Amos
Amos 1
Amos 1:1-2
Sapasap a Pakaammo:
Agsasao ni Yahweh kenni Amos babaen iti padaniw a sao. (Kitaen: Poetry and Parallelism)
Agungor ni Yahweh idiay Sion; ipigsana ti timekna idiay Jerusalem
Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. Iunay-unay dagitoy a sasao nga agpukpukaw iti napigsa ni Yahweh bayat iti panagsaganana a mangukom iti pagilian. (Kitaen: parallelism)
dagiti banbanag...a naawat ni Amos...babaen iti paltiing
Amin a banag nga impakaawat ti Dios kenni Amos ket babaen iti nakita ken nangngegan ni Amos.
Agungor ni Yahweh
a kas iti 1) maysa a leon wenno 2) gurruod (Kitaen: metaphor)
Yahweh
Daytoy ti nagan ni Yahweh nga impakaamona kadagiti tattaona iti Daan a Tulag.
Amos 1:3-4
Gapu iti tallo a basol...wenno gapu iti uppat
"Gapu iti adu a basol...gapu iti adu unay a basol" wenno "Gapu...nakaro unay ti panagbasol" (Kitaen: idiom)
saanko nga ibabawi ti pannusa
"Awan duadua a dusaekto dagidiay a tattao" (Kitaen: litotes)
Amos 1:5
Pangsilpo a Salaysay ken Pakaammo:
Itultuloy ni Yahweh ti mensahena a panangukom iti Damasco
ti tao a mangig-iggem iti setro a nagtaud idiay Betheden
Daytoy ket ti agturturay iti dayta a siudad wenno rehion. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "ti agturturay iti" (Kitaen: Metonymy)
ti tao nga agnanaed idiay Biqat Aven
Impatarus ti dadduma a baro a patarus a ti kayat a sawen daytoy ket "Dagiti tattao nga agnanaed idiay Biqat Aven." Dagiti bersion a ti inusarna ket "ti tao", ti kayatna sawen daytoy ket ti ari.
Aven...Beteden...Kir
dagitoy ket nagan ti siudad (Kitaen: names)
eden
Sabali daytoy a lugar, saan a ti Minuyongan ti Eden.
ti tao a mangig-iggem iti setro
ti ari wenno pangulo (Kitaen: metonymy)
Amos 1:6-7
Gapu iti tallo a basol...wenno gapu iti uppat, saanko nga ibabawi ti pannusa
Daytoy ket padaniw a wagas. Saanna a kayat a sawen a daytoy ti apag isu a bilang dagiti basol a naaramid, ngem ibagbagana nga adu a basol ti makagapu iti panangukom ti Dios. Kitaen no kasano a naipatarus dagitoy a sasao idiay Amos1:3.
mapuoranto dagiti sarikedkedna
Ti panangukom ni Yahweh ditoy ket naisao a kasla apuy a mangib-ibus kadagiti sarikedked. (Kitaen: Metaphor)
Amos 1:8
ti tao a mangig-iggem iti setro a nagtaud idiay Askelon
Dagiti agturturay iti dayta a siudad wenno rehion. (Kitaen: Metonymy)
Ibaw-ingkonto ti imak a maibusor iti Ekron
Ti sao nga "ima" ditoy ket ti pannakabalin ni Yahweh nga usarenna maibusor kadagiti taga Ekron. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "dusaekto dagiti taga Ekron" wenno dadaelek ti Ekron (Kitaen: Metonymy)
Amos 1:9-10
Gapu iti tallo...wenno gapu iti uppat, saanko nga ibabawi ti pannusa
Kitaen no kasano a naipatarus dagitoy a sasao idiay Amos 1:3.
tulagan ti panagkakabsatda
"ti katulagan nga inaramidda tapno ibilangdakayo a kas kabsat"
Amos 1:11-12
Gapu iti tallo a basol iti Edom, wenno gapu iti uppat, saanko nga ibabawi ti pannusa
Kitaen no kasano a naipatarus dagitoy a sasao idiay Amos 1:3.
awan patingga ti pungtotna
"nagtultuloy ti ungetna agingga ita" (Kitaen:[hyperbole)
Teman...Bozra
Dagitoy ket nagan dagiti lugar.
mapuoranto dagiti palasio ti Bozra
ti panangukom ni Yahweh ket naisao a kasla apuy daytoy a mangib-ibus kadagiti lugar (Kitaen: Metaphor)
Amos 1:13
Gapu iti tallo a basol...wenno gapu iti uppat, saanko nga ibabawi ti pannusa
Kitaen no kasano a naipatarus dagitoy a sasao idiay Amos 1:3.
Amos 1:14-15
nga addaan iti bagyo iti aldaw ti alipugpog
"aggigiddanto a mapasamak dagiti saan a nasayaat a banag" (Kitaen: metaphor)
bagyo...alipugpog
dua a klase ti napigsa a bagyo
Amos 2
Amos 2:1
Gapu iti tallo...wenno gapu iti uppat, saanko nga ibabawi ti pannusa
Kitaen no kasano a naipatarus dagitoy a sasao idiay Amos 1:3.
apug
dapo dagiti napuoran a balay ti kabibe ken dadduma a klase a batbato
Amos 2:2-3
Pangsilpo a Salaysay ken Pakaammo:
Itultuloy ni Yahweh ti mensahena a panangukom kadagiti tattao ti Moab.
Keriot
Nagan daytoy ti maysa a siudad wenno ili.
Matayto ti Moab
"Matayto dagiti tattao iti Moab"
iti maysa nga arimbangaw
napigsa unay nga uni
ti ukom nga adda kenkuana
ti agturturay iti Moab
Amos 2:4-5
dagiti kinaulbodda
Daytoy a panangiyebkas ket nalabit a maipapan iti panagdaydayaw kadagiti palso a dios wenno "didiosen". Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "ti panagdaydayawda kadagiti didiosen" (Kitaen: Metaphor)
Dagiti kinaulbodda ti nangiyaw-awan kadakuada
"Gapu ta daydayawenda dagiti didiosen, nakaaramidda iti biddut" (Kitaen: personification)
Amos 2:6
Gapu iti tallo a basol...wenno gapu iti uppat, saanko nga ibabawi ti pannusa
Kitaen no kasano a naipatarus dagitoy a sasao idiay Amos 1:3.
Israel
dagiti tattao ti Israel
Amos 2:7-8
Badbaddekanda
dangran babaen iti panangigagara ken masansan a panangibaddek
iwalwalinda ti maidadanes
saanda a kayat a denggen no ibagbaga dagiti maidadanes a saan a patas ti panangtrato kadakuada. (Kitaen: idiom)
dagiti nagmulta
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: "dagiti pinagmultada" (Kitaen: Active or Passive)
Amos 2:9-10
Pangsilpo a Salaysay ken Pakaammo:
Itultuloy ni Yahweh ti mensahena a panangukom kadagiti tattao ti Israel.
a ti tayagna ket kas iti tayag dagiti sedro; napigsa a kas kadagiti lugo
"a natayag a kas iti katayagan a kayo nga ammom a natayag ken natibker a kas iti katibkeran a kayo nga ammom a natibker"
Amos 2:11-12
Pangsilpo a Salaysay ken Pakaammo:
Itultuloy ni Yahweh ti mensahena a panangukom kadagiti tattao ti Irael.
daytoy ti pakaammo ni Yahweh
Sarsaritaen ni Yahweh ti mismo a naganna tapno iyebkasna ti kinapudno ti ibagbagana. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “kastoy ti impakaammo ni Yahweh” wenno “kastoy ti impakaammok, Siak, a ni Yahweh” (Kitaen: First, Second, or Third Person)
Nangpataudak
"nangdutokak"
Saan kadi, tattao ti Israel?
Sinaludsod ni Yahweh daytoy a saludsod tapno iyunay-unayna ti imbagana. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Dakayo a tattao ti Israel, sigurado nga ammoyo a pudno ti imbagak!" Saan kadi, tattao ti Israel?
Amos 2:13-14
Pangsilpo a Salaysay ken Pakaammo:
Itultuloy ni Yahweh ti mensahena a panangukom kadagiti tattao ti Irael.
Kitaenyo
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Denggenyo" wenno "Ipangagyo ti ibagak kadakayo."
Kitaenyo, rumekenkayonto a kas iti panangrumek ti maysa a kariton a napno iti bukbukel iti maysa a tao
ti panangukom ni Yahweh kadagiti tattao ket idildiligna iti panangrumekna kadakuada babaen iti nadagsen a banag. (Kitaen: Simile)
Amos 2:15-16
Saanto a makatakder ti pumapana
"agsanodto ti pumapana"
saanto makalibas ti tao a napardas nga agtaray
"matiliwto ti napardas a tumataray"
ti tao a nakakabalio ket saananto a maisalakan ti bagina
"matayto ti tao a nakakabalio"
agtarayto a lamolamo
Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1)"agtaray nga awan dagiti armasna" wenno 2) "agtaray a lamolamo."(Kitaen: hyperbole)
daytoy ti imbaga ni Yahweh
Ipatarusmo dagitoy a sao a kas iti inaramidmo idiay Amos 2:11.
Amos 3
Amos 3:1-2
Dakayo a tattao ti Israel... iti sibubukel a pamilia nga inruarko iti daga ti Egipto
Agpada a bunggoy dagiti tattao ti dakdakamaten daytoy a dua a ragup ti sasao. Dagiti tattao a dakdakamaten ti Dios ket dagiti kaputotan dagiti inruarna iti Egipto.
iti sibubukel a pamilia
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "ti sibubukel a nasion" wenno "ti sibubukel a puli" (Kitaen: Metonymy)
dakayo laeng ti pinilik manipud kadagiti amin a pamilia iti daga. Isu a dusaenkayonto gapu iti amin a nagbasolanyo
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "dakayo laeng ti pinilik kadagiti amin a pamilia iti rabaw ti daga, isu a rumbeng nga agtulnogkayo kaniak" (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
Amos 3:3-4
Sapasap a Pakaamo:
Us-usaren ni Amos dagitoy a saludsod idiay bersikulo 3-6 tapno iparangna dagiti banbanag nga ammon dagiti tattao, no ania ti makagapu a mapasamak dagiti banbanag ken no ania ti pagbanagan dagiti banbanag a napasamak.
Agkuyog kadi a magna ti dua a tao no saanda a nagtulag?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Agkuyog laeng ti dua a tattao no nagtulagda." (Kitaen: Rhetorical Question)
Agngernger kadi ti leon idiay kabakiran no awan biktimana?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Agngernger laeng ti leon idiay kabakiran no adda biktimana." (Kitaen: Rhetorical Question)
Agngernger kadi ti ubing a leon idiay rukibna no awan nakemmegna?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Agngernger laeng ti bumaro a leon no nakatiliw isuna iti maysa a banag." (Kitaen: Rhetorical Question)
Amos 3:5-6
Sapasap a Pakaammo:
Us-usaren ni Amos dagitoy a saludsod idiay bersikulo 3-6 tapno iparangna dagiti banbanag nga ammon dagiti tattao, no ania ti makagapu a mapasamak dagiti banbanag ken no ania ti pagbanagan dagiti banbanag a napasamak.
Matiliw kadi ti billit iti palab-og nga adda iti daga no awan iti appan a naikabil para iti daytoy?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “Matnag laeng ti billit iti daga no nasiloan (Kitaen: Rhetorical Question)
Agpangato kadi ti silo manipud iti daga no awan nasiloanna?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “Agpangato laeng ti silo manipud iti daga no adda maysa a banag a nasiloan daytoy.” (Kitaen: Rhetorical Question)
No aguni ti trumpeta iti maysa a siudad, saan kadi nga agtigerger dagiti tattao?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “No mangngeg dagiti tattao ti uni ti trumpeta, agtigerger dagiti tattao.” wenno “No aguni ti trumpeta iti sudad, namnamaentayo nga agtigerger dagiti tattao.” (Kitaen: Rhetorical Question)
agtigerger
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “panagtigerger gapu iti buteng” wenno “agbuteng kadagiti kabusor ket agtigerger” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
Umay kadi ti didigra iti maysa a siudad no saan nga inyeg ni Yahweh daytoy?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “No umay ti didigra iti siudad, ni Yahweh ti nangiyeg iti daytoy.” wenno “No umay ti didigra iti siudad, ammotayo a ni Yahweh ti nangiyeg iti daytoy.” (Kitaen: Rhetorical Question)
Amos 3:7-8
Awan duadua a saan nga agtignay ti Apo a Yahweh no saanna ipakaammo...profeta
"Ipakaammo ti Apo a Yahweh nga umuna...kadagiti profeta sakbay nga adda aramidenna" (Kitaen: doublenegatives)
Nagngernger ti leon; siasino ti saan nga agbuteng?
Inusar ni Amos daytoy a saludsod tapno ipalagipna kadagiti tattao no ania ti tignayda no agngernger ti leon. Mabalin daytoy nga ipatarus kas: “Nagngernger ti leon; isu nga ammotayo a mabuteng ti tunggal maysa.” (Kitaen: Rhetorical Question)
Amos 3:9-10
Aguummongkayo
Bilin daytoy kadagiti kabusor ti Israel idiay Asdod ken Egipto
daytoy ti imbaga ni Yahweh
“daytoy ti imbaga ni Yahweh” wenno “daytoy ti sipapasnek nga imbaga ni Yahweh.” Daytoy a ragup ti sasao ket iyebkasna ti kinapudno ti amin a banag iti mensahe.
kitaenyo ti dakkel a riribok nga adda kenkuana
Ti sao a "kenkuana" ket dakdakamatenna ti siudad ti Samaria. Dagiti siudad ket masansan a nadakamatda a kas babbai. (Kitaen: Personification)
kitaenyo ti dakkel a riribok nga adda kenkuana
Ditoy, ti “dakkel a riribok nga adda kenkuana” ket ti buteng dagiti tattao gapu iti panagraranget sadiay. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “no kasano nga agraranget dagiti tattao iti Samaria” wenno “no kasano nga agraranget iti tunggal maysa dagiti tattao iti Samaria” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information and Abstract Nouns)
ti pannakaidadanes nga adda kenkuana
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “no kasano nga idadanes dagiti mangidadaulo dagiti tattao” wenno “ken no kasanoda a pagsagabaen dagiti tattano” (Kitaen: Abstract Nouns)
ta saanda nga ammo ti agaramid iti nalinteg
Ti dakdakamaten ti sao a "...da (saanda) ket dagiti tattao ti Samaria.
Agur-urnongda iti kinaranggas ken panakadadael
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “Ur-urnongenda dagiti banbanag a siraranggasda a tinakaw kadagiti dadduma” (Kitaen: Metonymy)
Amos 3:11-12
Kas iti panangispal ti agpaspastor...kastanto met iti pannakaispal dagiti Israelita...iti pannakaispal
Ti panangispal kadagiti Israelita ket idildilig ti Apo iti saan a nagballigi a panangispal iti maysa nga ayup manipud iti leon. Saanda a naispal amin. (Kitaen: Simile)
Kas iti panangispal ti agpaspastor iti dua laeng a saka wenno maysa a lapayag
Mabalin nga ilawlawag a padpadasen ti agpaspastor nga ispalen ti sibubukel nga ayup. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Kas iti maysa nga agpaspastor a padpadasenna nga ispalen ti maysa nga ayup manipud iti ngiwat ti leon, ngem dua laeng a saka wenno maysa laeng a pidaso ti lapayag ti kabaelanna nga ispalen” (See: Assumed Knowledge and Implicit Information)
ti suli laeng iti sofa wenno maysa laeng a pidaso ti ap-ap ti kama ti maisalbarda
Ipakpakita daytoy a ragup ti sasao a saaanda a naispal amin. Amin a sanikuada ket natakaw. Daytoy a paset iti Hebreo ket narigat a maawatan ken nagduduma ti pannakaipatarus dagiti dadduma a moderno a bersion.
Amos 3:13-14
iti balay ni Jacob
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “dagiti kaputotan ni Jacob” (Kitaen: Metonymy)
kastoy ti impakaammo ti Apo a Yahweh, ti Dios a mannakabalin amin
Dakdakamaten ni Yahweh ti mismo a naganna tapno iyebkasna ti kinapudno ti ibagbagana. Kitaen no kasano a naipatarus ti isu met laeng a ragup ti sasao "kastoy ti pakaammo ni Yahweh" idiay Amos 2:11. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “ kastoy ti impakaammo ni Yahweh nga Apo, ti Dios a mannakabalin amin" wenno "kastoy ti impakaammok, Siak a ni Yahweh nga Apo, ti Dios a mannakabalin amin (Kitaen: First, Second, or Third Person)
dagiti sara ti altar
Ti pagdaydayawan dagiti tattao kadagiti didiosenda ket kadagiti altarda. Iti ngatoen a suli dagiti altarda ket adda dagiti nasukog a landok a kasla sara ti toro. Dagitoy a sinansara ken simbolo ti kinapigsa dagiti didiosenda.
Amos 3:15
ti balay a pagtataenganda iti panawen ti lam-ek ken ti balayda iti kalgaw
"amin a babbalay" (Kitaen: merism)
marfil
dagiti ngipen ken sara dagiti dadakkel nga ayup
daytoy ti imbaga ni Yahweh
Ipatarusmo daytoy kas iti inaramidmo idiay Amos 2:11.
Amos 4
Amos 4:1-2
alaendakayto babaen kadagiti kaw-it ken dagiti nabati kadakayo babaen kadagiti banniit
Agpada ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao ken mangiyunay-unay a tiliwento dagiti kabusor dagiti tattao a kas iti panangtiliw dagiti tattao kadagiti ikan. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "abakendakayonto amin ken piliten dakayo a sumurot kadakuada" wenno "banniitandakayonto a kas iti ikan ket iyadayodakayo." (Kitaen: parallelism and metaphor)
dakayo a baka iti Basan, dakayo nga adda iti bantay ti Samaria
Dakdakamaten ni Amos dagiti babbai iti Israel nga agnanaed iti Samaria a kasla dagiti baka a mapakpakan a nasayaat. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “dakayo a nababaknang a babbai nga agnanaed kadagiti bantay ti Samaria, kayariganyo dagiti baka iti Basan a mapakpakan a nasayaat” (See: Metaphor)
Nagsapata ni Yahweh nga Apo babaen iti kinasantona
Kayatna a sawen daytoy a nagsapata ni Yahweh a mangaramid iti maysa a banag, ken impasiguradona nga aramidenna ti inkarina gapu ta nasantoan isuna.
dumtengto kadakayo dagiti aldaw
Ti dakdakamaten ti sao a "dakayo" ket dagiti babbai iti Israel nga agnanaed idiay Samaria, ngem karaman dagiti lallaki.
dumtengto kadakayo dagiti aldaw nga alaendakayto babaen kadagiti kaw-it
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “Dumtengto ti tiempo nga alaen dakayo dagiti kabusoryo babaen iti kaw-it” (Kitaen: Metaphor)
alaendakayto babaen kadagiti kaw-it ken dagiti nabati kadakayo babaen kadagiti banniit
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “tiliwendakayonto dagiti tattao a kas iti panangtiliw dagiti tattao kadagiti ayup, ket iyadayodakayo" (Kitaen: Parallelism and Metaphor)
Amos 4:3
rengngat iti pader ti siudad
dagiti paset iti pader iti siudad a dinadael dagiti kabusor tapno makastrekda
iti Harmon
iti amianan
daytoy ti imbaga ni Yahweh
Ipatarusmo dagitoy a sasao a kas iti inaramidmo idiay Amos 2:11. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "daytoy ti imbagak, siak a ni Yahweh" (See: First, Second, or Third Person)
maitappuakkayonto iti Harmon
"itappuakdakayto idiay Harmon" wenno "pilitendakayto dagiti kabusoryo a pumanaw iti siudad ket agturongkayo idiay Harmon" (Kitaen: activepassive)
Harmon
Nalabit a daytoy ket maysa a disso a saantayo nga ammo. Mabalin a ti dakdakamaten daytoy ket ti Bantay Hermon, ngem ti inusar dagiti kaaduan a baro a bersion ket "Harmon"
Amos 4:4-5
Mapankayo idiay Betel ket ipapasyo ti agbasol, mapankayo idiay Gilgal ket paadoenyo dagiti basbasolyo
"Gapu ta saanyo a kayat ti agbabawi, pakarkaroen dagiti datonyo idiay Betel ken Gilgal ti ungetko
Iyegyo dagiti datunyo...dagiti apagkapulloyo...Mangidatagkayo iti tinapay a kas sagut a panagyaman...iparammagyo dagiti daton a nagtaud iti nakemyo; ipablaakyo dagitoy
No adda wagas ti saoyo a mangipalawag a saan a kayat dagiti tattao a maawatan a ti panangaramid kadagitoy a banbanag ket awan iti maitedna a nasayaat kadakuada ngem itultuloyda latta nga ar-aramiden dagitoy, mabalin nga aramatem daytoy ditoy. (Kitaen: irony)
dagiti apagkapulloyo iti tunggal maikatlo nga aldaw
Imbes a "tunggal maikatlo nga aldaw," inaramat ti dadduma a patarus ti "tunggal maikatlo a tawen." Gapu ta kasapulan nga iyeg dagiti Israelita dagiti apagkapulloda iti Dios maminsan iti kada tallo a tawen.
Amos 4:6-7
saankayo a nagsubli kaniak
Mabalin nga ipatarus daytoy a kas: "saankayo a nagsardeng nga agbasbasol"
daytoy ti pakaammo ni Yahweh
Sarsaritaen ni Yahweh ti mismo a naganna tapno iyebkasna ti kinapudno ti ibagbagana. Kitaen no kasano a naipatarus daytoy idiay Amos 2:11. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “kastoy ti impakaammo ni Yahweh” wenno “kastoy ti impakaammok, Siak, a ni Yahweh” (Kitaen: First, Second, or Third Person)
Saanko pay a pinagtudo
"linappedak ti panagtinnak ti tudo kadagiti mulayo""
idi panawen nga adda pay iti tallo a bulan sakbay iti panagaapit
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "idi adda pay iti tallo a bulan nga agkasapulan iti tudo dagiti mulayo sakbay ti panagaapit" (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
Amos 4:8-9
Pinarigatkayo gapu iti panaglaylay ken buot
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: “Dinadaelko dagiti mulayo babaen iti panaglaylay ken panagbuot” (Kitaen: Metonymy)
saankayo a nagsubli kaniak
Ti panagsubli iti Dios ket ti panagpaituray kenkuana manen. Kitaen no kasano a naipatarus daytoy idiay Amos 4:6. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Saankayo a nagpaituray kaniak manen" (Kitaen: Metaphor)
daytoy ti imbaga ni Yahweh
Sarsaritaen ni Yahweh ti mismo a naganna tapno iyebkasna ti kinapudno ti ibagbagana. Kitaen no kasano a naipatarus daytoy idiay Amos 2:11. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “kastoy ti impakaammo ni Yahweh” wenno “kastoy ti impakaammok, Siak, a ni Yahweh” (Kitaen: First, Second, or Third Person)
Amos 4:10-11
Pinatayko dagiti agtutuboyo a lalaki babaen iti kampilan
Ditoy, "ti kampilan" ket ibagbagina ti gubat. Pinatay ti Dios ida babaen iti panangibaonna kadagiti kabusorda a makiranget kadakuada. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Impalubosko kadagiti kabusoryo a papatayenda dagiti tattaoyo iti gubat" (Kitaen: Metonymy)
impaalingasawko ti buyok iti kampoyo ket dimanun kadagiti agungyo
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Pinunnok ti angin iti nabangsit nga angot iti kampoyo" wenno "saanyo a maliklikan ti nabangsit nga angot iti kampoyo."
Kayariganyo ti sumsumged a bislak a naikkat iti apoy
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Ginuyodkayo a dagus manipud iti apuy a kasla kayo la sumsumged a bislak" wenno "intulokko a mapuorankayo bassit sakbay a ginuyodkayo a dagus manipud iti apuy (Kitaen: activepassive)
saankayo a nagsubli kaniak
Ti panagsubli iti Dios ket ti panagpaituray manen kenkuana. Kitaen no kasano a naipatarus daytoy idiay Amos 4:6. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Saankayo a nagpaituray kaniak manen" (Kitaen: Metaphor)
daytoy ti imbaga ni Yahweh
Sarsaritaen ni Yahweh ti mismo a naganna tapno iyebkasna ti kinapudno ti ibagbagana. Kitaen no kasano a naipatarus daytoy idiay Amos 2:11. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “kastoy ti impakaammo ni Yahweh” wenno “kastoy ti impakaammok, Siak, a ni Yahweh” (Kitaen: First, Second, or Third Person)
Amos 4:12-13
Pangsilpo a Salaysay ken Pakaammo:
Itultuloy ti Dios ti agsasao kadagiti Iraelita.
agsaganakayo a sumango iti Diosyo
Ibagbaga ni Yahweh daytoy tapno ballaaganna dagiti Israelita nga ukommennanto ida. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Agsaganakayo a sumango kaniak, a Diosyo" (Kitaen: First, Second, or Third Person and Assumed Knowledge and Implicit Information)
ti nangaramid kadagiti bantay... ipakpakaammona ti kapanunotanna...ti naganna
Saan a nalawag no ni Amos ti agsasao maipapan iti Dios, wenno ti Dios a mismo ti agsasao. No ti Dios a mismo ti agsasao, naipatarus koma daytoy kadagiti sao a "Siak" wenno "...ak". Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Siak a nangaramid kadagiti bantay...ipakaammok ti kapanunotak...ti naganko" (See: First, Second, or Third Person)
pagbalbalinenna a sipnget ti aldaw
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "ar-aramidenna nga agsapa ti rabii"
agbadbadek kadagiti nangangato a disso iti daga
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Agturturay iti entero a daga" wenno "agturturay uray kadagiti kangatoan a disso iti rabaw ti daga" (Kitaen: Metaphor)
Amos 5
Amos 5:1-2
balay ti Israel
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “dakayo a tattao ti Israel” wenno “dakayo a bunggoy dagiti Israelita” (Kitaen: Metonymy)
Natuangen ti birhen nga Israel...mangbangon kenkuana.
Mabalin daytoy a maipatarus a kas : Ti nasion nga Israel ket kas iti maysa a babai a natuang...awan iti tumulong a mangitakder kenkuana (Kitaen: Metaphor)
nabaybay-an isuna iti mismo a dagana
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “Binaybay-an isuna dagiti tattao” wenno “binaybay-anda isuna” (Kitaen: Active or Passive)
Amos 5:3
Ti siudad a rimmuar nga addaan iti sangaribo ket sangagasutto laeng ti mabati
Dagiti sao a "sangaribu" ken "sangagasut" ket dakdakamatenna dagiti soldado. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
sangagasutto laeng ti mabati
“sangagasutto laeng ti saan a mapapatay” wenno “sangagasutto laeng a soldado ti agtalinaed a sibibiag.” Ti sao a “mabati” ditoy ket dakdakamatenna dagiti soldado a saan a napapatay dagiti kabusor.
Amos 5:4-5
Sapulendak
"Umasidegkayo kaniak nga akiddaw iti tulong"
agladingitto ti Betel
"Maminpinsanto a madadael ti Betel" Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "umayto dagiti tattao ket dadaelendanto a maminpinsan ti Betel."
Amos 5:6-7
sumgiab isuna a kas iti apuy
"agbalinto isuna a kasla apuy a kellaat a sumgiab a mangdadael iti amin
Pagbalbalinen dagidiay a tattao a nasaem a banag ti hustisia ket ibelbellengda iti daga ti kinalinteg
ibagbagada a nasayaat dagiti dakes a banbanag ken ibilbilangda ti nasayat kas awan iti pategna
Pagbalbalinen dagidiay a tattao a nasaem a banag ti hustisia
wenno "balbaliktadenda ti hustisia" wenno "ibagbagada a nalinteg ti ar-aramidenda a saan a nalinteg" (Kitaen: idiom)
ibelbellengda iti daga ti kinalinteg
wenno "ibelbellengda ti kinalinteg a kas iti rugit a saan a napateg" (Kitaen: diom)
Amos 5:8-9
ti Pleyades ken Orion
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "dagiti bituen" wenno "bunggoy dagiti bituen"
Yahweh ti naganna!
Babaen iti panangipakaammo ni Yahweh iti naganna, ipakpakaammona ti pannakabalin ken turayna a mangaramid kadagitoy a banbanag.
Iiyegna ti apagdarikmat a pannakadadael kadagiti nabileg
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “Parmekenna a dagus dagiti nabileg a tattao” wenno “Parmekenna a dagus dagiti soldado” (Kitaen: Abstract Nouns and Nominal Adjectives)
tapno dumteng ti pannakadadael kadagiti sarikedked
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "ar-aramidenna nga agsapa ti rabii" wenno “ket dadaelenna dagiti sarikedked” (Kitaen: Abstract Nouns)
Amos 5:10-11
ibaddebaddekyo
"idadanesyo iti kasta unay"
al-alaenyo dagiti trigoda
“makibingaykayo kadagiti trigona”
saanyonto a mainum ti arak a naggapu kadagitoy
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “saanyonto a mainum ti arak a napataud dagiti ubas iti kaubasanyo” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
Amos 5:12-13
mangiwalwalin kadagiti agkasapulan sadiay ruangan ti siudad
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "saanyo a palubosan dagiti marigrigat nga iyasogda dagiti kasoda kadagiti ukom"
agulimek ti siasinoman a nanakman
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "saan nga agsao dagiti nanakman a tattao maipapan kadagiti dakes a banbanag nga ar-aramiden dagiti tattao"
Amos 5:14-15
Sapulenyo ti naimbag, saan a ti dakes
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: “Pilienyo ti naimbag saan ket a ti kinadakes” (Kitaen: Metaphor)
ipasdekyo ti hustisia idiay ruangan iti siudad
wenno "siguradoenyo a maipatungpal ti hustisia kadagiti ruangan iti siudad" (Kitaen: explicit)
idiay ruangan iti siudad
Dagiti ruangan ti siudad ti pakaang-angayan iti panagtutulag maipapan iti negosyo ken pakaar-aramidan iti panangukom, gapu iti kinapuskol dagiti pader ket makaipaay daytoy iti linong kadagiti pagnaan. Mabalin daytoy a maipatarus a kas: "kadagiti paraanganyo" (Kiaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
kadagiti nabati a kaputotan ni Jose
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: “dagiti kaputotan ni Jose a sibibiag pay” wenno “dagidiay adda iti Israel a nakalasat" (Kitaen: Metonymy)
Amos 5:16-17
panagdung-aw
atiddog, napigsa ken naliday a sangsangit
iti amin a plasa
dagiti lugar a nalawa a paguummongan dagiti tattao
lumabasakto iti tengngayo
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: “Umayakto ket dusaenkayo” wenno “Dusaenkayonto”
Amos 5:18-20
Apay a tartarigagayanyo ti aldaw ni Yahweh?
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: "Saan a rumbeng a tarigagayanyo ti aldaw ni Yahweh!" (Kitaen: rhetorical question)
Sipngetto dayta nga aldaw, saan a lawag
"Dakes a banbanag, saan a nasayaat a banbanag, ti mapasamakto iti dayta nga aldaw"
Saankadi a sipngetto ti aldaw ni Yahweh, saan a lawag?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Pudno a sipngetto ti aldaw ni Yahweh saan a lawag!" wenno "Dakes a banbanag, saan a nasayaat a banbanag, ti mapasamakto iti dayta nga aldaw!" (Kitaen: rhetorical question)
Amos 5:21-22
Kagurgurak ken karurodko dagiti piestayo
Agpada ti kayat a sawen iti "karurod" ken "kagura." Iyunay-unay dagitoy a sao ti gura ni Yahweh kadagiti piestada a maipapan iti relihion. Mabalin daytoy a maipatarus a kas: "Kagurgurak unay dagiti piestayo." (Kitaen: doublet)
saanak a maragragsakan kadagiti napasnek a panaguummongyo
“Saanak a pulos maay-ayo kadagiti napasnek a panaguummongyo”
Amos 5:23-24
Isardengyo ti ariwawa dagiti kantayo
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: “Isardenyo ti agkankanta kadagiti natagari a kantayo. (Metaphor)
ariwawa
saan a makaayayo nga uni
Amos 5:25-26
Inyegandak kadi kadagiti sakripisio ken daton iti let-ang...Israel
Mabalin a ti kaipapanan daytoy ket 1) "Saanko nga imbilin kadakayo a mangipaaykayo kaniak kadagiti daton...Israel!" wenno 2) "Saan a siak ti nangipaayanyo kadagiti daton...Israel!" (Kitaen: rhetorical question)
Sakkut...Kaiwan
Dagiti dios dagiti pagano
Kaiwan
"Kiyyun"
Amos 5:27
INVALID comprehension/amo/05
Amos 6
Amos 6:1-2
nanam-ay
"makarikna iti kinatalged." Dagiti tattao a nagin-awa ti panagbiagda ken saanda panpanunoten nga ukomento ida ti Dios.
Nasaysayaat kadi dagidiay ngem iti dua a pagarianyo?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Nasaysayaat ti dua a pagariam ngem kadakuada." (Kitaen: Rhetorical Question)
Nalawlawa kadi ti beddengda ngem iti beddengyo?
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Basbassit ti beddengda ngem ti beddengyo." wenno "Basbassit dagidiay a pagilian ngem iti Juda ken Samaria." (Kitaen: Rhetorical Question)
Amos 6:3-4
dagiti mangitantantan iti aldaw ti didigra
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "kadagiti saan a mamati nga ipalak-amko kadakuada ti didigra" (Kitaen: Metaphor)
trono iti kinaranggas
"pagarian ti naranggas a kabusor” (Kitaen: metonymy)
mangpapaasideg iti trono ti kinaranggas
Ti panagaramid dagiti tattao iti kinadakes ti makagapu nga iyeg ti Dios dagiti naranggas a tattao tapno agturay ken mangukom kadakuada.
Agid-iddada...agul-uldagda
Iti dayta a panawen, kadawyan a mangmangan dagiti Israelita a nakatugaw iti tela a naiyaplag iti datar wenno pagtugawan.
marfil
dagiti ngipen ken sara dagiti dadakkel nga ayup
agul-uldagda
"agil-iladda a kas kadagiti tattao a saanda kayat ti agtrabaho"
Amos 6:5-6
agim-imbentoda kadagiti instrumento
Dagiti mabalin a kaipapanan daytoy ket: 1) agim-imbentoda kadagiti barbaro a kanta ken kadagiti wagas iti panagtukar kadagiti instrumento wenno 2) agim-imbentoda kadagiti baro nga instrumento.
Agin-inomda iti arak kadagiti mallukong
Ilawlawag daytoy nga adu ti in-inumenda nga arak gapu ta iti dakkel a mallukong ti pagin-inumanda saan ket nga iti kadaywan a kopa.
mallukong
mallukong a maus-usar iti templo, dakdakkel ngem kadagiti mallukong nga us-usaraen iti tao iti panganan.
saanda nga agladladingit
"saanda a malidliday ken saanda nga agtigtignay a kasla adda natay nga ay-ayatenda iti biag"
Amos 6:7-8
imbaga ni Yahweh nga Apo
Ipatarusmo daytoy a kas iti inaramidmo idiay Amos 3:13.
kagurgurak dagiti sarikedkedna
"Kagurgurak dagiti tattao ti Israel gapu ta ti pagtaltalkanda a mangsalaknib kadakuada ket dagiti sarikedkedda, saan a siak"
sarikedked
dagiti naipatakder a pader iti aglawlaw dagiti siudad a mangsalaknib kadakuada manipud kadagiti mangdarup kadakuada (Kitaen: metonymy)
Kagurgurak ti kinapalangguad ni Jacob
Ditoy, ibagbagi ni "Jacob" dagiti kaputotanna. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Kagurgurak dagiti kaputotan ni Jacob gapu ta nagbalinda a napalangguad"
Amos 6:9-10
no adda iti nabati a sangapulo a tao iti maysa a balay, mataydanto amin
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "no adda sangapulo a tattao ti aglemlemmeng iti uneg ti maysa a balyay, matayda latta" (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
kabagian ti maysa tao a mangala kadagiti bangkayda— ti tao a mangpuor kadagiti bangkay kalpasan nga irruarna dagiti bangkay manipud iti balay— no ibagana iti tao nga adda iti uneg ti balay, "Adda kadi kaduam?
Saan a nalawag ti kayat a sawen dagitoy a sasao. Dagiti mabalin a kaipapanan daytoy: 1) Ti "kabagian ti maysa tao" ket isu ti "mangbagkat kadagiti bangkayda" ken "mangpuor kadagiti bangkay," kasarsaritana ti tao a naglemmeng iti uneg ti balay kalpasan a natay ti sangapulo a kameng iti pamilia. 2) Ti "kabagian ti tao" nga "immay mangbagkat kadagiti bangkayda" ket sabali manen a tao iti tao a "mangpuor kadagiti bangkay," ket nagsaritada iti uneg ti balay: "umay ti kabagian ti tao a mangala kadagiti bangkayda kaduana ti mangpuor kadagiti bangkay kalpasan a mairuar dagitoy manipud iti balay—bayat ti kaaddada iti uneg iti balay imbaga ti kabagian iti mangpuor kadagiti bangkay, 'Adda kadi kadwam?"'
mangpuor
mangpuor iti bangkay agingga a dumapo
Amos 6:11
ket marumekto ti dakkel a balay kasta met ti bassit a balay
Agpadda ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. Ti "dakkel a balay" ken "ti bassit a balay" ket maipapan iti amin a kita ti balay. Dagiti mabalin a kaipapanan daytoy: 1) Bilinento ni Yahweh ti dadduma a mangdadael iti tunggal balay wenno 2) Ni Yahweh a mismo ti mangdadael iti tunggal balay babaen iti panangibagana laeng. (Kitaen: parallelism and merism)
marumekto ti dakkel a balay
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "rumekento dagiti kabusorda ti dakkel a balay" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)
Amos 6:12-13
Makataray kadi dagiti kabalio kadagiti kabatbatoan a deraas?
Saan a mabalin nga agtaray ti kabalio iti nabato a derraas a saan a mapasaktan. Inaramat ni Amos daytoy a saludsod tapno tubngarenna ida kadagiti ar-aramidenda. (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
Pagaradoen kadi iti maysa a tao ti baka sadiay?
Saan nga agarado ti maysa a tao iti nabato a daga. Inaramat ni Amos daytoy a saludsod tapno tubngarenna ida kadagiti ar-aramidenda. (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
Ngem pinagbalinyo a sabidong iti hustisya
"Ngem mangar-aramidkayo kadagiti linteg a mangparparigat kadagiti awan basolna a tattao (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)
ken pinagbalinyo a napait ti bunga iti kinalinteg
"ken dusdusaenyo dagiti agar-aramid iti nalinteg" (Kitaen: metaphor)
Lodebar...Karnaim
Awan iti siasinoman a makaammo no sadino dagitoy a lugar. (Kitaen: INVALID translate/translate-names)
Amos 6:14
kitaenyo
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Dumngegkayo" wenno "Ipangagyo ti ibagak kadakayo."
daytoy ti imbaga ni Yahweh nga Apo
Ipatarusmo daytoy a kas iti inaramidmo idiay Amos 3:13.
manipud iti Lebo Hamat agingga iti waig ti Araba
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "manipud iti akin-amianan a beddeng iti nasionyo agingga iti abagatan a beddeng"
waig
bassit a karayan nga agay-ayos laeng iti panawen ti panagtutudo
Amos 7
Amos 7:1-3
Pagammoan...pagammoan
Ibagbaga ti nangisurat iti agbasbasa nga addanto nakaskasdaaw a banag a mapasamak. Mabalin nga adda wagas iti pagsasaoyo a panangibaga iti kastoy.
kasano a makalasat ni Jacob?
"saan a makalasat ni Jacob!" (Kitaen: rhetorical question)
Amos 7:4-6
Pagammoan
Ibagbaga ti nangisurat iti agbasbasa nga addanto nakaskasdaaw a banag a mapasamak. Mabalin nga adda wagas iti pagsasaoyo a panangibaga iti kastoy.
kasano a makalasat ni Jacob?
Mabalin daytoy nga ipatarus kas: "Sigurado a saanto a makalasat ni Jacob!" wenno "pangaasim ta ibagam kenni Jacob ti rumbeng nga aramidenna tapno makalasat isuna!" (Kitaen: rhetorical question)
Amos 7:7-8
tinnag
naingpis a tali a nabitinan iti nadagsen a banag iti akinbaba a murdongna, a maar-aramat iti panagpatakder kadagiti pader tapno siguradoen a nalinteg dagitoy.
Amos 7:9
Isaac...Israel
dagiti tattao iti akin-amianan a pagarian ti Israel. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "dagiti kaputotan ni Isaac...dagiti tattao ti Israel" (Kitaen: Metonymy)
balay ni Jeroboam
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "ni Jeroboam ken ti pamiliana" (Kitaen: Metonymy)
Amos 7:10-11
padi
Dagiti mabalin a kaipapanan daytoy: 1) Ni Amasias laeng ti kakaisuna a padi idiay Betel wenno 2) Ni Amasias ti pangulo dagiti padi idiay Betel.
Nagpanggep ni Amos maibusor kenka idiay tengnga ti balay ti Israel
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Adda ni Amos ditoy daga ti Israel, ket pangpanggepenna nga agaramid iti dakes kenka"
Saan a maibturan ti daga ti amin a saona
Ditoy, ibagbagi ti sao a "daga" dagiti "tattao." Kasla nadagsen a banag dagiti sasao ni Amon a saan a kabaelan ti daga nga awiten."
Amos 7:12-13
manganka sadiay iti tinapay ken agipadtoka sadiay
Mabalin nga ipatarus a kas: “Kitaem no maallukoymo dagiti tattao sadiay nga agbayad kenka gapu iti panangipadtom” wenno "agipadtoka sadiay ket isuda ti mangipaay iti kanem" (Kitaem: Idiom)
Amos 7:14-15
agpaspastorak
Nalabit a ti kayat a sawen daytoy ditoy ket "tao a mangay-aywan iti karnero" agsipud ta naawagan isuna nga "agpaspastor" idiay Amos 1:1.
kayo a sikamoro
Ti sikamoro ket dakkel a kayo a dumanon agingga iti 15 a metro ti katayagna.
Amos 7:16-17
Ita
Nausar ditoy ti sao nga "ita" tapno ikkan iti importansia dagiti sumaruno a mapasamak.
saanka nga agsao maibusor iti balay ni Isaac
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "saanka nga agsao maibusor kadagiti kaputotan ni Isaac" (Kitaen: Metonymy)
matayto dagiti putotmo a babbai ken lallaki babaen iti kampilan
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "papatayento dagiti kabusoryo dagiti putotmo a babbai ken lallaki" (Kitaen: Metonymy)
Amos 8
Amos 8:1-3
Pagammoan
Ti sao a "pagammoan" ket mangipakpakita a nakakita ni Amos iti maysa a banag a nakaay-ayat. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Nakakitaak iti sangabasket a naluom a prutas."
daytoy ti imbaga ni Yahweh
Sarsaritaen ni Yahweh ti mismo a naganna tapno iyebkasna ti kinapudno ti ibagbagana. Kitaen no kasano a naipatarus daytoy idiay Amos 4:5. Mabalin daytoy nga ibaga a kas: “kastoy ti impakaammo ni Yahweh” wenno “kastoy ti impakaammok, Siak, a ni Yahweh” (Kitaen: First, Second, or Third Person)
iti tunggal disso
"iti adu a disso" (Kitaen: hyperbole)
Amos 8:4-6
dakayo a mangibadbadek...ken mangik-ikkat
Agsasao ni Amos kadagiti "aglaklako" (8:5).
mangibadbaddek
Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Amos 2:7.
Kunada, "Kaano a malpas ti luttuad tapno makalakokami manen iti bukbukel? Ken kaano a malpas ti Aldaw ti Panaginana tapno makalakokami iti trigo?...sandalias."
"Kanayonda a salsaludsoden no kaano a malpas ti luttuad tapno makalakoda manen iti bukbukel, ken kaano a malpas ti Aldaw a Panaginana tapno makalakoda iti trigo...sandalias."
Kissayanmi ti timbangna ket ilakomi iti nangina, a kas iti panangsaormi babaen kadagiti nakusit a pagtimbangan
Agus-usar dagiti agtagtagilako kadagiti saor a pagtimbangan a mangipakpakita a kasla usto ti timbang dagiti trigo nga iti-tedda wenno ilaklakoda ngem ti kinapudnona ket kurang gayam.
ti agkasapulan babaen iti sangapares a sandalias
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "gatangenmi ti agkasapulan a kagatad laeng ti sangapares a sandalias"
Amos 8:7-8
Saan kadi nga aggingginedto ti daga gapu iti daytoy, ken agladingitto ti amin nga agnanaed iti daytoy?
Pagginginidento ni Yahweh ti daga ket agladingitto amin nga agnanaed iti daytoy.
Ngumatonto amin daytoy a kas iti Karayan ti Nile...a kas iti karayan ti Egipto
Ti panages-es a pangato ken pababa dagiti danum iti Karayan Nilo ket idildilig ni Amos iti pananggungonto ni Yahweh iti daga no ukomenna dagiti tatao. (Kitaen: Simile)
karayan iti Egipto
maysa a nagan ti Karayan Nilo
Amos 8:9-10
daytoy ti imabaga ni Yahweh nga Apo
Sarsaritaen ni Yahweh ti mismo a naganna tapno iyebkasna ti kinapudno ti ibagbagana. Kitaen no kasano a naipatarus daytoy idiay Amos 2:11. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “kastoy ti impakaammo ni Yahweh” wenno “kastoy ti impakaammok, Siak, a ni Yahweh” (Kitaen: First, Second, or Third Person)
makalbonto amin ti tunggal ulo
Ti panangkuskos ti maysa a tao ti ulona ket panangipakita iti panagladingit.
maysa a nasaem nga aldaw agingga iti kamaudianan
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Amin a banag a mapasamak iti dayta nga aldaw ti mangpaleddaangto kenka" (Kitaen: Metaphor)
Amos 8:11-12
daytoy ti imbaga ni Yahweh
Ipatarusmo daytoy a kas iti inaramidmo idiay Amos 3:13.
manipud iti maysa a baybay a mapan iti sabali a baybay
Daytoy ket ti Natay a Baybay iti Abagatan ken ti Mediterranean a Baybay iti laud. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
Amos 8:13-14
matalimudaw
agkapsut
Iti nagan ti dios ti Dan
Daytoy ket wagas iti panagsapata. Ibagbaga ken patien dagiti tattao a sibibiag ti dios ti Dan tapno iyunay-unayda a tungpalenda ti inkarida.
matuangdanto
"mataydando" (Kitaen: Idiom)
Amos 9
Amos 9:1-2
Burakem dagitoy
Dagiti mabalin a kaipapanan daytoy: 1) burakem dagiti nabagbag a pidaso iti templo wenno 2) burakem dagiti tuktok dagiti adigi.
Uray no agkalida nga umuneg iti sheol, alaento ida ti imak sadiay. Uray no umulida iti langit, ibabakto ida
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Uray no sadino ti papananda, addaak sadiay a mangtiliw kadakuada." (Kitaen: Hyperbole and Generalization and Merism)
Burakem dagitoy iti rabaw dagiti uloda
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Burakem dagiti adigi tapno maitupak ti templo kadagiti amin a tattao ket papatayem ida"
Amos 9:3-4
uleg
maysa a naulpit nga ayup iti baybay a saan nga ammo no ania. Daytoy ket saan nga ti uleg iti minuyongan ti Eden ken saan a kadawyan nga uleg
Uray no maitalawdanto a kas balud, nga adda dagiti kabusorda iti sangoananda
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Urayno tiliwen ida dagiti kabusorda ken pilitenda ida nga ipan iti sabali a lugar"
bilinekto ti kampilan sadiay ket patayennanto ida
Ti sao a "kampilan" ditoy ket dagiti kabusor. Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Ipalubosko a papatayen ida dagiti kabusorda sadiay" (Kitaen: Metonymy)
Imatmatkonto dagiti matak kadakuada
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “Bantayakto ida a nasayaat ket siguradoek a mapasamak ti dakes a banag kadakuada saan ket a nasayaat” (Kitaen: Metonymy and Idiom)
saan a pagsayaatan
"pagdaksan"
Amos 9:5-6
ngumatonto ti amin a kas iti Karayan ken lumnedto manen a kas ti Karayan ti Egipto
Ditoy, "ti karayan" ken "karayan ti Egipto" ket agpada a dakdakamatenna ti karayan Nilo. Ti pananggungon ni Yahweh iti daga ket naidilig kadagiti danum iti karayan Nilo a ngumato ken bumaba. (Kitaen: Simile)
ti nangipasdek ti tangatangna iti ngatoen ti daga
"inpasdekna ti tangatang iti ngatoen ti daga"
Aw-awaganna ti danum iti baybay, ket ibuybuyatna dagitoy iti rabaw ti daga
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Al-alaenna dagiti danum ti baybay ket dagitoy ti ipatudona iti rabaw ti daga" (Kitaen: Metaphor)
Yahweh ti naganna
Babaen iti panangipakaammo ni Yahweh iti naganna, ipakpakaammona ti pannakabalin ken turayna a mangaramid kadagitoy a banbanag. Kitaen no kasano a naipatarus daytoy idiay Amos 5:8.
Amos 9:7-8
"Saankayo kadi a kas kadagiti tattao ti Etiopia kaniak, tattao ti Israel?"
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "Dakayo a tattao ti Israel, pudno a saankayon a napatpateg kaniak ngem kadagiti tattao ti Cus." (Kitaen: Rhetorical Question)
daytoy ti imbaga ni Yahweh
Ipatarusmo dagitoy a sasao a kas iti inaramidmo idiay Amos 2:11.
Amos 9:9-10
balay ti Israel
"dagiti tattao ti Israel"
yakayak
maysa a banag nga addaan iti babassit nga abut a dagiti laeng babassit a banag nga umanay iti abut ti lumsot ket mabati dagiti dadakkel a banag.
kas iti panangyakayak ti maysa a tao kadigiti bukbukel, tapno saan a matinnag iti daga ti kabassitan a bato
Mailadladawan ditoy dagiti bukel a maregregreg iti pagyakayakan ket mabati dagiti bato. Impakaawat ti dadduma a pannakaipatarus a ti "saan a matinnag iti daga ti kabassitan a bato" ket ti saan a pannakaregreg ti nasayaat a bukel a maisurot iti rugit.
Amos 9:11-12
tolda...siwang...nadadael
Kalpasan a dinadael ni Yahweh ti pagarian ti Israel, kayarigannanto daytoy ti maysa a tolda a natuang dagiti postena, maysa a pader a narba dagiti sumagmamano a pasetna, ken maysa a balay a nadadael. (Kitaen: metaphor)
siwang
dagiti paset iti pader a narba.
nabati ti Edom
Nalabit a daytoy dagiti lugar iti rehion a saan pay a nasakop ti Israel wenno dagiti tattao iti Edom.
amin a nasion a naawagan iti naganko
Mabalin daytoy a maipatarus a kas: "dagiti amin a nasion a maibilang a kukuak" wenno "amin a nasion nga impasakupko idi kadagiti tattao ti Israel" (Kitaen: Metonymy and Idiom and Assumed Knowledge and Implicit Information)
Amos 9:13
Kitaenyo
Ibagbaga ti nagsurat iti agbasbasa nga adda nakaskasdaaw nga ibagana. Mabalin nga adda wagas ti pagsasaoyo iti panangibaga iti kastoy.
Agtedtedto dagiti bantay iti nasam-it nga arak ken agayusto dagitoy iti amin a turod
Agpada ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao ken mangiyunay-unay nga agbalinto a nabunga ti daga. (Kitaen: parallelism)
ti agar-arado...ti agmulmula ti bukel
Dagitoy ket agpada a panangiladawan iti panangisubli ni Yahweh iti kinarang-ay ti Israel. Kayatna a sawen daytoy a napardasto nga umado dagiti mula ngem kadagiti tattao a mangburas kadagitoy, ket adunto unay dagiti ubas, madamanto pay laeng a pespespesen dagiti ubas inton rugian manen dagiti tattao a mulaan ti adu pay a kaubasan.
Amos 9:14-15
Imulakto ida iti dagada, ket saandanton a maparut iti uray kaanoman manipud iti daga
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: “Pagnaedekto ida nga agnanayon iti daga a kas iti mula a saanton maparut” (Kitaen: Metaphor)
saandanton a maparut iti uray kaanoman manipud iti daga
Mabalin daytoy nga ipatarus a kas: "awanton a pulos ti makaparot kadakuada iti dayta a daga" (Kitaen: Active or Passive)