Key Terms

adalan

Ti dakdakamaten ti balikas nga "adalan" ket iti tao nga nangbusbos ti adu nga tiempo a kadua ti manursurona, aggad-adal manipud iti kababalin ti manursuro ken ti panursuro.

Dagiti tattao a simmurot ken ni Hesus, ken agdengdengngeg kadagiti panursurona ken pagtultulnoganda ket isuda dagiti naawagan a "adalan."

⦁ Addaan met ni Juan a Mammuniag kadagiti adalan. ⦁ Kabayatan ti panagministro ni Hesus, adu dagiti adalan a simmurot kenkuana ken nagdengngeg kadagitti sursurona. ⦁ Nangpili ni Hesus iti sangapulo ket dua nga adalan a nagbalin nga nadikket a pasurotna; dagitoy nga lallaki ket isu dagiti "adalanna." ⦁ Dagiti sangapulo ket dua nga apostol ni Hesus ket nagtultuloy a naawagan nga "dagiti adalanna" wenno "dagiti sangapulo ket dua." ⦁ Sakbay nga nagpangato ni Hesus diay langit, binilinna dagiti adalanna a mangisuro kadagiti dadduma pay a tattao no kasanoda met nga agbalin nga adalanna. ⦁ Ti siasinoman a mamati ken ni Hesus ken agtulnog kadagiti sursurona ket isuda ti maawagan nga adalan ni Hesus. Edit Dagiti Singasing ti Panangipatarus: ⦁ Ti sao nga "adalan" ket mabalin nga ipatarus babaen ti sasao nga adda kayatna a sawen " pasurot" wenno " agsursuro" wenno "agad-adal." ⦁ Siguradoen a ti panangpatarus iti daytoy nga sao ket saanna nga dakamaten ti agsursuro nga adda idiay pagadalan. ⦁ Ti panangpatarus iti daytoy a sao ket masapul nga agduma manipud ti panangpatarus ti "apostol."

agbabawi, panagbabawi

Ti narabaw a kayatna a sawen ti balikas a masansan nga ipatarus a kas "agbabawi" ken "panagbabawi" ket ti panangtallikod manipud iti basol, iti wagas ti tao a panagpanunot ken panagtignay, ken ti panagsubli iti wagas ti Dios babaen ti panagpanunot ken panagtignay. Ti panagbabawi ket maysa a tignay nga agbabbabawi.

No dagiti tattao ket pudno nga agbabawida kadagiti basolda, pakawanen ida iti Dios.
Ti pagbanagan ti panagbabawi ket ti panagrugi nga agtulnog ti tao iti Dios.
Daytoy a balikas ket pakairamanan ti panagbaliw ti puso, ti panagsubli iti Dios ken panagadayo manipud iti basol.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas nga "agbabawi" ket mabalin nga ipatarus babaen ti sao wenno ragup ti sasao a kayatna a sawen ti "agsubli."

aginsisingpet, kinamanaginsisingpet

Dakdakamaten ti balikas nga "aginsisingpet" ti maysa a tao nga agaramid kadagiti banag tapno ipakitana nga isu ket nalinteg, ngem isu met ti nalimed nga agar-aramid kadagiti dakes a banag. Dakdakamaten met ti balikas a "kinamanaginsisingpet" iti kababalin ti maysa a tao a mangallilaw iti tattao tapno panunotenda a dayta nga tao ket nalinteg.

Kaykayat dagiti aginsisingpet a makitkita isuda nga agaramid kadagiti nasayaat a banbanag tapno panunoten dagiti tattao nga isuda ket nasayaat a tattao.
Masansan a babalawen ti maysa nga aginsisingpet dagiti dadduma a tattao nga agar-aramid kadagiti dakes a banag a kas iti ar-aramidenda.
Inawagan ni Hesus nga aginsisingpet dagiti Pariseo gapu ta nagaramidda kadagiti banag kas iti panagikawes kadagiti napintas a kawes ken pannangan kadagiti naimas a taraon, ngem saanda met a naasi ken nasayaat kadagiti tattao.
Ti maysa nga aginsisingpet ket ibagana dagiti nagbasolan ti sabali a tao, ngem saanna nga aklunen dagiti biddutna.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a pagsasao ket adda "idiom" a kas iti "dua a rupana" nga dakdakamatenna ti maysa nga aginsisingpet wenno tigtignay ti maysa nga aginsisingpet.
Dadduma a wagas tapno ipatarus ti "aginsisingpet" ket mabalin a "manangallilaw" wenno "managpammarang" wenno "nakuspag a tao."
Mabalin nga ipatarus ti balikas a "kinamanaginsisingpet" babaen iti "panangallilaw" wenno "saan a pudno a tigtignay" wenno "panagpammarang."

agpakumbaba, kinapakumbaba

Ti napakumbaba a tao ket saanna a panpanunoten iti bagina a kas nalalaing ngem ti dadduma. Saan isuna a napalanguad wenno nakuspag.

Kas napakumbaba iti sangoanan ti Dios, kayatna a sawen ket addaantayo iti pannakaawat kadagiti kinakapoytayo ken kinaawan ti pagkurangan a maidilig iti kinadayagna, kinalaing ken kinaan-anay ti Dios.
No ti tao ket agpakpakumbaba, inkabilna iti bagina iti nababa a saad.
Ti kinapakumbaba ket panpanunotenna iti kasapulan dagiti dadduma sakbay iti pagkasapulanna.
Kayat pay a sawen ti kinapakumbaba ket agserbi nga addaan iti nasayaat nga ugali no ipaayna ti talugading ken abilidadna.
Ti ragup ti sasao nga "agpakumbaba" ket mabalin nga ipatarus a kas "saan ka a napalangguad."
Ti "Agpakumbaba iti sangoanan iti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas "ited ti pagayatam iti Dios, bigbigem iti kinatan-okna."

agtunos, panagtinnunos

Dagiti balikas nga "agtunos" ken "panagtinnunos" ket dakamatenna ti "panagkapia" kadagiti tattao nga iti naglabas ket agkabusor.

Idiay Biblia, daytoy a balikas ket kadawyan a dakamatenna iti Dios tapno pagtitinnunosenna dagiti tattao kenkuana babaen iti sakripisio iti Anakna, a ni Jesu-Cristo.
Gapu iti basol, amin nga tattao ket kabusor iti Dios. Ngem gapu iti manangnga-asi nga ayatna, nangipaay iti Dios ti wagas a maipaay kadagiti tattao tapno makipagtinnunosda kenkuana babaen ken ni Jesus.
Babaen iti panagtalek ken ni Jesus a kas sakripisio a bayad para kadagiti basol, mabalinen a mapakawan ken maikkan ti kapia dagiti tattao iti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas nga "agtunos" ket maipatarus a kas, "maaddaan kapia" wenno "isubli ti naimbag a pakainaigan" wenno "pakaigapuan iti panaggayem."
Ti balikas a "panagtinnunos" ket mabalin nga ipatarus a kas "panangisubli iti naimbag a pakainaigan" wenno "panangaramid iti kapia" wenno "pakaigapuan iti panagkapia."

agturay

Ti agturay ket agturturay nga opisial iti gudua ti daga ti Imperio ti Roma. Tunggal agturay ket adda ti babaen iti turay iti emperador ti Roma.

Ti titulo nga "agturay" ket nagtaud manipud iti kinapudno a tunggal maysa nga agturay ket mangituray iti maysa kadagiti uppat a gudua.
Tunggal gudua iti daga ti Imperio ti Roma ket sakupanna ti maysa wenno ad-adu pay a probinsia, a kas iti Galilea wenno Samaria.
Ti "agturay" ket mabalin nga ipatarus a kas "mangiturturay" wenno "gobernador."

akkob ti pakapakawanan

Ti "akkob ti pakapakawanan" ket maysa a sangaputed a balitok a nausar tapno kaluban iti rabaw ti lakasa ti tulag. Kadagiti adu a patarus nga Ilokano, dinakamatna pay daytoy a kas "abbong ti pakapakawanan."

Ti akkob ti pakapakawanan ket agarup sangasut ken sangapulo ket lima a sentimetro (115cm.) ti kaatiddogna ken pitopulo a sentimetro(70cm.) ti kalapadna.
Iti ngato ti akkob ti pakapakawanan ket adda ti dua a balitok a kerubim a nagsinnagid ti payyakda.
Imbaga ni Yahweh a sabtenna dagiti Israelita iti ngatoen ti akkob ti pakapakawanan, iti sirok ti nagsinnagid a payyak ti kerubim. Ti laeng kangatoan a padi ti mapalubusan a mangaramid daytoy, a kas mangibagi kadagiti tattao.
No dadduma daytoy nga akkob ti pannakapawan ket maaw-awagan a kas "tugaw ti kaasi" gapu ta ibagana daytoy iti iyuumay ti asi ti Dios tapno subbotenna dagiti managbasol a tao.

Dagiti Singsing ti Pannangitarus

Dagiti sabali pay a wagas iti pannakaipatarus daytoy a balikas ket mabalin a "kalub ti lakasa a nangikarian ti Dios ti panangsubbotna" wenno "lugar no sadinno ket mamakawan ti Dios" wenno "akkob ti lakasa no sadinno ket pakawanenna ken isublinatayo iti Dios iti dati a kasasaadtayo."
Mabalin met a ti kayatna a sawen ket "lugar ti pannakikapia."
Ipadis daytoy a balikas no kasanom nga impatarus ti "pannakapawan," "pannakikapia," ken "pannakasubbot."

aldaw ti Apo, aldaw ni Yahweh

Ti ragup ti sasao nga"aldaw ni Yahweh" ken "aldaw ti Apo" ket nausar tapno dakamatenna ti oras no kaano nga agaramid ti Dios ti banbanag... ti panangukom kadagiti kabusor ni Yahweh.

Ti dadduma nga "aldaw ni Yahweh" ket nausar tapno dakamatenna ti oras nga isalakanna dagiti tattaona kadagiti kabusorda.

Iti sabali a tiempo, nausar ti panangpadto maipapan ti masakbayan a panangukom wenno pannakadusa nga ited ni Yahweh kadagiti tattaona. Dakamatenna met daytoy ti panawen a panangukom a maudin.
Ti balikas nga "aldaw" ti daytoy nga ragup ti sasao ket mabalin a dakamatenna ti "oras" wenno "aramid" saan laeng nga at-atiddog ngem duapulo ket uppat nga oras.
Ti balikas nga "aldaw ti Apo" idiay Baro a Tulag ket dakamatenna met ti adaddu nga oras nga addanto maudi a panangukom kadagiti amin nangsalungasing ken ni Yahweh ken nanglaksid ken ni Cristo. Mabalin nga ti dakdakamaten ti balikas nga "Apo" ni " Apo Jesus" kadagiti amin a linaon dagitoy. No dadduma, mabalin a dakamatenna met ti "Apo" ni Yahweh a Dios.
No ti "aldaw ti Apo" ket dakamatenna ti maudi, masakbayan a tiempo ti panangukom ken panagungar, daytoy ket ti 'maudi nga aldaw." Daytoy nga aldaw ket mangrugi inton agsubli ni Apo Jesus a mangukom kadagiti managbasol ken mangituloyto ti akemna kadagiti amin a parsua ket maipasdeken iti agnanayon.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, dagiti sabali a wagas tapno ipatarus "ti aldaw ni Yahweh" ket mabalinna a karaman ti, "ti tiempo ni Yahweh" wenno "gundaway inton umay ni Yahweh a mangisalakan kadagiti tattaona" wenno "tiempo inton no dusaen ni Yahweh dagiti kabusorna" wenno "tiempo ti pungtot ni Yahweh."
Dagiti sabali a wagas tapno ipatarus ti "aldaw ti Apo" ket mabalin a karaman ti "tiempo ti panangukom iti Apo" wenno "tiempo inton agsubli ni Apo Jesus a mangukom ti tattao."

aldaw ti pannaka-ukom

Ti balikas nga "aldaw ti pannaka-ukom" ket dakamatenna ti masakbayan a tiempo inton ukomen ti Dios iti amin nga tao.

Pinagbalin ti Dios ni Jesu-Cristo nga Anakna, nga ukom dagiti amin a tattao.
Iti aldaw ti pannaka-ukom, ukomen ni Cristo dagiti tattao sigun kadagiti nalinteg nga aramidda.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus daytoy a balikas a kas "tiempo ti pannaka-ukom" agsipud ta mabalin a dakamatenna ti ad-adu pay ngem maysa nga aldaw.
Dagiti sabali a wagas ti panangipatarus daytoy a balikas ket mabalin a karaman "ti pagpatinggaan ti tiempo inton ukomen ti Dios ti amin a tattao."
Dadduma kadagiti panangipatarus ket ikadakkelda ti panangiletra iti daytoy a balikas tapno maipakita a dayta ti nagan iti napateg nga aldaw wenno tiempo: "Aldaw a Pannaka-ukom" wenno "Tiempo a Pannaka-ukom."

Altar

Ti altar ket naaramid a naipatakder no sadino a pangipupuuran dagiti Israelita iti an-animal ken trigo a kas datonda iti Dios.

Kabayatan ti tiempo ti Biblia, dagiti nanumo nga altar ket masansan nga naaramid babaen iti pinaglalaok nga gabsuon ti dagdaga wenno batbato wenno nainnayad a panangikabil iti dakkel a batbato tapno makaaramid iti natibker a pannakasalansan.
Dadduma a kangrunaan, dagiti kuadrado nga altar ket naaramid iti kayo a naap-apan ti metal a kas balitok, gambang, wenno amarilyo a gambang.
Dadduma a bungoy ti tattao nga agnanaed iti asideg dagiti Israelita ket nangpatader iti al-altar tapno pagdatunan kadagiti didiosenda.

Amen, pudno unay

Ti balikas nga "amen" ket sao a nausar tapno iyunay-unay wenno ipaganetget no ania ti ibagbaga iti maysa a tao. Masansan daytoy a naipatarus a kas "pudno unay" no daytoy ket imbaga ni Hesus.

No nausar a pangleppas iti kararag, ti "amen" ket mangibaga iti pananganamong idiay kararag wenno panangiyebkas ti tartarigagay tapno iti kararag ket maipatungpal.
Kadagiti sursurona, inusar ni Jesus ti "amen" tapno pasingkedan no ania ti imbagana. Kanayonna a pasarunoan dayta iti "Ket ibagak kadakayo" tapno ipakaammo ti sabali a maisuro a maiyannatop no ania ti ibagbagana.
Sumagmamano a nakaitarusan ti Ilocano ket maipatarus daytoy a kas "pudno unay." Nausar tapno iyunay-unay ti maysa a banag wenno ipakaammo a ti naibaga ket napasnek wenno agpayso.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ibilang pay no ti pangpanggepen a pagsasao ket adda iti naisangsangayan a sao wenno dagiti ragup ti sasao a nausar tapno ipaganetget ti maysa a banag a naibaga.
No nausar a pangleppas ti kararag wenno no patalgedan ti maysa a banag, ti "amen" ket mabalin nga ipatarus a kas, "mapasamak koma a kasdiay" wenno "sapay koma ta mapasamak" wenno "dayta ket pudno."
Idi kinuna ni Jesus, "ibagak kadakayo ti pudno," daytoy ket mabalin met nga ipatarus a kas, "sipapasnek nga ibagak kadakayo" wenno "Dayta ket pudno ken ibagak pay kadakayo."
Ti ragup ti sasao a, "pudno, pudno ti ibagak kadakayo" ket mabalin nga ipatarus a kas "Ibagak kadakayo daytoy a napudno unay" wenno "Ibagak kadakayo daytoy a napasnek unay" wenno "pudno no ania ti ibagbagak kadakayo."

an-annak, anak

Idiay Biblia, ti balikas nga "anak" ket masansan a mausar tapno dakamaten ti maysa a tao nga isu ket ubing iti tawen, maibilang iti maladaga. Ti balikas nga"an-annak" ket ti pangkaaduan ken addaan met sumagmamano a pakausaran a pangiladawan.

Idiay Biblia, no maminsan dagiti adalan wenno pasurot ket maawagan nga "an-anak."
Masansan a ti balikas nga "an-annak" ket mausar tapno dakamaten dagiti kaputotan ti tattao.
Ti ragup ti sasao nga "an-annak iti" ket mabalin a dakamatenna ti panangiladawan ti kababalin ti maysa a banag. Sumagmamano a pangiyarigan iti daytoy ket mabalin a dagiti:
an-annak iti lawag
an-annak iti panagtulnog
an-annak iti demonio
Daytoy a balikas ket mabalin a dakamaten pay dagiti tattao a maiyarig iti naispirituan nga an-annak. Kas pangarigan, "an-annak iti Dios" ket dakdakamaten dagiti tattao nga kukua iti Dios babaen iti pammati ken ni Jesus.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas nga "anak" ket mabalin nga ipatarus a kas "dagiti kaputotan" no dakdakamaten dagiti appoko dagiti tattao, ken sabali pay.
Dipende iti linaonna, ti "an-annak iti" ket mabalin nga ipatarus a kas, "dagiti tattao nga addaan kababalin ti" wenno "dagiti tattao nga agtigtignay a kas."
No mabalin, dagiti ragup ti sasao nga "an-annak iti Dios" ket mabalin a narabaw nga ipatarus gapu ta iti napateg a tema ti Biblia: nga iti Dios ti nainlangitan nga Amatayo. Ti mabalin a pangipatarus a kasukat dagiti, "dagiti tatto a kukua iti Dios" wenno "naispirituan nga an-annak ti Dios."
Idi inawagan ni Jesus dagiti adalanna nga "an-annak," daytoy pay ket mabalin nga ipatarus a kas iti "napapateg a gagayyem" wenno "dagiti ay-ayatek nga adalan."
Idi dinakamat ni Pablo ken Juan a dagiti namati kenni Jesus a kas "an-annak," mabalin pay daytoy nga ipaturas a kas "dagiti padak a namati."
Dagiti ragup ti sasao nga, "an-annak ti kari" ket mabalin nga ipatarus a kas, "dagiti tattao nga ummawat iti inkari ti Dios kadakuada."

Anak ti Dios, ti Anak

Ti Anak ti Dios ket ni Jesus, nga immay ditoy lubong a kas maysa a tao tapno isalakan ken iturayan ti lubong.

Ti Anak ti Dios ket naipada met laeng a kas iti Dios Ama, ken isu ti naan-anay a Dios.
Ti Dios Ama, Dios Anak, ken ti Dios Espiritu Santo ket maymaysa ti kaipapananda.
Saan a kas kadagiti annak ti tao, ti Anak ti Dios ket kanayon nga adda.
Idi punganay, ti Anak ti Dios ket addan idi maparparsua ti lubong, kaduana ti Ama ken ti Espiritu Santo.
Gapu ta Anak ti Dios ni Jesus, inayatna ken pinagtulnnoganna ti Amana, ket ay-ayaten unay isuna ti Amana.

Dagiti Singsing iti Panangipatrus

Para iti balikas nga, "Anak ti Dios," nasaysayaat nga ipatarus ti "Anak" nga addaan agpada a sao iti gagangay nga usar ti pagsasao a dakamatenna ti maysa nga "anak" iti nainlasagan nga ama.
Siguradoen a ti nausar a sao tapno ipatarus ti "anak" ket maiyannatop iti sao a nausar tapno ipatarus ti "ama" ken dagita a sasao ket isuda ti maysa a kangrunaan tapno maiyebkas ti pudno a pakainaigan ti ama iti anakna.

Anak ti Tao, anak ti tao

Iti paulo nga, "Anak ti Tao" ket inaramat ni Jesus tapno dakamatenna ti bagina. Idiay Daan a Tulag, ti balikas nga "anak ti tao" ket maysa pay a wagas iti panangawag iti tao.

Idiay Daan a Tulag, ti ragup ti sasao nga, "anak ti tao" ket masansan a nausar tapno ipakaawatna ti "tao" wenno "tattao."
Inusar ti Dios ti "anak ti tao" a kas maysa a kita ti panangawag, a kas idi inbagana kenni propeta Ezekiel, "...sika, anak ti tao, masapul nga ipakaammom..." Daytoy a maysa a kita ti panangawag ket nausar iti amin a paset iti libro ti Ezekiel.
Masansan nga inaramat ni Jesus daytoy a balikas tapno dakamatenna iti bagina ken saan ketdi koma a "siak." Mabalin pay nga addaan iti nasayaat a wagas ti panangdakamat iti siasinoman iti dayta a tiempo.
Nakita ni propeta Daniel iti maysa a sirmata iti "anak ti tao" nga umay kadagiti ulep, nga isu ti nausar a pangilasinan iti iyuumay ti Mesias. Inbaga met ni Jesus a ti Anak ti Tao ket umayto iti maysa nga aldaw kadagiti ulep.
Adu a tawtawen kalpasan dayta, ni apostol Juan ket nakakita iti sirmata iti maysa nga "anak ti tao" nga agtugtugaw kadagiti ulep.
Daytoy ket pakailasinan iti iyuumay iti Anak ti Tao, nga agtugtugaw, wenno nakalugan kadagiti ulep ket mangipakaamo a ni Jesus ket Dios.
Adu a tawtwawen ket kalpasanna dayta, nakita ni Juan nga adalan iti maysa a sirmata iti “anak ti tao” nga nakatugaw iti rabaw dagiti ulep.
Dagitoy a pakadakamatan iti Anak ti Tao nga agsubli, nakatugaw, wenno nakasakay iti rabaw dagiti ulep ket iparangarangna a ni Jesus ket Dios

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Idi inusar ni Jesus ti balikas nga "Anak ti Tao", dagiti sabali a wagas ti panakaipatarusna daytoy ket mabalin nga iraman dagiti, "ti Maysa a nagbalin a tao" wenno "ti Tao a naggapu iti langit" wenno "ti maysa a naggapu iti langit."
Dagiti dadduma a mangipatpatarus ket sagpaminsanda nga iraman ti "Siak" iti daytoy a paulo.

anak, anak a lalaki

Ti balikas nga "anak" wenno "anak a lalaki" ket dakamatenna dagiti annak a lalaki wenno tao ken ti akemna kadagiti nagannakna. Mabalin a dakamatenna daytoy ti inauna nga anak a lalaki wenno ampon.

Ti ragup ti sasao nga "anak ni" ket kanayon a naaramat iti Biblia tapno ibagana no siasino ti tao a dakdakamatenna. Kas pagarigan, idiay 1 Ar-ari 4, "ni Azaria nga anak ni Zadok" ket sabali a tao ngem "ni Azaria nga anak ni Natan." Dagitoy a dua a lallaki ket naiduma pay kenni "Azaria nga anak ni Amazias" idiay 2 Ar-ari 15. Naipada daytoy no kasano a nausar dagiti apelyido iti agdama a tiempo tapno ibaga ti nagdumaan ti nagbaetan dagiti tattao nga addaan ti agpada a nagan.
Daytoy a balikas ket mabalin pay a nausar a kas maysa nadayaw a wagas tapno inaganan ti maysa a lalaki wenno tao nga ub-ubing.
Ti "anak" ket masansan a nausar a panangiladawan iti Biblia tapno dakamaten ti siasinoman a kaputotan a lalaki, a kas iti, apoko wenno apoko ti tumeng.
No dadduma ti "dagiti annak ti Dios" ket nausar a panangiladawan idiay Baro a Tulag tapno dakamaten dagiti namati ken ni Cristo.
Sabali pay a pangiladawan nga usaren kadagiti kaipapanan iti anak ket "addaan iti gagangay wenno kababalin iti" a kas kadagiti:
"dagiti annak ti lawag"
"dagiti annak ti kinasukir"
"anak ti kapia"
"dagiti annak ti kimat"

Dagiti Singasing iti Panangipatarus:

Iti adu nga pannakaiparang daytoy a balikas, nasaysayaat no ipatarus ti "anak" nga agusar iti literal a balikas ti pagsasao nga nausar tapno dakamaten ti maysa nga anak.
No ipatpatarus ti balikas nga "Anak ti Dios," ti kadaywan a balikas para iti "anak" ket masapul a mausar.
No nausar tapno dakamaten ti maysa a kaputotan ngem iti pudno nga anak, ti balikas a "kaputotan" ket mabalin a nausar, a kas iti panangdakamat ken ni Jesus a kas "kaputotan ni David" wenno nailista a kaputotan nga "anak" a dakdakamatenna ti lalaki a kaputotan.
No dadduma ti "annak" ket mabalin nga ipatarus a kas "an-anak" no agpada a nadakamat dagiti babbai ken lallaki. Kas pangarigan, "dagiti anak ti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas "an-annak ti Dios" agsipud ta daytoy a panangisao ket pakairamanan dagiti ubbing a babbai ken nataengan a babbai.
Ti panangiyebkas a pangiladawan iti "anak ni" ket mabalin nga ipatarus a kas "maysa a tao nga addaan iti kababalin iti" wenno "maysa a tao a kasla ni" wenno "maysa a tao nga adda ti" wenno "maysa a tao nga aggungunay a kasla."

anghel, arkanghel

Ti anghel ket maysa a mannakabalin nga espiritu nga pinarsua iti Dios. Naparsua dagiti anghel tapno agserbi iti Dios babaen iti panangaramid ti aniaman nga ibagana. Ti sao nga “arkanghel” ket dakamatenna ti anghel a mangituray wenno mangidaulo kadagiti amin nga anghel.

Ti narabaw a kayatna a sawen ti balikas nga “anghel” ket “tagaidanon ti damag.”
Ti narabaw a kayatna a sawen ti “arkanghel” ket “panguloen nga anghel a tagaidanun iti damag.” Idiay Biblia, ni Miguel laeng ti kakaisuna nga anghel a nadakamat a kas “arkanghel.”
Idiay Biblia, nangted dagiti anghel kadagiti mensahe kadagiti tattao a manipud iti Dios. Dagitoy a mensahe ket karamanna dagiti bilbilin maipapan kadagiti pagayatan ti Dios nga aramiden dagiti tattao.
Imbaga met dagiti anghel kadagiti tattao ti maipapan kadagiti mapasamak iti masakbayan wenno kadagiti napasamaken.
Addaan dagiti anghel iti turay nga nagtaud manipud Dios a kas mangibagi kenkuana ken no dadduma idiay Biblia isuda ket agsao a kas ti Dios ti agsasao.
Dagiti sabali pay a wagas nga makapagserbi dagiti anghel iti Dios ket babaen ti panangsalaknib ken panangpapigsada kadagiti tattao.
Ti nai-sangsangayan a ragup ti sasao nga, “anghel ni Yahweh” ket mabalin nga adda ti saan lang a maymaysa a kayatna a sawen: 1)Mabalin a ti kayatna a sawen daytoy ket “anghel a mangibagi ken ni Yahweh” wenno “agipadpadamag nga agserserbi ken ni Yahweh.” 2) Mabalinna met a dakamaten ni Yahweh a mismo, a kasla anghel no kasaritana ti tao. Aniaman kadagitoy nga kaipapananna ket ilawlawagna iti pangaramat iti anghel iti “Siak” a kas ni Yahweh mismo ti agsasao.

Dagiti Singasing iti Panangpatarus:

Dagiti wagas ti panangipatarus ti “anghel” ket karamanna ti, “tagaidanun iti damag manipud ti Dios” wenno “nainlangitan nga adipen iti Dios” wenno “Espiritu nga tagaidanun ti mensahe iti Dios.”
Ti balikas nga “arkanghel” ket mabalin nga ipatarus a kas “panguloen dagiti anghel” wenno “mangiturturay kadagiti anghel” wenno “mangidadaulo kadagiti anghel.”
Laglagipen met no kasano ti pannakaipatarusna dagitoy a balikas ti pagsasao a lokal wenno iti nasional.
Ti ragup ti sasao nga “anghel ni Yahweh” ket masapul nga ipatarus a maaramat dagiti sasao para ti “anghel” ken “Yahweh.” Ipalubosna daytoy dagiti agdudduma a patarus iti dayta nga sasao. Mabalin a mairaman a maipatarus ti, “anghel nga manipud ken ni Yahweh” wenno “anghel nga inbaon ni Yahweh” wenno “Ni Yahweh nga kapada ti langa iti anghel.”

annak ti Dios

Ti balikas nga, "annak ti Dios" ket maysa a panangiladawan iti panangisao nga adda sumagmamano a kayatna a sawen. Ti ragup ti sasao nga "anak ti" ket masansan a dakdakamaten ti pannakaadda ti kagagalad a kasla iti maysa a banag wenno maysa a tao.

Daytoy a balikas ket ibagbagana iti panakilangen iti Dios a kasla iti panakilangen ti anak ti tao ken iti amana, karaman dagiti amin a gundaway a kas annak.
Idiay Daan a Tulag, ti balikas nga "annak ti Dios" ket kadawyan nga ususaren a kas dakdakamatenna dagiti anghel.
Idiay Genesis 6, ibagbaga ti sumagmamano a tattao a dagiti "annak ti Dios" ket dagiti natinnag nga anghel, isuda dagiti dakes nga espiritu wenno dagiti demonio. Ipagarup dagiti dadduma a tattao a daytoy ket dakdakamatenna dagiti nabileg a mangiturturay iti politikal wenno kadagiti kaputotan ni Set.
Idiay Baro a Tulag, ti balikas nga "annak ti Dios" ket dakdakamatenna dagiti amin a namati ken ni Jesus ken masansan nga ipatarus a kas "an-annak ti Dios."
Iti paulo nga, "Anak ti Dios" ket naiduma la unay a balikas a dakdakamatenna ni Jesus, nga isu ti kakaisuna nga Anak ti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No ti "annak ti Dios" ket dakdakamatenna dagiti namati ken ni Jesus, mabalin daytoy nga ipatarus a kas, "an-annak ti Dios."
Dagiti dadduma a wagas ti panangipatarus iti "annak ti Dios" ket mabalin nga iraman, dagiti "anghel" wenno "dagiti nainlangitan a parsua," wenno dagiti "demonio," dipende iti linaonna.

anti-Cristo

Ti dakdakamatenna ti balikas a "anti-cristo"ket ti tao wenno ti sursuro a maibusor ken ni jesu-Cristo ken ti trabahona. Adu dagiti anti-cristo ditoy lubong.

Insurat ni Apostol Juan a ti tao ket anti-cristo no allilawenna dagititi tattao babaen ti panangibagana a saan a Mesias ni Jesus wenno no ilibakna a ni Jesus ket agpada a Dios ken tao.
Isursuro met ti Biblia nga adda ti espiritu ti anti-cristo ditoy lubong, nga isu ti mangsupsuppiat ti trabaho ni Jesus.
Ilawlawag ti libro a Paltiing idiay Baro a Tulag, nga addanto ti tao a maawagan nga "ti anti-cristo" a maiparangto inton maud-udi nga al-aldaw. Panggepenna daytoy a tao a dadaelen dagiti tattao ti Dios, ngem parmeken isuna ni Jesus.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a wagas tapno ipatarus daytoy a balikas ket mabalin a karaman ti sao wenno dagiti ragup ti sasao nga adda kayatna asawen a, "mangrabrabak ken ni Cristo" wenno "kabusor ni Cristo" wenno "ti tao a mangsuppiat ken ni Cristo."
Ti ragup dagiti sasao nga "espiritu ti anti-cristo" ket mabalin nga ipatrus a kas, "ti espiritu a mangbusbusor ken ni Cristo."

Apo a Yahweh, Yahweh a Dios

Iti Daan a Tulag, adu a daras a naaramat dagitoy a balikas a dakamatenna ti pudno ken maymaysa a Dios.

Ti balikas nga "Apo" ket maysa a paulo ken ti "Yahweh" ket isu ti nagan ti Dios.
Ti nagan ti Dios ket "Yahweh" ket masansan a maitipon iti balikas a "Dios" tapno mabukel a "Yahweh nga Dios."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No agusarkayo iti sumagmamano a wagas iti "Yahweh" para iti naganna, mabalinyo nga ipatarus dagitoy a balikas iti literal a kas "Apo a Yahweh" ken Yahweh a Dios."
Nangikabil dagiti sumagmamano a pagsasao iti paulo kalpasan ti nagan ken mabalin nga ipatarus daytoy a kas "Apo nga Yahweh." Ibilang no ania iti kadawyan idiay pangpanggepen a pagsasao: masapul kadi nga ti paulo nga "Apo" ket sakbay wenno kalpasan ti "Yahweh"?
No ti panangipatarus ket ibagana ti "Yahweh" a kas "Apo" wenno "APO," nasaysayaat no ibaga ti "Apo nga Yahweh" a kas ragup ti sasao a kas iti "Apo Dios" wenno "Dios nga isu ti Apo."
Ngem ti balikas nga "Apo a Yahweh" ket saan a masapul nga ibaga a kas "Apo" wenno "APO" gapu ta saan a makita dagiti agbasa dagiti nagdumaan dagiti dakkel ken bassit a letra nga isu ti naisuron a nausar tapno mailasin dagitoy.
Ti "Yahweh a Dios" ket mabalin nga ibaga a kas "ti Dios a naawagan iti Yahweh" wenno "ti Dios a sibibiag" wenno "Siak, nga isu ti Dios."

apo, amo/maestro

Ti balikas nga "apo" ket dakdakamatenna ti maysa a tao nga agtagikua wenno addaan turay kadagiti sabali a tattao.

Daytoy a sao ket maipatarus no dadduma a kas "amo/maestro" no ni Jesus ti pagsasaritaan wenno dakdakamatenna ti maysa a tao nga addaan kadagiti bukodna a tagabo.
Dagiti dadduma a nakaitarusan ti Ilocano ket maipatarus a kas "maestro" no iti linaonna ket ti nadayaw a panangibaga iti maysa a tao nga addaan ti nangato a kasasaad.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket kasapulan nga ipatarus a kas "amo" no dakamatenna ti tao nga addaan kadagiti bukodna a tagabo. Mabalin pay nga usaren daytoy ti maysa nga adipen tapno pangawagna iti tao a pagtatrabahoanna.
No dakdakamatenna ti maipapan ken ni Jesus, mabalin daytoy nga ipatarus a kas "amo" no ti linaonna ket mangipakita a ti kayatna a sawen ket "manursuro iti linteg."
No ti tao ket agsasao maipanggep ken ni Jesus a saanna nga am-ammo, ti "apo" ket mabalin nga ipatarus a kas "maestro." Daytoy a pannakaipatarus ket mabalin pay a mausar para iti sabali a linaon nga addaan iti nadayaw a panangawag iti maysa a tao.
No maipanggep iti Dios Ama wenno ken ni Jesus, daytoy a balikas ket maisurat a kas "Apo."

apostol, kina-apostol

Dagiti "apostol" ket lallaki nga imbaon ni Jesus tapno mangikasaba ti maipanggep iti Dios ken iti pagarianna. Ti dakdakamaten ti balikas a "kina-apostol" ket ti saad ken turay dagiti napili a kas apostol.

Ti kayat a sawen ti sao nga "apostol" ket, "maysa a tao a naibaon para iti maysa a naisangsangayan a panggep." Ti apostol ket addaan turay a kas iti nangibaon kenkuana.
Dagiti sangapulo ket dua nga adalan a naasideg ken ni Hesus ket isuda dagiti kaunaan a nagbalin nga apostol. Dagiti sabali a lallaki kas kada Pablo ken ni Santiago ket nagbalin met nga apostol.
Babaen iti pannakabalin ti Dios, nabaelan dagiti apostol nga ikasaba ti ebanghelio ken nangagas kadagiti tattao, agraman ti panangpatalaw iti adu nga demonio kadagiti tattao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti sao nga "apostol" ket mabalin nga ipatarus nga addaan sao wenno ragup ti sasao a ti kayatna a sawen ket, "maysa a tao a naibaon" wenno "maysa a naibaon" wenno "tao a naayaban tapno mapan ken mangikasaba iti mensahe ti Dios kadagiti tattao."
Napateg nga ipatarus dagiti balikas nga "apostol" ken "adalan" iti nagduma a wagas iti tumunggal maysa.
Kitaenyo met no kasano ti pannakaipatarus daytoy a balikas iti patarus ti Biblia iti lokal wenno nasional a pagsasao.

Ari dagiti Judio

Ti balikas nga "Ari dagiti Judio" ket titulo para kenni Jesus, a Messias.

Ti kaunaan a gundaway a naisurat idiay Biblia daytoy a titulo ket idi inusar dagiti nasisirib a lallaki a napan idiay Betlehem tapno saraken iti ubing nga isu ti "Ari dagiti Judio."
Impaltiing ti anghel kenni Maria nga iti anakna, a kaputotan ni Ari David ket agbalin nga ari nga agturay iti agnanayon.
Sakbay ti pannakailansa idiay krus ni Jesus, dagiti soldado a Romano ket inuy-uyawda ni Jesus ket inawaganda nga "Ari dagiti Judio." Daytoy a panagan ket naisurat iti piraso ti kayu ken nailansa iti ngatoen ti krus ni Jesus.
Kinaagpaysona ni Jesus ket isu ti ari dagiti Judio ken ari dagiti amin a parsua.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas nga "Ari dagiti Judio" ket mabalin nga ipatarus a kas "ari kadagiti amin a Judio" wenno "ti ari nga mangituray kadagti Judio" wenno "kangatoan a mangituray kadagiti Judio."
Kitaen no kasano a naipatarus iti sabali a lugar ti ragup ti sasao nga "ari iti."

asi pay

Ti dakdakamaten ti balikas nga "asi pay" ket maysa a rikna iti dakkel a panagtuok wenno sinyas ti ballaag a ti maysa a tao ket makapadasto iti nakaru a riribok.

Ti ragup ti sasao nga "asi pay ni" ket sarunoen ti maysa a pakdaar iti maysa a tao wenno bunggoy ti tattao (kas iti maysa a siudad) a makapadasdanto iti panagsagaba a kas pannusa gapu kadagiti basolda.
Iti sumagmamano a luglugar iti Biblia, ti sao nga "asi pay" ket naulit, tapno iyunay-unayna ti maysa a nakabutbuteng a pannaka-ukom.
Ti ragup ti sasao nga "asi-ak pay" ket mangiyebkas iti panagladingit gapu iti nakaru a panagsagaba a mapaspasaran ti maysa a tao.

Dagiti Singsing iti Panangipatarus

Dipende ti linaonna, ti balikas nga "asi pay" ket mabalin nga ipatarus a kas "nalaus a panagladingit" wenno "kinaliday" wenno "kalamidad" wenno "didigra."

asi, naasi

Ti dakdakamaten dagiti balikas nga "asi" ken "naasi" ket ti panangtulong kadagiti tattao nga agkasapulan, nangnangruna no isuda ket adda iti nababa wenno napakumbaba a kasasaad.

Ti balikas nga "asi" ket mabalin pay a karamanna ti saan a panangdusa kadagiti tattao gapu iti saan a maiparbeng nga inaramidda.
Ti nabileg a tao kas koma iti ari ket makuna a "naasi" no nasayaat ti panangtratona kadagiti tattao imbes koma a dangranna isuda.
Ti kayat a sawen pay ti kinamang-asi ket ti panangpakawan iti tao a nagaramid iti dakes maibusor kadatayo.
Ipakita tayo ti asi no tulungan tayo dagiti tattao nga agkasapulan unay.
Naasi ti Dios kadatayo, ket kayatna a naasi tayo met iti sabali.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, mabalin nga ipatarus ti "asi" a kas "naimbag" wenno "dadagsen para iti dadduma" wenno "pakipagrikna."
Ti balikas a "naasi" ket mabalin nga ipatarus a kas "panangipakita a makipagrikna" wenno "kinaimbag" wenno "panangpakawan."
Ti "panangipakita asi kenni" wenno "maaddaan ka ti asi iti" ket mabalin nga ipatarus a kas "tratoen a nasayaat" wenno "kaasiyam."

awan pakapilawanna

Ti narabaw a kayatna a sawen ti balikas nga "awan pakapilawanna" ket "awan ti pakababalawanna." Nausar daytoy tapno dakamatenna ti tao nga agtultulnog nga naimpusoan iti Dios, ngem dina kayat a sawen a dayta nga tao ket saan nga nagbasol.

Naibilang nga awan pakapilawanna da Abraham ken ni Noe iti sangoanan ti Dios.
Ti tao nga adda iti reputasionna nga "awan pakapilawanna" ket agtignay iti wagas nga maidaydayaw iti Dios.
Sigun iti maysa nga bersikulo, ti tao nga awan pakapilawanna ket "tao nga agbuteng iti Dios ken umadayo iti dakes."

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Mabalin met daytoy nga ipatarus a kas, "awan biddut iti galadna" wenno "naan-anay nga natulnog iti Dios" wenno "likliklikanna ti basol" wenno "agtultuloy nga adaywanna iti kinadakes."

awan patinggana, agnanayon, kinaagnanayon

Dagiti balikas nga "awan patinggana" ken "agnanayon" ket addaan iti agpada a kaipapanan ken dakdakamatenda iti sumagmamano a banag a kanayon nga adda wenno agpaut iti agnanayon.

Ti balikas a "kinaagnanayon" ket maiturong iti kasasaad nga awanan iti rugi wenno patingga. Mabalin pay a dakamatenna iti biag nga awanan pulos iti patingga.
Kalpasan iti agdama a biag ditoy lubong, busbusento dagiti tattao ti kinaagnanayon, idiay langit a kaduada ti Dios wenno idiay impierno a naisina iti Dios.
Dagiti balikas nga "agnanayon a biag" ken "awan patinggana a biag" ket naaramat idiay Baro a Tulag a mangdakamat iti panagbiag nga agnanayon a kadua ti Dios idiay langit.
Ti ragup iti sasao nga "agnanayon ken awan patinggana" ket addaan iti kapanunutan iti tiempo a saan pulos nga agsardeng ken mangiyebkas no ania iti itsura iti agnanayon wenno awan patinggana a biag.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a wagas iti panangipatarus iti "agnanayon" wenno "awan patinggana" ket mabalin nga iramanna iti "saan nga agpatingga" wenno "saan nga agsardeng" wenno "kanayon nga agtultuloy."
Dagiti balikas nga "agnanayon a biag" ken "saan nga agpatingga a biag" ket mabalin pay nga ipatarus a kas "biag a saan pulos nga agpatingga" wenno "biag nga agtultuloy a saan nga agsardeng" wenno "ti panagungar dagiti bagi tayo nga agbiag iti agnanayon."
Dipende iti linaonna, dagiti sabali a wagas a panangipatarus iti "awan patinggana" ket mabalin nga iraman iti, "panagtalinaed nga awan tiempona" wenno "saan nga agpatinnga a biag" wenno "biag idiay langit."
Ibilang met no kasano daytoy a sao ket naipatarus iti pannakaipatarus iti Biblia iti lokal wenno nasional a pagsasao.

awanan pammati, kina-awan ti pammati

Ti kayatna a sawen ti balikas nga "awanan pammati" ket saan a mamati wenno iti saan a panamati.

Daytoy a sao ket mausar a mangiladawan kadagiti tattao nga saan a mamati iti Dios, nga makita babaen iti narugit ken dakes a wagas a panagtigtignayda.
Pinabasol ni propeta Jeremias iti Israel ti kinaawan ti pammati ken kinasukir iti Dios.
Nagrukbabda kadagiti didiosen ken simmurotda kadagiti saan a nadiosan a sursuro dagiti bunggoy ti tattao, nga saan nga agrukbab wenno agtulnog iti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, mabalin nga ipatarus ti balikas nga "awanan pammati" a kas "saan a napudno" wenno "saan a nakapapati" wenno "panagsukir iti Dios" wenno "saan a mamati."
Mabalin nga ipatarus ti balikas a "kina-awan ti pammati" a kas "saan a panamati" wenno "saan a napudno" wenno "panagrebelde maibusor iti Dios."

ay-ayaten/dungdunguen

Ti balikas nga "ay-ayaten" ket maysa nga panangiyebkas iti ayat nga mangiladawan iti maysa nga ay-ayaten ken maysa nga napateg unay a kabsat.

Ti balikas nga "ay-ayaten" kayat nga sawen ket "maysa nga inay-ayat" wenno "tao nga inay-ayat."
Dakdakamaten ti Dios ni Hesus a kas isu ti "ay-ayatenna nga Anak."
Kadagiti sursuratda kadagiti iglesia a Kristiano, kanayon nga awagan dagiti apostol dagiti kakaduada a namati a kas "ay-ayaten."

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Daytoy nga balikas ket mabalin met nga ipatrus a kas "inayat" wenno "inay-ayat" wenno "inayan-ayat" wenno "napateg unay."
Diay linaon iti pannakisarita iti nadikket nga gayyem, mabalin daytoy nga ipatarus a kas "napateg a gayyemko" wenno "nadikket a gayyemko." Iti ilokano isu ti kadawyan nga isao, "napateg a gayyemko, a Pablo" wenno "Ni Pablo, nga napateg a gayyemko." Iti sabali a pagsasao ket masarakan nga ad-adu a kadawyan daytoy no maurnos iti naiduma a wagas.
Laglagipen a ti sao nga "ay-ayaten" ket naggapu iti sao para ti ayat iti Dios, nga awan kondisionna, saan nga naimut, ken managsakripisio.

ayaban/awagan, aw-awagan/ay-ayaban/pannaka-ayab, naawagan/naayaban, pukkawan/iyasog

Ti literal a kayat a sawen dagiti balikas nga "ayaban" ken "pukkawan" ket ti panangipigsa a panangibaga iti maysa a banag iti maysa a tao nga adayo iti ayanna. Addaan pay daytoy kadagiti sumagmamano a pangiladawan a kaipapananna:

Ti kayatna a sawen ti "panangpukkaw/panangiyasog" iti maysa a tao ket ti pannakisao iti napigsa iti maysa a tao nga adayo ti ayanna. Mabalin pay kayatna a sawen daytoy ket ti panagdawat iti tulong iti maysa a tao, kangrunaan iti Dios.
Masansan idiay Biblia, ti "ayaban" ket addaan kaipapanan a "paayaban" wenno "bilin tapno umay" wenno "kiddawen tapno umay."
Inayaban ti Dios dagiti tattao tapno umay kenkuana ken agbalin a tattaona. Daytoy ti "ayabda."
Nausar ti balikas a "naayaban" idiay Biblia tapno ibaga a ti Dios ket nangdutok wenno nangpili kadagiti tattao tapno agbalin nga annakna, tapno agbalin nga adipen ken tapno iwaragawag ti mensahena a pannakaisalakan babaen kenni Jesus.
Naaramat pay daytoy a balikas iti pannaka-awag iti nagan ti maysa a tao. Kas pangarigan, "Naawagan isuna iti Juan," a ti kayatna a sawen ket, "Napanaganan isuna iti Juan" wenno "Juan ti naganna."
Ti kayat a sawen ti "naawagan babaen ti nagan ni" ket naited kenkuana ti nagan ti sabali a tao. Imbaga ti Dios nga inawaganna dagiti tattaona babaen iti naganna.
Ti naiduma a ragup ti sasao nga, "Inawaganka babaen iti naganmo" ti kayatna a sawen ket ammo ti Dios ti nagan ti maysa a tao ken pinilina isuna.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas nga "ayaban" ket mabalin nga ipatarus babaen iti maysa a sao a ti kayatna sawen ket "paayaban," a karaman ti panangigagara wenno pinanggep iti panagayab.
Ti idiom a "maiyasog kenka" ket mabalin nga ipatarus a kas "dumawat iti tulong kenka" wenno "dagdagus a kumararag kenka."
Idi imbaga ti Biblia a "inayabannatayo" ti Dios tapno agbalin nga adipenna, mabalin daytoy nga ipatarus a kas, "naisangsangayan a pinilinatayo" wenno "dinutokannatayo" tapno agbalin nga adipenna.
Mabalin pay nga ipatarus ti "masapul nga awagan ti naganna" a kas "masapul nga inaganam isuna."
Ti "panangpukkaw" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ipigsa nga ibaga" wenno "ipukkaw" wenno "ibaga nga addaan napigsa a timek." Siguraduen a ti panangipatarus daytoy ket saan a makaung-unget ti tao nga agsasao.
Mabalin nga iptarus ti ragup ti sao a "ayabmo" a kas "panggepmo" wenno "panggep ti Dios a maipaay kenka" wenno "naisangsangayan a trabaho ti Dios a maipaay kenka."
Ti "panangawag iti nagan ti Apo" ket mabalin nga ipatarus a kas "biruken ti Apo ken agsanggir kenkuana" wenno "agtalek iti Apo ken agtulnog kenkuana."
Ti "panangayab iti" ket maysa a banag a mabalin nga ipatarus babaen iti "agsanggir" wenno "agdawat iti" wenno "ibilin."
Mabalin nga ipatarus ti ragup ti sasao a "naawaganka babaen iti naganko" a kas, "intedko kenka ti naganko, mangipakpakita a kukuaka."
Idi imbaga ti Dios nga, "Inayabankayo babaen iti naganyo," mabalin daytoy nga ipatarus a kas, "Ammok ti naganyo ken pinilikayon."

ayat

Ti panagayat ti sabali a tao ket ti panangaywan iti dayta a tao ken ti panangaramid kadagiti banag a pagsayaatanna. Adu ti agsasabali a kaipapanan ti "ayat" nga us-usaren dagiti nadumaduma a pagsasao babaen ti nadumaduma a balikas:

Ti kita iti ayat a naggapu manipud iti Dios ket nakataeng iti pagimbagan ti sabali, no pay saan a pagsayaatan ti bukodna a bagi. Daytoy a kita ti ayat a panangaywan kadagiti sabali, uray pay no ania ti aramidenda. Ti Dios mismo ket ayat ken isu iti pagtaudan ti pudno nga ayat.
Impakita ni Jesus ti kastoy a kita iti ayat babaen ti pinangidatonna iti biagna tapno maispaltayo manipud iti basol ken patay. Sinuroanna pay dagiti sumursurot kenkuana a mangidatonda iti ayat maipapan iti sabali.
No ayaten dagiti tattao ti sabali babaen ti kastoy a kita iti ayat, ramanenna iti aramid a mangipakita nga ti maysa a tao ket panpanunotenna ti panagrang-ay ti sabali a tao. Daytoy a kita iti ayat ket kangrunaan a karamanna ti panangpakawan iti sabali.
Idiay ULB, ti sao nga "ayat" ket dakdakamatenna daytoy a kita a panangidaton iti ayat ti Dios, malaksid no ti panangipatarus ket mangipakita ti sabali a kaipapanan.
Sabali a sao idiay Baro a Tulag ket dakdakamatenna ti nainkabsatan nga ayat wenno ayat para iti gayyem wenno ti kadua iti uneg ti pamilia. Daytoy ti gagangay nga ayat iti tao kadagiti aggagayyem wenno agkakabagian.
Daytoy a kita iti ayat ket naaramat pay iti kastoy a linaonna a kas, "Pagaayatda ti agtugaw kadagiti kapapatgan a tugtugaw iti dayaan." Ti kayatna a sawen daytoy ket "ipangpangrunada" wenno "kaykayatda iti kasta unay" nga aramiden dayta.
Ti sao nga "ayat" ket mabalin pay a dakamaten iti naarem nga ayat ti maysa a lalaki ken iti maysa a babai.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Malaksid no impakitana idiay "Translation Note" wenno saan, ti sao nga "ayat" idiay ULB ket dakdakamatenna ti kita iti ayat a maidaton a nagtaud manipud iti Dios.
Dagiti dadduma a pagsasao ket addaanda iti naisingsingayan a balikas para iti saan a naagum a klase ti ayat nga impaay ti Dios kadagiti tattao ken makaipaay ti tulong para kadagiti sabali. Dagiti wagas tapno ipatarus daytoy ket mabalin a karaman ti, "napasnek, napudno a panangaywan" wenno "panangaywan a saan a naagum" wenno "ayat manipud iti Dios". Siguradoen a ti balikas a naaramat iti panangipatarus iti ayat ti Dios ket iramanna iti kagagalad a saan a nakasentro iti bagi, a panangipaay ti pakaay-aywan iti bukodna a bagi para iti pagsayaatan ti sabali, ken panagayat iti sabali uray ania ti aramidenda.
Kadagiti linaonna nga "ayat" ket nausar tapno maiyebkas ti nasged a tarigagay para iti maysa a banag, taraon, wenno aramid, mabalin daytoy nga ipatarus babaen ti "nasged a tarigagay" wenno "kasta unay a tarigagay" wenno "nakaru a tarigagay."
Iti sabali a pagsasao ket mabalin pay nga adda iti naisina a sao nga dakdakamatenna iti naarem wenno ti ayat iti nagbaetan ti agasawa.
Adu a pagsasao ket kasapulan nga iyebkas ti "ayat" a kas aramid. Kas pangarigan, mabalinda nga ipatarus "ti ayat ket naanus, ti ayat ket naasi" a kas, "no ti tao ket ay-ayatenna ti maysa a tao, isuna ket naanus ken naasi kenkuana."

bagbagaan, pammagbaga

Ti balikas a "bagbagaan" kayatna a sawen tapno allukoyen a sipipinget ken guyogoyen ti maysa a tao nga agaramid iti nalinteg. Iti kasta nga panangallukoy ket maawagan iti "pammagbaga."

Ti panggep iti pammagbaga ket tapno ay-aywen iti sabali nga tattao tapno liklikan ti basol ken suroten ti pagayatan iti Dios.
Iti Baro a Tulag ket isursurona dagiti Kristiano tapno bagbagaan iti tunggal maysa iti ayat, saan ketdi nga iti nagubsang wenno kinadarasudos.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti "bagbagaan" ket mabalin met nga ipatarus a kas "guyugoyen a sipipinget" wenno "ay-aywen" wenno "balakadan."
Siguraduen nga iti panangipatarus iti daytoy a balikas ket saanna nga kayat a sawen a ti mangbagbaga ket agung-unget. Masapul nga ipakaammona ti balikas a sipipinget ken sipapasnek, ngem saan a masapul a dakamaten iti panagsao nga naunget.
Iti kangrunaan a linaonna, ti balikas nga bagbagaan" ket masapul nga maipatarus nga naiduma ngem iti "papigsaen," a kayatna a sawen tapno pabilegen, panangipasubli ti talek, wenno liwliwaen ti maysa a tao.
Kadawyan daytoy a balikas ket maipatarus met a "panangbabalaw," nga kayatna a sawen tapno mangballaag wenno panangisuro iti maysa a tao iti saan a naimbag a kababalinna.

bagi

Ti balikas a "bagi" ket dakdakamatenna ti naindagaan a bagi ti tao wenno ayup. Mausar pay daytoy a balikas tapno dakamatenna ti maysa nga banag wenno kabuklana a bunggoy nga addaan ti kamkameng.

Masansan a ti balikas a "bagi" ket dakdakamatenna iti natay a tao wenno ayup. No dadduma dakamatenna daytoy iti "bagi a natay" wenno ti "bangkay."
Idi imbaga ni Jesus kadagiti adalanna idi maudi nga panangrabiina, "Daytoy a "tinapay" ket isu ti bagik," ti dakdakamatenna daytoy ket ti pisikal a bagina nga "mapisi" (mapapatay) tapno bayadanna dagiti basbasolda.
Idiay Biblia, dagiti Kristiano ket nadakamat a kas "bagi ni Cristo."
A kas iti naindagaan a bagi nga adu ti kamkamengna, ti "bagi ni Cristo" ket adu met ti kamkamengna.
Tunggal namati ket adda iti naisangsangayan a rebbengen iti bagi ni Cristo tapno tumulong iti kabuklan a bunggoy nga agmaymaysa nga agtrabaho tapno agserbi iti Dios ken mangted dayaw kenkuana.
Ni Jesus ket nadakamat pay a kas "ulo" (mangidadaulo) iti "bagi" dagiti namati kenkuana.

A kas panangibaga ti ulo iti bagina no ania ti aramidenna, ngarud ni Jesus ti mangidalan ken mangiturong kadagiti Kristiano a kas kamkameng iti "bagina."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti kasayaatan a wagas ti panangipatarus daytoy a balikas ket mabalin iti sao nga kadawyan a nausar tapno dakamatenna iti naindagaan a bagi dagiti pagsasao a kayat nga tun-oyen. Maaramid koma a ti sao a mausar ket saan a makapasakit a balikas.
No dakdakamatenna ti kabuklan dagiti namati, dagiti dadduma nga pagsasao, daytoy ket nasaysayaat nga ibaga a, "naispirituan a bagi ni Cristo."
Idi imbaga ni Hesus "daytoy ti bagik" nasaysayaat nga ipatarus daytoy nga literal nga adda ti nakaisuratanna tapno maipalawag no kasapulan.
Kadagiti dadduma nga pagsasao ket addaanda iti sabali a sao no dakamatenda iti bagi a natay, a kas koma "bangkay" no iti tao wenno "bagi ti natay nga ayup" no iti ayup. Maaramid koma nga ti panangipatarus iti sao nga mausar ket nalaka a maawatan iti linaonna ken makaay-ayo nga maawat.

balay ti Dios, balay ni Yahweh

Iti Biblia, dagiti ragup ti sasao a "balay ti Dios" ken "balay ni Yahweh" ket dakamatenna ti lugar a pagdaydayawan iti Dios.

Daytoy a balikas ket kangrunaan a nausar pay tapno dakamatenna ti tabernakulo wenno templo.
No dadduma ti "balay ti Dios" ket nausar a dakamatenna dagiti tattao ti Dios.

Dagiti Siingasing iti Panangipatarus

No dakdakamatenna ti lugar a pagdayawan, mabalin nga ipatarus daytoy a balikas a kas, "maysa a balay a pagdaydayawan iti Dios" wenno "maysa a lugar a pagdaydayawan iti Dios.'
No ti dakdakamatenna ket ti templo wenno ti tabernakulo, mabalin daytoy nga ipatarus a kas, "ti templo."

basol, napnoan-basol, managbasol, agbasbasol

Ti balikas a "basol" ket dakamatenna dagiti tignay, kapanunotan, ken dagiti sasao a maibusor kadagiti pagayatan ken linteg ti Dios. Ti basol ket mabalin met a dakamatenna ti saan a panangaramid kadagiti kayat ti Dios nga aramidentayo.

Ti basol ket pakairamanan dagiti aniaman a banag nga inaramidtayo nga saan a panagtulnog wenno maka-ay-ayo ti Dios, uray dagiti banag a saan nga ammo dagiti dadduma tattao.
Dagiti kapanunotan ken tignay a sumukir iti pagayatan ti Dios ket maawagan a "napnoan-basol."
Gapu ta nagbasol ni Adan, dagiti amin a tao ket maiyanak nga addaan iti managbasol a kinatao a mangtengtengngel kadakuada. No maminsan ti sao nga "basol" ket dakamatenna daytoy a managbasol a kinatao. Maawagan met daytoy a "lasag" idiay Biblia.
Ti "agbasbasol" ket ti maysa a tao a nakaaramid kadagiti basol, isu a daytoy ket maiyannatup iti amin nga tao.
No maminsan, ti sao a "dagiti managbasol" ket inusar dagiti relihioso a tattao a kas kadagiti Pariseo tapno dakamatenda ti tattao a saan a nagtalinaed iti linteg a kas kadagiti panpanunoten dagiti Pariseo.
Ti balikas nga "managbasol" ket maipaay kadagiti tattao a maibilang kadagiti kadaksan a managbasol ngem iti dadduma. Kas pangarigan, daytoy a titulo ket maipaay iti agsingsingir ti buis ken kadagiti agpabayad tapno makikaidda iti sabali.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "basol" ket mabalin nga ipatarus nga addaan sao wenno ragup ti sasao a ti kayat a sawen ket, "panagsukir iti Dios" wenno "sumuppiat iti pagayatan ti Dios" wenno "dagiti dakes a kababalin wenno panunot."
Ti "panagbasol" ket mabalin nga ipatarus a kas "saan nga panagtulnog iti Dios" wenno "panangaramid iti dakes."
Dipende iti linaonna, ti "napnoan-basol" ket mabalin nga ipatarus a kas, "nadangkes" wenno "kinaderrep" wenno "dakes."
Dipende iti linaonna, ti balikas nga "managbasol" ket mabalin nga ipatarus nga addaan sao wenno ragup ti sasao a ti kayat a sawen ket, "ti tao nga agbasbasol" wenno "ti tao a nagaramid kadagiti dakes a banag" wenno "ti tao a saan a natulnog iti Dios" wenno "ti tao a saan nga agtulnog iti linteg."
Ti balikas nga "dagiti managbasol" ket mabalin nga ipatarus babaen iti sao wenno ragup ti sasao a kayat a sawen ti, "managbasol unay" wenno "ti tao a naibilang a managbasol unay" wenno "tattao nga naderrep."
Dagiti wagas tapno ipatarus ti "dagiti agsingsingir ti buis ken dagiti managbasbasol" ket karaman ti, "tattao nga agsingir ti kuarta para iti gobierno, ken dadduma a managbasol unay a tattao."

bato, bassit a bato, panangubor, panagbato

Ti kayatna a sawen ti panangubor ket ti panangibarsak kadagiti bato iti tao tapno papatayen isuna.

Idi un-unana a tiempo, ti panangubor ket maysa nga panagsulbar iti krimen; daytoy ket maipatungpal met no dadduma kadagitoy nga tiempo.
Para kadagiti IsrelitaI idiay Daan a Tulag , imbilin ti Dios iti panangubor dagiti mangidadaulo a kas panangdusa para iti mapaneknekan a basol, a kas iti pannakikamalala.

bautisar, panagbuniag

Idiay Baro a Tulag, ti balikas a "bautisar" ken "panagbuniag" ket kadawyan a dakdakamatenna ti panangikabil ti danum iti maysa a Kristiano tapno maipakita nga isuna ket nalinisanen manipud iti basol ken nakipagmaymaysan ken ni Kisto.

Malaksid iti panakabuniag ti danum, ibagbaga met ti Biblia iti maipanggep iti "panakabautisar iti Espiritu Santo" ken "pannakabautisar iti apoy."
Ti balikas a panakabuniag ket nausar met idiay Biblia tapno dakamatenna ti panaglasat iti dakkel a panagsagaba.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Naduma-duma ti opinion dagiti Kristiano no kasano ti panakabautisar iti danum ti maysa a tao. Mabalin nga ipatarus daytoy a balikas iti sapasap a wagas a maipalubos ti naduma-duma a wagas ti panangaramat iti danum.
Mabalin nga ipatarus ti balikas a "bautisar" a kas "panangibukbok iti" wenno "naan-anay a panangrimbaw" wenno "naispirituan a pannakadalus" dipende iti linaonna. Kaspangarigan, "mabautisaranka iti danum" ket mabalin nga ipatarus a "maibukbok ti danum kenka."
Mabalin nga ipatarus ti balikas a "pannakabuniag" a kas "ti pannakaibukbok iti" wenno "naan-anay a pannaibukbok" wenno "ti naispairituan a pannakadalus."
No dakdakamatenna ti panagsagaba, mabalin nga ipatarus ti "pannakabuniag" a kas "ti tiempo a panangrimbaw iti panagsagaba" wenno "pannakaibukbok ti nakaro a panagsagaba."
Saanyo met nga iyaleng-aleng no kasano ti panakaipatarus daytoy a balikas iti panangipatarus ti Biblia iti lokal wenno nasional a pagsasao.

baybay-an, nabaybay-an, tallikudan, tinallikudan

Ti kayatna a sawen ti balikas a "baybay-an" ket ti panagpanaw ti maysa a tao wenno panangisuko iti maysa a banag. Ti maysa a tao a "nabaybay-an" ket tinalawan wenno binaybay-an iti maysa a tao.

No "tallikudan" dagiti tattao ti Dios, kayatna a sawen a saanda a nagbalin a napudno kenkuana gapu ti panagsukirda.
Inton " tinallikudan" ti Dios dagiti tattao, kayatna a sawen nga ingsardengnan ti mangtulong kadakuada ken intuloknan a makapadasda iti panagsagaba tapno iti kasta ket agsublida kenkuana.
Mabalin a ti kayatna a sawen daytoy a balikas ket ti panangtallikod kadagiti banbanag a kas ti panangbaybay-a, wenno saan a sumursurot kadagiti sursuro ti Dios.
Mabalin a nausar ti balikas a "tinallikudan" a kas napalabas a pasamak iti "tinallikodannakan" wenno tapno dakamatenna ti siasinoman nga "natallikudan."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a wagas ti panangipatarus daytoy a balikas ket karaman ti, "baybay-an" wenno "panangisuko" wenno "umadayo iti" wenno "ibati," dipende iti linaonna.
Ti "panangtallikud" iti linteg ti Dios ket mabalin nga ipatarus a kas "saan nga agtulnog iti linteg ti Dios." Mabalin pay nga ipatarus daytoy a kas "baybay-an" wenno "panangisuko iti" wenno "isardeng ti panagtulnog" kadagiti sursurona wenno kadagiti lintegna.
Mabalin nga ipatarus ti ragup ti sasao nga "tallikodan" a kas "ibati" wenno "talawan."
Ti pangpanggepen a pagsasao ket mabalin a mangbiruk iti nalawlawag a nagduma a sao tapno mausar ti panangipatarus iti daytoy a balikas, dipende no ti kaipapanan ti surat ket panangtallikod iti banang wenno ti maysa a tao.

bedbedan, naigalut, galutan, balkuten, naisinggalut

Ti kayatna a sawen ti balikas nga "igalut"ket panangtali ti maysa wenno irutan a nalaing. Ti maysa a banag a natalian wenno nagtipon ket maawagan a "naigalut."

Ti kayatna a sawen ti "panangbedbed" ti maysa a banag ket ti panangtali wenno panagbungon ti maysa nga banag.
Ti balikas a "naigalut" ket dakamatenna ti aniaman nga banag nga naitali, naikulong wenno maysa a tao nga naibalud. Kadawyan nga dakamatenna ti pisikal nga nakawaran, kawar wenno tali nga nangpatalinaed iti tao tapno saan a makagaraw.
Idi tiempo iti Biblia, ti "nagalutan" a kas iti tali wenno kawar ket nausar nga pangidekketda iti balud idiay diding wenno iti datar ti pagbaludan a bato.
Ti balikas nga "bedbedan" ket mabalin met nga usaren no pagtungtongan ti maipapan iti lupot nga panangbungon iti aglawlaw ti sugat tapno umimbag.
Ti natay a tao ket mabalin nga "balkuten" iti lupot tapno maisagana para iti punpon.
Ti balikas a "nagalutan" ket nausar tapno dakamatenna ti maysa nga banag, a kas koma iti basol, nga mangtenngel wenno mangadipen iti maysa nga tao.
Ti "naigalut" ket mabalin met nga iti nasinged nga relasion iti nagbaetan iti dua nga tao tapno agtinnulongda iti maysa ken maysa iti karirikna, naispirituan ken pisikal. Daytoy ket maipapan iti pannakaigalut ti agasawa.
Kas pangarigan, ti asawa a lalaki ken asawa a babai ket "naisinggalutda" wenno naitali iti maysa ken maysa. Daytoy ket pannakaigalut a saan a kayat ti Dios a mawaswas.
Ti maysa nga tao ket mabalin met a maisinggalut iti maysa a kari, kayatna nga sawen isuna ket "masapul a tungpalenna" no ania ti inkarina nga aramiden.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "bedbedan" ket mabalin met nga ipatrus a kas "itali" wenno "talian" wenno "balkuten."

bendisionan, panangbendision, bendision

Ti kayatna a sawen ti "panangbendision" iti maysa a tao wenno maysa a banag ket ti pakaigapuan a maipaay iti nasayaat ken makapasayaat a banbanag iti maysa nga tao wenno maysa a banag a pakabendisionan.

Ti kayatna a sawen ti panangbendision ti maysa a tao ket ti panangiyebkas ti tarigagay para iti pagsayaatan ken pakalag-anan a banbanag, nga mapasamak iti dayta a tao.
Idi tiempo ti Biblia, masansan a ti ama ti mangiyebkas iti pudno a bendision nga agpaay para kadagiti annakna.
No "bendisionan" dagiti tattao iti Dios" wenno iyebkasda ti tarigagayda nga mangbendision iti Dios, kayatna a sawen daytoy nga idaydayawda isuna.
Ti balikas a "bendision" no dadduma ket nausar para panangpasanto iti makan sakbay a mangan, wenno para iti panagyaman ken panagdayaw iti Dios para iti taraon.

//manipud ti dillaw iti baba: Napateg nga saan nga ibaga ti kaipapanan, ipamaysa iti, wenno panangpatalinaed babaen kadagiti panangaramid iti nataudan iti sao nga "bendision" nga isingasingna ti umun-una iti panagraniag wenno kinawadwad dagiti alikamen a babbanag wenno kinasalun-at. Laglagipen ti nailawlawa nga sursuro ti Nasantoan a surat maipapan iti panagayat ti Dios, asi ken parabur nga saan laeng iti un-unana, ngem iti agdama. Laglagipen ti panangaywan, panangsalaknib ken kaadda ti Espiritu ti Dios. Ken para kadatayo nga mangbendision ti Dios, mabalintayo ti mangidaton ti panagyaman, panangbigbig, ken pannaka-awat a kas agad-adal ken sursuroten (agtulnog) isuna.//

Dagiti Singasing iti Panangpatarus

Mabalin nga ipatarus ti "panangbendision" a kas "panangipaay iti nawadwad para" wenno,"agbalin nga mannangaasi ken napabur para."
Mabalin met nga ipatarus ti "Nakaad-adu a bendision ti impaay iti Dios" a kas "Nangted ti Dios kadagiti nasasayaat a banbanag" wenno "Nangipaay ti Dios ti nawadwad para" wenno "Nangaramid ti Dios kadagiti agkakaimbag a banbanag a mapasamak."
Mabalin nga ipatarus ti "nabendisionan isuna" a kas "dakkel a pakalag-ananna" wenno "mapadasananto ti nasasayaat a banbanag" wenno "paraniagento ti Dios ti panagbiagna."
Mabalin met nga ipatarus ti "Nagasat ti tao nga" a kas "Anian a nasayaat para iti dayta a tao nga."
Mabalin nga ipatarus a kas iti, "bendisiona kenka o Apo" a kas "Madaydayaw koma iti Apo" wenno "Madaydayaw ti Apo" wenno "Idaydayawko ti Apo."
Iti linaon iti panangbendision ti makan, ket mabalin nga ipatarus a kas, "panagyaman iti Dios para iti taraon" wenno "madaydayaw ti Dios gapu ta inikkanna ida iti taraon" wenno "napasanto ti taraon babaen ti panagdayaw iti Dios para iti daytoy."

biag, agbiag, agbibiag, nabiag

Amin dagitoy a balikas ket dakamatenna ti panagtalinaed a sibibiag, saan a natay. Nausar pay dagitoy a panangiladawan tapno dakamatenna ti panagtalinaed a nabiag ti naespirituan. Dagiti sumaganad a naisalaysay ket no ania ti kaipapanan iti "nainlasagan a biag" ken "naespirituan a biag."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti "biag" ket mabalin nga ipatarus a kas "kaadda" wenno "tao" wenno "kararua" wenno "panagbiag" wenno "kapadasan."
Ti balikas nga "agbiag" ket mabalin nga ipatarus babaen iti "agtaeng" wenno "agnaed" wenno "kaadda."
Ti ragup ti sasao a "patingga ti biagna" ket mabalin nga ipatarus a kas, "no nagpatinggan ti panagbiagna."
Ti "idiom" nga "inispalna dagiti biagda" ket mabalin nga ipatarus a kas, "intulokna nga agbiagda" wenno "dina ida a pinapatay."
Ti "idiom" nga "insagmakda dagiti biagda" ket maipatarus a kas "inkabilda dagiti bagbagida iti peggad" wenno "nagaramidda iti maysa a banag a mabalin a pakatayanda."

biddut, nagbiddut

Ti balikas a "biddut' ket dakdakamatenna iti panagbasol wenno panagaramid ti krimen.

Ti kayatna a sawen ti "nagbiddut" ket ti nakaaramid iti maysa a banag a saan nga nasayaat, dayta ket ti panagsukir iti Dios.
Ti kasupadi ti "nagbiddut" ket "inosente."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a pagsasao ket mabalinda nga ipatarus ti "biddut" a kas iti "ti dagsen iti basol" wenno "ti bilang dagiti basbasol."
Dagiti wagas tapno ipatarus ti "napapaneknekan a nagbiddut" ket mabalin nga inayon ti sao wenno ragup dagiti sasao nga ti kayatna a sawen ket, "adda iti nakabasolanna" wenno "adda naaramid a maysa a banag nga saan a nasayaat" wenno "nakaaramid iti basol."

ULB exs: ikkaten iti biddut ti basolmo, ikkaten dayta biddutmo, daton a supapak iti basol, dusa ti biddutmo, awan biddut iti panangpatay nga mainayon kenkuana, awitenna ti bukodna nga biddut, ugasan ti biddutna, adda iti dakkel a biddut, dagiti biddut tayo dumakdakkel idiay langlangit.

bilin, bilinen, dagiti bilin

Ti dakdakamaten ti balikas a "bilin" ken "dagiti bilin" ket ti panangimandar iti maysa a tao tapno aramidenna ti maysa a banag.

Uray no dagitoy a balikas ket adda agduduma a kayatna a sawen, "dagiti bilin" ket masansan a dakdakamatenna dagiti bilin ti Dios nga agnanayon, a kas iti Sangapulo a Bilin.
Ti bilin ket mabalin a positibo ("Dayawem dagiti nagannakmo") wenno negatibo ("Saanka nga agtakaw").
Ti kayat a sawen ti "panangipatungpal iti bilin" ket panangimaton ti maysa a tao iti maysa a banag wenno maysa a tao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Nasaysayaat no ipatarus daytoy a balikas a naiduma manipud iti balikas a "linteg." Idilig met dagiti pannakailawlawag ti "paglintegan" ken "pagalagadan."
Sumagmamano kadagiti agipatpatarus ket kayatda nga ipatarus ti "bilin" ken "dagiti bilin" nga addaan agpada a sao iti pagsasaoda.
Dagiti sabali met kaykayatda ti agusar iti napateg a sao para kadagiti bilin a dakdakamatenna ti agnanayon, pormal a bilin inaramid ti Dios.

buteng, mabuteng, buteng ken ni Yahweh

Dagiti balikas a "buteng" ken "mabuteng" ket dakamatenna ti saan a nasayaat a rikna nga adda iti tao no adda pangta a pakadangranna wenno kadagiti dadduma.

Dakamatenna met ti balikas a "buteng" ti nauneg a panagraem ken panagsiddaaw iti tao nga adda iti turay.
Ti balikas a "buteng ken ni Yahweh" (ken dagiti mainaig a balikas a, "buteng iti Dios" ken "buteng iti Apo") ket dakdakamatenna ti nauneg a panagraem iti Dios ken panangipakita dayta a panagraem babaen ti panagtulnog kenkuana. Daytoy a buteng ket maparegta babaen ti panangammo a ti Dios ket nasantoan ken kagurana ti basol.
Isursuro ti Biblia nga ti tao nga agbuteng ken ni Yahweh ket agbalin a nasirib.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende ti linaonna ti, "panagbuteng" ket mabalin nga ipatarus a kas “tapno agbuteng” wenno "nauneg a panagraem" wenno "panagdayaw" wenno "panagsiddaaw iti."
Ti balikas a "mabuteng" ket mabalin nga ipatarus a kas [“mabutbuteng”] wenno "agamak" wenno "takrut."
Ti patang a, "Dimteng kadakuada ti panagbuteng iti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas, "Kellaat a nakariknada amin ti panagsiddaaw ken panagraem iti Dios" wenno "Dagdagus a nakariknada amim ti nakaru a panagsidaaw ken nauneg panagdayaw iti Dios" wenno "Dayta met laeng a gundaway, nakariknada amin ti nakaru a buteng iti Dios."

buybuyot ni Yahweh, buybuyot ti Dios

Ti balikas a "buyot" wenno "buybuyot" ket sao a dakdakamatenna ti aniaman a dakkel a bilang ti maysa a banag, a kas iti buybuyot dagiti tattao wenno dakkel a bilang dagiti bituen.

Dagiti kadaanan a patarus iti Ingles a Biblia ket nangusar iti balikas a "buybuyot" tapno dakamatenna dagiti anghel, dagiti soldado, ken dagiti bituen.
Ti panangiyebkas iti "buybuyot ni Yahweh" wenno "buybuyot ti Dios " ket maysa a titulo a mangiyebkas iti turay ti Dios kadagiti rinibu nga anghel nga agtulnog kenkuana.
Ti ragup iti sasao a "buybuyot iti langit" ket dakdakamatenna dagiti bituen, dagiti planeta, ken dagiti dadduma a naparsua iti tangatang.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas tapno ipatarus ti titulo a "buybuyot ni Yahweh" wenno "buybuyot iti Dios" ket mabalin nga iraman ti "Yahweh, a mangiturturay kadagiti amin nga anghel" wenno "ti Dios, ti mangituray iti buybuyot dagiti anghel."

Cristo, Mesias

Dagiti balikas a "Mesias" ken "Cristo" ket kayatna a sawen a "Napulutan" ken dakdakamatenna ni Jesus, ti Anak ti Dios.

Parehas a naaramat ti "Mesias" ken "Cristo" idiay Baro a Tulag a mangitudo iti Anak ti Dios, a dinutokan ti Dios Ama a mangituray a kas ari kadagiti tattaona, ken mangisalakan kadakuada manipud iti basol ken patay.
Idiay Daan a Tulag, nangisurat dagiti profeta kadagiti padpadto a maipapan ti Mesias gasut a tawtawen sakbay nga immay ditoy daga.
Masansan a ti kayatna a sawen ti "napulutan" ket naaramat idiay Daan a Tulag a mangdakdakamat iti Mesias nga umayto.
Tinungpal ni Jesus ti adu kadagitoy a padpadto ken nangaramid kadagiti nakakaskasdaaw nga aramid a mangpaneknek nga isuna ti Mesias; ti dadduma pay kadagitoy a padto ket matungpalto inton agsubli isuna.
Ti sao a "Cristo" ket kadawyan a maaramat a kas titulo, a kas koma iti "ti Cristo" ken "Cristo Jesus."
Ti Cristo ket nagbalin met a naaramat a kas paset iti naganna, a kas "Jesu-Cristo."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus babaen iti panangusar iti kayatna a sawen, "ti Napulutan" wenno "ti Pinulutan ti Dios a Mangisalakan."
Adu kadagiti pagsasao ket mangar-aramat iti naipatarus a sao nga iti panagkita wenno panagdengngeg ket kasla "Cristo" wenno "Mesias."

dagiti sangapulo ket dua, dagiti sangapulo ket maysa

Ti balikas a "dagiti sangapulo ket dua" ket dakdakamatenna dagiti sangapulo ket dua a lallaki a pinili ni Jesus a naasideg kenkuana nga adalanna, wenno dagiti apostol.

Pinapatay ni Judas ti bagina kalpasan a niliputanna ni Jesus, dagiti nabatbati nga apostol ket nadakamat a kas "dagiti sangapulo ket maysa."
Adu dagiti naduma-duma nga adalan ni Jesus, ngem ti titulo a "dagiti sangapulo ket dua" ket linasinna kadagidiay sumursurot kenkuana iti tallo a tawen a panagserbina.
Dagiti nagan dagitoy a sangapulo ket dua nga adalan ket nakalista idiay Mateo kapitulo 10, Marcos kapitulo 3, ken Lucas kapitulo 6.
Bayat ti tiempo a kalpasan ti patay ni Judas, nangpilida iti sabali nga adalan a mangsukat kenkuana, naawaganda a "dagiti sangapulo ket maysa."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti adu a pagsasao, nalawlawag wenno isu latta no nayunan ti pangnagan ken ibaga ti, "dagiti sangapulo ket dua nga apostol" wenno "dagiti sangapulo ket dua a nainget nga adalan ni Jesus."
"Dagiti sangapulo ket maysa" ket mabalin pay nga ipatarus a kas "dagiti sangapulo ket maysa a nabatbati nga adalan ni Jesus."
Dagiti dadduma a patarus ket pangpangruna nga usaren ti dakkel a letra tapno iparang a nausar daytoy a kas titulo, kas, "dagiti Sangapulo ket Dua" ken "dagiti Sangapulo ket Maysa."

dagiti trabaho, dagiti inaramid, trabaho, dagiti aramid

Iti Biblia, dagiti balikas a "dagiti trabaho," "dagiti inaramid," ken "dagiti aramid" ket nausarda a sapasap a dakdakamatenna dagiti banag nga aramiden ti Dios wenno dagiti tattao.

Ti balikas a "trabaho" ket dakdakamatenna ti panagtrabaho wenno aniaman a banag a naaramid tapno pagserbian ti sabali a tao.
"Dagiti trabaho" ti Dios ken ti "trabaho dagiti imana" ket "idioms" a dakamatenna ti amin a banag nga aramidenna wenno naaramidannan, karaman ti pannakaparsua ti lubong, pannangisalakan kadagiti managbasol, panangipaay kadagiti kasapulan iti amin a pinarsua ken panangaywan iti entero a sangalubongan. Dagiti balikas a "dagiti inaramid" ken "dagiti aramid" ket nausar met tapno dakamatenna dagiti milagro ti Dios iti panangisao a kas iti "dagiti mannakabalin nga aramid" wenno "dagiti nakaskasdaaw nga inaramid."
Dagiti trabaho wenno inaramid ti maysa a tao ket mabalin a nasayaat wenno dakes.
Ikkan iti pannakabalin ti Espiritu Santo dagiti namati tapno agaramid kadagiti nasayaat a trabaho, a maawagan met a "nasayaat a bunga."
Saan a maisalakan dagiti tattao babaen kadagiti nasayaat a trabahoda; naisalakanda babaen iti pammatida ken ni Jesus.
Ti "trabaho" ti maysa a tao ket mabalin a no ania ti naaramidna tapno makaurnong iti pagbiag wenno tapno agserbi iti Dios. Dakdakamaten met laeng ti Biblia ti Dios a kas "agtrabtrabaho."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti sabali a wagas tapno ipatarus ti "dagiti trabaho" wenno "dagiti inaramid" ket mabalin a, "dagiti tigtignay" wenno "dagiti banag a naaramiden."
Siguradoen a dagiti nausar a sao tapno ipatarus ti "dagiti trabaho" ket mabalin nga iraman dagiti sao ken kapanunotan.
No dakdakamatenna ti "dagiti trabaho" ti Dios wenno "dagiti inaramid" ken ti "trabaho dagiti imana," dagitoy a panangisao ket mabalin nga ipatarus a kas, "dagiti milagro" wenno "dagiti mannakabalin nga aramid" wenno "nakaskasdaaw a banag nga inaramidna."
Ti ragup ti sasao a, "ti trabaho ti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas, "dagiti banag nga ar-aramiden ti Dios" wenno "dagiti milagro nga inaramid ti Dios" wenno "dagiti nakaskasdaaw a banag nga ar-aramiden ti Dios" wenno "amin a banag nga inleppas ti Dios."
Ti balikas a "trabaho" ket mabalin a "singular" ti "kadagiti trabaho" kas iti, "tungal nasayaat a trabaho" wenno "tunggal nasayaat nga inaramid."
Ti balikas a "trabaho" ket mabalin met nga addaan iti nalawlawa a kaipapanan ti "panagserbi" wenno "minesterio." Kas pagarigan, ti panangisao iti, "ti trabahom iti Apo" ket mabalin nga ipatarus a kas, "no ania ti aramidem para iti Apo." Ti panangisao a, "sukimaten ti trabahom" ket mabalin met nga ipatarus a kas, "siguradoem a ti ar-aramidem ket pagayatan ti Dios" wenno "siguradoem nga ar-aramidem ti amin a kabaelam."
Ti ragup ti sasao a "ti trabaho ti Espiritu Santo" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ti panangpabileg ti Espiritu Santo" wenno "ti panagserbi ti Espiritu Santo" wenno "dagiti banag nga ar-aramiden ti Espiritu Santo."

dakes, nadangkes, kinadakes

Dagiti balikas a "dakes" ken "nadangkes" ket agpada dagitoy a dakdakamatenda iti aniaman a banag a maikontra/maisupiat iti nasantoan a kababalin ken pagayatan ti Dios.

Idinto ta ti "dakes" ket iladladawanna iti kababalin ti maysa a tao, ti met "nadangkes" ket mas ad-adu a dakdakamatenna iti ugali ti maysa a tao. Nupay kasta, dagitoy a balikas ket agpada launay iti kayat da a sawen.
Ti balikas a "kinadakes" ket dakdakamatenna ti agdama a kasasaad no agaramid dagiti tattao kadagiti dakes a banbanag.
Dagiti bunga ti dakes ket nalawag a makita no kasano a dagiti tattao ket abusoenda dagiti dadduma babaen iti panangpapatay, panagtakaw, panangdadael iti dayaw wenno panagbalin a naulpit ken awanan asi.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, dagiti balikas a "dakes" ken "nadangkes" ket mabalin nga ipatarus a kas iti "managbasol" wenno "immoral."
Dagiti dadduma a wagas a panangipatarus iti daytoy ket mabalin nga iraman iti, "saan a nasayaat" wenno "saan a nalinteg" wenno " saan a 'moral'."
Siguradoen a dagiti sasao wenno balikas a nausar a mangipatarus iti daytoy a balikas ket maitutop iti gagangay a linaon ti punpunteriaan a pagsasao.

daong

Kadawyanna, ti dakdakamaten ti daong ket ti rektangulo a kahon a naaramid iti kayo tapno tenglenna wenno protektaranna ti maysa a banag. Ti daong ket mabalin a dakkel wenno bassit iti rukodna, dipende no ania iti pakausaranna.

Idiay Biblia, ti Ilokano a sao nga "daong" ket nalawag nga dakdakamatenna ti "lakasa ti tulag" wenno ti inaramid ni Noe a bangka tapno maliklikanda ti layus iti sangalubongan.
Ti sao iti Hebreo a nausar a mangdakamat iti daong ni Noe ket agpada ti nausar a sao para iti basket wenno kahon a nakaikargaan ti maladaga a ni Moises idi inkabil isuna ti inana idiay Karayan Nilo tapno mailemmeng isuna. Iti ragup ti sasao a "lakasa ti tulag", ket sabali ti naaramat a sao ti Hebreo para iti "daong."
Dipende iti linaonna, mabalin nga ipatarus ti "daong" a kas "kahon", "baul" wenno "nakadakdakkel a bangka."

dara

Ti balikas a "dara" ket dakamatenna ti kasla danun a nalabbaga nga rummuar no adda masugat. Ti dara ti mangitultulod kadagiti mangted-biag a sustansia ti uneg ti bagi ti tao.

Ti dara ket iparangarangna ti biag ken no maiparukpok, iparangarangna met ti ipapatay.
No agidaton dagiti tattao iti Dios, iparukpokda ti dara ti ayup idiay altar. Iparangarangna daytoy ti panngidaton ti biag ti ayup nga isu ti bayad kadagiti basol dagiti tattao.
Babaen ti ipapatayna idiay krus, iparangarang ti dara ni Jesus a nangdalus kadagiti basbasol ken nangbayad iti pannusa nga maawatda gapu kadagiti basbasol.
Ti ragup ti sasao a "dara ken lasag" ket maysa nga "idiom" a dakamatenna dagiti tattao.
Ti "idiom" a "bukodna a dara ken lasag" ket dakamatenna dagiti tattao a kakabagianna.

Dagiti Singasing iti Panangpatarus

Daytoy a balikas ket masapul nga ipatarus iti balikas nga usarenda para iti dara idiay pangpanggepen a pagsasao.
Ti "idiom" nga "dara ken lasag" ket mabalin nga ipatarus a kas" tattao."
Dipende iti linaonna, ti "idiom" a "bukodko a dara ken lasag" ket mabalin nga ipatarus a kas "bukodko nga pamilia" wenno "bukodko a kabaggian" wenno "bukodko a tattao."
No adda "idiom" idiay pangpanggepen a pagsasao a nausar a ti kayatna a sawen ket daytoy, dayta nga "idiom" ket mabalin nga ipatarus a "lasag ken dara."

dayag, kinadayag, gloria

Iti sapasap, ti balikas a "dayag" kayatna a sawen ket dayaw, rangrang, ken kinatan-ok. Ti aniaman a banag nga addaan dayag ket maawagan iti "kinadayag."

No dadduma ti "dayag" ket dakamatenna ti maysa a banag nga dakel a gatad ken pateg. Iti sabali a linaonna ket ibagana ti rangrang, kinaraniag, wenno panangukom.
Kas pangarigan, ti ragup ti sasao a "dayag dagiti agpaspastor" ket dakamatenna ti nawadwad a pangpasturan a makapangan iti adu a ruot dagiti karneroda.
Ti dayag ket kangrunaan a nausar tapno iladawan ti Dios, nga isu ti nadayag ngem iti siasinoman wenno aniaman a banag iti sangalubongan. Amin a banag iti kababalinna ket ipakinana ti dayagna ken ti kinarangrangna.
Ti ragup ti sasao nga "iti dayag ni" kayatna a sawen ket panagpannakel iti wenno panagpasindayaw iti sumagmamano a banag.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti nilaonna, dagiti nadumaduma a wagas tapno ipatarus ti"dayag" ket mabalin a karaman dagiti, "narangrang" wenno "raniag" wenno "kinata-ok" wenno "nakaskasdaaw a kinatan-ok" wenno "napateg unay."
Ti balikas a "kinadayag" ket mabalin nga ipatarus a kas "napnoan dayag" wenno "kapapategan unay" wenno "naraniag a manglawag" wenno "nakaskasdaaw a kinatan-ok."
Ti "idiom," "a mangted ti dayag iti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas "padayawan ti kinatan-ok ti Dios" wenno dayawen ti Dios gapu iti kinarangrangna" wenno "ibaga kadagiti sabali ti kinatan-ok ti Dios."
Ti ragup ti sasao a "dayag ken ni" ket mabalin met nga ipatarus a kas, "dayawen" wenno "ipasindayaw iti" wenno " ipagpannakel maipapan" wenno "ragragsaken iti."

dayaw, raemen, padayawan, pagraeman

Ti balikas a "dayaw" ket dakamatenna ti panagrespeto, panangipateg, wenno panagraem a maited iti Dios wenno iti maysa a tao.

Insuro ti Dios kadagiti Kristiano a raemenda dagiti dadduma, ngem saanda nga agbirok iti dayaw para kadagiti bagbagida.
Naisuroan dagiti ubbing tapno dayawenda dagiti nagannakda, a pakairaman ti panangrespeto ken panagtulnog.
Ti "dayaw ken dayag" ket masansan a mausar nga agkadua, nangnangruna no dakdakamatenna ni Jesus. Dagitoy ket mabalin nga adda ti dua a wagas a nagdumaanda iti panangdakamatna iti agpada a banag.
Ti dayaw a para iti Dios ket karamanna ti panagtulnog kenkuana ken panagbiag iti wagas a mangipakita no siasino isuna.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus:

Dagiti sabali a wagas ti panangipatarus iti "dayaw" ket mabalin a karamanna ti "panagrespeto" wenno "panangipateg" wenno "nangato a panangibilang."
Mabalin nga ipatarus ti balikas a "dayawen" a kas "panangipakita iti naisangsangayan a panagrespeto ken ni" wenno "pakaigapuan tapno dayawen" wenno "panangipakita iti nangato a panangibilang para iti" wenno "panangipateg la unay."

demonio, dakes nga espiritu, saan a nadalus nga espiritu

Amin dagitoy a balikas ket dakamatenna dagiti demonio, nga isuda dagiti sibibiag nga espiritu a mangbusbusor iti pagayatan ti Dios.

Pinarsua ti Dios dagiti anghel tapno pagserbianda isuna. Idi nagrebelde ti diablo a maibusor iti Dios, nagrebelde met dagiti dadduma nga anghel ket naitapuakda manipud langit. Adu dagiti mamati unay a ti kaaduan kadagiti demonio ken kadagiti dakes nga espiritu ket isuda dagiti "natnag nga anghel."
No dadduma, dagitoy a demonio ket maawagan a "dagiti saan a nadalus nga espiritu." Ti kayatna a sawen iti balikas a "saan a nadalus" ket "saan a nasin-aw" wenno "dakes" wenno "saan a nasantoan."
Gapu ta dagiti demonio ket agserserbi iti diablo, agar-aramidda kadagiti dakes a banag. No dadduma agnaedda kadagiti tattao ken tenglenda ida.
Dagiti demonio ket mannakabalinda ngem dagiti tattao, ngem saan a kas iti pannakabalin ti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "demonio" ket mabalin met nga ipatarus a kas “dakes nga espiritu.”
Ti balikas a “saan a nadalus nga espiritu” ket mabalin met nga ipatarus a kas “saan a nasin-aw nga espiritu” wenno “nagalas nga espiritu” wenno “dakes nga espiritu.”
Siguraduen a no agusar iti sao wenno ragup ti sasao no ipatarus daytoy a balikas ket naiduma manipud iti sao a naaramat a dakamatenna ti diablo.
Ibilangyo met no kasano a naipatarus ti balikas a "demonio" iti lokal wenno nasional a pagsasao.

diakono

Ti diakono ket ti tao a mangidalan kadagiti padana a namati no maipapan iti inaldaw a masapulna, a kas panangusar ti kuarta ken panangasikaso iti kangrunaan a masapsapul.

Ti kayatna a sawen ti sao a "diakono" ket naadaw manipud iti sao a Griego nga "adipen" wenno "ministro."
Manipud idi panawen dagiti nagkakauna a Kristiano, ti maysa a diakono ket adda iti nalawag nga akemna ken trabahona iti bagi ti Iglesia.
Kas pangarigan idiay Baro a Tulag, ti diakono ti mangpasigurado ti aniaman a kuarta ken makan nga impaay dagiti namati ket maibunong nga agpapada kadagiti balo kadakuada.
Ti balikas a "diakono" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ministro ti iglesia" "agsererserbi iti Iglesia" "adipen idiay iglesia" wenno ti sabali a ragup ti sasao a mangipakita nga iti dayta a tao ket nadutokan a mangaramid iti napateg a trabaho, a pagsayaatan dagiti Kristiano.

Dios

Idiay Biblia, ti balikas a Dios ket dakdakamatenna ti maysa nga sibibiag iti agnanayon a nangparsua iti sangalubongan a naggapu iti awan. Sibibiag ti Dios a kas Ama, Anak, ken Espiritu Santo. Ti nagan ti Dios ket "YAHWEH."

Agnanayon nga adda ti Dios - addan isuna sakbay pay a napaadda ti aniaman, ken agtultuloy ti kaaddana iti agnanayon.
Isuna laeng ti pudno a Dios ken addaan panangituray iti amin ditoy sangalubongan.
Ti Dios ket naan-anay iti kinalintegna, kasisiriban (awan patingga ti kinasiribna), nasantoan, awan iti basol kenkuana, nalinteg, naasi, ken naayat.
Isuna ket mapagtalkan a Dios a mangidulen iti katulagan ket kanayonna a tungpalen dagiti karkarina.
Naparsua ti tao tapno agdayaw iti Dios ken isu laeng iti rumbeng a pagdayawanda.
Impaltiing ti Dios iti naganna a kas "Yahweh" a ti kayatna a sawen ket, "Isuna" wenno "Siak" wenno "ti Maysa (nga agnanayon) nga addan."
Isuro met iti Biblia ti maipapan kadagiti saan a pudno nga "didiosen" nga awanan biag a pagdaydayawan dagiti tattao .

Dagiti Singasing iti Panangipatarus:

Dagiti dadduma a wagas tapno ipatarus iti sao a "Dios" ket mabalin nga inayon ti "kinaDios" wenno "Namarsua" wenno "Kangangatoan a Sibibiag."
Dagiti dadduma nga wagas tapno ipatarus ti sao a "Dios" ket mabalin a "Kangatoan a Namarsua" wenno "Kangatoan ken Awan Patinggana nga Apo" wenno "Kangatoan nga Agnanayon iti Kaaddana."
Adalen no kasano ti pannakadakamat iti "Dios" kadagiti lokal ken nasional a pagsasao. Mabalin nga addan ti sao para ti "Dios" idiay pagsasao nga pangpanggepen. No adda, napateg nga siguradoen nga iti pannakausar ti nasao a balikas ket maitutop iti kagagalad ti pudno a Dios a kas nailawlawag iti ngato.
Adu nga pagsasao ket mausar iti dakkel a letra ti umuna nga sao para iti maysa a pudno nga Dios, tapno mailasin manipud iti sao ti saan a pudno nga dios. Dagiti dadduma a pagsasao ket us-usarenda daytoy (Dios) tapno mailasin ti nakaidumaanna a kapadana ti umuna nga letra a sao (dios) a pagaw-awag kadagiti didiosen.
Sabali nga wagas tapno maaramid daytoy a pagdumaanda ket mabalin nga usaren ti nagduma nga dua balikas para iti "Dios" ken "dios."
Ti ragup iti sasao "siakto ti Diosda ket isudanto dagiti tattaok" ket mabalin nga ipatarus a kas," Siak, ti Dios a mangiturayto kadagitoy a tattao ket agdaydayawdanto kaniak."

Dios Ama, Nailangitan nga Ama

Ti dakdakamaten ti sao nga “Dios Ama” ken "Nailangitan nga Ama" ket ni Yahweh, ti maymaysa nga pudno a Dios.

Agparang ti Dios a kas Dios Ama, Dios Anak, ken Dios Espiritu Santo. Tunggal maysa ket naan-anay a Dios, ken isuda ket maymaysa a Dios. Daytoy a palimed ket saan unay a maawatan dagiti tattao.
Imbaon ti Dios Ama ti Dios Anak (ni Hesus) ditoy lubong ken inbaonna ti Espiritu Santo kadagiti tattaona.
Siasinoman a mamati iti Dios Anak ket agbalin nga anak ti Dios Ama, ken ti Dios Espiritu Santo ket umay nga agtalinaed iti dayta a tao. Maysa pay daytoy a palimed nga saan unay a maawatan dagiti tattao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Idiay ragup iti sasao nga, "Dios Ama" kasayaatan nga ipatarus daytoy ti “Ama” nga addaan ti agpada nga balikas a kadawyan nga ar-aramaten tapno dakamatenna iti ama dagiti tattao.
Ti balikas nga "Nailangitan nga Ama" ket mabalin nga ipatarus babaen ti "Ama nga agnanaed sadi langit" wenno "Dios nga Amatayo manipud langit."

disiplina, panangdisiplina iti bagi

Ti dakdakamatenna ti balikas a "disiplina" ket panangsanay dagiti tattao tapno agtulnogda kadagiti annuroten para iti naimbag a kababalin wenno kagagalad.

Disiplinaen dagiti nagannak dagiti annakda babaen iti panangidalan iti kinalinteg ken panangiturong kadakuada ken panangisuro kadakuada nga agtulnog.
A kas iti panangdisiplina ti Dios kadagiti annakna tapno makatulong kadakuada nga agbunga iti nasayaat a naispirituan kadagiti bibiagda, a kas iti rag-o, ayat, ken panaganus.
Karaman iti disiplina ti panangisuro maipapan ti panagbiag a makaay-ayo iti Dios, a kas met iti pannusa iti tignay a sumuppiat iti pagayatan ti Dios.
Ti panangdisilina iti bagi ket addang a panangaramid iti nalinteg ken nadalus a kabibiag ken naispirituan nga annuroten iti bukodna a biag.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, mabalin nga ipatarus ti "disiplina" a kas, "sanayen ken isuro" wenno "panangtarabay iti naimbag a kababalin wenno kagagalad" wenno "dusaen gapu iti saan a nasayaat nga aramid."
Mabalin nga ipatarus ti, "disiplina" a kas "naimbag a kababalin wenno kagagalad a panangsanay" wenno "pannusa" wenno "naimbag a kababalin wenno kagagalad a panang-atur" wenno "naimbag a kababalin wenno kagagalad a panangtarabay ken panangisuro."

dung-aw, dungdung-aw

Ti balikas nga "dung-aw" wenno "dungdung-aw" ket dakamatenna iti nakaru a panangiyebkas iti leddaang wenno ladingit.

No maminsan karamanna daytoy ti nauneg a panagbabawi iti basol. wenno kaasi kadagiti tattao a nakapadas iti didigra.
Ti dungdung-aw ket mabalin nga panagasug, panagsangit, wenno panaganug-og.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti balikas nga "ti dung-aw" a kas "ti nakaru a ladingit" wenno "panaganug-og gapu iti leddaang" wenno "agbalin a naladingit."

dutokan/naituding, nadutokan/intuding

Ti dakdakamaten dagiti balikas a "dutokan" ken "nadutokan" ket isu iti pannakapili ti maysa a tao tapno ipatungpalna ti maysa a trabaho wenno pagrebbengan.

Ti "naituding" ket mabalin met a dakamatenna ti "napili" tapno umawat iti maysa a banag, a kas iti, "naituding iti agnanayon a biag." Kayat a sawen daytoy a napilida tapno umawat iti agnanayon a biag.
Ti ragup ti sasao nga "naituding a tiempo" ket dakdakamatenna ti "napili a tiempo" iti Dios wenno "naiplano a tiempo" para iti maysa a banag a mapasamak.
Mabalin met a ti kayatna a sawen ti sao a "dutokan" ket iti "bilinen" wenno "isaad" iti maysa a tao tapno aramidenna ti maysa a banag.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, dagiti wagas iti pannakaipatarus ti "dutokan" ket mabalin a mairaman ti "pilien" wenno "isaad" wenno "pannakapili" wenno "itudo."
Ti balikas a "nadutokan" ket mabalin nga ipatarus a kas, "naisaad" wenno "naplano" wenno "nalawag a napili."
Mabalin met nga ipatarus ti ragup ti sasao a "madutokan" a kas "mapili."

ebangelista

Ti maysa nga "ebangelista" ket maysa a tao nga mangibagbaga iti naimbag a damag maipapan ken ni Jesu-Cristo kadagiti sabali nga tattao.

Ti narabaw nga kaipapanan ti "ebangelista" ket "maysa a tao nga mangikaskasaba kadagiti naimbag nga damag."
Imbaon ni Jesus dagiti apostolna nga mangiwaras iti naimbag a damag no kasano nga agbalin a paset iti pagarian iti Dios babaen iti panagtalek ken ni Jesus ken iti sakripisiona para iti basol.
Dagiti amin a Kristiano ket nabilin nga mangibingay iti naimbag a damag.
Dadduma nga Kristiano ket naikkan iti naisangsangayan nga naespirituan a sagut tapno nabilbileg nga mangibaga ti ebanghelio kadagiti sabali. Dagitoy nga tattao ket maibaga nga naaddaan iti sagut a panagibanghelio ken maawagan nga "ebangelista."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas nga "ebangelista " ket mabalin nga ipatarus a kas, "maysa a tao nga agkaskasaba iti naimbag a damag" wenno "manursuro iti naimbag a damag" wenno "tao nga mangiwarwaragawag iti naimbag a damag."

efod

Ti efod ket kasla epron a lupot nga isusuot dagiti papadi nga Israelita. Umanay daytoy kadagiti abaga ken nangkalub iti luppo. Naigalut daytoy a naipalawlaw ti siket nga addaan abito.

Daytoy a pgan-anay ti padi ket nangina ken napintas, naburdaan iti balitok, maris asul, maris ube, ken sinulid a nalabbaga.
Ti pektoral ti padi ket nakaidekket iti sangoanan ti efod. Ti likudan ti pektoral ket nakadulin ti Urim ken Tummim, a batbato nga usaren para iti panangdawat no ania ti pagayatanna iti Dios kadagiti banbanag.
Nagaramid ni Gideon iti balitok nga efod a nagbalin a maysa a banag a pinagrukbaban dagiti Israelita a kas didiosen.

eskriba, nalaing iti linteg dagiti Judio

Dagiti eskriba ket dagiti opisial nga addaan pagrebbengan a mangisurat wenno mangsakar kadagiti napapateg iti gobierno wenno dagiti kasuratan iti relihion babaen iti ima.

Dagiti eskriba ket addaan pagrebbengan para iti panangsakar ken panangpatalinaed kadagiti libro iti Daan a Tulag.
Dagiti eskriba met ti nangsakar, nangpatalinaed, ken nangipatarus kadagiti kapanunotan maipapan iti relihion ken mangilawlawag kadagiti paspasamak iti linteg iti Dios.
Iti dayta a tiempo, dagiti eskriba ket dagiti napateg nga opisial iti gobierno.
Dagiti napateg nga eskriba idi tiempo ti Biblia ket karaman da Baruc ken Ezra.

Espiritu Santo, Espiritu ti Dios, Espiritu iti Apo

Dagitoy a balikas ket dakamatenna ti Dios Espiritu Santo. Ti maysa a pudno a Dios ket agnanayon a kas Ama, Anak, ken Espiritu Santo.

Maawagan pay ti Espiritu Santo a kas, "ti Espiritu" ken "Espiritu ni Yahweh" ken "Espiritu iti kinapudno."
Gapu ta ti Espiritu Santo ket Dios, isuna ket nasantoan, kadalusan ken awanan pagkurangan iti amin a kababalinna ken iti amin nga aramidna.
Kadua ti Ama ken ti Anak, ti Espiritu Santo ket addan idi naparsua ti lubong.
Idi ti Anak ti Dios, a ni Jesus, ket nagsubli idiay langit, imbaon ti Dios iti Espiritu Santo kadagiti tattao tapno mangidalan kadakuada, mangisuro kadakuada, mangliwliwa kadakuada ken mangted iti kabaelan kadakuada a mangaramid iti pagayatan ti Dios.
Indalan ti Espiritu Santo ni Hesus ken idaldalanna dagiti namati kenni Jesus.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus:

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus nga addaan iti sasao a nausar tapno ipatarus ti "nasantoan" ken "espiritu."
Dagiti wagas tapno ipatarus daytoy a balikas ket mabalin a karaman ti, "Nadalus nga Espiritu" wenno "Espiritu a Nasantoan" wenno "ti Dios nga Espiritu."

espiritu, naispirituan

Ti balikas nga "espiritu" ket dakdakamatena iti saan a pisikal a paset ti bagi ti tao a saan a makita. No matay ti tao ket pumanaw ti espirituna iti bagina.

Ti balikas nga "espiritu" ket dakamatenna dagiti sibibiag nga awan ti pisikal a bagina, kangrunaan ti dakes a espiritu.
Ti espiritu ti tao ket pasetna a mabalin a makaam-ammo ken mamati iti Dios.
Iti sapasap, ti balikas a "naespirituan" ket iladawanna ti aniaman nga awan bagina ditoy lubong.
Idiay Biblia, ti balikas a "naespirituan" ket kangrunaan a dakdakamatenna dagiti banag a maipapan iti Dios, nangruna ti Espiritu Santo.
Kas pagarigan, ti "naespirituan a makan" ket kangrunaan a dakdakamatenna dagiti sursuro ti Dios a makaipaay iti panagdakkel iti naespirituan dagiti tao, ti "naespirituan a kinasirib" ket dakamatenna iti pannaka-ammo ken nalinteg a kababalin a naggapu iti pannakabalin ti Espiritu Santo.
Ti Dios ket maysa nga espiritu ken pinarsuana dagiti espiritu a nabiag nga awanan pisikal a bagina.
Dagiti anghel ket espiritu a nabiag, pakairaman dagiti nagrebelde iti Dios ket nagbalinda a dakes nga espiritu.
Ti balikas nga "espiritu ni" ket mabalin met a ti kayatna a sawen ket "addaan iti kagagalad ni," kas iti "espiritu ti kinasirib."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus:

Dipende iti linaonna, dagiti dadduma a wagas tapno ipatarus ti "espiritu" ket mabalin nga iraman ti, "kararua" wenno "ti nabiag a saan a pisikal" wenno "ti kaun-gan a paset."
Iti dadduma a linaonna, ti balikas nga "espiritu" ket mabalin nga ipatarus a kas "dakes nga espiritu" wenno "dakes a nabiag nga espiritu."
No dadduma ti balikas nga "espiritu" ket maaramat a pangiyebkas iti karirikna ti tao kas iti, "kasta unay ti panagladingit ti espirituk ditoy kaungak." Mabalin met a maipatarus daytoy a kas, "mariknak ti panagladingit iti espirituk" wenno "mariknak ti kasta unay a ladingit."
Ti ragup ti sasao nga "espiritu ni" ket mabalin nga ipatarus a kas, "kinasirib iti" wenno "kababalin ni" wenno "bileg ni."
Dipende iti linaonna, "ti naespirituan" ket mabalin nga ipatarus a kas, "saan a pisikal" wenno "naggapu iti Espiritu Santo" wenno "iti Dios" wenno "paset ti saan a pisikal a lubong."
Dagiti sumaganad ket mabalin a panangipatarus kadagitoy a ragup ti sasao:
naispirituan a gatas

eunuko

Kadawyan nga iti balikas a "eunuko" dakamatenna ti tao nga nakapon. Kamaudiananna ti balikas ket nagbalin nga sapasap a balikas a dakamatenn ti aniaman nga opisial iti gobierno, uray dagitoy awan nabaliwan iti langada.

Kinuna ni Hesus nga sumagmamano nga eunuko ket naiyanakda iti kasta a wagas, nalabit agsipud iti pannakadadael iti mabagbagida(sex organ) wenno agsipud ta saanen nga mabalin a mausar iti pannakinaig(not being able to function sexually). Ti dadduma kaykayatdan iti agbiag a kapada dagiti eunuko iti panagbiag a saan nga agasawa.
Idi umuna nga tiempo, dagiti eunuko masansan dagitoy isuda dagiti agserserbi iti ari nga agay-wan iti pagnaedan dagiti babbae (a kas iti istoria ni Ester).
Dadduma nga eunuko ket napateg nga agtakem iti gobierno, mabalin a kas iti eunoko a taga Etopia nga nailawlawag idiay Baro a Tulag a nasarakan ni Felipe.

Fariseo

Dagiti Fariseo ket napateg a bunggoy dagiti mangidadaulo iti relihion iti Israel idi tiempo ni Jesus. Adu kadakuada ket adda iti akintengnga a klase (middle class) ti agtagtagilako ken dadduma met kadakuada ket papadi.

Kadagiti amin a mangidadaulo iti Judio, dagiti Fariseo ti kaingetan iti panagtulnog kadagiti Linteg ni Moises ken dadduma a Linlinteg ken kaugalian dagiti Judio.
Maseknanda launay maipanggep iti panangaywanda kadagiti Judio a tattao manipud iti impluwensia dagiti Hentil nga adda iti aglawlawda. Kinapudnona, ti nagan a "Fariseo" ket naggapu iti sao a "tapno isina".
Mamati dagiti Fariseo nga adda ti biag kalpasan ti patay; mamatida pay iti kaadda dagiti anghel ken dadduma a naespirituan a biag.
Dagiti Fariseo ken Saduceo (karaman dagiti panguloen a padi) ket binusorda launay kenni Jesus ken dagiti immun-una a Kristiano.

Fiesta ti Ilalabas

Ti "Fiesta ti Ilalabas" ket nagan iti piesta iti relihion a rambakan dagiti Judio iti tinawen, tapno lagipenda no kasano nga inispal ti Dios dagiti kapuonanda, dagiti Israelita, manipud pannakatagabo idiay Egipto.

Ti nagan daytoy a piesta ket manipud iti pudno a "linabasan" ti Dios dagiti balbalay dagiti Isrselita ken saan a natay dagiti annakda a lalaki idi pinatayna dagiti umuna nga anak a lallaki dagiti taga Egipto.
Ti panagrambak iti Piesta ti Ilalabas ket karamanna ti kangrunaan a pannangan iti awan mulitna a karnero a pinatay ken intunoda, kastamet ti tinapay nga awan lebadurana. Dagitoy a makmakan ket mangipalagip kadakuada iti pannangan dagiti Israelita iti rabii sakbayda a naglibas manipud Egipto.
Imbaga ti Dios kadagiti Israelita a mangan kagitoy a makan a tinawen tapno malagip ken agrambak no kasano ti "pananglabas ti Dios" kadagiti balbalay ken kasanona ida a winaya-wayaan manipud pannakatagabo idiay Egipto.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "Piesta ti Ilalabas" ket mabalin nga ipatarus babaen ti panangitipon dagiti sasao a "labas" ken"linaktawan" wenno maysapay a panagtipon dagiti sao nga adda kastoy a kayatna a sawen.
Makatulong no ti nagan iti daytoy a Piesta ket adda nalawag ti pakainaigan iti daytoy a saasao a nausar tapno ipalawag no ania ti inaramid ti anghel ti Dios a pananglabasna kadagiti balbalay dagiti Israelita ken iti saanna a panangpapatay kadagiti annakda a lallaki.

hades, sheol / lubong dagiti natay / pagnaedan dagiti natay

Ti balikas a "hades" ken "lubong dagiti natay" ket nausar idiay Biblia tapno dakamatenna ti patay ken lugar no sadino ti papanan iti karkararua dagiti tattao inton matayda. Agpadpada dagiti kaipapananna dagitoy.

Ti balikas nga Hebreo a "lubong dagiti natay (sheol)" ket masansan a nausar idiay Daan a Tulag tapno dakamatenna a sapasap iti lugar ni patay.
Idiay Baro a Tulag, ti balikas nga Griego a "hades" ket dakdakamatenna ti lugar nga ayan dagiti kararua dagiti tattao nga bimmusor iti Dios. Dagidiay a kararua ket nadakamat a kas mapan iti "baba" agturong idiay hades. No dadduma daytoy ket kasinnupadi ti mapan iti "ngato" agturong idiay langit, no sadino ti ayan dagiti kararua dagiti tattao nga namati ken Cristo.
Ti balikas a "hades" ket kadua ti balikas a "patay" idiay libro ti Paltiing. Iti maud-udi nga al-aldaw, ti patay ken hades ket maipuruakto idiay Dan-aw iti Apoy, nga isu ti impierno.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas idiay Daan a Tulag ti "sheol" ket mabalin nga ipatarus a kas "lugar dagiti natay" wenno "lugar para kadagiti natay a kararua." Sumagmamano nga pannakaipatarus ket ipatarusda daytoy a kas "ti abut" wenno "patay," sigun iti linaonna.
Sumagmamano nga pannakaipatarus ket maawagan daytoy a "ti abut" wenno sapasap a balikas nga usaren a kas iti "patay."
Ti balikas idiay Baro a Tulag ti "hades" ket mabalin met nga ipatarus a kas"lugar para kadagiti natay a karkararua nga saan a namati" wenno "lugar a pagtuokan para kadagiti natay" wenno "lugar para kadagiti kararua iti tattao nga saan a namati."
Dagiti dadduma a panangipatarus ket nagtalinaed ti sao nga "sheol" wenno "hades," nga nailetraan a maiyanatup ti sursuroten a pagsasao iti panangipatarus.

Hebreo

Dagiti "Hebreo" ket dagiti tattao a kaputotan ni Abraham babaen ken ni Isaac ken ni Jacob. Ni Abraham ket umuna a tao idiay Biblia a naawagan ti "Hebreo."

Ti balikas a "Hebreo" ket dakamatenna met laeng ti pagsasao dagiti tattao a Hebreo. Ti Daan a Tulag ket umuna a naisurat iti pagsasao a Hebreo.
Dagiti Hebreo ket naawagan pay a "tattao a Judio" wenno "Israelita." Kasayaatanna apagtalinaeden amin daytoy a tallo a balikas iti damu a linaonna iti daytoy a surat, no laketdi nalawag a dagitoy a balikas ket dakamatenna ti agpada a bungoy dagiti tattao.

Hentil

Ti Hentil ket tao a saan a kaputotan ni Jacob wenno kadagiti sangapulo ket dua nga annakna. Dagiti Hentil ngarud ket tattao a saan a Judio.

Iti Nasantoan a Surat, dagiti Hentil ket sagpaminsan a nadakamat a kas dagiti "saan a nakugit" gapu ta kaaduan kadakuada ket saanda nga impakugit dagiti annakda a lallaki a kas ar-aramiden dagiti Israelita.
Gapu ta pinili ti Dios dagiti Judio tapno agbalin a naisangsangayan a tattao, pinanunotda a dagiti Hentil ket saan a kabilang kadagiti napili, nga isuda ket saanto pulos nga agbalin a tattao ti Dios.
Maawagan met dagiti Judio nga Israelita wenno Hebreo iti nagduma a tiempo iti pakasaritaan. Dagiti saan a karaman kadakuada ket naawagan iti Hentil.
Mabalin nga ipatarus ti Hentil a kas "saan a Judio" wenno "saan nga Israelita"(Daan a Tulag).
No maipapan iti sursuro, dagiti Judio ket saanda kayat a kasango a mangan dagiti Hentil, isu ti immuna a parikut dagiti kaunaan nga Iglesia.

iglesia, Iglesia

Idiay Baro a Tulag, ti balikas nga “iglesia” ket dakdakamatenna ti maysa a lokal a bunggoy dagiti namati kenni Jesus nga kankanayonda nga agguummong tapno agkararag ken agdengngeg iti sao ti Dios a maikasaba. Ti balikas a “ti Iglesia” ket masansan a dakdakamatenna dagiti amin a Kristiano.

Daytoy a balikas ket narabaw nga iladawanna ti “naayaban a rummuar” a gimong dagiti tattao nga agguummong para ti naisangsangayan a panggep.
No daytoy a balikas ket naaramat a mangitudo kadagiti amin a namati iti sadinoman iti entero a bagi ni Cristo, dagiti dadduma a patarus iti Biblia ket padakkelenda ti umuna a letra (“Iglesia”) tapno mailasin manipud iti lokal nga iglesia.
Masansan a dagiti namati iti maysa a siudad ket agguummongda iti balay ti maysa kadakuada. Dagitoy a lokal nga iglesia ket naikkan iti nagan, a nagan iti dayta a siudad a kas koma iti “iglesia idiay Efeso.”
Idiay Biblia ti, “iglesia” ket saanna a dakdakamaten dagiti patakder.

Dagiti Singasing iti Panangpatarus

Ti balikas nga "iglesia" ket mabalin met nga ipatarus a kas "panagtitipon a sangsangkamaysa" wenno "gimong" wenno "taripnong" wenno "dagiti agsasabat a sangsangkamaysa."
Ti sao wenno ragup iti sasao a naaramat a panangipatarus iti daytoy a balikas ket masapul a madakamatna dagiti amin a namati, saan laeng nga iti maymaysa a bassit a bunggoy.
Siguradoen nga iti panangipatarus iti "iglesia" ket saanna laeng nga itudo iti patakder.
Ti balikas a naaramat a nangipatarus iti "gimong" idiay Daan a Tulag ket mabalin met a maaramat a panangipatarus iti daytoy a balikas.
Iramanna pay no kasano a naipatarus daytoy iti lokal wenno iti nasional a panangipatarus iti Biblia.

ikompesar, panangikompesar

Ti kayat a sawen ti ikompesar ket iti panangaklon wenno panangpatalged a pudno ti maysa a banag. Ti "panangikompesar" ket ti panangibaga wenno panangaklon nga iti maysa a banag ket pudno.

Mabalin nga iti dakdakamaten ti balikas nga "ikompesar" ket ti natured a panangibaga iti kinapudno maipapan ti Dios. Mabalin met nga dakamaten daytoy ti panangaklon a nagbasoltayo.
Kinuna ti Biblia a no ikompesar dagiti tattao dagiti basbasolda iti Dios, pakawanennanto ida.
Nagsurat ni apostol a Santiago nga no ikompesar dagiti namati dagiti basbasolda iti tunggal maysa, mangiyeg daytoy iti naespiritoan a pannakaagas.
Insurat ni apostol Pablo kadagiti taga Filipos nga dumtengto iti aldaw nga ikompesarto dagiti amin a tattao wenno ipakdaardanto nga ni Hesus ket Apo.
Kinuna met ni Pablo a no ikompesar dagiti tattao a ni Hesus ket Apo ken mamatida a pinagungar isuna ti Dios, maisalakandanto.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti wagas a panangitarus ti "ikompesar" ket mabalin nga inayon ti, "aklonen" wenno"paneknekan" wenno "ipakdaar" wenno "bigbigen" wenno "pasingkedan."
Ti dadduma a wagas ti panangitarus ti "panangikompesar" ket mabalin a, "pakdaar" wenno "pammaneknek" wenno "salaysay maipapan no ania ti patpatientayo" wenno "panangaklon iti basol."

ikonsagrar

Ti kaya a sawen ti panangkonsagrar ket ti panangisagut iti maysa a banag wenno maysa a tao tapno agserbi iti Dios. Ti tao wenno banag a nakonsagrar ket maibilang a nasantoan ken naisina para iti Dios.

Ti kayatna a sawen daytoy a balikas ket kapada ti "pasantoen" wenno "aramiden a nasantoan," ngem manayunan ti kayatna a sawen a pormal nga pannakaisina tapno agserbi iti Dios.
Dagiti banbanag a nakonsagrar para iti Dios ket karaman dagiti naidaton nga ayup, ti altar a pagpuoran iti sagut, ken ti tabernakulo.
Dagiti tattao nga nakonsagrar para iti Dios ket karaman dagiti padi, dagiti tattao ti Israel, ken dagiti ina-una nga anak a lalaki.
No dadduma, ti kayat a sawen ti sao a "konsagrar" ket agpadada iti "nadalusan," nangnangruna no maipapan ti panangisagana kadagiti tattao wenno banbanag iti panagserbi iti Dios, tapno madalusandanto ken maikari kenkuana.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas tapno maipatarus ti "ikonsagrar," ket mabalin nga iraman ti, "nailasin nga agserbi iti Dios" wenno "nadalusan nga agserbi iti Dios."
Ibilang met no kasano ti pannakaipatarus dagiti balikas a "nasantoan" ken "napasanto."

ilansa iti krus

Ti balikas nga "ilansa iti krus" ket kayatna a sawen a ti panangpapatay iti maysa a tao babaen iti panangilansa iti krus ken panangpanaw kenkuana idiay nga agsagaba ken matay iti nakaro a sakit.

Ti biktima ket mabalin a naigalut wenno nailansa iti krus. Dagiti tattao a nailansa iti krus ket natay gapu iti pannakaibus ti darada wenno gapu ta saanda a makaanges.
Ti nagkauna nga imperio ti Roma ket kanayonda nga usaren daytoy a wagas iti pannakatay a kas panangdusa ken panangpapatay kadagiti nakabutbuteng a kriminal wenno kadagiti nagrebelde a maibusor kadagiti agturay iti gobiernoda.
Dagiti mangidadaulo iti relihion dagiti Judio ket kiniddawda iti gobernador ti Roma a bilinenna dagiti soldadona nga ilansada iti krus ni Jesus. Inlansa dagiti soldado, ni Jesus iti krus. Nagsagaba isuna idiay iti innem nga oras, ket natay.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas nga "ilansa iti krus" ket mabalin nga ipatarus a kas, "napapatay iti krus" wenno "napapatay babaen iti pannakailansa iti krus."

imon, panagimon

Dagiti balikas nga "imon" ken "panagimon" ket dakamatenna iti nakaru a tarigagay tapno saluadan iti kinasin-aw iti relasion. Mabalin met dagitoy a dakamatenna iti nakaru a tarigagay tapno salimetmetan ti tagikua iti maysa a banag wenno maysa a tao.

Dagitoy a balikas ket masansan a nausar tapno iladawan iti unget a marikrikna iti maysa a tao iti asawana, a nagbalin a saan a napudno iti tulag ti panagasawada.
No nausar idiay Biblia, dagitoy a balikas ket masansan a dakamatenna iti nakaru a tarigagay ti Dios para kadagiti tattaona tapno agtalinaedda a nasin-aw ken saan nga mamulitan iti basol.
Ti Dios ket "naimon" met para iti naganna, a daytoy ket masapul a mataripato a nabuyogan ti panagdayaw ken panagraem.
Ti sabali a kayat a sawen ti panagimon ket karamanna iti panagunget iti maysa a tao a naballigi ken mabigbig pay. Daytoy ket asideg iti kayatna a sawen iti sao nga "apal."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas ti panangipatarus ti "imon" ket mabalin a iraman ti, "nakaru a tarigagay a panangsaluad" wenno "panagtagikua a tarigagay."
Ti balikas a "panagimon" ket mabalin nga ipatarus a kas, "nakaru a tarigagay a panangsaluad" wenno "panagtagikua a marikrikna."
No sarsaritaen ti maipanggep iti Dios, siguraduen a ti panangipatarus kadagitoy a balikas ket saan a negativo ti kayatna a sawen, a pananggura iti sabali a tao.
Iti linaonna a biddut a rikrikna nga unget dagiti tattao kadagiti dadduma a tattao no siasino ket nabalbaligi, mabalin nga usaren dagiti balikas a "panagapal" wenno "apal." Ngem dagitoy a balikas ket masapul a saan nga usaren para iti Dios.

impierno, dan-aw ti apoy

Ti impierno ket isu iti maudi a lugar nga awan iti patinggana a sakit ken panagsagaba nga isu ti pangdusaan ti Dios kadagiti amin a bimmusor kenkuana ken amin dagiti nangumsi kadagiti planona a panangisalakan kadakuada babaen ti pannakaidaton ni Jesus. Daytoy ket nadakamat pay a kas ti "dan-aw ti apoy."

Nailadawan ti impierno a kas lugar ti apoy ken nakaru a panagsagaba.
Ni Satanas ken amin dagiti dakes nga espiritu a simmurot kenkuana ket maipuruak sadiay impierno nga awan iti patinggana a pannakadusa.
Dagiti tattao a saan a namati iti pannakaidaton ni Jesus para kadagiti basbasolda, ken agtalek kenkuana a mangisalakan kadakuada, ket madusa iti agnanayon idiay impierno.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagitoy a balikas ket masapul a maipatarus a nadumaduma, gapu ta daytoy ket naaramid nga addaan ti agsasabali a linaon.
Saan a mabalin a mausar iti dadduma a pagsasao ti "dan-aw" iti ragup ti sasao a "dan-aw ti apoy" gapu ta daytoy ket dakamatenna ti danum.
Ti balikas nga "impierno" ket mabalin nga ipatarus a kas "lugar ti panagsagaba" wenno "maudi a lugar ti kinasipnget ken sakit."
Ti balikas a "dan-aw ti apoy" ket mabalin nga ipatarus a kas, "baybay ti apoy" wenno "dakkel nga apoy."

inosente

Ti kayat a sawen ti sao nga "inosente" ket ti kinaawan nagbasolan iti krimen wenno dakes nga aramid. Sapasap met a dakamatenna daytoy dagiti tattao a saan a nainaig kadagiti dakes a banbanag.

Iti tao a napabasol a nagaramid ti dakes ket "inosente" no saana nga inaramid dayta a biddut.
No dadduma ti sao nga "inosente" ket nausar tapno dakamatenna dagiti tao a saan a nakaaramid iti dakes, a saan a maikari a lak-amenda ti saan a nasayaat a panangtrato a paspasarenda, a kas iti kabusor a soldado ket darupenda "dagiti tattao nga inosente."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti kaaduan a linaonna, ti balikas nga "inosente" ket mabalin nga ipatarus a kas "saan a nagbasol" wenno "saanna a pagrebbengan" wenno " saan a mapabasol" iti aniaman a banag.
No sapasap a dakdakamatenna dagiti tattao nga inosente, daytoy a balikas ket maipatarus a kas, "saan a nagbiddut wenno awan iti naaramid na a dakes" wenno "saan a nainaig iti dakes."
Ti kanayon a maar-aramat nga "idiom" nga, "inosente a dara" ket mabalin nga ipatarus a kas, "tattao nga awan inaramidna a dakes tapno maikari iti pannakapapatay."
Ti panangiyebkas a "mangibukbok ti inosente a dara " ket mabalin nga ipatarus a kas, "papatayen dagiti inosente a tattao" wenno "papatayen dagiti tao a saan a nakaaramid ti dakes tapno mapasaran daytoy."
Idiay linaon ti maysa a tao a napapatay, "ti inosente a dara ni" ket mabalin nga ipatarus a kas, "saan a nagbasol tapno matay iti."
No pagsasaritaan dagiti tao a saan a mangawat iti naimbag a damag maipapan ken ni Jesus, "inosente iti dara ni" ket mabalin nga ipatarus a kas "saanna a pagrebbeng no agtalinaedda a natay a naespirituan wenno saan" wenno "saana a pagrebbengan no awatenda daytoy a padamag."
Idi kinuna ni Judas, "liniputak ti inosente a dara" ti ibagbagana ket , "liniputak ti tao a saan a nagaramid iti biddut" wenno "Siak ti nakaigapuan ti pannakatay ti tao nga awan basolna."
Idi kinuna ni Pilato ti maipapan ken ni Jesus nga, "Inosenteak iti dara daytoy nga inosente a tao," daytoy ket mabalin nga ipatarus a kas, "Awan pagrebbengak iti ipapatay daytoy a tao, nga awan ti inaaramidna a biddut tapno maikari iti daytoy."

intuding, naituding

Dagiti balikas nga "intuding" ken "naituding" ket dakamatenna iti panangikeddeng wenno panangiplano idi pay laeng, a mapasamakto ti maysa a banag.

Dakamatenna daytoy a balikas ti napateg a panangituding ti Dios kadagiti tattao tapno maawat ti agnanayon a biag.
No dadduma ti sao a "naordenan idi pay laeng" ket nausar, a ti kayatna a sawen ket ti panangikeddeng iti umuna pay laeng.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti balikas nga "intuding" a kas "naikeddeng sakbay" wenno "imun-una a naikeddeng."
Mabalin nga ipatarus ti balikas nga "ituding" a kas, "naikeddeng iti nabayag a tiempo" wenno "naiplano iti nasapsapa a tiempo" wenno "naikeddeng sakbay."
Ti ragup ti sasao a kas iti, "intudingnatayo" ket mabalin nga ipatarus a kas "a datayo ket naikeddeng iti nabayag a tiempo " wenno "a datayo ket naikeddengen iti nasapsapa a tiempo."
Laglagipen a ti panangipatarus iti daytoy a balikas ket masapul a naiduma manipud iti panangipatarus iti balikas a "ammona iti damo pay laeng."

ipakaammo, panangipakaammo, panangipaltiing

Ti balikas nga "ipakaammo" ket panangipakita wenno panangipakaammo iti anianman a banag. Ti "paltiing" ket maysa a banag a naipakaammo wenno nailatak.

Ti balikas nga "ipakaammo" idiay Biblia, ket masansan a nausar tapno salaysayenna no kasano nga inaramat ti Dios iti bagina tapno maamammo dagiti tattao.
Impakaammo ti Dios ti bagina babaen ti tunggal banag a naiparsuana ken babaen ti pannakisaritana kadagiti tattao babaen ti naisao ken naisurat a mensahe.
Adu a tiempo idiay Biblia, impakaammo pay ti Dios ti bagina babaen iti tagtagainep wenno sirmata. Ipakpakaammona met ti bagina kadagiti tattao babaen iti tagtagainep ken sirmata itatta a tiempo.
Idi dinakamat ni Pablo iti maaw-awatna nga ebanghelio babaen ti "paltiing manipud ken ni Jesu-Cristo," kayatna a sawen a ni Jesus ket isu ti maysa a mangilawlawag iti ebanghelio kenkuana.
Ti libro a naawagan ti "Paltiing" ket maipanggep ti Dios a maipakaammo kadagiti mapasamakto iti maudi a tiempo. Inaramidna daytoy babaen iti sirmata a pasamak nga intedna ken ni apostol Juan.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dadduma a wagas a patarus ti "ipakaammo" ket mabalin a mairaman ti, "maam-ammo" wenno "ilatak" wenno "nalawag a maiparang."
Dipende iti linaonna, ti mabalin a wagas a ipatarus ti "paltiing" ket mabalin ti, "mensahe" wenno "pakasaritaan manipud ti Dios" wenno "dagiti banbanag nga impakaammo iti Dios" wenno "sursuro manipud iti Dios"
Ti ragup ti sasao a "sadiay nga awan iti paltiing" ket maipatarus a kas, "Idi saan nga impakaammo ti Dios iti bagina kadagiti tao" wenno "idi saan a nagsao iti Dios kadagiti tattaona" wenno "kadagiti tao a saan a nagsasao ti Dios."

isalakan, natalged

Ti balikas a "isalakan" ket dakamatenna ti panangisalbar ti maysa a tao manipud pannakapadas iti maysa a banag a saan a nasayaat wenno makadangran. Ti kayatna a sawen ti "natalged" ket ti pannakasalaknib manipud iti pakadangran wenno peggad.

Ti balikas nga "ispalen" ket adda agpada a kaipapananna ngem kadawyan nga ipasimudaagna a ti maysa a tao ket naiyadayo manipud iti pakadangranna.
Iti pisikal, ti tao ket mabalin a maisalakan wenno maispal manipud iti pakadangran, peggad, wenno ipapatay.
Iti naespirituan, no ti maysa a tao ket "naisalakanen," kayat a sawen dayta a babaen iti ipapatay ni Jesus iti krus, pinakawan isunan ti Dios ken inispalnan isuna manipud iti mabalin a pannakadusa idiay impierno gapu kadagiti basolna.
Mabalin nga isalakan wenno ispalen dagiti tattao manipud iti peggad, ngem ti Dios laeng ti mabalin a mangisalakan kadagiti tattao manipud iti pannakdusa iti agnanayon gapu kadagiti basbasolda.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus:

Dagiti wagas tapno ipatarus ti "isalakan" ket mabalin a karaman ti, "mangwaya-waya" wenno "ilisi iti pakadangran" wenno "iyadayo iti wagas a pakadangran" wenno iyadayo manipud iti peggad."
Ti balikas a "natalged" ket mabalin nga ipatarus a kas "nasalakniban manipud pakadangran" wenno "adayo iti wagas a pakadangran" wenno "iti lugar nga awan mabalin a pakadangran."

Ti balikas nga "ispalen" ket adda agpada a kaipapananna ngem kadawyan nga ipasimudaagna a ti maysa a tao ket naiyadayo manipud iti pakadangranna.
Iti pisikal, ti tao ket mabalin a maisalakan wenno maispal manipud iti pakadangran, peggad, wenno ipapatay.
Iti naespirituan, no ti maysa a tao ket "naisalakanen," kayat a sawen dayta a babaen iti ipapatay ni Jesus iti krus, pinakawan isunan ti Dios ken inispalnan isuna manipud iti mabalin a pannakadusa idiay impierno gapu kadagiti basolna.
Mabalin nga isalakan wenno ispalen dagiti tattao manipud iti peggad, ngem ti Dios laeng ti mabalin a mangisalakan kadagiti tattao manipud iti pannakdusa iti agnanayon gapu kadagiti basbasolda.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus:

Dagiti wagas tapno ipatarus ti "isalakan" ket mabalin a karaman ti, "mangwaya-waya" wenno "ilisi iti pakadangran" wenno "iyadayo iti wagas a pakadangran" wenno iyadayo manipud iti peggad."
Ti balikas a "natalged" ket mabalin nga ipatarus a kas "nasalakniban manipud pakadangran" wenno "adayo iti wagas a pakadangran" wenno "iti lugar nga awan mabalin a pakadangran."

Israel, Israelita, nasion ti Israel

Ti Israel ti inted ti Dios a nagan ni Jacob. Kayat a sawen ti Israel ket "nakibinnalubal wenno nakigabbo isuna iti Dios."

Dagiti kaputotan ni Jacob ket naam-ammoda a kas dagiti tattao ti Israel, ti nasion a Israel wenno dagiti Israelita.
Nakitulag ti Dios kadagiti tattao ti Israel. Isuda dagiti pinilina a tattaona.
Israel ti nagan ti nasionda.
Addaan ti sangapulo ket dua a tribu ti Nasion nga Israel.
Idi tiempo kalpasan nga natay ni Ari Solomon, nagudua ti nasion ket nagbalin a dua a pagarian: ti abagatan a pagarian ket naawagan ti Juda ken ti amianan a pagarian ket naawagan ti Israel.

isubli, panangisubli iti kasisigud

Ti kayat a sawen ti isubli, ket mangiyeg ti maysa a tao wenno maysa a banag a mangisubli iti sigud ken nasaysayaat a kasasaad.

No ti masakit a paset ti bagi ket agsubli iti sigud a kasasaadna, kayatna a sawen daytoy ket "naimbagan."
Ti nadadael a pannakirelasyon ket nagsubli iti sigud a kasasaadna, ket "napagkapia." Insubli ti Dios dagiti tattao a managbasol ket "iyegna ida nga insubli" kenkuana.
No naisubli ti sanikua, ket kayatna a sawen a "natarimaan," "naikkat," wenno "inted nga insubli" iti makinbagi.
No dagiti tattao ket naisubli kadagiti naggapuan a pagilian ket kayatna a sawen "naiyegda a nagsubli" idiay.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas a panangipatarus iti "insubli" mabalin nga iraman: "pabaruen," "supapakan ti naited nga imbag," wenno "agsubli" wenno "mapaimbag" wenno "isubli."
Ti "idiom" iti daytoy a balikas ket mabalin nga "aramiden a baro manen."
Dipende iti linaonna, ti "panangisubli iti sigud," ket mabalin nga ipatarus a kas, "agpabaro" wenno "agpaimbag" wenno "panagkapia."

itan-ok, panangitan-ok

Iti panangitan-ok ket nangato nga panangpadayaw ken panagraem iti maysa a tao. Mabalin met a kayatna nga sawen ket tapno ikabil ti maysa a tao iti nangato nga saad.

Idiay Biblia , ti balikas nga "itan-ok" ket kanayon a nausar para iti panangitan-ok iti Dios.
No ti tao itan-okna ti bagbagina, kayatna a sawen panpanunotenna ti maipapan iti bagbagina a napannakkel wenno nagubsang a wagas.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas tapno ipatarus ti "itan-ok" ket mabalin nga iraman iti, "nangato a panangpadayaw" wenno "naindaklan a panagraem" wenno "itag-ay" wenno "nalabes nga agsao."
Iti dadduma nga linaonna, mabalin nga ipatarus babaen iti sao wenno ragup iti sao nga kayatna a sawen ket, "ikabil iti nangato nga saad" wenno "tapno padayawan pay" wenno"agsao maipapan iti panagpannakkel."
Ti "saanmo nga itan-ok iti bagim" ket mabalin met nga ipatarus a kas "saanmo nga panunoten iti bagim nga nangatoka unay" wenno "saanmo nga ipasindayagti maipapan iti bagim."
"Dagidiay nga mangitan-ok iti bagbagida" ket mabalin met ipatarus a kas "dagidiay nga sipapannakkel nga agpanunot iti maipapan kadagiti bagbagida" wenno "Dagidiay nga agpasindayaw maipapan iti bagbagida."

Jesus, Jesu-Cristo, Cristo Jesus

Ni Jesus ket Anak ti Dios. Ti kayatna a sawen ti nagan a "Jesus" ket "mannangisalakan ni Yahweh." Ti sao a "Cristo" ket titulo a ti kayatna a sawen ket ti "maysa a napili" ken isu ti sabali a sao para ti Mesias.

Dagitoy a dua a nagan ket kanayon nga agtipon a kas, " Jesu-Cristo" wenno " Cristo Jesus." Dagitoy a nagnagan ket ipaganetgetna a ti Mesias ket Anak ti Dios nga immay nangisalakan kadagiti tattao manipud iti agnanayon a pannakadusa gapu kadagiti basbasolda.
Iti nakaskasdaaw a wagas, pinagbalin iti Espiritu Santo nga ti Anak ti Dios ket naiyanak a kas tao. Imbaga ti anghel kadagiti nagannakna a panagananda isuna iti "Jesus" gapu ta naituding isuna a mangisalakan kadagiti tattao manipud kadagiti basbasolda.
Nangaramid ni Jesus ti adu a milagro tapno ipakitana nga isuna ket Dios ken isuna ti Cristo, wenno ti Mesias.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Adu dagiti pagsasao a mangiletra iti nagan a "Jesus" ken "Cristo" iti wagas a mangpatalinaed iti aweng ti pannakaisao wenno pannakailetrana wenno no mabalin ket asasideg iti sigud. Kas pangarigan ti, "Jesucristo," "Jezus Christus," "Yesus Kristus", ken "Jesu-Cristo" ket dagiti sumagmamano a wagas tapno daytoy a nagnagan ket ipatarus iti agsasabali a pagsasao.
Para iti balikas a "Cristo," dagiti sabali a pagsasao ket kaykayatda nga aramaten iti sumagmamano a kabuklan a balikas ti "Mesias."
Ibilang met no kasano a nailetra dagitoy a nagnagan iti dadduma a pagsasao.

Judio

Dagiti Judio ket kaputotan ni Abraham babaen ti apokona a ni Jacob.

Dagiti tattao ket inrugida nga awagan a "Judio" dagiti Israelita kalpasan a nagsublida idiay Juda manipud iti pannakaibellengda idiay Babilonia.
Ti sao a "Judio " ket naggapu iti sao a "Juda." Dagiti Israelita a naipan idiay Babilonia a naggapu iti abagatan a pagarian ti Juda.
Ni Jesus a Mesias ket Judio. No pay kasta, dagiti mangidadaulo iti relihion dagiti Judio ket saanda a kinayat ni Jesus ket kiniddawda a mapapatay isuna.

kabsat, kabsat a lalaki, kakabsat

Ti dakdakamatenna ti balikas a "kabsat a lalaki" ket iti maysa a lalaki a makibingbingay iti maymaysa a pudpudno a nagannak, ti sabali a tao.

Iti Daan a Tulag, naaramat met ti balikas a "kakabsat" a kas sapasap a pangibasaran kadagiti kakabagian, a kas kadagiti kameng ti agpada a tribu, agkakabagian, wenno bunggoy dagiti tattao.
Iti Baro a Tulag, masansan nga agaramat dagiti apostol iti "kakabsat" a mangdakamat kadagiti kakadua a Kristiano, agraman dagiti agpada a lallaki ken babbai, agsipud ta amin dagiti namati ket kamkameng ti naispirituan a pamilia ni Cristo, a ti Dios ti nainlangitan nga Amada.
Sumagmamano a tiempo idiay Baro a Tulag, inaramat dagiti apostol ti balikas a "kabsat a babai" no dakdakamatenda ti kaduada a babai a Kristiano, wenno tapno iyunay-unayda a dagiti agpada a lallaki ken babbai ket mairaman. Kas pangarigan, inyunay-unay ni Santiago a katkatungtongenna dagiti amin a namati idi dinakamatna ti "kabsat a lalaki" wenno kabsat a babai, nga agkasapulan iti taraon wenno pagan-anay."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Nasaysayaat nga ipatarus daytoy a balikas nga adda "literal" a sao a nausar idiay pangpanggepen a pagsasao tapno dakamatenna ti gagangay wenno pudpudno(biological) a kabsat, malaksid no mangted daytoy iti kamali a kaipapananna.
Kangrunaan idiay Daan a Tulag, no sapasap a nausar ti "kakabsat" ket tapno dakamatenna dagiti kamkameng ti isu met laeng a pamilia, kakabagian, wenno bunggoy dagiti tattao. Ti panakaipatarusna ti "kakabsat" ket mabalin a "kakabagian" wenno "dagiti kameng dagiti agkakabagian" wenno "kakadua nga Israelita."
No agpada a lallaki ken babbai ti dakamatenna ken "ti kabsat" ket mangted ti kamali a kaipapananna, no kasta ngarud mabalin nga usaren ti "kinship" a balikas a mabalin a mairaman ti agpapada a lallaki ken babbai.
Dagiti sabali a wagas ti panangipatarus daytoy a balikas, tapno dakamatenna ti agpada a namati a lalaki ken babai ket mabalin a, "dagiti kakadua a namati" wenno "kakabsat a Kristiano a lallaki ken babbai."
Siguraduen a kitaen ti linaonna tapno maammoan no dagiti laeng lallaki ti dinakamatna, wenno karaman ti agpada a lallaki ken babbai.

Kangatoan

Ti balikas a, "Kangatoan" ket titulo a para iti Dios. Daytoy ket dakamatenna ti kinataknengna wenno turayna.

Ti kayatna a sawen daytoy a balikas ket kapada iti kayatna a sawen ti "Kangatoan a turay" wenno "Kangatoan."
Ti sao a "nangato" iti daytoy a titulo ket saanna a dakamaten iti kinatayag ti tao wenno kinaadayona. Daytoy ket dakamatenna ti kinatakneng.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin met a maipatarus a kas "Kangatoan a Dios" wenno "Kangatoan" wenno "ti Dios a Kangatoan" wenno "Katataknengan a Dios" wenno "Maysa a Kangatoan" wenno "ti Dios, nga isu iti katataknengan kadagiti amin."
No ti sao a kas iti "nangato" ti nausar, siguraduen a saan a madakamat ti kinatayag ti tao.

kangatoan a padi

Ti balikas a "kangatoan a padi" ket dakdakamatenna ti naisangsangayan a padi nga isu iti nadutokan nga agserbi iti maysa a tawen a kas panguloen iti amin a dadduma nga Israelita a papadi.

Ti kangatoan a padi ket addaan kadagiti naisangsangayan a pagrebbengan. Isuna laeng ti maysa a napalubosan a mapan iti nasantoan a paset ti templo tapno mangisagot iti naisangsangayan a daton, maminsan iti makatawen.
Dagiti Israelita ket addaan iti adu a papadi, ngem maysa laeng a kangatoan a padi iti kada tiempo.
Idi natiliw ni Jesus, ti opisial idi a kangatoan a padi ket ni Caifas. Ni Anas a katugangan a lalaki ni Caifas a nadakamat pay no dadduma gapu ta isuna iti sigud a kangatoan a padi nga isu ti addaan iti pannakabalin ken turay kadagiti tattao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti "Kangatoan a Padi" ket mabalin nga ipatarus a kas "Katan-okan a padi" wenno "kangatoan ti akemna a padi."
Siguradoen a no ipatarus daytoy ket naiduma manipud iti balikas a "panguloen a padi."

kararag, panagkararag

Ti panagkararag ket ti pannakikatungtong iti Dios.

Masansan nga agkararag dagiti tattao ti Dios tapno dawaten a tulonganna isuda wenno dagiti dadduma a tao.
Agyaman ken dayawen met dagiti tattao ti Dios kadagiti karkararagda.
Ti panagkararag ket mabalin met a panangipudno kadagiti basbasoltayo iti Dios ken dawatentayo kenkuana a pakawanennatayo.
No padasen dagiti tattao a katungtongen dagiti didiosenda, maawagan met daytoy a "panagkarkarag."

kararua

Ti kararua ket iti akin-uneg, saan a makita, ken agnanayun a paset iti tao. Dakdakamatenna daytoy iti saan a napisikalan a paset iti bagi ti maysa a tao, ken agpada ti kayatna a sawen iti "espiritu."

Dagiti balikas a "kararua" ken "espiritu" ket mabalin nga agsabali ti kapanunotanna, wenno addaanda ti dua a balikas a mangdakamat ti agpada a kapanunotan.
Dagiti tattao laeng ti addaan kararuana; awan ti dadduma a pakasarakan a ti ayup ket addaan met kadagiti kararua.
No ti tao ket matay, panawan ti kararuana ti bagina.
Ti sao a "kararua" no dadduma usarenda a mangdakamat iti sibubukel a kinatao. Kas pangngarigan, "ti kararua a managbasol" kayatna a sawen "iti tao a managbasol" ken "iti kararuak ket nabannog" ti kayatna a sawen ket "nabannogakun."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "kararua" ket mabalin pay nga ipatarus a kas " akin-unegna" wenno "akin-uneg a kinatao."
Iti sabali a linaonna ti, "kararuak" ket mabalin nga ipatarus a kas, "siak."
Kadawyan a ti ragup ti sasao a "ti kararuak" ket mabalin nga ipatarus a kas "iti tao" wenno "isuna," dipende iti linaonna.
Kadagiti dadduma a pagsasao ket mabalin a maymaysa ti kaipapanan ti sao ti panangipatarus ti "kararua" ken "espiritu."
Idiay Hebreo 4:12, Iti pangiladawan ti ragup iti sasao a ," panagsina ti kararua ken espiritu" kayatna a sawen ket, "nauneg a panakaammo wenno panangipakita ti kaunggan ti tao."

karbengan a kas inauna

Ti balikas a "karbengan a kas inauna" ket dakamatenna idiay Biblia para iti dayaw, apilyedo, ken iti kinabaknang a nameterialan, a gagangay nga maited iti inauna nga anak a lalaki iti maysa a pamilia.

Ti karbengan iti inauna nga anak a lalaki ket karamanna iti mamindua a paset, a tawidenna iti amana.
Ti inauna nga anak a lalaki ti ari ket isu ti gagangay nga pakaitedan ti karbengan nga mangituray, no matay ti amana.
Inlako ni Esau ti karbenganna a kas inauna nga anak iti kabsatna a ni Jacob. Gapu iti daytoy ket tinawed ni Jacob ti bendision a kas inauna nga anak imbes koma nga ni Esau.
Ti karbengan a kas inauna ket karamanna pay iti dayaw a no biruken iti nagtaudan ti maysa a pamilia, ti linya iti inauna a lalaki ti maaramat.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Dagiti mabalin nga wagas ti pannakaipatarus "karbengan a kas inauna" ket mabalin nga mainayon ti, "karbengan ken kinabaknang iti inauna nga anak a lalaki" wenno "dayaw iti pamilia" wenno "gundaway ken tawid iti inauna."

kari

Ti kari ket maysa a banag a naisapata nga aramiden. No ti maysa a tao ket nagikari iti maysa a banag, kayatna a sawen daytoy nga napudno isuna a mangaramid iti maysa a banag.

Iti Biblia, naisurat dagiti adu nga inkari ti Dios para kadagiti tattaona.
Dagiti kari ket napateg a paset ti panagkikin-awatan a kas kadagiti tulag.
Ti kari ket masansan a kakuyogna ti maysa a sapata tapno makasigurado a daytoy ket maaramidto.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti balikas a "kari" a kas, "panangitalek" wenno "kasiguradoan" wenno "pasingkedan"
Ti "panangikari nga aramiden ti maysa a banag" ket mabalin nga ipatarus a kas, "panangipasiguradom iti maysa a tao nga aramidemto ti maysa a banag" wenno "panangitalek nga aramiden ti maysa a banag."

ken ni Cristo, ken ni Jesus, iti Apo

Ti ragup ti sasao nga "ken ni Cristo" ken kadagiti nainaig a balikas ket dakamatenna ti kasasaad iti agdama a relasion ken ni Jesu-Cristo babaen ti pammati kenkuana.

Karaman ti sabali pay a balikas a nainaig ket, "ken ni Cristo Jesus, ken ni Jesu-Cristo, ken ni Apo Jesu-Cristo."
Ti mabalin a kayat a sawen para iti balikas a, "ken ni Cristo" ket mabalin nga iraman ti, "gapu ta maibilangka ken ni Cristo" wenno "babaen ti relasion nga adda kenka ken ni Cristo" wenno "maibasar iti pammatim ken ni Cristo."
Amin dagitoy a balikas ket adda ti agpada a kayatna a sawen iti agdama a kasasaad iti panamati ken ni Jesus ken kas maysa nga adalanna.
Laglagipen: No dadduma ti sao a "ken ni" ket maibilang a kadua ti "verb." Kas pangyarigan, "ibingay ken ni Cristo" kayatna a sawen "ibingay ken ni" ti pagsayaatan nga umay manipud pannakaam-ammo ken ni Cristo. Tapno ti, "gloria ken ni" Cristo, kayatna a sawen ti agragsak ken dayawen ti Dios no siasino ni Jesus ken no ania ti inaramidna. "Ti mamati ken" Cristo, kayatna a sawen ti panagtalek ken panangam-ammo kenkuana a kas mangisalakan.

kinatan-ok

Ti balikas a "kinatan-ok" ket dakdakamatenna ti naindaklan ken dayag, a masansan a dakamatenna ti kababalin ti maysa nga ari.

Idiay Biblia, ti "kinatan-ok" ket kanayon a dakamatenna ti kinaindaklan ti Dios, nga isu iti kangatoan nga Ari iti sangalubongan.
Ti "Katan-okan" ket wagas a panangawag iti maysa nga ari.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus a kas, "naindaklan a kinaari" wenno "dayag a kas ari."
Ti "Katan-okan" ket mabalin nga ipatarus a kas maysa a banag kas iti "Kangatoan" wenno "Kasayaatan" wenno agusar iti kadawyan a wagas a panangawag iti mangituray iti pangpanggepen a pagsasao.

konsensia

Ti konsensia ket paset iti panagpanunot ti tao nga inaramid ti Dios, a mangammo nga isuna ket agar-aramid iti dakes a banag. Inikkan isuna ti Dios iti nauneg a pannakaawat, maipapan no ania ti naimbag ken dakes.

Nangted ti Dios iti kosensia kadagiti tattao tapno matulunganda a mangammo ti nagdumaan, no ania ti naimbag ken no ania ti biddut.
Ti tao nga agtultulnog iti Dios ket maibaga nga adda "nadalus" wenno "nasin-aw" wenno "nalinis" a konsensia.
Siasinomam a di mangikaskaso ti konsensiada ken didan makarikna iti biddut no agbasolda, awagan daytoy ti Biblia a "namagaan" wenno "nakalyo" wenno "narugitan" a konsensia.
Daytoy a sao ket masapul nga ipatarus a nabuyogan ti ragup ti sasao, dipende iti linaonna.

kordero, Kordero ti Dios

Ti balikas a “kordero” ket dakdakamatenna ti ubing a karnero. Ti karnero ket dingwen nga addaan iti uppat a saka ken napuskol ken kulot a buok, a maaramat a daton a maipaay para iti Dios. Naawagan ni Jesus a “Kordero ti Dios” gapu ta naidaton isuna a kas bayad para kadagiti basbasol dagiti tattao.

Dagitoy a dingwen ket nalaka a matawtaw ken masapulda iti mangaywan. Inyareg ti Dios dagiti tattao kadagiti karnero.
Insuro ti Dios dagiti tattaona nga agidaton kenkuana iti awan pakapilawanna a karnero ken dagiti kordero.
Naawagan ni Jesus a “Kordero ti Dios” a naidaton a kas bayad para kadagiti basbasol dagiti tattao. Awan ti pagkurangan, pakapilawanna a daton gapu ta awanan isuna iti basol.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No ti karnero ket nalatak a pagsasao iti dayta a lugar, ti nagan para kadagiti ubbingda ket masapul a mausar a maipatarus ti balikas a “kordero” wenno “Kordero ti Dios.”
Ti “Kordero ti Dios” ket mabalin nga ipatarus a kas “Kordero (a daton) iti Dios” wenno “Kordero a daton para iti Dios,” wenno “(daton) Kordero manipud iti Dios.”

Kristiano

Sumagmamano a tiempo kalpasan ti panagsubli ni Jesus idiay langit, inaramid dagiti tattao ti nagan a “Kristiano” a ti kayatna a sawen, "pasurot ni Cristo."

Immuna a naawagan dagiti pasurot ni Cristo a "Kristiano" idiay siudad ti Antiokia.
Ti Kristiano ket maysa a tao a mamati a ni Jesus ket isu ti Anak ti Dios, ken ti agtaltalek kenni Jesus tapno isalakanna isuna manipud kadagiti basbasolna.
Iti agdama a tiempo tayo, masansan a ti balikas a “Kristiano” ket naaramat para kadagiti siasinoman a mangbigbig iti nakristianoan a relihion, ngem saan met a pudno a sumursurot kenni Jesus. Saan a daytoy ti kayat a sawen ti "Kristiano" idiay Biblia.
Gapu ta ti balikas a “Kristiano" idiay Biblia ket kanayon a dakamatenna ti maysa a tao a pudno a namati kenni Jesus, ti Kristiano ket maawagan met iti "namati."

Dagiti Singasing iti Panangpatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus a kas “pasurot ni Cristo” wenno nalabit a kasla, ”persona ni Cristo.”
Siguradoen a ti panangipatarus iti daytoy a balikas ket naipatarus a naidumduma ngem kadagiti balikas a maar-aramat para kadagiti adalan wenno apostol.
Agannad iti panangipatarus iti daytoy a balikas nga addaan iti sao a mangdakamat iti tunggal maysa a mamati kenni Jesus, saan lang a dagiti bunggoy.
Ibilangyo met no kasano a naipatarus daytoy a balikas iti pannakaipatarus iti Biblia iti lokal wenno nasional a pagsasao.

krus

Idi tiempo ti Biblia, ti krus ket maysa a diretso a poste a kayo a naipatakder iti daga, nga addaan iti nakabaribar a kayo a nailansa iti asideg ti murdongna.

Kabayatan ti tiempo iti Imperio ti Roma, ti gobierno ti Roma ket patpatayenda dagiti kriminal babaen iti panangigalutda wenno panangilansada kadakuada iti krus ket panawanda isuda idiay tapno matayda.
Napabasol ni Jesus iti adu a krimen a saanna nga inaramid ket isu inlansa dagiti Romano iti krus aginggana a natay.
Laglagipen a daytoy a sao ket talaga a sabali manipud iti sao a tignay(verb) nga "agballasiw" a ti kayatna a sawen a mapan idiay ballasiw, kas koma iti karayan wenno dan-aw.

Dagiti Singasing iti Panangpatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus babaen iti panangaramat iti balikas ti punpunteriaan a pagsasao a maipapan iti sukog ti krus.
Ibilang nga iti panangiladawan iti krus kas maysa a banag a pakatkatayan dagiti tattao, nga us-usaren dagiti ragup iti sasao a kas iti "poste a pakatayan" wenno "kayo ti patay."
Kasta met nga ibilang no kasano a daytoy a sao ket naipatarus iti pannakaipatarus ti Biblia iti lokal wenno nasional a pagsasao.

kugit, pannakakugit

Ti balikas a "kugit" ket kayatna a sawen a putoden ti akinsango a kudil ti lalaki wenno ubing a lalaki. Ti seremonia iti pannakakugit ket maaramid a naibatay iti daytoy.

Imbilin ti Dios kenni Abraham a kugitenna amin a lallaki iti pamiliana ken dagiti tagabona a kas pagilasinan iti katulagan ti Dios kadakuada.
Imbilin met ti Dios kadagiti kaputotan ni Abraham nga itultuloyda nga aramiden daytoy iti tunggal ubing a lalaki a maipasngay kadagiti kabbalayda.
Ti ragup ti sasao a, "pannakakugit iti puso" ket maipapan iti panangiladawan iti "panagputed a maiyadayo" wenno "pannaka-ikkat ti basol manipud iti tao.
Iti naespirituan a panangawat, "ti nakugit" ket dakdakamatenna iti tao a dinalusanen ti Dios dagiti basolna babaen ti dara ni Jesus ken no siasino dagiti tattaona.
Ti balikas a "saan pay a nakugit" ket dakdakamatenna kadagiti saan pay a nakugit iti napisikalan. Mabalin met a dakamatenna daytoy iti panangiladawan kadagiti saan pay a nakugit iti naespirituan, kadagiti awanan pannakainaig iti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangpatarus

No ti kaugalian iti punpunteriaan a pagsasao ket ar-aramidenda iti pannakakugit kadagiti lallaki, ti sao a naaramat a maipapan ditoy ket masapul a maaramat para iti daytoy a balikas.
Dagiti sabali pay a wagas a panangipatarus iti daytoy a balikas ket, "putden iti aglawlaw" wenno "putden iti pabilog" wenno "putden ti akinsango a kudil."
Kadagiti kaugalian nga iti pannakakugit ket saan nga ammo, mabalin a kasapulan a maipalawag daytoy iti panangilawlawag ti sinuratan iti baba (footnote) wenno nakaikabilan dagiti nailawlawag a sasao (glossary).
Siguradoen a ti balikas a naaramat a nangipatarus iti daytoy ket saan a maipapan kadagiti babbai. Mabalin a kasapulan nga ipatarus daytoy a mapakuyogan iti sao wenno ragup iti sasao a mangiraman ti kayat a sawen ti "lalaki."

ladawan ti Dios, ladawan

Ti balikas a "ladawan" ket dakamatenna ti maysa a banag a kapadpada ti maysa a banag wenno kapadpada ti kababalin wenno kabaelan ti maysa a tao. Ti ragup ti sasao a "ladawan ti Dios" ket nausar iti agsabali a wagas, dipende iti linaonna.

Idi punganay, pinarsua ti Dios ti tao "iti ladawanna,"dayta ket "iti kaas-aspingna." Ti kayat a sawen daytoy ket adda kababalin dagiti tao a mangipakita ti ladawan ti Dios, a kas ti kabaelan a makarikna, ti kabaelan nga agpanunot wenno agrason ken makitungtong, ken ti espiritu nga agbiag nga agnanayon.
Insursuro ti Biblia a ni Jesus nga, Anak ti Dios, ket "ti ladawan ti Dios," dayta ket, mismo a Dios isuna. Saan a kas dagiti tao , ni Jesus ket saan a naparsua. Manipud iti agnanayon. Ti Anak ti Dios ket adda amin kenkuana dagiti nasantoan a kababalin gapu ta adda kenkuana iti amin a kababalin nga ag-padpadada iti Dios Ama.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No ti dakdakamatenna ket ni Jesus, a "ladawan ti Dios" ket mabalin nga ipatarus a "kaas-asping la unay iti Dios" wenno "agpada ti kababalin a kas iti Dios" wenno "agpada a kas iti Dios."
No dakdakamaten ket dagiti tao, "Pinarsua ida ti Dios iti ladawanna" ket mabalin nga ipatarus nga addaan ragup ti sasao a kayatna a sawen ket, "pinarsua ida ti Dios a kas kaaspingna" wenno "pinarsua ida ti Dios a kapada iti kababalina."

lakasa ti tulag, bilbilin iti lakasa ti tulag, lakasa ti testimonio, lakasa ni Yahweh

Dakdakamaten dagitoy a balikas iti naisangsangayan a kayu a baul, a nabalkot iti balitok, naaramid daytoy tapno mangtengngel iti dua a tapias ti bato a nakaisuratan dagiti Sangapulo a Bilin.

Naglaon met ti lakasa ti tulag iti sarukod ni Aaron ken maysa a banga ti mana.
Dagitoy a banbanag ket mangipalpalagip iti tulag ti Dios kadagiti tattaona nga Israelita.
Masarakan iti lakasa ti tulag idiay kasasantoan a lugar ti tabernakulo, saan a nagbayag ket inyakarda idiay templo.
No kayat ti Dios ti makisao iti Israel babaen ken ni Moses idiay tabernakulo, agparang iti presensia ti Dios babaen iti lakasa ti tulag.
Ti kangatoan a padi laeng ti mabalin nga umasideg iti ayan iti lakasa ti tulag idiay kasasantoan a lugar idiay templo, maminsan iti makatawen iti Aldaw ti Pannakapakawan.
Ti narabaw a kayat a sawen ti balikas a "bilbilin iti lakasa ti tulag" ket "lakasa ti testimonia." Ti dakdakamaten ti "testimonia" ket dagiti Sangapulo a Bilin, a nagbalin a saksi iti tulag ti Dios kadagiti tattaona.

langit, tangatang, dagiti langit, nainlangitan

Ti balikas a naipatarus a kas "langit" ket dakdakamatenna iti lugar a pagnanaedan ti Dios. Ti padana a sao ket kayatna a sawen ket "tangatang," dipende iti linaonna.

Ti balikas a "dagiti langit" ket dakdakamatenna ti amin a makita iti ngato ti lubong, agraman ti init, bulan, ken dagiti bituen. Karamanna met dagiti nainlangitan a banbanag, a kas kadagiti planeta, a saantayo a makita manipud ditoy lubong.
Ti balikas a "tangatang" ket dakdakamatenna iti nalawa a ngato ti lubong nga addaan ulep ken ti angin a pagang-angesantayo. Masansan nga iti init ken bulan ket naibaga a "ngato iti tangatang."
Ti dadduma a linaon iti Biblia, ti sao a "langit" ket mabalin a dakamatenna ti tangatang wenno ti lugar a pagnanaedan ti Dios.
No ti "langit" ket mausar a panangiladawan, daytoy ket wagas a dakdakamatenna ti Dios. Kas pangarigan, idi insurat ni Mateo ti maipapan iti "pagarian ti langit" ket dakdakamatenna ti pagarian ti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No ti "langit" ket nausar a panangiladawan, mabalin daytoy nga ipatarus a kas "Dios."
Ti "pagarian ti langit" idiay libro ti Mateo, ket kasayaatan a pagtalinaedan ti sao a "langit" gapu ta daytoy iti mangilasin ti ebanghelio ti Mateo.
Ti balikas a "dagiti langit" wenno "nainlangitan a banbanag" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ti init, bulan, ken dagiti bituen" wenno "dagiti amin a bituen idiay law-ang."
Ti ragup ti sasao a, "dagiti bituen idiay langit" ket mabalin nga ipatarus a kas "dagiti bituen idiay tangatang" wenno "dagiti bituen idiay law-ang."

lasag

Idiay Biblia, ti narabaw a pannakaisao ti balikas a "lasag" ket dakamatenna iti nalamuyot nga kabassitan a parte(tissue) iti bagi iti tao wenno ayup.

Ar-aramaten met ti Biblia iti balikas nga "lasag" iti figurativo nga wagas tapno dakamatenna dagiti amin nga tattao wenno dagiti amin a sibibiag nga parsua.
Idiay Baro a Tulag, ti balikas nga "lasag" ket nausar tapno dakamatenna iti managbasol a kinatao dagiti tattao. Daytoy ket kadawyan a mausar iti kasupadi ti naispirituan a kinatao.
Ti "idiom" nga, "bukod a lasag ken dara" ket dakdakamatenna ti maysa a tao nga "biologically" nga mainaig iti sabali nga tao, a kas iti nagannak, kabsat, anak, wenno apoko.
Ti "idiom" nga, "lasag ken dara" ket mabalin met a mangdakamat kadagiti kapuonan iti tao wenno dagiti kaputotan.
Ti panangisao a, "maysa nga lasag" ket dakamatenna ti panagmaymaysa iti lalaki ken babai iti kasar.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Idiay "context" iti bagi ti ayup, ti "lasag" ket mabalin nga ipatarus a kas "bagi" wenno "kudil" wenno "karne."
No nausar daytoy a sapasap kadagiti amin a tattao, daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus a kas "tattao" wenno "siasinoman nga agbibiag."
Ti "idiom" nga, "lasag ken dara" ket mabalin nga ipatarus a kas "kakabagian" wenno "pamilia." Mabalin nga adda iti "contexts" no sadino ket mabalin daytoy nga ipatarus a kas "dagiti kapuonan" wenno "dagiti kaputotan."
Dagiti sumagmamano nga pagsasao ket addaan iti "idiom" nga agpada ti kayat a sawen ti "lasag ken dara."
Ti "idiom" nga, "nagbalin a maymaysa a lasag" ket mabalin nga ipatarus a kas, "nagbalin nga maymaysa a bagi" wenno "nagbalin a kasla maymaysa a tao iti bagi ken espiritu." Ti pannakaipatarusna daytoy nga "idiom" ket masapul nga i-tsek tapno siguraduen nga daytoy ket mabalin nga awaten iti paggep nga pagsasao wenno kaugalian.

linteg, linteg ni Moises, linteg ti Dios, linteg ni Yahweh

Amin dagitoy a balikas ket dakamatenna dagiti bilin ken sursuro nga inted ti Dios ken ni Moises a pagtulnogan dagiti Israelita. Dagiti balikas a, "linteg" ken "linteg ti Dios" ket sapasap pay a nausar tapno dakamaten iti amin a kayat ti Dios a pagtulnugan dagiti tattaona.

Dipende iti linaonna, ti "linteg" ket mabalin a dakamatenna ti:
dagiti Sangapulo a Bilin ti Dios a naisurat iti dua a pisi ti bato para kadagiti Israelita.
amin a linteg a naited ken ni Moises.
ti lima a libro nga immuna iti Daan a Tulag.
ti entero a Daan a Tulag (ket nadakamat pay a kas "nasantoan a sursurat" idiay Baro a Tulag).
amin a sursuro ken pagayatan ti Dios.
Ti ragup ti sasao a "ti linteg ken dagiti profeta" ket nausar idiay Baro a Tulag tapno dakamaten dagiti nasantoan a surat iti Hebreo (wenno "Daan a Tulag").

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagitoy a balikas ket mabalin nga ipatarus iti panangusar iti "plural" a, "dagiti linteg" gapu ta nadakamat iti adu a sursuro.
Ti "linteg ni Moises" ket mabalin nga ipatarus a kas "ti linteg nga imbaga ti Dios ken ni Moises nga itedna kadagiti Israelita."
Dipende iti linaonna, "ti linteg ni Moises" ket mabalin pay nga ipatarus a kas, "ti linteg nga imbaga ni Moises" wenno "linteg ti Dios nga insurat ni Moises" wenno "ti linteg nga imbaga ti Dios ken ni Moises nga itedna kadagiti Israelita."
Dagiti wagas nga ipatarus "ti linteg" wenno "linteg ti Dios" wenno "dagiti linteg ti Dios" ket mabalin nga iraman ti: "linteg manipud iti Dios" wenno "dagiti bilin ti Dios" wenno "linteg nga inted ti Dios" wenno "tunggal banag nga imbilin ti Dios" wenno "amin a sursuro ti Dios."
Ti ragup ti sasao a, "linteg ni Yahweh" ket mabalin pay nga ipatarus a kas "dagiti linteg ni Yahweh" wenno "dagiti linteg nga imbaga ni Yahweh a pagtulnogan" wenno "linteg manipud ken ni Yahweh" wenno "dagiti banbanag nga imbilin ni Yahweh."

lubong, nainlubongan

Ti balikas a "lubong" ket kadawyan a dakdakamatenna ti paset iti sangalubongan a pagnanaedan dagiti tattao: ti daga. Ti balikas a "nainlubongan" ket iladladawanna ti dakes a sursuro ken kababalin ti maysa a tao nga agnanaed iti daytoy a lubong.

Iti sapasap pay a pannakaawat, ti balikas a "lubong" ket dakdakamatenna dagiti langit ken ti daga, kasta met dagiti amin a banag nga adda ditoy.
Iti adu a linaonna, ti pudno a kayat a sawen ti "lubong" ket "dagiti tattao iti lubong."
No dadduma ipaspasimudaagna daytoy a dakamatenna dagiti dakes a tattao iti daga wenno dagiti tattao a saan nga agtulnog iti Dios.
Inaramat met dagiti apostol iti "lubong" tapno dakamatenna ti managimbubukod a kababalin ken dagiti rinuker a galad dagiti tao nga agnanaed iti daytoy a lubong. Mabalin a karamanna daytoy ti kinamanaginsisingpet a nakairuaman a pammati a naibasar kadagiti nagbannogan dagiti tao.
Mailasin dagiti tattao ken banbanag babaen kadagitoy a galgalad a makuna a "nainlubongan."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti "lubong" ket mabalin met nga ipatarus a kas "sangalubongan" wenno "tattao iti daytoy a lubong" wenno "rinuker a banbanag iti lubong" wenno "dakes a kababalin ti tattao iti lubong."
Masansan a ti kayat a sawen ti ragup ti sasao nga "amin a lubong" ket "adu a tattao" ken dakamatenna dagiti tattao iti maysa a rehion. Kas pagarigan, "amin a lubong nga immay iti Egipto" ket mabalin nga ipatarus a kas, "immay dagiti adu a tattao manipud kadagiti aglawlaw a pagilian idiay Egipto" wenno "tattao manipud iti amin a pagilian a nanglawlaw iti Egipto ket napanda sadiay."
Sabali pay a wagas tapno ipatarus ti "amin a lubong ket napan iti bukodna nga ili tapno agparehistro idiay sensus ti Roma" ket mabalin nga "adu kadagiti tattao nga agnanaed iti rehion nga iturayan ti imperio ti Roma ket napan..."
Dipende iti linaonna, ti balikas a "nainlubongan" ket mabalin nga ipatarus a kas, "dakes" wenno "managbasol" wenno "managimbubukod" wenno "saan a nadiosan" wenno "rinuker" wenno "naakaran babaen kadagiti rinuker a galad dagiti tattao iti daytoy a lubong."

lunod, ilunod, nailunod

Ti kayat a sawen ti balikas a "lunod" ket ti panangibaga iti saan a nasayaat a banbanag tapno mapasamak iti maysa a tao wenno banag nga ilunlunod.

Ti lunod ket mabalin a salaysay a makadangran ken mapasamakto iti maysa a tao wenno maysa a banag.
Ti panangilunod iti maysa a tao ket mabalin pay a babaen iti panangisao iti tarigagay a mapasamakto dagiti dakes a banbanag kadakuada.
Mabalin a dakamatenna pay ti pannakadusa wenno saan a nasayaat a banbanag a pakapasamakan ti siasinoman.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus:

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus a kas "pakaigapuanan ti saan a nasayaat a banag a napasamak kenni" wenno "ipablaak nga addanto dakes a mapasamak kenni" wenno "isapata a dakes ti mapasamak kenni."
Iti panangibaon ti Dios iti lunod kadagiti nasukir a tattaona, mabalin met nga ipatarus a kas, "pannusa babaen ti panangipalubos kadagiti dakes a mapasamak."

maag, minamaag, kinamaag

Ti balikas a "maag" ket dakamatenna ti tao nga masansan nga kamali iti napilina, kangrunaanna no iti panangpilina a sumukir. Ti balikas nga "minamaag" ket iladawanna iti tao wenno ti galad a saan nga nasirib.

Idiay Biblia, ti balikas nga "maag" ket kadawyan nga dakamatenna ti tao nga saan a namati wenno agtulnog iti Dios. Masansan a kasupadina daytoy ti nasirib nga tao, nga agtaltalek ken agtultulnog iti Dios.
Idiay Salmo, inladawan ni David a maag ti tao nga saan a mamati iti Dios, nga dina bigbigen amin nga pammaneknek nga adda iti Dios kadagiti parsuana.
Ti libro Dagiti Proverbio idiay Daan a Tulag ket mangted met laeng iti adu nga pangiladawan no ania iti pakaiyariganna iti maag wenno minamaag nga tao.
Ti balikas nga "kinamaag" ket dakamatenna iti tignay a saan nga nasirib gapu ta daytoy ket maisuppiat iti pagayatan ti Dios. Masansan a ti "kinamaag" ket karamanna pay iti kaipapanan ti maysa a banag nga awan kinapudnona wenno nakaam-amak.

Dagiti Singasinng ti Panangipatarus

Ti balikas nga "maag" ket mabalin nga ipatarus a kas, "minamaag nga tao" wenno "saan nga nasirib a tao" wenno "saan nga makarikna a tao" wenno "saan a nadiosan a tao."
Dagiti wagas ti panangipatarus ti "minamaag" ket mabalin a karamanna iti, "agkurang ti pannakaawat" wenno "saan a nasirib" wenno "saan nga makarikna."

Maestro

Ti balikas a "maestro" ket narabaw a kayatna a sawen, "apok" wenno "manursurok."

Maysa a titulo iti panagraem a nausar tapno awagan ti lalaki a Judio a manursuro maipapan iti relihion, kangrunaan iti manursuro kadagiti linteg ti Dios.
Agpadpada da Juan a Mammuniag ken Jesus ket inawagan dagiti adalanda iti "Maestro."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas tapno ipatarus daytoy a balikas ket mairaman ti, "Apok" wenno "Manursurok" wenno "Madaydayaw a Manursuro" wenno "Manursuro Maipapan ti Relihion." Ti dadduma a pagsasao ket mabalin a padakkelen ti umuna a letra a pammasungad kasla ditoy, bayat ti dadduma ket saan.
Ti pangpanggepen nga pagsasao ket adda met kangrunaan a wagas nga dagiti manursuro ket kadawyan a panangawag.
Siguradoem ti pannakaipatarus daytoy a balikas a ni Jesus ket saan a kasla idiay manursuro iti pagadalan.
Ibilang met no kasano a naipatarus ti "Maestro" idiay Biblia mainaig iti pagsasao wenno nasional a pagsasao.

maiyanak manen, impasngay ti Dios, baru a pannaka-ipasngay

Ti balikas a "maiyanak manen" ket immuna nga inusar ni Jesus tapno iladawan ti ibagbaga ti Dios a panangsukat iti tao manipud naispirituan a pannakatay nga agturong iti panagbiag a naispirituan. Ti balikas nga "impasngay ti Dios" ken "impasngay iti Espiritu" ket dakamatenna pay iti tao a naikkan iti baro a biag nga naispirituan.

Amin a tattao ket naiyanak a natay a naispirituan ken naikkanda iti "baro a pannakaipasngay" no awatenda ni Jesu-Cristo a manangisalakanda.
Iti dayta a gundaway iti baru a pannaka-ipasngay a naispirituan, Ti Espiritu Santo ti Dios ket mangrugi nga agtalinaed iti baro a namati ken pabiligenna isuna tapno makaaramid iti naispirituan a bunga iti biagna.
Aramid ti Dios a ti tao ket maiyanak manen ken agbalin nga anakna.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti sabali a wagas ti panangipatarus ti "maiyanak manen" ket mabalin a mainayon ti, "baro a pannakayanak" wenno "maiyanak a naispirituan."
Nasaysayaat nga ipatarus daytoy a balikas iti narabrabaw a pagsasao, a mabalin ang usaren iti pannakaiyanak.
Ti balikas a "baro a pannaka-ipasngay" ket mabalin nga ipatarus a kas "pannakaiyanak a naispirituan."
Ti ragup ti sasao nga "impasngay ti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas, "gapu iti Dios a naaddaan iti biag a kas iti kaiyanak a maladaga" wenno "inikkan ti Dios ti baro a biag."
Iti kapada a wagas, "naiyanak iti ispiritu" ket mabalin a maipatarus a kas, "naikkan ti baro a biag babaen iti nasantoan nga Ispiritu" wenno "pinapigsa babaen iti nasantoan nga Ispiritu tapno agbalin nga anak ti Dios" wenno "gappuanan ti ispiritu tapno maaddaan iti baro a biag a kas kaiyanak a maladaga."

makannawan nga ima, kannawan nga ima

Ti panangiladawan a pagsasao ti "makannawan nga ima" ket dakdakamatenna ti ikabil ti makannawan nga ima iti dayaw iti mangiturturay wenno dadduma a napateg.

Mausar ti makannawan nga ima a kas tanda ti pannakabalin, turay, wenno pigsa.
Salsalaysayen ti Biblia a ni Jesus kas nakatugaw, "iti makannawan nga ima iti" ti Dios nga Ama kas iti mangipangulo iti bagi dagiti namati (ti Iglesia) ken mangtengngel kas mangiturturay iti amin a pinarsua.
Ti makannawan nga ima ti tao ket nausar a mangipakita iti naisangayan a dayaw idi naikabil iti mangipangulo ti maysa a tao a naited a bendision (kas idi binendisionan ni Israel ti anak ni Jose a ni Efraim).
Ti agserbi iti makannawan nga ima iti maysa a tao, kayatna a sawen, agbalin a mangipaay ti nangnangruna a makatulong ken kinapateg iti dayta a tao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No iti "makannawan nga ima" ket awan iti pada a kaipapananna a pagsasao a patarus, ket ti dadduma a wagas a patarus iti daytoy ket mabalin nga iraman iti, "pannakabalin" wenno "turay" wenno "ikabil a pakaidayawan" wenno "mangtulong" wenno "ket idiom iti pagsasao ken addaan iti agpada a kaipapanan, ket mabalin a nausar ti patarus ti daytoy a balikas.
No agsao maipanggep ken ni Yahweh, ti ragup ti sasao a kas "ti makannawan nga imana ken ti nabileg a takyagna" ket ladawan a panagsao a dakamaten ti pannakabalin ken nakaru a pigsa. Ibagbaga dagitoy a dua a wagas nga agpada a damag ket iyunay-unay iti daytoy nga insuro.

makarimon

Nausar ti balikas a "makarimon" tapno dakamatenna ti maysa a banag a pakaigapuanan ti pannakasuron wenno napalalo a pananggura.

Imbilang dagiti Egipcio dagiti Hebreo a "makarimon." Kayatna a sawen a dagiti Egipcio ket saanda a kayat dagiti Hebreo ken saanda a kayat ti makikadua wenno umasideg kadakuada.
Sumagmamanao a banag iti Biblia ket maawagan a "makarimon ken ni Yahweh" karaman ti: panagulbod, panagpannakkel, panangidaton ti tattao, panagrukbab kadagiti diodiosen, panangpapatay, ken kinaderrep a kas iti pannakikamalala ken aramid a kinabakla.
Ti panangisuro kadagiti adalanna maipapan iti maud-udi nga aldaw, nadakamat ni Jesus iti padto ni propeta a Daniel maipapan iti "makarimon a panagladingit" a maaramid a kas panagsukir a maibusor iti Dios, tapno mulitan ti lugarna a pagrukbaban.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Ti balikas a "makarimon" ket mabalin a maipatarus babaen iti "makarurod a banag" wenno "maysa a banag a makapasuron" wenno "makapasuron nga aramid" wenno "nadakes unay nga aramid."
Dipende iti linaonna, dagiti wagas tapno maipatarus dagiti ragup ti sasao a, "ket makarimon iti" ket mabalin nga inayon ti: "ket makapasuron kadagiti" wenno "ken saan a naan-anay nga awaten dagiti" wenno "ket naan-anay a makabusor kadagiti."
Dagiti ragup ti sasao a "nakabutbuteng a pannakarimon" ket mabalin nga ipatarus babaen ti, "panangmulit kadagiti banag a pakaigapuan dagiti tattao tapno madadael" wenno "nakakababain a banag a pakaigapuan ti nakaru a panagladingit."

mamati, mamati iti, pammati

Ti balikas nga "mamati" ken "mamati iti" ket adda nagpadaanna ngem adda bassit nga nagdumaan dagiti kaipapananna:

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti "mamati" ket mabalin nga ipatarus a kas "tapno ammoen ti pudno" wenno "tapno ammoen ti nalinteg."
Ti "mamati iti" ket mabalin met nga ipatarus a kas, "naan-anay nga panagtalek" wenno "talek ken tulnog" wenno "naan-anay nga agsadag ken sumurot."

mana

Ti mana ket naingpis, taraon a kasla tinapay, nga impaay ti Dios kadagiti Israelita idiay let-ang kalpasan a pinanawanda ti Egipto.

Ti mana ket puraw ken naingpis a maregmeg nga agparang ti tunggal bigat idiay daga iti sirok ti linnaaw. Ummongen daytoy dagiti Israelita iti tunggal agsapa malaksid iti Aldaw ti Panaginana ket adda umanay a kanen ti tunggal maysa.
Iti aldaw sakbay ti Aldaw ti Panaginana, imbaga ti Dios kadagiti Israelita nga agummongda iti mamindua tapno saandan nga agummong iti sumaruno nga aldaw.
Ti kayat a sawen ti sao a "mana" ket "ania daytoy?"

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dadduma a wagas iti panangipatarus daytoy a balikas ket mabalin a karaman ti, "puraw a naingpis ti taraon" wenno "taraon manipud iti langit."
Kitaenyo met no kasano a naipatarus daytoy a balikas idiay patarus ti Biblia iti lokal wenno nasional a pagsasao.

Manakabalin-amin

Ti narabaw a kayat a sawen ti balikas a "Mannakabalin-amin" ket "amin a pannakabalin"; idiay Biblia, ti Dios ti kanayonna a dakdakamaten daytoy.

Ti dakdakamatenna ti titulo a "ti Mannakabalin-amin" wenno "ti Maysa a Mannakabalin" ket iti Dios. Iparangarangna nga isuna ket addaan iti naan-anay a pannakabalin ken turay iti amin a banag.
Daytoy a balikas ket nausar tapno iladawanna ti Dios a kas, "Mannakabalin a Dios" wenno "Dios a Mannakabalin" wenno "Apo a Mannakabalin" wenno "Apo Dios a Mannakabalin."

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus a kas "Maysa nga addaan ti naan-anay a Pannakabalin" wenno " Dios a naan-anay ti pannakabalinna."
Dagiti wagas ti panangipatarus dagiti ragup ti sasao nga "Apo Dios a Mannakabalin" ket mabalin a mairaman ti, "Dios, ti Mannakabalin a Mangituray" wenno "Ti Dios, a Mannakabalin ken Kangatoan" wenno "Nabileg a Dios a Mangidaulo iti amin a banag."

Manangisalakan

Ti manangisalakan ket maysa a tao a mangispal kadagiti dadduma manipud iti peggad. Mabalin pay a dakamatenna ti siasinoman a mangted iti pigsa iti dadduma wenno mangipaay para kadakuada.

Idiay Daan a Tulag, dakdakamatenna a ti Dios ti Manangisalakan iti Israel gapu ta inispalna isuda manipud kadagiti kabusorda, inikkanna isuda iti pigsa, ken insabetna kadakuada dagiti kasapulanda nga agbiag.
Idiay Baro a Tulag, ti "Manangisalakan" ket nausar a kas panangiladawan wenno awag para kenni Jesu-Cristo gapu ta impaayna iti pannakaisalakan manipud iti pannakabalin ken bayad/supapapak ti basol.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No mabalin, ti "Manangisalakan" ket maipatarus koma a karaman ti sao a mainaig iti sasao a "salakan" ken "pannakaisalakan."
Kadagiti wagas a panangipatarus iti daytoy a balikas ket mabalin nga iraman iti, "Maysa a mangisalakan" wenno "ti Dios, a mangisalakan" wenno "ni Jesus, ti mangispal. "

mangibabaet, panangibabaet

Dagiti balikas a "mangibabaet" ken "panangibabaet" ket dakdakamatenna ti panagaramid kadagiti dawat para iti maysa a tao iti nagan ti sabali a tao. Idiay Biblia daytoy ket kadawyan a dakdakamatenna ti panangikarkararag para kadagiti sabali a tattao.

Dagiti panangisao a "panangibabaet para" ken "mangibabaet para" ti kayatna a sawen ket ti panagdawat iti Dios para iti pagimbagan dagiti dadduma a tattao.
Isursuro ti Biblia a ti Espiritu Santo ket mangibabaet para kadatayo, nga isuna ket agkarkararag iti Dios para kadatayo.
Ti tao ket mangibabaet para iti dadduma a tattao babaen iti panagdawat para kadakuada iti maysa a tao iti turay.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a wagas ti panangipatarus iti "mangibabaet" ket mabalin nga iraman iti, "dawat para".

mapukaw, mapukpukaw, nalaka nga agpukaw

Ti balikas a "mapukaw" kayatna a sawen ket ti ipapatay wenno pannakadadael, kadawyan a kas nagbanagan iti kinarangas wenno sabali a didigra. Idiay Biblia, addaan iti kangrunaan a kayatna a sawen a madusa idiay impierno iti agnanayon.

Dagiti tattao nga "mapukpukaw" ket isuda dagiti agturong idiay impierno gapu ta nagkedkedda a mamati ken ni Jesus para iti pannakaisalakanda.
Idiay Juan 3:16 isurona nga ti "mapukaw" kayatna a sawen ket saan nga agnaed idiay langit iti agnanayon.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, dagiti wagas tapno ipatarus daytoy a balikas ket mabalin nga mainayon ti, "natay nga agnanayon" wenno "madusa idiay impierno" wenno "madadael."
Siguraduen nga ti kayatna a sawen ti panangipatarus iti "mapukaw" ket mabalin nga ti panagtalinaed nga agnanayon idiay impierno ken saan laeng nga "agpatingga iti kaaddana."

maudi nga aldaw, maudi nga al-aldaw, kamaudianan nga al-aldaw, masakbayan

Ti balikas a "maudi nga al-aldaw" wenno "kamaudianan nga al-aldaw" ket sapasap a dakamatenna ti umadanin a tiempo a panagsubli ni Hesus.

Daytoy a panawen ket awan ti makaammo ti kaatiddug ti tiempo.
Iti "maudi nga aldaw" ket isu ti tiempo iti panagungar ken panangokom iti kamauddiananna.
Ingkari ni Hesus kadagiti namati a bangonenna isuda nga agbiag "inton maudi nga aldaw."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a, "maudi nga al-aldaw" ket mabalin nga ipatarus a kas "panagleppas ti al-aldaw" wenno "maudi a tiempo" wenno "iti maudi a tiempo."
Ti wagas a pangipatarus iti "ti maudi nga aldaw" ket karaman ti, "panagleppas ti tiempo ditoy daga" wennno "maudi a tiempo" wenno "maudi a tiempo ti panawen."

milagro, siddaaw, pagilasinan

Ti "milagro" ket maysa a banag a nakaskasdaaw a saan a mabalin a mapasamak malaksid no ti Dios ti pakaigapuanna.

Dagiti pangiyarigan dagiti milagro nga inaramid ni Jesus ket karaman ti panangpatalna iti bagyo ken ti panangpaimbag iti saan a makakita a tao.
No maminsan, ti milagro ket maawagan a "dagiti siddaaw" gapu ta mapno dagiti tattao iti siddaaw ken pannakasiddaaw.
Ti balikas a "siddaaw" ket mabalin pay a dakamatenna ti nakaskasdaaw a pannakabalin nga impakita ti Dios, a kas idi pinarsuana iti langit ken daga.
Dagiti milagro ket mabalin a maawagan pay a "dagiti pagilasinan" gapu ta nausarda a kas mangitudo wenno pakakitaan nga ti Dios ket isu ti mannakabalin amin nga addaan iti naan-anay a turay iti sangalubongan.
Dagiti dadduma a milagro ket tignay a panangsubbot ti Dios, kas idi inispalna dagiti Israelita manipud iti pannakatagabu idiay Egipto ken idi sinalaknibanna ni Daniel manipud iti pannakadangran babaen kadagiti leon.
Dagiti dadduma a siddaaw ket tignay a panangukom ti Dios, kas idi linayosna ti sangalubongan idi tiempo ni Noe ken idi nangiyeg iti nakaru a didigra idiay daga ti Egipto bayat ti tiempo ni Moises.
Adu a milagro ti Dios ket ti pisikal a pannakaagas dagiti masakit a tattao wenno panangbiag kadagiti natay a tattao.
Naiparang ken ni Jesus ti pannakabalin ti Dios idi inagasanna dagiti tattao, pinatalnana dagiti bagyo, nagna iti danum ken nangpabbiag kadagiti tattao manipud iti patay. Amin dagitoy ket milagro.
Inikkan pay ti Dios dagiti profeta ken dagiti apostol iti kabaelan a mangipakita kadagiti milagro iti pannakapaimbag ken ti dadduma pay a banbanag a mabalin laeng babaen iti pannakabalin ti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti mabalin a panangipatarus iti "dagiti milagro" wenno "dagiti siddaaw" ket mabalin nga iraman ti, "dagiti saan a nakapapati a banbanag nga inaramid ti Dios" wenno "dagiti mannakabalin nga aramid ti Dios" wenno "dagiti nakakaskasdaaw nga aramid ti Dios."
Ti kanayon a maibagbaga a "pagilasinan wenno sidsiddaaw" ket mabalin nga ipatarus a kas "dagiti pammaneknek ken dagiti milagro" wenno "dagiti namilagroan nga trabaho a mangpaneknek ti pannakabalin ti Dios" wenno "dagiti nakaskasdaaw a milagro a mangiparang no kasano ti katan-ok ti Dios."
Imarka nga iti kaipapanan ti namilagroan a pagilasinan ket naiduma manipud iti pagilasinan a mangted iti pammaneknek wenno mangitudo para iti maysa a banag. Dagitoy a dua ket mabalin nga adda pakainaiganna.

ministro, panagministro

Idiay Biblia, ti balikas a "ministro" ken "panagministro" ket dakamatenna nga agserbi kadagiti sabali babaen iti panangisuro kadakuada maipapan iti Dios ken aywanan kadagiti naespirituan a kasapulanda. Ti balikas a "ministro" ket dakamatenna met laeng iti tao nga isu iti agserbi kadagiti tattao ti kaytoy a wagas.

Idiay Daan a Tulag, dagiti papadi ket "ministro" iti Dios idiay templo babaen iti panangisagutda iti daton kenkuana.
Ti "panagministroda" ket karaman ti panangaywan iti templo ken panangisagut iti kararag iti Dios a maipaay kadagiti tattao.
Idiay Baro a Tulag, ti "ministro" iti ebanghelio ket maysa a tao nga isu iti agisursuro kadagiti sabali a tattao ti mensahe iti pannakaisalakan babaen iti pammati ken ni Jesus. No maminsan ti minstro ket maawagan ti "adipen."
Ti trabaho ti agminministro kadagiti tattao ket mairaman nga agserbida ti naespirituan babaen ti panangisursuro kadakuada maipapan iti Dios.
Daytoy ket dakamatenna met tapno agserserbi kadagiti tattao iti napisikalan a wagas, kasla iti panangaywan kadagiti agsakit ken panangisabet iti taraon kadagiti nakurapay.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No maipapan iti panagministro kadagiti tattao, "panagministro" ket mabalin met laeng a maipatarus met a kas "agserbi" wenno " agaywan" wenno "ipasabet ti pakasapulan iti."
No maipapan iti panagministro iti templo, ti balikas a "ministro" ket maipatarus a kas "agserbi iti Dios idiay templo" wenno "mangisagut ti daton iti Dios para kadagiti tattao."
No maipanggep ti panagministro iti Dios, daytoy ket maipatarus kas "agserbi" wenno "agtrabaho para iti Dios."
Ti ragup ti sasao "nagministro ken ni" ket mabalin met laeng a maipatarus a kas "inaywanan" wenno "naipasabet para" wenno "nakatulong."

mirra

Ti mirra ket rekado a naaramid manipud iti tutot iti kayo.

Ti mirra ket naaramat a kas insenso, kas pabanglo ken kas bangbanglo a maaramat ti panagisagana kadagiti natay a bagi iti pannakaitanem.
Ti mirra ket maysa a regalo nga inted dagiti lallaki a nasursuroan ken ni Jesus idi naipasngay isuna.
Adda ti nangidiaya ken ni Jesus iti arak a nalaokan ti mirra tapno makagin-awa iti sakitna idi isuna ket nailansa iti krus.

naasi/simpatia, manangngaasi

Ti balikas a "naasi/simpatia" ket dakdakamatenna ti rikna ti panangisakit para kadagiti tattao, nangnangruna kadagidiay agsagsagaba. Ti "manangngaasi" ket tao a masiknan maipapan iti sabali a tattao ken tumultulong kadakuada.

Ti sao a "naasi/simpatia" ket kadawyan a karamanna ti panangaywan kadagiti tattao nga agkasapulan, ken panagaramid ti addang tapno matulongan ida.
Imbaga ti Biblia a manangngaasi ti Dios, nga isuna ket napnoan ti ayat ken asi.
Iti surat ni Pablo kadagiti taga-Colosas, imbagana kadakuada a "kawesanda dagiti bagbagida nga addaan ti asi." Bilbilinenna isuda a masiknanda maipapan kadagiti tattao ken nareggetda a tumulong iti sabali nga agkasapulan.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti literal a kayat a sawen ti "naasi" ket "nauneg a kaasi." Daytoy ket maysa nga idiom a ti kayatna sawen ket "asi." Mabalin nga adda bukod a pagsasao dagiti sabali iti daytoy nga idiom a kastoy ti kayatna a sawen.
Dagiti wagas ti panangipatarus iti "naasi/simpatia" ket mabalin a karamanna ti, "nauneg a panangaywan iti" wenno "makatulong a kaasi."
Mabalin met nga ipatarus ti ballikas a "manangngaasi" a kas iti "panangaywan ken panangtulong" wenno "panagayat ken kinamanangngaasi."

nadagsen a basol

Ti balikas a "nadagsen a basol" a ket ti sao a kapada unay ti kayat a sawen ti balikas a "basol," ngem ada pay a dakdakamatenna iti naigagara a tigtignay a biddut wenno nakaru a kinadangkes.

Ti narabaw a kayatna a sawen ti sao a "nadagsen a basol" ket ti panangballikog (iti linteg). Dakamatenna ti nakaru a panaglabsing iti linteg.
Ti nadagsen a basol ket mabalin nga iladawan a kas inranta, naranggas a tigtignay a maibusor iti sabali a tao.
Ti sabali a kaipapananna iti nadagsen a basol ket mairaman ti "panangbalikog" ken "panangirurumen wenno nakaru a kinadangkes," nga isu dagiti dua a sao a mangiladawan kadagiti kasasaad iti nakabutbuteng a basol.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "nadagsen a basol" ket mabalin nga ipatarus a kas "kinadangkes" wenno "naballikog a tigtignay" wenno "naranggas a tigtignay."
Masansan a, "ti nadagsen a basol" ket masarakan iti agkapada a surat a kas sao a "basol" ken "panaglabsing" isu a masapul nga adda nagdumaan iti wagas ti panangipatarus kadagitoy a balikas.

nadalus, dalusan, pannakadalus

Ti narabaw a kayat a sawen ti balikas a "nadalus" ket kina-awan ti rugit wenno mansa. Idiay Biblia, ket masansan a nausar ti panangiladawan a ti kayat a sawen ket, "nalinis," "nasantoan," wenno "nawaya manipud iti basol."

Ti "nadalusan" ket addang ti "pannakadalus" ti maysa a banag. Mabalin pay daytoy nga ipatarus a kas "bugwan" wenno "linisan."
Idiay Daan a Tulag, kinuna ti Dios kadagiti Israelita no ania kadagiti ayup ti ritual a "nadalus" ken ania ti "saan a nadalus." Dagiti nadalus laeng nga ayup ti mabalin a makan wenno mabalin nga idaton. Iti daytoy a kaipapananna, ti balikas a "nadalus" ket maikari a mausar a kas daton iti Dios.
Ti tao nga addaan ti kangrunaan a sakit ti kudil ket saan a nadalus inggana a maagasan amin ti kudilna tapno saanen a maka-akar. Ti sursuro para iti panangdalus iti kudil ket masapul a suroten tapno maipablaak a "nadalus" manen.
No dadduma ti "nadalus ket nausar a pangiladawan tapno dakamatenna ti nadalus a kababalin.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus nga addaan iti kadawyan a sao para ti "nadalus" wenno "nalinis" wenno "nasin-aw."

nadiosan

Ti balikas a "nadiosan" ket dakamatenna dagiti banbanag nga addaan pakainaigan iti Dios.

Dagiti dadduma a wagas a nakausaran ti daytoy a balikas ket mairaman dagiti, "nadiosan a turay," "nadiosan a panangukom," "nadiosan a kababalin," "nadiosan a pannakabalin," ken "nadiosan a dayag."
Iti maysa nga pasamak idiay Biblia, ti balikas a "nadiosan" ket nausar tapno iladawanna ti maysa nga banag a maipapan iti saan a pudno nga dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas tapno ipatarus ti balikas a "nadiosan" ket mabalin nga inayon dagiti, "kukua ti Dios" wenno "manipud iti Dios" wenno "adda pakainaigan iti Dios" wenno "mangiladawan ti kababalin iti Dios"
Kas pangarigan, "nadiosan a turay," ket mabalin nga ipatarus a kas "turay iti Dios" wenno " turay a naggapu iti Dios."
Ti ragup dagiti sasao nga "nadiosan a dayag" ket mabalin nga ipatarus a kas "dayag iti Dios" wenno "ti dayag nga adda iti Dios" wenno "dayag a nagtaud iti Dios."
Dagiti dadduma a patarus ket mabalin nga kaykayatda nga usaren ti nagduma nga sao no iladawanna ti maysa nga banag a mainaig iti didiosen.

nadiosan, nadiosan nga aramid

Ti balikas a "nadiosan" ket nausar a mangiladawan iti maysa a tao nga agar-aramid iti wagas a pakaidayawan ti Dios ken mangipakita no ania ti kayarigan ti Dios. Ti dakdakamatenna ti "nadiosan nga aramid" ket iti panangidaydayaw iti Dios babaen iti panangaramid iti pagayatanna.

Ti tao nga adda nadiosan a kababalinna ket ipakitana ti bunga ti Espiritu Santo, a kas iti ayat, rag-o, kapia, anus, kina-imbag, ken kina-managteppel.
Ti kababalin a nadiosan nga aramid, dayta ket, panagaramid kadagiti wagas a pakaidayawan ti Dios, ket isu ti bunga wenno akinruar a pammaneknek a dayta a tao ket addaan iti Espiritu Santo ken agpapaituray kenkuana.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti ragup iti sasao a "ti nadiosan" a kas, "nadiosan a tattao" wenno "tattao nga agtultulnog iti Dios."

nagan

Idiay Biblia, ti sao a "nagan" ket nausar a wagas ti panangiladawan.

Iti dadduma a linaonna ti, "nagan" ket dakamatenna iti napintas a damag maipapan iti maysa a tao, a kas iti, "agaramidtayo ti nagan para iti bagbagitayo."
Ti balikas a "nagan" ket dakdakamatenna pay iti pakalaglagipan iti maysa a banag. Kas pangarigan, "puteden ti nagnagan dagiti diodiosen" kayatna a sawen ket dadaelen dagidiay a diodiosen tapno saandan a malaglagip wenno pagrukbaban pay.
Ti panagsasao "iti nagan ti Dios" kayatna a sawen ket agsasao nga adda panakabalin ken panagturay, wenno kas mangibagi iti Dios.
Ti "nagan" iti maysa a tao ket dakamatenna ti sibubukel a kinataona, a kas iti "awan sabali a nagan iti sidong ti langit a mabalin a pakaisalakanantayo." (Kitaen: [[INVALID translate/figs-metonymy]])

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti ragup ti sasao a kas, "iti naimbag a naganna" ket mabalin nga ipatarus a kas "iti naimbag a damdamag maipapan kenkuana."
Ti panagaramid iti maysa a banag "iti nagan ni" ket mabalin nga ipatarus a kas, "addaan turay ni" wenno "addaan ti pammalubos ni" wenno "a kas mangibagi ken ni" dayta a tao.
Iti panangiyebkas nga, "agaramid ti nagan para iti bagitayo" ket mabalin nga ipatarus a, "pakaigapuan ti adu a tattao nga makaammo iti maipapan kadatayo" wenno aramiden dagiti tattao a mangpanunot a napategtayo unay. "
Iti "idiom' nga, "awagam ti naganna" ket mabalin nga ipatarus a kas, " naganam isuna" wenno "ikam isuna ti nagan."

Naikari a Daga

Ti balikas a "Naikari a Daga" ket madakamat laeng iti Is-istoria ti Biblia, saan nga iti teksto ti Biblia. Daytoy ti maysa a wagas iti panangdakamat iti daga ti Canaan nga ingkari ti Dios nga itedna ken ni Abraham ken kadagiti kaputotanna.

Idi agnanaed ni Abram idiay siudad ti Ur, imbilin ti Dios kenkuana a mapan agnaed idiay daga ti Canaan. Isuna ken dagiti kaputotanna, a dagiti Israelita, ket nagnaed sadiay iti adu a tawtawen.
Idi immay ti nakaru a panagbisin iti Canaan, immakar dagiti Israelita idiay Egipto. *Kalpasan ti uppat a gasut a tawen, inispal ti Dios dagiti Israelita manipud iti pannakatagaboda idiay Egipto ket insublina manen isuda iti Canaan, ti daga nga ingkari ti Dios nga itedna kadakuada.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti balikas a "Naikari a Daga" a kas iti "daga nga imbaga ti Dios nga itedna ken Abraham" wenno "daga nga ingkari ti Dios ken Abraham" wenno "daga nga ingkari ti Dios kadagiti tattaona" wenno "daga ti Canaan."
Iti Biblia, daytoy a balikas ket agparang a kas "ti daga nga ingkari ti Dios."

nailasin

Ti balikas a "nailasin" ket kayatna a sawen a mailasin manipud ti maysa a banag a mangtungpal iti tarigagay.

Dagiti Israelita ket nailasin a maipaay iti panagserbi ti Dios.
Ti Espiritu Santo ket imbilinna dagiti Kristiano idiay Antiokia tapno mailasin da Pablo ken Barnabas a maipaay iti trabaho a kayat iti Dios nga ipaaramid kadakuada.
Ti namati nga isu a "nailasin" a maipaay iti panagserbi iti Dios ket "naidaton tapno" "tungpalenna ti pagayatan ti Dios.
Maysa a kaipapanan ti balikas a "nasantoan" ket mailasin a kas kamkameng ti Dios ken nailasin manipud iti managbasol a wagas iti lubong.
Ti balikas a "dalusan" ti kayatna a sawen ket ti tao a nailasin a maipaay iti panagserbi iti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas ti panangipatarus ti "mailasin" ket mairaman iti, "kangrunaan a pilien" wenno "ilasin manipud kadakayo" wenno "isina tapno mangaramid iti kangrunaan a trabaho."
"Ti mailasin" ket mabalin daytoy nga ipatarus a kas "mailasinto."

naimbag a damag, ebanghelio

Ti narabaw a kayatna a sawen ti "ebanghelio" ket "naimbag a damag" ken dakamatenna iti mensahe wenno padamag a pakaammo nga mangibaga iti pagimbagan dagiti tattao nga isu ti pakaragsakanda.

Idiay Biblia, daytoy a balikas ket kadawyan a dakamatenna ti kadawyan a mensahe maipapan iti panangisalakan ti Dios kadagiti tattao babaen ti panagrigat ni Jesus idiay krus.
Iti kaaduan a Biblia nga Iloko, ti "naimbag a damag" ket kadawyan nga ipatarus a kas "ebanghelio" nga maararamat met iti ragup dagiti sasao a kas, ti "ebanghelio ni Jesu-Cristo," ti "ebanghelio ti Dios" ken ti "ebanghelio ti pagarian."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a wagas iti panangipatarus iti daytoy a balikas ket karamanna ti, "naimbag a padamag", wenno "naimbag a pakaammo" wenno "padamag ti Dios maipanggep iti panannakaisalakan" wenno "dagiti naimbag a banbanag nga isuro iti Dios maipanggep ken ni Jesus."
Dipende iti linaonna, ti wagas tapno ipatarus dagiti ragup ti sasao a, "naimbag a damag iti" ket mabalin nga iraman ti "naimbag a damag/padamag maipanggep" wenno "naimbag a padamag manipud" wenno "dagiti naimbag nga banbanag nga ibaga ti Dios kadatayo maipanggep" wenno "ania ti ibaga ti Dios no kasanona nga isalakan dagiti tattao.

nalinteg, kinalinteg

Dagiti balikas a "nalinteg" ken "kinalinteg" ket dakdakamatenna ti kinaimbag, hustisia, kinapudno, ken ayat iti Dios. Gapu ta nalinteg ti Dios, masapul a babalawenna ti basol.

Dagitoy a balikas ket kanayon a naaramat tapno iladawan ti tao nga agtultulnog iti Dios ken nasayaat ti panagbiagna. Nupay kasta, gapu ta dagiti tattao ket nagbasol, awan ti sabali a nalinteg no di ti Dios laeng.
Dagiti tattao nga inawagan ti Biblia a "nalinteg" ket ni Noe, ni Job, ni Abraham, ni Zacarias, ken ni Elisabet.
No agtalek dagiti tattao ken ni Jesus a mangisalakan kadakuada, dinalusan ti Dios dagiti basbasolda ken maipaduyakyak ida a nalinteg maibasar ti kinalinteg ni Jesus.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

No dakdakamaten ti maipapan iti Dios, ti balikas a "nalinteg" ket mabalin nga ipatarus a kas "naan-anay a nasayaat ken nalinteg" wenno "kanayon nga umno ti aramidna."
Ti "kinalinteg" iti Dios ket mabalin nga ipatarus a kas, "naan-anay ti kinapudno ken kinaimbag."
No dakdakamaten met dagiti tattao nga agtulnog iti Dios, ti balikas a "nalinteg" ket mabalin pay nga ipatarus a kas "naimbag a panagbiag" wenno "agbibiag a makaay-ayo ti Dios."
Ti ragup ti sasao a, "ti nalinteg" ket mabalin pay nga ipatarus a kas, "nalinteg a tattao" wenno "tattao a managbuteng iti Dios."
Dipende iti linaonna ti, "kinalinteg" ket mabalin pay nga ipatarus nga addaan sao wenno ragup ti sasao nga adda kayat a sawen a, "kinaimbag" wenno "kinalinteg a panagturay" wenno "panagbalin nga awan pagkuranganna iti sangoanan ti Dios" wenno "panagaramid ti umno a wagas babaen ti panagtulnog iti Dios" wenno "panagaramid iti naimbag nga awan pagkuranganna."
No maminsan "ti nalinteg" ket nausar a panangiladawan ken dakdakamatenna dagiti "tattao a mangipagarup a naimbagda" wenno "tattao a kasla nalinteg."

nalinteg, linteg, nainkalintegan

Dagitoy a balikas ket dakamatenna ti agpapada a panangtrato kadagiti tattao a maipapan kadagiti linteg ti Dios. Dagiti linteg ti tattao a naibasar ti rukod ti Dios iti nasayaat a galad nga ipakitana kadagiti dadduma a tattao ket makuna met laeng a nalinteg.

Ti "nalinteg" ket iti agtignay a patas ken husto a wagas para kadagiti dadduma. Ipaspasimudaagna met ti awanan panagulbod ken matalek a panangaramid ti umno iti imatang ti Dios.
Ti "nainkalintegan" nga aramid ket ti panangtrato iti tao iti wagas a napudno, naimbag ken umisu iti linteg ti Dios.
Ti kayat a sawen ti agawat iti "linteg" ket ti natrato a patas babaen ti linteg, wenno nasalakniban babaen ti linteg wenno nadusa gapu iti panangtubngar iti linteg.
No maminsan ti balikas a "nalinteg" ket addaan iti nalawa a kaipapanan iti "napudno" wenno "agtungpal kadagiti bilin ti Dios."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, dagiti sabali pay a wagas tapno ipatarus ti "nalinteg" ket karamanna ti "panagbiag a nalinteg" wenno "patas."
Ti balikas a "linteg" ket mabalin nga ipatarus a kas "patas a panangtrato" wenno "nakaikarian a pagbanagan"
Ti " agaramid ti nainkalintegan" ket mabalin met nga ipatarus a kas "patas a panangtrato" wenno "agtignay iti nalinteg a wagas."
Kadagiti sabali a linaonna, ti "nalinteg" ket mabalin nga ipatarus a kas "napudno" wenno "kinalinteg."

namnama

Iti agdama a maus-usar nga Ilokano, kadawyan a kayat a sawen ti balikas a "namnama" ket ti panagtarigagay nga awan ti makaammo a daytoy ket mapasamakto.

Iti adu nga Ilokano a panangipatarus iti Biblia, ti balikas a "namnama" ket masansan a nausar tapno dakamatenna ti pannakasigurado a maawat ti ur-urayen nga ingkari ti Dios kadagiti tattaona. No pay kasta, daytoy ket masansan nga naipatarus a kas "talged" idiay ULB, agsipud ta dayta a balikas ket nasaysayaat nga iparparangna ti kaipapanan ti maysa a banag.
Ti kayatna a sawen ti "namnama para iti" ket ti panagtarigagay a maaddaan iti maysa a banag wenno kalikaguman a mapasamak ti maysa a banag.
Kayat a sawen ti ragup ti sasao a "mangnamnama iti" ket "agtalek iti" wenno "addaan ti talged iti."
Kayat a sawen iti "awan namnama" ket ti saan a panangnamnama a mapasamak ti nasayaat a banag.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Iti kaaduan a linaonna(kontexto) iti ULB, mabalin nga ipatarus ti balikas a "mangnamnama" a kas "tarigagayan" wenno "kalikaguman" wenno "urayen."
Mabalin nga ipatarus ti ragup ti sasao a "namnamaen iti" a kas "agtalek iti" wenno "agtalged iti."
Mabalin nga ipatarus ti ragup ti sasao nga "awan makagapu tapno mangnamnama" a kas "awan pangitalkan" wenno "awan ur-urayen nga aniaman a nasayaat."
Ti "maawanan iti namnama" ket mabalin nga ipatarus a kas, "awan ur-urayen nga aniaman a banag a nasayaat" wenno "awan kinatalged" wenno "siguraduen nga awan nasayaat a mapasamak."

napateg/maikari, pateg, saan a napateg, awan pategna,

Ti balikas a "napateg" ket iladladawanna ti maysa a tao wenno maysa a banag a maikari iti respeto wenno panagraem. Ti kayat a sawen ti "addaan pateg" ket ti kinabalor wenno kinapateg. Ti kayat a sawen ti balikas nga "awan pategna" ket awan ti balorna.

Ti kinapateg ket mainaig iti kinabalor wenno kinaadda ti pategna.
Ti kayat a sawen ti "saan a napateg" ket saan a maikari iti aniaman a naisangsangayan a pakaammo.
Ti pannakarikna a saan a napateg, kayatna a sawen ket marikna a saan unay a napateg ngem iti maysa a tao wenno saan a makarikna a maikari ti pannakaraem wenno kinaimbag.
Ti balikas a "saan a napateg" ken ti balikas nga "awan pategna" ket adda pakainaiganda, ngem agduma ti kaipapananna. Ti kayat a sawen ti "saan a napateg" ket saan a maikari iti aniaman a panagraem wenno pannakabigbig. Ti kayat a sawen ti "awan pategna" ket ti kinaawan panggep wenno balor.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti "napateg" a kas "maikari" wenno "nabalor."
Mabalin nga ipatarus ti sao a "pateg" a kas, "balor" wenno "kinapateg."
Mabalin met nga ipatarus ti ragup ti sasao nga "addaan pateg" a kas "agbalin a nabalor" wenno "agbalin a napateg."
Ti ragup ti sasao a "napateg pay ngem" ket mabalin met nga ipatarus a kas, "nabalbalor pay ngem."
Dipende iti linaonna, ti balikas a "saan a napateg" ket mabalin met nga ipatarus a kas "saan a mararaem" wenno "saan a maikari."
Mabalin met nga ipatarus ti balikas nga "awan pategna" a kas, "awan balorna" wenno "awan ti panggepna" wenno "awan pulos pategna."

napili/ napili a tao, napili a tattao, Napili / Napili a Tao / Maysa a Pinili, ti napili

Ti narabaw a kayatna a sawen ti balikas a, "ti napili" ket "Napili a Tattao" ken dakdakamatenna dagiti dinutokan ti Dios tapno agbalin a tattaona. Ti "Maysa a Pinili" wenno "Maysa a Pinili ti Dios" ket titulo a dakdakamatenna ni Jesus, nga isu ti napili a Mesias.

Pinili ti Dios dagiti tattao tapno agbalin a nasantoan, ket insinana para iti panggep nga agbunga iti naispirituan a bunga. Isu a maawagan a "ti napili (a tao) wenno "ti napili."
Ti balikas a "napili a tao" ket maaramat no maminsan idiay Biblia tapno dakamatenna dagiti tattao a kas ken ni Moses ken Ari David, a dinutokan ti Dios a kas mangidadaulo kadagiti tattaona. Nausar pay daytoy tapno dakamatenna iti nasion ti Israel a kas napili a tattao Dios.
Ti ragup ti sasao na "ti napili" ket daan a balikas a ti kayatna a sawen ket "iti Napili (a Tao)." No mausar dagiti ragup a sasao a kas "ti napili a babai" kayat laeng a sawen ket "napili."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "napili" wenno "napili a tattao" ket mabalin pay nga ipatarus a kas "tattao a pinili ti Dios" wenno "ti tao a dinutokan ti Dios nga agbalin a tattaona."
No mabalin, nasaysayaat no ipatarus daytoy a balikas iti narabaw a kas "napili a tao" wenno "napili a tattao."
No maipapan kenni Jesus, ti "Maysa a Napili" ket mabalin pay nga ipatarus a kas, "Ti Maysa a pinili ti Dios" wenno "naisangsangayan a dinutokan ti Dios a Mesias" wenno "ti Maysa a dinutokan ti Dios."

napno iti Espiritu, napnoan iti Espiritu

Ti balikas a "napno iti Espiritu" ket panangyebkas a pangiladawan, kayatna a sawen a ti Espiritu Santo ket papigsaenna ti tao a mangaramid kadagiti pagayatan ti Dios.

Dagiti ragup ti sasao a "napno iti" ket "idiom" a ti masansan a kayatna a sawen ket "babaen iti panangtengngel."
Dagiti tattao ket "napnoan iti Espiritu" no surotenda iti panangidalan ti Espiritu Santo ken naan-anay nga agtalekda kenkuana, a tumulong kadakuada nga agaramid kadagiti pagayatan ti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus a kas, "napapigsa babaen iti Espiritu Santo" wenno "tengtenglen iti Espiritu Santo." Ngem saan a kayatna a sawen daytoy a piliten ti Epiritu Santo ti tao nga agaramid ti aniaman.
Ti patang a kas iti "napno isuna iti Espiritu" ket mabalin nga ipatarus a kas "isuna ket agbibiag a napno babaen ti pannakabalin iti Espiritu" wenno "isuna ket naan-anay nga indaldalan iti Espiritu Santo" wenno "idaldalan isuna ti Espiritu Santo a naan-anay."
Daytoy a balikas ket kapada ti kayatna a sawen iti "idiom" nga "agbiag babaen iti Espiritu," ngem ti "napno iti Espiritu" ket iyunay-unayna iti pannakaan-anay iti tao babaen iti panangpalubosna iti Espiritu Santo a mangtengengel wenno mangpabpabileg iti sibubukel a biagna. Isu a dagitoy dua nga idiom ket rumbeng nga ipatarus nga agduma, no mabalbalin.

napudno, kinapudno

Iti panagbalin a "napudno" iti Dios ket kayatna a sawen a ti panagtalinaed nga agbiag a mayannatop kadagiti sursuro ti Dios. Kayatna a sawen nga agbalin a napudno kenkuana babaen iti panagtulnog kenkuana. Ti estado wenno kasasaad iti panagbalin a napudno ket "kinapudno."

Iti tao a napudno ket mabalin a pagtalkan nga aramidenna a kanayon dagiti karina ken kanayon a tungpalenna dagiti pagrebbenganna kadagiti sabali a tattao.
Ti napudno a tao ket aramidenna a siaanus iti trabahona, uray no daytoy ket mabayag ken narigat.
Ti kinapudno iti Dios ket isu iti agtutunos a panangaramid iti kayatna nga aramidentayo.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Kadagiti adu a linaonna, ti "napudno" ket mabalin nga ipatarus a kas "mapangnamnamaan."
Kadagiti dadduma a linaonna, ti "napudno" ket mabalin nga ipatarus babaen iti sao wenno ragup iti sasao a kayatna a sawen, "agtultuloy a mamati" wenno "panagan-anus a mangpatpati ken agtultulnog iti Dios."
Kadagiti wagas a panangipatarus iti "kinapudno" ket mabalin nga inayon iti, "panagan-anus iti panamati" wenno "kinamatalek" wenno "panamatpati ken panagtultulnog iti Dios."

Nasantoan a Dios

Ti balikas a "Nasantoan a Dios" ket maysa a paulo idiay Biblia a dandani kanayon a ti dakamatenna ket ti Dios.

Idiay Daan a Tulag, daytoy a paulo ket masansan nga agparang kadagiti ragup ti sasao a "Nasantoan a Dios ti Israel."
Idiay Baro a Tulag, nadakamat met ni Hesus a kas isu ti "Nasantoan a Dios."
No dadduma nausar idiay Biblia ti balikas a "nasantoan a dios" tapno dakamatenna ti maysa nga anghel.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti literal a balikasna ket, "ti Nasantoan"

nasantoan a lugar, kasasantoan a lugar

Idiay Biblia, dagiti balikas a "nasantoan a lugar" ken "kasasantoan a lugar" ket dakdakamatenna dagiti dua a siled idiay tabernakulo wenno idiay templo.

Dagitoy a siled ket adda iti pasdek a napalikmutan babaen kadagiti pader ti paraangan iti tabernakulo wenno templo. Pinagsina dagitoy iti napuskol, nadagsen a kurtina tapno serraanna ti pagserkan agturong iti kasasantoan a lugar.
Umay makisinnarak ti Dios iti kangatoan a padi a nangibagi kadagiti amin nga Israelita.
Ti kangatoan a padi laeng ti napalubusan a sumrek iti kasasantoan a lugar.
Ti "nasantoan a lugar" ket ti umuna a siled ken naglaon daytoy kadagiti dua a banag: ti altar a pakapupuoran ti insenso ken ti lamisaan nga adda naiparabaw a tinapay a nakonsagraran.
Ti "kasasantoan a lugar" ket isu ti maikadua, kaunegan a siled ken naglaon iti lakasa ti tulag.
No maminsan ti ragup ti sasao a "nasantoan a lugar" ket isu ti sapasap ken dakamatenna ti sibubukel a pagu-ummongan idiay templo wenno tabernakulo.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti balikas a "nasantoan a lugar" a kas "siled a nailasin para iti Dios" wenno "naisangsangayan a siled a pakisinnarakan iti Dios" wenno "naisagana a lugar para iti Dios."
Mabalin nga ipatarus ti balikas a "kasasantoan a lugar" a kas "siled nga kangrunaan a nailasin para iti Dios" wenno "naisangsangayan unay a lugar a pakisinnarakan iti Dios."
No ti "nasantoan a lugar" ket sapasap pay kas iti "ti nasantoan a lugar," mabalin met nga ipatarus daytoy a kas "maysa a nakonsagraran a lugar" wenno "maysa a lugar nga inlasin ti Dios" wenno "ti paraangan ti templo," dipende iti linaonna.

nasantoan, kinasanto

Ti sao a "nasantoan" ken "kinasanto" ket dakamatenna iti kagagalad iti Dios a dagup ti pannakaisinana manipud kadagiti amin a banbanag nga addaan basbasol ken pagkurangan.

Ti Dios laeng ti nasantoan. Pagbalinenna dagiti tattao ken dagiti banbanag a nasantoan.
Dagiti nasantoan a tattao ket kukua ti Dios ken naisina para ti panggep a panagserbi ti Dios ken mangted dayaw kenkuana.
Ti banag nga impalawag ti Dios a nasantoan ket banag a nailasin a mausar ken mangted dayaw kenkuana, kasla iti altar a ti panggepna ket pangisagutan ti datdaton kenkuana.
Gapu ta ti Dios ket nasantoan, awan kabaelan dagiti tattao a makaasideg kenkuana malaksid no palubosanna ida, gapu ta isuda ket tattao laeng a managbasol ken addaan pagkurangan.
Idiay Daan a Tulag, inlasin ti Dios dagiti papadi a kas nasantoan nga agserbi kenkuana. Masapul nga aglabasda ti seremonia ti pannakadalus manipud kadagiti basbasol tapno makaasidegda iti Dios.
Inlasin pay ti Dios a kas nasantoan dagiti sumagmamano a luglugar ken banbanag a kukuana wenno nangparanganna, kasla ti "nasantoan a disso" (Exodo 3:5) wenno ti templona.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas tapno ipatarus ti "nasantoan" ket ,"nailasin para ti Dios" wenno "kukua ti Dios" wenno "nadalus" wenno "awanan basol" wenno "naisina manipud basol."
Tapno "agbalin a nasantoan ket" masansan a maipatarus a "nadalusan" iti Ilokano. Mabalin nga ipatarus a "nailasin para ti pakaitan-ukan ti Dios."

nasayaat, naimbag, kinaimbag

Ti sao a "nasayaat wenno naimbag" ket addaan iti agsasabali a kayatna nga sawen sigun iti linaonna. Adu nga pagsasao ti mangus-usar iti agsasabali nga sao tapno ipatarus dagitoy iti agsasabali a kaipapananna.

Iti sapasap, dadduma a banag ket nasayaat wenno naimbag no laketdi maiyanatop iti kababalin iti Dios, panggep, ken pagayatanna.
Dadduma nga "nasayaat" ket mabalin nga makaay-ayo, nakalalaing, makatulong, umno, pakagun-gunaan, wenno nasayaat a kababalin.
Ti "nasayaat" a daga ket mabalin a "nadam-eg" wenno "nabunga".
Ti "nasayaat" nga mula ket mabalin nga "nabunga" a mula.
Mabalin nga "nasayaat" iti aramiden ti maysa nga tao no adda ammona iti trabahona, a kas met iti "nasayaat nga mannalon."
Idiay Biblia, ti sapasap a kayatna nga sawen ti "nasayaat" ket masansan nga maibusor ti "dakes."
Masansan nga iti "kinaimbag" nga balikas ket maipanggep ti nasayaat a kababalin wenno kinalinteg iti kapanunotan ken aramid.
Ti dakdakamaten ti kinaimbag ti Dios ket no kasanona nga benbendisionan dagiti tattao kadagiti nasayaat ken mapaggun-gunaan a banbanag. Mabalin met nga dakamatenna ti maipanggep iti nasayaat a kinaan-anayna.

Dagiti Singasing iti Panangpatarus:

Ti sapasap a balikas para ti "nasayaat" idiay pangepen a pagsasao ket masapul nga usaren no laketdi daytoy a sapasap a kaipapananna ket awanan riro ken kadawyan, kangrunaan iti linaon no sadino nga maikaniwas iti dakes.
Dipende iti linaonna, ti dadduma nga wagas ti panangipatarus daytoy a balikas ket pakailaguman ti "naasi" wennu "nalaeng" wenno "makaay-ayu iti Dios" wenno " kinalinteg" wenno "nalinteg a kabibiag" wenno "pakagun-gunaan."
Iti "daga nga nasayaat ket mabalin nga ipatarus a kas "nadam-eg a daga" wenno "nabunga nga daga"; ti "nasayaat a mula" ket mabalin met nga ipatarus a kas "adu nga apit" wenno nawadwad a dagup ti ap-apit."
Ti kayatna a sawen iti ragup dagiti sasao nga "agaramidka iti nasayaat" ket ti panag-aramid ti maysa a banag nga makaited kadagiti pagsayaatan dagiti dadduma ken mabalin nga ipatarus daytoy a kas "agbalinka a naasi" wenno "tumulong" wenno "makaited pagsayaatan" dagiti dadduma.
Dipende iti linaonna, ti wagas tapno ipatarus ti balikas a "kinaimbag", ket pakailaguman met ti "bendision" wenno "kinaasi" wenno "kinaan-anay a kabibiag wenno kababalin" wenno "kinalinteg" wenno "kinadalus."

nasin-aw, pasin-awen, pannakapasin-aw, pannakadalus

Ti kayatna a sawen ti panagbalin a "nasin-aw" ket ti kina-awan dadaelna wenno ti kina-awan ti aniaman a nailaok iti dayta a saan a rumbeng. Ti panangpasin-aw ti maysa a banag ket ti panangdalus ken panangikkat kadagiti aniaman a makaakar wenno makarugit iti dayta a banag.

No maipapan kadagiti linteg idiay Daan a Tulag, ti "pasin-awen" ken "pannakapasin-aw" ket dakamatenna laeng ti pannakadalus manipud iti panagbalin ti maysa a banag wenno maysa a tao a narugit gapu iti seremonia, kas kadagiti sakit, body fluids, wenno pannakaiyanak.
Adda met dagiti linteg idiay Daan a Tulag a mangibagbaga kadagiti tattao no kasano a madalusan manipud iti basol, kadawyan a babaen iti panangidaton iti maysa nga ayup. Daytoy ket saan nga agbayag ken masapul a mauli-ulit dagiti panangidaton.
Idiay Baro a Tulag, masansan a dakdakamatenna ti pannakapasin-aw ket ti pannakadalus manipud iti basol.
Ti laeng wagas tapno mabalin a naan-anay ken agnanayon a madalusan dagiti tattao manipud kadagiti basolda ket babaen iti panagbabawi ken panangawat iti pammakawan ti Dios, babaen iti panagtalek ken ni Jesus ken gapu iti panagsakripisiona.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti balikas a "pasin-awen" a kas "aramiden a nadalus" wenno "linisan" wenno "linisan manipud iti pannakarugit" wenno "liklikan ti amin a basol."
Ti ragup ti sasao kas iti "idi nalpasen ti tiempo ti pannakadalusda" ket mabalin nga ipatarus a kas, "idi nadalusanen dagiti bagbagida babaen iti panangur-uray iti kinasapulan a bilang dagiti aldaw."
Ti ragup ti sasao a, "nangipaay iti pannakadalus para kadagiti basol" ket mabalin nga ipatarus a kas, "nangipaay iti wagas para kadagiti tattao tapno naan-anay a malinisan manipud iti basolda."
Dagiti abali a wagas iti panangipatarus ti "pannakapasin-aw" ket mabalin a karaman ti "linlinisan" wenno "pannakadalus ti naespirtuan" wenno "nalinisen gapu iti seremonia."

nasirib, kinasirib

Ti balikas a "sirib" ket iladladawanna ti maysa a tao a makaawat no ania ti rumbeng ken nalinteg a banag nga aramiden ken no ania ti maaramidenna dayta. Ti "kinasirib" ket ti pannakaawat ken sursuro no ania ti pudno ken nalinteg.

Karaman panagbalin a nasirib ti kabaelan a mangaramid kadagiti nasayaat a pangngeddeng, kangrunaan ti panangpili nga aramiden no ania ti makaay-ayo iti Dios.
Iti Biblia, ti balikas a "nainlubongan a kinasirib" ket maysa a wagas a pangiladawan a dakdakamatenna no ania ti ipagarup dagiti tattao a kinasirib iti daytoy a lubong, ngem kinamaag met.
Agbalin a nasirib dagiti tattao babaen iti panagdinggegda ti Dios ken napakumbaba a panagtulnog kadagiti pagayatanna.
Ti nasirib a tao ket ipakita dagiti bunga ti Espiritu Santo iti biagna, kas kadagiti rag-o, kinaimbag, ayat ken kinaanus.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, dagiti wagas tapno ipatarus ti "nasirib" ket mabalin a karaman dagiti sasao wenno ragup dagiti sasao a ti kayatna a sawen ket, "manakem" wenno "natakneng ken managtulnog" wenno "managbuteng iti Dios."
Mabalin nga ipatarus ti "kinasirib" babaen iti maysa a sao wenno ragup ti sasao a ti kayatna a sawen ket "kinaannad" wenno "nasirib a panagbiag" wenno "natakneng ken natulnog a panagbiag" wenno "nasayaat a panangeddeng."
Nasaysayaat no ipatarus ti "nasirib" ken "kinasirib" iti wagas nga agduma dagiti balikas manipud iti sabali a balikas kas iti nalinteg wenno natulnog.

Nazireo, kari ti Nazireo

Iti maysa a Nazireo ket kadawyan a maysa a lalaki nga addaan ti kari ti Nazireo. Ti maysa a babai ket mabalin pay a maaddaan iti kastoy a kari.

Ti kari ti Nazireo ket karamanna ti saan a panaginom wenno pannangan ti aniaman a naaramid manipud kadagiti ubas ken saan a panangpukis iti buokna para iti nalawag a nagtulagan a bilang dagiti aldaw, dagiti lawas wenno dagiti bulan. Maiparit met kenkuana nga umasideg iti bangkay.
No ti naituding a tiempo ket naglabasen ken iti kari ket natungpalen, ti Nazireo ket mapan iti maysa a padi ken mangted iti daton. Mairaman ditoy ti panangpukis ken panagpuor ti buokna. Ken amin dagiti naiparit ket mabalinen.
Ni Samson ket maysa a mabigbigbig a lalaki idiay Daan a Tulag a naaddaan iti kari ti Nazireo.
Ni Juan a Mammuniag ket naaddaan met iti kari ti Nazireo bayat ti panagbiagna.
Ni apostol Pablo ket naminsan met a nangawat ti kastoy a kari.

niluganan ti demonio

Ti tao a niluganan ti demonio ket adda demonio wenno dakes nga espiritu a mangtengtengel iti aniaman nga aramiden ken panpanunotenna.

Masansan a ti tao a niluganan ti demonio ket dangranna ti bagina wenno dagiti sabali a tattao gapu ta ti demonio ti makaigapu no apay nga aramidenna dayta.
Inagasan ni Hesus dagiti tattao a niluganan ti demonio babaen ti panangbilinna kadagiti demonio tapno rumuarda kadakuada.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti sabali a wagas ti panangipatarus daytoy a balikas ket mabalin a, "tengngel ti demonio" wenno "tengngel ti dakes nga espiritu" wenno "adda dakes nga espiritu nga agnanaed iti kaunganna."

pabor, mapaboran/panangbapor, adda ipangpangrunana/adda pabpaboranna

Ti balikas a "pabor" ket dakamatenna ti panangaramid ti maysa a banag a makatulong iti maysa a tao nga inyal-alikaka. Ti maysa a banag a "kanayon a mapaboran" ket positibo, an-anamongan, wenno makatulong.

Ti kayatna a sawen iti balikas nga "adda pabpaboranna" ket iti tignay a panang-ayon wenno panangbapor kadagiti sumagmamano a tattao ngem saan kadagiti sabali. Daytoy ket maipakita kadagiti tattao a nababaknang.
Dimmakkel ni Jesus nga "adda iti panangpabor" iti Dios ken dagiti tattao. Ti kayat a sawen daytoy ket inanamonganda ti kababalin ken ugalina.
Ti kayatna a sawen iti "idiom" a "nakasapul iti pabor" ket iti maysa a tao nga inanamongan iti maysa pay a tao.
No ti ari ket mangipakita iti pabor iti maysa a tao, masansan a kayatna a sawen daytoy nga umanamong isuna iti dawat dayta a tao ket ipaayna daytoy.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Dagiti sabali pay a wagas ti panangipatarus iti balikas a "pabor" ket mabalin a karaman ti, "bendision" wenno "pagsayaatan."
Ti "tawen iti panangpabor ni Yahweh" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ti tawen."

padi, kinapadi

Idiay Biblia, ti padi ket maysa a napili nga agidaton ti sagut iti Dios para iti biang dagiti tattao ti Dios. Ti kinapadi ket nagan para iti pagrebbengan a kas padi.

Idiay Daan nga Tulag, pinili ti Dios ni Aaron ken dagiti kaputotanna nga agbalin a papadina para kadagiti tattao ti Israel.
Ti "kinapadi" ket ti karbengan ken pagrebbengan nga impasublat manipud iti ama inggana annak a lallaki iti kakabagian dagiti Levita.
Dagiti Israelita a papadi ket addaan pagrebbengan nga agidaton ti daton dagiti tattao iti Dios, addaenda pay sabali nga trabaho idiay templo.
Dagiti papadi ket innaldaw nga agkarkararag iti Dios para ti biang dagiti tattao ken addaan pay nadumaduma nga seremonia.
Iproklama dagiti papadi ti adu a bendision kadagiti tattao ken mangisuro ti linteg iti Dios.
Idi panawen ni Jesus, addaan nadumaduma nga tukad ti kinapadi, adda ti panguloen a padi ken ti kangatoan a padi.
Ni Jesus ket isu ti "katan-okan a padi" a mangibabaet kadatayo ti imatang ti Dios. Indatonna ti bagina a nagbalin a kapapatgan a daton para ti basol. Isu a dagiti daton nga inaramid dagiti papadi a tao ket saanen a kasapulan.
Idiay Baro a Tulag, dagiti namati ken Jesus ket maawaganda a "padi" a makaasideg iti Dios nga agkararag tapno mangibaet para iti bukodna a bagi ken kadagiti tattao.
Idi un-unana a tiempo, adda met dagiti pagano a papadi nga agipan ti daton ti didiosen a kas ken ni Baal.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus:

Dipende iti linaonna, ti balikas a "padi" ket mabalin nga ipatarus a kas "tao a naidaton" wenno "mangibabaet iti Dios" wenno "mangibabaet a sakripisio" wenno "pinili ti Dios nga mangibagi kenkuana."
Ti panangipatarus ti "padi" ket masapul a naiduma ti panangpatarus iti "mangibabaet."
Dagiti sabali a panangipatarus ket masapul nga adda kayatna a sawen a kas "Israelita a padi" wenno " Judio a padi" wenno "padi ni Yahweh" wenno "padi ni Baal" tapno a nalawag a daytoy ket saan a dagiti padi iti agdama a panawen.
Ti balikas a nausar tapno ipatarus ti "padi" ket masapul a sabali manipud kadagiti balikas para iti "panguloen a padi" wenno "kangatoan a padi" ken "Levita" ken "profeta."

pagarian ti Dios, pagarian ti langit

Dagitoy a balkas ket dakamatenna ti pangidaulo ken panagturay ti Dios kadagiti tattao ken kadagiti amin a parsua. Ti pagarian ti Dios ket agpada a naispirituan ken nainlasagan ti langana.

Ti sao nga "langit" ket pangiladawan a wagas a dakdakamatenna ti "Dios."
Idiay Baro a Tulag, ti libro ni Mateo ket nausar ti pangiyebkas a "pagarian ti langit" tapno dakamatenna ti "pagarian ti Dios." Dua kadagitoy a balikas ket agpada ti kaipapananna.
Dagiti profeta idiay Daan a Tulag ket imbagada a ti Dios ket mabalin nga agipasdek ti pagarianna babaen ti panangibaonna ti Mesias a mangituray ti kinalinteg ken tapno parmeken ti kabusorna.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus:

Dipende iti linaonna, ti "pagarian ti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas "panagturay ti Dios(a kas ari)" wenno "inton agturay ti Dios a kas ari."

pagayatan ti Dios

Ti "pagayatan ti Dios" ket dakdakamatenna iti tarigagay ti Dios ken dagiti planona.

Ti pagayatan ti Dios ket kangrunaan a pakasaritaan iti panakilangenna kadagiti tattao ken no kasano ti kayatna a sungbat dagiti tattao kenkuana.
Mabalin pay a dakamatenna daytoy dagiti planona wenno tarigagayna kadagiti dadduma pay a pinarsuana.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Idiay Roma 12:2, sinarita ni Pablo ti maipapan iti "naimbag, ti naananay ken makaayayo a pagayatan (ti Dios)." Siguraduem a ti panakaipatarus daytoy ket awan iti sabali a kayatna a sawen a ti Dios ket adda adu a pagayatanna. Ti maysa a wagas a panakaipatarusna daytoy ket, "ti pagayatan (ti Dios) nga nasayaat, naananay ken makaayayo."
Ti "pagayatan ti Dios" ket mabalin met nga ipatarus kas, "no ania dagiti tarigagay ti Dios" wenno "no ania iti plano ti Dios" wenno "ti panggep iti Dios."

pagilasinan, pammaneknek, palagip

Ti pagilasinan ket banag, pasamak wenno tignay a mangipakpakita wenno mangibagbaga iti napateg a kaipapananna.

Dagti pagilasinan ket mabalin a dagiti palagip iti maysa a banag a naikari:
Ti bullalayaw ket pinarsua ti Dios idiay tangatang a kas pagilasinan tapno malagip dagiti tattao a saanen a madadael ti amin a biag babaen ti layus iti sangalubongan.
Imbilin ti Dios kadagiti Israelita nga ipakugitda dagiti annakda a lallaki a kas pagilasinan iti tulagna kadakuada.
Ti pagilasinan ket mabalin nga ipakitana wenno itudona ti dadduma a banag:
Imbaga ti anghel kadagiti agpaspastor ti ayup ti pagilasinan a makatulong kadakuada a maammoan no asino a maladaga idiay Betlehem ti naipasngay a Messias.
Inagkan ni Judas ni Jesus a pagilasinan kadagiti mangidadaulo iti relihion tapno tiliwenda ni Hesus.
Dagiti pagilasinan ket mabalin a mangpaneknek a pudno ti maysa a banag:
Dagiti milagro nga inaramid dagiti profeta ken dagiti apostol ket dagiti pagilasinan a pammaneknek nga agibagbagada ti mensahe ti Dios.
Dagiti milagro nga inaramid ni Jesus ket dagiti pagilasinan nga isuna ti pudno a Messias.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti "pagilasinan" ket mabalin nga ipatarus a kas "senias" wenno "marka" wenno "pakakitaan" wenno "pangpasingked" wenno "kumpas."

pagturayan, turay

Ti balikas a "pagturayan" ket dakdakamatenna ti pannakabalin, panangtenggel, wenno turay a nangatngato ngem tattao, ay-ayup, wenno daga.

Addaan ti turay ni Jesu-Cristo iti amin a daga, a kas profeta, padi, ken ari.
Babaen iti pannakatay ni Jesu-Cristo idiay krus ket agnanayon a naabak ti turay ni Satanas.
Idi pinarsua ti Dios dagiti amin a banag, kinunana nga iturayan ti tao dagiti lames, tumatayab, ken amin nga naparsua iti lubong.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti dadduma a wagas tapno ipatarus daytoy a balikas ket mabalin nga mairaman ti "pannakabalin" wenno "panangtenggel."
Dagiti ragup iti sasao nga "adda turayna iti amin" ket mabalin nga ipatarus a kas, "iturayanna amin" wenno "imaton."

pakapakawanan, pannakapakawan

Ti dakdakamatenna dagiti balikas a "pakapakawanan" ken "pannakapakawan" ket no kasano ti panangited ti Dios ti daton tapno mabayadan dagiti basbasol dagiti tattao ken tapno patalnaen ti pungtotna iti basol.

Idi panawen ti Daan a Tulag, saan nga agnanayon nga impalubos ti Dios a maaramid ti pakapakawanan dagiti basbasol dagiti Israelita babaen ti panangisagut ti daton a dara, a pakairamananna ti panangpapatay ti maysa nga ayup.
A kas nailanad idiay Baro a Tulag, ti pannakatay ni Kristo idiay krus, isu laeng ti pudno ken agnanayon a pakapakawanan ti basol.
Idi natay ni Hesus, innalana ti dusa a rumbeng a para kadagiti tattao gapu kadagiti basbasolda. Binayadanna ti pannakapakawan babaen iti sakripisio nga ipapatayna.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Ti balikas nga "pannakapakawan" ket mabalin nga ipatarus babaen ti sao wenno ragup ti sasao a ti kayatna a sawen ket, "bayad iti" wenno "ipaay ti bayad iti" wenno "pakaigapuan a mapakawan dagiti basol ti maysa a tao" wenno "agaramid banag a pakatarimaanan ti maysa a krimen."
Dagiti wagas ti panangipatarus ti "pakapakawanan" ket karamanna ti, "bayad" wenno "agsakripisio tapno mabayadan ti basol" wenno "panangipaay iti pannakapakawan."
Siguraduen a ti panangipatarus iti daytoy a balikas ket saanna a dakdakamaten ti maipanggep iti kuarta.

pakawanen, pammakawan

Kayatna a sawen iti panangpakawan iti siasinoman ket ti kinaawa sakit ti nakem iti tao a nakaaramid iti maysa a banag a makapasakit. Ti "pammakawan" ket iti aramid iti panangpakawan iti siasinoman.

Ti masansan a kayatna a sawen ti panangpakawan iti siasinoman ket ti saan a panangdusa iti dayta a tao no nakaaramid iti maysa a banag a saan a nasayaat.
Daytoy a balikas ket nausar a pangiladawan a ti kayatna a sawen ket, "pukawen" a kas iti panangiyebkas iti, "pakawanen ti utang."
No iyebkas wenno ipudno dagiti tattao dagiti basbasolda, pakawanen ida ti Dios babaen ti sakripisio nga ipapatay ni Jesus idiay krus.
Insuro ni Hesus kadagiti adalanna a pakawanenda dagiti dadduma a kas iti panangpakawanna kadakuada.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonnna, mabalin nga ipatarus ti "pakawanen" a kas "palabsen" wenno "pukawen" wenno"palubosan" wenno "saan a tengngelen a maibusor iti."

palso a dios, dios dagiti dadduma a nasion, dios, diosa, sinan-dios, didiosen

Ti palso a dios ket dagiti dadduma a banag a daydayawen dagiti tattao imbes a ti maysa a pudno a Dios. Ti balikas a "diosa" ket kangrunaan a dakdakamatenna ti palso a dios a babai.

Dagitoy a palso a didiosen wenno dagiti diosa ket saanda a sibibiag wenno awanda. Ni Yahweh laeng ti Dios.
No dadduma agaramid dagiti tattao kadagiti banag a pagbalinenda a didiosen a pagrukbabanda a kas simbolo dagiti palso a didiosenda.
Idiay Biblia, dagiti tattao ti Dios ket masansan a tinallikudanda iti panagtulnog iti Dios tapno agrukbabda kadagiti palso a didiosen.
Dagiti demonio ket masansanda nga allilawen dagiti tattao, a patienda dagiti palso a didiosen a pagdaydayawanda ket addaanda iti pannakabalin.
Da Baal, Dagon ken Molek ket isuda dagiti tallo kadagiti adu a palso a diodiosen a pagrukrukbaban dagiti tattao idi panawen a pannakaisurat ti Biblia.
Da Asera ken Artemis (Diana) ket dua kadagiti diosa a nagrukrukbaban dagiti nagkakauna a tattao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga addan iti sabali a sao para iti "dios" wenno "palso a dios" iti pagsasao wenno pagsasao dagiti tattao nga adda iti asidegda.
Ti balikas a "didiosen" ket mabalin a mausar a mangdakamat kadagiti palso a dios.
Iti Iloko, maaramat ti bassit a "d" a mangdakamat kadagiti palso a didiosen, ken maaramat ti dakkel a "D" a mangdakamat iti pudno a Dios. Dagiti sabali a pagsasao ket kastoy met iti aramidenda.
Iti sabali a pagpilian ket ti panangaramat iti sabali a sao a mangdakamat kadagiti palso a didiosen.
Dagiti dadduma a pagsasao ket agnayonda iti sao a mangilawlawag no ti palso a dios ket lalaki wenno babai.

pammaneknek, mangpaneknek, paneknekan

Ti balikas a "pammaneknek" ken "mangpaneknek" ket dakamatenna iti panangisarita ti maipapan iti maysa a makaammo iti pudno. Masansan a ti tao ket mangpanpaneknek maipapan iti maysa a banag a mismo a napadasanna.

Ti ragup ti sao a "mangted ti pammaneknek" ket masansan a dakamaten ti saksi iti pangukuman a mangibagbaga no ania ti napasamak.
Ti saksi a nangted iti "palso a pammaneknek" ket dagidiay saan a mangibagbaga iti pudno maipapan iti napasamak.
No maminsan ti balikas a "pammaneknek" ket dakdakamatenna iti padto ti maysa a profeta kas naibaga.
Idiay Baro a Tulag, daytoy a balikas ket masansan a naaramat tapno dakamatenna no kasano a pinaneknekan dagiti pasurot ni Jesus dagiti maipapan ti pasamak iti biag ni Jesus, pannakatayna ken panagungarna.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "mangpaneknek" wenno "mangted iti pammaneknek" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ibaga iti kinapudno" wenno "ibaga no ania iti nakita wenno nangegan" wenno "mangted iti pakakitaan" wenno "ibaga iti napasamak."
Dagiti wagas ti panangipatarus ti "pammaneknek" ket mabalinn a karaman dagiti, "ipadamag no ania ti napasamak" wenno "saad no ania iti pudno" wenno "pakakitaan" wenno "ania ti naibaga" wenno "padto."
Ti ragup ti sasao nga, "a kas pammaneknek kadakuada" ket mabalin nga ipatarus a kas, "mangipakita no ania ti pudno" wenno "paneknekan kadakuada iti pudno."
Ti ragup ti sasao nga, "a kas pammaneknek a maibusor kadakuada" ket mabalin nga ipatarus a kas, "a mangipakita kadakuada kadagiti basolda" wenno "mangparang kadagiti panaginsisingpetda" wenno "a paneknekan kadakuada nga isuda ket saan a pudno."
Ti "mangted iti palso a pammaneknek" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ibagana iti palso a banag maipapan" wenno "ibaga dagiti banag a saan a pudno maipapan iti maysa a tao."
No dakdakamaten daytoy dagiti bilin a mangpaneknek iti pakainaigan ti tulag iti Dios, ti "pammaneknek" ket mabalin nga ipatarus a kas "dagiti bilin, a mangpaneknek a ni Yahweh ket Dios" wenno "pakakitaan."
Ti balikas a "lakasa ti tulag" ket mabalin nga ipatarus a kas, "lakasa a nakaikargaan ti tulag dagiti bilin iti Dios."

pammati

Iti sapasap, ti balikas a "pammati" ket dakdakamatenna iti panagpammati, panagtalek iti maysa a tao wenno maysa a banag.

Tapno "maaddaan iti pammati" iti sabali ket isu iti panamati nga iti ibagbagana ken ar-aramidenna ket pudno ken mapagtalkan.
Tapno "maaddaan iti pammati kenni Jesus" ket kayatna a sawen nga iti panamati kadagiti amin a pannursuro ti Dios a maipanggep kenni Jesus. Kangrunaan a kayatna daytoy a sawen a dagiti tattao ket nagtalekda kenni Jesus ken iti panagsakripisyona tapno mangdalus kadagiti basolda ken mangisalakan kadakuada manipud iti pannakadusa a pakaikarianda gapu iti basolda.
Ti napudno a pammati kenni Jesus ket pataudenna dagiti nasayaat a bunga wenno kababalin iti naespirituan gapu ta ti Espiritu Santo ket agbibiag/agnanaed kenkuana.
No maminsan ti "pammati" ket sapasap a dakdakamatenna dagiti amin a pannursuro ni Jesus, a kas iti, "dagiti kinapudno iti pammati."
kadagiti linaonna a kas iti "pagtalinaeden ti pammati" wenno "panawan ti pammati", ti balikas a "pammati" ket dakdakamatenna iti estado wenno kasasaad iti panamati kadagiti amin a pannursuro maipanggep kenni Jesus.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Kadagiti dadduma a linaonna, ti "pammati" ket mabalin nga ipatarus a kas "panagpammati" wenno "natibker a pammati" wenno "panagtalek."
Para kadagiti dadduma a pagsasao daytoy a balikas ket maipatarus nga aramaten dagiti porma iti "verb" a "mamati."

panagampon

Ti dakdakamatenna ti balikas a "panagampon" ket iti addang nga nainkalintegan iti siasinoman tapno pagbalinenna nga anak iti tao, nga saanna nga pudno nga annak.

Us-usaren ti Biblia ti "panagampon" ken "amponen" iti figurativo a wagas tapno ipakita no kasano nga pagbalinen ti Dios dagiti tattao nga paset ti pamiliana, aramidenna ida nga naispirituan nga an-annakna nga lallaki ken babbai.
Kas naampon nga anak, dagiti namati ket kadua a mangtawid ni Kristo Hesus, nga addaan ti karbengan kadagiti amin a pribilehio a kas annak a lallaki ken babbai iti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus nga addaan ti balikas nga nausar dagiti mangipatpatarus tapno iladawan iti naisangsangayan nga relasion ti nagannak ken annak. Siguradoen a daytoy ket maawatan nga adda iti figurativo wenno naispirituan nga kaipapananna.
Ti ragup ti sasao a, "napadasan ti panagampon a kas annak" ket mabalin nga ipatarus a kas, "inampon ti Dios a kas anakna" wenno "kukua ti Dios."

panaglabsing, salungasing, panangbaddek ti maiparit a yan

Ti kayat a sawen ti "panaglabsing" ket ti saan a panagtulnog iti linteg wenno panagsalungasing kadagiti karbengan iti sabali a tao.

Ti panaglabsing ket mabalin a panagsalungasing iti moral wenno pangkaaduan a linteg wenno basol a naaramid iti dadduma a tao.
Daytoy ket balikas a naibilang kadagiti balikas a "basol," ken "salungasing," kangrunaan no adda pakainaigan iti panagsukir iti Dios.
Amin dagiti basol ket panaglabsing iti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti "ti aglabsing a maibusor" ket mabalin nga ipatarus a kas "agbasol iti" wenno "ti sumuppiat iti turay."
Sumagmamano a pagsasao ket addaan "idiom" a kasla iti "bumallasiw" a dayta ket mabalin nga nausar tapno ipatarus ti "panangbaddek ti maiparit."
Ibilang no kasano dagitoy a balikas ket maiyannatop ti kaipapananna iti aglawlaw a teksto ti Biblia ken idilig kadagiti dadduma a balikas nga adda iti kapadpada a kaipapanan a kas "salungasing" ken "basol."

panagrukbab

Ti kayatna a sawen iti "panagrukbab" ket panagdayaw ken panagtulnog iti maysa a tao, kangrunaan iti Dios.

Daytoy ket masansan a kasisigudan a kayatna sawen, "panagdumog" wenno "panagpakleb" tapno sipapakumbaba nga agdayaw iti maysa a tao.
Agrukrukbabkami iti Dios no agserserbi ken idayawmi isuna, babaen iti panagdaydayaw ken panagtultulnog kenkuana.
No agrukbab dagiti Israelita iti Dios, masansan a mairaman ti panagidaton iti ayup idiay altar.
Agrukrukbab dagiti sumagmamano a tattao kadagiti didiosen.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "panagrukbab" ket mabalin nga ipatarus a kas "panagdumog" wenno "agdayaw ken agserbi" wenno "agdayaw ken agtulnog."
Kadagiti sumagmamano a linaonna, mabalin pay daytoy nga ipatarus a kas "sipapakumbaba nga agdayaw" wenno "mangted iti dayaw."

panagtabbaaw, tabbaawan

Idiay Biblia, ti dakamatenna ti balikas nga "panagtabbaaw" ket iti panagsao iti wagas a panangipakita iti nakaru nga kinaawan iti panagraem iti Dios, wenno kadagiti tattao. No "tabbaawaan" ti maysa nga tao, daytoy ket iti panagsao nga maibusor kenkuana tapno panunoten iti sabali ti maysa nga banag a saan a pudno wenno dakes maipapan kenkuana.

Masansan nga ti kayatna a sawen, no tabbaawan ti Dios ket iti panangdadael iti dayaw wenno pananglais kenkuana babaen iti panagsao iti banag nga inuulbod maipapan kenkuana wenno babaen iti dakes nga galad, nga mangipakita ti kina-awan panagraem kenkuana.
Panangtabbaaw ti maysa nga tao no akkuenna nga isuna ket Dios wenno tuntonenna nga adda iti Dios a sabali ngem iti pudno nga Dios.
Dagiti dadduma nga patarus iti Ilokano ket naipatarus daytoy a balikas a kas "panangdadael ti dayaw," no dakamatenna iti panagtabbaaw kadagiti tattao.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Ti "tabbaawan" ket mabalin nga ipatarus a kas, ti "panangibaga iti dakes nga banag a maibusor" wenno "ti saan nga panagraem iti Dios" wenno "panangdadael iti dayaw."
Dagiti wagas ti panangipatarus ti "panagtabbaaw" ket mabalin nga inayon ti, "panagulbod maipapan iti sabsabali" wenno "panangdadael iti dayaw" wenno "panangiwaras iti saan a pudno nga sayangguseng."

panagungar

Ti blikas a "panagungar" ket dakdakamatenna ti panagbiag manen kalpasan iti ipapatay.

Ti kayatna a sawen no paungaren ti maysa a tao ket pannangpasubli manen ti biag iti maysa a tao. Ti Dios laeng iti adda pannakabalinna a mangaramid iti daytoy.
Ti sao a "panagungar" ket masansan a dakdakamatenna ti panagsubli ni Jesus iti biag kalpasan a natay.
Idi imbaga ni Jesus ti, "Siak ti Panagungar ken ti Biag" kayat a sawen nga isuna ti pagtaudan ti panagungar, ti makaigapu nga agbiag ti tattao ket agbiag manen.

Dagiti Singasing iti Panangpatarus

Ti sao a "panagungar" ket mabalin pay nga ipatarus a kas, "panagisubli iti biag" wenno, "nagbiag manen kalpasan a natay."
Ti narabaw a kaipapanan daytoy a sao ket "ibabangon" wenno "ti pannakabangon(manipud ti patay)."

Panangrabii ti Apo

Ti balikas a "Panangrabii ti Apo" ket inusar ni apostol Pablo a dakamatenna ti fiesta ti Ilalabas a pannangan ni Jesus a kaduana dagiti adalanna idi rabii a panangtiliw dagiti panguloen ti Judio kenkuana.

Kabayatan daytoy a pannangan, pinisipisi ni Jesus ti tinapay nga awan lebadurana ken inawaganna daytoy nga isu ti bagina nga iti mabiit ket madangran ken mapapatay.
Inawaganna ti kopa ti arak nga isu ti darana, nga agayosto iti mabiit a kas ipapatayna a kas daton para iti basol.
Imbilin ni Jesus a kas iti masansan a panagsasango dagiti pasurotna iti daytoy a pannangan, masapul a lagipenda ti ipapatay ken panagungarna.
Iti surat ni apostol Pablo kadagiti taga-Corinto, pinatibkerna pay a ti Panangrabii ti Apo kas maysa a kanayon nga aramiden dagiti namati ken ni Jesus.
Kadagiti iglesia tatta, masansan nga usarenda ti balikas a "communion" a dakamatenna iti Panangrabii ti Apo. Mausar met no dadduma ti balikas a "Maudi a Panangrabii."

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus daytoy a balikas a kas, "ti pannangan ti Apo" wenno "ti pannangan ni Apotayo a Jesus" wenno "ti pannangan iti pakalaglagipan ken ni Apo Jesus."

pangay-ayo

Ti dakdakamaten ti balikas a "pangay-ayo" ket ti sakripisio a naaramid tapno mapnek wenno matungpal ti linteg ti Dios ken tapno maikkat ti pungtotna.

Ti pannakaidaton ti dara ni Jesu-Cristo ket isu ti pangay-ayo iti Dios gapu kadagiti basbasol ti tattao.
Ti pannakatay ni Jesus idiay krus ti nangep-ep iti kasta unay nga unget ti Dios maibusor iti basol. Daytoy ti nangipaay ti dalan tapno paraburan ti Dios dagiti tattao ken tapno idiaya kadakuada ti biag nga agnanayon.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus a kas "pannakaep-ep" wenno "pinakawan ti Dios ti basbasol ken impaayna ti parabur kadagiti tattao."
Ti sao nga "pakapakawanan" ket aginnassideg ti kayatna a sawen ti "pangay-ayo." Napateg unay a pagpadisen daytoy no kasano a nausar dagitoy a dua a balikas.

pangngarig

Ti pangngarig ket ababa nga istoria a nausar tapno iladawan ti nasayaat a kababalin wenno adalen a maipapan iti relihion.

Nangusar ni Jesus kadagiti pangngarig tapno mangisuro kadagiti adalanna.

pannakabalin

Ti balikas a "pannakabalin" ket dakdakamatenna ti kabaelan nga aramiden dagiti banbanag wenno aramiden dagiti banag a mapasamak, a masansan a mangaramat ti nakakaskasdaaw nga pigsa ken turay.

Ti "pannakabalin iti Dios" ket dakdakamatenna ti kabaelan iti Dios a mangaramid kadagiti banbanag a saan a kabaelan nga aramiden dagiti tattao.
Ti Dios ti kangangatoan a turay ken addaan ti naan-anay a pannakabalin kadagiti amin a pinarsuana.
Inikkan ti Dios dagiti tattaona iti pannakabalin a mangaramid ti kayatna, tapno inton mangagasda kadagiti tattao wenno agaramidda kadagiti dadduma a milagro ket mabalinanda daytoy babaen ti pannakabalin ti Dios.
Gapu ta ni Jesus ken ti Espiritu Santo ket Dios met laeng, addaanda ti agpada a pannakabalin.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti balikas a "pannakabalin" ket mabalin nga ipatarus a kas "kabaelan" wenno "pigsa" wenno "kired" wenno "kabaelan nga mangaramid kadagiti milagro" wenno "panagtengngel."
Ti panagisao a kas "isalakandakami manipud iti pannakabalin dagiti kabusormi" ket mabalin nga ipatarus a kas "isalakandakami manipud iti pinangparparigat dagiti kabusormi" wenno "ispalendakami manipud iti panangituray dagiti kabusormi," iti daytoy a pagsasaritaan ti "panagkabalin" ket isu iti panangaramat ti pigsa ti maysa a tao tapno tenglenna ken parigatenna dagiti dadduma.

pannakikadua, panagkakadua

Iti sapasap, ti balikas a"pannakikadua" ket dakdakamatenna iti pannakigayyem dagiti kamkameng iti bunggoy dagiti tattao nga agpapada dagiti hilig, kaykayatan ken kapkapadasan.

Idiay Biblia, dagiti balikas a "pannakikadua" wenno panagkakadua ket masansan a dakdakkamatenna ti panagmaymaysa dagiti namati ken ni Cristo.
Ti panagkakadua dagiti Kristiano ket iti adda a panagkukuyog dagiti namati babaen iti pannakipagrelasionda ken ni Cristo ken iti Espiritu Santo.
Impakita dagiti nagka-una a Kristiano ti pannakikadua wenno panagkakadua babaen ti panagdendengngeg kadagiti sursuro dagiti Sao ti Dios ken panagkarkararag nga agkakadua, babaen ti panangibingay dagiti sanikuada, ken pannanganda nga agkakadua.
Dagiti Kristiano ket adda met iti pannakikadua iti Dios babaen iti pammatida ken ni Jesus ken iti sakripisiona a ipapatay idiay krus, a nangikkat ti lapped iti nagbaetan ti Dios ken dagiti tattao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas tapno ipatarus ti "pannakikadua"ket mabalin a karaman ti "sangsangkamaysa a panagbibinningay" wenno "panagtitimpuyog" wenno "panagkukuyog" wenno "taripnong dagiti Kristiano."

pannakikamalala, mannakikamalala, mannakikamalala a babai

Ti balikas a "pannakikamalala" ket maipapan iti basol ti naasawaan a tao a makikaidda iti saanna nga asawa. Ti balikas a "mannakikamalala" ket iladladawanna ti ugali iti tao a nakaaramid iti daytoy a basol.

Ti kadawyan a dakdakamatenna ti balikas a "mannakikamalala" ket dagiti tattao a nakikamalala.
No maminsan ti balikas a "mannakikamalala a babai" ket nausar tapno maipakita a daytoy ket maysa a babai ti nakikamalala.
Ti pannakikamalala ket mangdadael iti sapata dagiti agassawa, nga inaramidda iti tunggal maysa idiay tulag iti panagasawada.
Imbilin ti Dios kadagiti Israelita a saanda a makikamalala.
Ti balikas a "mannakikamalala" ket masansan a nausar a pangiladawan ti kapanunotan tapno maipalawag a dagiti tattao ti Israel ket saan a napudno iti Dios, kangrunaan idi nagrukbabda kadagiti palso a dios.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

No iti pangpanggepenyo a pagsasao ket awananda iti maysa a sao, nga iti kayatna a sawen ket "pannakikamalala," daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus nga adda iti ragup iti sasao a kas iti, "nakikaidda iti asawa ti sabali" wenno "nakinaig iti asawa ti sabali a tao."
Sumagmamano a pagsasao ket adda narikus a wagas tapno ibaga iti pannakikamalala, a kas iti "makikaidda iti asawa iti sabali" wenno "saan nga napudno iti asawana."

pannubok, padas

Ti balikas a "pannubok" ket dakamatenna iti narigat wenno nasakit a kapadasan a mangipakita kadagiti pagpigsaan ken pagkapuyan iti tao.

Us-usaren no maminsan ti Dios dagiti pannubok tapno iwarnak ti basol dagiti tattao. Ti pannubok ket makatulong iti tao tapno tumallikod iti basol ken tapno umasideg iti Dios.
Ti balitok ken dadduma a landok ket mapadas babaen iti puor tapno makita iti kinadalus ken kinatibker dagitoy. Iladawanna daytoy no kasano nga aramaten ti Dios ti nasakit a pasamak tapno padasenna dagiti tattaona.
Ti kayatna a sawen iti "ikabil iti pannubok" ket "karitenna iti maysa a banag wenno maysa a tao tapno paneknekanna iti pategna."
Imbaga ni Jesus ken ni Satanas a maysa a biddut ti panangpadas iti Dios. Isuna ket mannakabalin-amin, nasantoan a Dios nga adda iti ngatoen iti tungal banag ken tunggal maysa.
Pinadas ti Dios dagiti tattao, ngem saanna a sinulisog ida. No pay kasta ni Satanas iti nangsulisog kadagiti tattao tapno agbasol.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "padasen" ket mabalin nga ipatarus a kas "kariten" wenno "pakaigapuan ti narigat a kapadasan" wenno "paneknekan."
Dagiti wagas tapno ipatarus ti "maysa a pannubok" ket mabalin a "maysa a karit" wenno "maysa a nasakit a kapadasan."
Ti "maipan iti pannubok" ket mabalin nga ipatarus a kas "padasen" wenno "mangaramid iti karit" wenno "piliten a paneknekan iti sarili."
Ti balikas a "pannubok" ken "sulisog" ket masapul nga ipatarus a nagdumada.

parabur wenno grasia, naparabur

Ti sao a "parabur" ket dakamatenna ti panagtulong wenno bendision a maited iti maysa a tao a saana a pinagbannugan. Ti balikas a "naparabur" ket iladawanna ti maysa a tao a mangipakita ti parabur kadagiti sabali.

Ti parabur ti Dios kadagiti managbasol a tao ket naited a sagut nga awan bayadna.
Ti wagas(konsepto) iti parabur ket dakamatenna met ti panagbalin a kinaimbag ken panangpakawan ti maysa a tao a nakaaramid ti biddut wenno makasakit a banbanag.
Dagiti ragup ti sasao a "nakasarak iti parabur" ket "idiom" a ti kayatna a sawen, ket umawat ti tulong ken asi manipud iti Dios. Masansan a karaman ti kayatna a sawen a naay-ayo ti Dios iti maysa a tao isu a tinulonganna isuna.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti sabali a wagas a mabalin nga ipatarus ti "parabur" ket karaman ti, "nainlangitan a kinaimbag" wenno "pabor ti Dios" wenno "kinaimbag ti Dios ken panangpakawan kadagiti managbasol" wenno "naasi nga kinaimbag."
Ti balikas a "naparabur" ket mabalin nga ipatarus a kas "napnuan ti parabur" wenno "naimbag" wenno "na-asi" wenno "naimbag a mananga-asi."
Ti "idiom" nga, "nakasarak iti parabur iti imatang iti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas "nakaawat iti asi manipud iti Dios" wenno "tinulongan isuna ti mananga-asi a Dios" wenno "impakita ti Dios ti panang-ayon kenkuana"wenno "naay-ayo ti Dios kenkuana isu a tinulonganna isuna."

pasantoen, pannakapasanto

Ti pasantoen ket tapno mailasin wenno aramiden a nasantoan. Ti pannakapasanto ket isu iti yaaddang iti pannakapasanto.

Idiay Daan a Tulag, dagiti napudno a tattao ken banbanag ket napasanto, wenno naisina, para iti panagserbi iti Dios.
Isursuro ti Baro a Tulag a pasantoen ti Dios dagiti tattao a namati kenni Jesus. Pinasantona dagitoy ken inlasinna nga agserbi kenkuana.
Dagiti mamati kenniJesus ket naibilin met a pagsantoenda dagiti bagida iti Dios, tapno nasantoanda iti aniaman nga aramidenda.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti balikas a, "tapno pasantoen" ket mabalin nga ipatarus a kas "tapno mailasin" wenno "tapno aramiden a nasantoan" wenno "tapno madalusan."
No pasantoen dagiti tattao ti bagida, kayatna a sawen a dalusanda ti bagida ken idatonda ti bagida iti trabaho ti Dios. Masansan a ti sao nga "ikonsagrar" ket nausar idiay Biblia a daytoy ti kaipapananna.
Iti daytoy a kaipapanan ti "ikonsagrar" ket mabalin nga ipatarus daytoy a kas "idaton ti maysa a tao."

pasindayaw, agpasindayaw, napasindayaw

Ti kayatna a sawen ti balikas nga "agpasindayaw" ket ti panagsao nga sipapalangguad maipapan iti maysa nga banag. Masansan a ti kayatna a sawen daytoy ket tapno ipalastogna ti maipapan iti bagina.

Ti maysa a tao nga "napasindayaw" ket sarsaritaenna ti maipapan iti biagna iti kinapalangguad a wagas.
Binabalaw iti Dios dagiti Israelita gapu iti "panagpasindayawda" kadigiti didiosenda. Nagdaydayawda nga nakuspag kadagiti didiosen imbes nga iti pudno nga Dios.
Sarsaritaenna met ti Biblia ti maipapan kadagiti tattao a napasindayaw a kas kadagiti banbanag a kinabaknangda, ti pigsada, dagiti taltalonda a nabunga, ken dagiti lintegda. Ti kayatna a sawen daytoy a napasindayawda maipapan kadagidiay a banbanag ket saanda nga binigbig a ti Dios iti nangted dagitoy kadakuada.
Impaganetget ti Dios kadagiti Israelita nga "agpasindayawda" nga amammoda Isuna.
Sarsaritaen met ni apostol Pablo ti maipapan iti panagpasindayaw iti Apo, a ti kayatna nga sawen ket agra-o ken agyaman iti Dios kadagiti amin a naaramidanna kadakuada.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a wagas tapno ipatarus iti "agpasindayaw" ket mabalin a mainayon "agpalastog" wenno "agsao a sipapalangguad" wenno "agpalangguad."
Ti balikas a napasindayaw ket mabalin met nga ipatarus babaen iti sao wenno ragup iti sasao nga addaan kaipapanna nga, "napnoan iti kinapalangguad a sasao" wenno "napalangguad" wenno "sipapalangguad a sasawenna ti maipapan iti bagina."
No maipapan ti panagpasindayaw iti wenno maipapan iti panangammo iti Dios, mabalin daytoy nga ipatarus a kas "ipannakkelna iti" wenno "intan-okna ti" wenno "agrag-o unay maipapan iti" wenno "pagyaman iti Dios maipapan iti."
Dadduma nga pagsasao ket addaan iti dua nga balikas para iti "panagpannakkel": ti maysa ket iti saan a nasayaat a wagas, nga ti kayatna a sawen ket panagbalin a nakuspag, ken ti maysa ket nasayaat a wagas, nga ti kaipapanan ket panagpannakkel gapu iti trabahona, pamiliana, wenno pagilianna.

pastor

Ti balikas a "pastor" ket narabaw a kapada ti sao nga "agay-aywan." Nausar a kas titulo para iti maysa a tao a mangidadaulo iti naespirituan para iti bunggoy dagiti namati.

Iti Iloko a pannakaipatarus ti Biblia, ti "pastor" ket naminsan laeng a naaramat, idiay libro ti taga Efeso, iti kapada a sao a naipatarus a kas "agay-aywan" iti sadinoman.
Iti daduma a pagsasao, ti sao nga "pastor" ket kapada ti sao nga "agay-aywan."
Isu met laeng ti nausar a sao a nausar ken ni Jesus a kas naimbag nga Agay-aywan."

Dagiti Singasing iti Panagipatarus

Kasayaatan nga ipatarus daytoy a balikas iti sao nga "agay-aywan" idiay pangpangepen a pagsasao.
Dagiti dadduma a wagas tapno ipatarus daytoy a balikas ket mabalin nga iraman ti " agay-aywan iti naispirituan" wenno "panangay-aywan iti mangidadaulo kadagiti Kristiano"

pasuli a bato

Ti dakdakkamaten ti balikas a "pasuli a bato" ket ti dakkel a bato a naisangsangayan ti pannakaputedna ken naikabil idiay suli ti pundasion iti pasdek.

Iti maysa a pasdek, amin dagiti batbato ket narukod ken naikabil a naikamang iti pasuli a bato.
Napateg unay para iti tibker ken lagda ti sibubukel a patakder.
Idiay Baro a Tulag, ti Gimong dagiti namati ket "metaphorically" a naikompara iti pasdek, a ni Hesu-Kristo ti "pasuli a bato."
Iti kasta met lang nga wagas, ti pasuli a bato iti pasdek ket iti mangtulong ken mangibaga iti kasasaad ti sibubukel a pasdek, isu a ni Hesu-Kristo ti pasuli a bato a nakasaadan ken mangtultulong iti Gimong dagiti namati.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "pasuli a bato" ket mabalin met nga ipatarus a kas "kangrunaan a bato iti pasdek" wenno "pundasion a bato."
Ibilang pay no ti pangpanggepen a pagsasao ket adda ti balikas para iti paset ti pundasion iti pasdek, a kangrunaan a sarapa. No adda, daytoy a balikas ket mabalin nga usaren.
Maysa pay a wagas tapno ipatarus daytoy ket mabalin nga, "ti pundasion a bato nga us-usaren iti suli ti pasdek."
Napateg a pagtalinaeden ti kinapudno a daytoy ket dakkel a bato, a nausar a kas natibker ken natalged nga aruaten. No saan a maus-usar dagiti bato iti panagpatakder kadagiti pasdek, mabalin nga adda sabali a sao a mabalin nga usaren a ti kayatna a sawen ket "dakkel a bato."

Pentecostes, Fiesta iti Panagapit

Ti Pentecostes ket nagan a Griego para ti Fiesta iti Panagapit nga fiesta dagiti Judio a maaramid kalpasan iti limapulo nga aldaw iti Ilalabas.

Ti Aldaw iti Pentecostes ket umuna nga aldaw iti Fiesta iti Panagapit.
Ti Fiesta iti Panagapit ket mapasamak tapno rambakan iti panagpatengga iti panagapit kadagiti bukbukel. Daytoy met laeng ti tiempo tapno lagipen no kaano nga inted ti Dios ti Linteg kadagiti Israelita babaen ken ni Moises.
Idiay Baro a Tulag, ti aldaw iti Pentecostes ket kangrunaan nga adda kaipapananna gapu ta iti daytoy nga aldaw ti panangiparukpok wenno panangibuyat iti Dios ti Espiritu Santo kadagiti pasurot ni Jesus kalpasan iti panagungarna ken nagsubli idiay langit.

profeta, padto, ipadto, mammadto, babai a profeta

Ti "profeta" ket isu ti lalaki a mangibaga iti mensahe ti Dios kadagiti tattao. Ti babai a mangaramid iti daytoy ket maawagan a "babai a profeta."

Ti immun-una a balikas para iti profeta ket "mammadto" wenno "maysa a tao a makakita iti mapasamak iti masakbayan."
No pay kasta, no maminsan ti balikas a "mammadto" ket dakdakamatenna ti maysa a mammadles wenno dadduma a palso a profeta.
Masansan a pakdaaran dagiti profeta dagiti tattao nga agbabawida kadagiti basolda ken agtulnogda iti Dios.
Ti padto ket isu ti mensahe nga ibaga ti profeta. Ti kayat a sawen ti "ipadto" ket ti panangibaga kadagiti mensahe ti Dios.
Masansan a ti mensahe iti maysa a padto ket maipapan iti maysa a banag a mapasamakto iti masakbayan.
Adu kadagiti padto idiay Daan a Tulag ket natungpalen.
Ti "palso a profeta" ket maysa a tao a mangibaga kadagiti mensahe manipud iti palso a dios, kas ken ni Baal, wenno ti mangibagbaga a dagiti mensahena ket naggapu iti Dios ngem saan met a pudno a ti Dios ti nagtaudan dagiti mensahena.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti balikas a "profeta" a kas "tao a mangibagbaga iti mensahe ti Dios" wenno "tao nga agsasao para iti Dios" wenno "tao nga mangibagbaga kadagiti mensahe ti Dios."
Dagiti wagas tapno ipatarus ti "padto" ket mabalin a karaman dagiti, "mensahe manipud iti Dios" wenno "mensahe ti profeta."
Dipende iti linaonna, ti balikas nga "ipadto" ket mabalin nga ipatarus a kas "ibaga dagiti sao a nagtaud iti Dios" wenno "ibaga ti mensahe ti Dios maipapan kadagiti mapasamakto iti masakbayan."
Mabalin nga ipatarus ti balikas a "babai a profeta" a kas, "babai a mangisao para iti Dios" wenno "babai nga agsarita para iti Dios" wenno "babai a mangibaga kadagiti mensahe ti Dios."

pudno, agpayso, kinapudno, kinaagpayso

Dagiti balikas a "pudno" ket dakamatenna ti kabuklan a kinapudno, dagiti pasamak a a pudno a napasamak, ken dagiti salaysay a pudno a naibaga.

Dagiti pudno a banbanag nga agpayso, saan a tinulad, pudno(actual), isu't umisu, maiyanatop iti linteg, ken pudno a napasamak.
Ti pudno ket ti kinamannakaawat, pammati, pudno a napasamak, wenno salaysay a pudno.
Impakita ni Jesus ti kinapudno ti Dios kadagiti sasaona nga imbagana.
Ti sasao ti Dios ket ti kinapudno, ibagbagana dagiti banag a pudno a napasamak ken naisuro no ania ti pudno maipanggep iti Dios ken maipanggep iti amin a banag nga inaramidna.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna ken no ania iti nailadawan, ti balikas a "pudno" ket mabalin a naipatarus babaen ti "agpayso" wenno "pudno a napasamak" wenno "usto" wenno "umisu" wenno "nalawag" wenno "saan a tinulad."
Dagiti wagas tapno ipatarus ti balikas a "kinapudno" ket mabalin nga iraman no, "ania ti pudno" wenno "pudno a napasamak" wenno "awan dua-dua" wenno "pagannurotan."
Dagiti palagip para iti panangipatarus kadagitoy a ragup dagiti sasao:
"awaten no ania ti pudno"---"patien ti kinapudno."

pulotan, napulotan, nabukbokan iti lana, sinapsappoan ti lana

Ti kayatna a sawen ti balikas a "pulotan" ket ti panangsapsapo wenno panangibukbok ti lana iti tao wenno banag. No dadduma ti lana ket naglalaok a rekrekado, a mangted ti nasam-it ken nabanglo nga angot. Mausar met daytoy a balikas a pangiladawan no maipapan iti panangpili ken panangpabileg iti Espiritu Santo iti maysa a tao.

Idiay Daan a Tulag, dagiti papadi, ar-ari, ken dagiti propeta ket mabukbokan iti lana tapno mailasinda para iti naisangsangayan a panagserbi iti Dios.
Dagiti banbanag kas kadagiti altar wenno ti tabernakulo, ket nabukbokan met ti lana tapno maipakita a mausar dagitoy iti panagrukbab ken panagdaydayaw iti Dios.
Idiay Baro a Tulag, dagiti masakit a tattao ket nabukbokan ti lana para iti pannakaagasda.
Namindua a naisurat idiay Baro a Tulag a ni Jesus ket napulotan iti pabanglo iti maysa a babai, a kas tignay ti panagrukbab. Naminsan ket kinunana ni Jesus a gapu iti panangaramid daytoy iti babai ket isagsaganana ni Jesus iti pannakaitanemna iti masakbayan.
Kalpasan ti pannakatay ni Jesus, insagana dagiti gagayyemna ti bagina iti pannakaipumponna babaen ti panangsapsapoda iti lana ken rekado/pabanglo.
Ti kayatna a sawen iti titulo a "Mesias" (Hebreo) ken "Cristo"(Griego) ket "Ti (Maysa a) Napulotan."
Ni Jesus a Mesias ti maysa a napili ken napulotan a kas Propeta, Kangatoan a Padi, ken Ari.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti balikas a "napulotan" ket mabalin nga ipatarus a kas "bukbokan ti lana" wenno "ikkan ti lana iti" wenno "pagbalinen a nasantoan babaen ti panangibukbok iti lana a bangbanglo."
Ti "napulotan" ket mabalin nga ipatarus a kas "napasanto babaen iti lana" wenno "nadutokan" wenno "napasanto."
Iti sumagmamano a linaon ti balikas a "pulotan" ket mabalin nga ipatarus a kas "dutokan."
Ti ragup dagiti sasao a kas " ti napulotan a padi," ket mabalin nga ipatarus a kas "ti padi a napasanto babaen iti lana" wenno "ti padi a nailasin babaen ti pannakabukbok iti lana."

pungtot, unget

Ti pungtot ket napalalo nga unget a no maminsan ket atiddog ken awan patinggana. Kangrunaan a dakdakamatenna daytoy ti nainkalintegan a panangukom ti Dios iti basol ken panangdusana kadagiti tattao a sumalungasing a maibusor iti Dios.

Idiay Biblia, "iti pungtot" ket masansan a dakdakamatenna ti unget ti Dios kadagiti nagbasol a maibusor kenkuana.
Ti "pungtot ti Dios" ket mabalin pay a mangdakamat iti panangukomna ken panangdusana para iti basol.
Ti pungtot iti Dios ket nainkalintegan a pannusa para kadagiti saan a nagbabawi kadagiti basbasolda.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, iti dadduma a wagas, daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus a mairaman ti "napalao nga unget" wenno "nalinteg a panangukom" wenno "unget."
No pagtungtongan ti pungtot iti Dios, siguradoem a ti sao wenno ragup iti sasao a mausar a mangipatarus iti daytoy a balikas ket saanna a dakamaten ti gura a maitutop iti managbasol. Ti pungtot iti Dios ket nalinteg ken nasantoan.

puso

Ti balikas a "puso" idiay Biblia ket masansan a nausar a panangiladawan tapno dakamatenna ti kapanunotan, karirikna, tarigagay ket pagayatan ti maysa a tao.

Ti addaan ti "natangken a puso" ket masansan a panangisao a kayatna a sawen ket ti saan a panagtulnog iti Dios.
Ti kayatna a sawen ti panangisao nga "iti amin a pusok" wenno "iti sibubukel a pusok" ket iti panangaramid iti maysa a banag nga awan makalapped, naan-anay nga insapataan ken pagayatan
Ti kayatna a sawen ti "idiom" nga "ipapuso" ket sipupudno a mangaramid iti maysa a banag ken ipatungpal daytoy iti tunggal biag.
Iladawan ti balikas a "napaay a puso" ti maysa a tao a naliday unay. Nakaru a napasakitan ti kaririknada.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Sumagmamano a pagsasao ket agusar iti nagduduma a paset ti bagi a kas "buksit" wenno "dalem" tapno dakamaten dagitoy a kapanunotan.
Dadduma a pagsasao ket agusar iti maysa a sao tapno iyebkas dagitoy sumagmamno a kapanunotan ken sabali a sao tapno iyebkas ti dadduma.
No ti "puso" wenno dadduma a paset ti bagi ket awan ti kastoy a kaipapananna, ti dadduma a pagsasao ket awan iti panangiladawan a wagas ken ibagada a "kapanunotan" wenno "karirikna" wenno "tartarigagayan" imbes nga agusar iti "figure of speech."
Dipende iti linaonna, mabalin nga ipatarus ti "iti amin a pusok" wenno "iti sibubukel a pusok" a kas, "iti amin a pigsak" wenno "iti naan-anay a panangidaton" wenno "naan-anay."
Ti ragup ti sasao nga, "ipapuso" ket mabalin nga ipatarus a kas, "saan a pagang-angawan" wenno "pagpanunotan a nalaing."
Mabalin nga ipatarus ti "idiom" a "natangken a puso" a kas, "nakaru a panagsukir" wenno "agkedked nga agtulnog" wenno "agtultuloy nga agsukir iti Dios."
Ti wagas a panangipatarus iti "napaay a puso" ket karaman iti, "naliday unay" wenno "makarikna iti nakaru a pannakasakit."

regta, naregta

Ti dakdakamaten ti balikas nga "regta" ket iti regget iti panamati ken iti panagaramid kadagiti banbanag. Ti panagbalin nga naregta ket iti panagbalin nga naregget para iti banag nga ar-aramidem ken napapati para iti maysa nga panggep ken kapapanunotan.

Ti regta ket ramanenna iti kaadda iti naimpusoan nga tarigagay ken tignay nga mangitandudo ken mangsuporta iti nasayaat nga gandat. Kanayon daytoy nga maar-aramat maipapan iti maysa nga tao nga napudno nga agtultulnog iti Dios ken mangisuro pay kadagiti sabali nga agtulnog ken agbalin met nga napudno.
Ti naregta ket ramanenna iti kaipapanan iti panangikabil iti adu nga pamuspusan iti panangaramid kadagiti banbanag ken napasnek nga panagtultuloy iti dayta nga nairugi.
Ti dakdakamaten ti "regta iti Apo" wenno ti "regta ni Yahweh" ket iti kinabileg ti Dios, napapati nga panangbendision kadagiti tattaona wenno tapno makita ti pannakapatungpal iti hustisia.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Tapno "agbalin nga naregta" ket mabalin met nga ipatarus babaen iti, "agbalin nga napasnek" wenno "aramiden amin iti a pamuspusan."
Mabalin met nga ipatarus ti balikas nga "regta" a kas "sibibiag nga debosion" wenno "napinget nga determinasion" wenno "nalinteg nga kinaregget."

Sabbath, aldaw a Panaginana

Ti Sabbath ket ti naisangsangayan nga aldaw iti tunggal lawas nga imbilin ti Dios kadagiti Israelita nga aldaw iti panaginana.

Ti Sabbath ket ti tunggal maikapito (maudi) nga aldaw ti makalawas.
Kalpasan ti panangparsua ti Dios iti lubong iti innem nga aldaw, naginana isuna iti maikapito nga aldaw. Iti kasta met laeng a wagas, binilin ti Dios dagiti Israelita a ngilinenda ti maikapito nga aldaw a kas naisangsangayan nga aldaw tapno aginana ken agdaydayaw kenkuana.
Para kadagiti Judio, mangrugi ti Sabbath iti Biernes apaman a lumnek ti init ken aglippas inggana iti ililinnek ti init iti Sabado.

Dagiti Singasing iti Panagipatarus:

Mabalin pay daytoy nga ipatarus a kas "aldaw ti panaginana" wenno "aldaw a saan nga agtarabaho" wenno "aldaw a naginana ti Dios."
Dagiti dadduma a panangipatarus ket ikadakkelda ti letra daytoy a balikas tapno maipakita a daytoy ket naisangsangayan nga aldaw, a kas koma iti," Aldaw ti Sabbath" wenno "Aldaw a Panaginana."
Ibilangyo met no kasano a naipatarus daytoy a balikas iti lokal wenno nasional a pagsasao.

Saduseo

Dagiti Saduseo ket bunggoy dagiti pulitiko a Judio a papadi kabayatan iti tiempo ni Jesu-Cristo a mangsupsuporta iti panagturay ti Roma ken saanda a mamati iti panagungar dagiti natay.

Dagiti Saduseo ket babaknang, nangangato a klase iti Judio nga addaan kadagiti nabibileg nga akem iti panangidaulo a kas iti panguloen a padi ken kangatoan a padi.
Kadagiti pagrebbengan dagiti Saduseo ket mairaman iti panangpatalinaed iti kinaurnos iti templo ken dagiti trabaho ti papadi kas kuma iti panangidaton kadagiti sakripisio.
Dagiti Saduseo ken Fariseo ket addaan iti dakkel a paset iti pannakailansa ni Jesu-Cristo iti krus.
Nagsao ni Jesus ti maibusor kadagiti dua a bunggoy ti relihion gapu iti kinaagum ken kinamanaginsisingpetda.

sagut

Ti balikas a "sagut" ket dakamatenna ti maysa a banag a naited wenno naipaay iti maysa a tao. Ti sagut ket naited nga awan ti namnamaen a maala a kasukatna.

Ti kuarta, makan, badu, wenno dadduma a banag a maited kadagiti nakurapay ket maawagan a "sagut."
Idiay Biblia, ti daton wenno sakripisio a maited iti Dios ket maawagan met a sagut.
Ti sagut a pannakaisalakan ket maysa a banag nga inted ti Dios kadatayo babaen ti panamati ken ni Jesus.
Idiay Baro a Tulag, ti balikas a "sagut" ket nausar met tapno dakamatenna ti naisangsangayan a naispirituan a kababalin nga inted ti Dios kadagiti amin a Kristiano tapno agserbi iti dadduma a tattao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti sapasap a balikas para iti "sagut" ket mabalin nga ipatarus nga addaan sao wenno ragup ti sasao a ti kayatna a sawen ket "maysa a banag a naited."
Iti kabaelan ti maysa a tao nga addaan sagut wenno naisangayan a kababalin a nagtaud iti Dios, ti balikas a "sagut manipud iti espiritu" ket mabalin nga ipatarus a kas, "naispirituan a kababalin" wenno "naisangsangayan a kabaelan manipud iti Espiritu Santo" wenno"naisangsangayan a naispirituan a kinalaing nga inted ti Dios."

salmo

Ti salmo ket sagrado a kanta, masansan a naurnos a daniw a nagbalin a kanta. Ti libro a Dagiti Salmo iti Daan a Tulag ket adda kadagitoy a kankanta nga insurat dagiti Israelita.

Insurat da Moises ken Ari David dagiti salmo nga inusar ti nasion iti Israel iti panagdaydayawda iti Dios.
Mabalin nga usaren dagiti Salmo iti panangiyebkas iti ragsak, pammati ken panagraem, kasta met iti saem ken ladingit.
Idiay Baro a Tulag, naisuro kadagiti Kristiano nga agkanta kadagiti salmo a kas maysa a wagas ti panagdayaw iti Dios.

salungasing, agbasol, panagsalungasing

Ti panagsalungasing ket ti panagsukir a tignay a panangdadael iti bilin, turay, wenno nasayaat nga annuroten. Ti kayat a sawen ti panagsalungasing ket ti bukbukod a panagtallikod kadagiti banag nga imbaga ti Dios nga aramidem.

Pangiyarigan, ti panagsalungasing ket mabalin a nadakamat a kas "panaglabes," dayta ket, limmabes iti pagpatinggaan a naisimpa para iti pagsayaatan ti tattao ken dagiti dadduma.
Ti Biblia ket saritaenna ti maipanggep iti "panagsalungasing" (kinasukir), "basol" (aramid iti dakes) ken "kinarugit" (kinadakes). Pakairamananda amin ti kaipapanan iti aramid a panangsupiat iti pagayatan ti Dios ken panaglabsing kadagiti bilinna.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Mabalin nga ipatarus ti "salungasing" a kas "basol" wenno "saan a panagtulnog" wenno "agsukir."
No ti bersikulo ket usarenna ti dua a balikas a ti kayatna a sawen ket "basol" wenno "salungasing" wenno "panaglabsing," napateg unay, no mabalbalin nga agusar ti saan nga agpada a wagas tapno ipatarus dagitoy a balikas. Masansan a dua wenno sumurok dagiti balikas nga addaan iti agpada a kaipapanan nga nausar tapno iyunay-unayna no ania ti ibagbaga wenno tapno ipakita ti pategna daytoy.

santuario

Ti narabaw a kaipapanan ti balikas a "santuario" ket "nasantoan a lugar" ken dakamatenna ti lugar a pinasagrado ken pinasanto ti Dios. Mabalin pay a dakamatenna daytoy iti lugar a mangmangted iti pannakasalaknib ken kinatalged.

Idiay Daan a Tulag, ti balikas a "santuario" ket masansan a maaramat a dakamatenna ti tabernakulo wenno templo a napatakder a pakasarakan kadagiti "nasantoan a lugar" ken "kasasantoan a lugar".
Dakdakamaten ti Dios ti santuario a kas lugar a pagnanaedanna a kadwana dagiti tattaona, dagiti Israelita.
Aw-awagan pay ti Dios ti bagina a kas "santuario" wenno natalged a lugar a para kadagiti tattaona a pakasarakanda iti pannakasalaknib.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket addaan iti kangrunaan a kaipapanan a "ti lugar a nailasin".
Dipende iti linaonna, ti balikas a "santuario" ket mabalin nga ipatarus a kas "nasantoan a lugar" wenno "sagrado a patakder" wenno "nasantoan a lugar a pagnanaeden ti Dios" wenno "nasantoan a lugar ti pannakasalaknib" wenno "nasagradoan a lugar ti kinatalged."
Ti ragup ti sasao a "shekel (ti kangrunaan a klase iti kuarta ti agdama a tiempo idiay Israel) iti santuario" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ti klase ti shekel a naited para iti tabernakulo" wenno "shekel a naaramat a kas buis iti panangaywan iti templo."
Iti agdama a tiempo iti Iloko a sao a "santuario" ket masansan a dakamatenna iti kangrunaan a siled ti simbaan a mausar para iti pagdaydayawan. Siguradoem a ti panangipatarus iti daytoy a balikas ket maawatan idiay teksto ti Biblia.

sao ti Dios, sao ni Yahweh, sao iti Apo, Nasantoan a Surat

Ti balikas a "sao ti Dios" ket dakdakamatenna ti aniaman nga impakaammo ti Dios kadagiti tattao. Karamanna dagitoy dagiti naibagan ken naisuraten a mensahe.

Kalpasan a naisurat dagiti sao ti Dios iti adu a tawen, mabalin pay laeng a basaen dagiti tattao dagitoy a Nasantoan a Surat ken ammoen dagiti sursuro ti Dios.
Ti balikas a "dagiti Nasantoan a Surat" ket dakdakamatenna ti kangrunaan a naisurat mensahe nga imbaga ti Dios nga isurat dagiti tattao.
Dagiti mainaig iti balikas a "sao ni Yahweh" ken "sao ti Apo" ket masansan a dakamatenna ti maysa a nalawag a mensahe manipud iti Dios a naited iti maysa a profeta wenno sabali a tao iti Biblia.
No dadduma agparang daytoy a kas iti "ti Sao" wenno "Saok" wenno "Saom" (no pagsasaritaan ti maipapan iti sao ti Dios).
Iti Baro a Tulag, naawagan ni Jesus a "ti Sao" ken "ti Sao ti Dios." Ti Kayat a sawen dagitoy a paulo a ni Jesus ti mangiparangarang ti kinasiasino ti Dios, gapu ta isuna a mismo ket Dios .

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, dagiti sabali a wagas tapno ipatarus daytoy a balikas ket mabalin a karaman dagiti, "ti mensahe ni Yahweh" wenno "mensahe ti Dios" wenno "dagiti sursuro a naggapu iti Dios."
Mabalin a nalawlawag pay daytoy iti dadduma a pagsasao no aramiden daytoy a pangkaaduan a balikas ken ibaga a "dagiti sao ti Dios" wenno "dagiti sao ni Yahweh."

sapata

Ti sapata ket maysa a kari nga aramiden ti maysa a tao iti Dios. Ti tao ket agkari nga aramidenna iti maysa a banag tapno kangrunaan a mapadayawan ti Dios wenno mangipakita iti panangipangpangruna kenkuana.

Ti sapata ket mabalin met nga ited tapno mangipakita iti panangipangpangruna ken panagayat ti Dios nga awan ti dawdawaten nga uray ania kenkuana nga supapak.
Ti tao ket mabalin a mangaramid iti sapata tapno dumawat kan ni Apo Dios iti naisangsangayan a panangsalaknib, kasapulan, wenno pannakaadda a kasukat iti panangaramid iti sapata.
Saanna a masapul a tungpalen ti Dios iti dawat a kidkiddawen ti tao para iti sapatanna.
Kalpasan a ti tao ket nagaramid iti sapata, rumbengna a tungpalen dayta a sapata.
Ti saan a panagtungpal ti maysa a tao ti sapata ket mangted iti sungsungbatanna iti pangukoman iti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna , ti "sapata" ket mabalin nga ipatarus a kas "napasnek a kari" wenno "kari a naaramid para iti Dios."
Daytoy a sao ket masapul a maipatarus a naiduma ngem ti "kari."

Satanas, diablo, ti nadakes

Ti diablo ket maysa nga espiritu a pinarsua ti Dios, ngem nagrebelde isuna iti Dios ket nagbalin a kabusor ti Dios. Ti diablo ket maawagan met a "Satanas" ken "ti kadadaksan."

Kagura ni Satanas, a diablo ti Dios ken ti amin a pinarsua ti Dios, gapu ta kayatna nga isuna ti sumublat a Dios ken maidaydayaw a kas Dios.
Sulisogen ni Satanas dagiti tattao tapno agrebeldeda iti Dios.
Imbaon ti Dios ti Anakna a ni Hesus, tapno mangispal kadagiti tattao manipud iti panangtengngel ni Satanas.
Ti kayat a sawen ti nagan a "Satanas" ket "kabusor" wenno "kalaban."
Ti kayatna a sawen ti sao a "diablo" ket "managpabpabasol."

Dagiti singasing iti Panangipatarus:

Ti sao a "diablo" ket mabalin pay nga ipatarus a kas "ti managpabpabasol" wenno "ti kadadaksan" wenno "ari dagiti espiritu a dakes" wenno "panguloen dagiti espiritu a dakes."
Ti "Satanas" ket mabalin nga ipatarus a kas "Kagubat" wenno "Kabusor" wenno wenno dadduma pay a nagan a mangipakita a isuna ket diablo.
Dagitoy a balikas ket masapul nga ipatarus a naiduma iti demonio ken dakes nga espiritu.
Ibilang no kasano nga naipatarus dagitoy a balikas iti lokal wenno nasional a pagsasao.

senturion

Ti senturion ket maysa nga opisial ti armada ti Roma, nga addaan ti sangagasut a soldado iti babaenna.

sinagoga

Ti sinagoga ket patakder a pag-uumongan dagiti tattao a mangidaydayaw iti Dios. Nangrugi idi immun-una a panpanawen, dagiti maar-aramid iti panag-uummong iti sinagoga ket mairaman dagiti oras ti panagkararag, panagbasa iti nasantoan a surat, ken panangisuro maipanggep iti nasantoan a surat.

Dagiti Judio ket nagipatakderda kadagiti sinagoga gapu ta adu kadakuada ti agnanaed iti adayo manipud iti templo ti Jerusalem ket saanda a makapan ditoy a kankanayon.
Masansan nga agisuro ni Jesus kadagiti sinagoga.
Ti sao a "sinagoga" ket mabalin pay a dakamatenna dagiti bunggoy ti tattao a nag-uummong ditoy.

Sion , Bantay Sion

Idi damo, ti dakdakamaten ti sao a "Sion" wenno "Bantay Sion" ket iti talged wenno salaknib ni Ari David a naagawna manipud kadagiti Jebuseo. Mabirukan daytoy iti maysa kadagiti turod a nakapatakderan iti siudad iti Jerusalem ket nagbalin a pannakabalay ni David.

Ti Bantay Sion ken Bantay Moria ket dua kadagiti turturod a pakabirukan iti siudad iti Jerusalem. Ti anak ni David a ni Solomon ket nangipatakder iti templo ti Dios idiay Bantay Moria, a diso a nangidatonan ni Abraham ken ni Isaac iti Dios kalpasan iti adu a tawtawen.
Kalpasanna, ti "Sion" ken "Bantay Sion" ket naaramata kadawyan a sasao a mangibaga kadagitoy a banbantay ken iti siudad ti Jerusalem. Naaramat pay daytoy a mangdakamat iti templo a mabirukan idiay Jerusalem.
Ninaganan ni David ti Sion, wenno Jerusalem, a "Siudad ni David." Sabali daytoy manipud iti nakaiyanakanna a Betlehem, a maawagan met laeng a Siudad ni David.
Naaramat ti balikas a "Sion" iti sabali a "figurative ways", tapno ibagana ti Israel wenno ti naispirituan a pagarian ti Dios wenno iti baro a, nainlangitan a Jerusalem a parsuaento ti Dios.

subbot, bayad

Ti balikas a "subbot" ket dakdakamatenna ti pakadagupan ti kuarta wenno dadduma a bayad a masapul nga ited wenno maipaay iti pannakawayawaya ti tao nga isu ket naibalud.

A kas ti kayatna a sawen ti yanag(verb) a, "ti panangsubbot" ket ti pannangipaay iti bayad wenno panangisagot ti bukodna tapno maisalakanna ti maysa a tao nga isu iti natiliw, naadipen wenno naibalud. Daytoy a kaipapanan ti "gatangen manen" ket kapada ti kayat a kaipapanan ti "subboten."
Impalubos ni Jesus ti bagina a mapapatay a kas bayad tapno wayawayaan dagiti managbasol a tattao manipud iti pannakaadipenda iti basol. Daytoy nga aramid a pananggatang manen ti Dios kadagiti tattaaona babaen ti panagbayad ti dusa iti basbasolda ket maawagan met a "pannakasubbot" idiay Biblia.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "ti panangsubbot" ket mabalin nga ipatarus a kas, "ti bayadan tapno mawayawayaan" wenno "ti bayadan ti gatad tapno mawayawayaan" wenno "ti pananggatang manen" iti maysa a tao.
Ti ragup ti sasao a "ti panangbayad ti subbot" ket mabalin nga ipatarus a kas "ti panangbayad ti gatad."

subboten, pannakasubbot, mannubbot

Ti balikas a "subboten" ken "pannakasubbot" ket dakamatenna ti panangbayad manen iti maysa a banag nga iti napalabas ket bagina wenno nagbalin a balud. Ti "mannubbot" ket maysa a tao a mangsubbot iti maysa a banag wenno maysa a tao.

Nangted iti Dios iti linlinteg kadagiti Israelita maipanggep no kasano ti panagsubbot kadagiti tattao wenno banbanag.
Kas pangarigan, ti maysa a tao ket mabalin a mangsubbot ti tao a tagabu babaen iti panangbayadna iti gatad tapno iti kasta mawayawayaan dagiti tagabu. Ti sao a "subbot" ket dakdakamatenna iti daytoy a sursuro.
No ti daga ti maysa a tao ket nailako, ti kabagian ti dayta a tao ket mabalin a "subboten" wenno "gatangen manen" dayta a daga tapno agtalinaed dayta iti pamilia.
Dagitoy a sursuro ket mangipakita no kasano a subboten iti Dios dagiti tattao a nagbalin a tagabu iti basol. Idi natay ni Jesus idiay krus, binayadanna dagiti amin a basol ti tattao ken sinubbotna amin dagiti agtalek kenkuana para iti pannakaisalakan. Dagiti tattao a nasubbot iti Dios ket nawayawayaan manipud ti basol ken ti panangdusana.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, ti balikas a "subboten" ket mabalin nga ipatarus a kas "pananggatang manen" wenno "bayadan tapno mawayawayaan."

sulisogen, sulisog

Ti sulisogen ti maysa a tao ket isu iti panangpadas a panagaramid iti dakes a banag.

Ti sulisog ket maysa a banag a panggapuan ti tao nga agaramid ti maysa a banag a dakes.
Masulisog dagiti tattao babaen iti bukodda a managbasol a kinatao ken babaen ti sabali a tattao.
Sinulisog ni Satanas dagiti tattao tapno agsukirda iti Dios ken tapno agbasolda iti Dios babaen iti panagaramidda iti saan a nasayaat a banbanag.
Sinulisog ni Satanas ni Jesus ket pinadasna a pagaramiden iti dakes, ngem saan a pinalubosan ni Jesus dagiti sulisog ni Satanas ket saan a pulos a nagbasol.

Dagiti singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a “sulisogen” ket mabalin nga ipatarus a kas, “pakaigapuan nga agbasol” wenno "manggargari" wenno “pakaigapuan nga agtarigagay nga agbasol.”
Ti sao a naipatarus a kas "sulisogen" ket kayatna pay a sawen nga, "ikabil iti subok."
Dagiti wagas tapno ipatarus ti “sulisog” ket mabalin nga iraman dagiti, “makasulisog a banbanag” wenno “banbanag a manggargari ti maysa a tao nga agbasol” wenno “banbanag a pakaigapuan nga agtarigagay nga aramiden ti saan a nasayaat.”

tabernakulo

Ti tabernakulo ket maysa a napateg a kasla tolda ti itsurana a pagdaydayawan dagiti Israelita iti Dios kabayatan ti uppat a pulo a tawen a panagdaliasatda idiay let-ang.

Inted ti Dios kadagiti Israelita ti detalye no kas-ano nga ipatakderda daytoy a dakkel a tolda, nga addaan kadagiti dua a kuarto ken napalawlawan iti nabaked nga alad.
Iti tunggal tiempo nga umakar dagiti Israelita iti baro a lugar tapno agnaedda idiay let-ang, dagiti papadi ti mangwarwar iti tabernakulo ket bagkatenda dagitoy iti sumaruno a pagkampoanda. Ket ipatakderdanto manen dagitoy iti tengnga ti baro a pagkampoanda.
Ti tabernakulo ket naaramid manipud iti kayo a nabitinan kadagiti kurtina a naaramid manipud iti bado, buok ti kalding, ken dagiti kudil ti ayup. Ti alad iti aglawlawna ket nasirraan kadagiti kurtina.
Dagiti dua a paset iti tabernakulo ket ti Nasantoan a Lugar ken Kasasantoan a Lugar (a pakasarakan iti altar a pakapuoran ti insenso) ken ti Kasasantoan a Lugar (a pakaiduldulinan ti lakasa ti tulag).
Ti paraangan ti tabernakulo ket addaan iti altar para iti pagpuoran iti maidaton nga ayup ken palanggana a pagbuggoan para iti alagaden iti pannakadalus.
Insardeng dagiti Israelita ti panangaramatda iti tabernakulo idi ipatakder ni Ari Solomon ti templo idiay Jerusalem.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti sao a "tabernakulo" ket kayatna a sawen a "lugar a pagnanaedan." Dagiti dadduma a wagas iti panangipatarus ket mabalin a mairaman dagiti, "tolda a pagsasabatan", wenno "sagrado a tolda" wenno "tolda nga ayan ti Dios" wenno "tolda ti Dios."
Siguradoen a ti panangipatarus iti daytoy a balikas ket naiduma iti pannakaipatarus ti "templo."

talek, mapagtalkan, kinamapagtalkan

Ti balikas a "talek" ket dakdakamatenna iti panamati nga ti maysa a banag wenno maysa a tao ket pudno wenno managtalek. Ti "mapagtalkan" a tao ket mabalin a pagsadagan a mangaramid ken mangibaga no ania iti umno ken agpayso.

Aginnasideg ti kayat a sawen ti talek ken pammati. No agtalektayo iti maysa a tao, adda ti pammati tayo iti dayta a tao nga aramidenna ti ingkarina.
No adda ti talektayo iti maysa a tao, kayatna a sawen ket nakadipendar tayo iti dayta a tao.
Ti panagtalek kenni Jesus ket kayatna a sawen a panamati nga isuna ket Dios, panamati ti ipapatayna idiay krus tapno bayadanna dagitti basoltayo, ken panagdipendar kenkuana nga isalakanna tayo.
Ti "mapagtalkan a pammagbaga" ket dakdakamatenna ti banag a naibaga nga mabalin a maibilang a kinapudno.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas a panangipatarus iti "talek" ket mabalin a karaman dagiti, "mamati" wenno "maaddaan pammati" wenno "maaddaan ti talek" wenno "pagsandagan ti."
Ti balikas a "mapagtalkan" ket mabalin nga ipatarus a kas, "pagsadagan" wenno "patpatien" wenno "mabalin latta a pagtalkan."

tattao ti Dios

Ti narabaw a kayat a sawen ti balikas a "tattao ti Dios" ket "dagiti nasantoan" ken dakdakamatenna dagiti namati kenni Jesus.

Iti maud-udi a pakasaritaan ti iglesia, ti tao a mabigbig gapu kadagiti nasayaat nga aramidna ket isuna ti maaw-awagan a "tattao ti Dios", ngem saan a kasta ti wagas ti pannakausar daytoy a balikas idiay Baro a Tulag.
Dagiti namati kenni Jesus ket tattao ti Dios wenno nasantoan a tattao, saan a gapu iti inaramidda, ngem ketdi babaen iti pammatida iti makaisalakan nga aramid ni Jesu-Cristo. Isuna iti namagbalin kadakuada a nasantoan.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti wagas a panangipatarus iti "tattao ti Dios" ket mabalin nga iramanna iti "dagiti nasantoan" wenno "nasantoan a tattao" wenno "nasantoan a namati kenni Jesus" wenno "dagiti nailasin."

tattao ti Dios, tattaok

Ti balikas a "tattao ti Dios " ket dakdakamatenna dagiti tattao nga inawagan iti Dios manipud iti lubong tapno maadaan iti naisangsangayan nga pannakikadua kenkuana.

Idi kinuna ti Dios nga, "tattaok" ket ibagbagana ti maipapan kadagiti tattao nga pinilina ken addaan pakainaiganna kenkuana.
Dagiti tattao ti Dios ket pinilina ken inlasinna manipud iti lubong tapno agbiag iti wagas a makaparagsak kenkuana. Ken inawaganna met ida nga an-annakna.
Idiay Daan a Tulag, ti "tattao ti Dios" ket dakdakamatenna iti nasion iti Israel a pinili ti Dios ken inlasinna manipud kadagiti dadduma a nasion iti lubong tapno agserbida ken agtulnogda kenkuana.
Idiay Baro a Tulag ti, "tattao ti Dios" ket kangrunaan a dakdakamatenna dagiti amin a namati ken ni Jesus ket naawaganda ti Iglesia. Pakairamanan daytoy nga agpada dagiti Judio ken dagiti Hentil.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Ti balikas a "dagiti tattao ti Dios" ket mabalin nga ipatarus a kas "dagiti tattao nga agdaydayaw iti Dios" wenno "tattao nga agserserbi iti Dios" wenno "tattao a kukua ti Dios."
Dagiti sabali a wagas a pananangipatarus iti "tattaok" nga imbaga ti Dios, ket mabalin nga mainayon dagiti, "dagiti tattao a pinilik" wenno "dagiti tattao nga agdaydayaw kaniak" wenno "tattao a kukuak."
Maipada, "dagiti tattaom" ket mabalin met nga ipatarus a kas "dagiti tattao a kukuam" wenno "dagiti tattao a pinilim a kukuam."
Kasta met "dagiti tattaona" ket mabalin nga ipatarus a kas "dagiti tattao a kukuana" wenno "dagiti tattao a pinili ti Dios a kukuana."

tawiden, tawid, natawid, agtawid

Dagiti balikas a "tawiden" ken "tawid" ket dakamatenna ti panangawat iti banag a napateg manipud iti nagannak wenno sabali a tao gapu iti napateg a relasion iti dayta a tao. Ti "agtawid" ket ti tao nga umawat iti tawid.

Ti pisikal a tawid ket mabalin a kuarta, daga, wenno dagiti dadduma a kita iti sanikua.
Ti tawid a naespirituan ket amin nga inted ti Dios kadagiti tao nga agtalek ken ni Jesus, agraman dagiti bendision iti agdama a biag kasta met iti agnanayon a biag.
Imbaga met laeng ti Biblia a dagiti tattao ti Dios iti tawidna, nga iti kayatna a sawen ket kukuana ida, isuda ket napapateg a sanikuana.
Ti "natawid" ket kapada ti tawid, ngem dakamatenna laeng dagiti saan a pisikal a bendision ken dagiti kababalin a naawat ti tao manipud kadagiti nagannak wenno iti Dios.
Inkari ti Dios a ni Abraham ken kadagiti kaputotanna ket tawidenda ti Canaan, nga agbalin a kukuada iti agnanayon.
Adda met laeng iti panangiladawan wenno naispirirituan a kaipapanan dagiti tattao ket kukua ti Dios ket naibaga a "tawidenda ti daga." Ti kayatna a sawen daytoy ket rumang-ay ken bendisionan ida iti Dios, iti pisikal ken naspirituan a wagas.
Idiay Baro a Tulag, inkari ti Dios a dagiti agtalek ken ni Jesus ket "tawidenda ti panakaisalakan" ken "tawidenda ti agnanayon a biag." Maiyebkas met daytoy a kas, "tawiden ti pagarian ti Dios." Daytoy ket naespirituan a tawid nga agpaut iti agnanayon.
Adda dagiti dadduma a panangiladawan a kayat a sawen dagitoy a balikas:
Kinuna ti Biblia a ti tattao a nasirib ket "agtawid iti dayag" ken ti nalinteg a tao ket agtawid iti "nasasayat a banbanag."
Ket tapno "tawiden dagiti kari" ti kayatna a sawen ket tapno maawat dagiti nasayaat a banbanag nga inkari ti Dios nga ited kadagiti tattaona.
Daytoy a balikas ket nausar met iti saan a nasayaat a banbanag tapno dakamatenna ti namaag wenno nasukir a tattao a "mangtawid ti angin" wenno "mangtawid ti kinanengneng." Ti kayat a sawen daytoy ket maawatda ti pagtungpalan dagiti tigtignayda a kinamanagbasol, karaman ti pannusa ken awan kais-iskanna a panagbiag.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Kas kankanayon, kitaen nga umuna no addan dagiti balikas iti panpanggepen a pagsasao para ti pannakaawat iti agtawid wenno tawid ket usaren dagitoy a balikas.
Dipende iti nilaonna, dagiti dadduma a wagas nga ti balikas a"tawiden" ket mabalin nga ipatarus a mainayon ti, "umawat" wenno "kukua" wenno "agbalin nga akinkukua iti."
Dagiti wagas tapno ipatarus ti "tawid" ket mabalin nga inayon ti, "naikari a sagut" wenno "natalged a sanikua."
No ti tattao ti Dios ket nadakamat a kas tawidna daytoy ket mabalin nga ipatarus a kas "maysa a napateg a kukuana."
Ti balikas nga "agtawid" ket mabalin nga ipatarus a buyogan ti sao wenno ragup ti sasao a ti kayatana a sawen ket, "anak a naikkan iti kalintegan nga umawat kadagiti sanikua ti ama" wenno "ti tao a napili tapno umawat."

templo

Ti templo ket pasdek a napalawlawan iti napaderan a paraangan a pagkararagan dagiti Israelita ken pangidatunanda para iti Dios. Masarakan daytoy idiay Bantay Moriah idiay siudad ti Jerusalem.

Masansan nga ti balikas a "templo" ket dakdakamatenna ti sibubukel a templo pakairamanan dagiti paraangan a nanglawlaw iti kangrunaan a pasdek. No maminsan, dakdakamatenna laeng daytoy iti mismo a pasdek.
Ti templo ket addaan iti dua a siled, ti Nasantoan a Lugar ken ti Kasasantoan a Lugar.
Dinakamat ti Dios iti templo nga isu ti lugar a pagnanaedanna.
Idiay Baro a Tulag, ti balikas a "templo ti Espiritu Santo" ket nausar tapno dakamatenna dagiti namati ken ni Jesus, gapu ta ti Espiritu Santo ket agnanaed kadakuada.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Kadawyan a no imbaga ti teksto a dagiti tattao ket "addada idiay templo," dakdakamatenna daytoy dagiti paraangan idiay ruar ti pasdek. Mabalin nga ipatarus daytoy a kas "idiay paraangan ti templo" wenno "idiay paguummongan ti templo."
No ti dakdakamatenna ket ti mismo a pasdek, dagiti dadduma a panangipatarus ket maipatarus ti "templo" a kas "pasdek ti templo," tapno nalawag no ania iti dinakamatna.
Dagiti wagas nga ipatarus ti "templo" ket mabalin nga iraman ti, "Nasantoan a balay ti Dios" wenno "nasagradoan a lugar a pagrukbaban/pagdayawan."
Masansan idiay Biblia, ti templo ket nadakamat a kas "ti balay ni Yahweh" wenno "ti balay ti Dios."

tidda

Ti balikas a "tidda" ket narabaw a dakdakamaten ti maipaay kadagiti tattao wenno banbanag a "nagtalinaed" wenno "nabati" manipud iti dakkel a bilang wenno bunggoy.

Masansan nga iti "tidda" ket dakamatenna ti maipaay kadagiti tattao nga isu iti mabati iti pakabutbutngan ti kasasaad ti biag wenno agtalinaed a namati iti Dios iti kanito nga agtultuloy ti pannakaidadanes.
Nadakamat ni Isaias dagiti bunggoy iti Judio a kas tidda nga isu iti nabati a nabiag manipud ti panangraut a naggapo iti ruar ken nagnaed a nagsubli iti Naikari a Daga idiay Canaan.
Nagsao ni Pablo maipapan kadagiti "tidda" a tattao nga isu iti pinili ti Dios a mangawat iti parabur.
Ti balikas a "tidda" ket kaawatan nga adda dagiti tattao a saan a nagtalinaed a naannugot wenno saan a nabati a nabiag wenno saan a napili.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Iti ragup ti sasao a kas "iti natidda manipud kadagitoy a tattao" ket mabalin nga ipatarus a kas "iti sumagmamano kadagitoy a tattao" wenno "dagiti tattao nga isu iti nagtalinaed a matalek" wenno "dagiti tattao nga isu a nabati."
Ti "sibubukel a natidda manipud kadagiti tattao" ket mabalin nga ipatarus babaen ti "dagiti sumagmamano a tattao" wenno "dagiti tattao a nabatbati."

tinapay nga awan lebadurana

Ti tinapay nga awan lebadurana ket naluto nga awan iti lebadurana, wenno iti uray anya a panglebadura a sustansia.

Idiay Daan a Tulag, ti tinapay nga awan lebadurana ket nagbalin a nalatak la unay manipud iti tiempo nga imbaga ti Dios kadagiti Israelita a panawandan ti Egipto a saandan nga urayen nga umalsa dagiti tinapay. Manipud iti dayta a tiempo, ti tinapay nga awan lebadurana ket usarenda/aramatenda iti tunggal tawen a panangramrambakda iti Ilalabas a kas pananglagipda no kasano a rimuarda manipud idiay Egipto.
Ni apostol Pablo ket inusarna a nangiladawan ti balikas a "tinapay nga awan lebadurana" tapno guyugoyenna dagiti pada a namati nga agbiag iti wagas a napasnek ken napudno a maiturong kadagiti dadduma.
Kas ti tinapay nga awan lebadurana ket iparangna iti kaadda iti basol ken napalabas a wagas iti panagbiag, isunga ti tinapay nga awan lebadurana ket iparangna dagiti pannaka-ikkat iti basol ken panagbiag iti wagas a mapadpadayawan iti Dios.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dagiti dadduma a wagas a panangipatarus iti daytoy a balikas ket mabalin nga iraman iti, "tinapay nga awan lebadura" wenno "saan nga immalsa a tinapay."
Siguradoen a ti panangipatarus iti daytoy a balikas ket saan a pabaliwbaliw a kas iti panangipatarus iti balikas a "lebadura."

tulag

Ti tulag ket maysa a pormal ken agtalinaed a nagkinnaawatan iti dua a bunggoy, a tungpalen ti maysa ken maysa a bunggoy.

Daytoy a nagkinnaawatan ket mabalin nga iti nagbaetan dagiti tattao, kadagiti bunggoy ti tattao, wenno ti Dios ken kadagiti tattao.
No agaramid ti tulag dagiti tattao ti tunggal maysa, ibagada nga agaramidda ti pamuspusan ken masapul a tungpalenda daytoy.
Kas pangarigan, kadagiti tulag dagiti tattao ti kasar, pagbirukan ken panagkikinnaawatan dagiti nasion.
Iti Biblia, sumagmamano a daras a nakitultulag ti Dios kadagiti tattaona.
Kadagiti sumagmamano a tulag, nagkari ti Dios nga tungpalenna ti pasetna nga awan ti aniaman a masapul nga aramiden dagiti tattao. Kas pangarigan, idi nagaramid iti Dios ti tulag kadagiti tattao, nagkari nga saannanton a dadaelen ti lubong babaen ti layus, daytoy a kari ket awan ti kasukatna a masapul a tungpalen ti tao.
Iti sabali a tulag, nagkari ti Dios a tungpalenna laeng ti pasetna no agtulnog kenkuana dagiti tattao ken tungpalenda met ti pasetda iti katulagan.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende ti linaonna, dadduma pay a panangipatarus ti tulag ket mabalin a "kari" wenno "kontrata."
Dagiti sumagmamano a pagsasao ket addaan ti nadumaduma a sasao para iti tulag, dipende no maysa a paset wenno dua paset ket inaramida ti kari a masapul a tungpalenda. No ti tulag ket maymaysa ti ay-ayunanna, mabalin daytoy nga ipatarus a kas "kari" wenno "agkari."
Siguraduen lang a no ipatarus daytoy ket madi a kasla ti tao ti nangidiaya ti katulagan. Iti amin a tulag ti Dios ken ti tao, ti Dios ti nangirugi ti tulag.

tulag iti kinapudno (covenant faithfulness), tulag iti di panagbalbaliw ti panunot(covenant loyalty)

Daytoy a balikas ket naaramat tapno iladawan ti panangisapata ti Dios a mangtungpal kadagiti kari nga inaramidenna kadagiti tattaona.

Nagkari ti Dios kadagiti Israelita iti formal a katulagan a mawagan a "tultulag."
Ti dakdakmatenna ti "tulag ti kinapudno" ni Yahweh ket iti napudno a panangipategna kadagiti karina kadagiti tattaona.
Ti kinapudno iti Dios a mangipateg kadagiti kari iti tulagna ket panangipakita ti paraburna kadagiti tattaona.
Ti maysa pay a dakdakamatenna ti balikas a "napudno(loyalty)" ket iti panagbalin a "committed", ken mapagtalkan a mangaramid ken mangibaga no ania iti naikari, ken no ania ti pagsayaatan iti sabali.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Naipatarus daytoy a balikas ti wagas, a dipende no kasano a naipatarus ti balikas a "tulag" ken "kinapudno(faithfulness)."
Iti dadduma a wagas ti panangipatarus daytoy ket mabalin nga inayon ti "napudno nga ayat" wenno """loyal", "committed" nga ayat" wenno "panagayat a mapagsadagan."

tungpalen

Ti balikas a "tungpalen" ket kayatna a sawen a ti panangleppas wenno panangturpos iti maysa a banag a ninamnama.

No iti padto ket natungpalen, kayatna a sawen a tinungpalen ti Dios no ania iti naipadto iti padto.
No tinungpalen ti maysa a tao ti maysa a kari wenno sapata, kayatna a sawen nga inaramidnan no ania iti inkarina nga aramidenna.
Ti panagtungpal iti pagrebbengan ket kayatna a sawen a ti panangaramid iti trabaho a naidutok wenno kasapulan.

Dagiti Singasing iti Panangpatarus

Depende iti linaonna, ti "tungpalen" ket mabalin nga ipatarus a kas "ileppas" wenno "pakaigapuan a mapasamak" wenno "agtulnog" wenno "aramiden."
Ti ragup iti sasao a "ket natungpalen" ket mabalin pay nga ipatarus a kas, "agpayso a napasamak" wenno "napasamaken" wenno "naaramiden."
Dagiti wagas a panangipatarus iti "tungpalen" kas koma iti "tungpalem ti naited a ministeriom" ket mabalin nga iraman iti, "kumpleto" wenno "aramiden" wenno "sanayen" wenno "agserbi kadagiti dadduma a tattao a kas nangayaban ti Dios kenka nga aramidem."

turay

Ti balikas a "turay" ket dakdakamatenna ti pannakabalin a mangimpluwensia ken pannakabael nga iturong ti siasinoman.

Dagiti ari ken dadduma a mangiturturay iti gobierno ket addaan iti turay kadagiti tattao nga idadauloanda.
Ti sao a "dagiti agtuturay" ket dakdakamatenna dagiti tattao, dagiti gobierno, wenno organisasion nga adddaan ti pannakabalin a mangituray iti sabali.

Dagiti Singasing ti Panangipatarus

Mabalin pay nga ipatarus ti "turay" a kas "tengngel" wenno "karbengan" wenno "kabaelan."
No dadduma ti balikas a "turay" ket mausar a ti kayatna a sawen ket "pannakabalin" wenno "abilidad."
No usaren ti "dagiti agtuturay" tapno mangdakamat kadagiti tattao wenno organisasion a mangituray kadagiti tattao, mabalin daytoy nga ipatarus a kas "mangidadaulo" wenno "mangiturturay" wenno "pannakabalin."
Ti ragup ti sasao nga "iti bukodna a turay" ket mabalin nga ipatarus a kas, "addaan karbengan a mangidaulo" wenno "sigun iti bukodna a kabaelan."

ukomen

Ti kayat a sawen ti balikas nga "ukomen" ket ti panangukom iti siasinoman gapu iti panangaramid iti dakes.

Masansan a ti dakdakamaten ti sao nga "ukomen" ket ti nagubsang a panangikeddeng iti siasinoman.
No dadduma ti kayatna a sawen ti "ukomen" ket iti inuulbod a panangpabasol iti maysa a tao.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Dipende iti linaonna, mabalin nga ipatarus daytoy a balikas a kas "nagubsang a panangukom" wenno "inuulbod a pananguyaw."
Dagiti ragup ti sasao nga "ukomen isuna" ket mabalin nga ipatarus a kas, "paneknekam nga isuna ket nagbasol" wenno "ibaga nga isuna ket masapul a madusa gapu iti basolna."

Yahweh

Ti balikas a "Yahweh" ket bukod a nagan ti Dios nga inparangarangna kenni Moises idiay umap-apoy a naraboy a mula. Kinuna ti Dios a daytoy ti naganna nga agnanayon.

Ti nagan a "Yahweh" ket nagapu iti sao a kayatna a sawen ket "agbalin."
Mabalin a kayatna a sawen ti "isuna" wenno "Siak" wenno "ti maysa a pakaigapuan nga agbalin."
Iparangarang daytoy a nagan a ti Dios ket agnanayon; kankanayon isuna a nabbiag ken agtultuloy nga agbiag iti agnanayon. Saanna a kasapulan iti siasinoman a mangparsua kenkuana wenno mangted kenkuana iti biag. Kayatna pay a sawen daytoy a kankanayon isuna nga adda.
Adu kadagiti panangipatarus iti Biblia iti kangrunaan a pagsasao a kas kadagiti Ingles, Fransia, ken Espaniol ket inusarda iti kapada iti "ti APO" tapno mangibagi iti "Yahweh" kas iti ragup iti sasao, "Siak ti Apo a Diosmo" ken iti dadduma a linaon.
Nupay kasta, ti ULB ken UDB ket isu laeng iti mangipatarus a kasisigudan, iti nagan ti Dios, a kas "Yahweh."
Idiay Baro a Tulag, ti immun-una a teksto ket agus-usar kadagiti balikas a, "Dios" wenno "Apo" wenno "Ama" a dakdakamatenna ti Dios; ti balikas a "Yahweh" ket saan a nausar idiay Baro a Tulag.

Dagiti Singasing iti Panangipatarus

Daytoy a balikas ket mabalin nga ipatarus babaen iti sao wenno ragup iti sasao a kayatna a sawen a "Siak" wenno "sibibiag a maysa" wenno "ti maysa a" wenno "isuna a sibibiag."
Daytoy a balikas ket mabalin pay nga isurat iti agpada a wagas no kasano ti pannakailetra iti "Yahweh".
Maipalagip nga iti "Jehovah" ket //saan// a nasayaat a patarus iti daytoy a balikas. Iti napalabas, kinuna dagiti Judio ti "Apo" imbes iti Yahweh ket iti kamaudiananna innikkat dagiti sumagmamano a tattao dagiti paaweng (vowel) manipud iti Hebreo a sao nga Apo ken sinukatanda dagiti paaweng (vowel) iti Hebreo a sao a Yahweh. Nagbanag daytoy a napartuat a pannakailetra, "Jehovah," a //saan// a kusto a wagas iti panangiletra iti bukod a nagan iti Dios.

open-licensed biblical content

Key Terms

adalan

agbabawi, panagbabawi

aginsisingpet, kinamanaginsisingpet

agpakumbaba, kinapakumbaba

agtunos, panagtinnunos

agturay

akkob ti pakapakawanan

aldaw ti Apo, aldaw ni Yahweh

aldaw ti pannaka-ukom

Altar

Amen, pudno unay

an-annak, anak

Anak ti Dios, ti Anak

Anak ti Tao, anak ti tao

anak, anak a lalaki

anghel, arkanghel

annak ti Dios

anti-Cristo

Apo a Yahweh, Yahweh a Dios

apo, amo/maestro

apostol, kina-apostol

Ari dagiti Judio

asi pay

asi, naasi

awan pakapilawanna

awan patinggana, agnanayon, kinaagnanayon

awanan pammati, kina-awan ti pammati

ay-ayaten/dungdunguen

ayaban/awagan, aw-awagan/ay-ayaban/pannaka-ayab, naawagan/naayaban, pukkawan/iyasog

ayat

bagbagaan, pammagbaga

bagi

balay ti Dios, balay ni Yahweh

basol, napnoan-basol, managbasol, agbasbasol

bato, bassit a bato, panangubor, panagbato

bautisar, panagbuniag

baybay-an, nabaybay-an, tallikudan, tinallikudan

bedbedan, naigalut, galutan, balkuten, naisinggalut

bendisionan, panangbendision, bendision

biag, agbiag, agbibiag, nabiag

biddut, nagbiddut

bilin, bilinen, dagiti bilin

buteng, mabuteng, buteng ken ni Yahweh

buybuyot ni Yahweh, buybuyot ti Dios

Cristo, Mesias

dagiti sangapulo ket dua, dagiti sangapulo ket maysa

dagiti trabaho, dagiti inaramid, trabaho, dagiti aramid

dakes, nadangkes, kinadakes

daong

dara

dayag, kinadayag, gloria

dayaw, raemen, padayawan, pagraeman

demonio, dakes nga espiritu, saan a nadalus nga espiritu

diakono

Dios

Dios Ama, Nailangitan nga Ama

disiplina, panangdisiplina iti bagi

dung-aw, dungdung-aw

dutokan/naituding, nadutokan/intuding

ebangelista

efod

eskriba, nalaing iti linteg dagiti Judio

Espiritu Santo, Espiritu ti Dios, Espiritu iti Apo

espiritu, naispirituan

eunuko

Fariseo

Fiesta ti Ilalabas

hades, sheol / lubong dagiti natay / pagnaedan dagiti natay

Hebreo

Hentil

iglesia, Iglesia

ikompesar, panangikompesar

ikonsagrar

ilansa iti krus

imon, panagimon

impierno, dan-aw ti apoy

inosente

intuding, naituding