Ruth
Ruth 1
Ruth 1:1-2
Napasamak nga idi
"Idi" wenno "Daytoy ti napasamak idi." Daytoy ket kadawyan a wagas iti panangirugi iti pakaistoriaan dagiti banbanag a napasamak iti napalabas.
kadagiti al-aldaw a nagturay dagiti ukom
"kabayatan ti tiempo nga indalan ken inturayan dagiti ukom ti Israel"
iti daga
Maipapan daytoy iti daga ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "iti daga ti Israel"(Kitaen:Assumed Knowledge and Implicit Information)
maysa a lalaki
"maysa a tao" Daytoy ket kadawyan a wagas a panangiyam-ammo iti maysa a karakter iti maysa nga istoria.
dagiti Efrata iti Bethlehem idiay Judah
Tattao dagitoy a nagtaud iti tribu ni Efraim a nagnaed idiay Bethlehem iti rehion ti Judea.
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
Ruth 1:3-5
nabati isuna a kaduana dagiti annakna a lallaki
"dagiti dua laeng nga annakna a lallaki ti adda kenni Naomi"(UDB)
nangalada...iti assawada
"nangasawada kadagiti babbai". Saanda a nangala kadagiti babbai nga adda ti asawanan.
manipud kadagiti babbai iti Moab
Nangasawa dagiti annak ni Naomi iti babbai a nagtaud iti tribu ti Moab. Agdaydayaw dagiti Moabita kadagiti didiosen.
ti nagan iti maysa...ti nagan ti maysa
"ti nagan iti maysa a babai...ti nagan ti maysa pay a babai" (Kitaen: INVALID translate/figs-explicit)
sangapulo a tawen
Sangapulo a tawen kalpasan a napan da Elimelec ken ni Naomi iti pagilian iti Moab, natay dagiti annakda a lallaki a da Mahalon ken Killion..
nabati
nabalo ni Naomi
INVALID comprehension/rut
Ruth 1:6-7
Nangngeganna iti rehion iti Moab
"Kabayatan nga agnanaed ni Naomi idiay Moab ket nangngeganna" Kaawatan a naggapu ti damag idiay Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "nangngegna manipud Israel kabayatan nga adda isuna idiay Moab" (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information
tinulungan ni Yahweh dagiti tattaona nga agkasapulan
Daytoy ket maysa nga "idiom" a naibaga a kas "binisitana dagiti tattaona" iti orihinal a teksto. Kayatna a sawen nga impangag ti Dios dagiti tattaona, ken nakitana iti pakasapulanda ket sinabetna dagitoy. (Kitaen: INVALID translate/figs-idiom)
Pinanawanna garud iti lugar nga ayanda
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "pinanawanna ti lugar iti Moab a pagnanaedanna"(Kitaen: INVALID translate/figs-explicit)
dagiti manugangna
manugang- dagti babbai a nangasawa kadagiti annak a lallaki ni Naomi.
nagdaliasatda iti dalan
"nagnada iti dalan"
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
Ruth 1:8-10
kadagiti manugangna
manugang- "assawa dagiti annakna a lallaki" wenno "dagiti balo dagiti annakna a lallaki"
Tunggal maysa kadakayo
Makisarsarita ni Naomi iti dua a tao, isu nga ti pagsasao nga addaan iti dua a pannakausar iti sao a "kayo" ket mabalinna nga aramaten bayat iti amin a panagsaritana. (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]])
pagtaengan dagiti innayo
Mabalin nga ipatarus daytoy a kas: "iti balay iti innayo"
panangipakitayo iti kinapudnoyo
Mabalin nga ipatarus daytoy a kas: impakitayo a napudno kayo"
kinapudnona
Ti Hebreo a sao ditoy ket iramanna ti kapanunotan maipanggep iti ayat, kinaimbag ken kinamatalek.
kadagiti natay
"kadagiti assawayo a natay." Dakdakamaten ni Naomi dagiti dua nga annakna a lallaki a natay. (Kitaen: Idiom)
Ipaluboskoma
"itedna kadakayo" wenno "ipalubosna a maaddaankayo"
inana
Ditoy, ti "inana" ket iramanna iti talged iti pannakiasawa.
iti balay iti baro nga asawa
kaduada ti baro nga assawada, saan nga asawa iti sabali. Agpada a dakdakamatenna daytoy ti napisikalan a balay ken ti salaknib manipud iti pannakaibabain gapu iti pannakiasawa.
nagsangitda iti napigsa
Kayatna a sawen daytoy a nagsangit dagiti dua nga annak a babbai iti napigsa wenno nasaem ti panagsangitda. (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_idiom]])
Sumurotkami kadakayo nga agsubli
Ditoy ti sao a "kami" ket maipapan laeng kada Orfa ken Ruth saan a ni Naomi.(Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]])
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]
Ruth 1:11-13
Apay a sumurotkayo kaniak?
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Awan mamaayna no sumurotkayo kaniak" wenno "Saan a rumbeng a sumrotkayo kaniak." (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])
dda pay kadi aya ti annak a lallaki iti tianko a para kadakayo, tapno agbalinda nga assawayo?
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Makitayo a saanen a mabalin a maaddaanak pay iti annak a lallaki nga agbalin nga assawayo."(Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])
baketak unayen tapno maaddaan pay iti asawa
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "nataenganak unayen tapno mangasawa ken maaddaan iti annak"(Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_explicit]])
agpasngayak iti
"aganak" wenno "mangipasngay iti maladaga" (Kitaen:[[:ilo:ta:vol2:translate:figs_euphemism]])
urayenyo kadi ngarud agingga a dumakkelda? Aguraykayo kadi ket saankayo a mangasawa ita?
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Saan, awan duadua a saan!" Daytoy ket mabalin met nga ipatarus a kas "saanyo nga urayen agingga a dumakkelda tapno asawaenyo ida. Pilienyo ti mangasawa itan." (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])
Maladingitanak unay
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "maladingitanak unay nga awan iti assawayo" (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_explicit]])
gapu ta maibusoren kaniak ti ima ni Yahweh."
Dakdakamaten ti sao nga "ima" ti pannakabalin ni Yahweh. (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]
Ruth 1:14-15
pinigsaanda dagiti timekda ket nagsangitda
Kayatna a sawen daytoy ket nagsangitda iti napigsa wenno nagsangitda a sililiday. (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_idiom]])
Dumngegka
Ti kayatna a sawen ditoy iti "Dumngegka" ket "Kitaem a naimbag."
nagtalinaed kenkuana
"nakaarakup kenkuana." Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "nagkedked a mangibati kenkuana" wenno "saanna a panawan isuna." (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_explicit]])
abiratmo
abirat- "ti asawa ti kabsat a lalaki ti asawam" wenno "ni Orfa"
kadagiti diosna
Sakbay nga inasawa dagiti annak ni Naomi da Ruth ken ni Orfa, agdaydayawda kadagiti dios iti Moab. Idi nagasawadan, inrugidan ti agdayaw iti Dios ni Naomi.
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
Ruth 1:16-18
sadinoman a pagnaedam
"no sadino iti paggianam"
agbalin a tattaok dagiti tattaom
Dakdakamaten ni Ruth dagiti tattao ni Naomi, dagiti Israelita. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "dagiti tattao iti pagiliam ket ibilangko a kas bukodko a tattao" wenno "ibilangko a bukodko a kabagian dagiti kabagiam"
Dusaennak koma ni Yahweh, ken uray nakarkaro pay
Daytoy ket kadawyan a panagsao dagiti Judio a ti kayatna a sawen ket "Dawatek a dusaennak ti Dios no saanko tungpalen ti imbagak." Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "saan koma nga ipalubos iti Apo no!" (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:figs_idiom]])
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
Ruth 1:19-21
amin nga ili
"tunggal maysa iti ili (UDB)
Naomi
Ti kayat a sawen ti nagan ti babai ket "pakaragsakak".
Napait
Daytoy ti pannakaipatarus iti kayatna a sawen ti nagan. Masansan met a maipatarus daytoy a maiyannurot iti pannakaibalikasna a kas "Mara." (Kitaen:[[:ilo:ta:vol1:translate:translate_names]])
Pimmanawak a napnoan, ngem pinagawidnak manen nga awanan
Idi pinanawan ni Naomi ti Bethlehem, sibibiag ti asawana ken dagiti annakna a lallaki, ket naragsak isuna. Pinabasol ni Naomi ni Yahweh iti pannakatay iti asawana ken dagiti annakna a lallaki, ibagbagana a pinagawidna ni Naomi idiay Bethlemem a saanna a kadua ida, ket ita isuna ket naladingit ken saan a naragsak.
inlunodnak
"pinarigatnak"
pinarigatnak
"Nangiyeg iti riribuk kaniak" wenno" nangted iti "didigra kaniak"
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
[[:ilo:bible:questions:comprehension:rut:01]]
Ruth 1:22
ngarud ni Naomi ken ni Ruth
Daytoy ket paggibusan iti salaysay. Iti ingles markaanna daytoy babaen iti sao a "ngarud." Kitaem no kasanom a markaan iti pagsasaoyo iti pagleppasan wenno paggibusan iti salaysay ket aramidem met ti kasta.
idi mangrugi ti panagapit iti sebada
"idi mangrugrugi pay laeng nga agapit dagiti mannalon iti mulada a sebada."
Ruth 2
Ruth 2:1-2
Ita, ti asawa ni Noami
Ipakaamo dagitoy a sasao ti baro a pakaammo sakbay nga agtuloy ti istoria. Mabalin nga addaan ti wagas ti pagsasaoyo iti panangibaga iti baro a pakaammo.
nabaknang ken mabigbigbig
"mabigbigbig, nabaknang a tao" Kayatna a sawen daytoy a nabaknang ken mabigbigbig ni Boaz iti lugarna, nga addaan iti nasayaat a pakasaritaan.
ni Ruth a Moabita
Naituloy ti istoria ditoy. Masapul a kitaeyo no kasano mangirugi manen ti istoria ii pagsasaoyo kalpasan iti apagbiit a panagsardeng.
Moabita
Daytoy ket sabali pay a wagas iti panangibaga iti babai ket naggapu iti pagilian wenno tribu ti Moab.
agtudtod iti dawa
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "agurnong kadagiti dawa a nabati dagiti agan-ani" wenno "agpidut kadagiti dawa a nabati dagiti agan-ani"
dawa
"ti dawa" wenno "ti ungkay." Ti "dawa" ket passet iti mula nga addaan iti bukel.
ti siasinoman a pakasarakak iti pabor
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "No siasinoman iti mangipalubos kaniak nga agtudtod"
anakko
Ay-aywanan ni Ruth ni Naomi a kas bukodna nga ina.Siguradoem a mabalin nga usaren daytoy a sao iti pagsasaoyo para iti maysa a tao a saan met a pudno nga anak.
Ruth 2:3-4
Pagammoan, ni Boaz
Ti sao a "pagammoan" ket ipakaammona kadatayo panagsangpet ni Boaz idiay taltalon a maysa a napateg a pasamak. Mabalin nga adda iti umno a wagas iti pagsasaoyo iti panangiyam-ammo iti napateg a pasamak wenno panangiyam-ammo kadagiti tattao iti istoria.
"Bendisionannaka
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "ipaayannaka kadagiti nasayaat a banbanag" wenno " paragsakennaka"
Ruth 2:5-7
Siasino a tao iti nakaibilangan daytoy a balasang?
Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Salsaludsoden ni Boaz ti maipapan iti asawa ni Ruth wenno 2) Salsaludsoden ni Boaz ti maipapan kadagiti nagannak wenno mangay-aywan kenni Ruth.
mangimatmaton
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "mangiturturay" wenno "mangidadaulo"
balay
"kalapaw" wenno" paglinungan. Daytoy ket paglinungan wenno kalapaw idiay taltalon a mangted ti linong manipud iti darang ti init.
Ruth 2:8-9
Dumdumngeg ka kadi kaniak
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Dumngegka kaniak, anakko" wenno "Denggem a naimbag ti ibagbagak kenka, anakko" (kitaen idiay: INVALID translate/figs-rquestion)
anakko
Daytoy ket wagas iti panangraem iti maysa a balasang. Saan a pudno nga anak ni Boaz ni Ruth, isu siguradoen nga iti pannakaipatarusna ket saan a kasdiay iti kaipapananna.
Siputam laeng
Mabalin a maipatarus a kas : "Siputam ti talon" wenno "Kitaem a nalaing" ( (Kitaen idiay: INVALID translate/figs-idiom
Saan kadi a binilinkon dagiti lallaki a saandaka an-anoen
Sinaludsod daytoy ni Boaz tapno iyunay-unayna ti naaramidnan a banag tapno matulonganna ni Ruth. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Binilinkon iti nainget dagiti lallaki...sika." (Kitaen: Rhetorical Question)
lallaki...babbai
"dagiti agtutubo a lallaki a trabahador...agtutubo a babbai a trabahador." Tallo a daras a nausar ti sao a "lallaki" a maipapan kadagiti agtutubo a lalaki nga agan-ani idiay taltalon. Iti dadduma a pagsasao ket ibagada daytoy iti maysa laeng a sao, ket adda pay sabali a saoda nga iti kayatna a sawen ket trabahador a babbalasang wenno agtutubo a babbai.
sinakdo
Ti kayat a sawen iti "agsakdo" ket agkaud iti danum manipud iti bubon wenno agkaud manipud iti nakaikargaanna.
Ruth 2:10-12
Ket nagrukob ni Ruth iti sangoanan ni Boaz, a maisagsagid ti ulona iti daga
Dagitoy ket wagas iti panagraem. Rinaemna ni Boaz gapu iti panagyamanna iti inaramid ni Boaz kenkuana. Wags pay daytoy iti panangipakita iti panagpakumbaba.
gan-gannaet
Inkari ni Ruth ti kinapudnona iti Dios ti Israel iti nalimed, ngem ammo dagiti tattao a Moabita isuna.
Naipadamag kaniak
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Impadamag dagiti tattao kaniak" wenno" imbaga dagiti tattao kaniak."
gungonaannaka
"subadannaka" wenno "subalitan"
Awatemkoma iti naan-anay a gunggona manipud ken ni Yahweh
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Subadannaka koma ni Yahweh iti ad-adu pay ngem ti intedmo."(Kitaen idiay: INVALID translate/figs-parallelism
a ti sirok iti payakna ket nakasarakka iti pagkamangan
Tapno mailadawan iti panangsalaknib ti Dios kadagiti amin nga agtalek kenkuana, inyarig ni Boaz daytoy iti ina a billit a mangsalipengpeng kadagiti piyekna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "a kimmamangka iti natalged a panangaywanna." (Kitaen idiay: INVALID translate/figs-metaphor)
Ruth 2:13
Makasarakak koma iti pabor iti imatangmo
"Umawatak koma iti parabur manipud kenka", wenno, "Pangngaasim ta awatennak."
Ruth 2:14
Idi pannangan
Maipapan daytoy iti pannangan ti pangngaldaw a taraon.
isawsawmo ti napirsaymo iti arak
Daytoy ket gagangay a taraon idiay taltalon. Nakadalupisak dagiti tattao iti daga nga adda ap-apna a lupot, adda met malukong iti arak ken naiplato a napirsay a tinapay iti nagtetengngaanda. Isawsawda ti tinapayda iti arak tapno mabasa ket maaddaan ti raman sakbay a kanenda daytoy.
suka
Daytoy ket pagsawsawan iti tinapay. Iburo dagiti Israelita iti nabaybayag ti inlasinda nga arak tapno agbalin a suka.
Ruth 2:15-16
Idi timmakder a mapan agtudtod, binilin ni Boaz dagiti agtutubo a lalaki
Iti maipapan iti pannangted iti bilin, mabalin nga adayon ti ayan ni Ruth a saannan a mangngeg dagiti imbilin ni Boaz. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Ket idi timmakder ni Ruth a mapan manen agtudtod, sililimed nga imbaga ni Boaz kadagiti agtutubo a lallaki."
uray kadagiti binettek
Ti kayat a sawen iti sao nga "uray" ditoy ket "no ania iti kadawyan nga ar-aramidenda". Binilin ni Boaz dagiti trabahadorna a bay-anda ni Ruth nga agtudtod uray iti aglawlaw dagiti binettek. Saan a maipalubos kadagiti dadduma a tattao nga agtudtudtod iti asideg dagiti naanin a trigo wenno sebada.
tubngaren
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: " Saanyo a pabainan isuna" wenno "Saanyo nga ibabain isuna"
manguyoskayo iti sumagmamano a ginapas manipud kadagiti nareppet, ket panawanyo dagitoy tapno
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "aguyoskayo kadagiti ungkay manipud kadagiti nareppet ket baybay-anyo a nakawara para kenkuana" wenno "igagarayo a mangibati kadagiti ungkay tapno pidutenna"
Ruth 2:17-18
inirikna
Insinana ti bukel manipud kadagiti taep ken ungkay, nga isu iti maibelleng.
agarup maysa nga efa
"agarup 22 a litro ti sebada" ( Kitaen idiay: INVALID translate/translate-bvolume)
nakita ti katuganganna
nakita ni katuganganna**- " nakita ni Naomi"
Ruth 2:19-20
Sadino ti nagtudtodam ita nga aldaw? Sadino iti napanmo nagtrabahoan
Agpada a banag ti imbaga i Naomi iti dua nga agsabali a wagas a mangipakita a maragsakan unay isuna a mangammo no ania iti napasamak kenni Ruth iti dayta nga aldaw. (Kitaen idiay: INVALID translate/figs-parallelism
isu a nagtalinaed ti kinapudnona
"isu a nagtultuloy a napudno." Nalagip ni Boaz dagiti pagrebbenganna kenni Naomi kas maysa a kameng iti pamilia. Ngem ditoy, mabalin a ni Yahweh iti dakdakamaten ni Naomi, ti agtigtignay babaen kenni Boaz a mangipakita ti parabur ken kinaimbagna kadakuada iti amin a masapulda.
kadagiti sibibiag
"kadagiti sibibiag pay laeng a tattao" Ni Naomi ken Ruth dagiti "sibibiag."
kadagiti natay
"dagiti natayen a tattao." Ti asawa ni Naomi ken dagiti annakna a lallaki dagiti "natay."
asideg a kabagiantayo, maysa kadagiti kabagian a lallaki nga adda pagrebbenganna a mangaywan kadata
Naulit ti maikadua a ragup ti sasao tapno maiyunay-unay ti immuna.
kabagian a lallaki nga adda pagrebbenganna a mangaywan
adda pagrebbenganna a mangaywan** - lalaki nga asideg a kabagian a mangtulong iti nabalo nga awanan anak manipud iti kinapanglaw babaen iti panangasawana iti daytoy ken tapno maaddaanda iti anak. Tagikuaenna manen ti daga a napukaw dagiti kabagianna gapu ti kinapanglaw ken subbotenna dagiti kameng iti pamilia a nangilako kadagiti bagbagida iti pannakatagabu.
Ruth 2:21-22
Kinapudnona, kinunana kaniak
"Kinunana pay kaniak." Ipakpakitana daytoy a ti sumaruno nga ibaga ni Boaz kenni Ruth ket isu iti kapapatgan.
makikuyogka kadagiti
"makipagtrabaho"
saanka a madangran
Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) dagiti dadduma a trabahador ket mabalin a ranggasanda ni Ruth wenno ramesenda 2) wenno iti sabali a talon saan nga ipalubos iti akinkukua nga agtudtod isuna agingga a malpas iti panagaani.
Ruth 2:23
Nakikuyog
Ket nagtudtod ni Ruth iti talon ni Boaz a kaduana dagiti trabahadorna kabayatan ti aldaw tapno natalged isuna.
Ket nakipagnanaed isuna iti katuganganna.
Matmaturog ni Ruth iti balay ni Naomi iti rabii.
Ruth 3
Ruth 3:1-2
katugangan
Ni Naomi ket ina ti natay nga asawa ni Ruth
Anakko
Nagbalin nga anak ni Naomi ni Ruth babaen iti panangasawa kenkuana ti anak a lalaki ni Naomi ken gapu iti kinasayaatna kenni Noemi kalpasan iti panagsublida idiay Bethlehem.
saan kadi a rumbeng laeng nga agbirukak iti lugar a paginanaam?
Inusar ni Naomi daytoy a saludsod tapno ibagana kenni Ruth ti panggepna nga aramiden. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Masapul a mangbirukak iti lugar a paginanaam" wenno " Masapul a mangbirukak iti agbalin nga asawam a mangaywan kenka" (Kitaen idiay: INVALID translate/figs-rquestion)
saan kadi a kabagiantayo
Mabalin nga inusar ni Naomi daytoy a saludsod tapno ipalagipna kenni Ruth ti maysa a banag nga imbagana idin kenkuana. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "kabagiantayo isuna" (Kitaen idiay: INVALID translate/figs-rquestion)
Ammom kadi
Ipakpakita daytoy a balikas a dagiti sumaruno a salaysay ket napateg.
agilaid
Ti kayat a sawen iti panaglaid ket panangisina iti bukel manipud iti taep babaen iti panangilaid daytoy iti angin.
Ruth 3:3-5
lukaisam iti sakana
Ti kayatna a sawen daytoy nga ikkaten ti kagay wenno ules a naiyabbong ti sakana tapno malammiisan.
agidda ka sadiay
"agiddaka iti sakaananna
Ket ibagananto kenka ti aramidem
Ti umno a kaugalian iti dayta a panawen ket saan a nalawag, ngem kadawyan a maawatan ken maawat a kaugalian para iti babai nga ibagana iti lalaki a kayatna nga asawaen isuna. Maawatan ni Boaz dayta a kaugalian ket adda kenkuana awatenna wenno saan ti indiaya ni Ruth.
ibagananto
"Inton makariing isuna, ibagananto"
Ruth 3:6-7
mayat iti riknana
"napnek isuna" wenno " nasayaat iti riknana." Saanna a kayat a sawen a nabartek ni Boaz.
Nagin-inayad ngarud nga immasideg
"immasideg iti nalimed" wenno "nagin-inayad isuna nga immasideg tapno awan makangngeg kenkuana"
linukaisanna ti saka
"inikkatna ti ules iti sakana"
nagidda
"nagidda iti sakaananna"
Ruth 3:8-9
Napasamak iti
Nausar daytoy a ragup iti sasao ditoy a mangmarka iti napateg a pasamak iti istoria, no iti pagsasaoyo ket addaan ti wagas ti panangaramid iti daytoy, mabalin nga usarenyo ditoy.
tengnga ti rabii
"iti tengnga ti rabii"
nakigtot
Saan a nalawag no ania iti nakakigtotan ni Boaz. Mabalin a gapu ta nalamiisan dagiti sakana.
babai nga agid-idda iti sakaananna
Ti babai ket ni Ruth, ngem saan a mabigbig ni Boaz isuna idiay kasipngetan.
iti babai nga adipenmo
Nagsao a sipapakumbaba ni Ruth kenni Boaz
iyaplagmo ti kagaymo iti babai nga adipenmo
Daytoy ket "idiom" a para iti panagasawa . Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "asawaennak."(Kitaen idiay: INVALID translate/figs-idiom)
asideg a kabagian
asideg a kabagian nga addaan iti naisangsangayan a pagrebbengan kadagiti nainayon iti pamiliada.
Ruth 3:10-11
Anakko
Inaramat ni Boaz daytoy a sao kas panagraemna kenni Ruth kas ub-ubing a babai.
ad-adda a kinasayaatmo ita ngem idi damo
"nasaysayaat ita ngem idi"
idi damo
Daytoy ket maipapan iti panangaywan ni Ruth iti katuganganna babaen iti panakinaedna kenkuana ken panagtudtodna tapno adda taraonda.
gapu ta saanka a nangsapul
"saanka a napan." Mabalin met koma a baybay-anen ni Ruth dagiti pagkasapulan ti katuganganna ket mapan mangasawa iti saan a kabagian ni Naomi.
Ruth 3:12-13
kabagiam nga as-asideg ngem siak
Pagrebbengan dagiti asideg a kabagian a lalaki a tulongan dagiti balo.
no kayatna a tungpalen ti pagrebbengan kenka kas maysa a kabagian a lalaki
"no saanna nga asawaen ti nabalo nga asawa iti kabagianna ken agbalin nga ama iti annak para iti natay a kabagianna" (See: INVALID translate/figs-explicit)
kenni Yahweh a sibibiag
"agingga a sibibiag ni Yahweh." Daytoy ket kadawyan a sapata dagiti Hebreo.
Ruth 3:14-15
sakbay a mabigbig ti siasinoman iti sabali a tao
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: "kabayatan a nasipnget pay"
kagay
lupot nga us-usaren dagiti babbai kadagiti abagada
dadakkel a takal iti sebad
Saan a naibaga iti usto a kadagupanna. Umanayen daytoy a maibaga nga adu, ngem umdas laeng a mabagkat ni Ruth nga agmaymaysa. Agarup 30 kilo kuna ti dadduma.
impabagkat daytoy kenkuana
Nadagsen unay ti bukel isu a masapul ni Ruth iti mangtulong kenkuana a mangibuat iti kargana a mangbagkat iti daytoy.
Kalpasanna ket napanen ni Boaz idiay siudad
"Napan ni Boaz", kuna iti kaaduan a manuscript, ngem kuna iti dadduma, "Napan ni Ruth". Nagduma iti nakaitarusan iti Ingles. Ngem iti kangrunaan a napili ket "Napan ni Boaz."
Ruth 3:16-18
Kumustaka, anakko
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "Ania ti napasamak, anakko?" wenno "Ania ti inaramid ni Boaz kenka, anakko?"
Saanka nga agawid ken ni katugangam nga awanan
"Saanka agawid nga ima-ima" wenno "Saanka mapan nga awan pulos" wenno mabalin a maipatarus daytoy a kas : "Siguradoem nga iyawidmo" (Kitaen idiay: INVALID translate/figs-litotes)
marisut daytoy a banag
Maipanggep daytoy iti pangngeddeng no siasino iti manggatang iti sanikua ni Naomi ken mangasawa kenni Ruth.
Ruth 4
Ruth 4:1-2
ruangan
"ruangan iti siudad" wenno "ruangan iti Bethlehem." Daytoy ti kangrunaan a pagunegan iti naaladan nga ili ti Bethlehem. Adda iti lugar iti asideg ti ruangan a paguummongan tapno mapagtutungtungan dagiti banbanag maipanggep iti komunidad.
panglakayen iti siudad
"dagiti mangidadaulo iti siudad"
asideg a kabagian
Daytoy ti kaasetgan a kabagian ni Elimelek
Ruth 4:3-4
Ni Naomi...ilaklakona ti paset iti daga
Pagrebbengan iti kabagian a lalaki a gatangen manen ti daga iti kabagianna a nailako ken pagrebbenganna nga aywanan ti pamiliana. Iti daytoy a pasamak, kasapulan a gatangen ti lalaki ti daga ni Naomi, asawaenna ni Ruth ken aywananna ni Naomi.
iti imatang dagiti
Patalgedanna daytoy ti tulagan.
subbotem
Ti kayatna a sawen daytoy ket gatangenna ti daga tapno agtalinaed a kukua iti pamilia.
siak iti sumaruno kenka
Ni Boaz ti sumarsaruno a kabagianda a lalaki a mabalin a manggatang iti daga.
Ruth 4:5-6
Iti kanito a gatangem...masapul nga alaem met
Inusar ni Boaz daytoy a sao a mangipakaammona iti kabagianna iti mainayon a pagrebbenganna no gatangenna ti daga.
manipud iti ima ni Naomi
Ibagbagi ti sao nga "ima" ditoy ni Naomi a makin-kukua iti daga. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "manipud kenni Naomi nga akin-kukua" (Kitaen:Synecdoche)
Ruth...asawa daydi natay a lalaki.
"Ni Ruth...ti balo ti putot a lalaki ni Elimelek"
tapno maitakder ti nagan ti natay
"tapno maaddaan isuna iti anak a lalaki nga agtawid kadagiti sanikua ken mangituloy iti nagan iti natay nga asawana.(UDB)
madadael iti bukodko a tawid
Masapul a mangtedto isuna iti paset ti kinabaknangna kadagiti agbalin nga anak ni Ruth.
Alaem iti karbengak mangsubbot
"Sika lattan iti mangsubbot" wenno "Sikan ti mangsubbot imbes a siak"
Ruth 4:7-8
Daytoy ti kaugalian idi
Ti nangisurat iti libro ket nanginayon iti palawag maipanggep iti kaugalian iti panagsisinnukat idi panawen ni Ruth. (Kitaen: Background Information)
idi
"un-unana a tiempo." Ipakaawatna daytoy a nagbaliwen ti kaugalian manipud idi napasamak ti istoria agingga a naisurat ti libro.
sapatosna
"sandalyas"
kaarubana
Maipapan daytoy iti tao a katulagna"
Ruth 4:9-10
kadagiti panglakayen ken kadagiti amin a tattao
Maipapan daytoy kadagiti amin a tattao nga adda idiay pagtataripnongan, saan a kadagiti tunggal maysa idiay ili.
kukua ni Elimelec ken amin a kukua ni Kilion ken Mahalon
Maipapan daytoy kadagiti amin a sanikua ti natay nga asawa ken annak a lallaki ni Naomi.
tapno maitakderko ti nagan ti natay iti tawidna
Ti umuna nga anak ni Ruth a lalaki ket maibilang nga anak ni Mahalon ket isu ti agtawid iti daga a ginatang ni Boaz manipud kenni Naomi. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "tapno maikkak isuna iti anak a lalaki a mangtawid iti sanikua ti natayen a tao"
ket saanto a mapukaw iti naganna
Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "tapno agtultuloy ti kaputotanna" wenno "tapno agnanayon nga adda ti kaputotanna" (kitaen idiay: INVALID translate/figs-litotes)
manipud ti ruangan iti lugarna
"kadagiti tattao iti ilina a Bethlehem"
Ruth 4:11-12
tattao nga adda idiay ruangan
"tattao nga aguummong iti asideg ti ruangan"
kas kada Raquel ken Lea
Dagitoy dagiti dua nga asawa ni Jacob, nga ti naganna ket nasukatan iti Israel.
nangitakder ti balay iti Israel
"nangipasngay iti adu nga ubbing nga isu ti nagbalin a nasion iti Israel"
rumang-ayka koma idiay Efrata
Ti Efrata ket ti nagan iti puli a nakaibilangan ni Boaz idiay Bethlehem.
Ti pagtaengam koma ket kas
Sibubuslon a pinaraburan ti Dios ni Juda babaen iti anakna a lalaki a ni Perez. Idawdawat dagiti tattao iti Dios a paraburanna met ni Boaz iti isu met laeng a wagas babaen kadagiti agbalin nga annak ni Ruth. (Kitaen: Metaphor)
impasngay ni Tamar ken Juda
Maysa met a balo ni Tamar. Naaddaanda iti anak kenni Judah, nga isu ti nangitultuloy iti nagan ti pamiliada.
babaen iti anak nga ited ni Yahweh kadakayo
Paraburan ni Yahweh iti annak ni Boaz babaen kenni Ruth.
Ruth 4:13-15
Innala ngarud ni Boaz ni Ruth
"inasawa ni Boaz ni Ruth" wenno "innala ni Boaz ni Ruth kas asawana"
a saannaka a pinanawan nga awanan iti asideg a kabagian
"nga isu ti nangipaay kenka ita nga aldaw iti nakasaysayaat unay nga asideg a kabagian" (Kitaen idiay: INVALID translate/figs-doublenegatives)
Nalatakto koma iti naganna
Maipapan daytoy iti kababalin ken nasayaat a pakasaritaan ti apoko ni Naomi.
mangpasubli ti biag
Nalabit a maipapan daytoy iti panagrag-o manen ni Naomi ken iti panagsubli ti namnamana iti biag gapu ta naaddaan isuna iti apoko. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "maysa a mangted iti rag-o manen kenka" wenno "maysa a mangpaubing manen kenka"(UDB)
mangpakaradkad kenka iti kinabaketmo
"isu ti mangaywan kenka inton bumaketka"(UDB)
a nasaysayaat kenka ngem ti pito nga annak a lallaki
Natay nga agpada dagiti annak ni Naomi ket saanda a nangibati ti annak, ngem naddaan ni Naomi iti apoko gapu ta nagpasngay ni Ruth iti anak a lalaki babaen kenni Boaz. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "nasaysayaat nga amang kenka ngem aniaman nga anak a lalaki" (Kitaen idiay: INVALID translate/figs-idiom)
Ruth 4:16-22
innala ni Naomi ti ubing
Maipapan daytoy iti panangiggem ni Naomi iti ubing. Siguradoem a ti panangibagam ket saan a kasla inyadayo ni Naomi ti ubing manipud kenni Ruth.
insadagna iti barukongna
"inyasidegna iti barukongna." Daytoy ket panangipakita iti ayat ken dungngo para iti ubing.
maysa nga anak a lalaki a naiyanak kenni Naomi.
"Ti ubing ket kasla anak ni Naomi." Maawatan nga ti ubing ket apoko ni Naomi, ken saan nga isuna ti nangipasngay.
ama ni David
"ama ni ari David" Numan pay ti "ari" ket saan a naibaga, nalawag kadagiti kaunaan nga agdengdenggeg a ni David ket isu ni Ari David. (kitaen idiay: INVALID translate/figs-explicit)