Acts

Acts 1

Acts 1:1-3

Nag-uugnay na Pahayag:

Ipinapaliwanag ni Lucas kung bakit siya sumusulat kay Teofilo.

sa unang aklat na aking isinulat

Ang naunang aklat ay ang Ebanghelyo ni Lucas.

Teofilo

Isinulat ni Lucas ang aklat na ito sa isang lalaking nagngangalang Teofilo. Ang ilan sa mga pagkakasalin ay nakasunod sa pamamaraan ng kanilang sariling kultura ng pagbati sa liham at sa pagsusulat ng "Mahal kong Teofilo" sa simula ng pangungusap. Ang ibig sabihin ng Teofilo ay "kaibigan ng Diyos." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

hanggang sa araw na siya ay tinanggap sa itaas

Tinitukoy nito ang pag-akyat ni Jesus sa langit.

utos sa pamamagitan ng Banal na Espiritu

Ang Banal na Espiritu ay ginabayan si Jesus upang turuan ang kaniyang mga apostol sa mahahalagang mga bagay.

Pagkatapos ng kaniyang paghihirap

Ito ay tumutukoy sa paghihirap at kamatayan ni Jesus sa krus.

iniharap ang kaniyang sarili na buhay sa kanila

nagpakita si Jesus sa marami sa kaniyang mga alagad higit pa sa orihinal na 12 mga apostol.

Acts 1:4-5

Nag-uugnay na Pahayag:

Naganap ang pangyayaring ito noong 40 araw na nagpakita si Jesus sa kanila pagkatapos niyang mabuhay mula sa mga patay.

Noong nakikipagkita pa siya

Ang salitang "Siya" ay tumutukoy kay Jesus.

sa kanila

Ang salitang "Sila" ay tumutukoy sa 11 na mga apostol.

pangako ng Ama

Tinutukoy nito ang Banal na Espiritu.

nagbautismo si Juan gamit ang tubig...mababautismuhan sa Banal na Espiritu

Ipinakita ni Jesus ang kaibahan ng bautismo ni Juan gamit ang tubig, sa bautismo ng Diyos kung saan kasama ang Banal na Espiritu.

tunay na nagbautismo si Juan gamit ang tubig

"Tunay ngang binautismuhan ni Juan ang mga tao gamit ang tubig"

kayo ay mababautismuhan

Maaring isalin na: "Babautismuhan kayo ng Diyos" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 1:6-8

ito na ba ang oras na ibabalik mo ang kaharian sa Israel?

"Gagawin mo bang isang malakas na bansa muli ang Israel?"

ang mga oras o ang mga panahon

"ang mga oras o ang mga petsa"

kayo ay makakatanggap ng kapangyarihan

"Kayo ay mapapalakas sa espiritwal na pamumuhay"

at kayo ay magiging saksi ko

Maaaring isalin na: "aking mga magiging saksi"

hanggang sa mga dulo ng mundo

"sa buong mundo" o "kahit sa mga malalayong lugar sa mundo"

Acts 1:9-11

habang nakatingala sila

"habang ang mga apostol ay nakatingala sa langit"

itinago siya ng ulap mula sa kanilang mga mata

"Umakyat siya sa langit at hinarangan ng ulap ang kanilang pagtanaw sa kaniya para hindi na nila siya makita pa"

nakatitig sila sa langit

"nakatingin sa langit" o "nakatitig sa langit"

Kayong mga kalalakihang taga-Galilea

"Kayong mga Apostol"

Acts 1:12-14

At bumalik sila

"Bumalik ang mga apostol"

isang Araw ng Pamamahinga na paglalakbay

Tuntunin ito na ginawa ng mga Pariseo upang pagbawalan ang mga tao na magtrabaho sa Araw ng Pamamahinga.

Pagkarating nila

"Nang marating nila ang kanilang patutunguhan sa Jerusalem"

silid na nasa itaas

"isang silid na nasa mas mataas na bahagi ng bahay"

Simon na Makabayan

"Simon na Masigasig." Maraming mga taong Makabayan, ngunit si Simon lamang ang maaaring tanging apostol na isang Masigasig. Nais mapatigil ng mga Makabayan ang mga Romano sa pamumuno sa Israel.

Sama-sama silang nagkakaisa

Nagkaisa ang pangkat at hindi nagkaroon ng paghahati o alitan.

habang patuloy silang masigasig na nananalangin

"habang sama-sama nilang itinalaga ang kanilang mga sarili na manalangin"

Acts 1:15-16

Nag-uugnay na Pahayag:

Nganap ang pangyayaring ito noong panahon na si Pedro at ang iba pang mga mananampalataya ay nananatiling magkakasama sa itaas na silid.

Sa mga araw na iyon

"Sa mga araw na iyon pagkatapos na pagkatapos bumalik ni Jesus sa langit"

sa kalagitnaan ng mga kapatid

Ang salitang "mga kapatid" ay kadalasang tumutukoy sa mga kapwa mananampalataya at parehong kabilang ang mga lalaki at mga babae.

kinailangan na ang kasulatan ay matupad

Tinutukoy ni Pedro ang mga propesiya na may kaugnayan kay Judas.

sa pamamagitan ng bibig ni David

"ang mga salita ni David." Ang salitang "bibig" ay ginamit upang tumukoy sa "mga salita" kahit na sinulat ni David ang mga ito. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 1:17-19

Nag-uugnay na Pahayag:

Ipinagpapatuloy ni Pedro ang kaniyang pananalita sa mga mananampalataya na kaniyang sinimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/01/15.md]].

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang mga bersikulo 18-19 ay nagbibigay ng karagdagang kaalaman patungkol sa kung ano ang mga ginawa ni Judas at kung paano siya namatay. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Ngayon ang taong ito

"Ngayon si Judas"

mga kinita sa kaniyang kasamaan

Maaring isalin na: "ang pera na tinanggap niya bilang kapalit ng masamang bagay na kaniyang ginawa" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-abstractnouns/01.md]])

kaniyang kasamaan

"ang kaniyang masamang gawa ng paggabay sa mga kaaway ni Jesus sa kaniya." Ito ay nagbigay-linaw kung ano ang tinutukoy ng "masamang gawa." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

at doon ay nahulog siya na nauna ang ulo, at doon ay nahulog siya na nauna ang ulo, ang kanyang katawan ay sumambulat na bukas, at lahat ng kanyang bituka ay sumabog palabas

Sa kapirasong lupang ito, nagkaroon si Judas ng matinding pagkabagsak na nauna ang kaniyang ulo na naging dahilan ng pagsambulat ng kaniyang katawan. Binanggit ng ibang kasulatan na binigti niya ang kaniyang sarili.

kaya tinawag nila...Bukid ng Dugo.

Dahil sa pagkamatay, nagsimulang tawagin ng mga tao ang bukid sa isang bagong pangalan.

Acts 1:20

Nag-uugnay na Pahayag:

Pinagpapatuloy ni Pedro ang kaniyang pananalita sa mga mananampalataya na kaniyang nasimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/01/15.md]].

Pangkalahatang Impormasyon:

Batay sa kalagayang mayroon si Judas na kaniyang naibilang, inalalang muli ni Pedro ang isang bahagi sa Ang Aklat ng Mga Awit na pinaniniwalaan niyang may kaugnayan sa kasalukuyang sitwasyon. Nagtapos ang sipi sa dulo ng bersikulong ito.

Sapagkat nasusulat sa aklat ng mga Awit

Sinabi ni Pedro ang pariralang ito upang malaman ng mga tao na siya ay sumisipi mula sa Ang Aklat ng mga Awit.

Aklat ng Mga Awit

Ang aklat na ito ay bahagi ng mga Kasulatan. Maaaring isalin na: "Ang Aklat ng mga Himno" o "Ang Aklat ng mga Awit."

Hayaan ninyong mangyari na ang kaniyang bukirin ay mawalan ng tao

Isang pag-aari na gumuguho at lumaki ng labis na nagpapahiwatig na ang nagmamay-ari ay patay na.

at huwag ninyong hayaan ang kahit na isang tao na manirahan doon

Ang lupa ay marumi (ipinagbabawal) o hindi magandang lugar para manirahan.

hayaang may isang tao pa ang kumuha ng kanyang posisyon sa pamumuno.'

"nawa ay mapalitan siya sa kaniyang posisyon sa pamumuno"

Acts 1:21-23

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Pedro ang kaniyang pananalita sa mga mananampalataya na kaniyang nasimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/01/15.md]].

Ito ay kinakailangan, samakatuwid

Ipapahiwatig na ni Pedro kung bakit siya sumipi ng mga bersikulo mula sa Mga Awit at kung ano ang dapat nilang gawin tungkol dito.

na isa sa mga kalalakihang nakasama natin...dapat isa siyang saksing kasama natin sa kaniyang muling pagkabuhay

Ipinaliwanag ni Pedro ang mga kwalipikasyon para sa taong papalit kay Judas bilang apostol.

Naglapit sila sa harapan ng dalawang kalalakihan

Habang naghahanap sila ng ipapalit kay Judas, nakahanap sila ng dalawang lalaki na karapat-dapat.

Si Jose na tinawag na Barsabas, na pinangalanan ding Justo

Kilala rin si Jose sa mga pangalang Barsabas at Justo.

Acts 1:24-26

Nanalangin sila

"Pagkatapos nanalangin ang mga mananampalataya"

"Ikaw, Panginoon, ang nakakaalam ng puso ng lahat ng tao

"Panginoon, alam mo ang mga nag-uudyok sa kalooban at mga iniisip ng bawat isa"

kaya ipahayag mo kung sino sa dalawang ito ang iyong pinili upang pumalit sa gawaing ito at sa pagka-apostol

"Samakatwid, O Diyos, ipakita mo sa amin kung sino sa mga lalaking ito ang pinili mo upang punuan ang bakanteng posisyon na ito sa gitna ng mga apostol"

na nilabag ni Judas na naghantong sa kaniyang kinaroroonan ngayon

Ang tungkulin ay naiwang bakante dahil ipinagkanulo ni Judas si Jesus, umaliis at namatay.

Nagpalabunutan sila

Ginamit nila ang palabunutan upang magpasiya sa pagitan ni Jose at Matias.

at napunta kay Matias ang palabunutan

Ayon sa palabunutan na si Matias ang dapat na mapili.

siya ang ibinilang na kasama ng labing-isang apostol

"kinilala siya ng mga alagad bilang isa sa mga apostol"

Acts 2

Acts 2:1-4

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay isang bagong pangyayari, ito na ngayon ang Araw ng Pentecostes.

lahat sila ay sama-sama sa iisang lugar

Ang salitang "sila" ay marahil tumutukoy sa pangkat ng mga 120 na mananampalataya na nagsama-sama sa Lukas 1:15-26. Kasama dito ang labing dalawang apostol.

Biglang

Ang salitang ito ay ginamit dito upang maging tanda ng pangyayaring naganap na hindi inaasahan.

may tunog mula sa langit

"ingay na nagmula sa langit"

na tila humahagibis na hangin

"kagaya ng ihip ng napakalakas na hangin" o "kagaya ng napakalakas na ihip ng hangin" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-simile/01.md]])

ang buong bahay

Ito ay maaaring bahay o mas malaking gusali.

katulad ng dilang apoy

Mga posibleng kahulugan ay 1) mga dilang tila gawa sa apoy o 2) maliliit na apoy na mukhang ng mga dila. Kung ang apoy ay lumiliyab sa isang maliit na lugar, tulad sa isang ilawan, ang apoy ay nagkakaroon ng hugis na tulad ng isang dila. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-simile/01.md]])

magsalita sa iba't ibang wika

Ang mga wikang ito ay hindi pa nila alam.

Acts 2:5-7

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang bersikulo 5 ay nagbibigay ng paunang impormasyon tungkol sa malaking bilang ng mga Judio na naninirahan sa Jerusalem, marami sa mga taong iyon ay naroon sa panahon ng pangyayaring ito. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Ngayon

Ang salitang ito ay ginamit dito para magbigay tanda sa pagbabago mula sa kuwento patungo sa pagbibigay ng karagdagang impormasyon.

mga maka-diyos na tao

mga tao na nais parangalan at sumamba sa Diyos

bawat bansa sa ilalim ng langit

"bawat bansa sa mundo"

Nang marinig ang tunog na ito

Tinutukoy nito ang tunog na tulad ng malakas na humahagibis na hangin. Maaaring isalin na: "Nang marinig nila ang tunog na ito." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

ang maraming tao

"ang malaking bilang ng mga tao"

mga taga-Galilea

Maaaring isalin na: "mula sa Galilea"

Acts 2:8-11

Bakit kaya natin sila naririnig

Ang mga maaaring kahulugan ay 1) isang tunay na tanong na nais ng mga taong masagot o 2) isang patalumpating tanong na nagpahayag kung gaano sila namangha. Isinalin ito ng UDB bilang isang pahayag na nagpapakita kung gaano sila namangha. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Taga- Partia......taga-Elam

"mga tao mula sa Partia, Media, at Elam"(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

mga taong nagbago ng paniniwala

"mga hindi Judio na naging mga Judio" o "lumipat sa relihiyon ng mga Judio"

Acts 2:12-13

namangha at naguluhan

Hindi alam ng mga tao kung ano ang iisipin tungkol sa kung ano ang nangyayari (UDB). Maaaring isalin na: "namangha at nalito."

Ano ang ibig sabihin nito

Ang ilan sa mga tao ay namangha sa kung ano ang nangyayari.

Ngunit ang iba ay nangutya

"ngunit ininsulto ng iba " o "inilagay sa mababang kalagayan"

Sila ay ganap na lasing ng bagong alak

Maaaring isalin na: "Sila ay mga lasing." Ang iba naman ay pinili na hindi paniwalaan ang himala, ngunit para kutyain ang mga apostol. Sa Griego ang original na teksto ay "puno ng bagong alak"

bagong alak

isang matapang na alak kaysa sa karaniwang alak

Acts 2:14-15

Nag-uugnay na Pahayag:

Si Pedro ay nag-umpisa ng kaniyang pagsasalita sa mga Judio na naroon sa Araw ng Pentecostes.

tumayo na kasama ang labing-isa

Lahat ng mga apostol ay tumayo bilang pag- suporta sa sinabi ni Pedro.

sapagkat pangatlong oras pa lamang ng araw

"ika -siyam palang ng umaga" (UDB). Inaasahan ni Pedro na alam ng kanyang mga taga-pakinig na hindi nalalasing ang tao ng ganoong kaaga. Ito ay impormasyong nagpapahiwatig na maaaring gawing malinaw kung kinakailangan.(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

pangatlong oras pa lamang nang araw

"ika-siyam na oras ng umaga"(UDB)

Acts 2:16-17

Nag-uugnay na Pahayag:

Si Pedro ay patuloy sa kanyang pagsasalita sa mga Judio.

Pangkalahatang Impormasyon:

Inalala ni Pedro ang mga sinabi ni propeta Joel na ini-uugnay niya sa kasalukuyang kalagayan.

ito ang sinabi sa pamamamagitan ni propeta Joel

Maaaring isalin na: "Ito ang sinabi ng Diyos kay propeta Joel na isulat" o "Si propeta Joel ang sumulat ng mga bagay na ito na sinabi ng Diyos"

ang sinabi

Maaaring isalin na: "ang sinabi ng Diyos" o "ang sinabi ng Diyos tungkol dito"(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Ito ay mangyayari sa mga huling araw

Ang mga bagay na kaniyang sasabihin ay mangyayari sa mga huling araw. Ito ang unang bahagi ng mga sinabi ng Diyos. Ang mga salitang "Sinabi ng Diyos" ay maaaring mauna gaya sa UDB. Maaaring isalin sa: "Sa mga huling araw."

Ibubuhos ko ang aking Espiritu sa lahat ng tao

Ito ay isang uri ng tayutay na nagsasabi kung gaano kasagana ang ibibigay ng Diyos ang kaniyang Espiritu sa lahat ng tao.

sa lahat ng tao

Ang salitang "laman" ay tumutukoy sa mga tao dahil ang mga tao ay nilikha sa pamamagitan ng laman. Maaaring isalin na: "lahat ng tao."(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Acts 2:18-19

Nag-uugnay na Pahayag:

Si Pedro ay patuloy na binabanggit ang mga sinabi ni propeta Joel.

sa aking mga lingkod...mga lingkod na babae

Sa Lumang Tipan, ang mga propeta ng Diyos at iba pang mga tao na sumasamba sa Diyos ay kadalasang tumutukoy sa kaniyang mga "lingkod."

ibubuhos ko ang aking Espiritu

Masaganang ibinibigay ng Diyos ang kaniyang Espiritu.

magpropesiya

Sila ay pinalalakas ng Diyos upang sabihin ang katotohanan patungkol sa Diyos

singaw ng usok

"ambon" o "hamog"

Acts 2:20-21

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Pedro ang pag-uulit sa mga sinabi ni propeta Joel.

Ang araw ay magiging madilim at ang buwan ay maging dugo

Ang tamang kahulugan ng mga salitang ito ay hindi malinaw. Isalin lamang ito nang literal hangga't maari sa inyong wika.

bawa't isa na tatawag sa pangalan ng Panginoon

Maaaring isalin na: " bawa't isa na tatawag sa Panginoon"(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

tatawag

nananalangin o nakikiusap

Acts 2:22-24

Nag-uugnay na Pahayag:

Si Pedro ay patuloy sa pagsasalita sa mga Judio na sinimulan niya sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/01/15.md]].

nakatakdang pasya at sa paunang kaalaman ng Diyos

Ang kamatayan ni Cristo ay naganap ayon sa naitatag na plano at kaalaman ng Diyos.

ninyo

Ito ang maramihang anyo ng "ninyo." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-you/01.md]])

siya ay isinuko ninyo

" isinuko siya ng mga tao "o "ang mga tao ang nassuko sa kaniya"

nawala ang sakit at kamatayan

"upang kalagan at palayain mula sa sakit ng kamatayan"

kinalag

Ang kahulugan nito ay para kalagan gaya ng pagkalag sa tali.

mapigilan

Hindi kayang pigilan ng kamatayan si Jesus sa kapangyarihan nito.

Acts 2:25-26

Nag-uugnay na Pahayag:

Si Pedro ay patuloy sa pagsasalita sa mga Judio.

Pangkalahatang Impormasyon:

Inalala dito ni Pedro ang mga naisulat na sinabi ni David na may kaugnayan kay Jesus na naipako at nabuhay mula sa libingan.

nakita

Nahulaan ni David na ang Diyos ay gumagawa sa kaniyang buhay bago pa nailahad ang mga pangyayari.

sa aking harapan

"sa aking harap"o "sa akin" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

nasa aking kanang kamay

Ang kanang kamay ay itinuturing na pinakamalakas. Ang nasa kanang kamay ay ang pinakamalakas na lingkod o kaya ay pinakamalakas na katulong. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

ang aking puso ay natuwa at nagagalak ang aking dila

Maaaring isalin na: "Ako ay masaya at ako ay nagalak"

Maging ang aking laman ay mamumuhay nang may pananalig

Maaaring isalin na: "Kahit na ako ay may kamatayan, ako ay nagtitiwala sa Diyos"

Acts 2:27-28

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Pedro ang pagbanggit kay David.

iyong nag-iisang Banal

"ang nag-iisa mong pinahiran" o "ang nag-iisa mong pinili"

makitang mabulok

Ang kaniyang katawan ay hindi mananatiling patay ng matagal upang hindi maagnas. Maaaring isalin na: "upang mabulok."

daan ng buhay

"katotohanan na nagbibigay buhay"

Acts 2:29-31

Nag-uugnay na Pahayag:

Si Pedro ay patuloy sa pagsasalita sa mga Judio na pinasimulan niya sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/01/15.md]].

patriarka

Ito ay isang ama, o kaya ay isang namuhay ng mga unang panahon. Kadalasan ang patriarka ay nasa unang hanay ng mga tao o ang unang hari sa mga nakakarami.

sinumpaang panata

Kung may sumumpa ng isang pangako, siya ay gumawa ng isang seryosong pahayag na ang kanyang mga pangako ay totoo.

panata

Ang "panata" ay isang taimtim na paglalahad o kapahayagan

nahulaan niya

nahulaan ni David at sinabi ang tungkol sa Mesiyas.

Acts 2:32-33

kanang kamay ng Diyos

Ito ay lugar ng kapanatagan, karangalan, tulong, pagtitiwala, kapangyarihan, at prebilehiyo.

Acts 2:34-36

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Pedro ang kanyang pagsasalita sa mga Judio na kaniyang pinasimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/01/15.md]].

Sabi ng Panginoon sa aking Panginoon

"Sinabi ng Panginoon (Diyos) sa aking Panginoon(Cristo)"

Umupo ka sa aking kanang kamay

"kunin mo ang lugar ng karangalan, pagtitiwala, mga prebilehiyo, at kapangyarihan sa aking tabi" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

hanggang sa ang iyong mga kaaway ay maging tungtungan ng iyong mga paa

"hanggang mailagay ko sa lugar ng pagkatalo ang iyong mga kaaway" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

Acts 2:37-39

Nag-uugnay na Pahayag:

Ang mga Judio ay tumugon sa mga pananalita ni Pedro at si Pedro ay sumagot sa kanila.

nadurog ang kanilang puso

Ginamit ni Lukas ang talinghagang pagtagos upang bigyang diin kung gaano kasakit sa kanila na marinig ang pahayag na ito. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

Sapagkat ipinangako na sa inyo

"Ang pangako ay para sa iyo

Acts 2:40-42

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang wakas na bahagi ng kuwento na nangyari sa Araw ng Pentecostes.

Pangkalahatang Impormasyon:

Sa bersikulo 42 nagsimula ang bahaging nagpapaliwanag kung paano nagpatuloy na namuhay ang mga mananampalataya pagkatapos ng Araw ng Pentecostes. (Tingnan sa: [[End of Story]])

kaniyang pinatotohanan

Sa Bagong Tipan, ang terminong "pagpapatotoo" ay kadalasang ginamit upang tukuyin kung paano nagsalita ang mga sumusunod kay Jesus tungkol sa mga pangyayari sa kamatayan at muling pagkabuhay ni Jesus.

masamang salinlahi

"napakasamang salinlahi"

tinanggap

"naniwala"o " tinanggap"

at nagpabautismo

Sila ay binautismuhan ng mga alagad ni Jesus.

aabot sa tatlong libong mga kaluluwa

Maaaring isalin na: "mga 3,000 na tao"(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Acts 2:43-45

takot ay dumating sa bawat kaluluwa

Maaaring isalin na: "Lahat ng mga tao ay labis na natakot," (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

takot

"Magalang na paghanga"

nagsama-sama

"naniniwala sa parehong bagay"

lahat ay may iisang layunin

"ipinamahagi ang lahat ng kanilang mga ari-arian"

ipinamahagi sa lahat

"ibinigay sa kanila "o "binigyan ng pera"

ayon sa pangangailangan ng bawat isa

Kung ang pangangailangan ay naipahayag o kaya ay nakita, ang ibang mga mananampalataya ay nagbibigay upang matugunan ang mga pangangailangang iyon.

Acts 2:46-47

sila ay nagpatuloy

"ang mga mananampala ay nagpatuloy"

na may iisang layunin

"ng may iisang kaisipan"

nagpirapiraso ng tinapay

Ibinahagi nila ang kanilang mga pagkain.(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

kapakumbabaan ng puso

Ang kahulugan nito ay walang pag-aakala, malinaw, walang hindi kinakailangang pormalidad, walang pagtatangi sa posisyon o pribilihiyo.

nagkaroon ng malaking tulong sa

"nagkaroon ng paggalang ng"

Acts 3

Acts 3:1-3

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay panibagong araw; na sina Pedro at Juan ay patungo sa templo. Ang bersikulo 2 ay nagbibigay ng karagdagang impormasyon tungkol sa lalaking pilay. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

sa templo

"sa loob ng templo" o "sa may templo. " Hindi sila pumunta sa pinakaloob ng gusali kung saan ang mga pari lamang na naglilingkod ang pinapayagan.

sa ganap na ika-siyam na oras

"sa ganap na ika-tatlo ng hapon" (UDB)

limos

Ang salitang "limos" ay tumutukoy sa salapi na ibinibigay ng mga tao sa mga mahihirap.

Acts 3:4-6

Tinitigan siya ni Pedro sa mga mata

"tumititig sa kaniya" o "tumitingin ng sadya sa kaniya"

tumingin ang lalaking pilay sa kanila

"Ang lalaking pilay ay malapitang nagbigay ng pansin sa kanila"

Pilak at ginto

Ang pangungusap na "Pilak at ginto" ay ginamit upang kumatawan sa salapi. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Sa pangalan ni Jesu-Cristo

"Sa pamamagitan ng kapangyarihan ni Jesu-Cristo" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 3:7-8

pumasok siya... sa templo

Pumasok sila sa patyo ng templo. Tanging ang pari ang pinapayagan na makapasok sa tunay na gusali ng templo.

Acts 3:9-10

Napansin

"nahalata" o "nakita"

Magandang Pintuan

"ang tinatawag na Pintuang Maganda"

Acts 3:11-12

Habang

"Samantala"

sa tinatawag na portiko ni Solomon

"Ang Portiko ni Solomon." Si Solomon ay isang hari ng Israel na nabuhay ng mahabang panahon bago ang mga panahong iyon. Ang portiko ay isang hilera ng mga haligi na natatakpan ng isang bubong, at ang kabilang bahagi nito ay nakabukas.

labis na pagkamangha

"punong-puno ng pagkamangha" o "nabigla"

Nang makita ito ni Pedro

"Nang makita ni Pedro na nadadagdagan ang maraming tao" o "Nang makita ni Pedro ang mga tao" (UDB)

"Kayong mga Israelita

"Mga kapwa Israelita" (UDB). Si Pedro ay nagsasalita sa maraming tao. Ang salitang "mga lalaki" sa paksang ito ibinibilang ang lahat ng naroroon.

bakit kayo nagtataka?

Maaaring isalin na: "hindi kayo dapat magtaka" (UDB) . (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Bakit nakatitig ang inyong mga mata sa amin

Maaaring isalin na: "Hindi kayo dapat tumitig sa amin" o "Wala kayong dahilan para kami ay titigan ninyo" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

sa amin

Ang salitang "sa amin" ay tumutukoy kina Pedro at Juan.

kami

Ang salitang "kami" ay tumutukoy kina Pedro at Juan.

na parang kami ang nakapagpalakad sa kaniya sa pamamagitan ng aming sariling kapangyarihan o pagiging makadiyos?

Maaaring isalin na: "Hindi namin siya pinalakad sa pamamagitan ng aming kapangyarihan o pagiging makadiyos" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Acts 3:13-14

Nag-uugnay na Pahayag:

Ipinagpatuloy ni Pedro ang kaniyang pagsasalita sa mga Judio na kaniyang sinimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/03/11.md]].

na inyong idinala

"na inyong idinala kay Pilato''

itinakwil sa harapan ni Pilato

"itinakwil ninyo siya sa harapan ni Pilato"

nang nagpasiyang palayain siya

"nang ipinasiya ni Pilato na palayain si Jesus"

na mapalaya ang isang mamamatay tao para sa inyo

Maaaring isalin na: "para kay Pilato na palayain ang isang mamatay tao"

Acts 3:15-16

Prinsipe ng buhay

"Ang may akda ng buhay" (UDB) o "pinuno ng buhay"

Ngayon

Ang salitang ito ay ginamit upang malipat ang pansin ng mga nakikinig sa lalaking lumpo.

ang nagbigay nito sa kaniya ng kompletong kagalingan

"na pinagaling ng lubusan ang lalaking ito"

Acts 3:17-18

Ngayon

Dito ay inililipat ni Pedro ang pansin ng madla na mapalayo sa lalaking lumpo at patuloy siyang nagsasalita sa kanila ng tuwiran.

sa pamamagitan ng bibig ng lahat ng mga propeta

"sa pamamagitan ng mga propeta" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 3:19-20

tumalikod

"bumalik sa Diyos"

mapawi

"mabura" o "mawala"

sa gayon ay dumating ang pagpapanibagong-sigla mula sa presensya ng Panginoon

"upang kayo ay palakasin ng Panginoon"

Acts 3:21-23

Nag-uugnay na Pahayag:

Ipinagpatuloy ni Pedro ang kaniyang pagsasalita sa mga Judio na kaniyang sinimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/03/11.md]].

Pangkalahatang Impormasyon:

Sa bersikulo 22-23 binanggit ni Pedro ang isang bagay na inihula ni Moises tungkol sa Mesiyas.

na kinakailangan tanggapin sa langit

Si Jesus ay mananatili sa langit sapagkat nakasaad noong una kung ano ang dapat niyang gawin.

hanggang ang panahon ng pagsasa-ayos sa lahat ng mga bagay

"hanggang sa panahon na ibabalik ng Diyos ang lahat ng bagay"

patungkol sa alin mang sinalita ng Diyos noon sa pamamagitan ng bibig ng kaniyang banal na mga propeta

"Sinabi ng Diyos sa kaniyang banal na mga propeta na sabihin ang pagpapanumbalik" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

noon sa pamamagitan ng bibig ng kaniyang banal na mga propeta

"ang kaniyang banal na mga propeta na namuhay noong una"

ay magbabangon ng propeta

"ay pipili ng isang tao upang maging propeta"

mawawasak

"inialis" o "dinala palayo"

Acts 3:24-26

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinatapos ni Pedro ang kaniyang pagsasalita sa mga Judio na sinimulan niya sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/03/11.md]].

mga sumunod pagkatapos niya

"mga propetang nabuhay pagkatapos na si Samuel ay nabuhay"

sa mga araw na ito

"sa mga panahong ito" o "ang mga bagay na nangyayari ngayon"

Kayo ang anak ng mga propeta

"Kayo ang mga tagapagmana ng mga propeta." Maaaring isalin na: "Tatanggapin ninyo kung ano ang ipinangako ng Diyos sa pamamagitan ng kaniyang mga propeta."

at ng tipan

"at mga anak ng tipan." Maaaring isalin na: "Tatanggapin niyo kung ano ang ipinangako ng Diyos sa kaniyang tipan."

Sa iyong binhi

"Dahil sa inyong mga anak"

At pagkatapos niyang itinaas ang kaniyang lingkod

"Pagkatapos na pinili ng Diyos ang kaniyang lingkod" o "Pagkatapos na ibinigay ng Diyos ang kapangyarihan sa kaniyang lingkod"

kaniyang lingkod

Ito ay tumutukoy sa Mesiyas ng Diyos.

Acts 4

Acts 4:1-4

Kapitan ng templo

pinaka-pinuno ng mga bantay sa templo

lumapit sa kanila

"nilapitan sila" o "nagpunta sa kanila"

sila ay labis na nabalisa

Itinuro ni Pedro ang tungkol kay Jesus at ang kanyang muling pagkabuhay mula sa patay. Ito ang dahilan kung bakit nabalisa ang mga Saduseo dahil hindi sila naniniwala sa muling pagkabuhay ni Jesus mula sa patay.

ang bilang ng mga lalaki

Ito ay tumutukoy sa mga lalaki lamang. Walang mga kababaihan o mga bata na kasama sa bilang.

sapagka't gabi na noon

Ito ay karaniwang nakasanayan na hindi na tinatanong ang mga tao sa gabi.

ay mga limanglibo

"halos limanglibo" o "dumami sa halos limanglibo"

Acts 4:5-7

Sa anong kapangyarihan

"Sino ang nagbigay sa inyo ng kapangyarihan" (UDB) o "Ano ang nagbigay sa inyo ng kapangyarihan." Alam nila na hindi kayang pagalingin ni Pedro at Juan ang lalaki nang sila lang.

sa anong pangalan

"sino ang nagbigay sa inyo ng kapangyarihan"

Acts 4:8-10

ang mga tao sa Israel

"mamamayan ng bansang Israel"

Acts 4:11-12

Nag-uugnay na Pahayag:

Si Pedro ay nakikipagpaligsahan sa kanyang talumpati sa mga relihiyosong namumunong Judio na kaniyang sinimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/04/08.md]].

Si Jesu-Cristo ang bato

Ito ay isang paghahalintulad. Bilang nag-iisang batong panulukan na inilalagay bilang pundasyon at saligan ng gusali, si Jesus lamang ang pundasyon para sa kaligtasan.

Acts 4:13-14

nang makita nila ang katapangan

Ang "nila" ay tumutukoy sa mga pangkat ng mga pinuno.

at nabatid nila na sila ay

"nahiwatigan" o "nalaman"

sila ay pangkaraniwan

Ang "sila" ay tumutukoy sa Pedro at Juan.

mga taong walang pinag-aralan

"Hindi nahasa" o "walang pormal na pag-aaral"

Acts 4:15-18

konseho

Ang salitang konseho ay madalas na nakikita sa Mga Gawa. Sa lahat ng mga pagkakataon, maliban sa 25:12, ang salitang ito ay tumutukoy para sa mga Judeo na Sanhedrin.

sila

Ito ay tumutukoy kina Pedro at Pablo

Acts 4:19-20

kung tama ba sa

"makatwiran at nagbibigay dangal sa Diyos"

hindi namin kayang hindi magsalita

"kami ay napilitang magsalita"

Acts 4:21-22

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang bersikulong 22 ay nagbibigay ng karagdagang impormasyon tungkol sa edad ng lalaking pilay na pinagaling. (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Pagkatapos binalaan pang muli

Pinagbantaan sila ng mga pinuno ng may karagdagang kaparusahan.

Hindi sila makahanap ng anumang dahilan para sila ay parusahan

Hindi maisip ng mga pinuno kung paano paparusahan sina Pedro at Juan ng hindi nagdudulot ng kaguluhan ng mga tao na nakakita sa lalaking pinagalig.

Acts 4:23-25

pumunta sa kanilang mga kasamahan

Pumunta sila sa ibang mga mananampalataya.

sama-samang nilang nilakasan ang kanilang mga tinig

Silang lahat ay nagkaisa sa pag-iisip.

sa pamamagitan ng bibig ng aming amang si David na inyong lingkod

"sa pamamagitan ng aming amang si David ang inyong lingkod" (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

lingkod

Sa Lumang Tipan, ang mga propeta ng Diyos at mga ibang tao na sumamba sa Diyos ay madalas na tinutukoy bilang kaniyang "mga lingkod."

Acts 4:26

Nag-uugnay ng Pahayag

Binuo ng mga mananampalataya ang kanilang pagsisipi mula sa Awit ni Haring David na sinimulan nila sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/04/23.md]].

ay sama-samang naghanda

"pinagsama-sama ang kanilang mga hukbo" (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Cristo

Ito ay isang pagsisipi mula sa Awit 2:1-2. Ang salitang Hebreo na "Mesiyas" ay naisalin na "Cristo" at ang ibig sabihin ay " Ang Napili"

Acts 4:27-28

Herod at Poncio Pilato, kasama ang mga Gentil at ang sambayanang Israel

Sa Awit, isinama lamang ni David ang mga bansang Gentil, ngunit isinama ni Pedro ang Israel at ang kanilang mga pinuno kasama ng mga tumututol sa Mesiyas.

sa lungsod na ito

"sa Jerusalem"

ng inyong kamay at ng inyong kagustuhan

"ipinasya mo" (UDB) (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Acts 4:29-31

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ng mga mananampalataya ang kanilang panalangin na kanilang sinimulan [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/04/23.md]].

kanilang ipinahayag na may katapangan ang salita ng Diyos.

Ito ang bunga ng pagkakapuspos ng Banal na Espiritu sa mga alagad.

Acts 4:32-33

patotoo

Sa Bagong Tipan, ang salitang ito ay madalas gamitin upang tukuyin kung paano pinatotohanan ng mga tagasunod ni Cristo ang tungkol sa mga pangyayari sa buhay, kamatayan, at muling pagkabuhay ni Jesus.

at ang labis na biyaya ay napasa-kanila

Maaaring mga kahulugan nito ay: 1) ibinubuhos ng Diyos ang maraming biyaya at labis na katapangan sa lahat ng mga mananampalataya o 2) na ang mga mananampalataya ay binigyan ng ibang mga tao sa Jerusalem ng napakataas na pagpapahalaga.

Acts 4:34-35

inilagay ito sa paanan ng mga apostol

Ito ay ang paraan ng mga mananampalataya para: 1) lantarang ipakita ang pagbabago ng puso 2) bigyan ng kapangyarihan ang mga apostol kung paano nararapat gamitin ang mga kaloob. (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 4:36-37

Bernabe

Maaari mong isaalang-alang kung paano ipinapakilala sa inyong wika ang bagong tauhan sa kuwento.

inilagay ito sa paanan ng mga apostol

Tignan kung paano ito isinalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/04/34.md]].

Acts 5

Acts 5:1-2

Pangkalahatang Kaalaman:

Ito ay ang simula ng isang bagong bahagi ng kuwento. Ang mga bersikulong ito ay nagbigay ng karanasang kaalaman patungkol kay Ananias at Safira. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Ngayon

"Ngunit ngayon." Ito ay tanda ng isang bagong bahagi ng kuwento. Maaari mo itong isalin sa pamaraan na naghahambing ng mga kuwento na nakilala sa iyong wika.

may isang lalaki

Pag-aralan ang pagsasalin nito sa pamamaraan na makikilala ang mga bagong tao sa kuwento sa inyong wika.

kanyang itinago ang bahagi ng napagbilhang pera

Hindi siya tapat sa pag-uulat ng buong halaga ng napagbilhan sa mga apostol. Maaaring Isalin sa: "Palihim niyang itinago ang bahagi ng napagbilhang pera." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

alam din ito ng kaniyang asawang babae

Maaaring Isalin na: "Alam rin ito ng kaniyang asawang babae at sumang-ayon na gawin ito."

at inilagay sa paanan ng mga apostol

Tingnan kung paano mo ito isasalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/04/34.md]].

Acts 5:3-6

bakit pinuspos ni satanas ang iyong puso...lupa?

Ginamit ni Pedro ang panretorikag mga tanong na ito upang sawayin si Ananias. Maaaring Isalin sa: "Hindi ka dapat nagpadaig sa panunukso ni Satanas upang magsinungaling." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

hindi ba ito ay nanatiling sa iyo...nasa iyo parin ang pamamahala?

Ginamit ni Pedro ang patalumpating mga tanong na ito upang ipaalala kay Ananias na siya ay may kontrol sa kaniyang pera. Maaaring Isalin na: "ikaw ang may responsibilidad na pangasiwaan ang iyong pera ng may integridad." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Paano mong naisip ang mga bagay na ito sa iyong puso?

Ginamit ni Pedro ang panretorikang tanong na ito upang sawayin si Ananias. Maaaring Isalin sa: "Hindi ka dapat nagpasiya na magpalinlang sa pamamahala ng iyong pera. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Ang mga binata ay pumaharap

"Ang mga binata ay tumayo." Ito ay isang pagpapahiwatig para sa pasimulang pagkilos.

binuhat siya palabas at siya ay inilibing.

Kapag may isang namatay, may karaniwang proseso ng paghahanda ng katawan para sa paglilibing. Ito ay nagpapakita na noon ay hindi ito ang pangyayari para kay Ananias.

Acts 5:7-8

kung ano ang nangyari

"na ang kanyang asawang lalaki ay patay na"

Acts 5:9-11

Nag-uugnay na Salaysay:

Ito ay ang huling bahagi ng kuwento patungkol kay Ananias at Safira.

Paanong kayo dalawa ay nagkasundo para subukin ang Espiritu ng Diyos?

Tinanong ito ni Pedro upang ipakita sa dalawang ito na sila ay nagkasundo na magkasamang magkasala. Maaaring Isalin sa: "Kayo ay nagkasundong magkasama upang subukin ang Espiritu!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

ang paa ng mga

Dito "ang paa" ay tumutukoy sa mga lalaki na siyang naglibing kay Ananias. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

nawalan ng hininga

Ito ay mas mahinahon na pamamaraan ng pagsasabi na "siya ay namatay." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-euphemism/01.md]])

Acts 5:12-13

portiko ni Solomon

Ito ay lugar na matatagpuan sa loob na patyo ng templo.

walang sinuman

"walang ibang tao na siyang hindi kabahagi ng Iglesia"

pinahahalagahan

"malaking paghanga at paggalang"

Acts 5:14-16

sa kanyang anino ay baka sakaling matamaan ang ilan sa kanila

Ito ay nagpapahiwatig na sila ay magiging magaling kung ang anino ni Pedro ay mahipo sila. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_phase1/src/master/training/quick-reference/discourse/implicit-explicit.md]])

Acts 5:17-18

Ngunit

Ito ay pasimula ng paghahambing na kuwento. Maaari ninyo itong isalin sa paraan na ang inyong wika ay ipapakilala ang isang paghahambing na pagsasalaysay .

inggit

"pananaghili" o "sama ng loob"

ini-unat ang kamay sa mga apostol

"kinuha ang mga apostol" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]])

Acts 5:19-21

ginabayan sila palabas

"pinangunahan ang mga apostol palabas ng bilangguan"

nang magmamadaling-araw

Ang templo ay sarado sa gabi. Ang mg apostol ay sumunod sa anghel sa lalong madaling panahon.

Acts 5:22-23

Acts 5:24-25

sila ay labis na naguluhan

"sila ay tuliro" o "sila ay labis na naguluhan"

ukol sa kanila

"patungkol sa mga salitang katatapos lang nilang marinig" ( ang ulat na ang mga apostol ay nawawala mula sa bilangguan)

na inyong inilagay

Ang salitang "inyo" ay pangmaramihan (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-you/01.md]])

Acts 5:26-28

kayong pinagbilinan

Dito ang salitang "kayo" ay pangmaramihan. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-you/01.md]])

pinuno ninyo

Ang salitang "ninyo" dito ay pangmaramihan. ingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-you/01.md]])

dalhin sa amin ang dugo ng taong ito

"ipasakamay sa amin ang responsibilidad para sa pagkamatay ng taong ito" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 5:29-32

magbigay ng pag-sisisi sa Israel, at kapatawaran ng mga kasalanan

Maaaring Isalin na: " bigyan ang Israel ng pagkakataon upang tumalikod mula sa kanilang kasalan at tumanggap ng kapatawaran para sa kanilang mga kasalanan."

gayundin ang Banal na Espitiru

Ang Banal na Espiritu ay nagsalita bilang isang persona na siyang makapagpapatotoo upang patunayan ang mapaghimalang gawa ni Jesus.

Acts 5:33-34

sila ay galit na galit

Ang mga kasapi ng konseho ay lubhang nagalit sa mga apostol sa pagsuway sa kanila.

ang tagapagturo ng kautusan, na iginagalang ng lahat ng tao,

Ito ay karagdagang impormasyon patungkol kay Gamaliel; ito ay naibigay upang ang mga magbabasa ay malaman kung sino siya. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Acts 5:35-37

Pangkalahatang Kaalaman:

Si Gamaliel ay nagsasalita sa mga kasapi ng kunseho.

pagtuunan ninyo ng pansin

"pag-isipang mabuti ang tungkol " (UDB o "maingat ninyong pag-isipan ang tungkol"

Acts 5:38-39

Nag-uugnay na Salaysay:

Tinapos ni Gamaliel ang pagsasalita sa mga kasapi ng konseho.

Acts 5:40-42

Pagkatapos tinawag nila

Ang salitang "nila" ay tumutukoy sa mga kasapi ng konseho.

napabilang na karapat-dapat

Ito ay isang pribilehiyo na magdusa ng kahihiyan para kay Jesus.

Pagkatapos noon araw-araw

"Pakatapos ng araw na iyon, araw-araw." Ang parirala na ito ay tanda ng kung ano ang ginawa ng mga apostol bawat araw sa mga sumunod na araw. Sila ay nahimok upang gawin ito dahil sa kung ano ang nangyari sa bahaging ito ng kuwento.

sila ay patuloy na nagtuturo

Maaaring isalin sa: "hindi sila tumigil sa pag-tuturo"

Acts 6

Acts 6:1

Pangkalahatang Kaalaman:

Ito ay ang simula ng panibagong bahagi ng kuwento. Dito ang mga impormasyon tungkol sa nakaraan ay ibinigay na mahalagang malaman upang maunawaan ang kuwento. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Ngayon sa mga araw ngang ito

Ito ay tanda ng simula ng bagong bahagi ng kuwento. Isaalang-alang kung paanong ang bagong mga bahagi ng kuwento ay ipinapakilala sa iyong wika.

dumarami

"lubhang nadaragdagan"

Helenista

Ang mga ito ay Judio na namuhay ng higit sa kanilang buhay sa isang lugar sa loob ng Emperyong Romano sa labas ng Israel, at lumaki sa pagsasalita ng Griyego.Ang kanilang wika at kultura ay medyo kakaiba mula sa kanila ang mga lumaki sa Israel.

mga Hebreo

Ang mga ito ay Judio na lumaki sa Israel na nagsasalita ng Aramaic. Ang Iglesia ay binubuo lamang ng ma Judio at sumampalataya sa Judaismo sa ngayon.

balo

Ang totoong balo ay isang babae na ang kaniyang asawang lalaki ay namatay na, na masyado ng matanda na upang mag asawa ulit, at walang sinumang kamag-anak na mag-aalaga sa kanya.

nakakaligtaan

"bilang isang hindi pinansin" o " nakakalimutan." Doon ay marami ang nangangailangan ng tulong na ang iba ay nalampasan.

araw-araw na pamamahagi ng pagkain

Ang pera na ibinigay sa mga apostol ay ginamit na bahagi upang ibili ng pagkain para sa mga naunang balo sa iglesya

Acts 6:2-4

maglingkod sa mga hapag

Ito ay metonomiya para sa paghahain ng pagkain sa mga tao. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

mga lalaking may mabuting pagkatao, puspos ng Espiritu at ng karunungan

Ang mga maaaring kahulugan ay 1) ang mga lalaki ay mayroong tatlong kalidad- mabuting pagkatao, pagiging puspos ng Espiritu, at pagiging puspos ng karunungan o 2) ang mga lalaking may mabuting pagkatao para sa dalawang kalidad- pagiging puspos ng Espiritu, at pagiging puspos ng karunungan (UDB).

may mabuting pagkatao

"mga lalaking kilala ng tao na mabuti" o "mga lalaki na pinagkakatiwalaan ng mga tao"

kayo

Kung saan naangkop, gamitin ang maramihang paraan sa iyong lengguwahe.

sa amin...kami

Kung saan naaangkop, gamitin ang eksklusibong paraan sa iyong wika.

Acts 6:5-6

Nalugod ... sa kanilang pananalita

Ang kanilang pananalita ay katanggap-tanggap

Esteban...at Nicolas

Ito ay mga pangalang griyego, at nagmumungkahi na ang karamihan o lahat ng kalalakihan na naihalal ay mula sa grupo ng Greco-Judio na mananampalataya.

nagbago ng paniniwala

isang Gentil na lumipat sa relihiyong Judio

nagpatong ng kanilang kamay sa kanila

pagbibigay ng pagpapala at pagpapabatid ng responsibilidad at may kapamahalaan sa gawain ng pito

Acts 6:7

Pangkalahatang Kaalaman:

Ang bersikulong ito ay isang pahayag na nagbibigay ng panibagong impormasyon sa paglago ng Iglesia.

lumaganap ang salita ng Diyos

Ang epekto nito ay mas lumaganap.

masunurin sa pananampalataya

"sinundan ang daan ng bagong paniniwala''

Acts 6:8-9

Pangkalahatang Kaalaman:

Ito ay ang simula ng bagong bahagi ng kuwento. Ang mga bersikulong ito ay nagbibigay ng karagdagang Impormasyon patungkol kay Esteban at ibang mga tao na mahalaga upang maunawaan ang kuwento. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

sinagoga ng mga Taong pinalaya

"Taong pinalaya" ay marahil dating mga alipin mula sa ibat-ibang mga dako na ito. Ito ay hindi malinaw kung ang ibang mga taong nakatala ay bahagi ng sinagoga o nakisali lang sa pakikipagtalo kay Esteban.

nakikipagtalo kay Esteban

" tutol kay Esteban " (UDB) o " pakikipag talakayan kay Esteban"

Acts 6:10-11

Nag-uugnay na Salaysay:

Ang impormasyon tungkol sa nakaraan na nagsimula sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/06/08.md]] continues through verse 10.

Pagkatapos

Ito ay tanda ng simula ng aksyon sa kuwento.

hindi nila makayanang tumayo

''hindi kayang sumalungat sa pakikipagtalo''

Espiritu

"Banal na Espiritu"

palihim na hinikayat

"palihim na kinumbinsi"

salitang paglapastangan

Maaaring Isalin na: "mga salitang laban sa kautusan ng Diyos at ni Moises"

Acts 6:12-15

inudyukan ang mga tao

"sinulsulan ang mga tao upang magalit"

sinunggaban

"hinawakan"

nakatutok ang kanilang mga mata sa kaniya

"Tumingin silang kusa sa kaniya." Ito ay isang wikain para sa "tumitig sa kanya." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]])

katulad ng sa mukha ng anghel

Ito ay isang pagwawangis katulad ng pagkukumpara kasama ng puntos ng pagkakapareho katulad ng pagiging "maningning" kung saan ay hindi nabanggit. Maaaring Isalin na: "ang kaniyang mukha ay kahawig ng mukha ng isang anghel." (UDB) . (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-simile/01.md]])

Acts 7

Acts 7:1-3

Nag-uugnay na Salaysay

Ang bahagi ng kuwento patungkol kay Esteban ay nagpatuloy, kung saan nag-uumpisa sa

Pangkalahatang Kaalaman

Sa bersikulo 2, si Esteban ay nag-umpisa sa kanyang pananalita bilang tugon sa pinaka -punong pari at Konseho. Sinimulan niya ang kanyang pananalita sa pagsasalita tungkol sa mga bagay na nangyari sa kasaysayan ng Israel.

Mga kapatid at mga ama, makinig kayo sa akin.

Si Esteban naging napakagalang sa konseho sa pagbati sa kanila bilang kapamilya.

ating ama

Ibinilang ni Esteban ang kaniyang mga tagapakinig sa pagtukoy ng "ang ating ama na si Abraham."

Iwan mo ang iyong lupain at ang iyong mga kamag-anak

"Ang iyo" ay tumutukoy kay Abraham (pang-isahan).

Acts 7:4-5

kung saan kayo naninirahan ngayon

Ang salitang "kayo" ay tumutukoy sa konsehong Judio at mga tagapakinig.

bilang pag-aari para sa kanya

Na ang lupa ay magiging pag-aari ni Abraham magpakailanman.

Acts 7:6-8

kung saan sila ay magiging mga alipin

"kung saan ang inyong mga kaapu-apuhan ay magiging mga alipin"

Kaya't si Abraham ang naging ama ni Isaac

Ang mga pagbabago ng kuwento sa mga kaapu-apuhan ni Abraham

Acts 7:9-10

Ang mga patriyarka

"Ang mga nakatatandang anak na lalaki ni Jacob" o "nakatatandang kapatid ni Jose"

Acts 7:11-13

may dumating na tag gutom

"taggutom ang dumating." Ang lupain ay huminto sa pagbibigay ng pagkain.

ang ating mga ninuno"

"mga nakatatandang kapatid ni Jose"

butil

Maaaring Isalin na: "pagkain"

ipinakita ni Jose ang kanyang sarili

ipinahayag ni Jose sa kanyang mga kapatid ang kanyang katauhan bilang kanilang kapatid

Acts 7:14-16

siya at ang ating mga ninuno

"Si Jacob at ang kanyang mga anak, ang ating mga ninuno"

Sila'y dinala sa

"Ang mga kaapu-apuhan ni Jacob ay binuhat ang katawan ni Jacob at ng kanyang mga anak sa" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

sa halaga ng pilak

"sa pamamagitan ng pera"

Acts 7:17-19

panahong ipinangako

Ito ay malapit na sa panahon na ang Diyos ay tutuparin na niya ang kanyang pangako kay Abraham.

na hindi alam ang tungkol kay Jose

Ang "Jose" ay tumutukoy sa reputasyon ni Jose. Maaaring Isalin na: "siya na hindi nakakaalam tungkol sa kapamahalaan ni Jose sa Egipto." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

ating mga kababayan

Ang "ating" ay kasama si Esteban at ang madla. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

nagmalupit ng labis sa ating mga ninuno

"nagtrato sa ating mga ninuno ng hindi mahusay" o "nilamangan ang ating mga ninuno"

iwan ang kanilang mga sanggol

Upang iwanan ang kanilang mga sanggol upang mamamatay ang mga sanggol

Acts 7:20-21

Nang panahon na iyon

Ito ay isang pagpapahiwatig upang ipakilala ang isang bagong tao, na si Moises.

napakaganda sa harapan ng Diyos

"Sa harapan ng Diyos" ay isang sukdulan para sabihin na si Moises ay lubhang napakaganda.

Nang siya ay itapon sa labas

Si Moises ay "itinapon sa labas" dahil sa utos ng Paraon.

siya ay kinuha

"inampon siya" (marahil ay hindi pabatas)

kagaya ng kanyang sariling anak

"na parang siya ay kanyang sariling anak"

Acts 7:22-25

Naturuan si Moises

"Ang mga taga Egipto ay tinuruan si Moises" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

lahat ng kaalaman ng mga taga Egipto

Ito ay isang pagmamalabis para sa "maraming mga bagay na nalalaman ng mga taga Egipto." (Tingnan sa : [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

makapangyarihan sa kaniyang mga salita at sa mga gawa

"mabisa sa kilos at pananalita" o " nagsalita at gumawa ng makapangyarihang mga bagay" (UDB) o " maimpluwensiya sa kung ano ang kaniyang ginagawa at sinasabi"

bisitahin ang kanyang mga kapatid

Upang imbestigahan ang kanilang kalagayan sa pamumuhay

paghampas sa Egipcio

Hinampas ni Moises ng sobrang lakas ang Egipcio kaya siya ay namatay.

akalan niya

"naisip niya"

sa pamamagitan ng kaniyang kamay

"sa pamamagitan niya"

ay inililigtas sila

Maaaring Isalin na: "ay inililigtas sila sa mga oras na iyon"

Acts 7:26-28

'Mga Ginoo, kayo ay magkapatid

Ito ay pagtukoy sa dalawang Israelitang naglalaban.

nagsasakitan

Upang alipustahin ang isang tao ay tratuhin ang taong iyon ng hindi makatarungan o hindi tapat.

Sino ang naglagay sa iyo upang mamuno at humatol sa amin?

Ang tanong na ito ay ginamit upang sawayin si Moises. Maaaring Isalin na: "Wala kang kapamahalaan sa amin!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

humatol sa amin?

Ang mga Israelita ay hindi sinama si Moises bilang bahagi nila.

Acts 7:29-30

matapos na marinig ito

Ang ipinahihiwatig na kaalaman ay, "Narinig ni Moises na alam ng mga Israelita na pinatay niya ang isang taga Egipto sa nakaraang araw." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

ama ng dalawang anak na mga lalaki

Alam na nang mga nakikinig kay Esteban na "Si Moises ay nakapag-asawa ng babaeng Medianita." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

Nang makalipas ang apatnapung taon

"Nang makalipas ang apat-napung taon pagkatpos na si Moises ay tumakas sa Egipto (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

Acts 7:31-32

siya ay namangha sa nakita

Si Moises ay nagulat nang ang mababang puno ay hindi nasusunog sa apoy. Ito ay dati ng alam ng mga tagapakinig ni Esteban. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

habang siya ay papalapit upang tignan ito...nanginig si Moises at hindi naglakas ng loob na tumingin

Maaaring ibig sabihin nito na si Moises ay nagsisimulang lumapit sa mababang puno upang tingnan ngunit bumalik din dahil sa takot,

nanginig

Si Moses ay nangatog sa takot.

Acts 7:33-34

sapagkat ang lugar na iyong kinatatayuan ay banal na dako.

Ang ipinahihiwatig na kaalaman ay kung saan ang Diyos ay naroon, ang pinaka malapit na pook sa palibot ng Diyos ay ibinilang o ginawang banal ng Diyos.(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

nakita kong tiyak

Ang "Tiyak" ay nagdaragdag ng diin sa "nakita."

aking mga tao

"mga kaapu-apuhan ni Abraham, Isaac, at Jacob"

kaya't akoy bumaba

"makikita niya mismo ang kanilang paglaya"

Acts 7:35-37

Pangkalahatang Kaalaman:

Ang mga bersikulong 35-38 ay naglalaman ng serye ng konektadong mga bersikulo na tumutukoy kay Moises. Bawat bersikulo ay nagsisimula ng pahayag katulad ng "Itong Moises" o "Parehong Moises" o Ito ay ang lalaki" o "Ito ay ang parehong Moises. Kung maaari, gumamit ng parehong mga salaysay upang bigyan ng diin si Moises.

Itong Moises na kanilang tinanggihan

Ito ay tumutukoy sa mga pangyayari na naisulat sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/07/26.md]].

Sino ang naglagay saiyo na tagapamuno at tagahatol?

Tingnan kung paano ninyo ito isasalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/07/26.md]].

tagapamuno at tagapagligtas

" upang mamuno sa kanila at upang magpalaya sa kanila mula sa pagiging mga alipin"

sa pamamagitan ng kamay ng anghel

"sa pamamagitan ng anghel"

sa loob ng apatnapung taon

"sa loob ng apatnapung taon na ang mga mamayan ng Israel ay namuhay sa ilang" (UDB)

mula sa inyong mga kapatid

"mula sa inyong mga sariling mamamayan" (UDB)

Acts 7:38-40

Pangkalahatang Kaalaman

Ang mga bersikulong 35-38 ay naglalaman ng serye ng konektadong mga parirala na tumutukoy kay Moises. Bawat talata ay nagsisimula sa mga salaysay na katulad ng "Itong Moises" o "Itong parehong Moises" o "Ito ay ang lalaki" o "Ito ay ang parehong Moises". Kung maaari, gumamit ng parehong mga salaysay upang bigyang diiin ang Moises.

Ito ang lalaki na siyang nasa kapulungan

"Ito ay ang lalaking si Moises na siyang kasama ng mga Israelita" (UDB)

ito ang lalaki na siyang tumanggap ng buhay na mga salita para ibigay sa atin

Maaaring isalin na: "ito ay ang lalaki na kung kanino nagsalita ang Diyos ng buhay na mga salita upang ibigay sa atin" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

buhay na salita

Ang mga maaring kahulugan ay 1) "Isang mensahe na nagtitiis" 2) "mga salitang nagbibigay buhay."

itinulak nila palayo mula sa kanilang sarili

Ang talinghagang ito ay nagbibigay diin sa kanilang pagtanggi kay Moises. Maaaring Isalin na: "kanilang itinanggi siya bilang kanilang pinuno" (UDB). (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

Nang mga oras na iyon

"Nang sila ay magpasiyang bumalik sa Egipto"

Acts 7:41-42

Pangkalahatang Kaalaman:

Sa bersikulo 42, Si Esteban ay nagsimulang magbanggit mula sa aklat ng mga propeta, higit sa lahat sa Amos.

sila ay gumawa ng guya

"gumawa sila ng istatwa na kamukha ng guya"

upang sumamba sa mga bituin sa langit

"upang sambahin ang mga bituin bilang diyus-diyosan"

'Nag alay ba kayo sa akin ng patay na hayop at ng mga handog... Israel?

Itinanong ng Diyos ang tanong na ito upang ipakita sa Israel na hindi sila sumamba sa Kanya sa pamamagitan ng mga handog. Maaaring Isalin sa: " Hindi kayo nag-alay sa akin ng mga patay na hayop at mga handog...Israel. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

sambahayan ng Israel

Ito ay mitonomiya para sa buong bansa ng Israel. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 7:43

Nag-uugnay na Salaysay:

Ipinagpatuloy ni Esteban ang kanyang pananalita sa pagtugon sa mga pinakapunong-pari at sa mga kunseho kung saan siya'y nagsimula sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/07/01.md]]. Tinapos rin ni Esteban ang pagbanggit na sinimulan niya na binanggit sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/07/41.md]] mula sa aklat ng mga propeta.

tabernakulo ni Molech

Ang tabernakulo o tolda na ibinahay ang bulaang diyos na si Molech.

ang bituin ng diyos na si Rephan

ang bituin na nakilala sa bulaang diyos na si Rephan

Ang mga imahe na inyong ginawa

Sila ay gumawa ng mga rebulto o mga imahen ng diyos na sina Molech at Rephan para sa layunin na sambahin nila.

kayo ay aking dadalhin papalayo sa Babilonia

" Aalisin ko kayo sa Babilonia"

Acts 7:44-46

tabernakulo ng patotoo

Ang tolda na ibinahay ang arko (isang kahon) kasama ang 10 mga utos na nakaukit sa bato sa loob nito

pag-aari ng mga bansa

Kasama rito ang lupain, mga gusali, mga pananim, mga hayop at lahat ng pag-aari ng bansang sinasakop ng Israel.

Ito ay kagaya nito hanggang sa mga araw ni David.

Ang arko ay nanatili sa tolda hanggang sa at kabilang ang panahon ni David, hari ng Israel

lugar na pananahanan para sa Diyos ni Jacob

Nais ni David na ang Arko ay manirahan sa Jerusalem, hindi sa isang tolda na palipat-lipat sa palibot ng Israel.

Acts 7:47-50

Pangkalahatang Kaalaman:

Sa mga bersikulong 49 at 50, Si Esteban ay bumanggit ng mula kay propetang Isaias. Sa binanggit, ang Diyos ay nagsasalita patungkol sa kaniyang sarili.

ginawa ng mga kamay

"ginawa sa pamamagitan ng mga tao" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Ang langit ay aking trono... ang mundo ang tungtungan ng aking mga paa.

Ang propeta ay pinagkumpara ang kadakilaan ng presensiya ng Diyos kung paanong hindi maaari na ang tao ay magtayo ng isang lugar para sa pagpapahingahan ng Diyos sa mundo yamang ang buong mundo ay balewala maliban sa patungan lamang ng paa ng Diyos.

Anong uri ng bahay ang maaaring itayo ninyo sa akin?

Tinanong ng Diyos ang katanungang ito upang ipakita kung paanong hindi sapat ang mga pagsisikap ng tao upang maabot ang kalikasan ng Diyos. Maaaring Isalin na: "Hindi ka maaaring magtayo ng isang bahay na maaaring sapat para sa akin!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

saan ang lugar para sa aking kapahingahan?

Tinanong ng Diyos ang katanungang ito upang ipakita sa tao na hindi niya kayang magbigay sa Diyos ng anumang pagpapahingahan. Maaaring Isalin na: lugar ng kapahingahan na karapat-dapat sa akin!" [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Hindi ba't ang aking kamay ang gumawa ng lahat ng mga bagay na ito?

Tinanong ng Diyos ang katanungang ito upang ipakita na ang tao ay hindi lumikha ng anuman. Maaaring Isalin na: "Ang aking kamay ang lumikha ng lahat ng mga bagay na ito!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Acts 7:51-53

Nag-uugnay na Salaysay:

Tinapos ni Esteban ang kaniyang pananalita sa pagtugon sa pinakapunong-pari at ang konseho kung alinman ang kanyang nasimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/07/01.md]].

Kayong mga tao, na matitigas ang leeg

leeg**- Si Esteban ay lumipat mula sa pagkilala sa pamamagitan ng mga pinunong Judio upang sawayin sila.

hindi tuli sa puso

"hindi masunurin sa puso." Si Esteban ay maaaring inihalintulad sila sa mga Gentil, kung saan ay kanilang naunawaan bilang isang insulto.

Sino sa mga propeta ang hindi inusig ng inyong mga ninuno?

Tinanong ni Esteban ang katanungang ito upang ipakita sa kanila na wala silang natutunan mula sa pagkakamali ng kanilang mga ninuno. Maaaring Isalin na: "Ang inyong mga ninuno ay inusig ang bawat propeta!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Matuwid

Ito ay tumutukoy sa Cristo, Ang Mesias.

mamamatay rin naman niya

"mamamatay ng Matuwid" o "mamamatay ng Cristo"

Acts 7:54-56

nang marinig ng mga kasapi ng konseho ang mga bagay na ito

Ito ay ang pagpapalit: ang sermon ay natapos at ang konseho ay gumanti.

nasugatan sa kanilang mga puso

Ito ay isang salitain para sa, "nadaig ng galit" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

ang kanilang mga ngipin ay nagngalit

Ito ay isang wikain para iparamdam ang matinding galit o poot. Maaaring Isalin sa: "Sila ay naging sobrang galit na ang kanilang ngipin ay nangalit na magkakasama." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]])

kusang tumingala sa langit

"Tumitig sa langit." Ito ay nagpapakita na si Esteban lang ang nakakita ng pangitain na ito at hindi ang bawat isa sa karamihan.

kaluwalhatian ng Diyos

"ang kaluwalhatian o kamaharlikaan ng Diyos bilang ilaw" Maaaring Isalin na: "isang maliwanag na ilaw mula sa Diyos."

nakita niya si Jesus na nakatayo

Pansinin na si Jesus ay "nakatayo" sa kanang kamay ng Diyos. Ito ay isang karangalan kapag ang isang hari ay tumatayo upang salubungin ang isang panauhin.

Anak ng Tao

Si Esteban ay kinilala si Jesus sa pamamagitan ng titulo na "Anak ng Tao."

Acts 7:57-58

tinakpan ang kanilang mga tainga

Tinakpan nila ang kanilang mga tainga kaya't sila ay hindi na makarinig pang muli ng anumang sinasabi ni Esteban.

itinapon siya sa labas ng lungsod

"ang mga kasapi ng konseho ay sinunggaban si Esteban at sapilitang dinala palabas sa lungsod"

balabal

Ito ay mga balabal o roba isang kasuotang panlabas upang manatiling maligamgam, katulad ng gamit sa isang dyaket o amerikana.

sa paanan

"sa harap ng" para sa layunin ng pagbabantay sa kanila

Acts 7:59-60

tanggapin mo ang aking espiritu

"kunin mo ang aking espiritu"

nakatulog

Ito ay magalang na pagpapahayag para sa "namatay" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-euphemism/01.md]])

Acts 8

Acts 8:1-3

Nag-uugnay na Pahayaga:

Ang bahagi ng kuwento patungkol kay Esteban ay hanggang sa umpisa ng bersikulo 1. Binago ni Lukas ang kuwento mula kay Esteban papunta kay Saulo.

kaya nga nagsimula na

Ang salitang "kaya" ay palatandaan ng malaking pagbabago sa kuwento. Nagkaroon ng pag-uusig dahil sa pagbato kay Esteban at sa pagkakakulong ng mga apostol. Maaaring isalin na : "Dahil sa mga pangyayari doon ay nagsimula na"

sa araw na yaon

Ito ay tumutukoy sa araw ng kamatayan ni Esteban.

ang lahat ng mga mananampalataya ay nagsikalat

Ito ay isang pagmamalabis para sa marami o halos lahat ng mga mananampalataya na naninirahan sa Jerusalem na tumakas sa pag- uusig. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

maliban sa mga apostol

Ipinapahiwatig nito na ang mga apostol ay nanatili sa Jerusalem at hindi nila naranasan itong labis na pag-uusig. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

Mga lalaking may takot sa Diyos

"Mga lalaking may takot sa Diyos" o "Mga lalaking may takot sa Diyos"

matinding pagdadalamhati

"labis na nagdalamhati.... sa kaniya"(UDB)

mga lalaki at babae ay puwersahang kinuha palabas

Puwersahang kinuha ni Saulo ang mga mananampalatayang Judio sa kanilang mga tahanan upang ilagay sa kulungan.

puwersahang kinuha palabas

"puwersahang kinuha"

Acts 8:4-5

nagsikalat

"sila ay nagsikalat dahil sa labis na pag-uusig. "Ang dahilan ng pagsisikalat, ang pag-uusig ay tinukoy sa nakaraan.(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

lungsod ng Samaria

Ito ay hindi malinaw kung ang lungsod ng Samaria ay tumutukoy sa "ang lungsod" (ULB) o kaya ay "isang lungsod"(UDB). Maaaring isalin na: "ang lungsod."

Acts 8:6-8

Nang ang maraming tao

"Nang ang maraming mga tao galing sa lungsod ng Samaria". Ang lugar ay tinukoy sa nakaraan. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

nakinig sila ng mabuti

Ang dahilan kung bakit sila nakinig ng mabuti ay dahil sa pagpapagaling na ginawa ni Felipe. Ito ay dapat maintindihan.

At nanduon ang malaking

Ang mga tao ay nagagalak bilang resulta ng pagpapagaling na ginawa ni Felipe.

Acts 8:9-11

Pangkalahatang Impormasyon:

Ipinakilala si Simon sa kuwento. At sa bersikulo 9 at 11 ay ang karagdagang impormasyon tungkol kay Simon at kung sino siya sa mga taga- Samaria. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Mayroong isang lalaki...ang pangalan ay Simon

Ito ang paraan upang ipakilala ang panibagong tauhan sa kuwento. Ang iyong wika ay maaring gumamit ng ibang salita upang ipakilala ang bagong tauhan sa kuwento.

ang lungsod

"ang lungsod sa Samaria"

Lahat ng mga Samaritano

Ito ay isang pagmamalabis. Maaaring isalin na: "Marami sa mga Samaritano na nasa lungsod. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Ang taong ito ay siyang kapangyarihan ng Diyos na tinatawag na Dakila

Sinasabi ng mga tao na si Simon ay ang kapangyarihang banal na kilala bilang Ang Dakilang Kapangyarihan.

Acts 8:12-13

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang bersikulo 12 at 13 ay naglalaman din ng karagdagang impormasyon tungkol kay Simon at sa iba pang mga Samaritano na naniniwala kay Jesus.(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

sila ay nagpabautismo

Binautismuhan ni Felipe ang mga bagong mananampalataya. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

nang makita niya ang mga tanda at makapangyarihang gawa, siya ay namangha

"Si Simon ay namangha nang makita niya si Felipe na gumagawa ng mga tanda at mga dakilang himala" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 8:14-17

Ngayon

Ang salitang ito ay palatandaan ng simula ng aksyon sa kuwento.

Samaria

Ito ay pagpapalit-saklaw para sa maraming tao sa buong distrito ng Samaria (UDB).(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Nang sila ay nagpunta at bumaba

"nang si Pedro at Juan ay dumating"

nanalangin sila para sa kanila

" nanalangin sina Pedro at Juan para sa mga mananampalatayang Samaritano"

na tanggapin nila ang Banal na Espiritu

"Na ang mga mananampalatayang Samaritano ay maaaring tanggapin ang Banal na Espiritu"

nabaustimuhan lamang sila sa pangalan ng Panginoon

"Ang mga binautismuhan lang ni Felipe ay ang mgamananampalatayang Samaritano " (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Pagkatapos ipinatong nina Pedro at Juan ang kanilang kamay sa kanila

Ang "Sila" ay tumutukoy sa mga Samaritano na naniwala sa mensahe ni Esteban tungkol sa ebanghelyo.

Acts 8:18-19

naibigay ang Banal na Espiritu sa pamamagitan ng pagpatong ng kamay ng mga Apostol

"ibinigay ng mga apostol ang Banal na Espiritu sa pamamagitan ng pagpatong ng kanilang mga kamay sa mga tao" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

upang sinumang patungan ng aking kamay ay tatanggap ng Banal na Espiritu

"Na kapag ipinatong ko ang aking mga kamay sa mga tao, maari nilang tatanggapin ang Banal na Espiritu"

Acts 8:20-23

siya...iyong.....ikaw

Ang mga panghalip na ito ay tumutukoy lahat kay Simon.

kaloob ng Dios

Ang kakayahang makipag-ugnay sa Banal na Espiritu sa pamamagitan ng pagpatong ng mga kamay

ang iyong puso ay hindi tama

"Ang iyong kaisipan ay hindi tama"

sa anumang iyong hinahangad

"sa pagnanais na bilhin ang kakayahang ibigay ang Banal na Espiritu sa iba"

lason ng kapaitan

Ito ay naglalarawan o nagpapahiwatig ng kahulugan na ang ibig sabihin ay "labis na pagkainggit" (UDB).

gapos ng kasalanan

"bilanggo ng kasalanan" o "nakagagawa lamang ng kasalan"

Acts 8:24

na hindi mangyari sa akin ang mga bagay na iyong sinabi."

Ito ay tumutukoy sa pagsaway ni Pedro, "Nawa ay mawala ang iyong pilak kasama mo."

na inyong sinabi

Ang "inyong" ay tumutukoy kina Pedro at Juan.

Acts 8:25

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang wakas ng bahagi ng kuwento tungkol kay Simon at sa mga Samaritano.

nagpatotoo at nagpahayag

Sinabi nina Pedro at Juan kung ano ang personal nilang nalalaman patungkol kay Jesus sa mga Samaritano.

nagpahayag ng salita ng Panginonoon

Ipinaliwanag nina Pedro at Juan kung paano inihayag ang banal na kasulatan ang tungkol kay Jesus sa mga Samaritano.

sa mga nayon ng mga Samaritano

"sa mga tao sa maraming nayon ng mga Samaritano" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Acts 8:26-28

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay pasimula ng bahagi ng kuwento patungkol kay Felipe at ang lalaking mula sa Etiopia. Ang bersikulo 27 ay nagbibigay ng karagdagang impormasyon tungkol sa lalaking nagmula sa Etiopia. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Ngayon

Ito ay palatandaan ng pagbabago sa kuwento.

Tingnan

Ang salitang "Tingnan" ay naghuhudyat sa atin sa bagong tauhan sa kuwento. Ang inyong salita ay maaaring mayroong paraan sa pagawa nito. Sa Ingles ganito ang ginamit "Mayroong isang lalaki na."

eunoko

Ang pagbibigay diin dito sa "eunuko" ay patungkol sa taga Etiopia na may mataas na katungkulan sa pamahalaaan, hindi ang kaniyang pisikal na pagkatao.

Candace

Ito ang tawag para sa mga reyna ng Etiopia. Pareho ito kung paanong ang "Paraon" ay ginamit para sa mga hari ng Ehipto. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

karwahe

Ang "kalesa" o "karo" ay mas akma sa kaugnay na kahulugang ito. Ang mga karwahe ay karaniwang binabangit bilang sasakyan para sa pakikipaglaban, hindi bilang sasakyan na ginagamit para sa malayong paglalakbay.

nagbabasa ng aklat ni propeta Isaiah.

Ito ang aklat ni Isaiah sa Lumang Tipan. Maaaring isalin na: "binabasa mula sa aklat ni propeta Isaiah."

Acts 8:29-31

naiintindihan mo ba ang iyong binabasa?

Ang taga-Etiopia ay matalino at kayang bumasa, Ngunit kulang sa spiritual na pang-unawa. Maaaring isalin na: "Naiintindihan mo ba ang kahulugan ng iyong binabasa?"

Paano ko maiintindihan, maliban kung may magtuturo sa akin?

Ang katanungan na ito ay itinanong upang ihayag na hindi niya maiintindihan kung walang tutulong. Maaaring isalin na: "Hindi ko kaya maliban kung may gumabay sa akin." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Siya ay nakiusap kay Felipe....umupo sa tabi niya.

Ipinapahiwatig nito na si Felipe ay sumang-ayon na maglakbay kasama siya. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

Acts 8:32-33

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay sipi mula sa aklat ni Isaiah.

tulad ng kordero sa harap ng manggugupit ay tahimik

Ang manggugupit ay isang tao na gumugupit ng balahibo ng tupa upang magamit ang mga ito.

Sa kanyang pagkapahiya kinuha sa kanya ang katarungan

"Siya ay pinahiya at siya ay hindi nila hinatulan ng patas"

Acts 8:34-35

at nangaral patungkol kay Jesus sa kaniya

"upang ituro ang mabuting balita patungkol kay Jesus sa eunuko"

Acts 8:36-38

ano pa ang puwedeng makahadlang sa akin upang magpabautismo

Ginamit ng eunuko ang tanong na ito upang sabihing gusto niyang mabautismuhan. Maaaring isalin na: "Wala ng makakahadlang sa iyo para ako ay bautismuhan." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]]) and (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 8:39-40

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang wakas na bahagi ng kuwento tungkol kay Felipe at ang lalaking galing sa Etiopia.

hindi na siya nakita ng eunuko

"Hindi na muling nakita ng eunoko si Felipe"

si Felipe ay lumitaw sa Azotus

Walang palatandaan na si Felipe ay naglalakbay mula sa kung saan nakita niya ang taga-Etiopia hanggang Azotus. Bigla na lang siyang nawala habang nasa daan patungo sa Gaza at muling lumitaw sa Azotus.

hanggang sa marating niya ang Ceasaria.

Ang kuwento ni Felipe ay natapos dito sa Cesaria.

Acts 9

Acts 9:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang kuwento ay bumalik kay Saulo. Ang mga bersikulo dito ay nagbibigay ng karagdagang impormasyon na nagsasabi sa atin kung ano ang ginawa ni Saulo matapos ang pagbato kay Esteban. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

ay patuloy na nagsasalita ng banta at kamatayan laban sa mga alagad

Ang pangngalang "pagpatay" ay maaring isalin bilang isang pandiwa. Maaaring isalin na: "patuloy na nagsasalita ng pagbabanta, kahit sa pagpatay ng mga alagad." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-abstractnouns/01.md]])

at humingi siya ng mga sulat

"humingi sa punong pari para sa mga liham ng pag-suporta"

na kapag may nakita...maaring dalhin

Ang salitang 'siya' ay tumutukoy kay Saulo.

siyang sinumang umanib sa anomang paraan

"sinumang sumunod sa mga turo ni Jesu-Cristo"

maaring dalhin na nakagapos sa Jerusalem

"maaari niya silang kunin bilang mga bihag sa Jerusalem." Ang layunin ni Pablo ay maaaring gawing malinaw sa pamamagitan ng pagdagdag ng "upang sila ay husgahan at parusahan ng mga Pinunong Judio" (UDB). (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

Acts 9:3-4

habang siya ay naglalakbay

Umalis si Saulo sa Jerusalem at ngayon ay naglalakbay patungong Damasco.

at nangyari nga

Ito ay isang pagpapahayag upang bigyan ng tanda ang pagbabago sa kuwento upang ipakita na may kakaibang mangyayari.

biglang may lumitaw sa buong paligid na liwanag mula sa langit

"isang liwanag mula sa langit ang nagningning sa palibot niya."

at siya ay natumba sa lupa

Maaring mga kahulugan ay 1) "Si Saulo ay nagpatirapa sa lupa" o 2) "Ang liwanag ang dahilan upang siya ay natumba sa lupa" o 3) "Si Saulo ay natumba sa lupa na katulad ng nanghina at bumagsak." Hindi aksidente ang pagbagsak ni Saulo.

bakit mo ako inuusig?

Sinasaway ng Panginoon si Saulo sa pamamagitan ng tanong. Maaaring isalin na: "Inuusig mo ako!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Acts 9:5-7

Sino kayo Panginoon?

Hindi pa nakikilala ni Saul si Jesus bilang Panginoon. Ito ay tungkol sa pagkilala na siya ay nasa harapan ng isang higit na hindi pangkaraniwang kapangyarihan.

ngunit bumangon ka, pumasok ka sa lungsod

"bumangon ka at magtungo sa lungsod ng Damasco"

at sasabihin sa iyo

mayroong magsasabi sa iyo

ikaw

bawat paglitaw ng salitang "ikaw" dito ay pang isahan.

ngunit walang nakikita

Si Saulo lamang ang nakaranas ng liwanag.

Acts 9:8-9

wala na siyang makita

Nabulag si Saulo.

hindi kumain ni uminom

"pinili niya na hindi kumain at uminom" talagang "siya ay nag ayuno" o "wala siyang kakayahang kumain o uminom" talagang "hindi nagutom"

Acts 9:10-12

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang kuwento ay lumipat sa isang lalaki na ang pangalan ay Ananias na siyang ipinakilala sa kuwento. Ito ay hindi pareho sa Ananias na binanggit noong una sa Mga Gawa.

Ngayon may isang

Ito ay pagpapakilala ng isang bagong tauhan.

alagad

Sinumang sumasampalataya kay Jesus at sumusunod sa kaniyang mga turo ay tinatawag na alagad ni Jesus.

Ananias

Ang alagad ni Jesus na sumunod sa Diyos sa pamamagitan ng pagpunta kay Saulo, at pinagaling si Saulo sa pamamagitan ng pagpatong ng kaniyang kamay kay Saulo.

at sinabi niya

"At sinabi ni Ananias"

sa tahanan ni Judas

Si Judas ang may-ari ng isang bahay sa Damasco kung saan tumira si Ananias. Kahit na may ilang mga Judas ang nabanggit sa Bagong Tipan, malamang na ito lamang ang kaniyang pagpapakita.

ang lalaking galing sa Tarsus

"ang lalaking galing sa lungsod ng Tarsus"

Acts 9:13-16

kapangyarihan mula sa mga pinakapunong pari

Ipinapahiwatig na ang lawak ng kapangyarihan na ibinigay kay Saulo ay hanggang sa mga Judio lamang sa panahong ito. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

siya ay aking piling lingkod

"Piniling lingkod" ay isang pagpapahayag ng pagiging pagbubukod para sa paglilingkod. Maaaring isalin na: "Siya ay aking pinili upang maglingkod sa akin." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

upang dalhin niya ang aking pangalan

Ito ay kapahayagan na nagpapakilala o nagsasalita para kay Jesus. Maaring isalin na: "upang siya ay magsalita patungkol sa akin"(UDB). (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

alang alang sa aking pangalan

Ito ay kapahayagan na nangangahulugang "para sabihin sa mga tao ang tungkol sa akin."(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 9:17-19

Nag-uugnay na Pahayag:

Si Ananias ay nagtungo kung saan si Saulo ay namamalagi. Pagkatapos gumaling ni Saulo, ang kuwento ay bumalik mula kay Ananias patungo kay Saulo.

Ipinatong niya ang kaniyang mga kamay sa kaniya

Ipinatong ni Ananias ang kaniyang mga kamay kay Saulo.

na siyang nagpakita sa iyo

Ang "sa iyo" ay tumutukoy kay Saulo (isahan), kahit na may ibang mga kasama si Saulo sa paglalakbay.

sinugo niya ako upang makakita ka at mapuspos ka ng Banal na Espiritu

Maaaring isalin na: "sinugo ako upang ikaw ay makakitang muli at puspusin ka ng Banal na Espiritu"(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

bagay na parang kaliskis na nahulog

"bagay na katulad ng kaliskis ng isda na nahulog"

Siya ay tumayo at nagpabautismo

Maaaring isalin na: Siya ay tumayo at binautismuhan siya ni Ananias." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 9:20-22

Kaagad ay ipinahayag niya si Jesus

Ang "Niya" ay tumutukoy kay Saulo.

sinasasabi na siya ang Anak ng Diyos

Ang "Siya" ay tumutukoy kay Jesus. Pagkatapos sumampalataya ni Saulo kay Jesus, ipinahayag niya agad na si Jesus "ang Anak ng Dios."

Anak ng Diyos

Ito ay mahalagang katawagan para kay Jesus.(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/guidelines-sonofgodprinciples/01.md]])

Lahat ng nakarinig sa kaniya

Ito ay isang pagpapahayag ng labis para sa "maraming mga nakarinig." Kung kayo ay nagpapahayag ng pagmamalabis sa ibang paraan, gamitin mo ang inyong pamamaraan. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Hindi ba ito ang taong nagwawasak sa mga taga Jerusalem na tumatawag sa kanyang pangalan?

Ito ay isang patalumpating tanong at negatibong katanungan na binibigyang diin na si Saulo nga ang umuusig sa mga mananampalataya. Maaaring isalin na: "Ang taong ito ang nagwasak sa mga nasa Jerusalem na tumawag sa pangalan ni Jesus!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Acts 9:23-25

ang mga Judio ay sama-samang nag plano upang siya ay patayin

Ang "siya" ay tumutukoy kay Saulo.

Subalit ang kanilang plano ay nalaman ni Saulo

Maaaring isalin na: " Ngunit may taong nagsabi ng kanilang balak kay Saulo" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Sila ay nagbantay sa may tarangkahan

Ang lungsod na ito ay napapalibutan ng pader. Ang mga tao ay makakapasok at makakalabas lamang sa pamamagitan ng tarangkahan.

ang kaniyang mga alagad

mga taong naniwala sa mensahe ni Saulo tungkol kay Jesus at sumusunod sa kaniyang mga itinuturo

Acts 9:26-27

subalit silang lahat ay natakot sa kaniya

Ang "Silang lahat" ay isang kapahayagang labis para sa marami o sa lahat. Maaaring isalin na: "halos lahat sila" (UDB). (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Ngunit isinama siya ni Barnabas

"Ngunit isinama ni Barnabas si Saulo"

Si Saulo ay buong tapang na nangaral sa pangalan ni Jesus

Ito ay paglalarawan para kay Saulo sa kaniyang pangangaral o pagtuturo ng ebanghelyo ni Jesu-Cristo.(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 9:28-30

Siya ay nakipagkita sa kanila

"Kinatagpo ni Saulo ang mga apostol"

sa pangalan ng Panginoong Jesus

Ito ay paglalarawan para sa mensahe ng Ebanghelyo ni Jesu-Cristo. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

nakipagtalo sa mga Griyegong Judio

Hinangad ni Saulo na mangatwiran sa mga Griyegong Judio.

dinala siya pababa sa Cesarea

May pagbabago sa pagkakataas mula sa Jerusalem patungong Cesarea. Gayon pa man, ito ay normal na ipahayag na ang isa ay paakyat sa Jerusalem at paakyat sa Templo, at pababa naman kung paalis mula sa Jerusalem.

Acts 9:31-32

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang bersikulo 31 ay isang pahayag na nagbibigay ng isang ulat sa paglago ng iglesia. Sa bersikulo 32 ang kuwento ay lumipat mula kay Saulo tungo sa panibagong bahagi ng kuwento tungkol kay Pedro.

at nangyari nga na

Ginamit ang pariralang ito upang maging tanda ng bagong bahagi ng kuwento.

ay lumago

Ang Diyos ang naging sanhi ng kanilang paglago.

lumalakad ng may takot sa Panginoon

"nagpapatuloy sa pagpaparangal sa Diyos"

sa kaaliwan ng Banal na Espiritu,

"ang Banal na Espiritu ay ang nagpalakas at naghikayat sa kanila"

sa buong rehiyon

Ito ay labis na pagpapahayag para sa pagdalaw ni Pedro sa mga mananampalataya sa buong Judea, Galilea at Samaria. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Lydda

Ang Lydda ay isang lungsod na matatagpuan sa ika-18 kilometro sa timog-silangan ng Joppa. Ang lungsod na ito ay tinawag na Lod sa Lumang Tipan, at sa makabagong Israel.

Acts 9:33-35

Doon ay nakita niya ang isang lalaki

Hindi sinasadya ni Pedro na maghanap ng isang lalaking paralitiko ngunit siya ay nakatagpo ng isa. "Maaaring isalin na: "Nakita doon ni Pedro ang isang lalaki."

siya ay nakaratay sa kanyang higaan...siya ay paralisado

Ito ay karagdagang impormasyon tungkol kay Aeneas. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

paralisado

hindi makalakad, marahil ay hindi kayang gumalaw mula sa baba ng baywang

ayusin mo ang iyong higaan

"lukutin mo ang iyong banig" (UDB)

bawat isa na naninirahan

Ito ay labis na pagpapahayag na ang kahulugan ay "maraming tao na nanirahan." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]]

Acts 9:36-37

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay isang bagong pangyayari sa bahagi ng kuwento tungkol kay Pedro. Ang mga bersikulong ito ay nagbibigay ng impormasyon patungkol sa babaeng nagngangalang Tabitha.(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Ngayon

Ito ay pagpapakilala ng panibagong bahagi sa kuwento.

alagad

Sinumang naniniwala kay Jesus at sumusunood sa kaniyang mga turo ay tinatawag na alagad ni Jesus.

Tabitha, na kung isasalin ay "Dorcas

Tabitha ang kaniyang pangalan sa wikang Aramaic, ang Dorcas naman na kanyang pangalan sa wikang Griyego. Ang kahulugan ng parehong mga pangalan ay "gasel."

puno ng mga mabubuting gawa

"gumagawa ng maraming mabubuting gawa"

At nangyari nga sa mga araw na iyon

" Ito ay nangyari habang si Pedro ay nasa Lydda." Ito ang ipinapahiwatig ng impormasyon. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

Acts 9:38-39

nagsugo sila ng dalawang laki at nagpunta sa kanya

"ang mga alagad ay nagdala ng dalawang lalaki kay Pedro"

mga balo

Mga babaeng namatay ang mga asawa

habang siya ay kasama nila

"habang siya ay buhay pa kasama ang mga alagad (UDB)

Acts 9:40-43

Nag-uugnay na Pahayag:

Ang kuwento ni Tabitha ay nagtapos sa bersikulo 42 at 43. Ang bersikulo 43 ay nagsasabi sa atin kung ano ang nangyari kay Pedro pagkatapos magwakas ang kuwento. (Tingnan sa: talink End of Story)

Silang lahat ay pinalabas

Sa pangyayaring ito, sinabi ni Pedro na lumabas silang lahat upang siya ay mapag-isa ng ma ipanalangin si Tabitha.

Ang mga bagay na ito ay nalaman

Ang himala ni Pedro sa pagbuhay kay Tabitha mula sa patay.

nanampalataya sa Panginoon

Ito ay labis na kapahayagan para sa "naniwala sa ebanghelyo ng Panginoong Jesus" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

At nangyari nga na si Pedro ay nanatili

"dumating nga na si Pedro ay nanatili"

Acts 10

Acts 10:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang simula ng bahagi ng kuwento tungkol kay Cornelio. Itong mga bersikulong ito ay nagbibigay ng impormasyon tungkol sa kanya. (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Ngayon may isang tao

Ito ay paraan ng pagpapakilala ng isang bagong tao sa kuwento.

nagngangalang Cornelio, isang senturion ng tinawag na hukbong Italyano

"Ang pangalan niya ay Cornelio. Siya ay opisyal na namamahala sa 100 na sundalo mula sa pangkat ng Italyano sa hukbo ng Romano."

Siya ay madasaling tao, na sumasamba sa Diyos

"Siya ay sumampalataya sa Diyos at hinangad na parangalan at sambahin ang Diyos sa kaniyang buhay."

kasama ang lahat ng kaniyang sambahayan

""kasama ang lahat ng miyembro ng kaniyang sambahayan" (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 10:3-6

bandang ikasiyam na oras

Ito ay ang pangkaraniwang pagdarasal sa hapon ng mga Judio.

malinaw niyang nakita

"malinaw na nakita ni Cornelio"

mangungulti

Isang taong gumagawa ng produktong yari sa balat ng hayop.

Acts 10:7-8

Nang makaaalis ang anghel na kumausap sa kaniya

"Nang natapos na ang pangitain ni Cornelio."

sinabi...sa kanila ang lahat ng mga nangyari

Ipinaliwanag ni Cornelio ang kaniyang pangitain sa kanyang mga alipin at sundalo.

sila ay pinapunta sa Jopa"

"isinugo niya ang kaniyang dalawang alipin at isang sundalo sa Jopa.

Acts 10:9-12

Pangkalahatang Impormasyon

Lumihis ang kuwento mula kay Cornelio upang sabihin sa atin kung ano ang nangyayari kay Pedro.

sa kanilang paglalakbay

"habang naglalakbay patungong Jopa ang dalawang tagapaglingkod ni Cornelio at ang sundalo na sumsailalim sa utos ni Cornelio,"

nakita niyang bumukas ang langit

Ito ay ang simula ng pangitain ni Pedro.

Katulad ng isang malaking kumot

Ang sisidlang humahawak sa mga hayop ay mayroong anyo na parang malaking kumot.

Acts 10:13-16

may tinig na kumausap sa kaniya

Hindi tinukoy ang taong nagsasalita. Ngunit ito ay maaaring mula Diyos, at hindi kay Satanas.

Panginoon

Ginamit ni Pedro ang salita para sa paggalang na maaaring isalin sa "Panginoon" o "Ginoo."

ni minsan hindi ako kumain nang anumang marumi at hindi malinis.

Ito ay nagpapahiwatig na ang mga hayop na iniharap ay ang mga tinukoy sa batas ni Moises na hindi malinis at hindi maaaring kainin. (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

Acts 10:17-18

narito

Ang salitang "aba" dito ay naghuhudyat upang pagtuunan natin ng pansin ang di inaasahang impormasyon na sumusunod, sa sitwasyong ito, ang dalawang lalaki ay nakatayo sa tarangkahan.

nakatayo sa harapan ng tarangkahan

"nakatayo sa harapan ng tarangkahan ng bahay." Ipinapahiwatig na ang bahay na ito ay mayroong pader at pasukan na may tarangkahan sa ari-arian. (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_phase1/src/master/training/quick-reference/discourse/implicit-explicit.md]])]]

At sila ay tumawag

Ang mga lalaking inutusan ni Cornelio ay nananatili sa labas ng tarangkahan habang nagtatanong tungkol kay Pedro.

Acts 10:19-21

Habang iniisip pa rin ni Pedro ang tungkol sa pangitain

"Habang ginugunita pa rin ni Pedro ang tungkol sa pangitain"

ng Espiritu

"ang banal na Espiritu"

Tingnan mo

"Maging alerto" o "Bumangon ka"

Acts 10:22-23

Sabi nila

"ang tatlong mga mensahero mula kay Cornelio ay nagsabi kay Pedro"

Si Cornelio...at mabuti ang sinasabi tungkol sa kaniya ng lahat ng mga Judio sa bansa

Marami sa mga taong Judio ang nagsasalita ng magagandang bagay tungkol kay Cornelio. (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

lahat ng mga Judio sa bansa

Ito ay labis na pagsisiwalat at sa magandang pag-uugali ni Cornelio na kilalang-kilala ng maraming tao ng Judio. (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Acts 10:24

dumating sila

"Si Pedro, ang mga lalaking mula sa Jopa na sumama kay Pedro, at ang mga tagapanglingkod ni Cornelio"

tinipon niya ang kaniyang mga kamag-anak at kaniyang malalapit na mga kaibigan.

Ang "Siya" at "Kaniya" ay tumutukoy kay Cornelio.

Acts 10:25-26

lumuhod sa kaniyang paanan

Nang lumuhod si Cornelio sa paa ni Pedro, ito ay isang pagsasamba (UDB), hindi lang isang parangal (ULB).

Tumayo ka; ako rin ay isang tao lamang

Ito ay isang malumanay na pagsaway o pagwawasto kay Cornelio upang hindi sambahin si Pedro.

Acts 10:27-29

Nag-uugnay na pahayag:

Kinakausap ni Pedro ang mga tao na nagtipon sa bahay ni Cornelio.

nakikipag-usap...sa kaniya

"nakikipag-usap kay Cornelio"

nakita niya ang napakaraming tao na nagtipon-tipon doon

"nakita niya ang napakaraming taong Gentil na nagsama-samang nagtipon." Ipinapahiwatig nito na ang mga taong inanyayahan ni Cornelio ay mga Gentil. (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

hindi naaayon sa batas na isang Judio

"ipinagbabawal ito sa isang Judio"

Batid n'yo mismo

Kinakausap ni Pedro si Cornelio at ang kaniyang mga inanyayahang mga bisita.

Kaya tinatanong ko kayo kung bakit ninyo ako pinarito."

Kahit na direktang tinatanong ni Pedro si Cornelio, ang "kayo" ay tumutukoy din sa mga Gentil na naroon. (pangmaramihan).

Acts 10:30-33

Nag-uugnay na Pahayag:

Tumutugon si Cornelio sa mga tanong ni Pedro.

Pangkalahatang Impormasyon:

Sa bersikolo 31 at 32 binanggit ni Cornelio ang sinabi sa kanya ng anghel nang siya'y magpakita sa kanya sa ikasiyam na oras.

Apat na araw na ang lumipas

Ang kultura sa Bibliya ay isinasama ang kasalukuyang araw. Sa kasalukuyang kultura ng kanluran, ito ay magiging, "Tatlong araw ang lumipas."

nananalangin

Ilan sa mga sinaunang awtoridad ay sinasabing "pag-aayuno at pananalangin" sa halip na sabihing "nananalangin" lamang.

sa ikasiyam na oras

Ang karaniwang oras na nananalangin sa Diyos ang mga Judio.

iyong panalangin

"ang panalangin ni Cornelio lamang"

nagpaalala sa Diyos tungkol sa iyo

"nagdala sa iyo ng pansin sa Diyos"

ipatawag ang nagngangalang Simon, na tinatawag ding Pedro

"sabihin mo kay Simon na tinawag ding Pedro na pumunta sa iyo"

Ako ang nagpadala sa iyo

Ang "iyo" ay tumutukoy kay Pedro lamang.

(Pagdating niya, kakausapin ka niya)

Idinagdag ito ng ilan sa mga sinaunang awtoridad.

Acts 10:34-35

Nag-uugnay na Pahayag:

Inumpisahan ni Pedro ang pagtatalumpati sa lahat sa bahay ni Cornelio.

At binuksan ni Pedro ang bibig niya at sinabi

"Inumpisahan ni Pedro ang pagsalita sa kanila" (UDB) (Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Bawat bansa na sumasamba at gumagawa ng matuwid ay katanggap-tanggap sa kaniya

"tinatanggap niya ang sinumang sumasamba sa kaniya at gumagawa ng mabuti" Tignan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 10:36-38

Alam ninyo ang mensahe

"Alam na ninyo ang salita"

na Panginoon ng lahat

Ang ibig sabihin ng "lahat" ay lahat ng mga tao.

kayo mismo

Ito ay tumutukoy kay Cornelio at kaniyang mga inanyayahan.

Acts 10:39-41

Saksi kami

"Kaming mga apostol ay mga saksi." Hindi isnasama ni Pedro ang mga nakikinig sa "kami." (Tingan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

na kaniyang

"na ginawa ni Jesus"

na pinatay nila

"na pinatay ng mga pinuno ng Judio"

Itong taong ito

"Itong taong si Jesus"

muling binuhay ng Diyos

" na muling binuhay ng Diyos"

ibinigay siya upang makilala

ibinigay siya upang maipahayag

Acts 10:42-43

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Pedro ang kaniyang pagtatalumpati sa lahat ng nasa bahay ni Cornelio na kaniyang sinimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/10/34.md]].

Inutusan niya kami

"Inutusan kami ng Diyos na maging saksi o mga apostol." Hindi isinasama ni Pedro ang mga nakikinig sa salitang "kami". (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

na siya ang pinili ng Diyos

"na pinili ng Diyos si Jesus" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

ng mga buhay at mga patay

Ito ay tumutukoy sa mga taong nabubuhay pa at mga taong namatay na.

Siya ang sinasaksihan ng lahat ng mga propeta

"Ang lahat ng mga propeta ay nagsaksi patungkol kay Jesus"

Acts 10:44-45

bumaba sa lahat ng mga nakikinig

Ang salitang "lahat" marahil ay tumutukoy sa lahat ng mga hindi-Judio sa bahay na naniniwala kay Pedro.

ang Banal na Espiritu ay bumaba

Maaaring Isalin na: "Ibinuhos ng Diyos ang Banal na Espiritu" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Ang kaloob

"walang bayad na kaloob"

Acts 10:46-48

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang katapusang bahagi ng kuwento tungkol kay Cornelio.

mga Gentil na nagsasalita ng iba't-ibang wika at nagpupuri sa Diyos

Ito ay mga kilalang wika na ginagamit na naging dahilan ng mga Judio na kilalanin ang mga Gentil ay katunayang nagpupuri sa Diyos.

Meron bang hahadlang sa mga taong ito na hindi mabautismuhan sa tubig, ang mga taong ito na nakatanggap...atin?

Maaaring Isalin na: "Dapat walang sinumang makapipigil sa tubig sa mga taong ito! Kailangan natin silang bautismuhan dahil nakatanggap...sa atin. [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]] [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

sila ay inutusan niya na magpabautismo

Maaaring Isalin sa: "Inutusan ni Pedro ang mga Kristiyanong Judio na bautismuhan ang mga mananampalatayang Gentil" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

hiniling nila na siya

"hiniling ng mga Gentil si Pedro"

Acts 11

Acts 11:1-3

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay simula ng bagong pangyayari sa kuwento; Dumating si Pedro sa Jerusalem at sinimulang makipag-usap sa mga Judio na naroon.

Ngayon

Ito ay tanda ng bagong bahagi ng mga pangyayari.

na nasa Judea

"na nasa lalawigan ng Judea"

tumanggap din ng salita ng Diyos

Ito ay isang pagpapahiwatig sa mga Gentil na naniniwala sa ebanghelyo ni Jesu-Cristo, ang Banal na Espiritung darating sa kanila at sa mga Gentil na nabawtismuhan. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Nang makarating si Pedro sa Jerusalem

Ang Jerusalem ay matatagpuan sa isang burol.

tinuling pangkat

Ito ay mga pangkat ng mga Judio na nagturo na ang lahat ng tagasunod ni Cristo ay kinakailangang tuliin at sundin ang kautusan ni Moises.

binatikos siya

"sila ay gumagawa ng isyu sa kaniya"

kumain kasama nila

Bawal sa batas ng mga Judio na makikikain ang mga natuling lalaki sa mga hindi natuli.

Acts 11:4-6

Nag-uugnay na Pahayag:

Tumugon si Pedro sa mga Judio sa pagsasabi sa kanila tungkol sa kanyang pangitain at tungkol sa nangyari sa tahanan ni Cornelio.

sinimulan ni Pedro na ipaliwanag

Hindi pinintasan ni Pedro ang mga mananampalatayang Judio ngunit nakipag-usap sa isang magiliw na paraan ng pagpapaliwanag.

may apat na paang mga hayop sa lupa

• Marahil ito ay tumutukoy sa mga hayop na pinapaamo ng mga tao

mga mababangis na hayop

Marahil tumukoy ito sa mga hayop na hindi mapaamo ng mga tao.

mga hayop na gumagapang

Ito ay mga reptilya.

Acts 11:7-10

walang hindi banal o hindi malinis na pumasok sa aking bibig

Maliwanag na ang mga hayop na nasa kumot ay ang mga hayop na ipinagbabawal na kainin sa batas ng mga Judio sa Lumang Tipan . Maaaring Isalin na: "Ang kinakain ko lang ay iyong hindi ipinagbabawal at malinis na mga bagay." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]] [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Ang ipinahayag ng Diyos na malinis, huwag mong ituring na hindi malinis

Ito ay tumutukoy sa "Ang mga hayop na ipinahayag ng Diyos na malinis, huwag ninyo itong ituring na marumi." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

hindi malinis

Sa batas ng mga Judio sa Lumang Tipan, ang isang tao ay nagiging "hindi malinis" sa ritwal na aspeto sa iba't- ibang paraan, tulad ng pagkain ng mga ipinagbabawal na mga hayop.

Acts 11:11-14

At narito,

"agad-agad" o "sa eksaktong sandali" (UDB). aba- Ang salitang ito ay naghuhudyat sa atin sa mga bagong tauhan sa kuwento. Ang iyong wika ay maaring may ibang paraan ng paggawa nito.

sila ay ipinadala

Maaaring Isalin na: "may nagpadala sa kanila" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

at saka na dapat hindi ako magtatangi sa kanila

"nang hindi ako dapat gumawa ng pagtatangi tungkol sa kanilang pagiging Gentil o Judio"

Itong anim na mga kapatid

"Itong anim na mga mananampalatayang Judio"

sunduin si Simon na ang ibang pangalan ay Pedro

"sunduin si Simon pabalik na tinatawag ding Pedro"

ikaw ay maliligtas

Maaaring Isalin na: "Ililigtas ka ng Diyos" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 11:15-16

dumating ang Banal na Espiritu sa kanila, gaya sa atin noong una

"ang Banal na Espiritu ay bumaba sa mga Hentil na mananampalataya, katulad ng pagbaba nito sa mga mananampalatayang Judio sa araw ng Pentecostes"

sa atin noong una

ang "atin" ay tumutukoy kay Pedro at mga mananampalatayang Judio na naroon noong umpisa, ngunit hindi lahat ng nasa loob ay naroon noong umpisa. Kung kinakailangan na pagpasiyahan ang iyong wika, gamitin ang eksklusibong paraan. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

noong una

Tinutukoy ni Pedro ang araw ng Pentecostes.

kayo ay babautismuhan sa Banal na Espiritu

Maaaring Isalin na: "Babautismuhan kayo ng Diyos sa Banal na Espiritu" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 11:17-18

Nag-uuganay na Pahayag:

Tinapos ni Pedro ang kanyang talumpati sa mga Judio tungkol sa kanyang pangitain at tungkol sa nangyari sa tahanan ni Cornelio na kaniyang inumpisahan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/11/04.md]].

ibinigay ng Diyos sa kanila

Ang "kanila" ay tumutukoy kay Cornelio at sa kaniyang mga Gentil na kakilala. Hindi tinatawag ni Pedro na mga Gentil sa kaniyang salaysay sa mga mananampalatayang Judio sa Jerusalem.

Sino ba ako upang salungatin ang Diyos?

Tinanong ni Pedro ang katanungang ito upang ipahayag ang halata na. Maaaring isalin sa: "Hindi ako maaaring sumalungat sa Diyos." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

ang parehong kaloob na gaya

Tinutukoy ni Pedro ang kaloob ng Banal na Espiritu.

Nang marinig nila ang mga bagay na ito

Ang "nila" ay tumutukoy sa mga natuling pangkat na namimintas kay Pedro.

ibinigay...ang pagsisisi para sa buhay

"pagsisising nagbibigay buhay"

Acts 11:19-21

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay bagong bahagi ng kuwento; nagsasabi ito tungkol sa nangyari sa mga mananampalataya na nagkalat pagkatapos ang pagbato ni Esteban.

Kaya

Ipinapakilala nito ang bagong bahagi ng kuwento.

ang mga mananampalataya na kumalat mula Jerusalem dahil sa paghihirap na na nag-umpisa noong kamatayan ni Esteban

"Maraming mga mananampalataya ang naghihirap pagkatapos patayin ng mga pinunong Judio si Esteban. Umalis ang mga mananampalatayang ito sa Jerusalem at pumunta sa ibang mga lugar"

sa mga Judio lamang, at wala nang iba pa

Naisip ng mga mananampalataya na ang mensahe ng Diyos ay para sa mga taong Judio, at hindi sa mga Gentil.

ang kamay ng Panginoon

Ang kamay ng Diyos ay sumisimbolo sa kalakasan. Maaaring isalin na: "Ang Diyos ay makapangyarihang nakagagawa" (UDB). (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 11:22-24

Pangkalahatang Impormasyon:

Sa mga talatang ito, ang salitang "siya" ay tumutukoy kay Bernabe.

Ang balita tungkol sa kanila

Ang "Kanila" ay mga bagong mananampalataya sa Antioquia.

narinig ng iglesia

Maaaring Isalin na: "narinig ng mga mananampalataya sa Jerusalem ang tungkol sa kanila." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

kanilang ipinadala

"Ipinadala ng mga mananampalataya mula sa iglesya sa Jerusalem"

nakita ang kaloob ng Diyos

"nakita ang biyaya ng Diyos" o "paano nagpakita ng kabaitan ang Diyos sa mga mananampalataya" (UDB)

pinalakas niya ang loob ng lahat

"patuloy niyang pinapalakas ang kanilang loob"

manatili sa Panginoon

"manatiling tapat sa Panginoon"

ng buong puso nila

"na maging matapat sa Panginoon" o "upang magtiwala ng lubos sa Panginoon" (UDB)

puspos ng Banal na Espiritu

Kinokontrol ng Banal na Espiritu si Bernabe ayon sa pagsunod niya sa Banal na Espiritu.

maraming tao ang naidagdag sa Panginoon.

Ang ibig sabihin ng "naidagdag" ay mapaniwala sa. Maaaring Isalin sa: "Maraming mga tao ang naniwala sa Panginoon." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 11:25-26

pumunta ng Tarsus

"pumunta sa lungsod ng Tarsus"

Nang siya ay makita, siya ay isinama

"Nang matagpuan ni Barnabas si Pablo, dinala ni Barnabas si Pablo"

nakitipon sila sa iglesia

"nakitipon sina Bernabe at Pablo ang" o " laging nakikipagkita sina Bernabe at Pablo sa"

ang mga alagad ay...tinawag na Kristiyano

Maaring Isalin na : "Tinawag ng mga tao sa Antioquia ang mga alagad na Kristiyano" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 11:27-28

Ngayon

Ang salitang ito ay ginamit upang tandaan ang pangunahing linya ng kwento. Sinasabi dito ni Lukas ang impormasyon tungkol sa nakaraang propesiya na nangyari sa Antioquia. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

ay bumaba mula Jerusalem papuntang Antioquia

Mayroong pagbabagong pagkakataas ng lupa mula sa Jerusalem hanggang Antioquia. Marami ring kumilala sa malaking kahalagahan ng Templo sa Jerusalem. kahit na anong pagkakataas ng lupa, ang mga tao ay umaakyat sa Jerusalem at sa Templo, at pababa kung aalis na doon.

magkakaroon ng matinding taggutom

"isang malaking kakulangan ng pagkain ang magaganap"

sa buong mundo

Ito ay isang pagmamalabis na tumutukoy sa mga Emperyong Romano. Maaaring Isalin na: "sa buong Emperyong Romano." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Acts 11:29-30

kaya

Ang salitang ito ay tanda ng pangyayari na nangyari dahil sa isang bagay na nangyari noong una. Sa pangyayaring ito, nagpadala sila ng pera dahil sa propesiya ni Agabus.

Ayon sa kakayahan ng bawat isa

Nagpadala ng mas marami ang mga mayayaman; ang mga mahihirap ay nagpadala ng mas kaunti.

Ginawa nila ito; nagpadala sila ng pera

Ang mga mananampalataya sa Antioquia ay nagbigay ng pera at kanilang ipinadala ang pera"

sa pamamagitan nila Bernabe at Saulo

"Sa pamamagitan ng kamay" ang ibig sabihin ay nasa ilalim ng kanilang pag-iingat. Maaring Isalin na: "Sila Bernabe at Pablo ang mismong nagdala ng pera sa mga nakatatanda ng iglesiya sa Jerusalem." (Tingan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 12

Acts 12:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay panibagong bahagi ng kwento tungkol sa pagkakabilanggo ni Pedro. Ito ay karagdagang impormasyon tungkol sa pagpatay ni Herodes kay Santiago. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Nang

Sinisimulan nito ang panibagong bahagi ng kwento.

Nang panahong ding iyon

Ito ay tumutukoy sa panahon na ang mga alagad sa Antioquia ay nagpadala ng salapi upang tulungan ang mga kapatid sa Judea.

pinagbuhatan ng kamay

Ito ay nangangahulugan na pinapahirapan ni Herodes ang mga mananampalataya. Maaaring isalin na: "nagpadala ng mga sundalo upang dumakip." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

mga ilan mula sa kapulungan

Ito ay ipinahiwatig mula sa konteksto na tumutukoy sa mga pinuno ng kapulungan. "Maaaring isalin na: "ang mga pinuno ng kapulungan." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

upang abusuhin sila

"upang magdulot sa mga mananampalataya na magdusa"

Pinatay niya si Santiago...ng tabak

Ito ay tumutukoy sa paraanan ng pagpatay kay Santiago.

Pinatay niya

"Ipinapatay ni haring Herodes " o " Nagbigay ng utos si haring Herodes na pumatay"

Acts 12:3-4

Nag-uugnay na Pahayag:

Nagpapatuloy si Lucas sa pagbibigay ng karagdagang impormasyon tungkol sa pagkabilanggo ni Pedro. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]]).

Nang makita niya na nalugod ang mga Judio

"Pagkatapos malaman ni Herodes na natutuwa ang mga pinuno ng Judio sa pagpatay kay Santiago"

nakalugod ito sa mga Judio

"nagpasaya sa mga pinunong Judio"

iipinadakip din niya si Pedro

''nagbigay si Herodes ng utos upang dakipin din si Pedro"

Ito ay

"Ito ay nangyari" (UDB) "Ginawa ito ni Herodes"

Pagkatapos na siya ay dakipin, inilagay siya sa bilangguan

"Pagkatapos na dakpin si Pedro, ipinag-utos ni Herodes sa mga sundalo na ibilanggo si Pedro"

apat na pangkat ng mga sundalo

"ang apat na pangkat ng mg sundalo." (UDB) Bawat pangkat ay mayroong apat na sundalong nagbabantay kay Pedro sa bawat pagkakataon. Ang mga pangkat ay hinati -hati ang isang araw upang magpalitan. Dalawang sundalo ang naroon sa kaniyang tabi at ang dalawa pang sundalo ay nasa pasukan.

upang siya ay bantayan

"upang bantayan si Pedro"

Binabalak niyang iharap siya sa mga tao

"Binalak ni Herodes na hatulan si Pedro sa harapan ng mga tao" o "Binalak ni Herodes na hatulan si Pedro sa harapan ng mga Judio"

Acts 12:5-6

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Lucas ang pagbibigay ng karagdagang impormasyon tungkol sa pagkakabilanggo ni Pedro. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]]).

Kaya nanatili si Pedro sa kulungan

Ito ay nagpapahiwatig na ang mga sundalo ay patuloy na binabantayan si Pedro sa bilangguan. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

masigasig

"nagpatuloy sila ng may kasigasigan" o "ng may katapatan na hindi titigil "

ang kapulungan

"Ang mga mananampalataya sa Jerusalem ay nanalangin" o "ang iglesya sa Jerusalem ay nanalangin"

sa kaniya

"para kay Pedro"

ilabas siya ni Herodes

"ilalabas na ni Herodes si Pedro palabas ng kulungan upang siya ay pugutan ng ulo"

gapos ng dalawang mga tanikala

"nakagapos ng dalawang tanikala" o "iginapos ng dalawang magkadikit na tanikala"

nagbabantay...sa

"binabantayan"

Acts 12:7-8

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang pangunahing bahagi ng kwento; dito kung saan nagsimula ang pagkilos.

Tingnan ninyo

Ang salitang ito ay naghuhudyat sa atin upang pagtuonan ng pansin ang kamangha-manghang impormasyon na sumusunod.

sa kaniyang tabi

"kasunod kay Pedro" o "sa tabi ni Pedro"

sa bilangguan

"sa loob na silid ng bilangguan"

Kinalabit niya si Pedro

"Tinapik ng Anghel si Pedro" o "Kinalabit ng anghel si Pedro"

ginising

"ginising si Pedro"

nahulog ang kaniyang mga tanikala mula sa kaniyang mga kamay

Ang anghel ang sanhi kung bakit natanggal ang mga tanikala mula kay Pedro nang hindi niya hinahawakan ang mga ito. Maaaring isalin na: "Ang mga tanikala ni Pedro ay natanggal sa kaniyang mga kamay.

sinabi sa kaniya

"sinabi kay Pedro"

Ginawa nga ito ni Pedro

"Ginawa ni Pedro kung ano ang sinabi ng anghel na kaniyang gagawin" o "sumunod si Pedro"

Sinabi ng anghel sa kaniya

"Sinabi ng anghel kay Pedro"

sumunod ka sa akin

Ito ay nangangahulugang dapat panatilihin ni Pedro na nakatuon ang kaniyang pansin sa anghel habang ang anghel at si Pedro ay naglalakad.

Acts 12:9-10

Hindi niya alam

"Hindi alam ni Pedro" o "Hindi nauunawaan ni Pedro"

na ang nangyari sa pamamagitan ng anghel ay totoo

"ang ginawa ng anghel ay totoo" o "ang ginawa ng anghel ay totoong nangyayari''

Ang akala niya siya ay nakakakita ng isang pangitain

''Inisip ni Pedro na siya ay nananaginip"

Pagkatapos nilang

"Pagkatapos na ang anghel at si Pedro"

makalampas sa

"matapos makadaan sa"

ang pangalawa

"ang pangalawang bantay''

nakarating sila sa

"ang anghel at si Pedro ay nakarating sa"

na patungo sa lungsod

"na patungo sa lungsod"

kusa itong nabuksan

"ang tarangkahan ay nagbukas para sa kanila" o "ang tarangkahan ay kusang bumukas para sa kanila"

Sila ay lumabas

"Ang anghel at si Pedro ay dumaan sa tarangkahan"

sa isang kalye

"lumakad sa tabing daan"

at iniwan siya ng anghel pagkatapos

"biglang iniwan si Pedro" o "biglang naglaho"

Acts 12:11-12

Nang mapansin ni Pedro sa kaniyang sarili

"Nang ganap ng gising at handa na si Pedro" o " Nang namalayan ni Pedro na ang mga nangyari pala ay totoo"

iniligtas ako sa kamay ni Herodes

Ang ibig sabihin ng kamay dito ay mga balak. Maaaring isalin na : "iniligtas ako mula sa pinsala na binalak ni Herodes sa akin." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

inaasahan ng mga mamamayang Judio

"kung ano ang iniisip ng mga pinuno ng mga Judio na mangyayari sa akin"

maunawaan ito

"nang mabatid niya ang katotohanang ito"

ina ni Juan na ang huling pangalan ay Marcos

"na tinatawag ding Marcos"

Acts 12:13-15

kumatok siya

"Kumatok si Pedro." Ang pagkatok sa pintuan ay isang karaniwan na kaugaliang Judio para malaman ng iba na nais mo silang bisitahin.

sa may pintuan ng tarangkahan

"sa may panlabas na pintuan" o "sa may harapan ng pintuan mula sa daanan hanggang sa patyo"

pumunta upang sumagot

"pumunta sa tarangkahan upang tingnan kung sino ang kumakatok"

Nang kaniyang makilala

"nakilala ni Roda"

sa kagalakan

"sa dahilang siya ay nagagalak" o "labis na nabigla"

nakatayo sa may pintuan

"nakatayo sa labas ng pintuan." Nanatiling nakatayo si Pedro sa labas.

sinabi nila sa kaniya

"sinabi ng mga mananampalatayang nasa loob ng bahay sa babaeng lingkod na si Roda"

Nababaliw ka na

Hindi lamang sa hindi naniwala ang mga tao sa kaniya, ngunit sinaway siya sa pagsasabing siya ay nababaliw. Maaaring isalin na: "Nababaliw ka na."

ipinilit na ito ay totoo

"Ipinilit ni Roda na ang kaniyang sinabi ay totoo"

Sinabi nila

"Sumagot ang mga taong nasa loob ng bahay"

Ito ay kaniyang anghel

"Ang iyong nakita ay anghel ni Pedro." Ilan sa mga Judio ay naniniwala sa mga anghel na tagapagbantay at naisip nila na ang anghel ni Pedro ay dumating sa kanila.

Acts 12:16-17

Ngunit patuloy pa rin si Pedro sa pagkatok

Ang salitang "patuloy" ay nangangahulugan na si Pedro ay patuloy pa ring kumakatok sa buong oras na ang mga nasa loob ay nag-uusap.

nang kanilang binuksan ang pintuan, siya ay nakita nila at sila ay nagtaka

"pagkatapos nilang buksan ang pintuan, nakita ng mga tao sa loob si Pedro at sila ay nagulat"

Sumenyas siya sa kanila...at sinabi niya sa kanila

"sumenyas sa mga tao na nasa loob ng bahay...at sinabi niya sa mga tao"

Ibalita ninyo ang mga bagay na ito

"Sabihin ang mga bagay na ito"

umalis siya

"Si Pedro ay umalis"

Acts 12:18-19

Ngayon

Ang salitang ito ay ginamit upang hudyatan ang pagtigil sa daloy ng kwento. Lumipas ang oras; Ito na ngayon ang susunod na araw.

Nang sumapit na ang araw

Maaaring isalin na: "nang sumapit ang umaga"

wala man lang kaunting kaguluhan

Ang pangungusap na ito ay ginamit upang bigyang diin kung ano talaga ang nangyari. Maaaring isalin na: "labis na pagkabigla" o "maraming pagkabigla." (Tingnan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-litotes/01.md]])

pagkabigla

Ito ay tumutukoy sa negatibong pagkabigla tulad ng pagkabalisa, matinding pagkabahala, pagkatakot, o pagkalito.

tungkol sa

"hinggil sa" o "tungkol"

Pagkatapos na hanapin siya ni Herodes at siya ay hindi natagpuan

''Pagkatapos ng paghanap ni Herodes kay Pedro at siya ay hindi matagpuan''

Pagkatapos na hanapin siya ni Herodes

Mga maaaring kahulugan ay 1) "nang marinig ni Herodes na si Pedro ay nawawala, siya mismo ay pumunta upang hanapin sa bilangguan" o 2) "nang marinig ni Herodes na si Pedro ay nawawala, nagpadala siya ng iba pang mga sundalo upang maghanap sa bilangguan."

tinanong niya ang mga bantay at inutos na sila ay patawan ng kamatayan

"Tinanong ni Herodes ang mga bantay at iniutos sa mga sundalo na patayin ang mga bantay"

Siya ay bumaba mula

"At si Herodes ay bumaba papunta." Mula sa Jerusalem, ang lahat ng mga lugar ay itinuturing na pababa dahil ang Jerusalem ay nasa burol."

Acts 12:20-21

Pangkalahatang Impormasyon

Ito ay ibang bahagi ng kwento tungkol sa ibang pangyayari sa buhay ni Herodes.

Ngayon

Ang salitang ito ay ginamit bilang tanda sa susunod na mangyayari sa kwento.

Magkakasama sila na pumunta sa kaniya

"Mga lalaking kumakatawan sa mga tao ng Tiro at Sidon na sama-samang pumunta upang kausapin si Herodes"

Hinikayat nila

"Nanghikayat ang mga lalaking ito"

Blastus

Si Blastus ay isang katulong o tagapangasiwa kay Haring Herodes. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

humiling sila para sa kapayapaan

"nakiusap ang mga lalaking ito ng kapayapaan"

Nang dumating ang takdang araw

"Sa araw na binalak'' para sa pagpupulong

nagsalita siya sa kanila

"Gumawa si Herodes ng talumpati sa mga lalaki" o "Nagsalita si Herodes sa mga lalaki"

umupo sa trono

Ito ay kung saan pormal na nagsalita si Herodes sa mga taong dumating upang makita siya.

Acts 12:22-23

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang huling bahagi ng kwento tungkol kay Herodes.

Kaagad

"habang ang mga tao ay nagpupuri kay Herodes"

siyang hinampas

"sinaktan si Herodes" o "dahilan upang si Herodes ay magkaroon ng malubhang karamdaman"

kinain siya ng mga uod at namatay

Hinayaan ni Herodes ang mga tao na sambahin siya sa halip na ituon sa Diyos ang kanilang pagsamba.

kinain siya ng mga uod at namatay

"kinain ng mga uod si Herodes at namatay"

Acts 12:24-25

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay nagbibigay sa atin nang panibagong impormasyon sa paglaganap ng salita ng Diyos at maging kay Bernabe at Saul. (Tingnan sa: [[End of Story]])

ang salita ng Diyos ay lumago at lumaganap

Ang "Salita" dito ay tumutukoy sa mensahe ng Diyos tungkol sa kaligtasan sa pamamagitan ni Jesus. Maaaring isalin na: "ang mensahe ng Diyos ay kumalat at ang bilang ng mga mananampalataya ay nadagdagan." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Nang matapos nina Bernabe at Saul ang kanilang misyon sa Jerusalem

Maaaring isalin na: "naihatid ang salapi sa mga pinuno ng iglesya sa Jerusalem" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

sila ay bumalik

Maaaring Isalin na: "Bumalik si Bernabe at Saul sa Antioquia" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

isinama nila si Juan

"Isinama nina Bernabe at Saul si Juan"

na ang huling pangalan Marcos

"na tinatawag na Marcos"

Acts 13

Acts 13:1-3

Pangkalahatang Impormasyon

Ang daloy ng kwento ay bumalik sa iglesya sa Antioquia. Ang Bersikulo 1 ay nagbibigay sa atin ng karagdagang impormasyon tungkol sa mga tao sa kapulungan. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

At ngayon sa kapulungan ng Antioquia

"Nang oras na iyon sa iglesya sa Antioquia"

Simeon...tetrarka

(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translatenames/01.md]])

Habang

Ang salitang ito ay ginamit upang maging tanda ng dalawang kaganapan na nangyayari sa magkaparehong oras.

kinakapatid na lalaki ni Herodes

Si Manaen marahil ay kalaro ni Herodes o malapit na kababata.

Ihiwalay ninyo para sa akin

"Hirangin upang maglingkod sa akin" o "pabanalin"

siyang itinawag ko sa kanila

Ang kahulugan ng pandiwa dito ay pinili sila ng Diyos noon pa man upang gawin ang gawaing ito.

kapulungan

"grupo ng mga tao" o "pangkat ng mga mananampalataya"

at ipinatong ang kanilang mga kamay sa mga lalaking ito

"ipinatong ang kanilang mga kamay sa mga inilaan para sa paglilingkod sa Diyos." Ito ang kaugalian ng mga matatanda sa pagpapatibay ng tawag ng Banal na Espiritu kay Bernabe at Saul.

sila ay kanilang pinahayo

"pinahayo ang mga lalaking ito" o "ipinadala ang mga lalaki upang gawin ang gawain na sinabi ng Banal na Espiritu na dapat nilang gawin''

Acts 13:4-5

Kaya

Ang salitang ito ay nagbibigay ng tanda sa isang kaganapan na nangyari dahil sa nakalipas na pangyayari. Sa pangyayaring ito, ang nakalipas na kaganapan ay ibinukod si Bernabe at Saul sa pamamagitan ng Banal na Espiritu.

bumaba papuntang

Ito ay karaniwang pagbabago sa pagtaas ng lupa.

Seleucia

Ang Seleucia ay isang lungsod malapit sa dagat.

sila

Sa bawat pangyayari, ang "sila" ay tumutukoy kay Bernabe at Saul.

lungsod ng Salamina

Ang lungsod ng Salamina ay nasa Isla ng Sayprus.

sinagoga ng mga Judio

Mga maaaring kahulugan nito ay 1) "maraming mga sinagoga ng mga Judio sa lungsod ng Salamina na kung saan ay nangaral si Bernabe at Saul" o 2) "Nagsimula sina Bernabe at Saul sa sinagoga sa Salamina at nagpatuloy na nangaral sa lahat ng sinagoga na kanilang matagpuan habang sila ay naglalakbay sa palibot na Isla ng Sayprus."

Acts 13:6-8

nang makaalis sila

Ang "Sila" ay tumutukoy kina Bernabe, Saul, at Juan Marcos.

sa buong isla

Tumawid sila mula sa isang bahagi ng isla at sa iba pa at ibinahagi ang mensahe ng ebanghelyo sa bawat bayan na kanilang nadadaanan.

Pafos

isa sa pangunahing lungsod sa Isla ng Sayprus kung saan nakatira ang proconsul

kanilang natagpuan

Ang "Natagpuan" dito ay nangangahulugan na nakatagpo ng isang bagay na hindi hinahanap. Maaaring isalin na: "nakilala nila" (UDB) o "nadatnan nila"

isang salamangkero

"isang taong nakagawian ang pangkukulam" o "taong gumagawa ng hindi pangkaraniwang salamangka"

na nagngangalang Bar-Jesus

Ang "Bar-Jesus" ay nangangahulugang "Anak ni Jesus." Walang kaugnayan sa pagitan ng lalaking ito at kay Jesu-Cristo. Ang Jesus ay karaniwang pangalan sa mga panahong iyon. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

may kaugnayan ang salamangkerong ito...na isang taong matalino

Ito ay karagdagang impormasyon tungkol kay Bar-Jesus. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

May kaugnayan sa

"ay madalas na kasama" o "ay madalas na kasama sa grupong"

proconsul

Ito ang gobernador na nangangalaga sa lalawigan ng Roma. Maaaring Isalin na: "gobernador."

Ang lalaking ito

"Sergio Paulo"

Elimas ''ang salamangkero"

Ito ay si Bar-Jesus, ang salamangkero. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

(ganito naisalin ang kaniyang pangalan);

"ganito tawagin ang kaniyang pangalan sa Griyego"

kinalaban sila; tinangka niyang paikutin

"pinigilan sila sa pamamagitan ng pagtangkang paikutin" o "itinakda ang kaniyang sarili laban sa kanila sa pamamagitan ng pagtangkang paikutin"

ibig niyang

"Gusto ni Sergio Paulo"

tinangka niyang

"Sinubukan ni Elimas"

tinangka niyang paikutin ang proconsul na mapalayo mula sa pananampalataya

"sinubukan niyang hikayatin ang gobernador upang hindi maniwala sa mensahe ng ebanghelyo"

Acts 13:9-10

Si Saul, na tinatawag ding Pablo

Maaaring isalin na: "na ang tawag sa kaniyang sarili ay Pablo (UDB)" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

siya ay tumitig sa kaniya

"Sinadyang tinitigan ni Saul si Elimas na salamangkero"

Ikaw na anak ng diyablo

Sinasabi ni Pablo na ang lalaki ay kumikilos na katulad ng Diyablo" o " 1) "Ikaw na anak ng diyablo" o " 2) Ikaw ay katulad ng diyablo" o " 3) "Kumikilos ka na katulad ng diyablo." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]])

punong-puno ka ng lahat ng uri ng pandaraya at kasamaan

"ang palagi mong layunin ay ang magdulot sa iba na paniwalaan kung ano ang hindi totoo, sa paggamit ng kasinungalingan at laging ginagawa kung ano ang mali''

kasamaan

Sa kontekstong ito, nangangahulugan na maging tamad at hindi masigasig sa pagsunod sa kautusan ng Diyos.

Ikaw ay kaaway ng bawat katuwiran

Ibinibilang ni Pablo si Elimas na kasama ng diyablo. Na katulad ng diyablo na kaaway ng Diyos at laban sa katuwiran, na tulad ni Elimas

Hindi ka ba talaga titigil sa pagbabaluktot ng tuwid na mga daan ng Diyos?

Sinasaway ni Pablo ang salamangkero sa pagsunod sa diyablo. Maaaring isalin na: "Dapat mo nang tigilan ang pagsasabi na ang katotohanan tungkol sa Panginoong Diyos ay kasinungalingan" (UDB). (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

tuwid na mga daan ng Diyos

Sinasaway ni Pablo ang salamangkero sa pagssasabi ng kasinungalingan tungkol sa kung ano ang katotohanan tungkol sa Diyos. Maaaring isalin na: "ang katotohanan sa mga pamamaraan ng Panginoon."(Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]])

Acts 13:11-12

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinatapos ni Pablo ang pagsasalita kay Elimas.

ang kamay ng Diyos ay nasa iyo

Ang "Kamay" dito ay nagpapakita bilang kapangyarihan ng Diyos at "sa iyo" ay nangangahulugang kaparusahan. Maaaring isalin na: "Paparusahan ka ng Diyos." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

ikaw ay mabubulag

"Bubulagin ka ng Diyos"

Hindi mo muna makikita ang araw

Magiging ganap na bulag si Elimas.

pansamantala

"sa maikling panahon" o " hanggang sa panahong itinalaga ng Diyos"

bumaba bigla ang isang ulap at karimlan kay Elimas

"ang mga mata ni Elimas ay naging malabo at pagkatapos ay kadiliman" o "Si Elimas ay nagsimulang hindi makakita ng malinaw at pagkatapos ay hindi na siya makakita ng kahit ano"

nagsimula siyang lumakad paikot

"Nagtaka si Elimas sa paligid" o '' Nagsimulang pakiramdaman ni Elimas ang paligid"

proconsul

Ito ay isang gobernador na tagapangasiwa sa lalawigan ng Roma. Maaaaring isalin na: "gobernador."

siya ay nanampalataya

''ang proconsul ay nanampalataya" o "nanampalataya ang proconsul kay Jesus"

namangha siya dahil sa

"namangha ang proconsul sa pamamagitan ng" o "nakaramdam ng labis na pagkamangha ang proconsul"

Acts 13:13-15

Pangkalahatang Impormasyon:

Pangkalahatang Impormasyon: Ito ay panibagong bahagi ng kwento tungkol kay Pablo sa Pisidia ng Antioquia. Sa bersikulo 13 at 14 ay ibinigay ang karagdagang kaalaman tungkol sa bahagi ng kwentong ito. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Ngayon

Ito ay tanda ng panibagong bahagi ng kwento.

Si Pablo at ang kaniyang mga kaibigan ay naglayag mula Pafos

Si Pablo at ang mga taong kasama niya ay naglayag sa pamamagitan ng bangka mula Pafos." Ang mga kaibigang ito ay sina Bernabe at Juan Marcos.

Ngunit iniwan sila ni Juan

"Ngunit iniwan ni Juan Marcos sina Pablo at Bernabe"

dumating sa Perga ng Panfilia

"dumating sa Perga na nasa Panfilia"

Nang matapos ang pagbabasa ng kautusan at ng mga propeta

Ang "kautusan at ang mga propeta" tumutukoy sa bahagi ng mga kasulatan ng Judio na binasa. Maaaring isalin na: "Pagkatapos na basahin ng isang tao mula sa mga aklat ng kautusan at aklat ng mga propeta ." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

nagbigay sa kanila ng mensahe

"sinabi sa isang tao na kausapin si Pablo at ang kaniyang mga kasama'

Mga kapatid

Ang salitang "mga kapatid" ay tumutukoy sa mga kapwa Kristiyano, maging lalaki o babae.

kung mayroon kayong mensahe ng pampalakas loob

''kung sinuman sa inyo ang may salitang pampalakas ng loob"

sabihin ito

"pakiusap sabihin ito" o "pakiusap sabihin ito sa amin"

Acts 13:16-18

Pangkalahatang Impormasyon:

Sinimulan ni Pablo ang kaniyang pagsasalita sa mga naroon sa sinagoga ng Pisidia sa Antioquia. Simulan niyang makipag-usap tungkol sa mga bagay na nangyari sa kasaysayan ng Israel.

sumenyas sa pamamagitan ng kamay

Ito ay maaaring tumukoy sa paggalaw ng kaniyang mga kamay bilang tanda na handa na siyang magsalita. Maaaring isalin na: "iginalaw ang kaniyang mga kamay upang ipakita na siya ay magsasalita na."

kayo na gumagalang sa Diyos

Ito ay tumutukoy sa mga Gentil na sumampalataya sa Kristiyanismo. Maaaring isalin na: "kayo na hindi nagmula sa Israel ngunit sumasamba sa Diyos."

makinig kayo

"makinig kayo sa akin" o "makinig kayo sa mga sasabihin ko"

Ang Diyos ng mga taong ito sa Israel

"Ang Diyos na sinasamba ng mga tao sa Israel"

pumili sa ating mga ninuno

Ang panghalip na 'ang ating' ay eksklusibong tumutukoy kay Pablo at sa kaniyang kapwa Judio. Maaaring isalin na: "pumili sa mga Judio noong unang panahon." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_phase1/src/master/training/topics/grammar/exclusive.md]])

nang sila ay nanatili

"nang nanatili ang mga Israelita"

pinangunahan sila na makalabas dito

"Pinangunahan ng Diyos ang mga Israelita upang iwanan ang lupain ng Egipto'

sila ay inilagay niya sa

"pinahintulutan sila ng Diyos" o "tiniis ng Diyos ang kanilang pagsuway"

Acts 13:19-20

Pagkatapos niyang

"Pagkatapos ng Diyos na"

mga bansa

Minsan, ito ay bilang, "mga bansa" ay tumutukoy sa iba't ibang pangkat ng mga tao at hindi sa tiyak na heograpikong hangganan.

ipinagkaloob niya sa ating mga tao

"Ibinigay ng Diyos sa mga tao ni Pablo" o " Ibinigay ng Diyos sa tao ng Israel"

kanilang lupain

"ang sariling bayan ng mga tao ng Israel"

naganap sa loob ng apat na raan at limampung taon

"nangyari ito sa loob ng mga 450 taon"

binigyan sila ng Diyos

"Binigyan ng Diyos ang mga tao ng Israel"

hanggang kay propeta Samuel

"hanggang sa panahon ni propeta Samuel"

Acts 13:21-22

sa loob ng apatnapung taon

"'na kanilang maging hari sa loob ng apatnapung(40) taon"

itinaas niya si David

"Pinili ng Diyos si David"

kanilang maging hari

"hari ng Israel" o " hari sa lahat ng mga Israelita"

Ito ay tungkol kay David na sinabi ng Diyos

"Sinabi ito ng Diyos na tungkol kay David"

Natagpuan ko kay David na anak ni Jesse upang maging

"Nasiyasat ko na si David, ang anak ni Jesse, ay"

ang lalaking kasunod ng aking puso

Ito ay isang pagpapahayag para "sa isang lalaki na nagnanais kung ano ang aking nais" (UDB). (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]])

Acts 13:23-25

Mula sa kaapu-apohan ng lalaking ito

'Mula sa kaapu-apohan ni David"

na kaniyang ipinangakong tutuparin

"na ipinangako ng Diyos na kaniyang gagawin"

ang bautismo ng pagsisisi

"bautismo na sumisimbulo ng pagsisi"

Sino ba ako sa akala ninyo?

Tinatanong ni Juan ang tanong na ito upang pilitin ang mga tao na mag-isip tungkol kung sino nga siya. Maaaarng isalin na: "mag-isip kayo tungkol sa kung sino ba ako." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

hindi man lang ako karapat-dapat na magtanggal ng kaniyang sapatos

"hindi ako karapat-dapat na magtanggal ng kaniyang sapatos"

Acts 13:26-27

Mga kapatid, mga anak na mula sa lipi ni Abraham...na sumasamba sa Diyos

Nagsalitang muli si Pablo sa kaniyang tagapakinig upang hudyatan na mayroon siyang mahalagang bagay na sasabihin

ito ay para sa atin

Ang "atin" ay napapabilang at tumutukoy kay Pablo at sa lahat ng tagapakinig niya sa sinagoga.

ang mensaheng ito tungkol sa kaligtasan

Maaaring isalin na: "Ibinigay ng Diyos ang mensahe tungkol sa kaligtasang ito" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

na totoong hindi nakakakilala sa kaniya

"na totoong hindi nakakakilala kay Jesus''

tinig ng mga propeta

"mga tinig" ay kumakatawan sa mensahe ng mga propeta. Maaaring isalin na: "ang mga kasulatan o aklat ng mga propeta." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

habang binabasa

Maaaring isalin na: "na binabasa ng isang tao" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

kaya natupad nila ang mga mensahe ng mga propeta

"Kaya ginawa nga ng mga pinuno sa Jerusalem kung ano ang sinabi ng mga propeta na kanilang gagawin"

Acts 13:28-29

wala silang natagpuang dahilan na siya ay patayin

"walang nahanap na mabuting dahilan ang mga pinuno ng Judio kay Jesus upang mamatay"

silang

Lahat ng kaganapan dito ay tumutukoy sa mga pinuno ng mga Judio.

sa kaniya

Lahat ng kaganapan ay tumutukoy kay Jesus.

hiniling pa rin nila kay Pilato

Ang salitang "hiniling" dito ay madiin na salita na ang kahulugan ay ipinilit, hingin o makiusap sa.

t nang natupad na nilang lahat ang mga bagay na isinulat patungkol sa kaniya

"Nang matapos ng mga pinunong Judio ang lahat ang mga bagay para kay Jesus na nakasulat sa aklat ng mga propeta kabilang ang pagkamatay ni Jesus"

Siya ay ibinaba mula sa puno

"Si Jesus ay ibinaba ng ilang mga pinuno mula sa krus pagkatapos niyang mamatay"

Acts 13:30-31

Ngunit binuhay siya ng Diyos

"Ngunit si Jesus ay binuhay ng Diyos"

Nakita siya

"nakita pa si Jesus"

Ang mga taong ito ngayon ang naging mga saksi niya sa mga tao

"ngayon ay nagpapatotoo sa mga tao tungkol kay Jesus"

Acts 13:32-34

Kaya

Ang salitang ito ay nagbibigay ng palatandaan sa isang kaganapan na naganap dahil sa nakalipas na kaganapan. Sa ganitong kalagayan, ang nakalipas na pangyayari ay binuhay ng Diyos si Jesus mula sa mga patay.

mga pangakong ibinigay sa ating mga ninuno

"ang mga pangako ng Diyos na kaniyang ginawa sa ating mga ninuno"

Iningatan ng Diyos ang mga pangakong ito

"Tinupad nga ng Diyos ang mga pangakong ito"

sa atin, na kanilang mga anak

"sa atin, na mga anak ng ating mga ninuno"

ay kaniyang binuhay si Jesus mula sa mga patay

"sa pamamagitan ng pagbuhay kay Jesus mula sa mga patay"

Ito din ang naisulat sa

"Naisulat din ang katotohanang ito"

Anak...Ama

Ito ay mga importanteng katawagan na naglalarawan sa kaugnayan sa pagitan ni Jesus at ng Diyos. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/guidelines-sonofgodprinciples/01.md]]

Tungkol naman ito sa katotohanang siya ay binuhay mula sa mga patay upang hindi mabubulok ang kaniyang katawan, nagsalita siya ng katulad nito

Nagsalita ang Diyos ng ganitong mga salita tungkol sa pagkabuhay ni Jesus mula sa kamatayan upang ang katawan ni Jesus ay hindi mabulok."

ang banal at ganap na mga pagpapala ni David

"ang banal at tiyak na mga pagpapala''

Acts 13:35-37

Ito rin ay kung bakit niya sinabi

"Sinabi din ni David"

Ikaw

Nagsasalita dito si David sa Diyos.

na makitang mabulok

"na mabulok para sa kaniyang Katawan"

sa kaniyang sariling salinlahi

''sa panahon na siya ay nabubuhay"

paglingkuran...sa mga hangarin ng Diyos...

"naglingkod sa Diyos" o "hinangad na masiyahan ang Diyos"

itinabi siya

"namatay siya"

itinabi siya, kasama nang kaniyang mga ama

"ay inilibing kasama ng kaniyang mga ninuno na namatay"

ngunit siya na

"Ngunit si Jesus na"

hindi nabulok

"ang kaniyang katawan ay hindi nabulok"

Acts 13:38-39

dapat na ito ay malaman ninyo

"alamin ito" o ''ito ay mahalaga na inyong malaman"

sa pamamagitan ng taong ito ay naipahahayag sa inyo ang kapatawaran ng mga kasalanan

"na ipinahayag namin sa inyo upang ang inyong mga kasalanan ay mapatawad sa pamamagitan ni Jesu-Cristo

Sa pamamagitan niya

"Sa pamamagitan ni Jesus" o "Sa pamamagitan ni Jesus"

mga bagay

"mga kasalanan"

Acts 13:40-41

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinatapos ni Pedro ang kaniyang pagsasalita sa sinagoga sa Pisidia ng Antioquia, na kaniyang sinimulan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/13/16.md]].

na ang bagay na sinabi ng mga propeta tungkol sa?

"na kung ano ang sinabi ng mga propeta tungkol sa"

Tignan ninyo, mga mapangalipusta... kahit pa mayroong maghayag nito sa inyo

Binanggit ni Pablo ang isa sa mga propeta.

Tignan ninyo, mga mapangalipusta

"maging handa kayo na nang-aalipusta" o "maging handa kayo na nanlilibak sa akin"

at saka mamamatay

"at pagkatapos ay mamatay"

Sapagkat isasagawa ko

ang ''Ako" ay tumutukoy sa Diyos.

isasagawa ko ang gawain

"gagawa ako ng isang bagay" o "gagawa ako ng isang gawain"

sa inyong mga araw

"sa panahong ikaw ay nabubuhay"

Ang gawain na

"Ako ay gagawa ng isang bagay na kung saan"

kahit na mayroong maghayag sa inyo nito

"kahit na mayroong maghayag sa inyo tungkol dito"

Acts 13:42-43

Habang paalis sina Pablo at Bernabe

"Nang paalis na si Pablo at Bernabe"

nagmakaawa ang mga tao sa kanila kung maaari nilang

"sila ay nagmakaawa na"

mga taong nagbago

Ang mga taong ito ay hindi Judio na lumipat sa Judaismo.

na nagsalita sa kanila at nanghikayat

"at nagsalita si Pablo at Bernabe sa mga tao at sila ay hinikayat''

na magpatuloy sa biyaya ng Diyos

"na patuloy na magtiwala sa biyaya ng Diyos"

Acts 13:44-45

halos ang buong lungsod

Ang pangungusap na ito ay ginamit upang ipakita ang malawakang pagtugon sa salita ng Panginoon. Maaaring isalin na: "ang malaking bahagi ng lungsod." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

ng mga Judio

Ang "mga Judio" kumakatawan ito sa mga pinunong Judio." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

napuno sila ng pagka-inggit

"napuno ng pagka-inggit ang mga pinunong Judio" o " naging labis ang pagka-inggit ng mga pinunong Judio"

ininsulto siya

"inalipusta si Pablo"

Acts 13:46-47

Na kinakailangan muna na ang salita ng Diyos ay maibahagi una sa inyo

Maaaring isalin na: "na una naming sasabihin sa inyo ang salita ng Diyos" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

ay maibahagi una sa inyo

"sabihin muna sa inyong mga Judio"

Nakikita kong itinutulak ninyo ito palayo sa inyong sarili

"Nakikita ko sa inyong mga Judio na tinatanggihan ninyo ang salita ng Diyos"

itinuturing ang inyong sarili na hindi karapat-dapat sa buhay na walang hanggan

Tinanggihan ng mga Judio ang mensahe ni Pablo tungkol sa buhay na walang hanggan sa pamamagitan ni Jesu-Cristo.

ang "kami" ay pupunta

Ang "Kami" ay tumutukoy kay Pablo at Bernabe ngunit hindi sa karamihan na naroon. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

Inilagay ko kayo bilang ilaw

Ang siping ito ay kinuha sa Lumang Tipan na kung saan ang "Ako" ay ang Diyos at ang tinutukoy na "ikaw" ay ang Mesiyas, na si Jesu-Cristo.Ang salitang "Ikaw" ay pang-isahan sa teksto.

Acts 13:48-49

Ang mga naitalaga sa buhay na walang hanggan ay naniwala

"Ang lahat ng tao na pinili ng Diyos na tumaggap ng buhay na walang hanggan"

Ang mga naitalaga sa buhay na walang hanggan

"Pinili ng Diyos upang bigyan ng buhay na walang hanggan"

Lumaganap ang salita ng Panginoon

Sila na nanampalataya ay humayo upang sabihin sa iba ang tungkol sa mensahe ni Jesu-Cristo.

Acts 13:50-52

ang mga Judio

"ang mga pinunong Judio"

hinikayat ng

"paniwalain" o "sinulsulan ang"

Ito ay nagdulot ng matinding pag-uusig

"Ang mga mahahalagang babae at lalaki ay inudyukan na mang-usig"

itinaboy sila lampas sa hangganan ng kanilang lungsod

"Inialis si Pablo at Bernabe mula sa kanilang lungsod" o "pinatalsik si Pablo at Bernabe mula sa kanilang rehiyon"

ipinagpag nina Pablo at Bernabe ang alikabok mula sa kanilang mga paa laban sa kanila

Ito ay makabuluhang kilos upang ipahiwatig sa mga taong hindi naniniwala doon na tinanggihan sila ng Diyos at sila ay paparusahan.

sila ay pumunta

"Pumunta si Pablo at Bernabe"

Acts 14

Acts 14:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Nagpatuloy ang kwento ni Pablo at Bernabe; sila ngayon ay nasa Iconio.

Nangyari din ito sa Iconio

Maaaring isalin na: "Parehong bagay ang nangyari sa Iconio

Ngunit ang mga suwail na Judio ay nanghikayat sa kalagitnaan ng mga Gentil at itinulak sila na masuklam laban sa mga kapatid

Ngunit pinaikot ng mga suwail na mga Judio ang mga Gentil na magalit laban sa mga mananampalataya"

Acts 14:3-4

Kaya nanatili sila doon

Nanatili si Pablo at Bernabe sa Iconio para sa mga maraming mananampalataya. Ang "Kaya" ay maaaring tanggalin kung ito ay makakadagdag ng kalituhan sa teksto.

nagbigay siya ng patunay

"Nagbigay ng patunay ang Panginoon"

patunay tungkol sa mensahe

"katunayan na ang mensahe ay totoo"

tungkol sa mensahe ng kaniyang biyaya

"tungkol sa mensahe ng biyaya ng Panginoon"

sa pamamagitan ng kamay nina Pablo at Bernabe

Ang "Kamay" dito ay tumutukoy sa kalooban at pagsisikap ng dalawang lalaking ito na pinapatnubayan ng Banal na Espiritu. Maaaring Isalin na: "sa pamamagitan ng paglilingkod ni Pablo at Bernabe." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

pumanig ang iba sa

"sinuportahan" o "kinampihan"

sa mga Apostol

Tinutukoy dito ni Lucas si Pablo at Bernabe bilang mga apostol na kapareho ng antas sa labindalawang apostol.

Acts 14:5-7

sinubukang himukin ng mga Gentil at Judio ang kanilang mga pinuno

"paniwalain ang mga pinuno ng Iconio"

namalayan nila ang mga ito

"sila" ay tumutukoy kay Pablo at Bernabe.

Licaonia

Isang distrito sa Asya Minor

Listra

Isang lungsod sa Asya Minor na nasa timog ng Iconium at hilaga ng Derbe

Derbe

Isang lungsod sa Asya Minor na nasa timog ng Iconium at Listra

at doon ipinangangaral nila ang ebanghelyo

"at nangaral din doon si Pablo at Bernabe ng ebanghelyo"

Acts 14:8-10

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay bagong bahagi ng kwento tungkol kay Pablo at Bernabe; sila ngayon ay nasa Listra.

isang lalaking nakaupo, walang lakas ang kaniyang mga paa, isang lumpo mula pa noong siya ay nasa sinapupunan ng kaniyang ina, na hindi kailanman nakalakad

"na isang lumpo mula ng isilang, ay hindi kayang lumakad"

Itinuon ni Pablo ang kaniyang mata sa kaniya

"Tumingin ng tuwid si Pablo sa kaniya"

nakita niyang siya ay

"nakita niya na ang lalaking lumpo"

upang siya ay gumaling

"upang mapagaling''

sinabi sa kaniya

"Sinabi ni Pablo sa lalaking lumpo"

Acts 14:11-13

Ang mga diyos ay bumaba sa atin

"Naniwala ang malaking bilang ng tao na si Pablo at Bernabe ay kanilang mga Paganong diyos na bumaba mula sa himpapawid o langit. Maaaring isalin na: "Ang mga diyos ay bumaba sa atin mula sa himpapawid." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

sa anyo ng mga tao

Ang mga taong ito ay naniniwala na ang mga diyos ay hindi ganap na tao sa hitsura.

dahil siya ang

"dahil si Pablo ang"

baka at koronang bulaklak

Ang mga hayop na inihandog at kwintas na bulaklak ay ipuputong kay Pablo at Bernabe o ilalagay sa mga hayop para ihandog.

Acts 14:14-16

mga Apostol

Ipinapantay ni Lucas si Pablo at Bernabe sa mga orihinal na labindalawang mga apostol.

Mga tao, bakit ninyo ginagawa ang mga bagay na ito?

Sinasaway ni Pablo ang mga tao sa tangkang paghahandog sa kanila. Maaaring isalin na: "Mga lalaki, hindi ninyo dapat gawin ang mga bagay na ito!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

na may damdamin na tulad ninyo.

Maaaring Isalin sa: "katulad ninyo sa lahat."

tumalikod sa mga bagay na ito na walang halaga

"itigil na ang pagsamba sa mga walang halagang diyus-diyosan" o "itigil na ang pagsamba sa mga maling diyus-diyosan"

Diyos na buhay

"sa halip sambahin ang buhay na Diyos"

na lumakad sa

"na mamuhay ayon sa"

Acts 14:17-18

Nag-uugnay na Pahayag:

Nagpatuloy si Pablo at Bernabe sa pagsasalita sa karamihan.

hindi niya hinayaan ang kaniyang sarili

"Hindi iniwan ng Diyos ang kaniyang sarili"

na

Maaaring isalin na: "bilang katibayan sa katunayan ng"

ibinigay sa inyo ang mga ulan ...pinuno ang inyong mga puso

Tinutukoy ni Pablo ang lahat ng kaniyang mga tagapakinig sa "kayo."

pinuno ang inyong puso ng kagalakan at pagkain

"binibigyan kayo ng sapat na makakain at mga bagay upang maging masaya"

bahagyang napigilan ni Pablo at Bernabe ang pag-aalay sa kanila ng maraming tao

Halos inihandog ng karamihan ang mga lalaking baka kay Pablo at Bernabe.

Acts 14:19-20

hinikayat ang maraming tao

"pinaikot ang karamihan laban kay Pablo"

tumayo siya... pumasok

Tumutukoy ito kay Pablo

pumasok sa lungsod

"Pumasok muli si Pablo sa Listra kasama ng mga mananampalataya"

pumunta siya sa Derbe

"Pumunta si Pablo sa Derbe"

Acts 14:21-22

Pagkatapos nilang ipinangaral ...bumalik sila...Ipinagpatuloy nilang ... Sinabi nila

Ang lahat ng ito ay tumutukoy kay Pablo at Bernabe.

lungsod na iyon

"Derbe"

Ipinagpatuloy nilang palakasin ang isipan ng mga alagad

Si Pablo at Bernabe ang nagdulot sa mga mananampalataya upang maniwala at lalong lumagong matibay sa katotohanan ng ebanghelyo.

hinikayat sila na magpatuloy sa pananampalataya

Sila ay pinapasigla ni Pablo at Bernabe na panatilihin ang pagtitiwala kay Jesus.

Sinabi nila sa kanila na sa pamamagitan ng maraming pagdurusa bago tayo makapasok sa kaharian ng Diyos

Ito ay hindi tuwirang banggit na pagsasalita. Maaaring isalin na: "Sinabi nila sa kanila, 'Ito ay sa pamamagitan ng maraming paghihirap upang tayo ay makapasok sa kaharian ng Diyos.' " (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-quotations/01.md]])

Sinabi nila sa kanila

"Sinabi ni Pablo at Bernabe sa mga mananampalataya sa Listra, Iconio, at Antioquia

bago tayo makapasok

Ibinibilang ni Pablo ang kaniyang sarili, si Bernabe at ang mga mananampalataya. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

Acts 14:23-26

Nang makapagtalaga sila ng

"Nang naitalaga ni Pablo at Bernabe ang mga pinuno para sa bagong pangkat ng mga mananmpalataya"

kanilang ipinagkatiwala

"Ipinagkatiwala ni Pablo at Bernabe ang mga nakakatanda na kanilang itinalaga"

na kanilang pinaniniwalaan

"sa kung sino ang pinaniniwalaan ng mga bagong mananampalataya"

sila ay dumaan...nang kanilang naihayag...sila ay umalis pababa ...sila ay naglayag ...sila ay naitalaga ... sa gawaing natapos na

Ang "Sila" ay tumutukoy kay Pablo at Bernabe.

na kung saan ipinagkatiwala nila sa biyaya ng Diyos ang gawain natapos nila

"Na kung saan ang mga tao sa Antioquia ay nanalangin na sila iingatan ng Diyos at pangalagaan si Pablo at Bernabe"

Acts 14:27-28

Nang dumating sila

"Nang dumating si Pablo at Bernabe"

ginawa ng Diyos sa kanila

"Ang ginawa ng Diyos sa pamamagitan ni Pablo at Bernabe"

binuksan ng Diyos ang pintuan ng pananampalataya para sa mga Gentil

Ang kakayahan ng mga Gentil na manampalataya ay inihahalintulad sa isang pintuan na binuksan ng Diyos." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

kung paanong

"Kung paanong ang Diyos ay"

Nanatili sila

"Nanatili si Pablo at Bernabe"

Acts 15

Acts 15:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang bagong pangyayari sa kuwento. Kasalukuyang nasa Antioquia sina Pablo at Bernabe na kung saan mayroong pagtatalo tungkol sa mga Gentil at pagtutuli.

May ilang mga lalaki

"ilang kalalakihan"

na bumaba galing sa Judea

Itinuturing ng mga Judio na ang paglalakbay papunta sa Jerusalem na pangunahing pag-akyat at ang paglalakbay palayo ay pababa. Kahit anong pagbabago sa pagtaas ng lupa ay pumapangalawa.

nagturo sa mga kapatiran

"nagpatuloy sa pagtuturo sa mga mananampalataya sa Antioquia" o "ay magtuturo sa mga mananampalataya sa Antioquia"

mula sa kaugalian

"ayon sa kaugalian" o "sumusunod sa katuruan"

sa kanila

"kasama ang mga kalalakihan na nagmula sa Judea"

pumunta sa Jerusalem

(tingnan ang tala sa taas "bumaba")

pinagtatalunan nila

"problemang ito"

Acts 15:3-4

Kaya sila, na pinadala ng simbahan, dumaan

Maaaring Isalin na: "Kaya pinadala ng iglesia si Pablo, Bernabe, at ilan pang mananampalataya mula Antioquia papuntang Jerusalem. Sila ay dumaan" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]], [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

dumaan sila...at ipinahayag

Ang salitang ginamit na "dumaan sila" at "ipinahayag" nagpapakita na sila ay nagpalipas ng kaunting panahon sa magkaibang lugar sa pagbabahagi ng detalye kung ano ang mga ginawa ng Diyos.

ang pagbabagong loob ng mga Gentil

Maraming mga Gentil ang nagbago ng kanilang paniniwala mula sa diyos ng Griego at Romano sa paniniwala kay Jesus.

sinalubong sila ng Iglesia at

Maaaring Isalin na: " Kabilang ang mga miyembro ng iglesia na masayang tinanggap" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

sa kanila

"sa pamamagitan nila"

Acts 15:5-6

Pangkalahatang Impormasyon:

Si Pablo at Bernabe na ngayon ay nasa Jerusalem upang makipagkita sa mga apostol at nakatatanda doon.

Ngunit ang ilang kalalakihan

Pinaghambing ni Lucas iyong mga naniniwala na "ang kaligtasan ay kay Jesus lamang" sa ibang naniniwala na kay Jesus ngunit naniwala na "ang pagtuli ay kailangan para sa kaligtasan."

sila ay matuli at utusan

"sila" ay tumutukoy sa hindi Judiong mga mananampalataya na hindi pa natuli noon.

na sundin ang kautusan

"para sumunod sa batas" o "para sundin ang batas"

upang pag-usapan ang bagay na ito

Nagpasiya ang mga pinuno sa iglesia upang pag-usapan ang pagkakaiba mula sa mensahe ni Pablo at sa mensahe ng Pariseo. Maaaring Isalin na: "upang pag-usapan ang pagkakaiba sa mga paniniwala."

Acts 15:7-9

Pangkalahatang Impormasyon:

Nag-umpisang magsalita si Pedro sa mga apostol at mga nakatatanda.

sinabi sa kanila

"sinabi sa grupo ng mga apostol, nakatatanda at sa ibang kasalukuyang mananampalataya"

Mga kapatid

Tinutukoy ni Pedro ang lahat ng mananampalataya na naroroon.

sa inyo

"sa mga Judiong mananampalataya"

sa pamamagitan ng aking bibig

"bibig" ang ginamit dito para tumukoy sa salita ni Pedro. Maaaring Isalin na: "sa pamamagitan ng aking pahayag." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

kailangang marinig ng mga Gentil

"dapat makinig ang mga Gentil"

ay nagpatotoo sa kanila

"mga saksi sa mga Gentil"

at wala

"at ginawa ng Diyos"

at wala siyang tinangi

Hindi itinuring ng Diyos na may pagkakaiba ang mga Judiong mananampalataya at mga mananampalatayang Gentil.

sa atin at sa kanila

Isinama ni Pedro ang kaniyang mga tagapakinig sa "natin" at "kanila" na tumutukoy sa mga Gentil. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

Acts 15:10-11

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Pedro na magsalita sa mga apostol at mga nakatatanda.

bakit ninyo sinusubukan ang Diyos, na dapat kayong maglagay ng pamatok sa leeg ng mga alagad na kahit ang ating mga ama o maging tayo man ay hindi kayang makadala?

Ginamit ni Pedro ang katanungang ito para sabihin sa mga mananampalatayang Judio na hindi na kailangan na tuliin ang mga hindi-Judiong mananampalataya para maligtas. Maaaring Isalin na: "Huwag niyong subukin ang Diyos sa paglalagay ng pasanin sa mga hindi Judiong mananampalataya na kami mang Judio ay hindi kayang pumasan!" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

kahit ang ating mga ama o maging tayo man

Isinasama ni Pedro ang mga nakikinig sa paggamit ng "ating" at "tayo." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

Ngunit naniniwala tayo na tayo ay maliligtas

Isinasama ni Pedro ang manonood na Judio na kasama niya. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

gaya ng sa kanila

"katulad ng hindi-Judiong mga mananampalataya ay"

Acts 15:12

ang lahat ng tao

"mga apostol, mga nakatatanda, at ibang hindi pa nakikilalang mga mananampalataya na nandoon"

ginawa ng Diyos

"naisagawa ng Diyos"

sa pamamagitan nila

"kanila" ay tumutukoy kay Pablo at Bernabe.

Acts 15:13-14

Pangkalahatang Impormasyon:

Nag-umpisang magsalita si Santiago sa mga apostol at mga nakatatanda.

Pagkatapos nilang tumigil sa pagsasalita

"Pagkatapos magsalita ni Pablo at Bernabe"

kumuha mula sa kanila

"pumili mula sa kanila"

mga tao

"grupo ng mga tao"

para sa kaniyang pangalan

ang "pangalan" dito ay tumutukoy sa Diyos. Maaaring Isalin na: "para sa kaniya" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 15:15-18

Nag-uugnay na Pahayag:

Sinipi ni Santiago mula sa mga salita ng mga propeta galing sa aklat ng Amos.

Sumasang-ayon dito

"pinatutunayan itong katotohanan"

ako ay babalik...itatayo ko...aayusin ko

ang "Ako" ay tumutukoy sa Diyos na nagsasalita sa pamamagitan ng mga salita ng propeta.

itatayo ko muli ang tolda ni David

ang "tolda" dito ay tumutukoy sa isang kaharian. Maaaring Isalin na: "Mamimili ako mula sa mga kaapu-apuhan ni Haring David" (UDB). (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

aayusin ko at ibabalik muli ang mga guho nito, upang ang mga natitirang mga kalalakihan ay hanapin ang Panginoon

Magtatakda ako ng hari mula sa mga kaapu-apuhan ni David upang magkaroon ng pagkakataon ang mga tao na hanapin ang Panginoon"

ibabalik ang mga guho

"mga Guho" ay tumutukoy mga gusali, mga pader, at natirang mga pag-aari nang masira ang bayan o iniwan upang mabulok sa ibabaw ng maraming taon.

Acts 15:19-21

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Santiago na magsalita sa mga apostol at mga nakatatanda.

huwag nating gambalain ang mga Gentil

"hindi na dapat natin hingin na magpatuli ang mga Gentil at sumunod sa katuruan ni Moises" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

dapat huwag nating gambalain

Isinasama ni Santiago ang mga apostol, mga nakatatanda at mga natuling grupo sa "nating"

makamundong bagay...sekswal na immoralidad...binigti...dugo

Sekswal na imoralidad, mga binigting hayop, ang pag-inom ng dugo ay madalas na bahagi ng mga seremonya para sumamba sa mga idolo at mga diyos-diyosan.

Acts 15:22-23

ang buong Iglesia

ang "buong" dito ay pagmamalabis na bilang ng mga miyembro ng iglesia. Maaaring Isalin na: "ang buong Iglesia sa Jerusalem." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]] and [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Judas na tinawag na Barsabas

pinuno sa Iglesia ng Jerusalem

Silas

pinuno sa Iglesia ng Jerusalem

ipadala sila

"ipadala sina Judas at Silas"

Isinulat nila ito

"Ang mga apostol, at ibang mga nakatatanda at mga mananampalataya sa Jerusalem ay sinulat itong mga salita." Ito ay nagtatanda sa pasimula ng liham ng mga apostol.

Cilicia

isang probinsiya sa baybayin ng Asia Minor sa hilagang Isla ng Cyprus.

Acts 15:24-26

Nag-uugnay na Pahayag:

Ang liham mula sa Iglesia ng Jerusalem para sa mga mananampalatayang Gentil sa Antioquia ay nagpatuloy.

na may ilang mga kalalakihan

"may ilang kalalakihan"

na sa kanila'y hindi kami nagbigay ng anumang utos

"hindi namin sila ipinadala upang ipangaral ang mga salitang ito"

Kaya minabuti naming lahat

"Kaming lahat ay sumasang-ayon"

Acts 15:27-29

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang katapusan ng liham mula sa Iglesia ng Jerusalem para sa mga mananampalatayang Gentil sa Antioquia.

Kaya isinugo namin sa inyo sina Judas at Silas

"Kaya pinapunta namin sa inyo sina Judas at Silas" o "Dahil dito ipinadala namin si Judas at Silas"

na magsasabi din sa inyo ng gayon ding mga bagay

"na sila mismo ang magsasabi sa inyo ng gayon ding mga bagay na isinulat namin"

dugo

"Ito ay tumutukoy sa pag-inom o pagkain sa dugo ng hayop.

sa mga binigti

Ang binigting hayop na pinatay ngunit hindi pa naalisan ng dugo.

Paalam

ang pagbating pangwakas na ginagamit sa dulo ng liham. Maaaring Isalin na: "Paalam."

Acts 15:30-32

Kaya sila, nang sila... pagkatapos nilang...iniabot nila

ang "sila" ay tumutukoy kay Judas, Silas, Pablo at Bernabe.

ay pinauwi

"binigyan ng pahintulot na umalis" o " ay ipadala sa malayo"

pumunta sila sa Antioquia

Ito ay pag-iba ng taas mula sa lupa. Gayunman, itinuring ng mga Judio na ang paglalakbay papunta sa Jerusalem na pangunahing pag-akyat at ang paglalakbay palayo ay pababa.

Nang mabasa nila ito, sila'y nagalak

ang "Nila" dito ay tumutukoy sa mga mananampalatayang Gentil sa Antioquia.

na mga propeta rin

Pinahihintulutan ng Diyos na magsalita ang mga Propeta para sa kaniya. Maaaring Isalin na: "dahil sila ay mga propeta."

pinatatag ang loob ng mga kapatiran

"pinatatag ang loob ng mga mananampalataya sa Antioquia"

Acts 15:33-35

Pagkatapos nilang...silang pinauwi

ang "nila" ay tumutukoy kay Judas at Silas.

ilang panahon

"sa konting panahon" o "sa ilang linggo"

ay payapa silang pinauwi sa mga kapatid na nagsugo sa kanila

"nagpaalam ang mga mananampalataya ng sila'y umalis"

ay payapa...sa mga kapatid

"mga kaibigan mula sa iglesia ng Antioquia"

na nagsugo sa kanila

"sa Iglesia ng Jerusalem na pinadala sina Judas at Silas"

Ngunit si Pablo at Bernabe ay nanatili

"Habang si Pablo at Bernabe ay nagpaiwan"

Acts 15:36-38

Balikan

sa Griego, ang nakalagay "Let us" , o "minumungkahi ko na tayo"

dalawin ang ating mga kapatid

ang "dalawin" ay nangangahulugang "nangangalaga para sa" o "ipinapakita kung paano tumulong"

kamustahin ang kanilang kalagayan

"alamin kung ano ang kasalukuyang kalagayan ng mga magkakapatid at kung paano pinanghahawakan ang katotohanan ng ibinigay sa kanila"

isama si Juan na tinatawag ding Marcos

"isama si Juan, na tinatawag ding Marcos kasama si Pablo at siya mismo (Bernabe)"

Ngunit naisip ni Pablo na hindi mabuting isama si Marcos

Ang salitang "hindi mabuti" ay ginamit na kabaliktaran ng salitang maganda. Maaaring Isalin na: "Naisip ni Pablo na ang pagsama ni Marcos ay hindi mainam." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-litotes/01.md]])

Acts 15:39-41

matinding di-pagkakaunawaan

Hindi magkaunawaan o nagkakasundo sina Pablo at Bernabe.

kaya sila naghiwalay

"naghiwalay sina Bernabe at Pablo"

at naglayag

"at naglayag sila palayo" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-ellipsis/01.md]])

ng mga kapatiran

"ng mga mananampalataya sa Antioquia"

pumunta patungong Syria at Cilicia

"Ito ang mga probinsiya ng Menor ng Asia, hilaga sa isla ng Cyprus.

pinagtibay ang mga iglesia

"ginawang matatag sa espirituwal ang mga iglesia"

Acts 16

Acts 16:1-3

Pangkalahatang Impormasyon

Ang bahaging ito ng kwento ay patungkol sa mga paglalakbay ni Pablo at ni Silas. Dito ipinapakilala si Timoteo sa kwento at sumama siya kay Pablo at Silas. Talatang 1at 2 ay nagbibigay ng karanasang impormasyon patungkol kay Timoteo. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

tignan ninyo

Ang salitang "tingnan ninyo" ay naghahada sa atin para sa bagong tauhan sa salaysay. Sa inyong wika ay maaaring may pamamaraan para gawin ito.

anak ng isang babaeng Judio na mananampalataya

"ang anak ng isang babaeng Judio na mananampalataya kay Cristo"

Maganda ang sinasabi tungkol sa kaniya

"May magandang reputasyon si Timoteo" o kaya "Maganda ang sinasabi patungkol sa kaniya ng mga mananampalataya"

Gusto ni Pablo na makasama siya sa paglalakbay; kaya siya ay isinama niya

"Nais ni Pablo na makasama si Timoteo sa paglalakbay niya kaya sinama ni Pablo si Timoteo". Lahat ng ikatlong tao na binibigkas (siya, kanya, sa kanya) sa kabuuan ng talatang ito ay tumutukoy kay Timoteo.

na ang kaniyang ama ay isang Griego

Bilang isang Griego, ang ama ni Timoteo ay hindi personal na tinuli si Timoteo kaya tinuli siya ni Pablo. Ang pagtutuli ay pangkaraniwang ginagawa ng mga guro na Judio, tulad ni Pablo.

Acts 16:4-5

sila ay patungo

"Sila" ay tumutukoy kay Pablo, Silas, at Timoteo.

upang sundin nila

"para sa mga miyembro ng iglesia upang sumunod" o kaya "para sundin ng mga mananampalataya"

na isinulat ng mga apostol at nang mga nakatatanda sa Jerusalem

Maaaring isalin na: "na naisulat ng mga apostol at mga nakatatanda sa Jerusalem" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

ang mga Iglesia ay tumatag

Maaaring isalin na: "Pinatatag nila Pablo, Silas, at Timoteo ang mga iglesia" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 16:6-8

Frigia at Galacia

Mga Probinsiya ito sa Asya. ( Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

sila ay hindi pinahintulutan ng Banal na Espiritu

Maaring isalin na; "Pinagbawalan sila ng Banal na Espiritu" o kaya "Hindi sila pinahintulutan ng Banal na Espiritu" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Misia...Bitinia

Ito ay ang dalawa pang mga probinsiya sa Asya. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Espiritu ni Jesus

"Ang Banal na Espiritu"

Acts 16:9-10

Isang pangitain ang nakita ni Pablo

Ang pangitain ay iba sa panaginip.

tumatawag sa kaniya

"nakikiusap kay Pablo" o kaya "nagsusumamo kay Pablo"

tulungan kami

Ang salitang "kami" ay hiwalay at hindi kabilang si Pablo. Maaring isalin na: "Tulungan mo ako at ang iba pang mga tao sa Macedonia" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

kaming pumunta sa

Ang panghalip na "kaming" ay kabilang at tumutukoy kay Pablo at sa kanyang mga kasama na sina Lucas, ang may akda ng Libro ng mga Gawa. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

kami ay tinawag ng Diyos

Ang panghalip na "kami" ay kasama at tumutukoy kay Pablo at sa kaniyang mga kasama na sina Lucas, ang may akda ng Libro ng mga Gawa. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

upang ipangaral ang ebanghelyo sa kanila

"ipangaral ang ebanghelyo sa mga taga-Macedonia"

Acts 16:11-13

Pangkalahatang Impormasyon

Ang talatang 13 ay ang pasimula ng kwento ni Lidia. Ito ay maikling kwentong naganap sa panahon ng mga paglalakbay ni Pablo.

na kami

Ang panghalip na "kami" ay kabilang at tumutukoy kay Pablo at sa kanyang mga kasama na sina Lucas, ang may akda ng Libro ng mga Gawa. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

Samotracia...Neapolis

Ito ay mga baybaying lungsod na malapit sa Filipos. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

nasasakupan ng Roma

Isang lugar na nasakop ng Roma at tinuluyan ng panahon na iyon, partikular na ng mga sundalo

Acts 16:14-15

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang katapusan ng kwento ni Lidia

May isang babae na nagngangalang Lidia

"May isang babae na nagngangalang Lidia"

nagbebenta ng mga tela na kulay lila

"isang mangangalakal na nagbebenta ng damit na kulay lila"

sumasamba sa Diyos

Ang sumasamba sa Diyos na isang Gentil na nagbibigay papuri sa Diyos at sumusunod sa kanya, ngunit hindi sumusunod sa lahat ng kautusan ng mga Judio.

Nakinig siya sa amin

"nakinig siya sa amin"

ssa mga bagay na sinabi ni Pablo

"ang mga bagay na sinabi ni Pablo" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Nang siya ay mabautismuhan, at ang kaniyang sambahayan

"Nang bautismuhan nila si Lidia at ang mga miyembro ng kaniyang sambahayan" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 16:16-18

Pangkalahatang Impormasyon

Ito ang pasimula ng isa pang maikling kwento habang naglalakbay si Pablo. Ito ang unang pangyayari sa kwento; ito ay patungkol sa isang batang manghuhula.

isang batang babae

"Noon ay may isang batang babae"

may espritu ng panghuhula

MAdalas magsabi ang masamang espiritu sa kaniya patungkol sa nalalapit na tadhana ng mga tao.

Nagbigay siya sa kaniyang mga amo ng maraming pakinabang

ito ay karanasang impormasyon patungkol sa batang babae. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

nang lubhang nainis sa kaniya

"lubusang nag alala sa kaniya" o kaya "naging malubha ang pag-aalala sa kung ano ang kaniyang ginagawa"

lumingon

"Si Pablo ay umikot" o kaya "lumakad paharap sa babaeng nasa likuran niya"

At agad itong lumabas

"At ang espiritu ay kaagad lumabas"

Acts 16:19-21

kaniyang mga amo

Ang nagmamay-ari sa babaeng alipin

ang kanilang pag-asa sa pinag kakakitaan

Ito ay tumutukoy sa kakayahan ng batang babae sa panghuhula at para bayaran siya ng mga tao para sa kaniyang mga hula.

kinaladkad sila

Ang mga panginoon ay "kinaladkad sina Pablo at Silas" ngunit hindi ang mga naiwang grupo nila Lukas at Timoteo.

dinala sa mga kinauukulan

"sa harapan ng mga kinauukulan" o kaya "upang hatulan ng mga kinauukulan"

Nang dinala sila sa mga mahistrado, sinabi nilang,

"Nang dinala ng mga panginoon sina Pablo at Silas sa mga hukom, sinabi ng mga panginoon"

Nagtuturo sila

"Nagtuturo Sina Pablo at Silas"

hindi naaayon sa ating batas

Isinasama ng mga panginoon ang mga kinauukulan sa kanilang pahayag dahil sila rin ay mga Romano. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

Acts 16:22-24

Pahubad na pinunit ng mga mahistrado ang kanilang mga damit

"Pinunit ng mga namumuno ang mga damit nila Pablo at Silas upang mahubad"

nag-utos sa kanilang sila'y hampasin ng pamalo

Maaaring isalin na: "Pinag-utusan ang mga kawal na hampasin sina Pablo at Silas ng baston" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

tinapon sila

"Nilagay ng mga mahistrado sina Pablo at Silas" o kaya "Pinag-utusan ng mga mahistrado ang mga kawal na ilagay sina Pablo at Silas"

inutusan ang bantay ng bilangguan na sila ay bantayang maigi

Ang bantay-bilangguan ay isang taong responsable sa lahat ng mga taong nailagak sa bilangguan o kulungan. "sinabihan ang mga bantay-bilangguan na tiyakin na hindi sila makalalabas" (UDB)

ikinadena

"tiyak na nakakandado sa lugar"

pangawan

isang piraso ng kahoy na may mga butas para isoot ang mga paa ng tao upang mapigilan itong kumilos

Acts 16:25-26

Pangkalahatang Impormasyon

Ito ang pangalawang tagpo sa kwento; ito ay patungkol kay Pablo at Silas sa kulungan at ang bantay-bilanggo.

nakikinig ang ibang bilanggo sa kanila

ang panghalip na "kanila" ay tumutukoy kina Pablo at Silas, na nananalangin at umaawit ng mga himno sa Diyos.

kaya't ang mga pundasyon ng bilangguan ay nayanig

"na yumanig sa pundasyon ng bilangguan"

nakalas ang kadena ng bawat isa

"nakalag ang kadena ng bawat isa"

Acts 16:27-28

akmang magpapakamatay

Ginustong magpakamatay ng bantay-bilangguan kaysa sa mag hirap sa bunga ng pagpapatakas sa mga bilanggo. Maaring isalin na: "nakahandang patayin ang kaniyang sarili."

narito kaming lahat

Ang salitang "kami" ay kasama at tumutukoy kina Pablo, Silas, at ang lahat ng iba pang bilanggo. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

Acts 16:29-31

nagmadaling pumasok

"mabilis na pumasok sa bilangguan"

nagpatirapa kina Pablo at Silas

Nag pakababa sa kaniyang sarili ang bantay-bilangguan sa pamamagitan ng pagpapatirapa sa paanan nina Pablo at Silas.

inilabas sila

"pinangunahan sila sa labas ng bilangguan"

Acts 16:32-34

Pangkalahatang Impormasyon

Dito ang mga salitang "sila" ay tumutukoy kina Pablo at Silas.

sa kaniyang tahanan

Dinala ng bantay-bilanguan si Pablo at Silas sa kaniyang tahanan. Maaaring isalin sa: "sa kanyang tahanan."

siya at ang lahat ng kaniyang kasambahay ay agad na nabautismuhan

Maaaring isalin na: "Binautismuhan nina Pablo at Silas ang bantay-bilangguan at ang lahat ng miyembro ng kaniyang sambahayan" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

kaniya...siya...niya

panghalip itong tumutukoy sa bantay-bilangguan.

dahil lahat sila ay nanampalataya

"sapagkat nanampalataya ang lahat ng kaniyang sambahayan"

Acts 16:35-36

Pangkalahatang Impormasyon

Pangkalahatang Impormasyon: Ito ang huling tagpo sa kwento; ito ay patungkol sa pagpapalaya mula sa kulungan nina Pablo at Silas.

Ngayong umaga na

Ito ang pasimula ng bagong kabanata.

nagpaabot ng pahayag

"nagpadala ng mensahe" o kaya "nagpadala ng kautusan"

Hayaan na ninyong makalaya ang mga lalaking iyon

"Palayain ang mga lalaking iyon" o kaya "pahintulutang makaalis ang mga lalaking iyon"

lumabas na

"lumabas mula sa kulungan"

Acts 16:37-39

sinabi ni Pablo sa kanila

"sinabi sa mga bantay"

Hayagan nila kaming

"Hayagan ang mga mahistrado"

kaming hinampas, mga ginoo kaming

ang salitang "kami" ay tumutukoy lamang kina Pablo at Silas. (tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

Hindi yan maaari

Tumutugon dito si Pablo sa mga mahistrado o sa mga pinuno ng lungsod, kahit na siya ay nakikipag-usap sa bantay-bilanggguan. Maaring isalin na: "Talagang hindi nga!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

mga Romano

patungkol ito sa ligal na mamamayan ng Imperyo. Ang pagiging mamamayan ay nagkakaloob ng kalayaan mula sa pagpapahirap at karapatan para sa patas na paglilitis. Natatakot ang mga pinuno ng lunsod na mapag alaman ng Imperyo kung papaanong pinakitunguhan ng masama ng mga pinuno ng lunsod sina Pablo at Silas. (tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

hayaan ninyo sila mismo ang pumarito

"Kinakailangang pumunta ang mga mahistrado sa lungsod"

Dumating ang mga mahistrado at nagmakaawa sa kanila

"Dumating ang mga mahistrado at nagmakaawa kina Pablo at Silas"

nang inilabas nila sila

"Nang mailabas ng mga mahistrado sina Pablo at Silas"

Acts 16:40

Pangkalahatang Impormasyon

Ito ang katapusan ng kwento patungkol kina Pablo at Silas habang nasa kulungan. (Tingnan sa: [[End of Story]])

sa bahay ni Lidia

"ang tahanan ni Lidia"

pinalakas ang loob nila

"Pinalakas nina Pablo at Silas ang loob ng mga kapatiran" o kaya "Pinalakas ang loob ng mga mananampalataya nina Pablo at Silas"

Acts 17

Acts 17:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay isang bahagi sa kwento ni Pablo at Silas' paglalakbay. Sila ngayon ay nasa tesalonica. Si Timoteo at Lukas ay hindi nila kasama.

dumaan sila

"naglakbay patungo sa"

mga bayan ng Amfipolis at Apolonia

Ito ay mga baybaying lunsod sa Macedonia.

tulad ng nakagawian

Si Pablo ay madalas pumunta sa Sinagoga sa araw ng pamamahinga kung saan naroon ang lahat ng mga Judio. Maaring Isalin Na: "ito'y kanyang naka-ugalian" o "bilang kanyang madalas o karaniwang ginagawa."

pumunta siya sa kanila

"sila" ay tumutukoy sa mga taga Sinagoga at mga Judio na nagkita doon.

nangatwiran siya sa kanila

"magtalo kasama ng mga Judio sa Sinagoga" o "makipag usap sa mga Judiona tiga Sinagoga"

Acts 17:3-4

Binubuksan niya ang mga kasulatan

Mga posibleng kasagutan ay: 1) "Ipinaliwanag ni Pablo ang kasulatan ng maliwanag upang ang mga tao ay lubos na makaunawa kung ano ang kanyang itinuturo" o 2) Binubuksan ni Pablo ang aklat o ang kasulatan."

na kinakailangan

"ito ay bahagi ng plano" o "ito ay kailangan mangyarisa paraang iyon"

muling mabuhay

"bumalik ang kanyang buhay"

mga Judio ang nahikayat

"Ang mga Judio ay naniwala o kumbinsido" o "ang mga Judio ay nagwagi"

mga Judio ang nahikaya

"at naging kasama ni Pablo"

debotong Griego

silang mga sumasamba sa Dios ngunit hindi nahimok sa Judaismo sa pamamagitan ng pagtutuli"

lubhang maraming tao

"karamihan ng tao"

Acts 17:5-7

hindi naniniwalang

"inudyukan ng"

mga masasamang tao

Ang salitang "kalalakihan o mga lalaki" dito ay tumutukoy ng may katiyakan o kasiguraduhan sa mga lalaki. Maaring Isalin Na: "ilang masasamang tao."

mula sa pamilihan

Ito ay isang pampublikong lugar para sa negosyo, kung saan namimili at nagtitinda, mga hayop, o mga serbisyo na pag-gaganapan. Maaring Isalin Na: "mula sa pambuklikong sukat"

manggulo sa lungsod

"magdulot sa siyudad na maging"

Nilusob nila ang bahay

"marahas na nilusob ang bahay"

nais nilang iharap

Ang panghalip na ito ay tumutukoy sa mga walang paniniwalang mga Judio at masamang mga kalalakihan mula sa palengke.

sa mga taumbayan

"sa isang panggobyerno o legal na grupo ng mga tao ay nagtipon para gumawa ng isang desisyon kasama ang lakas ng publiko"

sa harapan ng mga pinuno

"sa harapan ng mga opisyal"

Itong mga lalaking ito na

Ang mga pinuno ng Judio ay nagsalita at tinutukoy sina Pablo at Silas sa pamamagitan ng "mga kalalakihang ito."

nagbaligtad ng mundo ay pumarito na rin

Ang pariralang ito ay panibagong paraan para sabihing sina Pablo at Silas ay siyang nagdulot ng kahuluhan. Ang mga pinuno ng Judio ay pinalala ang impluwensiya nina Pablo at Silas sa kanilang mga katuruan. Maaring Isalin Na: "nagdulot ng sobrang kaguluhan"

tinanggap ni Jason

Ang pariralang ito ay nag huhudyat na si Jason ay may kasunduan sa mga alagad' sa paggulo ng mensahe.

Acts 17:8-9

sila ay nabagabag

"nag-aalala" o "malungkot ang kaisipan"

makuha ang piyansa

Ang perang ito ay isang pangako sa mabuting pag-uugali, na maaring ibalik kung ang lahat ay nasa ayos na ang lahat, o ginagamit ito para ayusin ang gulo o pinsala na dala ng isang masamang pag-uugali. Maaring Isalin Na: "nagkaroon ng pyansa" o "deposito" o "multa"

makuha ang piyansa

"ang mga mananampalataya maliban kay Jason"

pinalaya na nila sila

"ang mga opisyal ay pinalaya si Jason at ang ibang mananampalataya na naaresto"

Acts 17:10-12

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay isa sa mga bahagi ng kwento ni Pablo at Silas' naglakbay. Sila ngayon ay nasa Berea.

kapatiran

Ang salitang "magkapatid" dito ay tumutukoy sa kalalalakin at kababaihan na mananampalataya.

mas matalino

Maging "handa para makinig" ay isang katangian ng mga naipanganak at nakapag aral sa pinaka-mataas na klase o antas ng pamilya kung saan mga bagong ideya ay wala gaanong pagbabanta. Maaring Isalin Na: "mas malawak o bukas ang pag-iisip" o "maraming nais o gustong makinig."

tinanggap nila ang salita

"pinakinggan ang katuruan"

may kahandaan ng isip

Ang mga Berean ay handa para pag aralan ang itinuturo ni Pablo sa kasulatan.

nagsasaliksik ng mga kasulatan araw araw

maingat na binabasa at pinag aaralan ang nag uugnay o may kaugnayan sa kasulatan araw-araw"

Acts 17:13-15

mapag-alaman

"nang sinabi" o "nangnalaman" o "narinig"

nagpunta sila doon at niligalig

nagpunta doon at nabalisa" o nagpunta doon at nagdulot ng pagdadalawang-isip"

ginulo nila ang mga tao

"nagdulot ng pangamba at takot kasama ng mga tao"

kapatiran

Ang salitang "kapatiran" dito ay tumutukoy sa mga lalaki at babaeng mananampalataya.

Dinala si Pablo

"sino ang kasama ni Pablo" o sino ang sasama kasama ni Pablo"

Acts 17:16-17

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay panibagong bahagi ng kwento ni Pablo at Silas' naglakbay. Si Pablo ngayon ay nasa Athens kung saan hihintayin niya doon si Silas at Timoteo na sasama sa kanila.

nabagabag ang kanyang espiritu

siya ay nagambala" o siya ay naguluhan" o "siya ay masyadong naging nalungkot"

nakipagpaliwanagan siya

Ang pandiwang ito ay nagsasabi na may mas maraming makikipagtulungan mula samga tagapakinig kaysa sa pangangaral. Maaring Isalin Na: siya ay nakipag-talo o nakipag-debate" o siya ay nagtalakay o nangusap."

sa pamilihan

Ito ay isang pribadong lugar ng pagnenegosyo, kung saan namimili at nagtitinda o nagbebenta ng mga paninda, hayop, o pinagta trabahuhan. Maaring Isalin Na: sa pampublikong lugar"

Acts 17:18

pilosopong Epicureo

Ang mga taong ito ay pinaniniwalaan ang lahat ng bagay na nabuo sa kapalaran at ang mg diyos ay masyadong abala sa pagiging masaya para abalahin o istorbohin sa pamumuno sa kalawakan. Kanilang tinanggihan ang muling pagka-buhay.

Estoico

Ang mga taong ito ay naniniwala sa kalayaan na nagmumula sa pabbibitiw sa kanilang sariling kapalaran. Tinatanggihan nila ang personal na mapagmahal na Diyos at ang muling pagka-buhay.

kanyang nakaharap

"nakaharap si Pablo"

At may mga nagsabi

"Ang ilan sa mga pilosopo ay nagsabi"

Ano ang nais sabihin ng madaldal

"madadaldal o ngumangawa" ay ginagamit para tukuyin ang mga ibon na nangunguha ng mga buto bilang pagkain. Ito ay tumutukoy ng negatibo sa mga tsismoso at tsismosa. Ang mga pilosopo sabi ni Pablo ay may kaunting impormasyon na hindi kung saan hin mahalagang pakinggan.

Ang sabi naman ng iba

"ang mga ibang pilosopo ay nagsabi"

Tila mangangaral siya

"Parang siya ay isang tagapag-pahayag" o "Parang siya ay nasa isang misyon na nagpapahayag ng mensahe"

kakaibang diyos

Ito ay hindi nagkakahulugan ng "kakaiba," ngunit isang "dayuhan," na, hindi-Griego at hindi-Romanong diyos.

Acts 17:19-21

Dinala nila si Pablo

"Ang Areopago at Stoic na mga pilosopo ay kinuha ni Pablo"

Areopago at sinabing

isang burol sa Atenas kung saan ang mataas na hukuman o korte ng Atenas ay maaring magtagpo o magkita.

Maaari ba naming malaman ang bagong katuruan na iyong sinasabi?

"kami" ay tumutukoy sa mga pilosopo lamang. Maaring Isalin Na: "nais namin na may maganap na paghuhukom sa inaakalang niyong mga bagay na sa inyo."

lahat ng mga taga Atenas

"Mga taga Atenas" ay mga taong mula sa Atenas, isang lungsod malapit sa baybayin sa Macedonia (sa kasalukuyan ang Grecia).

mga dayuhan

"dayuhan" o isang "bagong tao sa komunidad ng Atenas"

ginugugol lamang ang kanilang panahon

"ginamit ang kanilang oras" o "tapat sa kanilang oras"

pagkukwento o pakikinig tungkol sa mga bagay na bago

"nag-uusap tungkol sa pilosopikong mga ideya" o "nagsasalita tungkol sa kung ano ang bago sa kanila"

Acts 17:22-23

Pangkalahatang Impormasyon:

Nag-umpisa si Pablo sa kanyang pananalita sa mga pilosopo sa Areopago.

lubhang relihiyoso sa lahat ng paraan

Tinutukoy ni Pablo ang mga tao sa Atenas' pagpapakita sa publiko ng kanilang pagpaparangal sa diyos sa pamamagitan ng mga panalangin, nagtatayo ng mga altar at nagbibigay ng kaloob.

Sapagkat sa aking pagdaan

"Sapagkat nang ako ay napadaan"

"SA HINDI NAKIKILALANG DIYOS"

Mga Posibleng kahulugan 1) "isang hindi kilalang diyos" o 2) "sa anumang diyos wala tayong nalalaman."

Acts 17:24-25

mundo

sa pangkalahatang kahulugan, ang "mundo" ay tinutukoy ang kalangitan at ang lupa at lahat ng narito.

dahil siya ang Panginoon

"Siya" tumutukoy sa hindi kilalang diyos na pinapaliwanag ni Pablo na ang Panginoong Dios. Maaring Isalin Na: "sapagkat siya ang Dios

tinayo ng mga kamay

"sa pamamagitan ng ikinikilos ng mga tao"

hindi rin siya pinagsilbihan

"Pinagsilbihan" ay tulad ng isang doktor na nang-gagamot ng pasyente upang ang pasyente at gumaling uli. Maaring Isalin Na: "inalagaan"

ng mga kamay ng tao

"sa pamamagitan ng kamay ng mga tao"

siya na rin mismo

"sapagkat siya lamang"

Acts 17:26-27

isang tao

Mga Posibleng kahulugan ay: 1) "isang tao na tumutukoy kay Adan na nilikha ng Diyos" o 20 "Maaring isama pareho si Adan at Eba na nilikha ng Diyos."

nilikha niya ang bawat lahi

"Ang Diyos, ang lumikha, ginawa ang bawat bayan"

bawat...kanilang

Itong panghalip na ito ay tumutukoy sa bawat bansa sa mga taong naninirahan sa ibabaw ng lupa.

kaya nga

Ang salitang ito ay nag marka ng pagpapahayag na nasabi kung ano ang nasabi nang nakaraan.

hanapin ang Diyos

"Magsaliksik para sa Diyos"

abutin

"upang makita ang kailangan para sa kanya"

hindi naman siya malayo sa

Sinabi ni Pablo ang kasalungat o kabaligtaran ng kanyang dahilan upang bigyang-diin ang kanyang dahilan o punto. Maaring Isalin Na: "siya ay malapit sa."

saa bawat isa sa atin

Isinama ni Pablo ang kanyang sarili, ang madla at ang bawat bansa sa pag gamit ng "tayo"."

Acts 17:28-29

Nang dahil sa kanya

"Para sa Diyos"

tayo ay nabubuhay at gumagalaw

Isinama ni Pablo ang madla sa kanya.

tayo rin ay anak niya

Ito "anak" ay kaapu-apuhan o mga apo hindi maaring mga pinaka malapit na anak. Sila ay nagbabahagi ng halos parehong katangian mula sa kanilang mga ninuno. "Kanyang" ay isang hindi matukoy na panghalip sa nabanggit.

na ang pagkadiyos

Ito "pagka-diyos" tumutukoy sa katangian ng Diyos.

Acts 17:30-31

Magka-ugnay Na Pahayag:

Tinapos ni Pablo ang kanyang pananlita sa mga pilosopo sa Areopago, kung saan siya'y nagsimula sa

kaya nga

Ang salitang ito ay nagmarka ng pagpaphayag na nasabi dahil sa kung ano ang nasabi nang nakaraan.

kawalan ng kaalaman

Mga posibleng kahulugan: 1) "walang kaalam-alam sa tungkol sa isang bagay" 2) "sinadyang pagtanggi."

mundo

Ito, ang salita "mundo" tumutukoy sa mga taong naninirahan sa mundo.

ng taong pinili niya

"sa taong pinili ng Diyos"

Pinatunayan ng Diyos ang taong ito

"Ang Diyos ay nagpakita ng kanyang pagpili sa taong ito"

Acts 17:32-34

Magka-ugnay na Pahayag:

Dito natapos ang bahagi ng kwento ni Pablo sa Atenas.

mga kalalakihan ng Atenas

ang mga tayong iyon na naroon sa Areopago ay nakikinig kay Pablo

kinutya ng iba si Pablo

ng mga ito ay hindi naniwala na posibleng ang isang tao ay mamatay at magbabalik ang buhay. Maaring Isalin Na: ang iba'y pinagtawanan si Pablo" o "ang iba'y natawa kay Pablo

Pakikinggan ka naming muli

"Tayo" ay tumutukoy sa mga tao ng Atenas na gustong makinig kay Pablo. Sila ay nagsalita ng diretso kay Pablo ngunit hindi nila isinama si Pablo sa kanilang grupo.

Dionisio ang Areopagita, ang babaing nagngangalang Damaris

Dionisio ay pangalan ng lalaki. Areopagita ay nagpapahiwatig na si Dionisio ay isa sa mga hukom sa Areopago.

Acts 18

Acts 18:1-3

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay isa na namng bahagi ng paglalakbay ni Pablo; siya ngayon ay nasa Corinto.Sina Aquila at Priscila ay naipakilala sa kwento at mga bersikulo 2 at 3 magbibigay ng impormasyon para sa kanilang karanasan.

Pagkatapos ng lahat

"Pagkatapos ng mga kaganapan

Natagpuan niya

Mga Posibleng kahulugan ay mga: 1) "Nang si Pablo ay nangyaring nahanap ng pagkakataon" o "Nang si Pablo ay nahanapan o natagpuan pagkatapos hanapin ng may layunin."

tubong Punto

Ang Punto ay isang probinsiya sa katimugang baybayin ng Itim na Dagat.

kararating lamang

Ito ay marahil minsa sa nakalipas na taon.

dahil pinag-utos ni Claudios

Si Claudio ay ang dating Emperador ng Romano.

dahil pinag-utos ni Claudios na lahat ng Judio

"nag-utos" o "nagbigay ng tagubilin"

Acts 18:4-6

Pangkalahatang Impormasyon:

Sina Silas at Timoteo ay sumamang muli kay Pablo.

Si Pablo ay nakikipag paliwanagan

Ito "paliwanag" ay nagpapakita na si Pablo ay nagkaroon ng dalawang paraan ng pakikipag usap. Maaring Isalin Na: "kaya si Pablo ay nakipag-debate" o "kaya si Pablo ay nagtalakay."

sinikap na hikayatin

Maaring Isalin Na: "Siya ay nag patuloy sa paghihikayat"

inudyukan ng Espiritu

"hinikayat siya ng Espiritu"

pinagpag ni Pablo ang kanyang kasuotan

Ito ay isang nagsasagisag ng gawa upang ipahiwatig na si Pablo ay nagpuputol ng pagkatali sa mga hindi naniniwalang Judio at iniiwan sila sa paghuhukom ng Diyos.

Ang inyong dugo ay nasa inyong sariling mga ulo

Ito "dugo" ay naihalintulad sa pagpaparusa para sa kasalanan. Sinabi ni Pablo sa mga Judio na sila lamang ang responsable para sa paghuhukom na kanilang haharapin sa katigasan ng kanilang ulo kung hindi sila magsisisi. Maaring Isalin Na: "ikaw lang ang aako ng reponsibilidad para sa kaparusahan ng iyong kasalanan.

Acts 18:7-8

umalis siya roon

"Pagkatapos umalis si Pablo"

Tito Justus...Crispus

Mga Judiong mananampalataya (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

ang pinuno ng sinogoga

isang ordinaryong tao na tumustos at nangasiwa sa sinagoga, hindi kailangang isang guro

lahat ng kaniyang sambahayan

"lahat ng taong nanirahan kasama niya, kabilang ang kanyang iba pang kamag-anak"

Maraming taga-Corinto

"Marami sa mga taga-Corinto ang hindi mga Judio"

Acts 18:9-11

Huwag kang matakot, ngunit magsalita ka at huwag kang manahimik

Ang Panginoon ay nagbibigay ng isang utos sa dalawang magka-ibang paraan--"huwag kang matakot" at "magsalita ka at huwag kang manahimik"-- upang ang kaniyang mga salita ay maging matibay. AT: "Kayo ay dapat tunay na huminto sa pagkatakot at huwag na maging tahimik." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-parallelism/01.md]])

magsalita ka at huwag kang manahimik

Ang Panginoon ay madiing ipinag-uutos kay Pablo na magsalita. AT: "Ikaw ay dapat na mag salita." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-doublet/01.md]])

huwag kang manahimik

"huwag tumigil na magsalita tungkol sa ebanghelyo"

Dahil ako ay

"Ako" ay tumutukoy sa Panginoon, na siyang nagsasalita kay Pablo.

kasama mo

"Mo" ay tumutukoy kay Pablo, na siyang kinakausap ng Panginoon sa isang pangitain.

marami akong mga tao sa lungsod na ito

"Maraming tao sa lungsod na ito ang inilagak ang kanilang pananampalataya sa Akin"

Tumira doon si Pablo...tinuturo ang salita ng Diyos sa kanilang kalagitnaan

Ito ay isang pangwakas ng pahayag para sa bahagi ng kwentong ito. (Tingnan sa: [[End of Story]])

Acts 18:12-13

Pangkalahatang Kaalaman:

Ito ay isang bagong pangyayari sa kwento; Si Pablo ay dinala sa luklukang ng paghuhukom sa harap ni Galio.

Si Galio ay naging gobernador ng Acaya

Ang Acaya ay isang lalawigan sa Roma kung saan ang Corinto ay kabahagi na ngayon ay ang modernong katimugan ng Gresya. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

dinala siya sa harap ng luklukan ng paghuhukom

Ang mga Judio ay sapilitang kinuha si Pablo at dinala sa harap ng hukuman. Maaaring isalin na: "kinuha siya upang hatulan ng gobernador."

labag sa kautusan

Sinasadyang gawin ng mga Judio na ang mga kalapastanganan ni Pablo na laban sa mga kautusan at kaugalian ng mga Judio ay parang mga krimen laban sa batas ng Roma.

Acts 18:14-15

Sinabi ni Galio

Si Galio ang gobernador sa lungsod ng Roma.

sarili ninyong batas

Ang mga ito ang Kautusan ni Moises at ng iba mga kaugaliang Judio ng panahon ni Pablo

hindi ko gusto mag hukom sa mga bagay na ito.

"Ako ay tumatanggi na makiisa sa paghuhukom tungkol sa mga bagay na ito"

Acts 18:16-17

sinunggaban nilang lahat

Ito ay isang pagmamalabis para bigyang diin ang matinding nararamdaman ng mga tao. AT: "maraming tao ang dumakip" o "marami sa kanila ang humablot." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Sostenes, ang pinuno nang sinagoga.

"Sostenes" ay isang Judiong pinuno ng sinagoga at Corinto. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

binugbog siya

Si Sostenes ay pisikal na binugbog. Maaaring isalin na: "hinampas siya" o "sinuntok siya".

Acts 18:18-19

Pangkalahatang Kaalaman:

Si Pablo, kasama sina Priscila at Aquila, ay umalis sa Corinto at nagpatuloy sa kaniyang mga paglalakbay.

mga kapatiran

Ang salitang "mga kapatiran" ay tumutukoy sa mga lalaki at mga babae na mga mananampalataya.

naglayag papunta ng Syria kasama sina Priscila at Aquila

Si pablo ay sumakay ng barko na naglayag patungo sa Syria. Sina Priscilla at Aquila ay nagtungo kasama siya.

daungan ng, Cenchreae

Ang Cenchreae ay isang daungan na kabahagi nang malaking lungsod ng Corinto. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

panatang Nazaro

Ito ay isang pangako o panata na gagawin para sa Diyos na balangkas ng kautusan ni Moises. Ito ay nagbigay pahintulot sa isang tao na nasa labas nang tribo ng Levi na paglingkuran ang Diyos.

Nang dumating sila sa Efeso

"Nang sila Pablo, Priscila at Aquila ay dumating sa Efeso"

nangatwiran sa mga

"nakipagtalastasan sa" o "nangatwiran sa"

Acts 18:20-21

tinanong nila

"ang mga Judio ay nagtanong"

ng siya ay paalis na sa kanila

"Nagsasabi ng pamamaalam sa kanila"

Acts 18:22-23

makadaong sa Caesarea

"dumating sa Caesarea"

umakyat siya

"Si Pablo ay naglakbay patungo sa lungsod ng Jerusalem"

binati niya ang iglesiya sa Jerusalem

"Binati ang mga kabilang ng iglesiya ng Jerusalem"

pagkatapos ay bumababa siya

Itinuturing ng mga Judio ang paglalakbay sa Jerusalem unang una bilang pag-akyat at ang paglalakbay paalis bilang pababa. Anumang pagbabago sa taas ay pumapangalawa.

umalis si Pablo

"Si Pablo ay umalis palayo" o "Umalis si Pablo"

Galatia at Phrygia

mga lalawigan sa Asya na ngayon ay Turkey makabagong panahon. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 18:24-26

Pangkalahatang Kaalaman:

Si Apollos ay ipinakilala sa kwento. Ang talata 24 at 25 ay nagbibigay ng karagdagang kaalaman tungkol sa kaniya. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

na pinanganak sa Alexandrian

Maaring mga lungsod ay 1)"Alexandria sa Egipto sa hilagang baybaying dagat" o 2) "Alexandria sa Asya sa kanlurang baybaying dagat." AT: "isang lalaking ipinanganak sa lungsod ng Alexandria."

mahusay mangusap

"Isang magaling na tagapagsalita"

pagiging maalab sa espiritu

Siya ay buong pusong sa kaniyang pagsisikap at pagtuturo.

sa bautismo ni Juan

"Ang bautismo na ginawa ni Juan"

nang husto

"nang lubusan"

Acts 18:27-28

Nang naisin niya

"Nang naisin ni Apollos"

dumaan sa Achaia

Ang Acaya ay isang lalawigan sa Roma sa katimugang pangkat ng makabagong Gresya. AT: "tumungo sa rehiyon ng Acaya."

mga kapatiran

Ang salitang "mga kapatiran" dito ay tumutukoy sa mga kalalakihan at kababaihang mga mananampalataya.

sumulat sa mga disipulo

"sumulat ng isang liham sa mga Kristiyano sa Acaya"

Nang dumating siya

"Nang si Apollos ay dumating"

lubhang dinaig ni Apollos

Tinalo ni Apollos ang mga Judio sa harap ng ibang mga tao gamit ang kaniyang mga pangangatwiran.

Acts 19

Acts 19:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ay iba pang mga bahagi ng kuwento sa paglalakbay ni Pablo; siya ngayon ay nasa Efeso.

Habang

"nangyari na"

dumaan

"naglakbay patungo"

sa mga matataas na dako

ito ay pook ng Asya (Modernong Turkey) kung saan sa hilaga ng Efeso at Alexandria, Troas at patungong silangang malayo sa aplaya.

"Tinanggap...ang Banal na Espiritu

upang tumanggap o kumuha ng Banal na Espiritu

hindi nga namin narinig ang tungkol sa Banal na Espiritu

"Hindi pa namin narinig ang tungkol sa Banal na Espiritu"

Acts 19:3-4

Nag-uugnay na Pahayag:

Itinuloy ni Pablo ang kanyang pagtatalakay kasama ng mga bagong mananampalataya ng Efeso.

"kung gayo’y sa ano kayo nabautismuhan?"

"Kaninong pagbabautismo ka nabautismuhan? o "Sa ilalim ng kanino mang pangalan ka na bautismuhan?"

Siinabi nila

"sinabi ng mga alagad"

Sa bautismo ni Juan

"Kasama ang bautismo ni Juan"

ang bautismo ng pagsisisi

"ang bautismo na hiniling ng mga tao nang nais nilang tumalikod sa kanilang mga kasalanan"

darating na kasunod niya

Nangangahulugan ito na darating pagkatapos ni Juan Bautismo sa tamang oras at hindi sa kaniyang pisikal na sumunod.

Acts 19:5-7

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang katapusang bahagi ng kuwento tungkol sa mga bagong mananampalataya sa Efeso

Nang...ito ng mga tao

Ang "mga tao" dito ay tinutukoy ang mga mananampalatayang taga-Efeso na nakikipag-usap kay Pablo.

ipinatong...ang kaniyang kamay

"ipinatong niya ang kaniyang kamay sa kanilang mga ulo habang siya ay nanalangin" (UDB)

sila'y nagsalita ng iba't ibang mga wika at nanghula

walang mga detalye na kung sino ang nakakaunawa ng kanilang mga mensahe.

Sa kabuuan, sila ay nasa mga labindalawang kalalakihan.

Sa likuran ng impormasyong ito tungkol sa mga kalalakihan na nabautismuhan.(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Acts 19:8-10

Pumunta si Pablo sa Sinagoga at nagsalita ng may tapang sa loob ng tatlong buwan

Maaring isalin na: "Palaging dumadalo si Pablo sa mga pagpupulong sa Sinagoga ng tatlong buwan at nagsasalita ng may tapang"

hinimok ang mga tao

"Sinusubukang himukin ang mga tao sa katotohanan na sinalita"

Ilan sa mga Judio ay nagmamatigas

"ilan sa mga Judio ay matigas ang ulo at tinanggihang tanggapin ang mensahe"

magsalita ng masama

"magsalita ng masamang mga bagay"

sa Daan ni Cristo

"kaligtasan sa pamamagitan ni Jesu-Cristo"

lahat ng mga taong nakatira sa Asia ay nakarinig

Mga posibleng kahulugan ay: 1."Ibinahagi ni Pablo ang ebanghelyo sa mga tao sa buong Asya" 2."Ang mensahe ni Pablo ay kumalat sa buong Asya mula Efeso galing sa mga taong dumalaw sa Efeso sa buong Asya."

Acts 19:11-12

sa pamamagitan ng mga kamay ni Pablo

sa pamamagitan ni Pablo

noong nakakuha sila ng mga panyo at tapi mula sa katawan ni Pablo

Maaaring Isalin na: ""nang ang panyo at tapi ay nahawakan ni Pablo at ginamit sa may sakit"

Acts 19:13-14

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang simula ng ibang pangyayari na nangyari habang si Pablo ay nasa Efeso. Ito ay tungkol sa Judiong nagpapalayas ng masamang espiritu.

nagpapalayas ng mga masasamang espiritu

mga taong nagpapalayas ng mga masasamang espiritu mula sa mga tao o mga lugar

na ginagamit ang pangalan ni Jesus para sa kanilang pansariling nais

Kahit na hindi sila naniniwala kay Jesus, sinubukan nilang gamitin ang kaniyang pangalan bilang isa sa mga salita nilang nagpapakita ng mahika.

Nagsasalita....sa mga

"sinabi ito sa"

sa mga nasapian ng mga masasamang espiritu

"silang mga nasa ialalim ng impluwensiya ng masamang espiritu

Acts 19:15-17

"Kilala ko si Jesus at kilala ko si Pablo

"kilala ko si Jesus, at kilala ko si Pablo" o "Narinig ko na ang tungkol kay Jesus at Pablo"

sino kayo?"

Ang espiritu ay nagtanong upang mapatunayan ang espiritu na nagdududa ang nagpapalayas ng demonyo ay nagkaroon ng kapangyarihan sa ibabaw ng mga masasamang espiritu. Maaring Isalin Na: "Anong kapangyarihan ang mayroon ka?" o "wala kang kapangyarihan." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

nagpalayas ng masasamang espiritu

Tingnan kung paano ito isinalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/19/13.md]].

sila'y tumakas... walang saplot

Ang nagpapalayas ng masasamang espiritu ay tumakas kasama ng ilan o lahat ng kanilang damit ay nahubad

Natakot sila ng labis

Ang mga Judio at Griego sa Efeso ay labis na natakot.

Acts 19:18-20

Magka-ugnay na Pahayag:

Ito ang hangganang bahagi ng kwento ng mga Judiong nagpapalayas ng masamang espiritu

nagdala ng kanilang mga libro

"libro" ay mga kasulatan kung saan nakasulat ang mahika ng bulong at mga pormula

sa paningin ng lahat

"sa harapan ng bawat isa"

limampung libong piraso ng pilak

Ang "piraso ng pilak" ay karampatang arawang sahod para sa isang karaniwang manggagawa.

Kaya't ang salita ng Panginoon ay naihayag sa pinakamalawak at makapangyarihang paraan

Ang mensahe tungkol sa Panginoon ay napaka -bisa at ito ay patuloy na naikalat at magiging mas-bisa"

Acts 19:21-22

Nag-uugnay na Pahayag:

Nagsalita si Pablo tungkol sa kanyang desisyon na pumunta sa Jerusalem, ngunit hindi pa niya iniiwan ang Efeso.

natapos ni Pablo ang kaniyang ministeryo

Natapos ni Pablo ang gawain na ibinigay ng Diyos sa kaniya na gawin niya sa mga taga Efeso

nagpasya siya sa Espiritu

Posibleng kahulagan ay mga: 1)Nagpasya si Pablo sa tulong ng (Banal na Espiritu) o 2)Ang Espiritu ang tumulong kay Pablo na magpasya.

Macedonia at Acaya

Ang mga lalawigang ito ay modernong araw ng Gresya.

kailangan ko ring makita ang Roma.

"Kailangan ko ring maglakbay sa Roma"

Ngunit siya mismo ay nanatili sa Asia ng panandalian.

Ito ay naging malinaw sa mga sumusunod na talata na si Pablo ay nanirahan sa Efeso.

Acts 19:23-25

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang simula ngbahagi ng kuwento tungkol sa kaguluhang nangyayari habang si Pablo ay nasa Efeso. Ipinakilala rin si Demetrio sa kwento.

malaking kaguluhan

ang nalalapit na kaguluhan

sa Daan

Ito ay ginamit upang tukuyin ang pagiging kristiyano.

isang magpapanday ng pilak

Ang magpapanday ay isang gumagawa mula sa metal ng pilak upang makagawa ng mga istatwa at alahas.

nagngangalang Demetrio

Si"Demetrio" ang isang nagpapanday ng pilak sa Efeso na hindi sang-ayon kay Pablo at sa lokal na iglesia. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

na gumagawa ng imaheng pilak ni Diana, at ito'y nagbibigay ng malaking negosyo sa mga nagpapanday

ito ay (kaalamang) impormasyon tungkol kay Demetrio. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

imaheng pilak ni Diana

Ang Efeso ay may malawak na templo na inihandog sa diyosang si Diana.(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

nagbibigay ng malaking negosyo

maraming nabebenta ng imahe ni Diana na gawa sa pilak.

Acts 19:26-27

Nag-uugnay na Pahayag:

Patuloy na nakipag usap si Demetrio sa mga manggagawa.

Nakita at narinig ninyo ba iyon

"maari mong malaman at maunawaan"

nagpalayo ng maraming tao

nagpalayo ng maraming tao hinikayat ang mga tao na tumigil sa pagsamba sa lokal na diyos at lumapit kay Cristo"

Mawawalan din siya ng kadakilaan

Ang kadakilaan ni Diana ay nagmumula lamang sa kung ano ang iniisip ng tao sa kanya.

na siyang sinasamba ng buong Asia at ng mundo

Ito ay isang pagmamalabis sa pagpapakita ng kasikatan sa diyosang si Diana. Maaaring Isalin na: "Ang sinasamba ng mga tao sa Asya at ng mundo." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Acts 19:28-29

Nang marinig nila ito

"Nang marinig ng mga manggagawa"

napun0...ng galit

"nagalit ng sobra"

at sumigaw na nagsasabing

"sumigaw ng malakas, nagsasalita"

ang mga tao ay sama-samang nagmadali

Ito ay nagkakagulong mga tao o malapit sa nangyayaring kaguluhan.

sa tiatro

Ang Tiatro sa Efeso ay ginagamit sa pampublikong pagpupulong at para sa mga aliwan katulad sa mga palabas at musika.

At dinampot nila ang mga kasamahan ni Pablo

"Hinuli ng mga tao ang mga kasamahan ni Pablo sa paglalakbay"

Gayo at Aristarco

Ito ay pangalan ng mga kalalakihan.(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

na nagmula sa Macedonia.

Galing sa Macedonia sina Gayo at Aristarco ngunit nagtatrabaho kasama ni Pablo sa Efeso sa mga oras na ito.

Acts 19:30-32

sa tiatro

isang medyo-pabilog at panlabas na bulwagan na may mga upuan at makapaglalaman ng libo-libong mga tao.

Acts 19:33-34

Dinala ng mga Judio si Alejandro

nagbabala si Pablo kay Timoteo ng Alexandria na magtatanso (2 Timoteo [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/2ti/04/14.md]]). walang kasiguraduhan kung sino sa kanila.

nagsenyas ng kaniyang kamay

kumumpas sa mga manonood

magbigay ng pagpapaliwanag

Nais niyang "mag-alok ng pagtatanggol", ngunit hindi maliwanag kung ano ang kanyang nais sabihin.

Acts 19:35-37

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang kalihim ng bayan ay nagsalita sa karamihan.

Kayong mga kalalakihan ng Efeso

"Kayo" ay tumutukoy sa lahat ng mga lalaking naroon mula sa Efeso.(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-you/01.md]])

sino ba naman ang hindi nakakaalam na ang lungsod ng mga taga Efeso ay nag-iingat ng templo ng dakilang Diana at ng kaniyang imahe na nahulog mula sa langit?

Ang kalihim ng bayan ay nagtanong para tiyakin sa karamihan na sila ay tama at dinadamayan niya sila. Maaaring Isalin na: Maaaring Isalin na: "ang bawat tao ay alam na ang lungsod ng Efeso ay tagapag-ingat ng templo ng dakilang Diana at ang imaheng nahulog mula sa langit." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

nag-iingat ng templo

Ang mga tao sa Efeso ay pinapanatili na nababantayan ang templo ng Artemis.

imahe na nahulog mula sa langit

sa loob ng templo ng Artemis ay may isang imahe ng diyosa na inayusan ng moderno sa mga bato, isang bato na nagmula pa kay Zeus.

Acts 19:38-41

Magka-ugnay na Pagpapahayag:

Ang kalihim ng bayan ay tinapos ang pananalita sa maraming tao.

Samakatwid

Ang salitang ito ay nagbibigay tanda sa pagpapahayag na nasabi dahil sa kung ano ang sinabi sa nakaraan. Sa pangyayaring ito, sinabi dito ni Demetrio na si Gayo at Aristarco ay hindi magnanakaw at nagsasalita laban sa Diyos.

mga proconsul

Ito ay isang gobernador na siyang tagapangalaga sa probinsiya ng Romano.(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-unknown/01.md]])

Acts 20

Acts 20:1-3

Pangkalahatang Impormasyon:

Si Pablo na patuloy sa kaniyang paglalakbay.

Pagkatapos ng kaguluhan

"Pagkatapos ng paghihimagsik" o "kasunod ng kaguluhan"

Nagpaalam siya

Madalas sinasabi ng tao ang "paalam" kapag aalis sa ibang presensya. Maaaring isalin na: "sinabi niyang paalam."

at pinalakas ang loob ng mga mananampalataya

"maraming bagay ang sinabi niya upang palakasin ang loob ng mga mananampalataya"

siyang namalagi ng tatlong buwan doon

"namalagi siya ng tatlong buwan doon"

may nabuong masamang balak ang mga Judio laban sa kaniya

Maaring isalin na: "Ang mga Judio ay bumuo ng masamang balak laban sa kaniya" (See: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

may nabuong masamang balak

"nabuo ang isang lihim na plano"

nang siya'y lalayag sa Siria

"handa na siyang maglayag sa Syria"

Acts 20:4-6

sinamahan siya

"Naglakbay kasama ni Pablo"

Sopater...Trofimo

Ito ang mga pangalan ng tao. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Berea...Derbe...Troas

Ito ang mga pangalan ng lugar. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Aristarco...Gayo

Tingnan kung paano ninyo ito naisalin sa pangalan [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/19/28.md]].

naunang umalis ang mga kalalakihan

Si Lucas, ang may-akda ng Mga Gawa, ay sumamang muli sa grupo. Maaaring isalin na: "itong mga kalalakihan ay naunang naglakbay sa amin."

Acts 20:7-8

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang simula ng kuwento patungkol sa bahagi na ipinangangaral ni Pablo sa Troas at tungkol kay Eutico.

Sa unang araw ng linggo

"sa Linggo"

upang pagpirapirasuhin ang tinapay

Ang tinapay ay pinag pira-piraso at kinain sa Hapunan ng Panginoon (UDB).

tuloy-tuloy siyang nagsalita

patuloy siyang nagsalita

itaas ng silid

Maaari itong maging pangatlong palapag ng isang tinutuluyang tirahan.

Acts 20:9-10

mahimbing sa pagtulog

Siya'y hindi na gising pa ngunit natutulog ng mahimbing.

pangatlong palapag

"dalawalang palapag sa taas ng unang palapag"

binuhat siyang patay

Nang sila'y bumaba upang tingnan ang kanyang kalagayan, nakita nilang siya ay patay na.

At sinabi niyang

"Kung gayon sinabi ni Pablo"

siya'y buhay pa

"si Eutico ay buhay"

Acts 20:11-12

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang huling bahagi ng kuwento tungkol sa pangangaral ni Pablo sa Troas at tungkol kay Eutico.

siyang umakyat sa itaas

"si Pablo ay umakyat sa itaas"

naghati ng tinapay

Ibig sabihin nito na hahati-hatiin ang tinapay sa gitna ng lahat ng mga tao. Maaaring isalin na: "nagbahagi ng pagkain."

siya'y umalis

"umalis siya palayo"

ang binatilyo

Maaring mga kahulugan ay 1) isang binatilyo na mahigit sa 14 (UDB) o 2)tagapaglingkod o alipin o 3) ang batang lalaki sa pagitan ng 9 at 14 na taong gulang.

Acts 20:13-14

Pangkalahatang Impormasyon:

Si Pablo at ang kaniyang mga kasama ay patuloy sa kanilang paglalakbay.

Kami mismo ang...pumunta

Ang salitang "Kami mismo" ay nagdaragdag ng diin at paghihiwalay kay Lucas at kaniyang kasamang naglalakbay mula kay Pablo, na hindi naglakbay gamit ang bangka. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rpronouns/01.md]] at [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

naglayag patungong Ason

Ason ang bayan na matatagpuan noong kasalukuyang panahon ng Behram, Turkey sa baybayin dagat ng Aegean. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

ninais niya mismong

"ninais ni Pablo" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rpronouns/01.md]])

isinama namin siya

Ang salitang "namin" ay tumutukoy kay Lucas at sa lahat ng manlalakbay kasama niya maliban kay Pablo. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

nagpunta sa Mitilene

Ang Mitilene ay bayan na matatagpuan sa kasalukuyang araw ng Mitilini, ang Turkey na baybayin dagat ng Aegean. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 20:15-16

Kami'y naglayag mula doon

Ang salitang "Kami" ay tumutukoy kay Pablo, Lucas at iyong mga kasama nilang naglalakbay. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]])

isla ng Quio

Ang Quio ay isang isla sa baybaying dagat ng Aegan sa modernong araw ng Turkey. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Nakarating kami sa Isla ng Samos

Ang Samos ay timog isla ng Quio sa baybaying dagat ng Aegan sa modernong araw ng Turkey. Maaring Isalin na: "dumating kami sa isla ng Samos." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-inclusive/01.md]] at [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

lungsod ng Mileto

Ang Mileto ay daungang lungsod na kanluraning Minor ng Asia malapit sa bibig ng Ilog Meander. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Sapagka't nagpasiya si Pablo na lampasan ang Efeso

Si Pablo ay naglayag lampas sa daungang lungsod ng Efeso, malayong timog para dumaong sa Mileto. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 20:17-21

Pangkalahatang Impormasyon:

Nagsimula si Pablo na magsalita sa mga nakatatanda ng simbahan ng Efeso.

Mula Mileto

Tingnan kung paano isinalin ang Mileto sa Mga Gawa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/20/15.md]].

tumungtong ako sa Asia

"pumasok sa rehiyon ng Asia"

pagpapakumbaba ng isip

"kababaang-loob" o kapakumbabaan"

at pagluha

"Umiiyak ako minsan kapag ako'y naglilingkod sa Panginoon"

hindi ko ipinagkait

"hindi umatras" o "hindi tumigil"

pumunta ...sa mga bahay-bahay

Tinuruan ni Pablo ang mga tao sa pribadong tahanan.

pagsisisi sa Diyos

"tumalikod mula sa kanilang mga kasalanan patungo sa Diyos"

Acts 20:22-24

natatali sa Banal na Espiritu patungong Jerusalem

"pinilit ng Banal na Espiritu na maglakbay sa Jerusalem"

ang Banal na Espiritu ang sasaksi sa akin

"ang Banal na Espiritu ay nangungusap sa mga babalang ito sa akin"

may mga tanikala at pagdurusa na naghihintay sa akin

"Ako ay malapit ng makulong na may gapos at maghihirap sa pisikal na pagpaparusa" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

matapos ang aking pakikipagtakbo

"tapusin ang gawain na ang Diyos ang siyang naghanda sakin na dapat kong gawin" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

na magpatotoo

"magbigay ng saksi" o "magpatotoo"

Acts 20:25-27

nalalaman ko na kayong lahat

"Alam ko na lahat sa inyo"

na pinuntahan ko at ipinangaral ang patungkol sa kaharian

"kung kanino ko ipinangaral ang mensahe tungkol sa kaharian ng Diyos"

hindi na ninyo makikita pang muli ang aking mukha

Ang salitang "mukha" dito ay nangangahulugang sa pisikal na katawan ni Pablo. Maaring Isalin na: "hindi mo na ako makikita sa laman kahit kailan dito sa mundo."

na ako'y inosente sa dugo ng sinumang tao

"Hindi ako maaaring masisi para sa sinuman na nahatulan na may kasalanan sa Diyos" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]] at [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

Acts 20:28-30

Kaya

Itong salita ay nagtatanda sa pahayag na sinabi dati. Sa kalagayang ito, tumutukoy ito pabalik sa lahat ng sinabi ni Pablo sa kaniyang pananalita patungkol sa kaniyang pag-alis.

ang kawan na pinamahala ng Banal na Espiritu sa inyo

Ang mga mananampalataya ay naihahalintulad sa isang "kawan" ng tupa dito. Ang mga pinuno ng iglesia ay ipinagkatiwala ng Diyos mula sa pag-aalaga ng kawan katulad ng isang tupa na pinangangalagaan ang kaniyang kawan ng tupa at ipagtanggol sila sa mga lobo. Maaaring isalin na: "ang pangkat ng mga mananampalataya na Banal na Espiritu ang nagtitiwala sa iyo." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

sa kapulungan ng Panginoon, na tinubos ng kaniyang sariling dugo

Ang pagdadanak ng "dugo" ni Cristo dito ay katulad ng pagbabayad ng Panginoon sa ating mga kasalanan. Maaaring Isalin na: "Ang mga tao ay nabili sa pagdanak ng dugo ni Cristo sa krus."

ilayo ang mga alagad sa kanila

Hikayatin ang mga tao na sumusunod kay Cristo na sundin ang kanilang pagtuturo na hindi totoo"

Acts 20:31-32

mag-ingat kayo. Alalahanin ninyo

Maaaring Isalin na: "laging maghanda at alalahanin" o laging maghanda katulad ng iyong naalala" o laging maghanda sa pag-alala.

mag-ingat kayo

"laging handa at maging alisto" o "tingnan niyo" (UDB) o "manatiling alisto"

Alalahanin

"patuloy na alalahanin" o "Huwag kalimutan" (See: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

sa loob ng tatlong taon, hindi ako tumigil sa pagtuturo

Hindi tuloy-tuloy ang pagtuturo ni Pablo sa kanila ng tatlong taon, datapuwa't lagpas sa pagitan ng tatlong taon. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

hindi ako tumigil sa pagtuturo

Maaaring mga kahulugan: 1) "Hindi ako tumigil sa pagbabala" o 2) "Hindi ako tumigil sa paghihimok sa inyo ng may pagwawasto."

Acts 20:33-35

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Pablo ang pagsasalita sa mga nakatatanda sa iglesia ng Efeso, kung saan inumpisahan niya sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/20/17.md]].

Hindi ko hinangad ang pilak...ng sinuman

"Hindi ko labis na hinahangad ang pilak ng iba" o "Hindi ko ginusto sa aking sarili ang pilak ng sinuman"

pilak, ginto o damit ng sinuman

Ang pagdadamit ay naibilang sa kayamanan; kapag mayroon ka ng mas marami, ay mas mayaman ka.

Alam ninyo mismo

Ang salitang "ninyo mismo" ay ginamit dito para madagdagan ng diin. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rpronouns/01.md]])

itong mga kamay ang ginamit para sa sarili kong pangangailangan

Ang salitang " mga kamay" ay kumakatawan sa buong espiritu at katawan ni Pablo. Maaaring Isalin na: "Nagtrabaho ako mula sa aking mga kamay upang mag-ipon ng salapi at ibayad sa aking mga gastusin." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

tulungan ang mga mahihina sa pamamagitan ng pagtratrabaho

"Magtrabaho para magkaroon ng pera upang tulungan ang mga taong hindi kayang mag-ipon para sa kanilang sarili"

Mas pinagpala ang magbigay kaysa sa tumanggap

Tumatanggap ang tao ng pagpanig ng Diyos at nakararanas pa ng tuwa kapag siya ay nagbibigay.

Acts 20:36-38

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang huling bahagi ng kuwento tungkol sa pananalangin ni Pablo kasama ang mga nakatatanda ng iglesia sa Efeso.

yumakap sa leeg ni Pablo

"niyakap siya ng mahigpit" o "inilagay ang kanilang kamay sa kaniya"

hinagkan siya

Ang paghalik ng iba sa pisngi ay isang pagpapakita ng pagmamahal sa kapatid o kaibigan mula sa Gitnang Silangan.

hindi na nila kailanman makikita pang muli ang kaniyang mukha

Ang salitang "mukha" ay kumakatawan sa pisikal na katawan ni Pablo. Maaaring Isalin na: "hindi ninyo na ako makikita kahit kailan sa laman dito sa mundo." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Acts 21

Acts 21:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Nagpatuloy sa paglalakbay sina Pablo at kaniyang mga kasamahan.

humiwalay kami

Ang salitang "Kami" ay tumutukoy kina Lucas, Pablo, at ang mga naglalakbay na kasama nila. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

diretso naming tinungo ang lungsod ng sa Coos

"Diretso kaming nagtungo sa lungsod ng Coos" o kaya "diretso kaming pumunta sa lungsod ng Coos" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]]

lungsod ng sa Coos

Griyegong isla ang Coos mula sa baybayin ng makabagong panahon ng Turkey sa Timog ng rehiyon sa karagatan ng Aegean. (Tingnan sa : [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

lungsod ng Rodas

Griyegong isla ang Rodas mula sa baybayin ng makabagong panahon ng Turkey sa Timog ng rehiyon sa karagatan ng Aegean sa timog ng Coos at hilagangsilangan ng Creta. (Tingnan sa : [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

lungsod ng Patara

Ang Patara ay lungsod sa timog kanlurang baybayin ng makabagong panahon ng Turkey sa timog ng karagatan ng Aegean sa karagatan ng Mediterranian. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 21:3-4

Nang abot tanaw na namin

Ang salitang "namin" ay tumutukoy kay Lukas, Pablo, at sa mga kasama nilang naglalakbay.

nilampasan namin ito sa kaliwa

"nilampasan ang isla sa kaliwa"

Ang mga alagad na ito ang nagsabi kay Pablo sa pamamagitan ng Espiritu

"Sinabi ng mga mananampalataya kay Pablo kung ano ang inihayag ng Diyos sa kanila"

Acts 21:5-6

Nang nakapagpalipas kami ng mga araw

"Nang dumating na ang panahon upang umalis kami"

lahat sila

Ang salitang "sila" ay tumutukoy sa mga mananampalataya mula sa Tiro.

namaalam na sa bawat isa.

"Nagsabing 'paalam' sa bawat isa"

Acts 21:7-9

Nang matapos namin ang paglalakbay

Ang salitang "namin" ay tumutukoy kina Lukas, Pablo, at sa mga naglalakbay na kasama nila. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

dumating kami sa Tolemaida

Ang Tolemaida ay isang lungsod sa timog ng Tyre, Lebanon. Tolemaida ay makabagong panahon ng Acre, Israel. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

na isa sa pito

Ang "pito" ay tumutukoy sa mga napiling kalalakihan na mamahagi ng pagkain at tulong para sa mga balo roon [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/06/05.md]]

ang taong ito

"Felipe"

Ngayon ang taong ito ay may apat na anak na babaeng birhen na nagpapahayag ng mga mangyayari.

"Apat na babaeng anak na birhen na kilala bilang mga tao na palagiang nakatatanggap at ibinabahagi ang mga mensahe mula sa Diyos." Ito ay pagpapakilalang impormasyon patungkol kay Felipe. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Acts 21:10-11

Pangkalahatang Impormasyon

Ito ang pasimula ng isa pang pangyayari sa kwento patungkol kay Pablo; ito ay patungkol sa pagpapahayag na ginawa ni propeta Agabo.

isang propeta

Ang taong ito ay kilala bilang isang taong laging nakatatanggap at nagbabahagi ng mga mensahe mula sa Diyos.

nagngangalang Agabo

Mula sa Judea si Agabo. (tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

kinuha ang sinturon ni Pablo

"tinanggal sa baywang ni Pablo ang kaniyang sinturon"

Sa pamamagitan niyon ay itinali

"Gamit ang sinturon ni Pablo, pinigilan siya"

ipapasa-kamay siya

"iwanan siya" o kaya "ihahatid siya"

ipapasa-kamay siya

Ang salitang "kamay" dito ay sumasagisag sa pamamahala. Maaring isalin na: "sa pangangalagang ayon sa batas ng." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 21:12-14

Ano ang inyong ginagawa, umiiyak at dinudurog ang aking puso?

Tinanong ni Pablo ang katanungang ito upang ipakita sa mga mananampalataya na kinakailangan nilang huminto na subukan siyang himukin. Maaaring isalin na: "Huminto kayo sa inyong ginagawa, umiiyak at dinudurog ang aking puso." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Nawa ang kalooban ng Panginoon ang mangyari.

"tinatanggap natin ngayon ang anumang plano ng Diyos para kay Pablo sa Jerusalem" o kaya "handa na namin tanggapin ngayon kung ano man ang gusto ng Panginoon para kay Pablo sa Jerusalem"

Acts 21:15-16

kinuha namin ang aming mga dala-dala

Ang salitang "namin" ay tumutukoy kina Lucas, Pablo, at sa mga naglalakbay na kasama nila. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

Kasama nga nila

Ang salitang "nila" ay tumutukoy sa ilang mga alagad mula sa Cesarea.

Mnason, isang taong taga Chipre

Si Mnason ay lalaking nagmula sa isla ng Chipre. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 21:17-19

Pangkalahatang Impormasyon:

Nasa Jerusalem na ngayon sina Pablo at ang kaniyang mga kasama.

tinanggap kami ng mga kapatiran na may kagalakan

Ito ay ang mga natitirang mananampalatayang Judio, kapwa mga lalake at mga babae, na nanatili sa Jerusalem pagkatapos magsimula ng matinding pag-uusig.

Nang binati namin sila, isa-isang ibinalita

"Pagkatapos batiin ni Pablo ang mga nakatatanda, nagbalita siya" o kaya " Pagkatapos batiin ang mga nakatatanda, nagbalita si Pablo"

isa-isang ibinalita ni Pablo ang mga bagay na ginawa ng Diyos sa mga Gentil sa pamamagitan ng kaniyang ministeryo

Maaaring isalin na: "Nagbahagi si Pablo ng detalyadong ulat sa lahat ng mga bagay na ang Diyos"

kaniyang ministeryo

"Ministeryo ni Pablo"

Acts 21:20-21

Pangkalahatang Impormasyon:

Sinimulan ng mga nakatatanda sa Jerusalem ang kanilang tugon kay Pablo.

Nang marinig nila ito, nagpuri sila sa Diyos

"Nang marinig ito ng mga nakatatanda, nagpuri sila sa Diyos at nagsabi kay Pablo,"

Silang lahat ay determinadong

"Determinado ang lahat ng mananampalatayang Judio"

Nasabihan sila ng patungkol sa iyo

Maaaring isalin na: "Sinabi ng mga tao sa mga mananampalatayang Judio" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

sinasabi mo sa kanila

"Sabihin mo sa mga Judio"

Acts 21:22-24

Ano ang aming gagawin?

Ang salitang "aming" ay tumutukoy sa mga nakatatanda. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

may apat kaming kalalakihan na namanata

Isang uri ito ng panata na kung saan ang isang tao ay hindi iinom ng inuming nakalalasing o kaya ay gupitin ang kanilang buhok hanggang matapos sa itinakdang panahon. Maaaring isalin na: "apat na lalaking gumawa ng pangako sa Diyos."

bayaran ang mga gastusin nila

Ang mga gastusin ay maaaring mapunta para sa pagbili ng lalake at babaeng tupa, at butil at mga inuming panghandog. Maaaring isalin na: "bayad para sa kung ano ang kanilang kailangan."

sumusunod karin sa kautusan

"mamuhay ng isang buhay na sang ayon sa kautusan ni Moises at ng ibang kaugalian ng mga Judio"

Acts 21:25-26

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ng mga nakatatanda sa Jerusalem ang kanilang pagtugon kay Pablo.

sumulat at nagbigay kami

Ang salitang "kami" ay tumutukoy sa mga nakatatanda. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

mula sa kung ano ang nabigti

"Mula sa mga pinatay na hayop para kainin na hindi pinatulo ang dugo.

nang makapaglinis na siyang kasama nila

Bago pumasok sa lugar ng templo ang mga Judio ay kinakailangan na maging malinis ukol sa seremonya at ritual. Ang paglilinis na ito ay may kinalaman sa mga Judio na nakikisalamuha sa mga Gentil.

ang takdang panahon ng paglilinis

Hiwalay ito na paraan ng paglilinis mula sa paraan na paglilinis na kinakaingan nilang tuparin upang makapasok sa templo.

hanggang maialay ang handog

"hanggang sa maiharap nila ang mga hayop para sa isang pag-aalay"

Acts 21:27-29

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang simula ng bahagi ng kwento patungkol sa pag-aresto kay Pablo. Ang talatang 29 ay nagbibigay ng pagpapakilalang impormasyon patungkol sa mga Judio mula sa Asia.

sinulsulan ang buong karamihan

"Naging dahilan ng pagdami ng bilang ng mga tao para magsimula ng pagtutol"

dinakip siya

"sinunggaban siya sa katawan"

nagdala din siya ng mga Griego sa loob ng templo

Ang mga lalaking Judio lamang ang pinahihintulutan na pumasok sa kaloob-loobang bahagi ng templo ng Jerusalem.

Trofimo

Ito ang lalaking Griego na naging dahilan kung bakit inakusahan si Pablo dahil pagdadala niya sa kalob-loobang bahagi ng templo na para lamang sa mga Judio.

Acts 21:30-31

Nagulo ang buong lungsod

Dito ang salitang "lahat" ay labis upang bigyang diin, Ang salitang "lungsod" ay tumutukoy sa mga tao sa lungsod. Maaaring isalin na: "Nagalit ang maraming tao sa lunsod kay Pablo." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]] at [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

agad na isinara ang mga pintuan

Mabilis na isinara ng mga tagapag-ingat ang mga pintuan ng templo pagkatapos na kaladkarin ng mga tao si Pablo palabas. Maaaring isalin na: "Mabilis na isinara ng mga Judio ang mga pintuan ng templo." (Tingnan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

pinunong kapitan

isang pinuno ng mga kawal o kaya taga-panguna ng mga sundalong umaabot sa 600

ang lahat ng nasa Jerusalem ay nagkagulo.

Dito ang salitang "Jerusalem" ay kumakatawan sa mga tao ng Jerusalem. Ang salitang "lahat" ay labis ang pagbibigay diin para ipakita na ang karamihan sa mga tao ay nababalisa." Maaaring isalin na: " nagkagulo ang karamihan ng mga tao sa Jerusalem." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]] at [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

Acts 21:32-33

Agad-agad nagsama siya

"Kaagad ang punong kapitan"

tumakbo pababa

Mula sa kuta, may mga hagdanan pababa sa loob ng hukuman.

pinunong kapitan

isang pinuno ng mga kawal o kaya tagapanguna ng mga sundalong umaabot sa 600

dinakip si Pablo

"pakuhang hinawakan si Pablo" o kaya "dinakip si Pablo"

Acts 21:34-36

ang kapitan

Ito ay pinuno ng mga kawal o kaya taga-panguna ng mga sundalong umaabot sa 600.

sa loob ng kampo

Ang kampo ay mahigpit na iniingatang gusali na ginagamit ng mga kawal.

Nang dumating siya sa hagdanan, binuhat siya

Maaaring isalin na: "Nang narating ni Pablo ang mga baytang, binuhat siya ng mga kawal" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

alisin siya

Ginagamit ng mga tao ang medyo mahinahon at medyo eksaktong pananalita para hilingin ang kamatayan ni Pablo. Maaaring isalin na: "Ilagak siya sa kamatayan." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-euphemism/01.md]])

Acts 21:37-38

Noong dadalhin na si Pablo

Maaaring isalin na: "Handa na ang mga kawal na dalin si Pablo" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

kampo

Tingnan kung paano mo ito naisalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/21/34.md]].

pinunong kapitan

taga-panguna ng mga sundalong umaabot sa 600

"Nagsasalita kaba ng Griego? Hindi ba ikaw iyong taga-Ehipto, na dating nangunguna sa rebelyon at nagsama ng apat na libung terorista patungo sa ilang?"

Ginagamit ng punong kapitan ang mga katanungang ito para ipahayag ang pagkagulat na si Pablo ay hindi ang taong inaasahan niya. Maaaring isalin na: "Nagsasalita ka ng salitang Griego kaya maaaring ikaw iyong taga-Ehipto na nanguna sa pag-aaklas sa ilang kasama ang apat na libong terorista." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Hindi ba ikaw iyong taga-Ehipto

Panandalian bago ang pag dalaw ni Pablo, nagpasimula ng pag-aalsa ang isang di nakilalang tao na mula sa Ehipto laban sa Roma sa Jerusalem. Nakatakas siya kalaunan sa "disyerto," at nag-iisip ang kumander kung si Pablo ang tao ring iyon.

apat na libung terorista

"ang 4000 na kalalakihan na pumatay at nanakit sa ibang tao na hindi sumasang-ayon sa kanila" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-numbers/01.md]])

Acts 21:39-40

Nakikiusap ako sayo

"Nakiki-usap ako sayo" o kaya "Nagsusumamo ako sayo"

hayaan mo akong

"Nakikiusap ako na payagan mo ako" o kay "Paki-usap pahintulutan mo ako"

kapitan

"taga-panguna ng mga sundalong umaabot sa 600"

Tumayo si Pablo sa hagdanan

Dito ang salitang "baytang" ay tumutukoy sa mga tapakan sa daraanan sa kampo.

Acts 22

Acts 22:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Nag-umpisang magsalita si Pablo sa maraming tao sa Jerusalem. Hindi nagsalita si Pablo sa bersikulo 2, sa halip, karanasang impormasyon ang naibigay. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Mga kapatid at mga ama

Ito ang magalang paraan ng pagpapakilala sa mga kalalakihan na kung saan ay ka-edad ni Pablo, katulad din ng matandang kalalakihan sa madla.

makinig kayo sa aking pagtatanggol

"nakikiusap akong makinig kayo sa aking pagtatanggol"

na aking gagawin sa inyo ngayon

"Ilalahad ko sa inyo ngayon" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-you/01.md]])

wikang Hebreo

"kanilang wikang Hebreo"

Acts 22:3-5

nag-aral sa lungsod na ito sa paanan ni Gamaliel

"mag-aaral ng gurong Judio na si Gamaliel dito sa Jerusalem"

Tinuruan ako mula sa mahigpit na mga pamamaraang kautusan ng ating mga ninuno

Maaaring Isalin na: Tinuruan nila ako sa pamamagitan ng mahigpit at istriktong pamamaraan sa batas ng ating mga ninuno" o "Ang kautusan na aking natanggap ay sinunod ang tamang detalye ng batas ng ating mga ninuno" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Masigasig ako sa Panginoon

"Mayroon akong malakas na pakiramdam kapag gagawin ang aking pinaniniwalaan na nais ng Diyos" o "Magiliw akong naglilingkod sa Diyos"

katulad ninyong lahat ngayong araw na ito

Inihahalintulad ni Pablo ang kaniyang sarili sa karamihang tao. Maaaring Isalin na: "sa parehong paraan ng lahat sa inyo ngayon" o "katulad ninyo ngayon."

Daang ito

Ang "Daan" dito ay tumutukoy sa lokal na samahan ng mga mananampalataya sa Jerusalem. Tingnan kung paano mo ito isinalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/09/01.md]].

hanggang sa kamatayan

Pumapayag si Pablo na patayin ang mga tao na sumusunod sa Daang ito.

na sumasaksi

"nagbigay ng saksi" o "nagpatotoo"

ako ay tumanggap ng liham na galing sa kanila

Nakatanggap ako ng mga liham mula sa mga punong pari at mga nakatatanda"

Dadalhin ko sana...na nakakadena

Maaaring Isalin na: Inutusan nila akong ibalik na nakagapos" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 22:6-8

Nangyari nang

Ginamit ni Pablo ang salitang ito upang paghanayin ang palatandaan na pagpapalit ng kaniyang pananalita patungkol sa kung sino siya noon bago sundin ang Daan sa kung paano siya tinawag ng Panginoon patungong Damasco.

Acts 22:9-11

ang kaniyang tinig

"ang tinig ni Jesus"

Hindi ako makakita dahil sa sinag ng liwanag

"Naiwan akong bulag dahil sa liwanag ng ilaw"

Acts 22:12-13

taong tapat na sumusunod sa kautusan

Masyadong seryoso si Ananias tungkol sa pagsunod sa kautusan ng Diyos.

maganda ang sinasabi

"may mabuting reputasyon sa iba"

Sa mga oras na iyon

Ito ang kinaugaliang paraan sa paghahayag ng mabilis na pangyayari. Maaaring Isalin sa: "sa sandaling iyon" o "panandalian." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]])

Acts 22:14-16

Nag-uugnay na Pahayag:

Binabanggit ni Pablo si Ananias sa pagpapatuloy ng kaniyang kuwento. Bahagi pa rin ito ng kaniyang pananalita sa karamihan ng tao sa Jerusalem.

At sinabi niya

"sinabi ni Ananias"

kaniyang kalooban

"kung ano ang plano ng Diyos at nais nitong mangyari"

bakit ka naghihintay ngayon?

Ang katunangang ito ay itinanong si Pablo na payuhan na magpabautismo. Maaaring Isalin na: "Huwag maghintay" o "Huwag magpahuli!" (UDB). (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

mahugasan ang iyong mga kasalanan

Katulad sa pagtatanggal ng dumi at paglilinis ng isang katawan, na tumatawag sa pangalan ni Jesus para sa pagpapatawad na naglilinis sa kalooban ng isang tao sa kasalanan." Maaaring Isalin na: "humingi ng kapatawaran para sa iyong mga kasalanan." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

Acts 22:17-18

Nag-uugnay na Pahayag:

Nag-umpisang ikuwento ni Pablo sa karamihang tao ang tungkol sa kaniyang pangitain kay Jesus.

ako'y binigyan ng pangitain

"Isang pangitain ang nagpakita sa akin" o "Nagbibigay ang Diyos ng pangitain sa mga kalalakihan"

Nakita ko siya at sinabi sa akin

"Nakita ko si Jesus na nagsabi sa akin"

hindi nila tatanggapin

"silang mga nakatira sa Jerusalem ay hindi tatanggapin"

Acts 22:19-21

Nag-uugnay na Pahayag:

Tapos nang ikuwento ni Pablo ang kaniyang pangitain kay Jesus. Ito na rin ang katapusan ng pananalita niya sa karamihang mga tao sa Jerusalem.

sila mismo ang nakakaalam

Ito ay tumutukoy sa mga hindi naniniwalang Judio sa Jerusalem.

nagparusa ng mga

"inayos para sila ay parusahan sa pamamagitan ng pagpapalo"

bawat sinagoga

Hinanap ni Pablo ang mga mananampalatayang Judio na dumalo sa saan mang sinagoga sa Jerusalem.

ang dugo ni Esteban...ay dumanak

Ang pagpapahayag ng kaugalian na ito ay nagsasabing ang tao ay pinatay. Maaaring Isalin na: "pinatay nila si Esteban." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]] at [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 22:22-24

Alisin ang taong ito sa lupa

"patayin siya"

Habang sila'y

"Habang sila ay" (UDB.) Ang salitang habang ay ginamit na magtanda sa dalawang pangyayari na nangyayari sa parehong oras.

Ipinag-utos...na dalhin si Pablo

Maaaring Isalin na: "inutusan ang kaniyang mga kawal na dalhin si Pablo" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

sa kampo

Tingnan kung paano mo ito naisalin sa talata [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/21/34.md]].

niya mismo

"na ang tagapag-utos mismo"

Acts 22:25-26

ng panaling balat

Ito ang mga hibla ng kuwero o katad ng hayop.

Naaayon ba sa batas na hagupitin mo ang isang taong Romano na hindi pa nahahatulan?

Itong katanungan ay ginamit para gawin ang tanong ng senturion na pagpapahintulot sa pagpapalo kay Pablo. Maaaring Isalin na: "Hindi makatarungan na paluin ninyo ang tao na isang Romano ng hindi pa hinahatulan!" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Ano baga ang gagawin mo?

Itong katanungan ay ginagamit upang pilitin ang taga pag-utos na muling isaalang-alang ang kaniyang pagpalo kay Pablo. "Hindi ninyo dapat gawin ito!" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Acts 22:27-29

sinabi sa kaniya

"sinabi kay Pablo"

tinamo ko ang pagkamamamayan dito

"Natanggap ko ang mamamayan" o "Ako'y naging mamamayan"

Ipinanganak ako na isang mamamayan ng Roma

"Pinanganak ako sa mamamayang pamilya ng Roma, kaya ako'y pakusang naging mamamayan"

ang mga tao na

"ang mga tao na nagplano para" o "ang mga tao na naghanda para"

Acts 22:30

pinunong kapitan

isang opisyal ng militar na may 600 na mga kawal

dinala nila si Pablo sa baba

Mula sa kampo, mayroong hagdan paibaba papunta sa hukuman ng templo.

Acts 23

Acts 23:1-3

Nag-uugnay na Pahayag:

Dinala si Pablo pababa upang tumayo sa harapan ng miyembro ng konseho at sa punong pari sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/22/30.md]].

Ananias

Ito ay pangalan ng tao. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

pinaputing nilinis na pader

Ito ay tumutukoy sa pader na pininturahan ng puti upang maging malinis tingnan. Sinabi ni Pablo kay Ananias na parang pader na maaaring pinturahan para mag mukhang malinis, kaya't si Ananias ay nagpakitang malinis sa ugali ngunit ang totoo ay puno sa layunin ng kasamaan." Maaaring Isalin na: "napinturahan na puting pader." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

nag-utos ka na sampalin ako

"inutusan ang mga tao na sampalin ako" o "inutusan mo ang mga taong ito para tamaan ako"

Acts 23:4-5

Ganito mo ba insultuhin ang pinakapunong pari ng Diyos?

Ginamit ng mga tao ang tanong na ito upang pagalitan si Pablo doon sa sinabi niya. Maaaring Isalin na: "Huwag ninyong insultuhin ang pinakapunong pari ng Diyos! (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Hindi ko alam, mga kapatid, na siya'y pinakapunong pari

Mga posibleng kahulugan : 1) "Hindi alam ni Pablo dahil ang punong pari ay hindi dapat kumilos katulad ng ginawa niya" o 2) "Si Pablo ay lumayo sa Jerusalem ng matagal at hinirang ang bagong pinakapunong pari na hindi niya alam." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-irony/01.md]])

Acts 23:6-8

ako ay hinatulan

"hinahatulan mo ako"

nahati ang kapulungan

"ang mga miyembro ng kapulungan ay hindi sumang-ayon"

na walang pagkabuhay, walang mga anghel, at walang mga espiritu

Mga posibleng kahulugan ay 1) hindi sila naniniwala sa pagkabuhay, mga anghel o mga espiritu o 2) Hindi bubuhayin ng Diyos ang mga tao mula sa pagkamatay na maging sa mga anghel at sa mga espiritu.

Acts 23:9-10

Kaya nagkaroon ng malakas na sigawan

Ang salitang "Kaya" ay nagtatanda sa pangyayari na nangyari dahil may ibang bagay na nangyari sa nakaraan. Sa kasong ito, ang nakaraan na nangyari ay ang pagsabi ni Pablo sa kaniyang paniniwala sa muling pagkabuhay.

Paano kung nakipag-usap ang espiritu o isang anghel sa kaniya?

Pinagsalitaan ng mga Pariseo ang mga Saduceo sa pagsasang-ayon na mayroong espiritu at mga anghel at maaaring makipag-usap sa tao. Maaaring Isalin na: "Maaaring ang espiritu o anghel ay kumausap sa kaniya" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hypo/01.md]])

baka pagpira-pirasuin nila si Pablo

"labis nila siyang sasaktan"

pinilit siyang kinuha

"gagamitin ang pisikal na lakas upang kunin si Pablo palayo"

sa loob ng kampo

Tingnan kung paano ninyo ito isinalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/21/34.md]].

Acts 23:11

maging saksi

Posibleng mga kahulugan ay 1) "upang magsalita" o "magbigay agad" sa isang personal na pagpapatotoo tungkol sa kaligtasan o 2) upang magsalita sa mensahe ng kaligtasan.

Acts 23:12-13

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang bagong pangyayari sa kuwento tungkol kay Pablo. Ang mga Judio ay gumawa ng kasunduan, nakipagsabwatan para siya'y patayin.

gumawa ng kasunduan

"pormal na makipagsundo upang gumawa ng isang bagay"

apat-napung kalalakihan

"40 na kalalakihan"

Acts 23:14-15

Pumunta sila

"ang apat-napung kalalakihang Judio ay pumunta"

Kaya

Itong salita ay nagtatanda ng pananalita na nasabi sa nakaraan. Sa kasong ito, sinabi ng mga Judio sa konseho ang tungkol sa kanilang kasunduan.

dalhin siya sa inyo

"dalhin si Pablo mula sa loob ng kampo para makipagkita sa inyong mga miyembro ng Konseho dito sa templo"

Acts 23:16-17

sila'y namamalagi sa paghihintay

Ang mga kalalakihan, na nangako na papatayin si Pablo, ay handang tambangan siya.

kampo

Tingnan kung paano ito isinalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/21/34.md]].

mayroon siyang sasabihin sa kaniya

"ang binata ay may nais sabihin sa punong kapitan"

Acts 23:18-19

Pinatawag ako ng bilanggong si Pablo na pumunta sa kaniya

Hiniling ng bilanggong si Pablo na ako'y pumunta at kausapin siya"

ang binatang ito

Nang dinala ng punong kapitan ang binata mula sa kaniyang kamay, ito'y minumungkahi na ang lalaking pamangkin ni Pablo ay nasa 12 hanggang 15 taon gulang.

Acts 23:20-21

Pangkalahatang Impormasyon:

Ang pamangkin ni Pablo ay sumagot sa mga tanong ng punong kapitan.

apat-napung kalalakihan

"40 na kalalakihan"

nag-aabang sa kaniya

"handa para patayin si Pablo"

Acts 23:22-24

ang dalawang senturion

"2 sa mga senturion" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-numbers/01.md]])

pitumpung nangangabayo

"70 na nangangabayo" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-numbers/01.md]])

dalawang-daang maninibat

"200 na maninibat na armado ng mga sibat" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-numbers/01.md]])

pangatlong oras ng gabi

Ito ay bandang 9:00 p.m. ng gabi.

gobernador Felix

Si Felix ay gobernador ng Romano sa pook na iyon at nakatira sa Cesarea. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 23:25-27

Pangkalahatang Impormasyon:

Ito ang umpisa sa liham ng punong kapitan kay Gobernador Felix.

Claudio Lisias para sa kagalang-galang na Gobernador Felix, ako'y bumabati

Ito ang pormal na umpisa ng liham. Claudio Lisias ang pangalan ng punong kapitan.

Gobernador Felix

Si Felix ang Romanong gobernador sa buong rehiyon. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

kanilang papatayin sana

Maaaring Isalin na: "Handang patayin ng mga Judio si Pablo" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

dumating sa

"natagpuan" o "nakarating sa lugar kung nasaan sila"

Acts 23:28-30

Nag-uugnay na Pahayag:

Ito ang hangganan ng liham ng punong kapitan kay Gobernador Felix.

Nais kong malaman

Ang salitang "kong" ay tumutukoy kay Claudio Lysias.

inaakusahan nila siya

"inakusahan ng mga Judio si Pablo"

At nang maipaalam sa akin

Maaaring Isalin na: "Maya-mayang nalaman ko din" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 23:31-33

Kaya't sumunod ang mga kawal sa kaniyang mga utos

Ang salitang "Kaya't" ay nagtatanda sa isang pangyayari na naganap dahil sa iba pang nangyari kamakailan. Sa kasong ito, ang kamakailang nangyari ay inutusan ng punong kapitan ang mga kawal upang gabayan si Pablo.

Antipatris

Ito ang lungsod na itinayo ni Herod para sa karangalan ng kaniyang ama na si Antipater. Ito ay nakatayo ngayon sa lugar na makikita sa gitnang bahagi ng Israel. (See: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 23:34-35

nang malaman niya na siya'y taga-Cilicia

"nang malaman ng gobernador na si Pablo ay taga Cilicia"

ipinagutos niya na manatili

"inutusan ang mga kawal na ingatan si Pablo" o inutusan ang mga kawal para pigilan si Pablo"

Acts 24

Acts 24:1-3

Pangkalahatang Impormasyon:

Nililitis si Pablo sa Cesarea. Idinulog ni Tertulo kay Gobernador Felix ang mga bintang laban kay Pablo.

Pagkaraan ng limang araw

"pagkatapos ng limang araw, dinala ng mga Romanong kawal si Pablo sa Cesarea"

Ananias

Tingnan kung paano mo ito isinalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/23/01.md]].

mananalumpati

"isang abogado" o "isang taga-pagsalita para akusahan ang iba sa hukuman.

pumunta roon

"nagpunta sa Cesarea kung saan naroon si Pablo"

Tertulo

Ito ay pangalan ng isang tao. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Nang tumayo si Pablo sa harap ng gobernador

Nang si Pablo ay nasa harapan ng gobernador na taga hukom sa korte.

inumpisahan siyang akusahan

"nagsimulang magsalita laban sa kaniya" o "nag-umpisang magdala ng mga paglabag sa batas ng Romano laban sa kaniya"

Dahil sa iyo

Ang salitang "iyo" ay tumutukoy sa gobernador.

nagkaroon kami ng labis na kapayapaan

"Ang tao na iyong pinamumunuan ay mayroong labis na kapayapaan" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

Felix

Tingnan kung paano mo ito isinalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/23/25.md]].

Acts 24:4-6

Kaya hindi ko na kayo gagambalain pa

Posibleng mga kahulugan ay 1) Upang hindi ko na kukunin pa ng sobra ang iyong oras (UDB) 2) Upang hindi na kita papagurin pa.

makinig ng sandali

"makinig sa maikli kong sasabihin"

natuklasan namin na ang taong ito

Ang salitang "namin" ay tumutukoy kay Ananias, ilang mga nakatatanda at kay Tertulo. Maaaring Isalin na: " Siniyasat namin si Pablo" o "natuklasan namin na si Pablo" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

lahat ng mga Judio sa buong mundo

Ang salitang "lahat" dito ay ginamit para dagdagan ang paratang laban kay Pablo. Maaaring Isalin na: "maraming Judio sa buong mundo." (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-hyperbole/01.md]])

Acts 24:7-9

Nag-uugnay na Pahayag:

Natapos nang maglahad si Tertulo kay Gobernador Felix kasama ang mga bintang laban kay Pablo.

Kung tatanungin ninyo si Pablo

"Kapag tatanungin mo si Pablo" o "tanungin katulad ng pagsisiyasat sa hukuman"

inaakusa namin sa kaniya

"magparatang sa ginagawa ni Pablo" or "akusahan si Pablo sa pagiging may sala sa kaniyang ginagawa"

Acts 24:10-13

Pangkalahatang Impormasyon:

Sumagot si Pablo kay Gobernador Felix tungkol sa mga ibinintang laban sa kaniya.

sumenyas ang gobernador

"ang gobernador ay kumumpas"

ipaliwanag ang aking sarili

"ipapaliwanag ang aking kalagayan"

Maaari mong mapatunayan

"maaari mo itong patotohanan"

labindalawang araw mula

"mula pa noong 12 araw" (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-numbers/01.md]])

hindi ko ginulo

"hindi ako nang istorbo"o "hindi ako nagpapagalit"

mga paratang

"ang sisihin sa pagkakasala" o "mga bintang sa mga krimen"

Acts 24:14-16

inaamin ko ito sa iyo

"ipagbibigay-alam ko ito sa inyo" o "ipagtatapat ko ito sa inyo"

tinatawag nilang sekta

"tinatawag nilang grupo ng erehe"

sa Diyos ng aming mga ninuno

Nangangahulugan dito na pinahayag ni Pablo na sundin ang makalumang relihiyon, kung saan hindi na bago ang kahulugan, may masamang pangalan "sekta."

kapwa matuwid

"ang tuwid na mga tao"

pinagsisikapan ko na magkaroon

"nagsasanay ako para magkaroon" o "nag-ensayo ako para magkaroon"

harapan ng Diyos

"sa presensiya ng Diyos"

Acts 24:17-19

tulong sa aking bansa at maging sa pagkaloob ng salapi

"tumulong sa pagbuo ng kaloob sa salapi"

na walang maraming tao

"hindi sa maraming tao na aking sama-samang tinipon upang gumawa ng mali"

Ang mga taong ito

"mga Judio mula sa Asia"

kung mayroon man

"kung mayroon man silang masasabi"

Acts 24:20-21

Nag-uugnay na Pahayag:

Natapos sumagot si Pablo kay Gobernador Felix tungkol sa mga ibinintang laban sa kaniya.

ito ding mga tao

ang mga miyembro ng konseho na naroon sa Cesarea sa pagdinig kay Pablo.

Acts 24:22-23

kapag bumaba ang pinuno ng kapitan na si Lisias

"Nang bumaba ang pinuno ng kapitan na si Lisias" o "sa oras ng bumaba ang pinunong kapitan na si Lisias"

Pagpapasiyahan ko ang iyong kaso

"Ako ay magpapasiya ukol sa mga paratang na ito laban sa iyo" o "Ako ang maghahatol kung ikaw ay may kasalanan"

may kaluwagan

"binigyan si Pablo ng kaunting kalayaan na hindi binigay sa ibang mga bilanggo"

Acts 24:24-25

Nakaraan ang ilang araw

"pagkatapos ng ilang araw"

Felix

Tignan kung paano ito naisalin sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/23/22.md]].

kaniyang asawa na si Drusila

Drusila ay pangalan ng babae. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

nagkaroon na ng takot si Felix

marahil nakaramdam si Felix ng matibay na paniniwala sa kaniyang mga kasalanan.

sa ngayon

"para sa kasalukuyang oras" o "hanggang mamaya"

Acts 24:26-27

bibigyan siya ni Pablo ng salapi

Umaasa si Felix kay Pablo na alukin siya ng suhol para siya'y pakawalan. Maaaring Isalin na: Gusto ni Pablo na bigyan ng pera si Felix."

kaya't palagi niyang pinapatawag at makipag-usap sa kaniya

"kaya't palagi niyang pinapadala si Pablo at makipag usap kay Pablo"

Porcio Festo

Ito ang bagong Gobernador ng Roma na pumalit kay Felix. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 25

Acts 25:1-3

Pangkalahatang Impormasyon:

Ngayon ang gobernador sa Cesarea ay si Festo.

Ngayon

Ang salitang ito ay ang tanda ng pasimula ng susunod na tagpo sa kwento.

dumating si Festo sa probinsiya

Ang mga posibleng kahulugan ay 1) Dumating lamang si Festo sa lugar o kaya 2) Dumating si Festo sa lugar para simulan ang kaniyang pangunguna (UDB).

nagpunta siya mula sa Cesarea paakyat sa Jesrusalem

Mga posibleng kahulugan ay 1) ang pag-akyat ay tumutukoy sa kahalagahan ng Jerusalem o kaya 2) Umakyat siya sa mataas na lugar dahil matatagpuan ang Jerusalem sa isang burol.

nagharap kay Festo ng akusasyon laban kay Pablo

Ito ay isang pormal na pagtatanghal ng mga paratang sa korte. Maaaring isalin na: "naakusahan si Pablo sa paglabag sa mga batas."

malakas silang nagsalita kay Festo

"nakiki-usap sila kay Festo" o kaya "Nagmamaka-awa sila kay Festo"

na tawagin siya sa Jesrusalem upang magkaroon sila ng pagkakataon na patayin siya sa daan

"Upang tawagin ni Festo si Pablo...upang mapatay ng mga Judio si Pablo"

na tawagin siya

"maaaring ipadala siya"

magkaroon sila ng pagkakataon na patayin siya sa daan

Tatambangan nila si Pablo para patayin siya sa daraanan.

Acts 25:4-5

na si Pablo ay isang bilanggo sa Caesarea

Maaaring isalin na: "Bilanggo si Pablo sa Cesarea, at babalik ako doon sa lalong madaling panahon." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-quotations/01.md]])

Kung may pagkakamali sa taong ito

"Kung may ginawa si Pablo na pagkakamali"

akusahan ninyo siya

"Kinakailangan na magdala kayo ng reklamo" o kaya "kinakailangan na akusahan ninyo siya sa paglabag ng batas"

Acts 25:6-8

Pagkatapos na manatili siya

"Pagkatapos na manatili ni Festo"

naupo na siya sa upuan ng paghahatol

"naupo sa upuan na kung saan gumaganap siya bilang hukom"

na dalhin si Pablo sa kaniya

Maaaring isalin na: Na dalhin nila si Pablo sa kanya" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Nang siya ay dumating

"Nang dumating si Pablo at tumayo sa harap ni Festo"

sa pangalan ng mga Judio

" ang batas ng mga Judio" (UDB)

hindi laban sa templo

Sinabi ni Pablo na hindi niya nilabag ang alin man sa panuntunan patungkol sa kung sino ang maaaring pumasok sa templo ng Jerusalem. Maaaring isalin na: "hindi labag sa panuntunan sa pagpasok sa templo." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-synecdoche/01.md]])

Acts 25:9-10

Ngunit gustong makuha ni Festus ang loob ng mga Judio

"Nais na palugurin ang mga Judio"

doon kita husgahan patungkol sa mga bagay na ito?

Maaaring isalin na: "Kung saan kita hahatulan na may kinalaman sa mga reklamong ito" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

kung saan ako dapat hatulan

Maaaring isalin na: "na siyang lugar kung saan mo ako dapat hatulan" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 25:11-12

Nag-uugnay na Pahayag:

Nagpatuloy sa pakikipag-usap si Pablo kay Festo.

kung ang aking nagawa ay karapat dapat sa kamatayan

"kung nakagawa ako ng ilang pagkakamali na karapatdapat sa hatol ng kamatayan"

kung ang kanilang akusasyon ay walang halaga

"kung hindi totoo ang mga bintang laban sa akin"

walang sino man ang maaaring magdala sa akin sa kanila

Mga posibleng kahulugan ay 1) Walang ligal na karapatan si Festo upang ibigay si Pablo sa mga nag-aakusa sa kanya. o kaya 2) sinasabi ni Pablo na kung wala siyang ginawang masama, hindi maaaring ibigay ng gobernador ang kahilingan ng mga Judio.

Kaya nga ako tumatawag kay Cesar

"Hinihiling ko na dalhin ako sa harapan ni Cesar upang subukin"

Pagkatapos makipag usap sa kapulungan ni Festos

Hindi ito ang Senadrin na tinutukoy bilang "tagapagpayo" sa buong libro ng mga Gawa. Ito ay pampolitikong kapulungan sa gobyerno ng Roma. Maaaring isalin na: "Nakipag-usap si Festo sa kanyang mga sariling tagapayo sa gobyerno."

Acts 25:13-16

Pangkalahatang Impormasyon:

Sinimulan ni Festo ang pagpapaliwanag kay Haring Agripa patungkol sa kaso ni Pablo.

Ngayon

Ang salitang ito ay tanda sa pasimula ng bagong pangyayari sa kwento.

haring Agripa at Bernice

Si Agripa ang kasalukuyang namumunong hari at si Bernice ang kanyang kapatid na babae. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

magbigay ng opisyal na pagdalaw kay Festo

"upang bisitahin si Festo hinggil sa opisyal na mga bagay"

May isang tao na naiwan dito ni Felix bilang isang bilanggo

Maaaring isalin na: "Nang umalis si Felix sa opisina, nag-iwan siya ng tao sa bilanguan dito" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 25:17-20

Kung gayun

Ang salitang ito ay nagmamarka sa isang pahayag na sinabi dahil kung ano ang dating nasabi. Sa kasong ito, kakasabi lamang ni Festo na ang inaakusahang tao ay kinakailangang may kakayahang harapin ang umuusig sa kanya at ipagtatangol ang kanyang sarili.

nang dumating silang sama sama rito

"nang dumating ang mga pinuno ng mga Judio upang makipag-kita sa akin dito"

naupo ako sa upuan ng paghatol

"Naupo ako sa upuan na kung saan gumaganap ako bilang hukom" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/25/06.md]])

iniutos ko na dalin sa loob ang taong ito

Maaaring isalin na: "Iniutos ko sa mga kawal na dalhin si Pablo sa harapan ko" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

kanilang sariling relihiyon

Ang kahulugan ng salitang "relihiyon" ay sistema ng paniniwala ng mga tao patungkol sa buhay at higit sa karaniwan.

upang husgahan doon patungkol sa mga bagay na ito

Maaaring isalin na: "kung saan ang tagapayo ng mga Judio ang mag papasya kung may kasalanan siya sa mga akusasyong ito" (Tingnan sa; [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 25:21-22

Nag-uugnay na Pahayag:

Natapos ang pagpapaliwanag ni Festo kay haring Agripa patungkol sa kaso ni Pablo.

inutos ko na siya ay bantayan

Maaaring isalin na: "Sinabi ko sa mga kawal na panatilihin siya sa bilangguan" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

"Bukas," sinabi ni Festo, "Maririnig mo siya."

"Sinabi ni Festo, 'Iaayos ko na mapakinggan mo si Pablo bukas."

Acts 25:23-24

Agripa at Bernice

Tignan kung papano isinalin ang mga pangalan sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/25/13.md]].

dinala si Pablo sa kanila

Maaaring isalin na: "Dinala nila si Pablo upang humarap sa kanila" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

sumigaw sila sa akin

"nakipag-usap ng malakas ang mga Judio sa akin"

na siya ay hindi na kinakailangang mabuhay

Ginawa ang pahayag na ito upang idiin ang kabaligtaran kung ano ang kanyang sinabi. Maaaring isalin na: "Kinakailangang mamatay siya agad." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-litotes/01.md]])

Acts 25:25-27

Nag-uugnay na Pahayag:

Nagpatuloy sa pakikipag-usap si Festo kay Haring Agripa.

dinala ko siya sa inyo, lalo na sa iyo, Haring Agripa

"Dinadala ko si Pablo sa inyong lahat, subalit higit para sa iyo, Haring Agripa" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-you/01.md]])

upang may maisulat ako

"para may ibang mga bagay akong maisulat" o kaya "para malalaman ko kung ano ang aking isususlat"

Sapagkat parang hindi katanggap tanggap sa akin na ipadala ang isang bilanggo na hindi rin maipahayag

"parang makatwiran sa akin na ipadala ang isang bilanggo lamang kung makapag-papahayag rin ako" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-doublenegatives/01.md]])

ang mga bintang laban sa kaniya.

Mga posibleng kahulugan ay 1) Ang mga akusasyon na dinala ng pinuno ng mga Judio laban sa kanya o kaya 2) Ang mga reklamo ayon sa batas ng Roma na maaaring gamitin sa kaso ni Pablo.

Acts 26

Acts 26:1-3

Nag-uugnay na Pahayag:

Dinala ni Festo si Pablo sa harapan ni Haring Agripa. Sa talatang 2, nagsimulang ibigay ni Pablo ang pagtatanggol niya sa kaniyang sarili kay Haring Agripa.

iniunat ni Pablo ang kaniyang kamay

"itinaas niya ang kaniyang kamay sa harap ng mga tao upang makuha ang kanilang atensyon"

ipinahayag ang kaniyang pagtatanggol

"sinimulan niyang ipagtanggol ang kaniyang sarili laban sa mga paratang"

Ako'y masaya

Masaya si Pablo dahil isinaalang-alang niya ang pagharap niya kay Haring Agripa para maging pagkakataon na magsalita patungkol sa ebanghelyo.

Acts 26:4-5

lahat ng mga Judio

Mga posibleng kahulugan ay 1) Ang mga Pariseong lumaking kasama ni Pablo at kilala nila siya bilang Fariseo o kaya 2) "Kilalang-kilala si Pablo kasama ng mga Judio dahil sa kaniyang tatak bilang isang pariseo at ngayon bilang isang mananampalataya."

sa aking sariling bansa

Mga posibleng kahulugan ay 1) kasama ng kaniyang sariling mga tao, hindi kinakailangan na nasa heograpikong lupain ng Israel. o kaya 2) Sa lupain ng Israel.

Acts 26:6-8

Ngayon

Ginagamit na tanda ni Pablo ang salitang ito upang lumipat sa ibang punto sa kanyang pagtatanggol.

nakatayo ako dito upang husgahan

Maaaring isalin na: "Narito ako ngayon, kung saan nila ako ilalagay para litisin" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

nakatingin ako sa pangako na ginawa ng Diyos sa aming mga ninuno

Umaasa si Pablo sa paparating na Mesia.

na inaasahang tanggapin

"inaasahang namin na matatanggap namin kung ano ang pinangako ng Diyos"

Bakit iniisip ng iba sa inyo na hindi kapani-paniwala na magbangon ng patay ang Diyos?

Sinabi ni Pablo ito upang makaunawa si Agripa sa kung ano ang sinasabi ni Pablo at kung ano ang pinaniniwalaan na ni Agripa patungkol sa kung paanong kaya ng Diyos na bumuhay ng tao mula sa mga patay. Maaaring isalin na: "Ikaw mismo ay naniniwala sa Diyos na kayang magbangon sa Patay!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Acts 26:9-11

Minsan

Ginamit ni Pablo ang salitang ito upang tandaan ang paglipat sa ibang niyang pagtatanggol, ngayo'y may pananagutan siya kung papano niya ginamit ang pag-uusig sa mga santo.

laban sa pangalan ni Jesus

Dito ang salitang "pangalan" ay tumatayo para sa mensahe ni Jesus. Maaaring isalin na: "laban sa mensahe ni Jesus." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metonymy/01.md]])

ibinigay ko rin ang aking boto laban sa kanila

"pabor na bumoto na parusahan sila"

Madalas ko silang pinarurusahan

Mga posibleng kahulugan ay 1) Kadalasang pinarurusahan ni Pablo ang ilan sa mga mananampalataya o kaya 2) Pinarurusahan ni Pablo ang maraming ibat-ibang mananampalataya.

Acts 26:12-14

Habang ginagawa ko ito

Ginagamit ni Pablo ang salitang ito upang tandaan ang paglipat sa iba niyang pagtatanggol. Sinasabi niya ngayon kung paano siya tinawag ni Jesus na lumayo mula sa pag-uusig sa mga santo para sumunod sa kaniya.

Habang

Ang salitang ito ay ginagamit para tandaan ang dalawang tagpo na magkasabay na nangyayari. Sa kasong ito, inu-usig ni Pablo ang mga santo habang patungo siya sa Damasco.

may kapahintulutan at utos

Mayroong sulat si Pablo mula sa mga pinuno ng mga Judio na pinagkakalooban siya ng karapatan na usigin ang mga Judiong mananampalataya.

Mahirap para sayo na sumipa sa matulis na tungkod

Ikinumpara ng Diyos ang pagtanggi ni Pablo sa plano ng Diyos sa pagsipa ng isang baka laban sa isang kahoy na pansundot ng magsasaka (UDB). Maaaring isalin na: "mahirap para sa iyo na tanggihan ang daan ng Diyos para sa iyo." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-metaphor/01.md]])

Acts 26:15-18

Nag-uugnay na Pahayag:

Patuloy si Pablo na magbigay ng pagtatanggol sa kanyang sarili kay Haring Agripa. Sa talatang ito patuloy niyang banabanggit ang kanyang pakikipag-usap sa Panginoon.

na aking inihiwalay sa aking sarili

"Gumawa ako ng sarili kong" (UDB) o kaya "gawing banal sa aking sarili"

sa pamamagitan ng pananampalataya nila sa akin

Ito ay tumutukoy sa pananampalataya sa Diyos na silang inihiwalay ng Diyos para sa kaniyang sarili.

na aking inihiwalay sa aking sarili sa pamamagitan ng pananampalataya nila sa akin

Tinapos ni Pablo ang pagbanggit sa Panginoon.

Acts 26:19-21

Samakatuwid

Ang salitang ito ay nagtanda ng isang pahayag na sinabi dahil sa kung ano ang nasabi nung nakaraan. Sa kasong ito, ipinaliwanag ni Pablo kung ano ang iniutos ng Panginoon sa kanya sa kanyang pangitain.

hindi ko sinuway ang makalangit na pangitain

Sinunod ko ang mensahe na ibinigay sa pangitaing ito na dumating sa akin mula sa langit" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-doublenegatives/01.md]])

Acts 26:22-23

Nag-uugnay na Pahayag:

Tinapos ni Pablo ang pagtatanggol sa kaniyang sarili kay Haring Agripa.

kung ano ang sinabi ng mga propeta

Tinutukoy ni Pablo ang mga sama-samang kasulatan ng mga propeta ng Lumang Tipan.

na ang Cristo ay dapat magdusa

"Na si Cristo ay kinakailangang magdusa at mamatay" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-explicit/01.md]])

magpapahayag ng kaliwanagan

"para ipahayag ang mensahe ng kaligtasan"

Acts 26:24-26

nababaliw ka

"nagsasalita ka ng walang kabuluhan" o kaya "nababaliw ka"

Hindi ako nababaliw

"Matino ako" o kaya " may kakayahan akong makapag-isip ng maayos" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-doublenegatives/01.md]])

kahinahunan

"kaseryosohan" o kaya "patungkol sa seryosong bagay"

kaya't, malaya akong nakapagsasalita sa kaniya

"Malaya akong nakakapag-salita kay Haring Agripa"

sapakat hindi ito ginawa sa isang sulok

"hindi ginawa ng palihim"

Acts 26:27-29

Naniniwala kaba sa mga propeta

Tinanong ni Pablo ang katanungang ito upang paalalahanan si Agripa na naniwala din siya kung ano ang sinabi ng mga propeta patungkol kay Jesus. Maaaring isalin na: "Naniwala ka na kung ano ang sinasabi ng mga propetang Judio, sabi ni Haring Agripa!" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

"Sa maikling oras ay hinihikayat mo ako na gawin akong kristiyano?"

Tinanong ni Agripa ang katanungang ito para ipakita kay Pablo na hindi niya kayang hikayatin si Agripa ng madali kung walang maraming patunay. Maaaring isalin na: "Sa tingin mo madali mo akong makukumbinsi" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-rquestion/01.md]])

Acts 26:30-32

tumayo ang hari, at ang gobernador,

"Pagkatapos tumayo ni Haring Agripa, at Gobernador Festo"

Acts 27

Acts 27:1-2

Pangkalahatang Impormasyon:

Sinimulan ni Pablo ang paglalakbay sa Roma.

Nang mapagpasyahan

Maaaring isalin na: "Nang magdesisyon ang gobernador" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

na maglayag kami

Ang salitang "kami" ay tumutukoy sa sumulat na sina Lucas at Pablo. Sinamahan niya si Pablo sa kaniyang paglalakbay sa Roma. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

na maglayag kami papunta sa Italia

Italia ang pangalan ng probinsiya na kung saan ang Roma ay naroon. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

isang senturion na nagngangalang Julio

Julio ay pangalan ng isang lalake. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

pulutong ni Augusto

Ito ang pangalan ng batalyon o kaya pangalan ng kawal na pinagmulan ng kapitan sa. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

isang barko galing Adrameto

Mga posibleng kahulugan ay 1) isang barko na naggaling sa Adrameto o kaya isang sasakyan na naitala o kaya pinahintulutan ng Adrameto. Maaari itong matagpuan sa kanlurang baybayin ng makabagong panahon ng Turkey. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

na maglalayag

"Maglalayag kaagad" o kaya "na maaaring umalis agad"

tumungo kami sa dagat

"nagsimula ang aming paglalakbay sa dagat"

Aristarco

Tingnan kung paano isinalin ito sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/19/28.md]].

Acts 27:3-6

pinakitunguhan ni Julio si Pablo ng mabuti

"Pinakitunguhan ni Julio si Pablo ng may kasamang pagmamalasakit ng kaibigan." Tingnan kung paano mo isinalin si "Julio" sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/27/01.md]]

pumunta sa kaniyang mga kaibigan at tanggapin ang kanilang pangangalaga

"pumunta sa kaniyang mga kaibigan upang tanggapin ang pangangalaga na kailangan niya" o kaya "pumunta sa kaniyang mga kaibigan upang makuha ang kahit anumang tulong na kailangan niya"

nag layag kami sa palibot ng Chipre na nakukublihan mula sa hangin

"Pumunta kasama sa baybayin ng Chipre, sa gilid na nagpanatili sa hangin mula sa pag-ihip sa amin sa maling daan"(UDB)

Pamfilia

Tingnan kung paano mo isinalin ito sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/02/08.md]].

dumating kami sa Mira, isang lungsod ng Licia

Mira ay isang lungsod sa probinsiya ng Licia kung saan ito ay nasa timog-kanlurang baybayin ng makabagong panahon ng Turkey. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

lungsod ng Licia

Ang Licia ay isang probinsiya sa Roma kung saan ito ay nasa timog kanlurang baybayin ng makabagong panahon ng Turkey. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Alexandria

Ito ang pangalan ng lungsod. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Italia

Tingnan kung paano mo isinalin ito sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/27/01.md]].

Acts 27:7-8

malapit sa Gnido

Ito ay isang sinaunang kasunduan na matatagpuan sa makabagong-panahon ng Turkey. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

pasalungat sa Salmone

Ito ay baybaying lungsod sa Creta. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Mabuting Daungan

Ito ay isang daungan malapit sa Lasea na matatagpuan sa baybayin ng Timog ng Creta. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

malapit sa lungsod ng Lasea.

Ito ay baybaying lungsod sa Creta. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 27:9-11

Maraming panahon na ang lumipas sa amin

Dahil sa direksyon ang hangin ay umiihip, ang paglalakbay mula Cesarea patungung Mabuting Daungan ay kumukuha ng maraming oras kesa sa napag-planuhan.

ang panahon ng pag-aayuno ng mga Judio ay lumipas na rin

Ang mabilis na ito ay pumalit sa araw ng pagtubos sa Setyembre at Octobre ng bawat taon. Pagkatapos ng oras na ito, Mayroong malaking panganib sa panahon ng tag-ulan.

Acts 27:12-13

hindi madaling magpalipas sa daungan sa taglamig

"Ang daungan ay hindi naglaan ng sapat na proteksyon upang dumaong ang mga barko sa panahon ng mga ulan sa taglamig"

lungsod ng Fenix

Ang Fenix ay isang daungang lunsod sa baybayin ng Creta. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Kaya't isinampa nila ang angkla

Dito ang salitang "Itinaas" ay may kahulugan na hilahin palabas ng tubig. Ang angkla ay isang mabigat na bagay na nakadugtong sa lubid na ito ay ligtas sa bangka. Ang angkla ay inihahagis sa tubig at lumulubog sa gitna ng karagatan para mapanatili ang barko mula pag-anod sa buong paligid.

Acts 27:14-16

napakalakas na hangin

"napakalas at mapanganib na hangin"

sa tabi ng kubling bahagi

"Ang bahaging nakakanlungan mula sa hangin"

maliliit na isla na tinatawag na Cauda

Matatagpuan ang islang ito sa timog baybayin ng Creta. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 27:17-18

Nang kanilang maitaas ito

"itinaas nila ito"

sa mga pulong buhangin ng Syrtis

Ang Pulong-buhangin ay napakalambot na bahagi ng karagatan kung saan natitigil ang mga barko sa buhanginan. "Syrtis" ay matatagpuan sa baybayin ng Libya, hilagang Africa. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

hinayaang mapaanod kami.

Maaaring isalin na: "kailangan na pumunta kahit anupamang direksyon ang hangin humihip sa amin" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 27:19-20

anumang pagasa na maliligtas kami ay lumisan na

Maaaring isalin na: "nawalan ng pag-asa ang bawat isa na kami ay maaari pang makaligtas" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 27:21-22

sa harapan ng mga mandaragat

"Kasama ng mga tao"

at hindi kayo nagtamo ng pinsala at nawalan

"at gaya ng naging resulta, na mahirapan sa pasakit at maligaw"

Acts 27:23-26

Nag-uugnay na Pahayag:

nagpapatuloy na magsalita si Pablo sa mga mandaragat.

ibinigay na sayo ang lahat na naglalayag na kasama mo

"napagpasyahan na pahintulutan silang lahat na maglalayag na kasama mo para mabuhay"

Ngunit kinakailangan na mapadpad tayo sa ilang isla

"kinakailangan na maipadpad ang barko sa pampang sa ilang isla"

Acts 27:27-32

sa Dagat ng Adriatico

Ito ay sa dagat sa pagitan ng Italia at Grisya. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Sinukat nila ang kalaliman ng dagat

Sinusukat nila ang lalim ng tubig sa karagatan (UDB).

nalaman na may dalawangpung dipa ang lalim

"natagpuan ang 20 dipa" o kaya "natagpuan 40 metro" Ito ay isang bagay ng pagsusukat (UDB). (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-numbers/01.md]])

nalaman nila na labinlimang dipa ang lalim

"natagpuan 15 dipa" o kaya "natagpuan 30 metro" (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-numbers/01.md]])

mula sa likuran ng barko

"mula sa likuran ng barko"

Acts 27:33-35

wala kahit isang buhok ng inyong mga ulo ang mawawala

Ito ay isang kaugaliang ginagawa na sinasabing walang pinsalang darating sa kanila. Maaaring isalin na: "ang bawat isa sa inyo ay makakaligtas sa kalamidad na hindi masasaktan." (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-idiom/01.md]])

pinutol niya ang tinapay

"hinati ang tinapay sa dalawa o kaya ay mas maraming piraso" o kaya " pumutol ng kapiraso mula sa isang tinapay

Acts 27:36-38

Dalawang daan at pitumput anin na tao kami sa loob ng barko

Kami ay dalawang daan at pitumput-anin na katao sa loob ng barko." ito ay karanasang impormasyon. (Tingnan sa: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-numbers/01.md]] at [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

Acts 27:39-41

hindi nila nakilala ang kalupaan

"Nakita ang kalupaan subalit hindi ito nakilala ng tulad sa anumang lugar na alam nila"

Kaya't pinutol nila ang tali ng mga angkla at iniwan nila ang mga ito sa dagat

"pinutol ang mga lubid at iniwan ang mga angkla sa likuran"

pumunta sila pa dalampasigan

"minaniobra ang barko patungo sa dalampasigan"

Acts 27:42-44

Plano ng mga Kawal na

"nagpaplano ang mga sundalo"

tumalon sa tubig

"tumalon palabas ng barko papunta sa tubig"

Acts 28

Acts 28:1-2

nalaman namin

Ang salitang "namin" ay tumutukoy kay Pablo at Lukas, ang may akda ng Mga Gawa, na naglakbay kasama ni Pablo sa ganitong paglalakbay na ito. Maaaring Isalin na: "natutunan namin sa mga tao" o nalaman namin mula sa mga residente. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-exclusive/01.md]])

ang islang iyon ay tinawag na Malta

Ang isla ng Malta ay makikita sa bandang timog ng modernong isla ng modernong (Sisily).(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Ang mga katutubong tao

Ang salitang "katutubo" ay tumutukoy sa mga tao na hindi nagsasalita ng Griego o kinupkop ang kultura ng Griego.

hindi lang basta pangkaraniwang kabutihan

Ang mga salitang ito ay ginagamit upang bigyang-diin ang kasalungat na sinabi Maaaring Isalin na: "isang kamangha-manghang pagpapakita ng kabaitan."(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-litotes/01.md]])

nagsindi ng apoy

"pinagsama-sama nila ang mga maliliit na sanga at sinunog nila ang mga ito.

tinanggap kaming lahat

Mga Posibleng kahulugan ay: 1. "tinanggap ang lahat ng mga tao sa barko" o 2.tinanggap si Pablo at lahat ng kaniyang mga kasama."

Acts 28:3-4

isang ulupong ang lumabas

"isang makamandag na ahas ang lumabas sa bungkos maliliit na sanga"

kumapit sa kaniyang kamay

"kinagat ang kamay ni Pablo at kumapit"

Ang taong ito ay tiyak na mamamatay tao

"Siguradong, ang taong ito ay mamamatay tao" o "Ang taong ito ay tunay na isang mamamatay tao"

at ang katarungan ay hindi siya pinayagang mabuhay

"ang diyosa na ang tawag ay Katarungan ay hindi siya papayagang makatakas sa kamatayan.

Acts 28:5-6

ipinagpag niya ang ahas sa apoy at hindi siya nasaktan

ipinagpag ang kanyang kamay upang ang ahas ay mahulog mula sa kanyang kamay sa apoy"

Hinihintay nila siyang mamaga at mag-apoy sa lagnat

Posibleng mga kahulugan ay: 1. magkaroon ng mataas na lagnat 2. mamaga

walang nangyaring pagbabago sa kaniya

Maaaring Isalin Na: "lahat ng bagay patungkol sa kanya ay mga nararapat" (See: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-doublenegatives/01.md]])

sinabi nila na siya ay diyos.

May paniniwala na kung sinuman ay nabuhay matapos siyang kagatin ng makamandag na ahas ay banal o isang diyos.

Acts 28:7-10

Ngayon, sa isang malapit na lupain

"Ngayon" ito ay ginamit upang ipakilala ang bagong tao o pangyayari na naitala sa kasaysayan.

pinuno ng Isla

Mga Posibleng kahulugan ay mga: 1. ang pangunahing pinuno ng mga tao o 2. isang tao na siyang pinaka mahalaga sa isla marahil dahil sa kanyang kayamanan.

isang lalaki na nagngangalang Publio

Si Publio ay ang punong opisyal sa isla (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Malugod niya kaming tinanggap

"tinanggap si Pablo at ang kanyang mga kasama"

binigyan nila kami ng aming mga pangangailangan

"nagpakita ng kagandahang-loob na may kasamang kabaitan sa aming mga dayuhan"

At nakaratay ang ama ni Publio na may sakit at nagkaroon ng disenterya

Ito ay karanasang impormasyon tungkol sa ama ni Publio na mahalagang alamin sa kwento.(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/writing-background/01.md]])

na may sakit

ay nagkasakit

may sakit at nagkaroon ng disenterya

Ang Disenteria ay angnakakahawang sakit sa bituka.

ipinatong niya ang kanyang mga kamay sa kaniya

"hinawakan siya sa pamamagitan ng kanyang mga kamay"

at sila ay pinagaling

Maaring Isalin Na: "At pinagaling niya rin sila"(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]]) (UDB)

Acts 28:11-12

Pangkalahatang Impormasyon:

Nagpatuloy ang paglalakbay ni Pablo sa Roma.

barko ng Alexandria

Mga Posibleng kahulugan ay: 1)"ang barko na nagmula sa Alexandria" 2) "ang barko na naka rehistro at nalisensiyahan sa lugar ng Alexandria."Tingnan kung paano isinalin "Alexandrian" sa [[https://git.door43.org/Door43/tl_bible/src/master/act/06/08.md]].

Ang kambal na mga lalaki

Ito ay tumutukoy kina Castor at Pollux, ang kambal na mga anak na lalaki ni Zeus, isang diyos ng Griyego. Sila ay mga iginagalang na tagapagtanggol ng mga barko.

lungsod ng Siracusa,

Ang Siracusa ay isang lungsod sa timog-silangang baybayin ng modernong panahon sa isla ng Sicily, timog-silangang bahagi ng Italya.(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

Acts 28:13-15

lungsod ng Regio

IIto ay ang daungang lungsod na nasa timog-kanlurang dulo ng Italya. (Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/translate-names/01.md]])

ang hangin mula sa timog ay umihip pataas

"Nagsimulang umihip ang hangin mula sa timog"

lungsod ng Puteoli

Matatagpuan ang "Puteoli" sa modernong panahon ng Naples sa kanlurang baybayin ng Italya.

kapatiran

Ang mga ito ay taga-sunod ni Jesus, kasama ang mga kalalakihan at kababaihan.

Sa daang ito nakarating kami sa Roma

Nang narating ni Pablo ang Puteoli, ang natitirang paglalakbay niya sa Roma ay sa lupa. Maaring Isalin na: At pagkatapos n kaming manirahan ng pitong araw kasama nila, nagpunta kami sa Roma."

Ang Tatlong mga Tuluyan

Ito ay pahingahan sa pangunahing kalsada upang mamahinga sa daang tinatawag na Daan ng Appian na limampung kilometro bandang timog sa lungsod ng Roma.

Acts 28:16-18

Nang kami ay pumasok sa Roma, pinayagan si Pablo na

Maaring Isalin na: "Nang nakarating kami sa Roma, siya ay pinayagan ng gobyerno na..."(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

pinuno mula sa mga Judio

Ang mga Judio at mga relihiyosong pinuno ng Roma sa kasalukuyan

walang dahilan para hatulan ako ng parusa ng kamatayan.

"Wala akong ginawa upang maparusahan ng kamatayan"

Acts 28:19-20

Nag-uugnay na Pahayag:

Nagpatuloy si Pablo sa pakikipag-usap sa mga pinuno ng mga Judio sa Roma.

Ang mga Judio ay nagsalita

"Ang mga Judio sa Jerusalem ay nagsalita"

labag sa kanilang nais

"labag sa kagustuhan ng mga pinunong Romano"

ako ay napilitang umapila

Maaring Isalin na: "Wala akong ibang mapagpilian kundi mag-apila"(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

dahilan kung bakit napalakas ang loob ng Israel

Mga posibleng kahulugan: 1) "Ang mga taga-Israel aynakakatiyak na ipapadala ng Diyos ang Mesias sa Israel" o 2) na babangunin ng Diyos ang mga patay upang mabuhay.

Acts 28:21-22

Nag-uugnay na Pahayag:

Tumugon ang mga pinuno ng Judio kay Pablo.

ang iniisip mo tungkol sa sektang ito

"iniisip mo tungkol sa sariling piniling grupo ng ito"

na alam ng lahat at pinag-uusapan saan mang dako

Ang mga Judiong tinanggihan ang mensahe ng ebanghelyo sa buong imperyo ng Roma ay nagsasabi ng masasamang mga bagay tungkol sa Daan at ang mga mensaheng ito ay narinig ng mga Judio sa Roma.

Acts 28:23-24

Pangkalahatang Impormasyon:

Sa mga bersikulong ito, ang mga salitang "siya" at sa "kanya" ay tumutukoy kay Pablo.

Nang sila ay nagtakda

Ang salitang "sila" ay tumutukoy sa mga pinuno ng Judio.

Ang ilan ay nahikayat

Maaring Isalin na: "Nahikayat ni Pablo ang ilan sa kanila"(Tingnan: [[https://git.door43.org/Door43/tl_ta/src/master/translate/figs-activepassive/01.md]])

Acts 28:25-26

Pangkalahatang Impormasyon:

Sa bersikulong ito, ang salitang "sila" at "inyo" ay tumutukoy sa mga tao na kinakausap ni Pablo. Sa bersikulo 26, sinimulan ni Pablo na banggitin ang propeta na si Isaias.

Acts 28:27

Nag-uugnay na Pahayag:

Natapos ni Pablo ang pag banggit sa propetang si Isaias.

Acts 28:28-29

Nag-uugnay na Pahayag:

Natapos ni Pablo ang pakikipag usap sa mga pinuno ng Roma.

at sila ay makikinig

"ang ilan sa kanila ay nakinig"

Acts 28:30-31