၁၃-ဘုရာꩻသျင်ꩻတွမ်ႏ ‘ဣစေရး’ သီး သေဘာꩻတူႏညီႏချက်

ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻ ဟဲ့ꩻလွေꩻသွူ ‘ဣစရေး’ လိုꩻမျိုꩻဖုံႏ ပင်ႏလယ်ႏနျာႏထျꩻတဲင် ဖျက်သော့ꩻထာꩻခြာꩻကန္တာရ တွော့ꩻ ဟဲ့ꩻလွေꩻခန်း ‘သိနာ’ ကဟဲ့ဒါႏကောင်ထျꩻနဝ်ꩻသွူ။ ကောင်နောဝ်ꩻနဝ်ꩻ ‘မောရှေ’ ကထီႏဒါႏ မေႏခိုးတကုဲင်တဝ်းသေင်ႏပုံနဝ်ꩻ ဗွိုန်ဗွိုန်ဝင်ꩻသွူ။ လိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ သိုမ်းဖုံႏယို တဲႏသေꩻခန်း ကောင်ခင်ႏထျꩻနဝ်ꩻသွူ။

ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻ ‘မောရှေ’ တွမ်ႏ ‘ဣစရေး’ လိုꩻဖုံႏကားကအဝ်ႏယို “သီဖုံႏ မဉ်ႏထိန်ꩻကံ ခွေကတိယို ခွေနဝ်ꩻ ပါလွဉ်ꩻသွူ သီဖဲ့ꩻချာတဲင် ဆောင်ႏရွက်ဖေႏ အမုꩻတောႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ သီဖုံႏ မဉ်ႏထိန်ꩻကံနဝ်ꩻ သီဖုံႏယို တန်ႏဖိုꩻကတန်ငါႏ ခွေကပဲင်ꩻဆဲင်ႏဒါႏ၊ သာႏသနာႏရေꩻ ဆဲင်ႏရာꩻ၊ ဘာႏသာႏရေꩻအွဉ်ငါႏသားဖုံႏတွမ်ႏ မဲ့ꩻအီထွာ စင်ႏကြယ်ႏ လိုꩻမျိုꩻ” မိန်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

ကထွိုင်ႏညသွံနီꩻ ဘုရာꩻသျင်ꩻ အီႏကျွꩻလင်ꩻ ဝွေꩻသီးထျꩻတဲင် လိုꩻဖုံႏအီႏမော့ꩻခွဲတွမ်ႏဘုရာꩻသျင်ꩻတွက်တာႏဖျင်ဆဲင်ꩻသေꩻခန်းဒျာႏ နဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻဆချာ ဘုရာꩻသျင်ꩻ အဝ်ႏ ‘သိနာ’ ကောင်နာလောင်း ကထွိုင်ႏကျွꩻလင်ꩻတွင်တျာႏဖုံႏ မေႏခူႏဖုံႏတွမ်း တန်ႏဖျွူႏခရာငဝ်းသန်ယို ထွာလွဉ်ခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ နောဝ်ꩻဆချာ ကောင်နာလောင်းယို ‘မောရှေ’ ထင်ႏခန်းဒျာႏတဖြာꩻလွုမ်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻ တွမ်ႏလိုꩻဖုံႏသဘောꩻတူႏညီႏမုꩻယို မာꩻခန်းကတိတောႏတဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဘုရာꩻသျင်ꩻရိုꩻ“ခွေနဝ်ꩻ ထွာသီထာꩻဝရဘုရာꩻသွူ။ ‘အီဂျစ်’ ကို ကကယ်ႏထန်ႏဖေႏဒါႏသီဖုံႏအသွဉ်းသယ်ႏဘဝတဲ့ ထွာခွေတဲင် ဘုရာꩻ လောင်းလင်ယို တွမ်ႏကိုႏကွယ်ႏမွိုန်း” မိန်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

“ထုသွူရျွုတ်ထု တွမ်ႏကိုႏကွယ်ႏမွိုန်း၊ ပွိုးနုဲင်းမုဲင်ꩻနဲးတဲင် ခွေနဝ်ꩻထွာသီ ထာꩻဝရဘုရာꩻတဆူႏလွုမ်ꩻသွူ။ ခွေနာႏမတောႏယို တွမ်ႏသွုံꩻလွဲမွိုန်း။ ဥပုသ်နီꩻ ဖေႏက ကြောင်းစင်ယို ထိန်ꩻသေꩻသေꩻချာချာ၊ တနယ်ꩻနောဝ်ꩻတွော့ꩻ သီထာꩻမာꩻကားကအဝ်ႏယို မာꩻသွူသူနီꩻတဲင် အုံပဆား တနီꩻတွော့ꩻ ယံကယူႏလꩻသွော့ꩻခွေ” မိန်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

“ရိုꩻသေႏသွော့ꩻ သီမွိုးဖာနီပါꩻ၊ ယံကသျောင်ႏသွော့ꩻ မာꩻသီဝင်ꩻသက်၊ တွမ်ႏပက်သက်မွိုန်းဝင်ꩻလမ်းသား၊တွမ်ႏတခွန်မွိုန်းဝင်ꩻတခြိုꩻဥစ္စာႏ၊ လဲဉ်ဝင်ꩻ၊ ဝင်ꩻမာ၊ ဝင်ꩻလမ်းတွမ်ႏဝင်ꩻကပဲင်ꩻဆဲင်ႏမန်ႏသမျှကားကအဝ်ႏယိုတွမ်ႏမဲဉ်လꩻသပ်မတ်မွိုန်း” မိန်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

ဘုရာꩻသျင်ꩻ ကတဲမ်းခါꩻဒါႏ ပညတ်တောႏ လုံးပျားနီပျားယို ဖေႏအပ်ခန်း ‘မောရှေ’ နဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻဖုံႏက လွိုက်နာႏဗာႏ ပညတ်တောႏ အလင်နဝ်ꩻလဲ့ အွဉ်ႏနယ်ႏသေꩻခါꩻသွူ။ လိုꩻကလွိုက်နာꩻဒါႏပညတ်တောႏဖုံႏယို ဘု ရာꩻသျင်ꩻ ကာႏကွယ်ႏပွိုးထွားဖေႏသွူတဲင် ထွာဖေႏထာꩻဟဝ် မင်္ဂလာႏဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ မဲဉ်ႏတလွိုက်ꩻနာႏ တဝ်း ဘုရာꩻသျင်ꩻပညတ်တောႏသားဖုံႏနဝ်ꩻ စီရင်ႏခါꩻ အီႏဖေႏအ ပဲစ် မိန်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။

ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻ မော့ꩻခွဲအီ ‘ဣစရေး’ လိုꩻမျိုꩻဖုံႏတာႏ ထွဉ်ႏ တယ်ႏခန်း သိုမ်းတန်တဖြုံႏတဲင် ဝွေꩻသီးဖုံႏ အီႏမာꩻဗာႏနုဲင်းမုဲင်ꩻ၊ တမုဲင်ꩻပါဗာႏ ဒေါ့ꩻနယ်တိကျခန်း အစျꩻအနျꩻအပေႏစားတဲင် မိန်း ခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻနဝ်ꩻ သိုမ်းယို အခန်ꩻဖေႏကထွာနီꩻခန်ꩻတဲင် အထာꩻဝယို ထွဉ်ႏရဲးသေႏခန်း ပီးဆိန်ႏနဝ်ꩻသွူ။ ဘုရာꩻသျင်ꩻ နောဝ်ꩻ အုံပီးဆိန်ႏဆꩻချာတဲင် သာႏသနာႏရေꩻဆဲင်ꩻရာꩻ မဟာႏနာႏယကဖုံႏယို ထွဉ်ႏနွို့သော့ꩻ ဝွေꩻအခန်ꩻကိုနဝ်ꩻသွူ။

မော့ꩻခွဲအီ သိုမ်းဖဲ့ꩻငါယို ပူႏဇောႏအီတာႏ လိုꩻဖုံႏမာꩻသေꩻ စွဉ်ꩻကျဲꩻသက်ပလ္လင်ႏတဗာႏတဲင် မိဉ်ႏတလွိုက်နာႏတဝ်း ဘုရာꩻသျင်ꩻစီကမ်ꩻနောဝ်ꩻ ခင်ႏလမ်းယိုကို ထူႏလွဉ်ဗာႏသက်အဝ်ႏ တိရိစ္ဆာန်ႏတဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻဆချာဗွေႏဗွန်တန်တဖြာꩻနဝ်ꩻ မာꩻသီသွူ တိရိစ္ဆာန်ႏနောဝ်ꩻတဲင် ဒင်ႏစွဉ်ꩻကျဲꩻသက် ပလ္လင်လောင်း လဲ့မေႏပူႏဇောႏဗာႏ ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻ တိရိစ္ဆာန်ႏသွီႏယို ဒို့ꩻဗဉ်ႏအီ လိုꩻဖုံႏအပဲစ် မိန်းခန်းနုဲင်းနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ဘုရာꩻ သျင်ꩻနောဝ်ꩻ ထီႏနွောင်ꩻတဝ်းဒွုမ် လိုꩻဖုံႏအပဲစ်တဲင် ဘုရာꩻသျင်ꩻထာꩻထီႏနောဝ်ꩻ ထွာꩻလိုꩻကြောင်းစင်နဝ်ꩻသွူ။ ဘုရာꩻ သျင်ꩻနဝ်ꩻ ‘မောရှေ’ တွမ်ႏ ဝွေꩻဝေးကထွာဒါႏ ‘အာရွန်’ ယို လွိုက်ရွေꩻခန်း ဝွေꩻအဆုဲင်ꩻသားထွာ ဘာႏသာႏရေꩻ အွဉ်ငါသားနဝ်ꩻသွူ။

လိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ အီႏလွိုက်နာႏဘုရာꩻသျင်ꩻပညတ်တောႏဖုံႏယို သꩻဘောႏတူႏခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻ ခံႏ ထူႏသွူ ဘုရာꩻသျင်ꩻ လိုꩻမျိုꩻနွယ်ႏစုꩻ လွိုက်ရွေꩻတောႏတဲင် ဘုရာꩻသျင်ꩻယို ထွာꩻဘုရာꩻတဆူႏလွုမ်ꩻ ကိုယ်ႏကွယ်ႏ လွေꩻဒျာႏယိုလဲ့ သꩻဘောႏတူႏခန်းဒျာႏ နဝ်ꩻသွူ။

‘မောရှေ’ နဝ်ꩻ အုံကုဲင် ‘သိနာ’ ကောင်လောင်း ညစွဉ်ႏနေင်ႏပေါင်ꩻအာတဲင် တွမ်ႏဘုရာꩻသျင်ꩻ ဒေါ့ꩻရီ ခန်းဝင်ꩻငဝ်းနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ လိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ အုံပွိုး ‘မောရှေ’ သဲင်ꩻလွဉ် လဲင်ႏရွိုးနေးစွဉ်ႏနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻတွော့ꩻ ဝွေꩻ သီးဖုံႏနဝ်ꩻ လွဉ်သွူ ‘အာရုန်’ ထျꩻတဲင် အီႏကိုႏ ကွယ်ႏအီႏတာႏ ဘုရာꩻသျင်ꩻကိုယ်ႏစာႏ ဖေႏသွူခံꩻတွော့ꩻ ထွဉ်ႏမာꩻခန်း ရျွုတ်ထုတဗာႏနဝ်ꩻသွူ။ ဝွေꩻသီးဖုံႏ အနယ်ꩻယို ထွာပဲစ်မာႏတန်မွေး ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻသွူ။

‘အာရုန်’ နဝ်ꩻ ခံꩻရွျုတ်ထုယို မာꩻခန်း ဖိုးပေႏ ပွုံႏစံႏနဝ်ꩻသွူ။ လိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ကိုႏကွယ်ႏသွူ ရွျုတ်ထုတဲင် စွဉ်ꩻ ကျဲꩻပူႏဇောႏဆွိုက်လွေꩻခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွပ်ဝွေꩻသီး အပဲစ်ဖုံႏတဲင် ဘုရာꩻသျင်ꩻဒေါသ ထန်ႏခန်းဒျာႏထာꩻနဝ်ꩻသွူ။ ဘုရာꩻသျင်ꩻနောဝ်ꩻ အောဝ်ႏလွိုႏမာꩻ ကုဲင် ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ကွဲတွော့ꩻ ဖေႏကမာꩻသီမွိုန်း ဝွေꩻသီးဖုံႏယို ‘မောရှေ’ သျောက်ခါꩻ ဘုရာꩻသျင်ꩻတဲင် ဘုရာꩻသျင်ꩻလက္ခံႏသွူတွော့ꩻ ဝွေꩻသီးဖုံႏယိုလဲ့ မာꩻကုဲင်ထိုꩻတဝ်းဒွုမ်သွူ။

‘မောရှေ’ ကထွိုင်ႏလင်ꩻ ‘သိနာ’ ကောင်ထျꩻတဲင် ထူႏလင်ꩻပါ ဘုရာꩻသျင်ꩻကတဲမ်းခါꩻဒါႏ ပညတ်တောႏ ဆီပါꩻ လိတ်လုံႏ နီပျားနဝ်ꩻသွူ။ ‘မောရှေ’ ကထွိုင်ႏထီႏရွျုတ်ထုတဲင်သလျားသွူထာꩻတွော့ꩻထျꩻကုဲင်ထိုꩻခန်းလိတ်လုံးဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။

‘မောရှေ’ နဝ်ꩻ တွဲႏဖွန်ႏထိုꩻခန်းဒျာႏ ရွျုတ်ထုနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻက ထွိုင်ႏထွူ ရျွုတ်ထုဖွန်ႏနဝ်ꩻ ဖျောႏသွူအထီ တွော့ꩻ ဖေႏအွꩻခန်းလိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ဘုရာꩻသျင်ꩻနောဝ်ꩻ လိုꩻဖုံႏအလောင်း မာꩻခန်းကပ်ဘေꩻကျံꩻတဗာႏတဲင် လိုꩻဖုံႏသီ ထိုꩻအာခန်းဒျာႏနဝ်ꩻသွူ။

‘မောရှေ’ ကမာꩻကုဲင်ထိုꩻဒါႏ ပညတ်တောႏဆီပါꩻ လိတ်လုံးအ တွက်တာႏ နဝ်ꩻကိုယ်ႏစာႏ မာꩻယင်းခန်း လိတ်လုံးနီပျားနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻဆချာ ‘မောရှေ’ ထင်ႏဆွိုက်ယင်း ကောင်လောင်းတဲင် ဖေႏကခွင်ꩻလွစ် လိုꩻဖုံႏနဝ်ꩻ ဆုတောင်ꩻထဲင်းခန်းနဝ်ꩻသွူ။ ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻ နာႏသွူ ‘မောရှေ’ ငဝ်းတဲင် ခွင်ꩻလွစ်ဖေႏခန်း ဝွေꩻသီးဖုံႏနဝ်ꩻသွူ။ ပါတွမ်ႏ ပညတ်တောႏဆီပါꩻ လိတ်လုံႏတသာတဲင် ‘မောရှေ’ အဝ်ႏကောင်လောင်း လင်ꩻခန်းကောင်ထျꩻနဝ်ꩻသွူ။ နဝ်ꩻဆချာ ဘုရာꩻသျင်ꩻနဝ်ꩻ အဝ်ႏ ‘သိနာ’ ကောင်လောင်း ကတိ ကဖေႏခါꩻဒါႏ ‘ဣစရေး’ လိုꩻမျိုꩻဖုံႏ ခင်ႏလမ်းယို အွဉ်ငါဖေႏခန်းတဖူꩻနဝ်ꩻသွူ။

ဓမ္မလီꩻ ၁၉-၃၄ မꩻ သမ္မာႏလိတ်ကျမ်ꩻ ငဝ်းခြုဲင်း