime. 3 Đerdinde andre, ali na arakhle o telo Gospodesoro e Isusesoro. 4 I sar terđona ine adari zbunime, iklile anglo lende duj manuša ano sjajna šeja. 5 O đuvlja but darandile hem peravde pumare šere nakori phuv, a o duj manuša phende lenđe: “Sose rodena e dživde maškaro mule? 6 Ov nane akate. Uštino taro mule! Setinen tumen so vaćerđa tumenđe pana ani Galileja: 7 ‘Me, o Čhavo e Manušesoro, valjani te ovav dindo ano vasta e grešnone manušengere, te ovav čhivdo ko krsto, ali o trito dive ka uštav.’”
8 Tegani on setinde pe da o Isus phenđa lenđe adava. 9 I irinde pe taro grobo palal ki diz te vaćeren adava e dešujekhe apostolenđe hem sarijenđe averenđe. 10 Adala đuvlja inele i Marija tari diz Magdala, i Jovana, i Marija e Jakovesiri daj, hem avera. I on sa adava vaćerde e apostolenđe, 11 ali o apostolja na verujinde lenđe, adalese so mislinde da sa adava izmislinde. 12 A o Petar uštino hem prastandilo đi ko grobo. Ked reslo, teljarđa pe te dikhel ano grobo, hem dikhlja samo o čaršavi saveja [2] e Isusesoro telo inele paćardo. I irinđa pe palal pučindoj pes so ulo adava.
O Isus e duje učenikonenđe odrumal objasnini o proroštvija e Hristestar
(Mk 16,12–13)
13 Adava dive duj oto e Isusesere sledbenici džana ine ko gav Emaus, dur taro Jerusalim dešujekh kilometarija. [3] 14 Odrumal vaćerena ine maškara pumende adalestar so ulo adala dive. 15 I sar vaćerena ine ađahar, korkoro o Isus alo uzalo lende hem lelja te phirel olencar. 16 Ali olenđe na inele muklo te pendžaren le.
17 O Isus pučlja len: “Sostar vaćerena maškara tumende phirindoj?” Tegani on terdine, a ko lengere muja dikhlilo pe dai žalosna.
18 Jekh olendar, palo anav Kleopa, phenđa lese: “Sar so dičhola, tu injan jedino abanđija ano Jerusalim kova na džanel so ulo adari akala dive.”
19 O Isus pučlja len: “So ulo?”
I on phende lese: “Adava so ulo e Isuseja e Nazarećanineja. Ov inele proroko zoralo ano vaćeriba hem ano ćeriba anglo Devel hem anglo sa o manuša. 20 Ali amare šerutne sveštenici hem amare avera vladarija dinde le te ovel osudime ko meriba hem čhivde le ko krsto. 21 Amen nadisaljam da ov ka otkupini e Izraelesere narodo. A ače, tritoi dive sar ulo sa adava. 22 Hem pana zbuninde amen nesave amare đuvljendar. Sabajleja džele ko grobo, 23 ali na arakhle e Isusesoro telo adari. Ale hem phende amenđe da dikhle anđelen kola vaćerde lenđe dai o Isus dživdo. 24 Tegani nesave amendar džele ko grobo hem arakhle dai o grobo čučo, sar so phende o đuvlja, ali na dikhle e Isuse.”
25 Tegani o Isus phenđa lenđe: “O, sar na xaljovena? Sosei tumenđe pharo te verujinen sa adava so o proroci vaćerde adalestar ano Sveta lila? 26 On prorokujinde da o Hrist valjani te nakhel sa adala patnje angleder so o Devel ka proslavini le.” [4] 27 I tegani lelja te objasnini lenđe soi e Hristestar pisime ano Sveta lila, počindoj e Mojsijasere lilendar hem ano sa e prorokonengere lila.
28 Sar avena ine paše uzalo gav Emaus, o Isus ćerđa pe da mangela te džal po dur. 29 Ali on terinde le te ačhol vaćerindoj: “Ačhov amencar, adalese so lela te perel i rat!” I o Isus ačhilo hem đerdinđa olencar ano čher. 30 Ked inele olencar uzalo astali, o Isus lelja o maro, zahvalinđa e Devlese, phaglja le hem dinđa len. 31 Tegani phravdile lengere jaćha hem pendžarde le dai ov o Isus, ali ov otojekhvar na inele više anglo lende.
32 Tegani lelje te vaćeren maškara pumende: “Akana džanaja sose amare vile inele tate ked vaćerđa amencar odrumal hem ked objasninđa amenđe o Sveta lila.” 33 Odmah uštine hem irinde pe ko Jerusalim. Adari arakhle sar bešena zajedno o dešujekh apostolja hem avera sledbenici e Isusesere 34 kola phende lenđe: “O Gospod čače uštino taro mule hem mothovđa pe e Simonese!” 35 Tegani o duj manuša vaćerde lenđe sa so ulo ko drom nakoro Emaus hem sar pendžarde e Isuse ked phaglja o maro.
O Isus ikljola anglo učenici hem dokažini lenđe dai dživdo
(Jn 20,19–23)
36 Sar on vaćerena ine adalestar, o Isus otojekhvar terdino maškar olende hem phenđa lenđe: “Mir tumencar!” 37 A on iznenadinde pe hem darandile adalese so mislinde da dikhena duho. 38 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Sose darana? Nane tumen sose te sumnjinen. 39 Dikhen mle vasta hem mle pre! Me injum! Pipinen man hem ka dikhen! E duho nane telo oto mas hem oto kokala sar so dikhena da man isi!” 40 Vaćerindoj adava, mothovđa lenđe ple vasta hem o pre.
41 On edobor inele radosna hem začudime da našti ine te verujinen. Tegani o Isus pučlja len: “Isi tumen li nešto xajbnase?” [5] 42 I on dinde le kotor oto peko maćho. 43 Ov lelja hem xalja le anglo lende.
O učenici ka svedočinen e Isusestar sa e nacijenđe
44 Tegani o Isus phenđa ple učenikonenđe: “Ked angleder injumle tumencar, vaćerđum tumenđe da sa valjani te pherđol soi pisime mandar ano Zakoni e Mojsijasoro, ano Lila e prorokonengere hem ano Psalmija.” 45 Tegani phravđa lengere jaćha te xaljoven o Sveta lila, 46 i phenđa lenđe: “Ađahari pisime ko Sveta lila: O Hrist ka patini hem ka merel, ali o trito dive ka uštel taro mule, 47 hem ano lesoro anav ka propovedini pe sa e nacijenđe, počindoj taro Jerusalim, da valjani te pokajinen pe te šaj o Devel oprostini lenđe lengere grehija. 48 Tumen injen svedoci adalestar.
49 A me ka bičhalav tumenđe e Svetone Duho, sar so mlo Dad dinđa plo lafi. Tumen ačhoven ani diz đikote o zoralipe e Devlestar naka huljel upra tumende.” [6]
O učenici dikhena e Isusesoro uštiba ko nebo
(Mk 16,19–20; Ćer 1,9–11)
50 Palo adava, o Isus ikalđa ple učenikonen tari diz hem anđa len uzalo gav Vitanija. Adari vazdinđa ple vasta hem blagoslovinđa len. 51 I sar blagoslovini len ine, lelja te cidel pe olendar hem legardilo ko nebo. 52 On pele ko kočija slavindoj le. Tegani pherde oti radost irinde pe ano Jerusalim. 53 I stalno džana ine ko Hram te hvalinen e Devle.