19. Ang mga Propeta
Sa tibuok kasaysayan sa mga Israelita, nagpadala ang Dios kanunay ug mga propeta. Ang mga propeta ang nakadungog sa mga mensahe gikan sa Dios ug unya isulti ngadto sa mga tawo ang mga mensahe sa Dios.
Si Elias mao ang propeta sa panahon nga si Ahab ang hari sa gingharian sa Israel. Daotan nga tawo si Ahab ug ginatukmod niya ang mga tawo nga mosimba sa mini nga dios nga ginganlan ug Baal. Unya giingnan ni Elias si Ahab, “Walay ulan o yamog sa gingharian sa Israel hangtod nga moingon ako.” Nakapasuko kini pag-ayo kang Ahab.
Giingnan sa Dios si Elias nga moadto sa sapa didto sa kamingawan aron magtago didto kay gusto siyang patyon ni Ahab. Ginahatdan lamang siya sa mga langgam ug pan ug karne kada buntag ug gabii. Si Ahab ug ang iyang mga sundalo nangita kang Elias, apan wala gayod nila siya makit-i. Grabe na kaayo ang hulaw nga bisan ang mga sapa naghubas na.
Busa miadto si Elias sa silingan nga nasod. Ang usa ka balo ug ang iyang anak nga lalaki niana nga nasod hapit na mahutdan ug pagkaon tungod sa pagkawalay ulan nga mao ang hinungdan sa kagutom. Apan giatiman nila si Elias, ang Dios nagtagbo sa ilang mga panginahanglan aron nga ang ilang banga sa harina ug tibod sa lana dili mahutdan. Aduna silay pagkaon sa tibuok panahon sa kagutom. Nagpabilin si Elias didto sa pipila ka mga katuigan.
Paglabay sa tulo ka tuig ug tunga, gipabalik sa Dios si Elias didto sa gingharian sa Israel aron sultihan si Ahab tungod kay paulanon na sa Dios. Sa pagkakita ni Ahab kang Elias miingon siya, “Ania na gayod kining nagdala ug kasamok!” Mitubag si Elias, “Ikaw mao ang nagdala sa kasamok! Gisalikway nimo si Yahweh, ang tinuod nga Dios, ug misimba ka kang Baal. Dad-a ang tanan nga mga tawo sa gingharian sa Israel didto sa Bukid sa Carmel.”
Ang tanan nga katawhan sa gingharian sa Israel, apil na ang 450 nga mga propeta ni Baal, nangadto sa Bukid sa Carmel. Si Elias miingon sa mga tawo, “Hangtod kanus-a mag-usab-usab ang inyong mga hunahuna? Kung si Yahweh mao ang Dios, alagari siya! Kung si Baal dios, alagari siya!”
Unya giingnan ni Elias ang mga propeta ni Baal, “Pag-ihaw kamo ug turo nga baka ug andama kini ingon nga halad, apan ayaw sa paghaling. Mao usab ang akong buhaton. Ang Dios nga motubag pinaagi sa kalayo mao ang tinuod nga Dios.” Busa giandam sa mga pari ni Baal ang halad apan wala pa nila kini halingi.
Unya nag-ampo ang mga propeta ni Baal ngadto kang Baal, “Paminawa kami, Baal! Nag-ampo sila hangtod sa hapon ug nagsinggit-singgit ug gisamad-samaran nila ug kutsilyo ang ilang mga lawas, apan wala gayod sila gitubag.
Pagkahapon na giandam ni Elias ang halad sa Dios. Unya gisultihan niya ang mga tawo nga buboan ug dose (12) ka dagkong banga sa tubig ang ibabaw sa halaran hangtod nga nabasa ug maayo ang karne, ang kahoy, ug bisan ang yuta sa palibot sa halaran.
Unya nag-ampo si Elias, “Yahweh, Dios ni Abraham, Isaac, ug ni Jacob, ipakita karon kanamo nga ikaw ang Dios sa Israel ug pagmatuod nga ako gayod imong sulugoon. Tubaga ako aron kining mga tawhana makahibalo nga ikaw ang tinuod nga Dios.”
Dihadiha dayon, nahulog ang kalayo gikan sa langit ug nasunog ang karne, ang kahoy, ang mga bato, ang lapok, ug bisan pa ang tubig nga anaa sa palibot sa halaran. Sa dihang nakita kini sa mga tawo, nanghapa sila sa yuta ug miingon, “Si Yahweh mao ang Dios! Si Yahweh mao ang Dios!”
Unya miingon si Elias, “Ayaw ninyo paikyasa ang tanang propeta ni Baal!” Busa gidakop sa mga tawo ang mga propeta ni Baal ug gipahilayo nila sila gikan didto ug gipatay.
Unya giingnan ni Elias si Haring Ahab, “Balik dayon didto sa siyudad, tungod kay moulan na.” Sa kalit lang midag-om dayon, ug mibundak ang kusog nga ulan. Gipaundang ni Yahweh ang hulaw ug gipamatud-an nga siya ang tinuod nga Dios.
Human sa panahon ni Elias, nagpili ang Dios ug usa ka lalaki nga ginganlan ug Eliseo nga mahimong iyang propeta. Ang Dios nagbuhat ug daghan nga mga milagro pinaagi kang Eliseo. Usa sa mga milagro ang nahitabo kang Naaman, nga pangulo sa usa ka kaaway, nga adunay makalilisang nga sakit sa panit. Nakadungog siya mahitungod kang Eliseo busa miadto siya ug naghangyo nga ayohon siya. Giingnan siya ni Eliseo nga motuslob sa makapito sa Suba sa Jordan.
Sa sinugdanan nasuko si Naaman ug nagdumili tungod kay abi niya ug binuang lamang kadto. Kadugayan nausab ra ang iyang hunahuna ug mituslob sa makapito sa Suba sa Jordan. Sa kataposan niyang pagtunga, naayo na ang sakit sa iyang panit. Giayo siya sa Dios.
Daghan ang mga propeta nga gipadala sa Dios. Giingnan niya ang tanan nga mga tawo nga mounding na sa pagsimba sa mga diosdios ug magmakiangayon na ug magmaluluy-on na sa uban. Gipasidad-an sa mga propeta ang mga tawo nga kung dili sila moundang sa pagbuhat ug daotan ug magsugod pagtuman sa Dios, hukman sila sa Dios ingon nga sad-an, ug silotan niya sila.
Kasagaran, ang mga tawo wala motuman sa Dios. Kanunay nilang ginapasakitan ang mga propeta ug usahay gipamatay nila sila. Usa ka higayon niana, ang propeta nga si Jeremias gihulog nila sa atabay nga walay tubig ug gibiyaan hangtod nga mamatay. Nalubong siya sa lapok sa ilalom sa atabay, apan gikaluy-an siya sa hari ug nagsugo sa iyang mga sulugoon sa pagbira kang Jeremias pagawas sa atabay sa dili pa siya mamatay.
Nagpadayon ang mga propeta sa pagsugilon alang sa Dios bisan ug gidumtan sila sa mga tawo. Gipasidad-an nila ang mga tawo nga silotan sila sa Dios kung dili sila maghinulsol. Gipahinundoman usab nila sila nga moabot gayod ang gisaad sa Dios nga Mesiyas.
Istorya gikan sa Biblia: 1 Hari 16-18; 2 Hari 5; Jeremias 38