Isaiah

Isaiah 1

Isaiah 1:1

Ti sirmata ni Isaias...a nakitana

"Daytoy ti sirmata ni Isaias...nga impakita ni Yahweh kenkuana" wenno "Daytoy ti impakita ti Dios kenni Isaias"

Amos

Ni Amos ket ama ni Isaias. (Kitaen: How to Translate Names)

Juda ken Jerusalem

Dakdakamaten ti "Juda" ti abagatan a pagarian ti Israel. Ti "Jerusalem" ti kangrunaan a siudadna. Ibagbagi dagiti nagan dagiti lugar dagiti tattao nga agnanaed kadagidiay a lugar. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dagidiay nga agnanaed iti Juda ken Jerusalem" wenno "dagiti tattao ti Juda ken Jerusalem" (Kitaen: Metonymy)

kadagidi al-aldaw da Uzzias, Jotam, Acaz ken Ezekias a nagbalin nga ar-ari ti Juda

Daytoy ket maysa nga idiom ken dakdakamatenna ti tiempo a nagturay ti tunggal ari. Nagsisinarunoda a nagturay, saanda a nagturay iti agpada a tiempo. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "idi ari ti Juda da Uzzias, Jotam Ahaz ken Hezekias" (Kitaen: Idiom)

Isaiah 1:2-3

Sapasap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Yahweh

Daytoy ti nagan ti Dios nga impakaammona kadagiti tattaona iti Daan a Tulag.

Nagaywan ... saan nga ammo

Dagitoy ket sasao nga imbaga ni Yahweh ket isu ti ibagbaga ni Isaias kadagiti Israelita.

Nagaywan ken nangpadakkelak kadagiti ubbing

Agsasao ni Yahweh a kasla dagiti sasaona ket taraon ken dagiti Israelita ket kasla annakna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "inaywanak dagiti tattao nga agnanaed iti Juda a kasla annakko ida"

ti asno iti pagpakanan ti amona

Mabalinmo nga aramiden a nalawag ti naawatan a pakaammo. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ammo ti asno ti pagpakanan ti amona" wenno "ammo ti asno no sadino ti pangpangtedan iti amona iti kanenna" (Kitaen: Ellipsis)

ngem saan nga ammo ti Israel, saan a maawatan ti Israel

Mabalin a ti kaipapanan daytoy ket "ngem saandak nga am-ammo dagiti tattao ti Israel, saanda a maawatan a siak ti mangay-aywan kadakuada."

Isaiah 1:4

Sapasap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

nasion, managbasol

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Mangibagbaga ni Isaias iti dua nga agsabali a banag maipapan kadakuada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Nasion ti Israel, dakayo a mangbasol" wenno 2) mangibagbaga isuna iti maysa laeng a banag maipapan kadakuada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Nasion dagiti managbasol"

tattao a nailumlom iti kinadangkes

Ti maysa a banag a nadagsen unay a mabalin nga awiten ti maysa a tao ket maysa a "metaphor" para kadagiti adu a basbasolda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dagiti basbasolda ket kasla maysa a nadagsen a supot kadagiti abagada a mangparparigat kadakuada a magna" (Kitaen: Metaphor)

anak dagiti managdakdakes

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "tattao nga agar-aramid iti isu met laeng a dakes a makitkitada nga ar-aramiden dagiti dadduma" (Kitaen: Metaphor)

nga agtigtignay a sidadakes

agar-aramid kadagiti dakes nga aramid

Tinallikudanda ni Yahweh

"Immadayoda kenni Yahweh"

linaisda

"nagkedked nga agtulnog" wenno "nagkedked nga agraem"

Israel

Ti Juda ket paset ti nasion nga Israel.

pinagbalinda a ganggannaet dagiti bagbagida manipud kenkuana

Uray iti naminsan ket naggayemda, ita ibilbilangdan isuna a kasla saanda nga am-ammo isuna.

Isaiah 1:5-6

Sapasap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Apay ketdin a ti pakabautanyo ti birbirukenyo? Apay ta itultuloyyo ti panagsukiryo?

Us-usaren ni Isaias dagitoy a saludsod a mangunget kadagiti tattao ti Juda. Mabalin nga ipatarus dagitoy a salsaludsod a kas salaysay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Itultuloyyo ti agar-aramid kadagiti banbanag a pangdusaan ni Yahweh kadakayo. Itultuloyyo ti agrebelde kenkuana." (Kitaen: Rhetorical Question and Active or Passive)

kayo (mababautkayo)

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao nga agnanaed iti Juda. (Kitaen: Forms of You)

Ti sibubukel nga ulo ket masakit, ti sibubukel a puso ket nakapuy

Idildilig daytoy a "metaphor" ti nasion ti Israel iti tao a nababaot. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Maiyarigkayo iti maysa a tao a nadunor ti ulona ken nakapuy ti pusona" wenno "Maiyarigka iti maysa a tao a masakit ti sibubukel a panunot ken pusona" (Kitaen: Metaphor)

awan ti paset a saan a nadangran

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "nadunor ti amin a paset ti bagim" wenno "dinunor ti maysa a tao ti amin a paset ti bagim" (Kitaen: Double Negatives)

saanda pay a nagserra, nadalusan, nabedbedan, wenno saan pay a naagasan iti lana

Idildilig daytoy a "metaphor" ti pannusa ti Dios iti Israel kadagiti napisikalan a sugsugat. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "awan ti siasinoman a nangserra, nangdalus, nangbedbed, wenno nangagas kadakuada iti lana" (Kitaen: Metaphor and Active or Passive)

Isaiah 1:7-8

Sapasap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Nadadael ti pagilianyo

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Dinadaelda ti pagilianyo" wenno "Dinadael dagiti kabusoryo ti pagilianyo" (Kitaen: Active wenno Passive)

napuoran dagiti siudadyo

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "pinuoranda dagiti siudadyo" (Kitaen: Active wenno Passive)

dagiti taltalonyo - iti presensiayo-daddadaelen dagitoy dagiti ganggannaet

"tinakaw dagiti tattao a saan nga agnanaed iti bukodyo a pagilian dagiti mula kadagiti talonyo kabayatan a buybuyaenyo ida"

nadadael ken napanawan

"ungaong ken nadadael" Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dinadaelda ti daga ket awan uray maysa nga agnanaed sadiay" (Kitaen: Abstract Nouns)

pinarmek dagiti ganggannaet

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "pinarmek dagiti gangannaet ti pagilianyo" wenno "naan-anay a pinarmek daytoy ti maysa a gangannaet nga armada" (Kitaen: Active wenno Passive)

Napanawan ti annak ti Sion

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Pinanawak ti anak a babai ti Sion" (Kitaen: Active wenno Passive)

ti anak ti Sion

Ti kaipapanan ti "anak" ti maysa a siudad ket dagiti tattao ti siudad. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Dagiti tattao ti Sion" wenno "Dagiti tattao nga agnanaed iti Sion" (Kitaen: Idiom)

Napanawan...kasla kalapaw iti maysa a kaubasan, kasla paglinungan iti nakaimulaan dagiti pipino

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) "bumassit a kas iti maysa a kalapaw nga adda iti kaubasan wenno "iti paglinungan nga adda iti minuyongan iti pipino" wenno 2) "ket napanawan kas iti panangpanaw iti mannalon iti kalapaw nga adda iti kaubasan wenno iti paglinungan nga adda iti minuyongan iti pipino no malpasanna dagitoy" (Kitaen: Simile ken Assumed Knowledge ken Implicit Information)

kasla...iti pipino, kasla nalakub a siudad

Ti sabali pay a mabalin a kaipapanan daytoy ket "kasla...dagiti pipino. Isuna ket maysa a nasamsam a siudad"

Isaiah 1:9

Sapasap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

No saan a nagibati ni Yahweh

Iladladawan daytoy ti maysa a banag a mapasamak koma iti napalabas ngem saan met. (Kitaen: Hypothetical Situations)

iti bassit kadatayo

"sumagmamano a nakalasat"

tayo (nagbalintayo)

Ti dakdakamaten daytoy ket ni Isaias ken dagiti tattao iti Juda ken Jerusalem. (Kitaen: Inclusive )

mabalin a nagbalintayo koman a kasla iti Sodoma, mabalin a nagbalintayo koman a kasla iti Gomora

Mabalinmo nga ipalawag no kasano a ti Juda ket nagbalin koman a kas iti Sodoma ken Gomora. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Dinadaelenatayo koman ti Dios, kas iti panangdadaelna kadagiti siudad ti Sodoma ken Gomora" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information ken Simile)

Isaiah 1:10-11

Sapapsap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

dakayo a mangiturturay iti Sodoma; ... dakayo a tattao iti Gomora

Idildilig ni Isaias dagiti tattao ti Juda iti Sodoma ken Gomora tapno iyunay-unay ti kasta unay a kinamanagbasolda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dakayo a mangiturturay a managbasol a kas kadagiti tattao iti Sodoma...dakayo a tattao a nadangkes a kas kadagiti tattao nga agnanaed iti Gomora" (Kitaen: Metaphor)

Ania ngay koma ti serbi kaniak dagiti adu a sagsagutyo?

Us-usaren ti Dios daytoy a saludsod tapno ungtan dagiti tattao. Daytoy a "rhetorical question" ket mabalin nga ipatarus a kas maysa a salaysay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Awan kaes-eskanna kaniak dagiti adu a datonyo!" (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 1:12-13

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

siasino ti nangkiddaw kadakayo iti daytoy, a baddekanyo dagiti paraangak?

Ti kaipapanan ti sao a "baddek" ket ti panangbaddek ken panangrumek babaen iti saka. Us-usaren ti Dios daytoy a saludsod tapno ungtanna dagiti tattao nga agnanaed iti Juda. Daytoy a "rhetorical question" ket mabalin nga ipatarus a kas maysa a salaysay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "awan ti nangibaga kadakayo nga agbaddekyo iti paraangak!" (Kitaen: Rhetorical Question)

Saankayon a mangiyeg kadagiti awan serserbina a sagsagut

"Saankayon a mangiyeg kaniak kadagiti awan serserbina a sagsagut"

makarimon kaniak ti insenso

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Kagurak ti insenso a pupuoran dagiti papadi" (Kitaen: Abstract Nouns)

saanko a maanusan no kasta nga agtitiponkayo gapu kadagiti dakes nga araramidenyo

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) "Saankayo a mapalubusan nga aguummong gapu kadagiti nadangkes a banbanag nga ar-aramidenyo" wenno 2) "Saanko a palubosan ti bagik a mangbuya kadakayo nga agtitipon gapu kadagiti nadangkes a banbanag nga ar-aramidenyo"

Isaiah 1:14-15

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

iti baro a bulan ken dagiti naikeddeng a fiestayo

Dagiti sasao a "baro a bulan" ket "metonym" para kadagiti panagrambak iti baro a bulan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dagiti panagrambakyo iti baro a bulan ken dagiti kadawyan a padayayo" (Kitaen: Metonymy ken Synecdoche)

baro a bulan

Ti baro a bulan ket ti umuna panagparang ti lawag ti bulan kalpasan ti panagsipngetna.

dadagsen dagitoy kaniak; nabannogakon a mangib-ibtur kadagitoy

Idildilig daytoy ti marikrikna ti Dios maipapan kadagiti panagramrambak dagiti tattao iti panagawit iti nadagsen a banag. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "nagbalinda a dadagsen ket nabannogakon a mangaw-awit" (Kitaen: Metaphor)

ilingedko dagiti matak kadakayo

Daytoy nga idiom ket maysa a wagas iti panangibaga a "saankayo a kitaen" wenno "saankayo nga ipangag" (Kitaen: Idiom)

napno ti dara dagiti imayo

Daytoy ti rason a saanto a denggen ti Dios dagiti kararagda. Nalabit a ti dakdakamaten ti dara ket ti kinaranggas nga inaramidda maibusor kadagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "gapu ta dagiti imayo ket kasla nakaluban ti dara dagiti tattao a dinangranyo" wenno "gapu ta nakabasolkayo iti kinaranggas" (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 1:16-17

Sapasap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Agbuggokayo, dalusanyo dagiti bagbagiyo

Ditoy, idildilig ti Dios ti tao a nagsardeng nga agaramid iti basol iti maysa a tao a mangbugbuggo iti bagina. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Agbabawika ken ikkatem ti basol iti pusom kas iti panangbuggom iti rugit iti bagim" (Kitaen: Metaphor)

ikkatenyo dagiti dakes nga aramidyo manipud iti imatangko

Saan nga ibagbaga ti Dios kadakuada nga aramidenda dagiti dakes nga aramidda iti dadduma a lugar, no di ket isardengda ti panangar-aramidda kadagitoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "isardengyo dagiti dakes nga ar-aramid a makitak nga ar-aramidenyo" (Kitaen: Metaphor)

ikalinteganyo dagiti ulila iti ama

"tratoenyo iti nalinteg dagiti ubbing nga awanan kadagiti amma"

salaknibanyo dagiti balo

"aywananyo dagiti babbai a natayen dagiti assawada"

Isaiah 1:18

Sapapsap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Juda.

Umaykayo ita, ta aglilinnawagtayo

Sipaparabur ken siaayat ni Yahweh a mangaw-awis kadagiti tattao a dumngeg iti ibagana. "Pangngaasiyo ta dumngegkayo kaniak." wenno "Dumngegkayo, kayatkayo a tulungan.

aglilinnawagtayo

"agkakaduatayo nga agpanunot ti maipapan iti daytoy" wenno "masapul a pagsasaritaantayo daytoy" wenno "ania ti aramidentayo?" Aw-awisen ni Yahweh dagiti tattao tapno pagsasaritaanda ti masakbayan. Ditoy, ti dakdakamaten ti sao a "tayo" ket ni Yahweh agraman dagiti tattao ti Juda. (Kitaen: Inclusive “We”)

uray no dagiti basolyo ket kasla naraniag a nalabaga, pumurawdanto a kasla niebe; uray no nalabagada a kasla karmesi, kasladanto kapuraw iti dutdot

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao a kasda la nakakawes kadagiti puraw a bado a naaramid iti dutdot ti ayup ken dagiti basbasolda a kasla nalabaga a mantsa kadagiti bado. No pakawanen ni Yahweh dagiti basbasolda, agbalinto a kasla pumuraw manen dagiti kawesda. (Kitaen: Metaphor)

pumurawdanto a kasla niebe

Masansan a ti puraw ket simbolo iti kinasanto ken kinatarnaw. Ti "niebe" ket kasla timmangken a tudo a nakapurpuraw. Agsipud ta iladladawan laeng daytoy ti maysa a banag a nakapudpudaw, mabalinmo a sukatan daytoy ti maysa a banag a puraw: "puraw a kas iti kabibi" wenno "puraw a kas iti kalapati." Ti kaipapanan daytoy ket mapakawanto dagiti basbasolda. (Kitaen: Simile)

nalabagada a kasla karmesi

Ti karmesi ket natayengteng a maris nalabaga. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "natayengteng a nalabaga" (Kitaen: Simile)

kasladanto kapuraw iti dutdot

Daytoy ket buok ti karnero wenno kalding. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "puraw a kas iti dutdot ti karnero" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information and Simile)

Isaiah 1:19-20

Sapapsap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

No natulok ken natulnogkayo

Ditoy, agkadua a nausar ti "natulok" ken "natulnogkayo" a mangiyebkas iti maysa a kapanunotan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "No situtulokkayo nga agtulnog" (Kitaen: Hendiadys)

kanenyonto ti naimbag nga apit iti daga

"mangpataudto ti daga iti nasayaat a taraon a kanenyo"

ngem no agkedked ken agsukirkayo

"ngem no agkedkedkayo a dumngeg ket sukirendak ketdi"

alun-onennakayonto iti kampilan

Dakdakamaten ti sao a "kampilan" dagiti kabusor ti Juda. Kasta met a ti sao nga "alun-onen" ket mangidildilig kadagiti kabusor ti Juda nga um-umay a mangpatay kadakuada iti maysa a narungsot nga ayup a dumardarup ken mangmangan kadagiti dadduma nga ayup. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "papatayendakayonto dagiti kabusoryo" (Kitaen: Metonymy and Metaphor)

ta ti ngiwat ni Yahweh ti nangisao iti daytoy

Iyunay-unay ti sao a "ngiwat" a nagsao ni Yahweh ket ti ibagbagana ket pudno a mapasamakto." Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Nagsao ni Yahweh” wenno “Imbaga ni Yahweh a mapasamakto daytoy” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 1:21-22

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Nagkas-angen ... napudno a siudad

Ipakpakita daytoy ti pungtot ken ladingit ni Isaias maipapan kadagiti tattao ti Jerusalem. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Kitaenyo no kasano a dagiti tattao ti Jerusalem, a sigud a napudno iti Dios" (Kitaen: Metonymy)

nagbalinen a balangkantis

Indilig ni Isaias dagiti tattao iti maysa a babai a saan a napudno iti asawana ngem makikakaidda kadagiti sabali a lallaki a kasukat iti kuarta. Saanen a napudno dagiti tattao iti Dios ngem agdaydayawda kadagiti palso a dios. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "agtigtignay a kasla balangkantis" (Kitaen: Metaphor)

Napnoan isuna iti hustisia

Dakdakamaten ti sao nga "isuna" ti Jerusalem ken dagiti tattaona. Masansan a dakdakamaten dagiti nagsurat iti Bilblia a kas babai dagiti siudad. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Awan idumduma dagiti tattao ti Jerusalem ken inramidda no ania ti umno" (Kitaen: Metaphor)

ngem ita napnoan isunan kadagiti mammapatay

Dakdakamaten ti sao nga "isuna" ti Jerusalem ken dagiti tattaona. Masansan a dakamaten dagiti nagsurat iti Bilblia a kas babai dagiti siudad. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ngem ita, mammapatay dagiti tattao ti Jerusalem" (Kitaen: Metaphor)

Ti pirakmo ket nagbalin a narugit, ti arakmo ket nalaokan iti danum

Dagiti mabalin a kaippananna ket inaramat ni Isaias ti pirak ken arak a kas "metaphor" para 1) kadagiti tattao ti Jerusalem. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Kasla kayo pirak a saanen a puro, ken kas iti arak a nalaokan iti danum," wenno 2) dagiti nasayaat nga aramid nga inaramid idi dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Nasayaat nga ar-aramid ti ar-aramidenyo idi, ngem ita, pinagbalin dagiti dakes nga aramidyo nga awan serserbi dagiti nasayaat nga aramidyo." (Kitaen: Metaphor)

arak (arakmo)...danum

Ti arak nga adda danumna ket sabali ti ramanna ket saan a nasaysayaat ngem danum.

Isaiah 1:23

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Dagiti prinsipem ket nasukir

"nagsukir iti Dios dagiti mangidadaulom"

kakadua dagiti mannanakaw

"gagayyemda dagiti tattao nga agtaktakaw kadagiti dadduma"

pasuksok ... gunguna

Mangit-ited dagiti tattao iti "pasuksok" a kas sagut kadagiti saan a napudno a mangiturturay tapno agtignay a saan a nainkalintegan dagiti mangiturturay. Umaw-awat dagiti mangiturturay iti "bayad" a kas sagut manipud kadagiti agganganansia manipud kadagiti saan a nainkalintegan a linteg nga inaramid dagiti mangiturturay.

pagaayat ti amin ti pasuksok ken gunguna

Ti tao a sigagagar nga agkalkalikagum nga ikkan isuna ti maysa a tao iti pasuksok ket naibaga a kasla agliblibas ti bayad ket kamkamakamen daytoy ti tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: "tartarigagayan ti amin nga adda agbayad kadakuada iti kuarta tapno mangaramidda iti saan a pudno a pangngeddeng"

Saanda nga ikalkalintegan dagiti ulila iti ama

"saanda nga ay-aywanan dagiti awanan ti amma"

ken dagiti darum dagiti balo ket saan a makagteng kadakuada.

"ken saanda a dumngeg no agpatpatulong dagiti balo kadakuada maibusor kadagiti mangsalsalungasing iti linteg" wenno "ken saanda a tultulongan dagiti balo nga agpatpatulong kadakuada maibusor kadagiti mangsalsalungasing iti linteg"

Isaiah 1:24-25

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw.(Kitaen: Parallelism)

Isu a daytoy ti pakaammo ti Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin, a Mannakabalin a Dios ti Israel

Sarsaritaen ni Yahweh ti mismo a naganna tapno iyebkasna ti kinapudno ti ipakpakaammona. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "kastoy ti impalawag ti Apo a ni Yahweh, a Mannakabalin Amin a Dios ti Israel" (Kitaen: First, Second, or Third Person)

Agibalesakto kadagiti kabusorko, ket balsek dagiti kabusorko

Agpada ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao. Dagiti sasao nga "Agibalesakto kadagiti kasupadik" ket sarsaritaenna ti panangaramid ni Yahweh iti aniaman a masapul nga aramidenna kadagiti agtigtignay maibusor kenkuana tapno rumagsak isuna. Dagiti sasao a "balsek dagiti kabusorko" ket sarsaritaenna ti nainkalintegan a panangdusa ni Yahweh kadagiti kabusorna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dusaekto dagiti sumupring kaniak" wenno "aramidekto no ania ti mangparagsak kaniak kadagiti agtigtignay maibusor kaniak, ken sililintegkonto a dusaen dagiti kabusorko" (Kitaen: Parallelism)

iturongkonto ti imak a maibusor kadakayo

Ditoy, dakdakamaten ti "ima" ti pannakabalin ti Dios nga usarennanto a mangdusa kadagiti tattaona. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Irugik nga usaren ti amin a pannakabalinko a maibusor kadakayo" (Kitaen: Metonymy)

rugit..(rugityo)

Daytoy ti rugit ken dadduma a banbanag nga ik-ikkaten dagiti tattao manipud kadagiti tanso tapno agbalin a puro ti tanso.

Isaiah 1:26

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

kas idi un-unana, ..... kas idi punganay

Dagitoy ket dua a wagas iti panangibaga iti umuna a paset wenno rugrugi iti pakasaritaan ti Israel, idi umuna a nagbalin a nasion ti Israel.

maawagankanto

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “awagandakanto dagiti tattao" (Kitaen: Active wenno Passive)

a siudad ti kinalinteg, maysa a napudno nga ili

Ditoy, dakdakamaten ti "siudad" ken "ili" dagiti tattao nga agnanaed iti Jerusalem. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ti siudad no sadino ket dagiti tattao ket nalinteg ken napudno iti Dios" (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 1:27-28

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Masubbotto ti Sion babaen iti hustisia, ken dagiti tattaona nga agbabawi babaen iti kinalinteg

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) "Subbotento ni Yahweh ti Sion gapu ta ar-aramiden dagiti tattao sadiay no ania ti nalinteg ken subbotenna dagiti nagbabawi gapu ta ar-aramiden dagiti tattao ti ibagbaga ni Yahweh nga umno" wenno 2) "Subbotento ni Yahweh ti Sion gapu ta isuna ket nalinteg, ken subbotennanto dagiti nagbabawi gapu ta isuna ket nalinteg" (Kitaen: Active or Passive ken Ellipsis)

Sion

Daytoy ket ibagbagina dagiti tattao nga agnanaed iti Bantay Sion. (Kitaen: Metonymy)

Madadaelto a sangsangkamaysa dagiti nasukir ken managbasol

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dadaelento ti Dios dagiti agsukir ken agbasol kenkuana" (Kitaen: Active wenno Passive)

mapapatayto dagiti mangtallikud kenni Yahweh

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ket naan-anay a pukawento ni Yahweh dagiti tumallikod kenkuana" wenno "ken papatayento ni Yahweh dagiti manglaksid kenkuana" (Kitaen: Active wenno Passive)

Isaiah 1:29-30

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

kadagiti nasagradoan a lugo a kaykayo

Dakdakamaten daytoy a ragup dagiti sasao dagiti lugar a nagrukbaban dagiti tattao ti Juda kadagiti didiosen.

mabainkayonto gapu

Mabasa kadagiti sumagmamano a patarus a, "lummabbaga ta rupam gapu iti." Lummabbaga ti rupa ti maysa a tao no pumudot ti rupana, gapu ta mariknana a nakaaramid isuna iti saan nga umno.

Ta kaskayto iti kayo a lugo a magango dagiti bulongna, ken kasla minuyungan nga awan ti danumna

Ti danum ket mangmangted iti biag kadagiti kaykayo ken minuyongan. Tinallikudan dagiti tattao ni Yahweh a mangmangted kadakuada iti biag. (Kitaen: Simile)

Isaiah 1:31

Sapapsap a Pakaammo:

Ibagbaga ni Isaias dagiti sasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Ti napigsa a tao

"Siasinoman a nabileg." Mabalin a ti dakdakamaten daytoy ket dagiti tattao a napateg ken mangim-impluwensia kadagiti dadduma a tattao.

nagango a kayo

Namaga a banag a nalaka a mapuoran

ti aramidna ket kas iti risak

Idildilig daytoy dagiti aramid ti maysa a tao wenno dakes nga ar-aramid iti rissak a maiparsiak iti nagango a kayo ket pagapuyenna daytoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ti trabahona ket maiyarig iti rissak a mangirugi iti apuy" (Kitaen: Simile)

Isaiah 2

Isaiah 2:1-2

Sapapsap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

iti Juda ken iti Jerusalem

Ti “Juda” ken “Jerusalem” ket para kadagiti tattao nga agnanaed sadiay. Mabalin a maiptarus daytoy a kas iti: "dagidiay nga agnanaed iti Juda ken Jerusalem" (Kitaen: Metonymy)

maibangonto ti bantay ti balay ni Yahweh

Daytoy ket mabalin nga isaad a 1)kas maysa a panangiladawan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Tumakderto ti bantay ti balay ni Yahweh" wenno 2) Mabalin a maiptarus daytoy a kas iti: "Bangunento ni Yahweh ti bantay a nakaipatakderan ti templona" (Kitaen: Active wenno Passive)

a kas kangatoan kadagiti banbantay

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ti kapapatgan kadagiti banbantay" wenno "ti kapapatgan a lugar iti a lubong"

ken maitan-okto kadagiti ngatoen dagiti turod

Mabalin a ti kaipapanan daytoy ket 1) Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Ad-adda a dayawen daytoy ni Yahweh ngem iti aniaman a sabali a turod" 2) kas maysa a metonym para kadagiti tattao nga agdaydayaw sadiay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Ad-adda a dayawen ni Yahweh dagiti tattao nga agdaydayaw sadiay ngem iti dadduma a tattao" (Kitaen: Metonymy)

ket mapanto iti daytoy

Iyunay-unay daytoy nga adunto a tattao ti mapan, saan laeng a bassit a bilang dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "mapanto iti daytoy"

dagiti amin a nasion

Ti "nasion" ditoy ket "metonym" para kadagiti tattao kadagiti nasion. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "tattao manipud kadagiti amin a nasion" (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 2:3

Sapapsap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

ni Jacob, tapno isuronatayo … ken magnatayo

Maysa pay mabalin a kaipapananna ket "Mangisuro isuna .... ket magnatayonto"

tapno isuronatayo kadagiti wagasna, ket magnatayo kadagiti dalanna

Dagiti sasao a "wagas" ken "daldalan" ket "metaphor" para iti wagas iti panagbiag ti maysa a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "mabalin nga isurona kadatayo ti pagayatanna tapno mabalintayo ti agtulnog kenkuana" (Kitaen: Parallelism ken Metaphor)

Ta mangngegan ti linteg manipud iti Sion ken dagiti sasao ni Yahweh manipud iti Jerusalem

Agpada ti kaipapanan dagitoy a ragup dagiti sasao. Iyunay-unay ni Isaias a maawatanto dagiti amin a nasion a masarakan ti kinapudno idiay Jerusalem. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Isuro dagiti tattao iti Sion ti linteg ti Dios, ken isuronto dagit tattao ti Jerusalem ti sao ni Yahweh" (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 2:4

Sapapsap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Mangukomto isuna

"Mangukomto ni Yahweh"

iyegna dagiti pangngeddengna

"risutenna dagiti saan a pagkikinnaawatan"

pitpitendanto dagiti kampilanda ket pagbalinenda nga arado, ken dagiti pikada ket pagbalinenda a kumpay

Pagbalinen dagiti tattao iti nasion dagiti igamda a rimyenta a mausar iti panagtalon.

Kampilanda … pikada … kampilan

Dagitoy a sasao ket ibagbagida dagiti aniaman a kita ti igam. (Kitaen: Synecdoche)

Arado … kumpay

Dagitoy a sasao ket ibagbagida dagiti aniaman a kita ti rimyenta nga us-usaren dagiti tattao iti natalna a trabaho. (Kitaen: Synecdoche)

pitpitendanto dagiti kampilanda ket pagbalinenda nga arado

"aramidendanto dagiti kampilanda a rimyenta a mausar iti panagmula kadagiti bukbukel." Ti arado ket maysa a tadem nga us-usaren dagiti tattao nga agkali iti daga tapno makamulada sadiay kadagiti bukbukel.

dagiti pikada ket pagbalinenda a kumpay

"aramidenda dagiti pikada a rimyenta a mausar iti panangaywan kadagiti mulmula." Ti kumpay ket mausar a pangputed kadagiti saanen a kasapulan a sangsanga dagiti mula.

saanto rauten ti maysa a nasion ti sabali a nasion

awan ti nasion a mangingato ti kampilanna a maibusor iti sabali a nasion." Ti sao a "kampilan" ket "metonym" para iti gubat. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "saanen a makigubat ti maysa a nasion iti sabali a nasion" (Kitaen: Metonymy)

wenno agsanay pay para iti gubat

"wenno saandan a mangsanay pay a makigubat." Namnamaen ti nagsurat a mamati dagiti agbasbasa a dagiti makigubgubat ket agsanay sakbay a makigubatda ken adda dagiti nagsanay a saan a makigubat.

Isaiah 2:5-6

Sapapsap a Pakaammo:

Idiay 2:5, makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda, ken idiay 2:6, makisarsarita isuna kenni Yahweh. Iti agpada a tiempo, makisarsarita isuna babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

umaykayo

maysa a naalumanay a panangallukoy nga aramiden ti ibaga ti agsasao kadagiti agdengdengngeg nga aramidenda

magnatayo iti lawag ni Yahweh

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao nga agsursuro ken mangar-aramid iti kayat ni Yahweh nga aramidenda a kasla magmagnada iti rabii nga addaan ti silaw nga impaay ni Yahweh tapno makitada ti dalan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "sursuroentayo no kasano ti kayat ni Yahweh a panagbiagtayo ket agbiagtayo iti kasta a wagas" (Kitaen: Metaphor)

Ta binaybay-am dagiti tattaom

"Ta pinanawam dagiti tattaom" ket awan bibiangmo iti mapasamak kadakuada. Ditoy, dakdakamaten ti sao nga "am" (pinanawam) ni Yahweh ket isu ngarud a pangmaysa. (Kitaen: Pronouns)

napnoanda kadagiti kaugalian manipud iti daya

Agsasao ni Isaias a kasla dagiti tattao ket pagkargaan a napno iti maysa a banag a nagtaud iti daya. Dagiti mabalin a kaipapananna nga ibagbagan ket 1) dagiti aramid nga ar-aramiden dagiti taga-daya. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ar-aramidenda iti amin a tiempo dagiti dakes nga aramid nga ar-aramiden dagiti tattao nga agnanaed kadagiti daga iti daya ti Israel" wenno 2) dagiti tattao, nangnangruna dagidiay agibagbaga a kabaelanda ti makisarita kadagiti natay a tattao, a naggapu iti daya nga agaramid kadagiti dakes nga aramid. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "adu kadagiti mammuyon ket naggapu iti daya ken agnanaeddan ita sadiay" (Kitaen: Metaphor ken Assumed Knowledge ken Implicit Information)

agbuybuyon

tattao nga agibagbaga a kabaelanda ti agibaga iti masakbayan babaen iti panangkitada kadagiti banbanag a kas kadagiti paset ti ayup ken bulbulong

makial-alamanoda kadagiti annak dagiti ganggannaet

Ti panaginneggem iti ima wenno ti panaginnalamano ket maysa a pagilasinan ti panaggayyem ken kapia. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "nakikappia ken nakipagtrabahoda kadagiti tattao a saan a taga-Israel" (Kitaen: Symbolic Action)

Isaiah 2:7-8

Sapapsap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Isaias kenni Yahweh babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Napnoan iti pirak …. ti dagada … napnoan pay dagiti dagada kadagiti kabalio … Napnoan pay ti dagada kadagiti didiosen

Agsasao ni Isaias a kasla ti daga ket maysa a pagkargaan a nagkargaan ti maysa a tao iti pirak, kabkabalio, ken kadagiti didiosen. Ti sao a "daga" ket dakdakamatenna dagiti tattao, ken ti ragup ti sasao a "ket napno iti" ket ibagbagina dagiti tattao nga akin-kukua kadagitoy a banbanag. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Agtagikuada iti adu a pirak.... agtagikuada pay kadagiti adu a

dagiti aramid dagiti bukodda nga im-ima, dagiti banbanag nga inaramid dagiti bukodda a ramramay

Dandani agpada ti kaipapanan dagitoy a ragup dagiti sasao ken mangiyunay-unay a saan a pudno a dios dagitoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "banbanag nga isuda a mismo ti nangaramid" (Kitaen: Parallelism)

dagiti aramid dagiti bukodda nga im-ima

Ti sao nga "ima" ket dakdakamatenna dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dagiti aramid dagiti bukodda nga ima" wenno "dagiti bukodda nga aramid" wenno "banbanag nga inaramidda babaen kadagiti im-imada" (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 2:9-11

Sapapsap a Pakaammo:

Idiay 2:9, leppasen ni Isaias ti panakisarsaritana kenni Yahweh. Idiay 2:10-11, makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda. Iti agpada a tiempo, makisarsarita isuna babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

Maipababanto dagiti tattao ket matnagto ti tunggal maysa

Ditoy, ti kinababa iti daga ket ibagbagina dagiti tattao a naan-anay a nabainan gapu ta maamirisda nga amin a nagtalkanda ket awan serserbina, ken awan a pulos ti maaramidanda tapno matulonganda dagiti bagbagida. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Pagbainen ti Dios dagiti tattao, ket maamirisda nga amin a nagtalkanda ket awan serserbina" (Kitaen: Metaphor ken Active wenno Passive)

dagiti tattao

dagiti tattao, kas kasupadi ti ayup

tunggal maysa

"tunggal tao"

Mapankayo kadagiti kabatbatoan a luglugar

Dagiti mabalin a kaipapananna ket masapul a mapan dagiti tattao idiay 1) rukrukib dagiti nangato a sikigan dagiti banbantay wenno 2) luglugar nga ayan dagiti dadakkel a batbato a mabalin a paglemmengan.

aglemmengkayo iti uneg ti daga

Dagiti mabalin a kaipapananna ket masapul nga aglemmeng dagiti tattao 1) kadagiti natural nga abut iti daga wenno 2) kadagiti abut a kinalida iti daga

maliklikanyo ti nakaro a buteng kenni Yahweh

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "tapno maliklikan ti nakabutbuteng a presensia ni Yahweh" wenno "manipud kenni Yahweh agsipud ta agbutengkayo unay kenkuana" (Kitaen: Abstract Nouns)

ti dayag ti kinatan-okna

"ti naindaklan a pintas ken pannakabalin nga adda kenkuana a kas ari" wenno "ti naarian a kinadayagna." Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 2:10.

Maipababanto ti kinatangsit …. ti tao

"Ipababanto ni Yahweh ti kinatangsit ti tao" Ti tao a "natangsit" ket kumitkita iti ngatoen iti amin tapno ipakitana kadakuada a nalalaing isuna ngem kadakuada. Ditoy, amin a tao ket nagbiddut iti panagpanpanunot a nalalaingda ngem ni Yahweh, ken ti wagas a panagkitada kadagiti agrukrukbab kenni Yahweh, ket "metonym" ti kinapasindayawda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Pagbainen ni Yahweh dagiti amin a tattao gapu ta panpanunotenda a nalalaingda ngem isuna" (Kitaen: Metaphor ken Metonymy)

Maipababanto ti …. ken kinapasindayaw ti tao

"Ti kinapasindayaw dagiti tattao" ket "metonym" para kadagiti napasindayaw a tattao, ken ti "naipababa" ket "metaphor" ti pannakaibabain. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti:"Ipababanto ni Yahweh dagiti napasindayaw a tattao" wenno "Pagbainen ni Yahweh kadagiti bagbagida dagiti napasindayaw a tattao" (Kitaen: Metonymy ken Metaphor ken Active wenno Passive)

ni Yahweh laeng ti maitan-ok

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ni Yahweh laeng ti dayawen dagiti tattao" (Kitaen: Active wenno Passive)

iti dayta nga aldaw

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "iti dayta nga aldaw nga ukomen ni Yahweh ti tunggal maysa" (Kitaen: Idiom)

Isaiah 2:12-13

Sapapsap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism)

a napalangguad ken napasindayag

Ti tao a "nangato" ket napasindayaw ken ibilbilangna ti bagina a nalalaing ngem kadagiti dadduma a tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Napasindayaw ken idaydayawna ti bagina kadagiti dadduma a tattao" wenno "napasindayaw ken panpanunotenna a nalalaing isuna ngem kadagiti dadduma a tattao" (Kitaen: Active wenno Passive ken Metaphor)

a napasindayag …. a napannakkel

Ti maysa a tao a napannakkel ket agsasaoa ken agtigtignay a kasla nalalaing isuna ngem kadagiti dadduma a tattao. Addaan ti agpada a kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao ken agkadua a nausar a mangiyunay-unay a dusaento ida ni Yahweh. (Kitaen: Doublet)

maipababanto isuna

maipababanto ti tunggal napasindayaw a tattao." Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Isuna ket ipababanto ni Yahweh"

dadaelennanto dagiti amin a natayag ken nangato a sedro iti Lebanon, ken dagiti amin a lugo iti Basan

Ti "aldaw ni Yahweh a Mannakabalin-amin" ket maibusorto kadagiti sedro ken kadagiti lugo. Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1)dagitoy a kaykayo ket "metaphor" para kadagiti napasindayaw a tattao nga ukomento ti Dios wenno 2) pudno a dadaelento ti Dios dagitoy a nangangato a kaykayo. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 2:14-16

Sapapsap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. Itultuloyna nga iladladawan ti mapasamak inton aldaw ni Yahweh a Mannakabalin-amin Makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. (Kitaen: Parallelism) (Kitaen: Parallelism)

rebbaenanto

Idiay 2:14-16, ilislista ni Isaias dagiti banbanag a dadaelento ni Yahweh. Dagiti mabalina kaipapananna ket 1) dakdakamaten daytoy dagiti napapasindayaw a tattao a pabainanto ti Dios wenno 2) pudno a dadaelen ti Dios dagiti amin a banbanag a nailista.

ti tunggal nangato

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "a nakangatngato unay" (Kitaen: Idiom)

nangato a pagwanawanan … nalagda a pader

Dakdakamaten daytoy dagiti banbanag nga ipatakder dagiti tattao iti aglawlaw iti siudadda tapno masalaknibanda dagiti bagbagida manipud kadagiti kabusorda. Dakdakamaten dagitoy ti kinapasindayaw ken pammati dagiti Israelita nga awan kasapulanda kenni Yahweh ken mabaelanda ti aniaman a pannusa nga itden ni Yahweh kadakuada gapu kadagiti basbasolda. (Kitaen: Metaphor)

nalagda a pader

"pader nga awan pulos ti makarebba wenno makasalpot"

kadagiti … a barko iti Tarsis …. napipintas a paglayag a barko

Dakdakamaten daytoy dagiti dadakkel a barko nga us-usaren dagiti tattao nga agdaliasat iti adayo iti baybay ken mangiyawid kadagiti kasapulan dagiti siudad.

kadagiti … a barko ti Tarsis

"barko a paglugananda a mapan idiay Tarsis"

Isaiah 2:17-19

Sapapsap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw. Itultuloyna nga iladawan ti mapasamak inton aldaw ni Yahweh a Mannakabalin-amin. (Kitaen: Parallelism)

Maipababanto ti kinapalangguad ti tao

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Ipababananto ti tunggal napasindayaw a tao" wenno "Pabainannanto ti amin a napasindayaw a tao"

ken mapukawto ti kinakuspag dagiti tattao

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "isardengto dagiti nakuspag a tattao ti kinakuspagda"

ni Yahweh laeng ti maitan- ok

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ni laeng Yahweh ti dayawen dagiti tattao"

Mapukawto a naan-anay dagiti didiosen

"Agpukawto dagiti amin a didiosen" wenno "Awanton dagiti didiosen"

Mapanto dagiti tattao …. maliklikanda ti nakaro a pungtot

Mabalin a pagbalinen a nalawag ti naan-anay a kaipapanan daytoy a salaysay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Mapanto dagiti tattao.....nga aglemmeng .... iti buteng" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

kadagiti rukib a batbato

"dagiti rukib kadagiti batbato" Dadakkel dagitoy a batbatu, saan a babassit a batbato a mabalin nga iggaman.

ti dayag ti kinatan-okna

Ditoy, ti sao a "dayag" ket iladladawanna ti "kinatan-ok." Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ti pintas nga adda kenkuana a kas ari" wenno "ti kinapintasna a kas ari" (Kitaen: Hendiadys)

inton umay a mangbutbuteng iti daga

"inton agtignay ni Yahweh ken pagbutngenna iti kasta unay kenkuana dagiti tattao iti daga"

Isaiah 2:20-22

Sapapsap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Isaias kadagiti tattao ti Juda babaen iti maysa a daniw.Itultuloyna nga iladawan ti mapasamak inton aldaw ni Yahweh a Mannakabalin-amin (Isaias 2:12) (Kitaen: Parallelism)

kadagiti marabutit ken kurarapnit

Dagiti mulo ket babassit nga ayup nga agkali ken agnaed iti uneg ti daga. Dagiti kurarapnit ket babassit a tumatayab nga ayup a no dadduma ket agnanaed kadagiti rukib. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "kadagiti ayup" (Kitaen: Translate Unknowns)

tapno maliklikan ti nakaro a buteng kenni Yahweh

gapu ta mabutengda unay kenni Yahweh. Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy iday Isaias 2:19.

ti dayag ti kinatan-okna

"ti kasta unay a pintas ken ti naindaklan a pannakabalinna a kas ari" wenno "ti naarian a kinatan-okna." Kitaen no kasanoyo nga imptarus daytoy idiay Isaias 2:10.

inton bumangon isuna a mangbutbuteng iti daga

"into agtignay ni Yahweh ken pagbutngenna iti kasta unay kenkuana dagiti tattao iti daga." Kitaen no kasanoyo nga imptarus daytoy idiay Isaias 2:19.

iti tao, ta ti biagna ket adda laeng kadagiti abut iti agongna

Iladladawan daytoy ti kinatao ken kinakapuy ti tao baben iti panangiyunay-unay a kasapulanna ti aganges tapno agbiag. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "nakapuy ket matayto" wenno "kasapulanna ti aganges iti agongna tapno agbiag" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

abut ti agong (agongna)

Dagiti abut ti agong a pagangsan dagiti tattao

ta ania ngay koma ti kabaelanna?

Us-usaren ni Isaias ti maysa a saludsod tapno ipalagipna kadagiti tattao ti maysa a banag nga ammodan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti:""ta awan pulos ti kaibatugan ti maysa a tao!" wenno "ta awan serserbi ti tao!" (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 3

Isaiah 3:1-3

Kitaem

Iyunay-unay ti sao a "kitaem" no ania ti sumarsaruno. Mabalin met nga ipatarus daytoy a kas "Denggen" wenno "Pudno."

tulong ken sarukod

Agpada a ti dakdakamaten dagitoy a sasao ket ti baston, a pagsadagan a kas sarikedked. Daytoy a kapanunotan ditoy ket itaktakderna dagiti banbanag a kangrunaan a kasapulan dagiti tattao tapno agbiagda: taraon ken danum. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "amin a banag a sumaranay kenka" wenno "amin a banag a pagsanggiram" (Kitaen: Metaphor)

dagiti nabileg a lalaki, dagiti mannakigubat

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dagiti napipigsa a lallaki ....dagiti nalaing a mangay-ayo" (Kitaen: Generic Noun Phrases)

dagiti mammuyon

Dagitoy dagiti tattao a mangibagbaga a kabaelanda ti mangibaga iti masakbayan babaen iti panangkitada kadagiti banbanag kas kadagiti paset ti ayup wenno bulbulong. Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay 2:6.

dagiti kapitan iti limapulo a soldado

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) ti sao a "limapulo" ket ibagbagina ti eksakto a bilang dagiti soldado nga indauloan ti kapitan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ti kapitan dagiti limapulo a soldado" wenno 2) saan nga ibagbagi ti sao a "limapulo" ti eksakto a bilang, ngem nagan daytoy ti bassit a bilang ti militar. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ti kapitan ti bassit a bilang ti militar" (Kitaen: Numbers)

Isaiah 3:4-5

Mangikabilakto kadagiti agtutubo laeng a kas panguloda, ket iturayan ida dagiti ubbing

Dagitoy a ragup dagiti sasao ket agpada ti kaipapananna. Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) "mangisaadakto kadagiti agtutubo a lallaki a kas panguloda, ken dagidiay nga agtutubo ti mangituray kadakuada" wenno 2) ti "agtutubo" ket "metaphor" para kadagiti simple ken maag a lallaki. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Mangikabilakto ti mangidaulo kadakuada a saan a manakem, kas kadagiti agtutubo a tattao, ket iturayan ida dagiti dakes a papanguloen" (Kitaen: Parallelism ken Metaphor)

Mangikabilakto kadagiti agtutubo laeng

Ditoy, ni Yahweh ti dakdakamaten ti sao a "ak" (mangikabilak) Mabalin nga ibaga daytoy a nalawlawag. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti:"Kuna ni Yahweh, Mangikabilakto iti pasig nga ubbing a mangidaulo kadakuada’ "

Agpipinnarigatto dagiti tattao, ken kasta met dagiti agkakaarruba

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ti tunggal maysa ket nauilpitto kadagiti dadduma ken maltratoenna dagiti kaarubana"

dagiti naibabain

"dagiti tattao a nadayaw" wenno "dagiti tattao a raraemen ti tunggal maysa"

dagiti mararaem

"dagiti tattao a mararaem" wenno "dagiti tattao a raraemen ti tunggal maysa"

Isaiah 3:6-7

kadakami ket makaammoka koma iti daytoy a nadadael

Ibagbagi ti "ima" ditoy ti turay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "sika ti makaammo iti daytoy a pannakadadael" wenno "iturayam daytoy a pannakadadael" (Kitaen: Metaphor)

daytoy a nadadael

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) adu wenno kaaduan kadagiti pasdek iti siudad ket nadadael wenno 2) dagiti tattao iti Jerusalem ket awananen iti kinarang-ay wenno panangidaulo. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "daytoy a siudad, a nadadaelen ita." (Kitaen: Metaphor)

Saanakto nga agbalin a mangngagas

Ti panangrisrisut kadagiti pakariribukan dagiti tattao ket naibaga a kasla ag-agasanna ida. Mabalin a maiptarus daytoy a kas iti: "Saan, saanko a maurnos daytoy a parikot" wenno "Saan, saanka a matulongan" (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 3:8-9

Mainayon Pakaammo ken Palawag:

Mangrugrugi ti profeta nga agsarita maipapan iti daytoy a kasasaad.

Makita kadagiti rupada ti kinasukirda

Ti panangipakita iti kinalastog iti rupa dagiti tattao ket naibaga a kasla dagiti panangipakita ket tattao a makapagsaksi maibusor kadagiti napasindayaw a tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Ti napasindayaw a langa kadagiti rupada ket mangipakita a supsupiatenda ni Yahweh" (Kitaen: Personification)

ibagbagada ti basolda a kas iti Sodoma; saanda nga ilemmeng daytoy

Ditoy, dagiti tattao ti Juda ket naibaga a kasla kadagiti tattao ti Sodoma, gapu ta sipapammarangda a nagpalastog gapu kadagiti basbasolda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "kasla kadagiti tattao ti Sodoma, pagsasaritaanda ti maipapan kadagiti basbasolda ken ipakaammoda kadagiti amin ti maipapan kadagitoy" (Kitaen: Simile)

Ta nangiyegda iti dakkel a pakaisagmakan kadagiti bagbagida

Um-umay pay laeng ti dakkel a pakaisagmakanda, ngem nalpasen nga inaramid dagiti tattao ti pakaigapuanna nga umay. Dagiti pakaigapuan ti dakkel a pakaisagmakan ket naibaga ditoy a kasla dagitoy a mismo dagiti pakaisagmakan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Gapu ta inaramidda amin a banag a pakaigapuanto a mapasamak ti maysa a dakkel a pakaisagmakan" (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 3:10-12

Ibagayo iti nalinteg a tao a nasayaatto ti masakbayanna

"Ibaga iti maysa a tao nga agar-aramid iti umno nga agaramidakto kadagiti banbanag a nasayaat para kenkuana"

iti nalinteg a tao

Dakdakamaten daytoy dagiti nalinteg a tattao iti sapasap. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "nalinteg a tattao" (Kitaen: Generic Noun Phrases)

ta lak-amennanto ti bunga dagiti aramidna

Dagiti aramid ket naibaga a kasla kaykayoda nga agbungbunga iti mabalin a kanen. Ibagbagi ti bunga dagiti gungguna gapu iti panagar-aramid kadagiti naimbag nga ar-aramid. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "gapu ta awatendanto ti gunggunada gapu kadagiti naimbag a banbanag nga inaramidda" (Kitaen: Metaphor)

ta lak-amennanto ti bunga dagiti aramidna

Mabalin a pillien dagiti agipatpatarus nga ipatarus dagitoy a kas "singular: "kanennanto dagiti bunga dagiti aramidna"

Dagiti tattaok … Dagiti tattaok

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Agsasao ni Isaias ken ti "ok" (tattaok) ket dakdakamatenna ni Isaias, wenno 2) Agsasao ni Yahweh ken ti "ok" (tattaok) ket dakdakamatenna ni Yahweh.

ubbing dagiti mangparparigat kadakuada

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) "agtutubo ti nagbalin a panguloda ken parigatenda dagiti tattao" wenno 2) "saan a manakem dagiti panguloda a kas kadagiti ubbing ken parparigatenda dagiti tattao." (Kitaen: Metaphor)

babbai dagiti mangiturturay kadakuada

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) "iturayan dagiti babbai dagiti tattao" wenno 2) "nakapuy dagiti panguloda a kas kadagiti babbai."

iyaw-awandakayo dagiti panguloyo ket saanyo nga ammo iti turturongenyo

Kadawyan a pagsasaritaan dagiti Nagkauna iti Middle East dagiti pangulo dagiti nasion a kasla isuda dagiti agpaspastor. Kas iti panangiturong iti maysa nga agpaspastor iti karnerona iti nasayaat a dalan a natalged, masapul nga isuro dagiti pangulo ti kinapudno ken tulungan ida nga agaramid iti umno. Saan nga ar-aramiden daytoy dagiti pangulo ti Juda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dagiti panguloyo ket kasla kadagiti dakes nga agpaspastor a mangiyad-adayo kadakayo manipud iti nasayaat a dalan ket saanda nga ipakita kadakayo no sadino ti papananyo" (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 3:13-15

Timmakder ni Yahweh tapno mangngeddeng iti pangukoman; timmakder isuna tapno ukomenna dagiti tattaona

Ibagbaga ni Isaias ti pangngeddeng ni Yahweh a mangdangran kadagiti tattao a kasla mangiy-iyeg ni Yahweh iti legal a pammabasol iti maysa a pangukoman a maibusor kadagiti tattao ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Daytoy ket kasla innala ni Yahweh ti lugarna iti maysa a pangukoman ket nakasaganan a mangakusa kadagiti tattao" (Kitaen: Metaphor ken Parallelism)

Ibaganti ... ti pangngeddengna

Naibaga ti pangngeddeng a kasla maysa daytoy a banag a mabalin nga ipan ti maysa a tao iti sabali a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ipablaaknanto ti pangngeddengna" wenno "iwaragawagnanto ti pangngeddengna" (Kitaen: Metaphor)

Inibusyo ti kaubasan

Ditoy, dakdakamaten ti "yo" (dinadaelyo) dagiti panglakayen ken mangiturturay. Sarsaritaen ni Yahweh dagiti tattaona a kasla isuda ket maysa a kaubasan. Kas iti maysa a tao a saan a nagballigi a mangaywan iti maysa a kaubasan isu a saanen nga agbunga iti adu nga ubas dagiti lanut, up-upayen dagiti panglakayen ken dagiti pangulo dagiti Israelita iti panagserserbida iti Dios. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Maiyarig iti maysa a kaubasan dagiti tattaok, ket dinadaelyo daytoy" (Kitaen: Forms of You ken Metaphor)

ti nasamsam manipud kadagiti marigrigat ket adda kadagiti balbalayyo

"dagiti banbanag nga innalayo kadagiti marigrigat ket adda kadagiti balbalayyo"

a tumekenyo dagiti tattaok

Naibaga ti pagsagabaen dagiti tattao a kasla daytoy ket tumtumeken babaen iti maysa a nakadagdasen unay a banag. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "siraranggas a dangdangran dagiti tattaok" (Kitaen: Metaphor)

gilingenyo ti rupa dagiti marigrigat

Naibaga ti pagsagabaen dagiti tattao a kasla daytoy ket idumdumudom dagiti rupada iti daga. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dangran dagiti marigrigat ken pagsagabaen ida" (Kitaen: Metaphor)

Daytoy ti pakaammo ti Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin

Sarsaritaen ni Yahweh ti bagina babaen iti nagan tapno iyebkasna ti kinapudno iti ipakpakaammona. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "daytoy ti impakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin" (Kitaen: First, Second, wenno Third Person)

Isaiah 3:16-17

dagiti annak a babbai ti Sion

Naibaga a ti kaipapanan ti Sion ditoy ket ti siudad ti Jerusalem a kasla daytoy ket maysa a babai a kaduana dagiti annakna a babbai. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti:"dagiti babbai ti Sion" (Kitaen: Metaphor)

natangigda a magmagna

Ti kaipapanan daytoy ket "iti tinatangsit a wagas." (Kitaen: INVALID translate/figs-idiom)

manggargari dagiti matada

Ditoy, ibagbagi ti "dagiti matada" no kasano ti panangkita dagiti babbai kadagiti lallaki. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "padpadasenda a gargarien dagiti lallaki babaen iti wagas ti panagkitada kadakuada" (Kitaen: Metonymy)

agkinnikinnida bayat iti pannagnada

"agaddang iti babassit unay bayat ti pannagnada"

ken pagkalingkingenda dagiti saksakada

"agkalingking ngarud dagiti pulsera kadagiti lipaylipayda" wenno "aguni ngarud dagiti kampanilia kadagiti lipaylipayda"

Isaiah 3:18-20

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy daytoy a mangiladladawan no kasanonto nga ukomen ni Yahweh dagiti babbai iti Jerusalem. (Kitaen: Translate Unknowns)

ikkatento ti Apo

Ditoy, no ania ti ipapaaramid ti Apo kadagiti dadduma ket naibaga a kasla ti Apo mismo ti mangar-aramid iti daytoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ti Apo ti mangiyeg ti pakaigapuan dagiti dadduma a mangikkat" (Kitaen: Metonymy)

alahas kadagiti lipay-lipayda

maysa nga arkos nga ikabkabil dagiti babbai iti lipaylipay, iti ngatoen laeng ti saka

bandana

maysa nga arkos nga ikabkabil dagiti babbai iti rabaw ti ulo ken buok

simmagaysay nga arkos

Sinan-bulan nga arkos nga us-usaren dagiti tattao iti pammati a salaknibandanto ti maysa a tao manipud iti dakes

aritos

alahas nga agbitbitin iti lapayag

pulseras

maysa a dekorasyon nga us-usaren dagiti babbai kadagiti pungoa-pungoan wenno kadagiti takiag iti asideg dagiti ima

belo

maysa a naingpis unay a lupot a mausar a pangabbong iti ulo ken rupa ti babai

punggos

atiddog, naingpis a pidaso ti lupot nga ibedbed dagiti babbai iti ulo wenno pangpunggos iti buok

kalingking kadagiti lipaylipay

Arkos dagitoy nga us-usaren dagiti babbai iti asideg ti sakada. Masansan nga agbibitin dagiti kawar tapno agparnuay iti nalannay nga uni.

barikes

maysa a pidaso ti lupot nga iikabil wenno ibarikes dagiti tattao iti siket wenno iti barukong

kahon ti bangbanglo

maysa a bassit a kahon wenno supot nga naglaon iti bangbanglo nga ibitin dagiti babbai kadagiti kawar wenno linas iti tengngedda tapno nabangloda

an-anib

alahas nga us-usaren dagiti tattao iti pammati mangiyeg daytoy iti kinagasat

Isaiah 3:21-23

singsing

maysa nga arkos nga isuot iti ramay

alahas a pang-agong

maysa nga arkos iti agong

kawes a pakirambak

maysa nga atiddog ken nalawa a kawes nga addaan kadagiti arkos nga iparparabaw iti bado tapno makita iti tunggal maysa

kagay

maysa a lupot nga iparabaw iti abaga iti rabaw dagiti kawes

supot

maysa a supot a mausar a pangawit kadagiti babassit a banbanag

dagiti ig-iggaman a sarming

maysa a bassit a banag nga ig-iggaman ti maysa nga ima a mausar tapno makita iti bukod a bagi

ti kasasayaatan a lino

maysa a nalammuyot a lupot nga us-usaren dagiti nababaknang a tattao

abungot

maysa a lupot wenno bassit a kallugong nga iparparabaw iti buok

kagay

maysa a naarkosan a lupot nga ibalkot ti maysa a babai iti bagina a mangpapintas kenkuana

Isaiah 3:24-26

barikes

maysa a pidaso ti lupot nga iikabkabil wenno ibarikes dagiti tattao iti siket wenno iti barukong. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 3:20.

maysa a tali

Mabalin a dakdakamaten daytoy ti maysa a tali a pinangitali dagiti kabusor kadagiti tattao ti Juda idi natiliwda ida. Wenno mabalin a kayat a sawen daytoy nga awan ti maikawes dagiti babbai no di nakersang a lupot a natalian a nalaing.

naurnos a buok, panagkalbo

"napintas a buok, kalbonto dagiti uloda"

Mapasagto dagiti tattaom babaen iti kampilan, ket mapasagto dagiti maingel a tattaom iti gubat

Ibagbagi ti pannakapasag ti pannakapapatay, ken ibagbagi ti kampilan iti gubat. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Mapapatayto dagiti tattaom iti gubat, ken mapapatayto dagiti maingel a tattaom iti gubat" wenno "Papatayento dagiti kabusor dagiti soldadom iti gubat" (Kitaen: Metonymy)

Agdung-aw ken agladingitto dagiti ruangan ti Jerusalem

Ditoy, ibagbagi dagiti ruangan ti siudad dagiti tattao nga agtugtugaw kadagiti lugar a pang-publiko iti asideg dagiti ruangan ti siudad. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Agtugawto dagiti tattao ti Jerusalem kadagiti ruangan ti siudad ket agsangit ken agladingitda" (Kitaen:- Metonymy)

ket agmaymaysanto isuna ket agtugaw iti daga

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao ti Jerusalem, nga awanto ti siasinoman a mangisalakan kadakuada manipud kadagiti kabusorda, a kasla isuda mismo dagiti siudad ken maiyarigda iti maysa a babai nga agtugtugaw iti daga gapu ta pinanawan isuna dagiti amin a gagayyemna. (Kitaen: Personification ken Metonymy)

Isaiah 4

Isaiah 4:1-2

ngem palubosam koma nga usarenmi ti naganmo

Ti kaipapanan daytoy a rapgup ti sao ket "palubosam nga asawaendaka wenno palubosam a pakasarandaka." (Kitaen: Idiom)

napintas …. ti sanga ni Yahweh

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) ti "sanga" ket ibagbagi daytoy dagiti mula a pagtuboen ni Yahweh iti daga ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "Papintasen ni Yahweh dagiti mula iti Israel" wenno 2) ti "sanga" ket dakdakamatenna ti Mesias. (Kitaen: Synecdoche ken Metaphor)

napintas ken nadayagto

"napnoanto iti kinapintas ken kinadayag"

naimasto ti bunga ti daga ken makaparagsak para kadagiti makalasat iti Israel

No dadduma, ti "bunga" ket mangibagbagi laeng iti taraon a mapataud ti daga, ken no dadduma ibagbagi daytoy dagiti naespirituan a bendision. Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Pagpatauden ti Dios kadagiti nasayaat manen a taraon ti daga. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "dagiti tattao nga adda pay laeng iti Israel ket ragragsakendanto ti kasasayaatan a taraon manipud iti daga" wenno 2) ti masakbayan a Mesias ket mangiyegto kadagiti naespirituan a bendision kadagiti tattao iti daga. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 4:3-4

ket maawaganto a nasantoan

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "ni Yahweh ket awagananto ida a nasantoan" wenno "a kukuanto ti Apo" (Kitaen: Active wenno Passive)

tunggal maysa a naisurat nga agbibiag iti Jerusalem

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "tunggal maysa a naisurat ti naganna iti litaan dagiti tattao nga agnanaed iti Jerusalem" (Kitaen: Active wenno Passive)

dagiti annak a babbai ti Sion

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) dagiti babbai ti Jerusalem wenno 2) dagiti tattao ti Jerusalem.

inton buggoan ti Apo ti rugit dagiti annak a babbai ti Sion

Dagitoy a ragup ti sasao ket dakdakamatenna ti basol a naiyarig iti rugit ti pisikal a bagi. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "kalpasan nga ikkaten ti Apo dagiti basbasol dagiti annak a babbai ti Sion a kasla adda maysa a tao a mangbugbuggo iti rugit" (Kitaen: Metaphor)

dalusanna dagiti mantsa ti dara manipud iti tengnga ti Jerusalem

Ditoy, dagiti "mantsa ti dara" ket mangibagbagi iti kinaranggas ken pammapatay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "mangikatto kadagiti adda idiay Jerusalem a mangdangran kadagiti inosente a tattao" (Kitaen: Metonymy)

babaen iti espiritu ti hustisia, ken babaen iti espiritu ti sumsumged nga apuy

Kastoy ti panangikkat ti Dios iti basol manipud iti Jerusalem. Ditoy, ti sao nga "espiritu" ket mabalin a mangibagbagi iti panangukom ken panagpuor. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: "babaen iti panangukom ken gumilgil-ayab nga apuy" (Kitaen: Metaphor)

espiritu ti hustisia

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Dusaento ni Yahweh dagiti tattao wenno 2) "Ipakaammonto ni Yahweh a nagbasol dagiti tattao.

espiritu ti sumsumged nga apuy

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) ti kaipapanan daytoy a ragup ti sasao ket ikkatento ni Yahweh dagiti managbasol manipud iti Sion a kasla apuy a mangik-ikkat kadaditi rugit wenno 2) ti ragup ti sasao a "gumigil-ayab nga apuy" ket ibagbagi daytoy ti sapasap a pannakadadael dagiti amin a managbasol. (Kitaen: Metaphor ken Metonymy)

Isaiah 4:5-6

maysa nga abbong iti ngato ti amin a dayag

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) maysa nga abbong a pangsalaknib ti nadayag a siudad, wenno 2) maysa nga abbong a bukbuklen ti Dayag ti Dios a mangsalaknib ti siudad. No masurot ti umuna a kaipapananna, ket mabalin a ti kaipapananna pay ket nadayag ti siudad gapu ta adda ni Yahweh iti daytoy.

abbong

Daytoy ket maysa a lupot a naiyabbong iti ngato ti maysa a banag a mangsalaknib iti daytoy.

Isaiah 5

Isaiah 5:1-2

Kinalina daytoy

“Insaganana ti daga.” Dakdakamaten daytoy ti panangusar iti maysa a banag a mangkali iti daga a pagmulaan.

Nangipatakder isuna iti torre iti tengnga daytoy

“Nangaramid isuna iti natayag a pasdek iti tengnga ti kaubasan a pagwanawanan iti daytoy.” Adda ti agtakder iti ngato ti torre nga agwanawan iti kaubasan, siguradoenna nga awan iti makastrek a tao wenno ayup iti daytoy.

nangipatakder pay iti pagpespesan iti ubas

“nangkali iti abut a pagipespesan iti tubbog ti ubas.” Ti pagpespesan iti ubas ket nababa a lugar iti daga a nakali manipud iti bato a pagbaddekan dagiti agtrabtrabaho kadagiti ubas tapno mapespes ti tubbog manipud iti ubas.

balang nga ubas

awan serbina nga ubas” wenno “ubas a saan a naimas”

Isaiah 5:3-4

Sapasap a Pakaammo:

Ti akinkua iti kaubasan a mangibagbagi iti Dios ket makisarsarita kadagiti tattao ti Jerusalem ken Juda maipanggep iti kaubasanna

agnanaed iti Jerusalem ken tattao ti Juda

Sapasap a dakdakamaten dagitoy a ragup ti sasao dagiti amin a tattao nga agnanaed iti Jerusalem ken Juda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: aminkayo nga agnanaed iti Jerusalem ken Juda. (Kitaen: Generic Noun Phrases)

Jerusalem...Juda

“Juda” ti nagan idi ti pagarian dagiti Israelita nga adda iti abagatan, ken ti Jerusalem ti sentro a siudadna.

mangikeddeng kaniak ken iti kaubasak

Ti panangilasin iti dua a banag ket masansan a maus-usar a mangipakita iti kapanunotan iti panangpili iti maysa wenno ti sabali kadagidiay a banbanag. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ikeddengyo no siasino ti nagtignay iti umno, siak wenno ti kaubasak” (Kitaen: Metaphor)

Ania pay koma ti rumbeng a naaramid iti kaubasak a saanko nga inaramid?

Insaludsod daytoy ti akinkukua tapno isalaysayna ti maipapan iti kaubasanna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Inaramidko ti amin a kabaelak para iti kaubasak!” (Kitaen: Rhetorical Question)

Idi nangnamnamaak nga agbunga daytoy iti nasayaat nga ubas, apay a nagbunga daytoy iti balang nga ubas?

Insaludsod daytoy iti akinkukua a mangibaga a nagbunga koma kadagiti nasayaat nga ubas ti kaubasanna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kayatko nga agbunga daytoy iti nasayaat nga ubas, ngem nagbunga laeng daytoy kadagiti awan serserbina nga ubas” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 5:5-6

Sapasap a Pakaammo:

Iti pangngarig ni Isaias, itultuloy ti akin-kukua iti kaubasan nga agsao maipapan iti kaubasanna. (Kitaen: Parables)

ikkatek dagiti mula a pannakaaladna

“ikkatek dagiti naibeddeng a babassit a kaykayo.” Ti alad ket maysa nga intar dagiti mulmula wenno babassit a kaykayo a naimula a mangsalaknib iti minuyungan wenno iti sabali pay a paset ti disso. Ditoy, mabalin a dakdakamaten ti alad dagiti siit-siitan a mulmula a maimula kadagiti batbato ti pader a nakapalikmut iti kaubasan.

pagbalinek daytoy a pagpastoran

“palubosakto dagiti ayup a mapan agarab idiay.” Daytoy ket karuotan a pagar-araban dagiti ay-ayup.

mabaddebaddekanto daytoy

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “baddebaddekan dagiti ayup daytoy” (Kitaen: Active or Passive)

saanto a maputdan wenno maruk-itan daytoy

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “awanto ti mangputed kadagiti sangana wenno mangruk-it iti daytoy” wenno “awanto ti mangputed kadagiti sangana nga awan serbina, ken awanto ti mangtaripato iti daga” (Kitaen: Active or Passive)

agtubonto dagiti ruruot ken sisiit

Dagiti ruruot ken sisiit ket kadawyan a maus-usar a kas simbolo iti nadadael a siudad ken daga.

Isaiah 5:7

Sapasap a Pakaammo

Ipalpalawag ni Isaias ti pangngarig ti kaubasan.

Ta ti kaubasan ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket ti balay ti Israel

Ipakpakaammo ni Isaias a ti kaubasan iti pangngarig ket ibagbagina dagiti tattao ti Israel. Mabali a maipatarus daytoy a kas iti: “Ta ibagbagi ti kaubasan ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti balay ti Israel” wenno “Dagiti tattao ti Israel ket kasla ti kaubasan ni Yahweh a Mannakabalin-amin” (Kitaen: Parables)

ti balay ti Israel

Ti sao a “balay” ket ibagbagina ti pamilia nga agnanaed iti balay. Iti daytoy a saritaan, dakdakamatenna ti pagarian ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Israel” wenno “ti pagarian ti Israel” wenno “dagiti tattao ti Israel” (Kitaen: Metonymy)

dagiti tattao ti Juda ti maiyarig iti nasayaat a mulana

Dagiti tattao ti Judah ket naibaga a kasla isuda dagiti ubas nga inmula ni Yahweh. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti tattao ti Juda ket kasla ubas nga inmula ni Yahweh a pakaragsakanna” (Kitaen: Metaphor and Simile)

dagiti tattao ti Juda

Ditoy, ibagbagi ti “tattao” dagiti amin a tattao iti Juda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti tattao ti Juda” (Kitaen: Generic Noun Phrases)

inurayna ti hustisia ngem ketdi panangpapatay ti adda

Mabalin a sukatan daytoy tapno ti “kinalinteg” ket mabalin a maipatarus a kas “aramiden iti patas.” Ti “panangpapatay” ket mabalin nga ipatarus a kas “pinapatayda ti tunggal maysa” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Inuray ni Yahweh nga agaramid dagiti tattao iti patas, ngem ketdi, nagpipinnatayda” (Kitaen: Abstract Nouns)

iti kinalinteg

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Inurayna ti kinalinteg” wenno “Inurayna nga aramidenda no ania ti nasayaat” (Kitaen: Ellipsis)

ngem ketdi, pukkaw a panagpaarayat

“ngem ketdi, adda iti sangit iti panagdawat iti tulong.” Mabalinmo nga ipalawag ti makagapu no apay nga immasug dagiti tattao a dumawdawat iti tulong. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ngem ketdi, nagasug dagiti nakakapuy a a dumawdawat iti tulong gapu ta dardarupen ida dagiti dadduma a tattao” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information).

pukkaw

Mabalin a maipanggep daytoy a sao kadagiti adu a sangsangit. (Kitaen: Generic Noun Phrases)

Isaiah 5:8-10

Sapasap a Pakaammo:

Iwarwaragawag ni Isaias ti panangukom ti Dios.

dagiti agur-urnong kadagiti balbalay, dagiti agur-urnong kadagiti kataltalonan

“kadagiti mangal-ala kadagiti ad-adu pay a balbalay ken dagiti mangal-ala kadagiti ad-adu pay a taltalon.” Ipagarup ni Isaias nga ammo dagiti agdengdengngeg kenkuana nga iparit ti linteg ti siasinoman a tao a mangtagikua iti daga iti maysa a pamilia iti agnanayon.

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaiah 1:9.

awan ti naggianna

“awan aggigian ditoy”

uppat a ektaria ti kaubasan

Mailadladawan ti kadakkel ti kaubasan babaen iti bilang ti paris ti baka a mangarado iti daytoy iti maysa nga aldaw. Makabitan ti sangol ti tunggal paris ti baka. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti kaubasan ket nalawa nga aradoen ti sangapulo a paris ti baka” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

sangagalonto laeng nga arak

“22 litro nga arak” (Kitaen: Biblical Volume)

maysanto laeng nga epa ti mapataud iti maysa homer a bin-i a bukel

“makaalanto laeng iti 22 a litro ti trigo manipud iti 220 a litro iti bin-i.” Ti kaibatugan ti maysa a homer ket sangapulo nga epa.

Isaiah 5:11-12

Asi pay dagiti nasapa nga agririing iti bigat ... agtalinaed a siririing agingga iti tengnga ti rabii

Dakdakamatenna daytoy dagiti tattao nga awansabali nga ar-aramidenda iti inaldaw no di laeng uminom kadagiti arak. (Kitaen: Merism)

agingga a parugsuen ida ti arak

Naibaga ditoy ti kinapigsa ti arak a mangbartek kadagiti uminom a kasla parugsuen ida ti apoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “agingga a mabartekda iti arak” (Kitaen: Metaphor)

arpa, panderata, tamburin, plauta ken arak

Ipalpalawag dagitoy nga instrumento a pagtukar ken ti arak nga agragragsak dagitoy a tattao ken agramrambakda iti kasta unay.

tamburin

Maysa nga instrumento a pagtukar nga addaan iti ulo a kasla tambor a mabalin a bauten ti ima. Mabalin nga addaan daytoy iti metal kadagiti igidna nga aguni no makuti. Bassit ti tamborin nga umdas nga iggaman ti mangtukar iti daytoy babaen iti maysa nga imana. (Kitaen: Translate Unknowns)

mapanunot

“panunoten a naimbag”

dagiti aramid dagiti imana

Mabalin a masabalian ti pannakaisaona daytoy tapno ti “aramid” ket maisao a kas “inaramid.” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “no ania ti inaramidna”

dagiti aramid dagiti imana

Ibagbagi ti ima ti tao a nangaramid iti maysa a banag. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “no ania ti inaramid ni Yahweh.” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 5:13-14

Sapasap a Pakaammo:

Ibagbaga dagitoy a bersikulo no ania ti mapasamak kadagiti tattao gapu ta sinukirda ti Dios.

naipanaw a kas balud dagiti tattaok

Iti panangipadto, kadawyan a maibagbaga dagiti banbanag a mapasamak iti masakbayan a kasla napasamaken dagitoy. Iyunay-unay daytoy a mapasamakto ti padto. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “alaento dagiti kabusor manipud kadagiti sabali a nasion dagiti tattaok iti Israel a kas tagabu” (Kitaen: Predictive Past)

gapu iti kinakurang ti pannakaawat

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Gapu ta saanda a maawatan ni Yahweh wenno ti lintegna” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

naganasan ti patay ket ingngangana ti nalawa unay ti ngiwatna

Daytoy a ragup ti sasao ket dakdakamatenna ti "Sheol", ditoy, ibagbagi daytoy ti tanem, ti maysa nga ayup a nakasagana a mangan iti sabali nga ayup. Ti kayat a sawen daytoy ket nakaad-adunto unay ti matay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “kasla mabisin nga ayup ni patay a nakanganga a nalawa a mangalun-on kadagiti adu a tattao” (Kitaen: Metaphor)

dagiti mabigbigbig kadakuada, dagiti tattao, dagiti papanguloda, dagiti napalalo nga agragragsak ken dagiti nararagsak kadakuada, umulogdanto idiay Sheol

Sarsaritaen ti profeta ti masakbayan a kasla madama a mapaspasamak daytoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Adunto iti maitappuak iti Sheoul kadagiti tattao ti Israel, dagiti mabigbigbig a tattao ken dagiti kadawyan a tattao, dagiti panguloda ken dagiti agragragsak kadagiti padayada” (Kitaen: Predictive Past)

Isaiah 5:15-17

Naibaba ti tao ken naipababa ti natan-ok a tao, ken nagdumog dagiti napalangguad

Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy a ragup dagiti sasao, nausar daytoy a mangiyunay-unay. Kitaen no kasanoyo nga impatarus ti isu met laeng a sasao idiay Isaiah 2:9. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pagrukbabento ti Dios dagiti amin a tao ken agbalindanto a napakumbaba.” (Kitaen: Parallelism and Active or Passive)

Naibaba ti tao ken naipababa ti natan-ok a tao, ken nagdumog dagiti napalangguad

Naisao dagiti banbanag a mapasamakto iti masakbayan a kasla napasamakdan. (Kitaen: Predictive Past)

Naibaba ti tao

Ti panagdumog ket kadawyan a mangisimsimbolo iti pannakaibabain. (Kitaen: Symbolic Action)

nagdumog dagiti napalangguad

Ti panagdumog ket kadawyan a pagilasinan iti panagbain. Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy met laeng a sasao idiay Isaiah 2:11. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “kumitanto dagiti tattao a napalangguad iti baba gapu iti bain” wenno “mabainen ita dagiti tattao a napalangguad idi” (Kitaen: Metonymy)

dagiti napalangguad

Ditoy, naisao dagiti napalangguad a tattao a kasla nangatngatoda ngem kadagiti dadduma a tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “natangsit”

Ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket naitan-ok gapu iti kinalintegna

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dayawento dagiti tattao ni Yahweh a Mannakabalin-amin gaputa nalinteg isuna” (Kitaen: Active or Passive)

Yahweh a Mannakabalin- amin

Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaiah 1:9

natan-ok

Ti pannakaitan-ok ket naibaga a kasla maipangpangato. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “mapadayawanto iti kasta unay” (Kitaen: Metaphor)

Ket agarabto dagiti karnero a kas iti bukodda a pagaraban

Dadaelento ni Yahweh ti siudad ti Jerusalem, a naawagan a “kaubasan” idiay Isaiah 5:1. Awanto ti serserbi daytoy no di ket araben laeng ti karnero dagiti ruruot sadiay.

arab (mapagarabto)

agarab iti ruot

kadagiti nadadael a kinabaknang dagiti tattao ket agarabto dagiti urbon a karnero

Agarabto dagiti urbon a karnero sadiay. Agbalinto nga awan pakausaran wenno serserbi ti daga. (Kitaen: Simile)

Isaiah 5:18-19

Asi pay dagiti mangguyguyod iti kinadakes babaen kadagiti tali ti kina-ubbaw

Maymaysa laeng ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao. Iladladawan dagitoy dagiti tattao nga agtultuloy nga agbasbasol a kasla us-usarenda ti amin a pigsada a mangguyod iti maysa a nadagsen a kariton. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Asikayo pay nga agbanbannog nga agbasol a kasla tao a mangguyguyod iti tali ti kariton” (Kitaen: Parallelism and Metaphor)

dagiti mangibagbaga

Dakdakamaten daytoy dagiti agtultuloy nga agbasbasol (bersikulo 18) ken mangkarkarit iti Dios a pasardengenna ida. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti manguy-uyaw nga agkungkuna” (Kitaen: Irony)

matungpal koman ti panggep ti Nasantoan a Dios ti Israel

Naisao dagiti panggep ti Dios a kasla banbanag nga umayto nga is-isuda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “aramiden koman ti Nasantoan a Dios ti Israel dagiti panggepna” (Kitaen: Metaphor)

ti Nasantoan a Dios ti Israel

Ipatarusmo ti “Nasantoan” a kas iti adda idiay Isaias 5:16

Isaiah 5:20-21

a mangibagbaga a ti sipnget ket lawag ken ti lawag ket sipnget; a mangibagbaga a ti napait ket nasam-it ken ti nasam-it ket napait

Dagiti mangar-aramid kadagitoy a banbanag ket maipada kadagidiay “mangibagbaga a dakes ti naimbag ken naimbag ti dakes.” Agsupadi dagitoy a banbanag ken ammo dagiti tattao ti nagsupadianda, ngem agul-ulbod dagiti dadduma a tattao ket ibagbagada a naimbag dagiti dakes a banbanag. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Kasla da tattao a mangaw-awag iti kasipngetan a lawag ken lawag ti kasipngetan. Kasla da tattao a mangaw-awag a napait dagiti nasam-it a banbanag ken nasam-it dagiti napait a banbanag.” (Kitaen: Metaphor)

nasirib kadagiti bukodda a panagkita

Dakdakamaten ditoy ti “panagkita” dagiti panpanunotenda. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagiti mangibilbilang a nasirib kadagiti bagbagida” (Kitaen: Metonymy)

nasirib kadagiti bukodda a pannakaawat

“panpanunotenda a maaw-awatanda amin a banag”

Isaiah 5:22-23

mangwayawaya kadagiti nadangkes no mapasuksukonda

Daytoy a bersikulo ket dakdakamatenna ti maipapan kadagiti saan a nalinteg nga uk-ukom kadagiti pangukoman.

mangwayawaya kadagiti nadangkes

“pagparangenda a nakabasol dagiti tattao nga awan basolna”

ipaidamda kadagiti awanan-basol ti kalinteganda

“saanyo a tratoen dagiti tattao iti nasayaat”

Isaiah 5:24

pananguram ti apoy

“gil-ayab ti apoy” wenno “apoy”

kas iti pananguram ti apoy kadagiti punget ti mula, ken kas iti pannakauram iti nagango a ruot

Maymaysa laeng ti kaipapanan dagitoy a ragup iti sasao. Dusaento ti Dios dagiti tattao a nailadawan idiay Isaias 5:18-23. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “kas iti pananguram ti apoy iti punget ken ruot” (Kitaen: Parallelism and Simile)

punget ti mula

“namaga a kayo ti trigo” Dakdakamaten daytoy ti paset ti mula a mabati a malaylay iti talon kalpasan nga alaen ti mannalon ti taraon.

malungtot dagiti ramotda, ken maiyangin dagiti sabongda

Iladladawan ni Isaias dagitoy a tattao a kasla matmatay a mula. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “matayda a kasla mula a nalungsot dagiti ramotda ken malaylay dagiti sabongda ken naiyangin iti adayo.”

Isaiah 5:25

napasgedan ti pungtot ni Yahweh

Iladladawan ni Isaias ti pungtot ni Yahweh a kasla apoy daytoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Makaunget iti kasta unay ni Yahweh” (Kitaen: Metaphor)

ket inyunnatna ti imana a maibusor kadakuada ken dinusana ida

Iladladawan ti profeta ti masakbayan a kasla napasamaken daytoy. Inaramidna daytoy a mangiunay-unay a ti padto ket sigurado a mapasamakto. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dusaennanto ida babaen iti mannakabalin nga imana” (Kitaen: Predictive Past)

inyunnatna ti imana a maibusor kadakuada

Ditoy, dakdakamaten ti sao nga “imana” ti pannakabalin ken panagturay ti Dios. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “impakitana ti pannakabalinna a maibusor kadakuada” (Kitaen: Metonymy)

bangkayda

“natay”

dagiti bangkayda ket kasla basura a nagkaiwara kadagiti kalsada

Napalubosan a maikabil iti kalsada dagiti bangkay a kasla basura. Ipakpakaawat daytoy nga adunto ti matay ngem awan ti mangitabon kadagitoy. Ti sao a “basura” ket mabalin a maipatarus a kas “rugit” (Kitaen: Simile)

Iti laksid amin dagitoy, saan a bimmaaw ti unget ni Yahweh

“Uray no napasamak amin dagitoy a banbanag, makaung-unget pay laeng isuna, ket ti imana”

nakalayat pay laeng ti imana

Ditoy, dakdakamaten ti sao nga “imana” ti pannakabalin ken panagturay ti Dios. Iladladawan ni Isaias a kasla maysa a tao ni Yahweh a nakasagana a mangdanog iti maysa a tao. Maysa daytoy a mangiladawan iti panangdusa ni Yahweh iti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “nakasagana pay laeng isuna a mangdusa kadakuada” (Kitaen: Metonymy and Metaphor)

Isaiah 5:26

Ingatonanto ti bandera a pagilasinan ti maysa a nasion manipud iti adayo ken paswitanna ida nga adda iti pungto ti daga.

Ibagbaga ni Isaias iti agpada a banag iti dua a pamuspusan. Naisao ti panangpalubos ti Dios nga umay dagiti armada dagiti nasion nga adda iti adayo iti Juda a mangraut a kasla mangipangato ni Yahweh iti bandera ken agpaswit tapno awaganna ida iti Juda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Awaganna dagiti armada dagiti nasion nga adda iti adayo iti Juda ken ibagana kadakuada nga umayda” (Kitaen: Parallelism and Metaphor)

Paswitanna

Napigsa ken nasinggit nga uni nga ar-aramiden ti maysa a tao babaen iti bibigna a mangawag iti maysa a tao wenno ayup nga adda iti adayo.

umayda

“umay ti kabusor nga armada”

Isaiah 5:27-28

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga iladawan ti armada nga umay a mangraut iti Juda. Iladladawanna daytoy a kasla mapaspasamaken daytoy. (Kitaen: Isaiah 5:26)

mabannog … maitibkol … makaridep …makaturog

Agtultuloy dagitoy nga uppat a sao manipud iti pannakabannog, inggana iti saan a makapagna a nasayaat aginggana iti makaturturog, agingga a makaturog, isu a kasapulan nga adda amin dagitoy iti panangipatarusmo.

wenno malukayan dagiti barikesda

Nairut ti pannakaisuot dagiti kawes dagiti soldado tapno nalaklakada nga aggunay ken makiranget.

wenno mapugsat ti galut dagiti sandaliasda

“dagiti tali dagiti sandaliasda”

kasla landok dagiti kuko dagiti kabalioda

“natangken a kas bato dagiti dapan dagiti kabalioda.” Impada ni Isaias ti natangken a paset ti dapan ti kabalio iti landok, a natangken a kasla bato nga agrissak no matamaan. Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Impada ni Isaias dagiti kukoda iti landok a mangiladawan kadagiti sakada nga agrisrissak kabayatan iti panagtarayda wenno 2) Ipadpada ni Isaias dagiti dapanda iti bato-pingki a mangiunay-unay iti kinapigsa dagiti dapanda a mangited iti kabaelan iti kabalio a mangaramid iti pagayatan ti apoda nga aramidenda. (Kitaen: Simile)

ken kasla bagyo dagiti pilid ti karwaheda

Ipadpada ni Isaias dagiti pilid dagiti karuahe iti bagyo a mangiunay-unay a madadaelto dagiti amin a banag a madalposda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “agpuligosto dagiti pilid dagiti karuahe a kasla alipugpog” (Kitaen: Simile)

pilid ti karwaheda

Kadawyan nga addaan iti tadem dagiti pilid dagitoy a mangrangka-rangkay iti siasinoman a madalapos daytoy a karwahe.

Isaiah 5:29-30

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga iladawan ti armada nga umay a mangraut iti Juda. (Kitaen: Isaiah 05:26)

Kaslanto ngenger iti leon ti ngerngerda, agngerngerdanto a kas kadagiti ubbing a leon

Agpada ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao. Ipadpada ni Isaias ti kabusor nga armada iti maysa a leon a mangipakaawat no kasanonto nga agbuteng iti kasta unay dagiti tattao ti Juda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “No agpukkaw iti gubatan dagiti armadada, kasla agngerngernger a leon dagiti unida” (Kitaen: Parallelism and Simile)

ubing a leon

Ti ubing a leon ket sao a nausar para iti kinapigsa. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti kapipigsaan a leon” (Kitaen: Metonymy)

Agngerngerdanto sada tiliwen ti anupenda

Ipadpada ni Isaias dagiti kabusor a mangpatpatay kadagiti tattao ti Juda iti leon a mangpatpatay iti nakapkapuy nga ayup. Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) agngernger dagiti leon iti saan unay a napigsa a kas iti daranudor sakbayda a dumarop, wenno 2) mabalin nga us-usaren ti nagsurat dagitoy a dua a sao a maymaysa ti kaipapananna. (Kitaen: Metaphor and Doublet)

anupenda

Dagiti ayup a kayat a tiliwen ken patayen iti sabali pay nga ayup

awan ti mangispal

“ket awan ti uray maysa a makaisalakan kadakuada”

Agngerngerdanto … daranudor iti baybay

Agpada dagitoy a sasao a naipatarus nga “agngernger” idiay bersikulo 29. Usarem ti sao iti pagsasaoyo a para iti uni ti dalluyon iti maysa a bagyo wenno napigsa at tudo wenno daddumapay a kadawyan a kabutbuteng nga uni.

ket langibanto ti nangisit nga ulep ti lawag

Ditoy, iladladawan ti kinasipnget ti panagsagaba ken didigra. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “langubanto ti nangisit nga ulep ti lawag ti init” (Kitaen: Metaphor and Active or Passive)

Isaiah 6

Isaiah 6:1-2

naipangato isuna ken sinaknapan

Dagiti sasao a "naipangato" ken "sinaknapan" ket iyunay-unay dagitoy a ti trono ket nangato unay ken adda iti ngatoen dagiti banbanag nga adda iti aglawlaw daytoy. Ti kangato ti trono ket ibagbagina no kasano ti kinatan-ok ken kinamannakabalin ti Apo. (Kitaen: Doublet)

sinaknapan ... ti palasio

“napunno ti palasio.” Ti sao a templo a nausar ditoy ket masansan a ti dakdakamatenna ket ti palasio dagiti ari.

Iti ngatoenna ket dagiti serafim

Ti kayat a sawen ti sao a “serafim” ket adu a “seraf.” Kayat a sawen daytoy a nakatugaw ti Apo iti trono ken dagiti serafim ket agtaktakder wenno agtaytayab iti asideg iti Apo a nankasagana nga agserbi kenkuana.

serafim

Isingsingasing daytoy a sao a mabalin a kasla umap-apuy ti langa dagitoy a parsua wenno sinan uleg. Gapu ta saantayo nga ammo iti naan-anay a kaipapanan ti serafim, mabalin a maipatarus daytoy a kas “adda payyakna a parsua” wenno “sibibiag a nga addaan iti payyak.” Wenno, mabalinmo a buluden daytoy a sao ket usarem iti pagsasaoyo. (Kitaen: Translate Unknowns ken Copy or Borrow Words)

addaan iti innem a payyak ti tunggal maysa

“addaan iti innem a payyak ti tunggal maysa a seraf” wenno “addaan iti innem a payyak ti tunggal parsua”

kinaluban ti dua a payyak ti rupana, kinaluban ti dua a payyak ti sakana, ket pagtayabna ti dua a payyakna

Maawatan dagiti sasao a “payyak” ken “seraf.” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “babaen iti dua a payyak, kinaluban ti tunggal seraf ti rupana, ken babaen iti dua a payyak, kinalubanna ti sakana, ken babaen iti dua a payyak, nagtayab isuna” (Kitaen: Ellipsis)

Isaiah 6:3

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias nga iladladawan ti sirmatana.

Ipukpukkawda iti tunggal maysa a kunada

“Immawag dagiti serafim iti tunggal maysa ket kunada”

"Nasantoan, Nasantoan, Nasantoan, ni Yahweh a Mannakabalin-amin!

Ti panangulit-ulit ti sao a “nasantoan” iti mamitlo a daras ket mangiunay-unay a naan-anay ti kinasanto ti Dios. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ni Yahweh a Mannakabalin-amin ket kasasantoan iti amin” wenno “Naan-anay ti kinasanto ni Yahweh a Mannakabalin-amin”

Napunno ti entero a lubong iti dayagna

Sarsaritaen daytoy ti lubong a kasla daytoy ket pagkargaan ken ti dayag ti linaonna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Amin a banag iti rabaw ti daga ket mangipaneknek iti kinadayag ti Dios” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 6:4-5

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga iladladawan ti sirmatana.

Nagunggon dagiti ruangan ken dagiti pundasyon babaen kadagiti ariwawa dagiti agpukpukkaw

“Idi immawag dagiti serafim, ginunggon dagiti timekda dagiti adigi dagiti ruangan ken dagiti pundasionda”

napno iti asok ti balay

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “pinnunno iti asok ti templo” wenno “pinunno iti asok ti palasio” (Kitaen: Active or Passive)

Asiak pay! Gapu ta nakednganak

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Marirriribukan iti kasta unay! Nakabutbuteng a banbanag dagiti mapasamakto kaniak” (Kitaen: Active or Passive)

iti ayan ti tattao a narugit ti bibigda

Ditoy, ibagbagi dagiti “bibig” ti ibagbaga ti maysa a tao. Ken dagiti tattao nga agsasao kadagiti banbanag a saan a makaay-ayo iti Dios ket naibaga a kasla narugit dagiti bibigda. (Kitaen: Metonymy and Metaphor)

nakita

Ditoy, ibagbagi dagiti “mata” ti sibubukel a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Nakitak” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 6:6-7

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias nga iladladawan ti sirmatana.

serafim

Isingsingasing daytoy a sao a mabalin a kasla umap-apuy ti langa dagitoy a parsua wenno sinan uleg. Gapu ta saantayo nga ammo iti naan-anay a kaipapanan ti serafim, mabalinmo nga ipatarus daytoy a kas “parsua” wenno “sibibiag.” Wenno, mabalinmo a buluden daytoy a sao ket usarem iti pagsasaoyo. Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaiah 6:2. (Kitaen: Translate Unknowns and Copy or Borrow Words)

nadalusanen ti nagbiddutam, ken napakawanen ti basolmo

Agpada ti kaipapanan dagitoy a dua a ragup ti sasao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Inikkat ni Yahweh ti basolmo ken pinakawanna dagiti basbasolmo” (Kitaen: Parallelism and Active or Passive)

ken napakawanen ti basolmo

Ti saanen a panangibilang ti Dios a nagbasol ti maysa a tao ket naibaga a kasla banag ti “basol” a mabalin nga ikkaten ti maysa a tao manipud iti sabali a tao. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 6:8-9

Sapasap a Pakkammo:

Itultuloy ni Isaias nga iladladawan ti sirmatana.

ti timek ti Apo a kunana

Ditoy, ti sao a “timek” ket ibagbagina a mismo ti Apo. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ibagbaga ti Apo” (Kitaen: Synecdoche)

Siasino ti ibaonko

Maawatan a mangibaonto ni Yahweh ti mangibaga iti mensahena kadagiti Israelita. Mabalin a maiapatarus daytoy a kas iti: “Siasino ti ibaonko nga agbalin a mensahero kadagiti tattaok” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

siasino ti mapan nga ibaontayo?

Kasla dakdakamaten ti sao a “tayo” (kadatayo) ni Yahweh ken dagiti kameng ti nainlangitan a konsehona a kasla isu ti katkatungtongna. (Kitaen: Inclusive “We”)

kadagiti tattao

“dagiti tattao ti Israel”

dumngegkayo ngem saankayo a makaawat; makakitakayo ngem saanyo a maawatan

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) ibagbaga dagiti salaysay a “saanyo maawatan” ken “saankayo a makaawat” ket ipakpakaawatna dagiti aramiden ti Dios. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dumngegkayo ngem saan nga ipalubos ni Yahweh a makaawatkayo; makakitakayo a naimbag ngem saan nga ipalubos ni Yahweh a maawatanyo” wenno 2) dagiti salaysay a “Dumngeg” ken “Kumita” ket ipakpakitana ti kapanunotan a “no.” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Uray no dumngegkayo, saanyonto a maawatan; uray no kumitakayo a naimbag, saanyonto a maawatan” (Kitaen: Imperatives - Other Uses)

dumngegkayo ngem saankayo a makaawat; makakitakayo ngem saanyo a maawatan

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dumngegkayo iti mensahe ni Yahweh ngem saanyo a maawatan ti kaipapananna; kitaenyo no ania ti ar-aramiden ni Yahweh ngem saanyo a maamiris ti kaipapananna” (Kitaen: Ellipsis)

Isaiah 6:10

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy nga ibagbaga ni Yahweh kenni Isaias dagiti kasapulan nga aramidenna inton ibaon isuna ni Yahweh a mangasaba kadagiti tattao.

Patangkenem ti puso dagitoy a tattao

Ditoy, ibagbagi ti “puso” ti panunot ti maysa a tao. Ti maysa a tao a saan a nalawag ti panagpanpanunotna ken saan a makaawat ken awan bibiangna iti mapaspasamak ket naibaga a kas awan bibiangna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pagbalinenna a saan a makaawat dagiti tattao” wenno “Pagbalinenna a nakuneng dagiti panpanunot dagitoy a tattao” (Kitaen: Metonymy and Metaphor)

Patangkenem ti puso dagitoy a tattao

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pagbalinem dagiti puso dagitoy a tattao”

Patangkenem ti puso dagitoy a tattao

Ti kaipapanan daytoy a bilin ket usarento ni Yahweh ti mensahe ni Isaias tapno saanda unay a makaawat ken saanda unay marikna dagiti ar-aramiden ni Yahweh.

pagtulengem dagiti lapayagda, ken pagbulsekem dagiti matada

“aramidem daytoy tapno saanda a makangngeg, ken aramidem daytoy tapno saanda a makakita.” Naibaga a ti panamagbalin ni Isaias a saan a maawatan dagiti tattao dagiti ar-aramiden ni Yahweh ket kasla pagbalinen ida ni Isaias a bulsek ken tuleng. (Kitaen: Metaphor)

makakita dagiti matada wenno makangngeg dagiti lapayagda

Ti kabaelan dagiti tattao a makaawat iti mensahe ken iti ar-aramiden ni Yahweh ket naibaga a kasla makitkita ken mangmangngeg a mismo dagiti tattao. (Kitaen: Metaphor)

makaawat dagiti pusoda

Ditoy, ibagbagi ti “puso” ti panunot ti maysa a tao. Ti pudno a pannakaawat iti maysa a banag ken panangipateg iti mapaspasamak ket naibaga a kasla naawatan dagiti tattao babaen kadagiti pusoda. (Kitaen: Metonymy)

agsublida manen

Ti panagbabawi ken panangirugi nga agtulnog kenni Yahweh ket naibaga a kasla napan a mismo dagiti tattao kenkuana. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “surutendak manen” wenno “ket irugiyo manen ti agtalek kaniak” (Kitaen: Metaphor)

umimbagda

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Agasakto ida”

Isaiah 6:11-12

Agingga a marsuod dagiti siudad ken awanen dagiti agnanaed, ken awan tattao kadagiti balbalay

AT: “Agingga a siak a ni Yahweh ti mangpapanaw kadagiti tattao manipud iti dagada, tapno awanen a pulos ti mabati” (Kitaen: First, Second, or Third Person)

agbalin a langalang ti daga

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dadaelen manen ti armada ti pagilian ti Israel” (Kitaen: Active or Passive)

ken agingga a papanawen ni Yahweh dagiti tattao

“Agingga a siak a ni Yahweh ti mangpapanaw kadagiti tattao manipud iti dagada, tapno awanen a pulos ti mabati” (Kitaen: First, Second, or Third Person)

Isaiah 6:13

madadaelto manen daytoy

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dadaelen manen ti armada ti pagilian ti Israel” (Kitaen: Active or Passive)

a kas iti kayo wenno lugo a mapukan, a ti laeng puonna ti mabati

Ti kaipapanan daytoy a a ragup ti sasao ket uray kalpasan a dadaelen ni Yahweh ti Israel, mangilasin latta isuna manipud kadagiti Israelita iti agserbi kenkuana. (Kitaen: Simile)

lugo

“maysa a kita ti kayo”

puonna ... pungdolna

Daytoy ti puon ti kayo. Daytoy ket paset ti kayo a mabati iti daga kalpasan a mapukan daytoy.

ti nasantoan a bin-i

Dagiti tattao nga agserbinto kenni Yahweh kalpasan a madadael ti armada ti Israel ket naisao a kasla nailasinda a kasla nasantoan a bin-i.

Isaiah 7

Isaiah 7:1-2

Kadagidi aldaw ni Ahaz ... nga ari ti Juda

“Idi ni Ahaz ti ari iti Juda” Kastoy idi ti napasamak. (Kitaen: Idiom)

Rezin ... Peka ... Remalias

Nagan dagitoy dagiti lallaki (Kitaen: How to Translate Names)

Rezi ... Peka ... simmang-at

Sarsaritaen ti nagsurat a dagiti ari ket dagiti armada nga idadauloanda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “indauloan da Rezin ken Peka dagiti armadada” (Kitaen: Synecdoche)

a manggubat iti daytoy

Sarsaritaen ti nagsurat a kasla ti siudad ket isu dagiti tattao nga agnanaed ditoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “tapno gubaten dagiti tattao ti Jerusalem” (Kitaen: Metonymy)

Naipakaammo iti balay ni David

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “nakangngeg iti pakaammo ti balay ni David” wenno “adda maysa a tao a nangipadamag iti balay ni David” (Kitaen: Active or Passive)

balay ni David

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ni Ari Ahaz ken dagiti mammagbagana” (Kitaen: Metonymy)

a nakikadua ti Aram iti Efraim

Ditoy, ibagbagi ti sao nga “Aram” ken “Efraim” dagiti arida. Ditoy, ibagbagi ti “Efraim” ti entero a pagarian iti amianan a paset ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “a tultulongan ni Rezin nga ari ti Aram ni Peka nga ari ti Israel” (Kitaen: Metonymy ken Synecdoche)

Kasta unay ti butengna, ken uray dagiti tattaona ket uray la agpigerger gapu iti buteng, kasla da la kaykayo iti kabakiran a ginunggon ti angin

Ti panagtibbayo dagiti pusoda iti daytoy a padamag ket naidilig iti wagas a pannakagunggon ti kayo no maanginan dagitoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kasta unay ti buteng ni Ahaz ken dagiti tattaona”

Isaiah 7:3-4

Sapasap a Pakaammo:

Isursurat ni Isaias ti napasamak kenkuana a kasla napasamak daytoy iti sabali a tao.

Sear Jasub

“Ti kayat a sawen ti nagan a Sear Jasub ket ‘agsublinto ti nabati’” Mabalin a nakaited iti namnama kenni Ahaz ti kaipapanan daytoy a nagan. (Kitaen: How to Translate Names)

iti murdong ti kanal iti akinngato a pagurnongan ti danum

Ti pagay-ayusan ti danum a sumrek iti akingngato a pagurnungan ti danum manipud iti tanel.

kanal

Kanal nga inaramid ti tao a pagayusan ti danum

dalan

Mabalinyo nga usaren ditoy no adda sao iti pagsasaoyo maipapan iti dalan wenno pagnaan nga inaramid dagiti tattao babaen iti panangpatag kadagiti nangato wenno nababa a disso.

tay-ak ti Aglablaba iti lupot

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) daytoy ti nagan nga inyawag dagiti tattao iti talon wenno 2) daytoy ti kadawyan a pang-awag dagiti tattao iti dayta a daga, “ti daga iti paglalabaan” wenno “ti daga a paglalabaan dagiti tattao kadagiti buok” wenno “ti daga a paglalabaan dagiti babbae kadagiti kawes” (Kitaen: How to Translate Names)

tay-ak ti Aglablaba ti lupot

Ti aglablaba ket mabalin a 1) lalaki a mangug-ugas iti napukisan a buok ti karnero, “Disso a Pagug-ugasan iti Buok” wenno 2) babai nga aglablaba kadagiti narugit a kawes, “Disso a Paglalabaan ti Kawes.” (Kitaen: How to Translate Names)

Ibagam kenkuana

“Ibagam kenni Ahaz”

dika agbuteng kadagitoy dua a kayo nga umas-asok, iti nalaus a pungtot ni Rezin, ni Aram, ken ni Peka a putot ni Remalias

Idildilig ti Dios da Rezin ken Peka kadagiti napuoran a ruting ken madama nga agas-asok ita. Iyunay-unay ti Dios a saan ida a pudno a pagpeggadan iti Juda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “saanyo a pagbutngan da Rezin ken Peka; ti nakaro nga ungetda ket kasla maysa a napuoran a ruting a naiddepen ti apoyna, ket asok laeng ti adda” (Kitaen: Metaphor ken Active or Passive)

Isaiah 7:5-6

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga ibaga kenni Isaias dagiti rumbeng nga ibagana kenni Ahaz (Kitaen: Isaiah 7:3)

da Aram, Efraim, ken Rezin a putot ni Remalias

Dagiti sao nga “Aram” ken “Efraim” ket dakdakamatenda dagiti ari kadagitoy a daga. Kasta pay, ibagbagi ti “Efraim” ti amianan a paset a pagarian ti Israel. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ni Rezin nga ari ti Aram ken ni Peka nga anak ni Remalias, ari ti Israel” (Kitaen: Metonymy ken Synecdoche)

Remalias

Nagan daytoy ti maysa a lalaki. Ipatarusmo ti naganna a kas iti adda idiay Isaias 7:1.

Nagpanggep ti kinadakes a maibusor kenka

Dakdakamaten ti sao a “ka” (kenka) ni Ahaz. (Kitaen: Forms of You)

ti putot ni Tabeel

Saan nga ammo no siasino daytoy a lalaki. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 7:7-9

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy nga ibaga ni Yahweh kenni Isaias dagiti ibagana kenni Ahaz. (Kitaen: Isaiah 7:3)

ti ulo ti Aram ket ti Damasco

Ditoy, ti sao ditoy nga “ulo” ket dakdakamatenna ti kapapatgan a paset. Ipalpalawag daytoy a maysa laeng a tao ni Rezin, ket saanna ngarud a malapdan ti panggep ni Yahweh. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ni Rezin a tao laeng ti ari ti Damasco” (Kitaen: Metonymy ken Assumed Knowledge and Implicit Information)

maparmekto ti Efraim ket saandanton a maibilang a maysa a nasion

Ditoy, dakdakamaten ti “Efraim” dagiti amin nga adda iti amianan ti pagarian ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dadaelen ti maysa nga armada ti Efraim, ket awanto ti mabati a tao iti Israel.” (Kitaen: Active or Passive)

ti ulo ti Samaria ket ti putot ni Remalias

Kayat a sawen daytoy a ni Peka ti ari ti Samaria ken ti entero nga Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ni Peka a nakapsut a tao ti ari ti Samaria” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

No saan nga agtalinaed a natibker ti pammatiyo, sigurado a saankayonto agtalinaed a natalged

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “No agtultuloyka a mamati kaniak, sigurado nga agtalinaedka a natalged” (Kitaen: Double Negatives)

No saan nga agtalinaed

“No laeng agtalinaedka”

Isaiah 7:10-12

dawatem kenkuana daytoy iti kaunggan wenno iti kangatoan

Inusar ni Yahweh dagiti sasao a “kaunggan” ken “kangatoan” a kayatna a sawen a mabalinna a dawaten kenkuana ti aniaman a banag. (Kitaen: Merism)

kaunggan ... kangatoan

Dagiti sasao a “kaunggan” ken ”kangatoan” ket mabalin a maipatarus a kas “dagiti lugar a nababbaba nga adayo kenka … dagiti lugar nga adayo a nangatngato kenka” (Kitaen: Abstract Nouns)

Saanak a dumawat

“saan a dumawat iti pagilasinan kenni Yahweh”

Isaiah 7:13-15

balay ni David

Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaiah 7:2. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ari Ahaz, sika ken dagiti mammagbagam” (Kitaen: Metonymy)

Saan kadi nga umanay kenka ti panangpadasmo iti kinaanus ti tattao? Masapul kadi pay a padasem ti kinaanus ti Diosko?

Iyunay-unay dagitoy a saludsod a dakkel ti nagbasolan ti ari. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Sinubokyo ti kinaanus dagiti tattao! Ita, padpadasenyo pay ti kinaanus ti Diosko!” (Kitaen: Rhetorical Question)

agsikogto ti maysa a babai

Dagiti dadduma nga immun-una nga patarus ket naipatarus daytoy nga, “agsikogto ti birhen,” Ngem kastoy ti patarus dagiti dadduma, “agsikogto ti babai.”

mapanagananto iti Immanuel

“Ti kayat a sawen ti nagan nga Immanuel ket ‘Adda kadatayo ti Dios’ ” (Kitaen: How to Translate Names)

Manganto isuna iti gatas ken diro inton ammonan nga agkedked nga agaramid iti dakes ken pilienna ti kinaimbag

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) “Inton tiempo a makapanganen iti gatas ken diro ti ubing, ammonanton a pagkedkedan ti dakes ken pilienna ti naimbag.” Iyunay-unay daytoy nga iti kinaubingnanto, ammonanton a pilien ti naimbag imbes a dakes wenno 2) “Iti tiempo nga ammonton ti ubing a pagkedkedan ti dakes ket pilienna ti naimbag, makapanganton isuna iti gatas ken diro.” Maibilang dagiti tattao ti Juda a kas ubing nga agar-aramid iti naimbag idi 12 ti tawenna. Iyunay-unay daytoy nga iti las-ud iti 12 a tawen, kabaelanton dagiti tattao a mangan iti adu a gatas ken diro gapu ta matayto dagiti kaadduan a tattao ti Israel wenno matiliwda a kas balud. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 7:16-17

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy nga iladawan ni Isaias dagiti pagilasinan nga ited ti Dios iti balay ni David.

pagbutbutngam

“agbutengka.” Dakdakamaten daytoy ni Ahaz. (Kitaen: Forms of You)

kadagiti tattaom

Dakdakamatenna daytoy dagiti tattao ti Juda.

idi simmina ti Efraim iti Juda

Ditoy, dakdakamaten ti “Efraim” ken “Juda” dagiti tattao nga agnanaed kadagitoy a rehiyon. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “simmina dagiti tattao iti Efraim manipud kadagiti tattao iti Juda” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 7:18-19

Iti dayta a tiempo

Sakbay a maammoan ti ubing ti agkedked nga agaramid iti dakes ken agaramid iti naimbag (Isaiah 7:15)

paswitanto ni Yahweh

“Awaganto ni Yahweh” ”Ayabanto ni Yahweh”

ti maysa a ngilaw manipud kadagiti adayo a karayan ti Egipto, ken maysa nga alimbubuyog manipud iti daga ti Asiria

Ditoy, dagiti armada ti Egipto ken Asiria ket naibaga a kasla da insekto a mangsakup iti daga ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “gapu ta addanto kadagiti amin a lugar dagiti armada ti Egipto ken Asiria ken dagiti soldadoda a kasla ngilaw ken alimbubuyog” (Kitaen: Metaphorand Simile)

Isaiah 7:20-22

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga iladawan ti tiempo inton rauten ti armada ti Asiria ti Israel.

kuskusanto ti Apo babaen iti labahas nga inabanganna iti ballasiw ti Karayan Eufrates—ti Ari ti Asiria

Ti sao a “tadem” ket dakdakamatenna ti ari ti Asiria ken ti armadana, ken ibagbaga ni Yahweh ti ari a kasla maysa a tao a mangaramid iti panggep ni Yahweh ket kalpasanna, umawatto iti kuarta manipud kenni Yahweh. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Awaganto ti Apo ti ari ti Asiria manipud iti ballasiw ti Karayan Eufrates a mangkuskos kenka” (Kitaen: Metaphor)

nga inabanganna

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “a ginatangna” (Kitaen: Active or Passive)

ti ulom ... dagiti buok kadagiti luppom ... kuskosennanto pay ... barbasmo

Saan a nasayaat no adda maysa a mangkuskos iti ulo; Nakarkaro manen no adda maysa a mangkuskos kadagiti “barbon iti luppo”; kakakaruan no adda maysa a mangkuskos iti barbas.

ti ulom ... dagiti buok kadagiti luppom ... kuskosennnanto pay ... barbasmo

Saan nga imbaga ni Isaias siasino ti akin-ulo, akin buok, ken akin barbas ti kuskusen ti Apo, ngem maawatan ni Ahaz ken dagiti tattao a lalaki dagitoy; dagiti lalaki ket ibagbagi dagiti tattao nga agnanaed iti Juda.

ti ulom

Ibagbagi ti “ulo” ditoy ti buok nga agtubtubo ditoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti buok iti ulo” (Kitaen: Metonymy)

dagiti buok dagiti luppom

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) daytoy ti nadayaw a panangibaga iti buok iti akinbaba a paset ti bagi wenno 2) sarsaritaen daytoy ti buok kadagiti luppo. (Kitaen: Euphemism)

Isaiah 7:23-25

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga iladawan ti tiempo inton rauten ti armada manipud iti Asiria ti daga ti Israel.

adda iti sangaribo a kaubasan ... sisiitan a mula a kalkalunay

“adda 1,000 a puon ti ubas.” Idi insurat ni Isaias daytoy, adu dagiti kaubasan, addan 1,000 a puon ti ubas wenno nasursurok pay. Ibagbagana a mapunnonto iti nasiitan a mulmula. (Kitaen: Numbers)

sangaribo a pirak a sekel

“1,000 a piraso ti pirak.” Ti gatad ti maysa a sinsilyo ket tangdan iti uppat nga aldaw a panagtrabaho. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “1,000 a sinsilyo a kuarta” (Kitaen: Numbers ken Biblical Money)

sisiitan a mula a kalkalunay

Ti dakdakamaten dagitoy a sasao ket dagiti awan serserbina ken nasiit a ruot wenno sisiitan a mula. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “nasiitan a mula”

gapu ta agbalinto a siit ken sisiitan dayta a daga

Mabalinmo nga ipalawag no apay nga umayto ditoy daga dagiti agan-anup. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “gapu ta awan ti sabali nga adda kadagitoy a daga, no di laeng sisiit, nasiitan a mula ken atap nga ayup” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Umadayodanto kadagiti turturod a nasukay iti gabyon

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Panawanto dagiti tattao dagiti turod nga insaganada a pagmulaan” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 8

Isaiah 8:1-2

Kinuna ni Yahweh kaniak

Ditoy, ni Isaias ti dakdakamaten ti sao a “kaniak”

Mangayabakto kadagiti napudno a tattao a mangpaneknek kaniak

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Agsasao ni Yahweh: “Mangayabakto kadagiti napudno a lallaki a mangsaksi” wenno 2) Agsasao ni Isaias: “Inayabak dagiti napudno a lallaki nga agsaksi” wenno 3) Ibabaon ni Yahweh ni Isaias: “Mangayabka kadagiti napudno a lallaki nga agsaksi.”

Isaiah 8:3-4

Napanak iti ayan ti babai a profeta

Mabalinmo nga isalaysay iti nalawlawag a profeta a babai ti asawa ni Isaias. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kinaiddak ti asawak a profeta” (Kitaen: Euphemism ken Assumed Knowledge and Implicit Information)

dagiti amin a kinabaknang ti Damasco ken ti nasamsam iti Samaria ket ipanawto ti ari ti Asiria

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “alaento ti ari ti Asiria dagiti amin a kinabaknang ti Damasco ken Samaria” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 8:5-7

Gapu ta pinagkedkedan dagitoy a tattao dagiti nainnayad a danum ti Siloe

Dagiti ragup ti sasao a “nainnayad a danum” ket dakdakamatenna ti linteg ti Apo. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Gapu ta linaksid dagitoy a tattao ti linteg ni Yahweh a kasla kadagiti naalinaay a danum ti Siloe” (Kitaen: Metaphor ken How to Translate Names)

maragsakanda kenni Rezin ken iti lalaki a putot ni Remalias

Mabalin a palawagem ti kaipapanan daytoy. Kitaen no kasanoyo nga impatarus dagitoy a nagan dagiti lallaki idiay Isaias 7:1. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ket maragsakan gapu ta pinarmek dagiti armada ti Asiria da Rezin nga ari ti Aram ken ni Peka a putot ni Remalias, nga ari ti Israel” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

ngarud, dandanin nga iyeg ti Apo

Ibagbaga ni Yahweh ti maipapan kenkuana a kasla saan nga isuna ti mangipalpalagip kadagiti tattao iti kinasiasinona. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ngarud, Siak nga Apo” (Kitaen: Pronouns)

kadakuada

“kadagiti tattao ti Juda”

dagiti danum iti Karayan, naranggas ken adu, ti ari ti Asiria ken ti amin a dayagna

Isimsimbulo ti karayan ti armada ti Asiria. Mabalin a maipatarus daytoy kas iti: “ti armada ti Asiria ket nabileg a kasla iti maysa a naapres a karayan” (Kitaen: Metaphor)

iti Karayan

Ti Karayan Eufrates idiay Asiria

Isaiah 8:8

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy nga iladladawan ti Apo ti armada ti Asiria a kasla karayan a manglayus iti Juda. (Kitaen: Isaiah 8:7)

ket agayusto nga agturong iti Juda, manglayusto ken agayusto agingga a madanonna ti tengngedmo

Ti armada ti Asiria ket kasla layus. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Umad-adunto dagiti umay a soldado a kasla iti karayan nga umad-adalem agingga iti pagattengngedyo” (Kitaen: Metaphor)

ti Karayan

Dakdakamaten daytoy ti Karayan Eufrates idiay Asiria. Daytoy a sao ket dakdakamatenna dagiti soldado ti Asiria nga aggapu kadagiti balbalayda iti igid ti Karayan Eufrates (Isaiah 8:7). (Kitaen: Metonymy)

Sakupen ti nakaukrad a payyakna

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) kas iti kinaadalem nga ibagbagi ti “karayan,” ken dagiti “payyak” ket agtayab ken abbonganna ti daga a namagaan wenno 2) Binaliwan ni Isaias dagiti “metaphor” ket sasawen ni Yahweh itan a kas maysa a billit a mangsalaknib iti daga. “Ngem kaluban dagiti nakaunnat a payyakna”

Immanuel

Ti kayat a sawen ti nagan nga Immanuel ket ‘Adda kadatayo ti Dios’” Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 7:14.

Isaiah 8:9-10

Maburak-burakkayonto, dakayo a tattao

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Rangrangkayek dagiti armadayo” (Kitaen: Active or Passive)

Dumngegkayo, dakayo amin nga adayo a pagillian

Agsasao ni Isaias a kasla mangmangngeg isuna dagiti tattao kadagiti sabali a pagillian. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dumngegkayo, dakayo a tattao nga adda iti adayo a luglugar” (Kitaen: Apostrophe)

Agsaganakayo a makigubat ngem maburak-burakkayonto; agarmaskayo ngem maburak-burakkayonto

Maymaysa ti kaipapanan dagitoy, namindua a naibaga a mangiyunay-unay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “mabalinyo nga isagana ti bagbagiyo para iti gubat ngem parmekenkayto” (Kitaen: Parallelism and Active or Passive)

Agpanggepkayo ngem saanto a maipatungpal daytoy; mangipaulogkayo iti bilin ngem saanto a maipatungpal

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Mabalinyo ti agsagana iti irarautyo iti Juda ngem saankayo nga agballigi” (Kitaen: Active or Passive)

saanto a maipatungpal daytoy ... saanto a maipatungpal

Ti “panangipatungpal” ti maysa a plano wenno bilin a kayatna nga aramiden ti agdengdengngeg. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “saanyonto a maaramid dagiti pinanggepyo nga aramiden … saan a maaramid dagiti soldado dagiti bilin dagiti panguloda nga aramidenda” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 8:11-13

Nagsao kaniak ni Yahweh, ket kasla la iniggamannak ti napigsa nga imana

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Nagsao kaniak ni Yahweh babaen iti mannakabalin a wagasna” (Kitaen: Idiom)

binallaagannak a saanak a magna iti wagas dagitoy a tattao

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “binallaagannak ket kinunana, ‘Saanka nga agtignay a kasla kadagitoy a tattao’” (Kitaen: Direct and Indirect Quotations)

Saanmo nga ibaga a dakes a panggep dagiti aniaman nga ibagbaga dagitoy a tattao a dakes a panggep

Panpanunoten dagiti tattao nga adu dagiti dakes a panggep, daytoy ti gapuna a mariribukanda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Saankayo a madanagan a kas kadagitoy a tattao a ti kanayon a pampanunotenda ket adda agpangpanggep a mangdangran kadakuada.” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Ni Yahweh a Mannakabalin-amin, dayawem isuna a kas nasantoan, agbutengka kenkuana, isuna ti rumbeng a pagbutngam

No ipatarusmo daytoy, mabalinmo nga ipatarusmo daytoy a kasla ni Yahweh a mismo ti agsasao iti mismo a tao: “Ngem ibilangnak a nasantoan, Siak a ni Yahweh a Mannakabalin-amin. Ket agbuteng ken agsiddaawka kaniak” (Kitaem: Direct and Indirect Quotations and Pronouns)

Isaiah 8:14-15

Sapasap a Pakaammo:

Mabalinmo nga ipatarus daytoy a kasla ni Yahweh ti mismo nga agsasao. (Kitaen: Direct and Indirect Quotations ken Pronouns)

Agbalinto isuna a santuario

Ti sao a santuario ket dakdakamatenna ni Yahweh nga agtultuloy a mangsalsalaknib kadakuada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Salaknibanna ida no umasidegda kenkuana” (Kitaen: Metaphor)

ngem agbalinto isuna a bato a maitama kadakuada, ken dakkel a bato a pakaitibkolanda

Ti ragup ti sasao a “bato a maitama” ken “dakkel a bato a pakaitibkolanda” ket agpada a ti dakdakamatenda ti panangdangran ni Yahweh kadagiti tattaona. Naipatarus ti “maitama” ken “pakaitibkolanda” iti dadduma a kas “pakaitibkulan” ken “pakatnagan”; dagiti dadduma met ket impatarusda a kas “mangdangran” ken “pakaitibkulan.” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dangranna dagiti tattao a kas iti bato a pakaitamaan dagiti saka dagiti tattao ken pakaitibkulanda, ken kasla bato a pakaigapuan iti pannakatumba dagiti tattao” (Kitaen: Doublet ken Metaphor)

agbalinto isuna a silo ken palab-og kadagiti tattao ti Jerusalem

Dagiti sasao a “silo” ken “palab-og” ket kasla maymaysa ti kaipapananna ken mangiyunay-unay nga inton dusaen ni Yahweh dagiti tattao ti Jerusalem, saandanto a makalibas. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Siloanna dagiti tattao ti Jerusalem tapno saanda a malibasan isuna.”

Adunto iti maitibkol iti daytoy ket matumbada, marumekrumekda, ken masiluandanto ket matiliwda

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Adunto a tao ti maitibkol kadagiti bato, ket inton maitublakda, saandanton a makabangon. Ket adunto a tattao ti makabaddek iti dayta a palab-og, ket saandanton a makaruar”

masiluandanto ket matiliwda

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a sasao ken mangiyunay-unay a mapalab-ogandanto. (Kitaen: Doublet)

Isaiah 8:16-18

Galutam ti pammaneknekko, selyoam ti kasuratan

Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy a dua a sasao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “lukotem a naimbag ti pagsuratan a nakaisuratan ti mensahe”

pammaneknekko ... kadagiti adalak

Saan a nalawag no siasino ti dakdakamaten ti “ak” (adalak) ditoy. Mabalin a ni Isaias wenno ni Yahweh. Kasayaatan a bay-anyo a saan a nalawag ti kaipapanan dagiti “pronouns” no maipalubos daytoy iti pagsasaoyo.

Urayek ni Yahweh

Ni Isaias ti agsasao ditoy.

a nangilinged iti rupana manipud iti balay ni Jacob

Ti “rupa” ni Yahweh ket maysa a panangdakamat iti bendision wenno paraborna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “a nangikkat iti bendisionna manipud iti kaputotan ni Jacob” wenno “a saanen a kumitkita nga addaan parabur iti kaputotan ni Jacob” (Kitaen: Metonymy)

balay ni Jacob

Tattao ti Israel

siak ken dagiti annak nga inted kaniak ni Yahweh ket maipaay a pagilasinan ken nakaskasdaaw iti Israel

“Siak ken dagiti lallaki nga annakko nga inted kaniak ni Yahweh ket kasla pagilasinan a mangballaag kadagiti Israelita.” Dagiti lallaki nga annakna ket da Sear-Jasub ken Maher-Salal-Has-Baz, a dagiti naganda ket mensahe para kadagiti Israelita. (Kitaen: Isaiah 7:3 and Isaiah 8:1)

Isaiah 8:19-20

Sapasap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias.

Ibagadanto kadakayo, "Makiumankayo kadagiti makium-uman kadagiti espiritu ken salamangkero," dagiti agar-arasaas ken agtaltalamitim. Ngem saan aya a rumbeng koma a makiuman dagiti tattao iti Diosda? Rumbeng kadi a makiumanda kadigiti natay nga agpaay kadagiti sibibiag? 20 Isu a masapul nga ipangagyo ti linteg ken ti pammaneknek!

Dagiti dadduma a mabalin a kaipapananna ket 1) “Kunaendanto kenka, ‘Makiumanka kadagiti makium-uman kadagiti espiritu ken salamangkero, dagiti agar-arasaas ken agtantanamitim. Saan kadi a makium-uman dagiti tattao kadagiti diosda? Kasapulanda ti makiuman kadagiti natay kadagiti sursuro ken pammaneknek a parakadagiti sibibiag.’” Wenno 2) Inton ibagada kenka a ‘Makiumanka kadagiti makium-uman kadagiti espiritu ken salamangkero, dagiti agar-arasaas ken agtantanamitim,’ saan kadi a makium-uman dagiti tattao kadagiti diosda? Makiumanda kadi kadagiti natay a maipaay kadagiti sibibiag? Maipaay iti linteg ken pammaneknek!”

Makiumankayo kadagiti makium-uman kadagiti espiritu ken salamangkero

Damagen dagiti makium-uman kadagiti natay wenno salamangkero no ania ti nasken nga aramidenyo

makium-uman kadagiti espiritu ken salamangkero

Dagiti mangibagbaga a makatkatungtongda dagiti natay

dagiti agar-arasaas ken agtaltalamitim

Dakdakamaten dagiti sasao nga “agarasaas” ken “agtaltalamitim” dagiti iyebkas wenno isao dagiti makium-uman kadagiti espiritu ken salamangkero inton makitungtongda kadagiti natay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dagiti agiyar-arasaas ken agitaltalamitim iti sao tapno makitungtongda kadagiti natay”

Ngem saan aya a rumbeng koma a makiuman dagiti tattao iti Diosda? Rumbeng kadi a makiumanda kadigiti natay nga agpaay kadagiti sibibiag?

Dagitoy a saludsod ket mangipakita a mabalin a makiuman dagiti tattao iti Dios saan ket nga agaramid kadagiti minamaag a pannakitungtongda kadagiti natay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ngem kasapulan a dawaten dagiti tattao kenni Yahweh nga iwanwanna ida. Saanda koma nga agbiruk kadagiti sungbat kadagiti natay.”

ti linteg ken ti pammaneknek

Dagiti mabalin a kaipapananna ket: 1) “Ipangagyo dagiti pammagbaga ken sursuro ti Dios” wenno 2) “Ket masapul a lagipenyo dagiti panursuro ken pammaneknek nga intedko kadakayo” (Isaiah 8:16).

ti linteg

Isu met laeng ti sao a naipatarus a “kasuratan” idiay 8:16

ti pammaneknek

Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 8:16

No saanda nga ibaga dagitti kasta a banbanag

“No saanda a mangibaga iti linteg ken pammaneknek”

awan iti lawag kadakuada

Ibagbaga ni Isaias dagiti tattao a saan a makaam-ammo iti Dios a kasla da tattao a magmagna iti kasipngetan nga awan ti aniaman a lawag. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “gapu ta kasla da tattao a naiyaw-awan iti kasipngetan” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 8:21-22

saem ti pannakaidadanes

Nakabutbuteng a kinaliddaang

Maiturongdanto kadagiti daga ti kinasipnget

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Iturong ida ti Dios iti kasipngetan”

Isaiah 9

Isaiah 9:1-2

Maikkatto ti saem nga adda kenkuana nga agsagsagaba

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao a naiyaw-awan a naispirituan a kasla magmagnada iti naan-anay a kinasipnget. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ikkatento ni Yahweh ti kinasipnget manipud kenkuana a maladladingitan” (Kitaen: Metaphor and Active or Passive)

ti saem

Ti kaipapanan daytoy a sao ket “paset a nasipnget wenno naan-anay a kinasipnget.” Ipatarusmo daytoy a sao a kas iti panangipatarusmo iti “saem” idiay Isaias 08:22.

kenkuana nga agsagsagaba

“Isuna nga agsagsagaba iti kasta unay nga ut-ot ken kinaladingit.” (Kitaen: Metaphor)

Iti naglabas a tiempo, pinabainanna ti daga ti Zabulun ken ti daga ti Naftali

Dakdakamaten ti sao a “daga” dagiti tattao nga agnanaed iti dayta a disso. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Iti naglabas, impababa ni Apo dagidiay nga agnanaed iti Zabulun ken Neftali” (Kitaen: Metonymy)

ngem iti masangoanan a tiempo, pagbalinennanto daytoy a nadayag, ti dalan a mapan iti baybay, iti ballasiw ti Karayan Jordan, Galilea dagiti nasion

Dakdakamaten ditoy ti sao a “daytoy” ti Galilea a mangibagbagi kadagiti tattao nga agnanaed sadiay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ngem iti masakbayan, padayawanto ti Apo dagiti tattao ti Galilea kadagiti nasion, nga adda iti dalan iti nagbaetan ti Baybay Mediterranean ken ti Karayan Jordan” (Kitaen: Metonymy)

Galilea dagiti nasion

Ibagbagi ti sasao a “dagiti nasion” ditoy dagiti tattao manipud kadagiti sabali a nasion nga agnanaed idiay Galilea. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Iti Galilea a pagnanaedan dagiti adu a ganggannaet” (Kitaen: Metonymy)

Dagiti tattao nga agbibiag iti kinasipnget ... dagiti nagnanaed idi iti daga ti aniniwan ni patay

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao nga agbibiag iti basol ken agsagsagaba gapu iti daytoy a kasla da magmagna iti kasipngetan wenno agnanaed iti daga ti aniniwan ni patay. (Kitaen: Metaphor)

ti naindaklan a lawag ... rinanniagan ida ti lawag

Ibagbagi ti “lawag” ditoy ti namnama ken pannakaisalakan. (Kitaen: Metaphor)

iti daga ti aniniwan ni patay

Ti kaipapanan ti ragup ti sasao nga “aniniwan ni patay” ket naan-anay a kinasipngetna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti daga a nakaro ti kinasipngetna” (Kitaen:Idiom)

Isaiah 9:3

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy nga iladladawan ni Isaias ti tiempo a panangisalakanto ti Dios kadagiti tattao ti Israel. Uray no mapasamakto pay laeng dagitoy iti masakbayan (Isaias 9:1), Iladladawan daytoy ni Isaias a kasla da napasamaken dagitoy. Iyunay-unay daytoy a sigurado a mapasamakto dagitoy. (Kitaen: Predictive Past)

agragragsakda iti sangoanam a kas karagsak iti tiempo ti panagapit, a kas iti panagrag-o dagiti tattao no bingayenda dagiti sinamsamda

Ti rag-o nga itedto ni Yahweh iti Israel ket nailadawan a kapada ti rag-o nga adda kadagiti tattao inton agapitda wenno inton bingayenda dagiti napapateg a nasamsamda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Agrag-odanto iti sangaoanam a kas iti panagrag-o dagiti tattao no ummongenda dagiti apitda wenno no nalpasen ti gubat ket bingayenen dagiti soldado dagiti sinamsamda” (Kitaen: Simile)

Isaiah 9:4-5

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy nga iladladawan ni Isaias ti tiempo a panangisalakanto ni Yahweh kadagiti tattaona. Uray no mapasamak to pay laeng dagitoy iti masakbayan (Isaias 9:1-2), Iladladawan ida ni Isaias a kasla napasamaken dagitoy. Iunay-unay daytoy a sigurado a mapasamakdanto. (Kitaen: Predictive Past)

Ta ti sangol ti dadagsenna ... tinukkolmo a kas iti aldaw dagiti taga-Midia

Sarsaritaen ni Isaias dagiti Israelita a tagabu dagiti taga-Asiria a kasla da baka a nakapako iti maysa a sangol. Mapasamakto daytoy iti masakbayan, ngem sarsaritaenna daytoy a kasla napasamaken. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ta kas iti aldaw ti taga-Midia, wayawayaamto dagiti tattao ti Israel manipud iti panangtagabu kadakuada dagiti mangparparigat kadakuada a kas iti panangikkat ti maysa a tao iti sangol manipud iti teltel ti maysa nga ayup.” (Kitaen: Metaphor and Predictive Past)

Ta ti sangol ti dadagsenna ... iti abagana ... ti mangidaddadanes kenkuana

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao ti Israel a kasla da la maysa a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ta ti sangol ti dadagsenda … dagiti teltelda … dagiti mangparparigat kadakuada” (Kitaen: Metaphor)

ti biga nga adda itiabagana

Ti kayo a padagsen ket paset ti sangol a maiparabaw iti teltel ti baka.

biga

Maysa pay a mabalin a kaipapananna ket “sarukod” a maysa a pidaso ti atiddog a kayo nga pangbaot ti maysa a tao kadagiti baka tapno agtrabaho dagitoy ken maysa a simbulo ti pannakabalin ti maysa a tao a mangituray kadagiti sabali a tattao.

ti sarukod ti mangidaddadanes kenkuana

Sarsaritaen ni Isaias ti panangituray ti tao a mangparparigat kadagiti tattao ti Juda a kasla la daytoy ket maysa a pidaso ti kayo nga us-usaren ti maysa a tao a pangbaot kadagiti baka tapno agtrabahoda. (Kitaen: Metaphor)

kas iti aldaw dagiti taga-Midia

Ti sao nga “aldaw” ket maysa pay a sao a panangdakamat iti maysa a pasamak a mapasamakto kalpasan iti sumagmamano nga aldaw. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “a kas idi pinarmekmo dagiti taga-Midia” (Kitaem: Idiom)

tunggal botas a mangbadbaddek iti pagrarangetan ken dagiti kawes a nadaraan ket mapuoranto

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “puoramto dagiti sapatos dagiti soldado ken dagiti pagan-anayda a nadarupespes iti dara” (Kitaen: Active or Passive)

maisungrodto iti apuy

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “napuoran. Isungrodmonto iti apuy dagiti sapatos ken dagiti pagan-anay”

Isaiah 9:6-7

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy nga iladladawan ni Isaias ti tiempo a panangisalakanto ti Dios kadagiti Israelita (Isaias 9:1-2). Uray no mapasamak to pay laeng dagitoy iti masakbayan ni Isaias, Iladladawanna ida a kasla napasamaken dagitoy. Iyunay-unay daytoy a sigurado a mapasamakdanto. (Kitaen: Predictive Past)

Ta naipasngay kadatayo ti maysa nga ubing, naited kadatayo ti maysa nga anak a lalaki

Agpada ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ta ikkannatayo ti Apo iti maysa nga ubing” (Kitaen: Parallelism and Inclusive “We” and Active or Passive)

maipabaklayto kenkuana ti panagturay

Naisao ti karbenganna a mangituray a kas iti kagay a simbulo ti panagturayna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ikagaynanto ti nasantoan a kagayna” wenno “maaddaanto isuna ti karbengan a mangituray a kas maysa nga ari.” (Kitaen: Metaphor)

Nakaskasdaaw a Mammagbaga

ti mangbalballaag kadagiti ari

Awanto iti panagpatingga iti panagdur-as ti panagturayna ken iti kappia

“Iti panaglabas ti panawen, iturayannanto dagiti ad-adu pay a tattao ket tulungannanto ida nga agbiag iti at-atiddug pay a sikakappia”

panagturayna iti trono ni David

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “addaan iti karbengan a mangituray a kas kaputotan ni David” (Kitaen: Metonymy)

iti pagarianna, tapno ibangonna daytoy ken pagtalinaedenna daytoy babaen iti hustisia ken kinalinteg

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti pagarianna. Ipatakder ken salaknibanna ti pagarianna, ket aramidennanto ti nalinteg ken umno”

Isaiah 9:8-10

Nangipatulod ni Apo iti sao a maibusor kenni Jacob, ket natnag daytoy iti Israel

Ti kayat a sawen ti “nagipatulod … iti sao” ket nagsao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Nagsao ti Apo a maibusor kadagiti tattao ti Israel.” (Kitaen: Idiom)

Jacob ... Israel ... Efraim ... Samaria

Dakdakamaten amin dagitoy a nagnagan dagiti tattao iti amianan a paset ti pagarian ti Israel.

Maammoanto dagiti amin a tattao, uray ti Efraim ken dagiti agnanaed iti Samaria

Dakdakamaten amin dagitoy a nagnagan dagiti tattao iti amianan a paset ti pagarian ti Israel.

Nadadaelen dagiti ladrilyo ngem ibangonminto manen babaen iti natikapan a bato; napukanen dagiti sikamoro ngem sukatanminto dagitoy kadagiti sedro

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Sukatanminto dagiti kadawyan a ladrilyo dagiti nadadael a siudadmi kadagiti nangina a natikapan a bato, ken mulaanminto kadagiti napipintas a kayo a sedro dagiti sigud a nakaimulaan dagiti kadawyan a kayo a sikamoro” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information and Active or Passive)

Isaiah 9:11-12

Ngarud, tumakderto ni Yahweh a maibusor kenkuana, ni Rezin a kabusorna

Iladladawan ditoy ni “Rezin” ti bagina ken ti armadana. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ngarud, iyegto ni Yahweh ni Rezin ken ti armadana a maibusor kadagiti tattao ti Israel” (Kitaen: Synecdoche)

Rezin

Nagan daytoy ti maysa a lalaki. Kitaen no kasanoyo nga impatarus ti Rezin idiay Isaias 7:1 (Kitaen: How to Translate Names)

tignayennanto dagiti kabusorna

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ipalubosto ni Yahweh a rauten dagiti kabusor ti Israel” (Kitaen: Idiom)

Nakangangadanto a mangalun-on iti Israel

Ti “panangalun-on” ket maysa a wagas a panangtilmon dagiti narungsot nga ayup kadagiti naanupanda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kas iti panangtilmon iti narungsot nga ayup iti naanupanna, dadaelento dagiti armada ti kabusor dagiti Israelita” (Kitaen: Metaphor)

Ta gapu iti pungtotna, saanto nga agsardeng ni Yahweh ngem ... ti imana

“Uray no napasamaken amin dagitoy a banbanag, makaung-unget pay laeng isuna, ket ti imana.” Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaiah 5:25.

nakalayatto latta ti imana

Sarsaritaen ni Isaias a ni Yahweh ket kasla maysa a tao a manglaylayat iti danog ti sabali a tao babaen iti gemgemna. Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 5:25. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “sisasagananto latta isuna a mangdusa kadakuada” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 9:13-15

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaen no kasanoyo ngaimpatarus daytoy idiay Isaias 1:9.

sanga ti palma ken ti runo

Ti “sanga ti kayo a palma” ket agsaringit iti nangato a paset ti kayo, ti dakdakamaten daytoy ket kadagiti tattao a mabigbigbig ken mangiturturay kadagiti sabali. Ti “runo” ket agtubtubo kadagiti ababaw a danum, maysa daytoy a wagas a panangdakamat kadagiti marigrigat a tattao ken dagiti saan a mabigbigbig nga iturturayan dagiti sabali. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 9:16-17

Dagiti mangidadaulo kadagiti tattao ket iyaw-awanda ida

Dagiti mangidadaulo a makagapu iti panagsalungasing dagiti tattao ket naisao a kasla inturong dagiti mangidadaulo dagiti tattao iti saan nga umno a dalan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dagiti mangidadaulo ti Israel ti makagapu a nagsalungasing dagiti tattao iti Dios.” (Kitaen: Metaphor)

dagiti indauloanda a tattao

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “nariribukan dagiti idadauloanda” wenno 2) Mabalin a maipatarus a kas iti: “Daddadaelen ni Yahweh dagiti inturayanda” (Kitaen: Metaphor and Active or Passive)

ken agsasao kadagiti minamaag ti tunggal bibig

Dakdakamaten ti sao a “ngiwat” ti maysa a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “agsasao dagiti amin a tattao kadagiti minamaag” (Kitaen: Synecdoche)

Ngem gapu amin kadagitoy, saan nga maawan ti pungtot ni Yahweh ... ti imana

“Uray no napasamaken amin dagitoy a banbanag, makapungpungtot latta isuna, ken ti imana.” Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 5:25

ket nakalayatto latta ti imana

Sarsaritaen ni Isaias a kasla maysa a tao ni Yahweh a dandaninan a danogen ti sabali a tao babaen iti gemgemna. Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 5:25. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “sisasagananto latta isuna a mangdusa kadakuada” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 9:18-19

Mangur-uram ti kinadangkes a kas iti apuy; uramenna dagiti siit ken sisiitan a ruot; uramenna pay ti napuskol a kabakiran

Naisao dagiti dakes nga ar-aramid dagiti tattao a kasla puor a makadadael iti kasta unay. Puoran ti apuy uray dagiti siit ken nasiitan a ruot, dagiti mula nga agtubo kadagiti lugar nga awanen ti agnanaed a tattao ken ti “napuskol a kabakiran,” nga awan a pulos ti agnaed gapu ta nadadaelen dagitoy a luglugar a sigud a pagnanaedan idi dagiti tattao. (Kitaen: Metaphor)

siit ken sisiitan a ruot

Dagiti sasao a “siit” ken “sisiitan a ruot” ket dakdakamatenna dagiti awan serserbina a nasiit a mula; mabalin dagitoy a maipatarus iti maysa laeng a sao. Kitaen no kasanoyo nga impatarus dagitoy a sasao idiay Isaias 7:23. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Siit-siitan a ruot” (Kitaen: Doublet)

Gapu iti nakaro a pungtot ni Yahweh a Mannakabalin-amin, mauram ti daga

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kas iti apuy a mangpuor iti daga, kasta unayto ti pannakadadael dagiti tattao ti Israel gapu iti pungtot ti Apo” (Kitaen: Active or Passive and Metaphor)

Awan iti tao a mangispal iti kabsatna

Ti kayat a sawen ti “mangispal” iti maysa a tao ket ti mangisalakan kadakuada manipud iti pannakadangran. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Awan ti mangaramid iti wagas tapno tulunganna ti kabsatna a makalibas” (Kitaen: Idiom)

Isaiah 9:20-21

kanendanto ti karne ti kannigid nga imada

Ti kayat a sawen daytoy a salaysay ket agagawto dagiti tattao kadagiti makan iti sadinoman a pakakitaanda. (Kitaen: Metonymy)

Kanento pay ti tunggal maysa ti lasag ti takyagna

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) kasta unayto ti bisin dagiti tattao isu a kayatda unay ti mangan wenno kanendanto payen dagiti takyagda wenno 2) ti sao a “takyag” ket ibagbagina ti kaarruba ti maysa a tao. (Kitaen: Metaphor)

Laksidto amin kadagitoy, saanto nga agbaaw ti pungtot ni Yahweh, ngem ... ti imana

“Uray no napasamaken amin dagitoy, makapungtotto latta isuna, ken ti imana.” Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 5:25

nakalayatto latta ti imana

Sarsaritaen ni Isaias a kasla maysa a tao ni Yahweh a dandaninan a danogen ti sabali a tao babaen iti gemgemna. Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 5:25. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “sisasagananto latta isuna a mangdusa kadakuada” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 10

Isaiah 10:1-2

dagiti mangipatpatungpal kadagiti nakillo a linteg ken mangar-aramid kadagiti saan a nainkalintegan a paglintegan

“kadagiti mangar-aramid kadagiti linteg ken paglintegan a saan a patas iti siasinoman”

Papaidamanda dagiti agkasapulan iti hustisia, taktakawenda dagiti karbengan dagiti nakurapay a tattaok

“Saanda a patas kadagiti nakurapay ken agkasapulan kadagiti tattaok”

dagiti agkasapulan

“nakurapay a tattao”

samsamsamanda dagiti balo

“alaen amin a banbanag manipud kadagiti babai a natayen dagiti asawada”

ken pagbalbalinenda a taraonda dagiti awanan iti ama

Idildilig ni Isaias dagiti ulila kadagiti ayup nga an-anupen ken kanen dagiti dadduma nga ayup. Iyunay-unay daytoy a dagiti ulila ket awan ti bileg ken nalaka a dangran ida dagiti ukom. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ken dangran dagiti ubbing nga awanan kadagiti nagannak a kas iti ayup a mangkamat iti kanenna.” (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor

pagbalbalinenda a taraonda

Kitaen no kasanoyo nga impatarus ti “an-anupenda” idiay ISA 5:29.

Isaiah 10:3-4

aldaw ti panangukom

“ti aldaw inton umay ti Dios tapno kedngannakayo” wenno “inton dusaennakayo ti Dios”

Ania ti aramidenyo inton aldaw ti panangukom, inton dumteng ti pannakadadael manipud iti adayo?

Agar-aramat ni Isaias iti saludsod tapno pagungtanna dagiti adda idiay Juda a mangdangdangran kadagiti nakurapay ken nakapuy a tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ngem awan ti maaramidanyo inton ukomennakayo ni Yahweh ken inton umay dagiti aggapu iti adayo a mangdadael kadakayo.” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)

Siasinnonto ngay ti pagpatulonganyo, ken sadinonto ngay ti pangibatianyo iti kinabaknangyo?

Agar-aramat ni Isaias iti saludsod tapno pagungtanna dagiti adda iti Juda a mangdangdangran kadagiti nakurapay ken nakapsut a tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Awanto ti maasetganyo a pagdawatan iti tulong, ken awanto ti pangilemmenganyo kadagiti kinabaknangyo.”

Awan ti mabati

“Awan mabati nga aramidenyo.” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Awanto maaramidanyo tapno tulonganyo dagiti bagbagiyo.”

ken agruknoykayonto a kaduayo dagiti balud wenno mapasagkayonto a kaduayo dagiti napapatay

Ket alaendakayo dagiti kabusoryo a kas balud wenno patayendakayo”

ngem silalayat latta ti imana tapno mangdusa

Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay ISA 5:25.

Isaiah 10:5-6

Asi

Daytoy a sao ket pagilasinan ti pagrugian a paset ti pakaammo ti Dios maipapan iti nakaro a dusa a maibusor iti Asiria.

taga-Asiria

Dakdakamatenna daytoy ti ari ti Asiria. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ari ti Asiria”

ti pang-or ti ungetko, ti pangbaot a mangipakita iti pungtotko

Dagitoy a ragup ti sasao ket agpada ti kayatda a sawen. Idildilig ni Yahweh ti ari ti Asiria iti armas nga ig-iggaman ti maysa a tao ket tamaanna ti sabali a tao babaen iti daytoy. Iyunay-unay daytoy a ti ari ti Asiria ken ti armadana ket instrumento nga ar-aramaten ni Yahweh tapno dusaenna ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Maiyarigto isuna iti armas kadagiti imak ket aramatekto daytoy a mangipakita iti pungtotko. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism and INVALID translate/figs-metaphor)

Imbaonko isuna ... Binilinko ti Assiria

Ditoy, ti sao nga “isuna” ket dakdakamatenna ti ari ti Asiria. Ngem saanna a kayat a sawen nga ibabaon laeng ti Dios ti ari. Ibabaonna ti armada ti Asiria. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ibaonko ti armada ti Asiria…Bilinek ida.” (Kitaen: INVALID translate/figs-synecdoche)

maibusor iti natangsit a nasion ken maibusor kadagiti tattao a manglaklak-am iti aglaplapusanan a pungtotko

“a mangraut iti nasion a napnoan iti napalangguad a tattao a nangpapungtot kaniak iti kasta unay”

alaenna ti nasamsam

“a mangala iti amin nga adda kadakuada”

ti naanupan

Alaen dagiti tattao a kasla inanupanda. “Kitaen no kasanoyo nga impatarus ti “inanupan” idiay ISA 5:29.

ken baddebaddekanna dagitoy a kasla pitak kadagiti kalsada

Idildilig ni Yahweh ti armada ti Asiria a mangraraut iti Israel kadagiti tattao a mangibadbaddek iti pitak. Iyunay-unay daytoy ti bileg ti armada ken awanto ti bileg ti Israel a manglapped kadakuada. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

Isaiah 10:7-9

Ngem saan a daytoy ti pangpanggepenna wenno panpanunotenna

Ti kayat a sawen ti sao a “daytoy” ken “kastoy” ket mabalin nga ilawlawag: “Ngem saan a pinanggep ti ari ti Asiria nga aramiden ti imbagak kenkuana, ken saanna a napanunot nga ar-aramatek isuna a kas armasko.” (Kitaen: INVALID translate/figs-explicit)

Adda iti pusona ti mangdadael ken mangpukaw iti adu a nasion

Dagiti sao a “dadael” ken “laksid” ket agpada ti kayatda a sawen. Naaramat dagitoy tapno mangiyunay-unay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kayatna a dadaelen a naan-anay ti adu a nasion.” (Kitaen: INVALID translate/figs-doublet)

Saan kadi nga ari dagiti amin a prinsipek?

Agar-aramat ti ari ti Asiria iti saludsod tapno iyunay-unay ti patienna a rumbeng nga ammon ti tunggal maysa. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pinagbalinko nga ari iti amin a daga a nasakupko dagiti mangidadaulo iti armadak.” (Kitaen: (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)

Saan kadi a ti Calno ket kas iti Carkemis? Saan kadi a ti Hamat ket kas iti Arpad? Saan kadi a ti Samaria ket kas iti Damasco?

Ar-aramaten ti ari ti Asiria dagitoy a saludsod tapno mangiyunay-unay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Awan ti nagdumaan ti Calno ken Carkemis. Awan ti nagdumaan ti Hamat ken Arpad. Awan ti nagdumaan ti Samaria ken Damasco. Pinarmekko amin dagitoy!”

Calno ... Carkemis ... Hamat ... Arpad

Dagitoy ket nagnagan dagiti siudad. (Kitaen: INVALID translate/translate-names)

Isaiah 10:10-11

No kasano a pinaksiat ti imak

“Kas iti panangparmek ti nabileg nga armadak” wenno “Kas iti panangparmekko.” Ditoy, ti sao nga “ak” ket dakdakamatenna ti ari ti Asiria. (Kitaen: INVALID translate/figs-synecdoche)

a dagiti kinitikitan nga imahe nga adda kadagitoy ket ad-adu

Kabayatan daytoy a tiempo, mamati dagiti tattao a ti bileg ti maysa a pagarian ket ipakpakitana ti bileg ti dios a daydayawenda. Kuna ti ari ti Asiria a kabaelanna a parmeken ti Jerusalem agsipud ta naparmekna dagiti dadduma a pagarian a nabilbileg ngem ti Jerusalem.

kas iti inaramidko iti Samaria ken kadagiti awan serserbina a didiosen daytoy

Ti sao a “Samaria” ket dakdakamatenna dagiti tattao nga agnanaed sadiay. Ken ti sao a “…na” ket dakdakamatenna ti siudad ti Samaria. Dagiti siudad ken dagiti nasion ket masansan a madakamat a kasla dagitoy ket babai. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “kas iti inaramidko kadagiti tattao ti Samaria ken kadagiti awan serserbina a didiosenda.” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

saanko kadi met nga aramiden daytoy iti Jerusalem ken kadagiti didiosenna?

Inaramat ti ari ti Asiria daytoy a saludsod tapno iyunay-unay ti kinapudno a sakupennanto dagiti tattao ti Jerusalem. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pudno a kastanto met laeng ti aramidek iti Jerusalem ken kadagiti didiosenna!” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)

Isaiah 10:12-13

Inton maileppas ti Apo ti ar-aramidenna iti Bantay Sion ken iti Jerusalem, ibagananto: "Dusaekto

Saan a nalawag no ni Isaias wenno ni Yahweh ti mangibagbaga iti umuna a paset daytoy a salaysay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Inton siak a ni Yahweh, ket malpasko a dusaen ti Bantay Sion ken Jerusalem, dusaekto.”

Dusaekto ti ari ti Asiria gapu iti natangsit a panagsasaona ken iti kinapalangguadna

“Dusaekto ti ari ti Asiria gapu kadagiti ipalpalangguadna a banbanag ken gapu iti panangtagtagibassitna.”

Ta kinunana

“Gapu ta kuna ti ari ti Asiria”

inikkatko dagiti nagbebeddengan dagiti tattao

Ditoy, ti dakdakamaten ti sao a “ko” ket ti ari ti Asiria. Isuna ti mangidadaulo iti armada ti Asiria ken innalana ti dayaw para iti inaramid ti armada a kas bilinna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “inikkat ti armadak ti nagbebeddengan dagiti tattao.” (Kitaen INVALID translate/figs-synecdoche)

kas iti maingel a lalaki

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) “ken kas iti nabileg a soldado” wenno 2) “ken kas iti kalakian a baka a kasta unay ti pungtotna.” (UDB) Idildilig daytoy ti ari ken ti armadana iti dakkel nga atap nga ayup. Iyunay-unay daytoy ti bilegda. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

impababak dagiti nakatugaw kadagiti trono

“Naparmekko dagiti arida.” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “pinarmek ti armadak dagiti arida.”

Isaiah 10:14

Innala ti imak ti kinabaknang dagiti nasion a kasla manipud iti umok

Idildilig ti ari ti Asiria ti panangala kadagiti kinabaknang manipud kadagiti nasion iti maysa a tao a mangal-ala kadagiti itlog kadagiti umok ti billit. Iyunay-unay daytoy ti kinalaka iti panangparmek ken ti armadana kadagiti dadduma a pagarian. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: Tinakaw ti armadak ti kinabaknang dagiti nasion a kas iti kinalaka iti panangala ti maysa a tao iti itlog iti umok. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

ken kas iti panangurnong ti maysa a tao kadagiti nabaybay-an nga itlog, inurnongko ti entero a lubong

“ken kas iti panangala ti maysa a tao kadagiti itlog iti umok no awan sadiay ti billit a mangbantay kadagitoy, innala ti armadak dagiti kinabaknang ti tunggal nasion.”

Awan ti nangiyunnat kadagiti payakda wenno nangungap iti ngiwatda wenno naguni."

Idildiligna daytoy dagiti nasion iti maysa a billit a nakaul-ulimek a nakatugaw kabayatan a maal-ala dagiti itlogna. Iyunay-unay daytoy nga awan ti naaramidan dagiti nasion kabayatan iti panangala dagiti armada ti Asiria kadagiti amin a sanikuada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ken kas iti billit a saan nga aguni wenno mangipayakpak kadagiti payakna no taktakawen ti maysa a tao dagiti itlogna, awan ti naaramidan dagiti nasion kabayatan nga al-alaenmi dagiti kinabaknangda.”

Isaiah 10:15-16

Mabalin kadi nga ipagpannakkel ti wasay ti bagina iti nangpanday kenkuana? Mabalin kadi nga ibaga ti maysa a ragadi nga ad-adda a nadaydayaw isuna ngem iti mangar-aramat kenkuana?

Ar-aramaten ti agsasao dagitoy a saludsod tapno uyawen ti ari ti Asiria. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Saan a napatpateg ti wasay ngem iti mangig-iggem iti daytoy. Ken saan a nadaydayaw ti ragadi ngem iti tao a mangus-usar iti daytoy.” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)

ti ragadi

Maysa a natadem nga rimienta a pangputed iti kayo

Kasla la maingato iti pang-or dagiti mangusar iti daytoy, ken kasla la makabagkat ti kayo a pang-or iti tao

Agpada ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao ken naaramat dagitoy tapno pasingkedan ti kayat a sawen dagiti dua a saludsod sakbay daytoy. Mabalin nga ipatarus daytoy a kas baro a salaysay: “Ken saan a maingato ti pang-or wenno sarukod ti tao nga agpidpidot iti daytoy.” (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism)

Ngarud, pakapsuten ni Yahweh nga Apo a Mannakabalin-amin dagiti mabigbigbig a mannakigubatna

Saan a nalawag no ni Yahweh wenno ni Isaias ti agsasao. Mabalin a maipataus daytoy a kas iti: “Ngarud, Siak, a ni Yahweh a mannakabalin amin, pagkapuyek dagiti kapipigsaan a soldado ti ari.”

iti babaen ti dayagna, addan to iti nasindian a kasla apuy

Idildilig ni Yahweh iti apuy ti panangdusana. Iyunay-unay daytoy a ti panangdusana ket naan-anay a dadaelenna ti amin a kinaraniag ken kinatan-ok ti pagarian ti Asiria. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “kas iti gumilgil-ayab nga apuy, dadaelekto ti kinatan-okna” (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

Isaiah 10:17-19

Agbalinto nga apuy ti silaw ti Israel

Ti ragup ti a sasao a “silaw ti Israel” ket dakdakamatenna ni Yahweh. Saan a nalawag no ni Yahweh wenno ni Isaias ti agsasao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Siak a ni Yahweh, a silaw ti Israel, ket agbalinto a kas apuy.” (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor) Ti agbalin a kas apuy ket mangiyunay-unay iti bileg ni Yahweh a mangdadael iti amin a saanna a pakaidayawan.

ti Nasantoan ti Israel ket agbalin a gil-ayab

“Siak a ni Yahweh, a Nasantoan ti Israel, ket agbalinto a kasla apuy.” Kitaen no kasanoyo nga impatarus ti “Nasantoan” idiay ISA 1:4.

uramen ken alun-onento ti apuy dagiti sisiit ken sisiitan a mula ti Asiria

“uramen ken ibusento ti apuy dagiti sisiit ken sisiitan a mula ti ari ti Asiria. Idildilig ti agsasao ti ari ti Asiria kadagiti sisiit ken sisiitan a mula. Iyunay-unay daytoy ti kinalaka ti panangdadael ti Dios kadagitoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dadaelekto dagiti taga-Asiria a kas iti apuy a manguram kadagiti sisiit ken sisiitan a mula.”

Pukawen ni Yahweh ti dayag ti kabakiran ti Asiria ken ti nabunga a dagana daytoy

“Pukawen ni Yahweh ti dayag ti kabakiran ti ari ti Asiria ken ti nabunga a daga.” Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) “Dadaelen ni Yahweh dagiti nalawa a kabakiran ken taltalon iti nasion ti Asiria” wenno 2) “Dadaelen ni Yahweh ti armada ti Asiria a kas iti apuy a manguram kadagiti nalawa a kabakiran ken taltalon.”

ti kararua ken ti bagi

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) Iyunay-unay daytoy a dadaelento a naan-anay ti Dios dagiti kabakiran ken taltalon. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “naan-anay” wenno 2) “kayat a sawen daytoy a dadaelento a naan-anay ti Dios dagiti tattao ti Asiria. Ti ragup ti sasao a “kararua ken bagi” ket dakdakamatenna ti naispirituan a paset ken ti napisikalan a paset ti tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dadaelekto nga agpada ti kararua ken bagi dagiti tattao ti Asiria.”

maiyarigto daytoy iti pannakapukaw ti biag ti maysa a tao a masakit

Idildilig daytoy dagiti kabakiran ken taltalon ti Asiria wenno ti armada ti Asiria iti maysa a masakit a tao a matmatayen. Iyunay-unay daytoy a ti maysa a naindaklan a banag ket mabalin a kumapuy ken matay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kasladanto iti maysa a masakit a tao a kumapkapuy santo matay.” (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

Ti nabatbati kadagiti kaykayo iti kabakiran daytoy ket sumagmamanonto laengen

“ti nabati kadagiti kaykayo iti kabakiran ti ari ket sumagmamanunto laeng”

Isaiah 10:20-21

Iti dayta nga aldaw

Dakdakamatenna daytoy ti aldaw inton aramidenen ti Dios dagiti banbanag a nailadawan idiay ISA 10:16-19.

a nakalibas

Ti kayat a sawen daytoy ket mabalin a mailawlawag: “a nakalasat manipud iti armada ti Asiria. (Kitaen: INVALID translate/figs-explicit)

ket saanton nga agtalek iti nangparmek kadakuada

“saanton nga agtalek iti ari ti Asiria a nangdangran kadakuada”

ti Nasantoan

Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay ISA 1:4.

Isaiah 10:22-23

dagiti tattaom nga Israel

Ditoy, ti sao a “tattaom” ket "singular". Dagiti mabalin a pangipatarus ket 1) makisasao ti Dios kenni Isaias ken dagiti “tattaom” ket dakdakamatenna ni Isaias, wenno 2) ni Isaias wenno ti Dios ti makisasao iti nasion ti Israel. Mabalin a maiptarus daytoy a kas iti: “dagiti tattao ti Israel” (UDB) wenno “dagiti tattaom, O Israel.” (Kitaen: INVALID translate/figs-you)

kasla darat iti igid ti baybay

Iyunay-unay daytoy nga adda ti dakkel a bilang dagiti tattao ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “adu unay a bilang a kas iti darat iti igid ti baybay.” (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

Ti pannakadadael ket naikeddeng

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Inkeddeng ni Yahweh a dadaelenanto ti kaaduan kadagiti agnanaed iti Israel.” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

a kas iti kidkiddawen ti aglaplapusanan a kinalinteg

Mabalin a maipatarus daytoy a kas baro a salaysay: “Masapul a maaramid daytoy para iti naan-anay a kinalinteg” wenno Masapul nga aramiden daytoy ni Yahweh gapu ta nalinteg isuna.”

ipatungpal ti pannakadadael a naikeddeng iti entero a daga

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) “dadaelen amin a banbanag iti daga a kas iti inkeddengna nga aramidenna” wenno 2) dadaelen dagiti tattao iti daga a kas iti inkeddengna.”

Isaiah 10:24-25

taga-Asiria

Dakdakamatenna daytoy ti ari ti Asiria, ken ti armada ti Asiria nga ibaonnanto.

Kabilennakayonto iti pangbaot ken ingatona ti sarukodna maibusor kadakayo

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) Rautendakayonto ti armada ti Asirian babaen kadagiti pang-or ken baot” wenno 2) Ibaonto ti ari ti armadana tapno rautendakayo babaen kadagiti pang-or ken malo.”

a kas iti inaramid dagiti Egipcio.

Ti naan-anay a kaipapananna ket mabalin nga ilawlawag: “kas iti panangparmek dagiti taga-Egipto kadagiti kapuonanyo adun a tawen ti napalabas.” (Kitaen: INVALID translate/figs-explicit)

Isaiah 10:26-27

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay ISA 1:9

mangusarto iti saplit maibusor kadakuada

“bautennanto dagiti taga-Asiria.” Saan a pudno nga agusar ti Dios ti pangbaot. Dakdakamaten daytoy ti bileg ti Dios a mangdusa kadagiti taga-Asiria iti nakaro. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dusaennanto iti nakaro dagiti taga-Asiria a kasla bautenna ida” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

a kas iti panangparmekna iti Midian idiay bato ti Oreb

Dakdakamaten daytoy ti panangtulong ti Dios kenni Gideon a nangparmek iti armada ti Midian. (Kitaen: INVALID translate/translate-names)

Ingatonanto ti sarukodna iti baybay ken ingatona daytoy a kas iti inaramidna idiay Egipto

Dakdakamatenna daytoy t pananggudaua ti Dios iti danum iti Nalabbaga a Baybay tapno makalibas dagiti tattao ti Israel manipud iti armada ti taga-Egipto ken tapno malmes ti armada ti taga-Egipto. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Tulongannakayo a makalibaas manipud iti armada ti Asiria a kas met lang iti panangtulongna kadagiti kapuonanyo tapno makalibas iti armada ti taga-Eipto.” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

ti panangparigat ti Asiria ket maikkatto manipud iti abagayo, ken ti sangolna ket maikkatto manipud iti tengngedyo

“Ikkaten ni Yahweh ti dadagsen nga inkabil ti Asiria iti abagayo, ken ikkatennanto ti sangol nga inkabilda iti tengngedyo.” Dagitoy a ragup ti sasao ket agpada ti kayatna a sawen. Dagiti sao a “dadagsen” ken “sangol” ket dakdakamatenna ti pannakatagabu. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ikkatento ni Yahweh dagiti taga-Asiria a mangparparigat kadakayo ken pasardengenna ida iti panangad-adipenda kadakayo.” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive, INVALID translate/figs-parallelism ken INVALID translate/figs-metonymy)

ket mapirdinto ti sangol, gapu ta nalukmegto unay ti tengngedyo para iti daytoy

“saankayonto a maadipen ken nasayaatto ti panagbiagyo.”

Isaiah 10:28-29

Aiyat ... Migron ... Mikmas ... Geba ... Rama ... Gabaa

Amin dagitoy ket siudad ken tanap nga asideg iti Jerusalem a napanan ti armada ti taga- Asiria ket nangparnuayda iti riribuk kadagitoy a siudad. (Kitaen: INVALID translate/translate-names)

Nagbuteng ti Rama ket nagtaray ti Gabaa ni Saul

“Nagbuteng dagiti tattao ti Rama ket naglibas dagiti tattao ti Gabaa ni Saul”

Isaiah 10:30-32

anak a babai ti Galim

Ditoy, ti sao nga “anak a babai” ket dakdakamatenna dagiti tattao nga agnanaed iti siudad. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Galim” wenno” tattao ti Galim.”

Galim ... Laisa ... Anatot ... Madmena ... Gebim ... Nob

Dagitoy ket nagnagan ti adu a siudad ken tanap nga asideg iti Jerusalem a dinaliasat ti armada ti taga-Asiria a nangparnuay iti panagbuteng kadagiti tattao. Amin dagitoy ket dakdakamatenna dagiti tattao nga agnanaed kadagitoy a lugar. (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy and INVALID translate/translate-names)

agsardeng isuna idiay Nob ken ilayatna ti gemgemna iti bantay ti babae nga anak ti Sion, turod ti Jerusalem

Ditoy, dagiti sasao nga “isuna” ken “na” ket dakdakamatenna ti ari ti Asiria ken dagiti soldadona. Ilayatto dagiti tattao ti gemgemda kadagiti tattao a butbutngenda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Agsardengto ti armada ti Asiria idiay Nob ken butbutngenda ti bantay ti babae nga anak ti Sion, ti turod ti Jerusalem.” (Kitaen: INVALID translate/figs-idiom)

iti bantay ti babae nga anak ti Sion, turod ti Jerusalem

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti tattao ti Bantay Sion”

Isaiah 10:33-34

Dumngegkayo

Mabalin a maipatarus daytoy a kas “Kitaen” wenno “Dumngegka iti ibagak kenka.”

ni Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay ISA 1:9.

pukanento ... dagiti sanga ... ken marbanto ti Lebanon iti kinatan-okna

Idiay 10:33-34 idildilig ni Isaias ti armada ti Asiria iti natatayag a kaykayo ti Libano. Dadaelento ni Yahweh ti armada a kas iti panangpukpukan dagiti tattao kadagiti nangangato a kaykayo ti Libano. Iyunay-unay daytoy nga uray no napigsa ti armada, adda pannakabalin ti Dios a mangdadael kadakuada. (Kitaen: : INVALID translate/figs-metaphor)

pukanento ... dagiti sanga

“pukanennanto dagiti dadakkel a sanga dagiti kayo.” Tapno mailawlawag daytoy a daytoy ket dakdakamatenna ti armada ti Asiria: Dadaelenna ti armada ti Asiria a kas iti panangpukpukan dagiti napipigsa a lallaki kadagiti dadakkel a sanga dagiti kayo.”

iti nakabutbuteng a karasakas

Mabalin a maipatarus daytoy kas “ket matnagto dagiti sanga iti daga ket makaaramid iti nakabutbuteng a ringgor” wenno “ket matnagto dagiti sanga ti kayo iti daga nga aguni iti nakapigpigsa.”

mapukanto dagiti katatayagan a kaykayo

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “pukanennanto dagiti katatayagan a kaykayo:” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

maibabanto ti nangato

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ibabananto dagiti napalangguad a tattao.”

napupuskol a kayo iti kabakiran

“ti napuskol a babassit a kaykayo idiay kabakiran”

marbanto ti Lebanon iti kinatan-okna a kas iti panangpukanna kadagiti natayag a kaykayo ti Lebanon

“dagiti kabakiran ti Libano ket saanton a napintas.”

Isaiah 11

Isaiah 11:1-2

Addanto iti rusing a rumuar manipud iti ramut ni Jesse ... ti maysa a sanga manipud iti ramutna

Sarsaritaen ni Isaias ni Jesse ken dagiti kaputotanna a kaslada maysa a kayo a napukan. Agpada nga ibagbaga dagitoy dua a ragup dagiti sasao ti maipapan iti kaputotan ni Jesse nga agbalinto nga ari. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kas iti maysa a saringit iti maysa a pungdol ti kayo, isu a ti maysa a kaputotan ni Jesse ket agbalinto nga ari kadagiti nabatbati ti Israel” (Kitaen: Parallelism and Metaphor)

iti ramut ni Jesse

Ti pungdol ket ti mabatbati iti kayo kalpasan a mapukan daytoy. Ti dakdakamaten ti “ramut ni Jesse” ket ti natda iti pagarian nga inturayan ni David nga anak ni Jesse. (Kitaen: Metaphor)

Agtaengto kenkuana ti Espiritu ni Yahweh

Ti agtalinaed kenkuana ket dakdakamatenna ti kinaadda ken panangtulongto kenkuana ti Espiritu. Ti dakdakamaten ti sao a “kenkuana” ket ti tao nga agbalinto nga ari. (Kitaen: Metaphor)

ti espiritu ti kinasirib ... espiritu ti paglintegan ... ti espiritu ti pannakaammo ... ti panagbuteng kenni Yahweh.

Ditoy, ti dakdakamaten ti sao nga “Espiritu”” ket ti kabaelan wenno kababalin nga ited kenkuana ti Espiritu ni Yahweh. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ket ikkannanto isuna iti kinasirib ken pannakaawat, sursuro ken kinabileg, pannakaammo ken panagbuteng kenni Yahweh” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 11:3-5

Mainayon a Palawag ken Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga iladawan ti ari.

saanto isuna a mangukom babaen iti makitkitana

Ti dakdakamaten dagiti ragup ti sasao a “iti makitkitana” ket ti panangkita kadagiti banag a saan a napateg iti nalinteg a panangukom iti maysa a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Saanna nga ukomen ti maysa a tao babaen iti panangkita laeng iti langa iti dayta a tao.” (Kitaen: AssumedKnowledge and Implicit Information)

mangikeddeng babaen iti mangmangngegna

“ken saan isuna a mangikeddeng segun iti mangmangngegna.” Ti dakdakamatenna ti ragup dagiti sasao a “ti mangmangngegna” ket ti panangdengngeg ti ibagbaga dagiti tattao maipapan iti maysa a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ken saanna nga ukomen ti maysa a tao babaen iti panangdengngegna iti ibagbaga dagiti dadduma maipapan kenkuana” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

dagiti nakurapay ... kadagiti napakumbaba ... dagiti nadangkes

Ti dakdakamaten dagitoy a ragup ti sasao ket dagiti tattao nga addaan kadagitoy a kababalin. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “nakurapay a tattao…napakumbaba a tattao…nadangkes a tattao” (Kitaen: Nominal Adjectives)

Dusaennanto ti daga babaen iti pang-or ti ngiwatna ... babaen iti anges ti bibigna, papatayennanto dagiti nadangkes

Dagitoy a dua a ragup ti sasao ket agpada ti kayatna a sawen. (Kitaen: Parallelism)

Dusaennanto ti daga babaen iti pang-or ti ngiwatna

Ti dakdakkamatenna ti sao a “daga” ditoy ket dagiti tattao iti rabaw ti daga. Ti panangdusa kadakuada babaen iti baot ti ngiwatna ket maipapan iti panangukomna kadakuada, ket dayta a panangukom ket agturong iti pannakadusa. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ukomennanto dagiti tattao iti daga, ken madusadanto” (Kitaen: Metonymy)

babaen iti anges ti bibigna, papatayennanto dagiti nadangkes

Ti dakdakamaten ti “anges ti bibigna” ket isuna a mangdusdusa kadakuada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ukomenna dagiti nadadangkes a tattao, ken mapapataydanto” (Kitaen: Metonymy)

ti barikes ti siketna ... ti barikes ti patongna

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) ti barikes ket mausar a mangtengngel ti bado ti maysa a tao tapno makatrabaho isuna, wenno 2) ti barikes ket akin-uneg a kawes, wenno 3) ti barikes ket maysa a tali nga ibarbarikes ti ari tapno ipakitana ti kinaturayna.

Kinalintegto ti barikes ti siketna

Ti panangibarikes iti kinalinteg ket ibagbagina ti kinalinteg ti maysa a tao. Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) ti kinalinteg ti ari ket mangted kenkuana iti kabaelan a mangituray. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ti kinalintegna ket maiyarig iti barikes iti siketna” wenno 2) ipakitanto ti ari ti kababalinna a mangituray. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Agturay isuna a sililinteg” (Kitaen: Metaphor)

ti kinapudnonto ti barikes ti patongna

Dagiti sasao a “to” ket maawatan iti daytoy a ragup ti sasao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti kinapudnonto ti barikesna iti patongna” (Kitaen: Ellipsis)

ti kinapudnonto ti barikes ti patongna

Ti panangibarikes iti kinapudno ket maipapan iti kinapudno ti maysa a tao. Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) ti kinapudno ti ari ket mangted kenkuana iti kabaelan nga agturay, 2) ipakitanto ti kinapudno ti ari iti kababalinna a mangituray. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti kinapudnona ket agbalin a kas barikes iti patongna” wenno “agturay isuna a sipupudno” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 11:6-7

Sapasap a Pakaammo:

Iladladawan ni Isaias ti langanto ti lubong inton agturay ti ari. Addanto ti naan-anay a kappia iti lubong. Naipakita daytoy babaen iti kappia nga addanto uray kadagiti ayup. Dagiti ayup a kadawyan a mangpatpatay kadagiti dadduma nga ayup ket saandanto a patayen dagitoy, ken natalgeddanto amin.

ti lobo ... ti leopardo ... ti urbon a leon ... oso ... ti leon

Dakdakamaten dagitoy a ragup dagiti sasao dagiti ayup, saan laeng a lobo wenno leopardo. Amin dagitoy ket napigsa nga ayup a dumarup ken mangan kadagiti dadduma nga ayup. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Dagiti Lobo … leopardo … urbon a leon … dagiti Oso …dagiti Leon” (Kitaen: Generic Noun Phrases)

iti karnero ... ti urbon a kalding ... ti urbon a baka ... ti napalukmeg a baka ... ti baka ... ti napalukmeg a baka

Dakdakamaten dagitoy a ragup dagiti sasao dagiti amin nga ayup, saan laeng nga ti karnero wenno kalding. Mangmangan amin dagitoy nga ayup iti ruot ken garami. No maminsan, dardarupen dagiti dadduma nga ayup dagitoy sada kanen. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti karnero…urbon a kalding…dagiti napalukmeg a baka…kalakian a baka” (Kitaen: Generic Noun Phrases)

leopardo

Maysa a dakkel a pusa a duyaw ti dutdotna ken adda labangna a nangisit a mangpatpatay ken mangmangan kadagiti dadduma nga ayup (Kitaen: Translate Unknowns)

agabayto nga agidda ti leopardo ken ti urbon a kalding, ti urbon a baka, ti urbon a leon ken ti napalukmeg a baka

Ti sao a “to” ket maawatan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti urbon a baka, ti leon, ken ti napataba a baka ket agmaymaysadanto” (Kitaen: (Kitaen: Ellipsis)

oso

Maysa a dakkel unay nga ayup a napuskol ti dutdotna ken natadem ti kukona a mangpatpatay ken mangmangan kadagiti dadduma nga ayup (Kitaen: Translate Unknowns)

Idauloanto ida ti maysa a bassit nga ubing

Maysa a bassit nga ubing ti mangaywanto kadagitoy ken iturongna dagitoy kadagiti napintas a lugar tapno uminom iti danum ken mangan iti ruot wenno garami.

Agkaduanto nga agarab

“agmaymaysadanto a mangan iti ruot”

dagiti urbonda

Dakdakamaten daytoy ti anak dagiti ayup nga ipasngay dagitoy.

Isaiah 11:8-9

Sapasap a Pakaammo:

Intuloy ni Isaias nga iladawan ti naan-anay a kappia iti lubong inton agturay ti ari.

Agay-ayamto ti maladaga iti abut ti uleg

Mabalin nga ilawlawag a natalgedto ti bassit nga ubing gapu ta saanto isuna a kagaten ti uleg. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Natalgedto nga agay-ayam dagiti maladaga iti abut ti uleg” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

ti uleg ... ti karasaen

Ti dakdakamaten dagitoy a ragup ti sasao ket dagiti nagita nga uleg. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti uleg … dagiti karasaen” (Kitaen: Generic Noun Phrases)

ti napusot nga ubing

maysa ng ubing a saanen nga agsuso iti gatas ti inana.

kadagiti amin a nasantoan a bantayko

Ti “nasantoan a bantay” ket ti Bantay Sion idiay Jerusalem. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “iti amin a nasantoan a bantay ni Yahweh”

mapunnonto ti lubong iti pannakaammo kenni Yahweh

Ti ragup dagiti sasao a “panakaammo kenni Yahweh” ket maipapan kadagiti tattao a makaam-ammo kenni Yahweh” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “mapunnonto ti daga kadagiti makaam-ammo kenni Yahweh” wenno “dagiti makaam-ammo kenni Yahweh ket saknapendanto ti daga” (Kitaen: Metonymy)

a kas iti panangsaknap ti danum iti baybay.

Nausar daytoy a ragup dagiti sasao a mangipakita no kasanonto ti kinapudno ti daga kadagiti tattao a makaam-ammo kenni Yahweh. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “kas kadagiti baybay a napunno ti danum” (Kitaen: Simile

Isaiah 11:10-11

ti ramut ni Jesse

Maipapan daytoy iti kaputotan ni Jesse ken ni Ari David nga agbalinto nga ari a naibaga idiay Isaias 1:1. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti ari a kaputotan ni Jesse” wenno “ti ari a nagtaud kenni Jesse” (Kitaen: Metonymy)

tumakderto...a kas maysa a wagayway para kadagiti tattao

Ti wagayway ket maysa a bandera nga ingato ti maysa nga ari kas pagilasinan dagiti tattao nga umasidegda kenkuana. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “agbalinto a pagilasinan dagiti tattao” wenno “guyuguyennanto dagiti tattao nga umasidegda kenkuana” (Kitaen: Simile)

dagiti nasion

“Dagiti tattao kadagiti nasion”

iyunnatto manen ti Apo ti imana tapno sublienna ti natda kadagiti tattaona

Ti dakdakamaten ti ima ket ti pannakabalin ti Dios. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “aramatento manen ti Apo ti pannakabalinna a mangisubli kadagiti nabatbati a tattaona” (Kitaen: Metonymy)

Patros...Elam...Hamat,

Dagitoy ket nagan dagiti lugar. (Kitaen: No Kasano nga Itarus dagiti Nagan)

Isaiah 11:12-13

Mangipasdekto isuna iti wagayway para kadagiti nasion

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) “Isaadto ti Apo ti ari a kas maysa a wagayway a maipaay kadagiti nasion” wenno 2) “Mangisagananto ti ari iti wagayway para kadagiti nasion” (Kitaen: Metaphor)

wagayway para kadagiti nasion

“maysa a bandera a makita dagiti nasion” wenno “ti bandera a mangawag kadagiti nasion tapno umasidegda kenkuana”

dagiti naiwara-wara a taga-Juda

“dagiti tattao ti Juda a naiwaras iti aglawlaw ti lubong”

kadagiti uppat a suli ti daga

Mailadladawan ti daga a kasla addaan iti uppat a suli, ken dagidiay a suli ket dagiti kaadaywan a lugarna dagiti lugar. Maipapan daytoy iti sadinoman a lugar iti rabaw ti daga a mabalin nga ayan dagidiay a tattao. Mabalim a maipatarus daytoy a kas iti: “manipud iti uray sadinoman kadagiti adayo a lugar iti lubong” wenno “manipud iti entero a daga” (Kitaen: Synecdoche)

Pasardengennanto ti apal ti Efraim

Ti dakdakamatenna ti Efraim ditoy ket dagiti kaputotan iti amianan a pagarian ti Israel. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pasardengennanto nga umapal dagiti tattao ti Efraim” (Kitaen: Abstract Nouns)

saanton a bumusor ti Juda iti Efraim

Ditoy, dakdakamaten ti Juda dagiti kaputotan ti abagatan a pagarian. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti:” Pasardengennanto ti kinamanagbusor dagiti tattao ti Juda” “wenno “pasardengennanto ti panaggura dagiti tattao ti Juda” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 11:14-15

ti gulpo iti baybay ti Egipto

Ti “ti gulpo” ket nalawa a disso ti danum a napalawlawan iti daga.

Babaen iti makasinit nga angin, ipayapaynanto ti imana iti Karayan Eufrates

Ti dakdakamaten ti panangipayapayna iti imana iti maysa a banag ket ti pannakabalinna a mangbaliw iti daytoy. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Babaen iti pannakabalinna ket pagpul-uyenna ti makasinit nga angin iti Karayan Eufrates” (Kitaen:Metaphor)

Babaen iti makasinit nga angin

Daytoy ket napigsa wenno napudot nga angin a mangpamaga iti danum iti karayan

tapno mabalin a ballasiwen daytoy a nakansandalias

“tapno makaballasiw dagiti tattao nga uray nakasandaliasda”

Isaiah 11:16

Addanto kalsada

Ti kalsada ket pagdaldaliasatan dagiti tattao. “Agaramidto ni Yahweh iti kalsada”

idi agsubsublida manipud iti daga ti Egipto

“idi simmang-atda manipud iti daga ti Egipto”

Isaiah 12

Isaiah 12:1-2

Sapasap a Pakaammo:

Ditoy, itultuloy nga iladladawan ni Isaias no anianto ti kaiyarigan ti panagturay ti ari a pinili ti Dios. (Kitaen: Isaiah 11:1-2)

Iti dayta nga aldaw

Mabalin nga isao daytoy a nalawlawag no ania a tiempo ti dakdakamatenna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Iti dayta a tiempo” wenno “inton agturay ti ari” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

bimmaaw ti pungtotmo

Naisao ti pungtot ti Dios a kasla tao daytoy a mabalin nga agtallikod santo pumanaw. Kayat a sawen daytoy a bimmaawen ti pungtot ti Dios. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Saanakon a kapungtot” (Kitaen: Personification)

ti Dios ti manangisalakanko

Ti panangisalakan ti Dios iti maysa a tao ket naibaga a kasla ti Dios ti pannakaisalakan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ti Dios ti gapuanan ti pannakaisalakanko” wenno “Ti Dios ti nangisalakan kaniak” (Kitaen:Metaphor and Abstract Nouns)

ni Yahweh ti pigsak

Ti panangpapigsa iti Dios ti maysa a tao ket naibaga a kasla ni Yahweh ti pigsada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pappapigsaennak ni Yahweh” (Kitaen: Metaphor)

kantak

Ti sao a “kanta” ditoy ket dakdakamatenna no ania ti kaipapanan ti kankantaen ti maysa a tao” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ti ikankantak a siraragsak” (Kitaen: Metaphor)

Isuna ti nangisalakan kaniak

“Insalakannak”

Isaiah 12:3-4

Siraragsakkayonto nga agsakdo iti danum manipud kadagiti bubon ti pannakaisalakan

Sarsaritaen ni Isaias ti tattao a naisalakan a kasla al-alaenda ti pannakaisalakan a kas iti wagas a panagsakdo dagiti tattao iti bubon. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ agrag-okanyonto no isalakannakayo, kas iti rag-o ti tattao no sumakdoda ti danum manipud iti bubon” (Kitaen: Metaphor)

awagantayo ti naganna

Ditoy, ni Yahweh ti dakdakamaten “ti naganna.” Ti kayat a sawen ti panangawag kenkuana ket pangidayaw kenkuana wenno panagkiddaw kenkuana iti tulong.” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Idayawyo isuna iti nakapigpigsa” wenno “awaganyo isuna tapno tulongannakayo” (Kitaen: Metonymy)

ibagayo kadagiti tattao dagiti aramidna

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ibagayo kadagiti tattao dagiti naindaklan a banbanag nga inaramidna” (Kitaen:” Abstract Nouns)

ipakaammoyo a ti nagana ket natan-ok

Ni Yahweh ti dakdakamaten “ti naganna.” Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: ‘ipakaammoyo a natan-ok isuna” wenno “ipakaammoyo a naindaklan isuna”

Isaiah 12:5-6

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy nga ibagbaga ni Isaias no anianto ti ibaga dagiti tattao inton agturay ti Ari.

ta naindaklan ti Nasantoan ti Israel nga adda iti nagtetengngaanyo

“gapu ta ti Nasantoan ti Israel, a makipagbibiag kadakayo ket mannakabalin” wenno “gapu ta mannakabalin ti Nasantoan ti Israel ken makipagbibiag isuna kadakayo”

Isaiah 13

Isaiah 13:1-3

maipapan iti Babilonia

Ti kaipapanan ti nagan ti siudad ket dagiti tattao iti Babilonia. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “maipapan kadagiti tattao ti Babilonia” (Kitaen: Metonymy)

Amos

Ama ni Isaias ni Amos. Kitaen no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:1. (Kitaen: How to Translate Names)

pukkawanyo ida

Dakdakamaten ti sao nga “ida” dagiti soldado manipud iti dadduma a pagilian.

kadagiti ruangan dagiti natatakneng

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) “dagiti ruangan ti Babilonia a pagnanaedan dagiti nangayed” wenno 2) “dagiti ruangan ti dadakkel a babbalay dagiti nangayed” (Kitaen: Metonymy)

dagiti natatakneng

“dagiti mararaem a tattao” wenno “dagiti mangiturturay”

dagiti katalekko

“dagiti inlasinko a para kaniak” wenno “dagiti armada nga inlasinko a para kaniak”

inayabak dagiti maingel a tattaok a mangipalak-am ti pungtotko

Ti kaipapanan ti pangipalak-am iti pungtot ti Dios ket ti panangdusa kadagiti tattao gapu iti pungtot ti Dios. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Inayabak dagiti mamaingel a soldadok a mangdusa kadagiti tattao ti Babilonia gapu ta pinagpungtotdak” (Kitaen: Metonymy)

kasta met dagiti tattaok a mangipanpannakkel kadagiti inaramidko

“uray dagiti tattaok a sipapannakkel.” Mabalin nga ilawlawag no apay nga agtangtangsitda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “uray dagiti tattaok a sipapannakkel gapu kadagiti nakaskasdaaw nga inaramidko” (Kitaen: : Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 13:4-5

Adda arimbangaw iti adu a tattao iti kabanbantayan

Agpada ti kayatna a sawen dagiti ragup ti sasao a “kaaduan” ken “adu a tattao”. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Adda arimbangaw dagiti adu a tattao kadagiti bantay” wenno “Adda arimbangaw ti nakaad-adu unay a tattao kadagiti bantay” (Kitaen: Ellipsis)

Ti ariwawa ti riribuk dagiti pagarian a kasla adu a nasion a naguummong

Dagiti sasao a “dagiti pagarian” ken “dagiti nasion” ditoy ket agpada ti dakdakamatenna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Adda ti naarimbangaw panagririri dagiti nagu-urnong nga adu a pagarian.” (Kitaen: Ellipsis)

Um-ummungen

“naguurnong”

kasulsulinekan a pungto ti daga

“manipud kadagiti lugar a nakaad-adayo unay”

dagiti aramatenna iti panangukom

Dagiti soldado nga ibabaon ti Dios a mangraut; ti Babilonia ket naisao a kaslada la dagiti armas. Ti sao a“panangukom” ket ibagbagina ti pannusa gapu ta dinusa ni Yahweh ti Babilonia. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti armada nga aramatennanto a mangdusa ti Babilonia” (Kitaen: Metaphor and Metonymy

Isaiah 13:6-8

Agdung-awkayo

“agasugkayo”

ta asidegen ti aldaw ni Yahweh

Ti maysa a banag a mapasamakto iti mabiit ket naisao a kasla umas-asidegen. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti aldaw ni Yahweh ket mapasamakto iti kabiitan a panawen” (Kitaen: Metaphor)

dumteng a nabuyugan iti pannakadadael manipud iti Mannakabalin-amin

Dakdakamaten ti sao a “daytoy” ti aldaw ni Yahweh. Ti kayat a sawen ti “dumteng daytoy a nabuyugan iti pannakadadael” ket adda ti mapasamak a pannakadadael iti dayta nga aldaw. Ti kayat a sawen ti “Pannakadadael manipud iti Mannakabalin-amin” ket dadaelento ida ti Mannakabalin-amin. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “iti dayta nga aldaw, dadaelento ida ti Mannakabalin-amin a Dios” (Kitaen: Metaphor and Abstract Nouns)

malpayto amin nga ima

Ipakpakita daytoy nga amin dagiti tattao ket nakapuy unay ken saanda a kabaelan nga agaramid iti aniaman a banag.

kumapoy ti tunggal puso

Dagiti tattao a mabutbuteng iti kasta unay ket naisao a kasla narunaw ti pusoda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti tunggal maysa ket kasta unay ti panagbutengna” (Kitaen: Metaphor)

agsagabadanto iti ut-ot ken ladingit

Dagiti tattao a kellaat a makarikrikna iti sakit ken ladingit ket naisao a kasla dagiti sakit ken ladingit ket tattao a mangrapsut kadakuada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kellaatto a makariknada iti kasta unay a sakit ken napalalo nga ut-ot” (Kitaen: Personification)

a kas iti babai nga agpaspasikal

Dakdakamaten ti sao nga agpaspasikal ti panangipasngay iti maysa a maladaga. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “kas iti maysa a babai nga mangipasngay iti maysa a maladaga” wenno “kasla iti sakit a marikrikna ti babai nga agipaspasngay iti maysa a maladaga” (Kitaen: Metaphor)

lumabbaganto dagiti rupada

Dagiti rupada a nabara ken nalabbaga ket naisao a kaslada la maur-uram. Dagiti rason no apay a nabara dagiti ruprupada ket 1) kasta unay ti buteng dagiti tattao wenno 2) mababain dagiti tattao wenno 3) nagsangit dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti rupada ket agbalinto a nabara ken nalabbaga” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 13:9-10

dumteng ti aldaw ni Yahweh ket awan asi iti panangdusana ken nalaus ti ungetna

Ti kayat a sawen ti aldaw a dumteng nga adda pungtot ken unget ket addanto pungtot ken unget iti dayta nga aldaw. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “iti aldaw ni Yahweh, narungsotto isuna ken kasta unay ti pungtotna” (Kitaen: Metaphor and Assumed Knowledge and Implicit Information)

nalaus ti ungetna

Ti pungtot ket naisao ditoy a kasla ti maysa a tao a nakapungtot ket maysa a pagkargaan a napnoan iti pungtot. Ti kayat a sawen ti agluplupias a pungtot ket kasta unay ti pungtotna. (Kitaen: Metaphor)

ket pagbalinenna a langalang ti daga

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “tapno dadaelen ti daga” (Kitaen: Abstract Nouns)

Dagiti bituen ti langit

“Dagiti bituen iti tangatang”

Agsipngetto ti init

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pasipngetento ni Yahweh ti init” wenno “ Sumipngetto ti init” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 13:11-12

Mainayon a Palawag ken Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti panangibagbagana maipapan iti aramidennanto iti aldaw ni Yahweh.

ti lubong

Dakdakamatenna daytoy dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti tattao iti lubong” (Kitaen: Metonymy)

dagiti nadangkes

Dakdakamaten dagitoy a ragup ti sasao dagiti tattao nga addaan kadagitoy a kababalin. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “nadadangkes a tattao…natatangsit a tattao…naulpit a tattao” (Kitaen: Nominal Adjectives)

dagiti natangsit

Dakdakamaten dagitoy a ragup ti sasao dagiti tattao nga addaan kadagitoy a kababalin. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “nadadangkes a tattao…natatangsit a tattao…naulpit a tattao” (Kitaen: Nominal Adjectives)

dagiti naulpit

“nadawel a tattao”

ipababakto ti kinapalangguad dagiti naulpit

Ti dakdakamaten ti pangipababa iti kinapalangguad dagiti tattao ket pagbalinen ida a napakumbaba. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Pagbalinento a napakumbaba dagiti naulpit” (Kitaen: Metaphor)

Pabassitek ti bilang dagiti lallaki ngem iti bilangt iti puro a balitok

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Papatayekto dagiti adu a tattao ket narigrigatto a biruken dagiti sibibiag a tattao ngem ti napino a balitok” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

dagiti lallaki ngem iti bilang iti puro a balitok ... sangkataoan

Dagitoy dua a ragup ti sasao ket agpada ti kayatna a sawen. (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 13:13-14

Sapasap a Pakaammo:

Intuloy ni Yahweh ti panag-saona.

Kas iti naanupan nga ugsa wenno kas iti maysa a karnero nga awan ti pastorna

Sarsaritaen ni Yahweh a dagiti tattao ti Israel nga awan salaknibda ket maiyarigda iti maysa nga ugsa ken karnero a kamkamaten dagiti manganganup wenno atap nga ay-ayup. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Kas kadagiti ugsa nga agtartaray iti napartak no an-anupen ida dagiti tattao, ken kas iti panagtaray ti maysa a karnero nga awan ti pastorna manipud kadagiti atap nga ayup” (Kitaen: Translate Unknowns and Simile)

ugsa

An-anupen dagiti tattao dagitoy, ken no maminsan dardarupen ken patpatayen dagiti atap nga ayup. (Kitaen: Translate Unknowns)

kas iti maysa a karnero nga awan ti pastorna

Ti karnero nga awan ti pastorna ket wan ti mangsalaknib kadagitoy manipud kadagiti atap nga ayup a mangraraut ken mangpatay kadagitoy.

Isaiah 13:15-16

Siasinoman a masarakan ket mapapatayto...siasinoman a matiliw ket matayto babaen iti kampilan

Dagitoy a dua a ragup ti sasao ket kadawyan nga agpada ti kayatna a sawen. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Patayen dagiti kabusor iti tunggal maysa a mabirukanda babaen iti kampilan” (Kitaen: Parallelism and Active or Passive)

maibaut-baotto dagiti maladagada agingga nga agsisina ti bagida

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ibaot-baotto pay dagiti kabusor dagiti maladagada agingga nga agsisina ti bagbagida” wenno “Kabilento dagiti kabusor dagiti maladagada agingga a matayda” (Kitaen: Active or Passive)

Iti imatangda

Ditoy, naidilig dagiti tattao babaen “kadagiti matada” tapno iyunay-unayna ti makitkitada. Mabalin nga ilawlawag a saan a matulungan dagiti nagannak dagiti maladagada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “iti sangoananda” wenno “ bayat ti panangbuybuya dagiti nagannakda” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information and Synecdoche)

Matagikuanto dagiti balbalayda

Ti kayat a sawen daytoy nga amin a napapateg a banag ket matakawto manipud kadagiti balbalayda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Samsamento dagiti kabusorda dagiti amin a napapateg a banbanag manipud iti balbalay dagiti tattao” (Kitaen: Active or Passive)

maagaw ken maramesto dagiti assawada

Ti kayat a sawen daytoy ket darupento dagiti kabusor dagiti babbai ken pilitenda ida a makinaig kadakuada. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “maramesto dagiti assawada” wenno “ ramesento dagiti kabusorda dagiti assawada” (Kitaen: Ellipsis and Active or Passive)

Isaiah 13:17-18

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

dandanikon sugsogan dagiti taga-Media a mangraut kadakuada

Ti panangallukoy kadagiti tattao nga agaramid iti maysa a banag ket naisao a kas sugsogan ida. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Allukoyekton dagiti Medes tapno rautenda ida” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 13:19-20

Mainayon a Palawag ken Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

ti kangrunaan a madaydayaw kadagiti pagarian

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti pagarian a daydayawen dagiti kaaduan a tattao” (Kitaen: Active or Passive)

Kasta met ti Babilonia...ket parmekento ti Dios

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Ket dadaelento ti Dios ti Babilonia, ti kadawyan nga idaydayaw dagiti pagarian, ti dayag ti kinapalangguad ti Caldeo, a kas iti panangdadaelna iti Sodoma ken Gomora” (Kitaen: Active or Passive)

ti nadaeg a pagpanpannakkel ti Caldeo

Dakdakamaten ti sao a “dayag” ti napintas a langa ti Babilonia. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “ti napintas a siudad nga ipalpalangguad dagiti Caldeo” (Kitaen: Abstract Nouns)

Saanton a mapagtaengan wenno mapagnaedan

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “awanto ti agnaed ditoy” (Kiaten: Doublet and Active or Passive)

dagiti henerasion

Dakdakamaten ti ragup ti sasao a “dagiti henerasion” dagiti amin a tattao nga agbiag iti masakbayan. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “aginggat-inggana” wenno “agnanayon” (Kitaen: Idiom)

ti Arab

Dakdakamaten daytoy a sao dagiti tattao ti Arab, saan laeng a maysa a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “dagiti Arabo” wenno “dagiti tattao nga Arabo” (Kitaen: Generic Noun Phrases)

Isaiah 13:21-22

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti panagsasaona maipapan iti mapasamakto iti Babilonia.

agiddanto sadiay

“agiddadanto idiay Babilonia”

dagiti balbalayda

“Dagiti balbalay dagiti tattao”

kullaaw

Dagiti kullaaw ket tumatayab nga agan-anup iti rabii. (Kitaen: Translate Unknowns)

abestrus

Dagiti abestrus ket dadakkel nga atap a billit a napartak a tumaray ken saan a makatayab dagitoy. (Kitaen: Translate Unknowns)

Dagiti hyena

Dagiti hyena ket dadakkel nga atap nga ayup a kalanglanga dagiti aso ken mangmangan iti natay nga ayup. Dagiti taguobda ket kaun-uni ti agkatkatawa a tao. (Kitaen: Translate Unknowns)

dagiti atap nga aso kadagiti napipintas a palasio

Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “agtaguobto dagiti atap nga aso kadagiti napipintas a palasio” (Kitaen: Ellipsis)

Dagiti atap nga aso

Atap nga aso (Kitaen: Translate Unknowns)

Asidegen ti tiempona, ken saanen a maitantan dagiti aldawna

Dagitoy dua a ragup ti sasao ket kadawyan nga agpada. Agpada a dakdakamaten “ti tiempona” ken “ti aldawna” ti tiempo a pinili ti Dios a panangdadaelna iti Babilonia. Mabalin a maipatarus daytoy a kas iti: “Asidegen ti tiempo a mapasamak amin dagitoy kadagiti tattao ti Babilonia, ket awan ti makalapped iti daytoy” (Kitaen: Parallelism and Active or Passive)

Isaiah 14

Isaiah 14:1-2

Maasinto ni Yahweh kenni Jacob

Ditoy, ti dakdakamaten ti sao a “Jacob” ket dagiti kaputotan ni Jacob. AT: “kaasianto ni Yahweh dagiti kaputotan ni Jacob” (Kitaen: Metonymy)

Isublinto ida dagiti nasion iti bukodda a lugar

“Isublinto dagiti nasion dagiti kaputotan ni Jacob iti daga ti Israel”

kaputotan ti Israel

Dagiti Israelita a kaputotan ni Israel ti madakdakamat ditoy. AT: “dagiti kaputotan ti Israel” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 14:3-4

manipud iti panagsagsagabam ken panagladladingitmo

Ti sao a “kenka” ket “singular”, ngem dakdakamatenna dagiti tattao ti Israel. Ti “Panagsagsagaba” ken “panagladladingit” ket agpada ti kayatda a sawen ken nausar para iti panangiyunay-unay. AT: “Manipud kadagiti banbanag a nangpasagaba kadakayo iti nakaro” (Kitaen: Forms of You and Doublet)

Anian a panagpatingga ti mangparparigat,

“Dimteng ti panungpalan ti nangparparigat.”

ti naulpit ket naggibusen

Dagiti sao a “anian” ken “ti” ket maawatan. AT: “anian a panaggibus ti maysa a naulpit” wenno “ti kinatangsit ken kinaulpitna ket nagpatingga” (Kitaen: Ellipsis)

ti naulpit ket naggibusen

Dakdakamaten ti sao a “naulpit” ti ari ti Babilonia a natangsit ken naranggas kadagiti nasion. AT: “naggibus ti kinaulpitna” wenno “saanan a maparigat pay dagiti tattao” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 14:5-6

Mainayon a Palawag ken Pakaammo:

Paset daytoy iti pananglais a kanta a kantaento dagiti Israelita iti ari ti Babilonia.

Tinukkol ni Yahweh ti sarukod dagiti nadangkes

Ti sarukod ti nadangkes ket nalabit a dakdakamatenna ti pagbaot nga ar-aramaten dagiti dakes a tattao a pangbaot ti dadduma a tao. Ibagbagi ti panangtukkol iti dayta a pangbaot ti panangdadael iti kinabilegda a mangranggas kadagiti tattao. AT: “Dinadael ni Yahweh ti bileg dagiti nadangkes” (Kitaen: Metonymy)

ti setro dagidiay a mangiturturay

Ibagbagi ti setro ti bileg ti mangiturturay nga agturay. Ibagbagi ti panangtukkol iti setro ti panangdadael iti bileg ti mangiturturay. AT: “Dinadael ni Yahweh ti bileg dagiti nadangkes a mangiturturay” (Kitaen: Metonymy)

a nangkabil kadagiti tattao

“a nangkabil kadagiti tattao.” Kinabil dagiti nadangkes a tattao dagiti tattao babaen iti sarukodda.

a saan nga agsardeng a panangkabil

“ulit-uliten”

a nangituray kadagiti nasion

“a nangsakup kadagiti dadduma a nasion”

iti awan patinggana a panangraut

“awan sardeng a panangraut”

Isaiah 14:7-9

Mainayon a Palawag ken Pakaammo:

Paset daytoy iti pananglais a kanta a kantaento dagiti Israelita iti ari ti Babilonia.

iti entero a daga

Dakdakamaten daytoy ti amin a tattao nga agnanaed iti rabaw ti daga. AT: “amin a tao iti daga” (Kitaen: Metonymy)

Uray dagiti parwa a kayo ket makipagragragsak kadakayo kasta met dagiti sedar iti Libano

Sarsaritaen ni Yahweh dagiti kayo a kaslada la tao nga agragragsak. Iunay-unay daytoy a dakkel a banag ti panagpasardeng ti Dios iti ari ti Babilonia nga uray dagiti pinarsua ket agragsak no kabaelanda koma. AT: “Maiyarigto nga uray dagiti kayo a cyprus ken sedar ti Lebanon ket agragsak kenka” (Kitaen: Personification)

makipagragragsak kadakayo

Mabalin nga ilawlawag no apay nga agragragsakda. AT: “Agragsak ta inikkat ti Dios ti kinabilegmo” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Agsipudta napasagkan

Dakdakamaten ti napasag ti panangikkat iti bileg ken saanen a napateg. AT: “Gapu ta saankan a nabileg” (Kitaen: Metaphor)

Ti Sheol nga adda iti baba ket magagaran a mangsabat kenka

Nadakamat ti Sheol a kasla tao a magagaran a mangpasangbay kadagiti bisitana. Ipakaawat daytoy a natayen ti ari. AT: “Ti Sheol ket kas ti nagpasken a magagaran a mangsabat kenka” (Kitaen: Personification)

Riniingna dagiti natay para kenka

“niriing daytoy dagiti natay para kenka, amin dagiti ari ti daga.” Nadakamat ti Sheol a kasla tao a mabalinna a riingen dagidiay adda iti uneg iti daga. AT: “Amin dagiti natayen nga ari iti Sheol ket nariing a mangkablaaw kenka” (Kitaen: Personification)

Isaiah 14:10-11

Mainayon a Palaag ken Pakaammo:

Daytoy ti paset ti panglais a kanta a kantaento dagiti Israelita iti ari ti Babilonia. Ditoy, kantaenda ti maipapan iti ibaganto kenkuana dagiti natayen nga ari nga adda idiay Sheol.

Agsaodanto amin ket ibagada kenka

Dakdakamaten ti sao a “…da”(ibagada) dagiti natay nga ari iti Sheol, ken dakdakamaten met ti sao a “ka” ti ari ti Babilonia.

Ti kinapalangguadmo ket naipababa iti sheol

Iabaganto dagiti natay nga ari a napukawen ti kinadaeg ti Babilonia a kasla bimmaba daytoy iti Sheol. AT: “Nagpatingga ti kinadaegmo idi impannaka ti Dios idiay Sheol” (Kitaen: Metaphor)

agraman ti uni dagiti nakuerdasan nga instrumento

Tukaren ti tao ti nakuerdasan nga instrumento tapno padayawan ti ari. Saritaento dagiti natay nga ari dagiti tattao a saandan a padaydayawan ti ari ti Babilonia babaen iti musiko a kasla ti musiko ket napanen iti Sheol. AT: “nga addaan iti panagtukar dagiti tattao tapno padayawanka” (Kitaen: Metaphor)

Naiwaras dagiti igges iti sirokmo

Dagiti igges nga adda iti bangkayna ket nadakamat a kasla kamen wenno pagiddaan dagitoy. AT: “Agid-iddaka iti rabaw dagiti igges” wenno “Agid-iddaka iti ayan ti adu nga sur-it” (Kitaen: Metaphor)

binalkotdaka

Nadakamat dagiti igges iti bagina a naibalkot kenkuana a kasla ules dagitoy. AT: “Binaklotdaka dagitoy nga igges a kasla ules” wenno “inigges iti entero a bagim” (Kitaem: Metaphor)

Isaiah 14:12-14

Mainayon a Palawag ken Pakaammo:

Paset daytoy ti panglais a kanta a kantaento dagiti Israelita iti ari ti Babilonia.

Anian a pannakatnagmo manipud langit, O baggak, nga anak ti bigat

Ti baggak ti agsapa ket maysa a naraniag a bituen a ngumato sakbay ti bigat. Dakamatento dagiti tattao ti Israel ti ari ti Babilonia iti daytoy a bituen tapno ipakaawat nga iti naminsan ket nagbalin isuna a nadayaw, ngem ita saanen. AT: “Maiyarigka iti naraniag a bituen ti agsapa, ngem natnagka manipud tangatang” (Kitaen: Metaphor)

anian a pannakatinnagmo iti daga

Saritaento dagiti tattao ti Israel iti ari ti Babilonia a kasla isuna ket kayo a napukan. AT: “Naparmekka a kasla kayo a pinukan ti maysa a tao” (Kitaen: Metaphor)

agtugawak iti tapaw ti bantay ti paguummongan

Ti panagtugaw iti bantay ket dakdakamatenna ti panangituray a kadua dagiti didiosen. AT: “Agturayak iti bantay a nakaisaadan dagiti didiosen” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

agingga iti amianan.

“kadagiti a luglugar iti amianan.” Ti bantay iti amianan ket naawagan iti Zaphon. Ti dadduma a bersiyon iti agdama ket ibagada nga “iti adayo a lugar iti igid ti Zaphon.”

Isaiah 14:15-17

Mainayon a Palawag ken Pakaammo:

Paset daytoy ti panglais a kanta a kantaento dagiti Israelita iti ari ti Babilonia.

ngem naipababakan ita iti sheol

AT: “Ngem ita inbaonnakan ti Dios a bumaba iti Sheol” (Kitaen: Active or Passive)

Daytoy kadi ti tao

Usarento dagiti tattao daytoy a saludsod tapno uyawen ti ari ti Babilonia, wenno tapno isawang ti pannakaklaatda iti napasamak kenkuana. AT: “Awan duadua, saan a daytoy diay tao” (Kitaen: Rhetoricl Question)

a nangpakintayeg iti daga

Dagiti mabalin a kaipapanan daytoy ket 1) nagkintayeg ti daga bayat iti panagmartsa ti armada ti ari tapno rauten dagiti tattao, 2) dakdakamaten daytoy dagiti tattao iti daga nga agpigpigerger iti buteng kenkuana. (Kitaen: Metonymy)

ti nanggungon kadagiti pagarian

Dagiti mabalin a kaipapanan ket 1) daytoy ket “metaphor kadagiti “nasakup a pagarian” wenno 2) daytoy ket metonymy iti “pinagbuteng dagiti tattao kadagiti pagarian.” (Kitaen: Metaphor and Metonymy)

ti namagbalin iti lubong a let-ang

“a namagbalin a let-ang dagiti lugar a pagnanaedan dagiti tattao”

Isaiah 14:18-20

Mainayon a Palawag ken Pakaammo:

Daytoy ti nagpatinggaan ti pananglais a kanta a kantaento dagiti Israelita iti ari ti Babilonia.

aminda ket naturogda iti kinadayag

Ti kayat a sawen daytoy ket naitabon dagiti bangkayda nga adda panangpakita iti panagraem kadakuada. AT: “amin dagiti ari a natayen ket naitabon nga adda panagraem” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Ngem naipurwakka manipud iti tanemmo

Ti ibagbagi ti pannakaibelleng iti ruar ti tanem ket ti saan a pannakaitabon. AT: “Ngem saanka a naitabon. Nabaybay-an ti bangkaymo iti daga” (Kitaen: Metpahor)

kas iti sanga a naibelleng

Ibagbagi ti maysa a sanga a naibelleng ti maysa a banag nga awan serserbina. AT: “kas iti awan serserbina a sanga a naibelleng” (Kitaen: Simile)

kallubandaka dagiti natay a kas iti lupot

Dakdakamaten daytoy ti adu a bangkay a nakaparabaw iti bangkayna. AT: “Naigabor iti entero a bagim dagiti bangkay” wenno “Dagiti bangkay dagiti soldado ket naigabsuon iti rabaw ti bagim” (Kitaen: Simile)

dagiti dinuyok ti kampilan

Iladladawan daytoy “iti bangkay” a nadakamat iti rugi iti daytoy a salaysay. Ti pannakatudok babaen iti kampilan ket dadakamatenna ti pannakatay iti gubat. AT: “dagiti a natay iti gubat” (Kitaen: Metonymy)

dagiti bimmaba kadagiti batbato iti abut

Mabalin a ti dakdakamaten ti abut ket impierno, wenno ti dakkel nga abut iti daga a nakaigabsuonan kadagiti adu a bangkay.

dikanto maitipon kadakuada iti tanem

Dakdakamaten ti sao a “kadakuada” dagiti dadduma pay nga ari a natay ken naurnos ti pannakaitabonna. Ti dakdakamatenna ti pannakaitipon kadakuada a maitabon ket ti pannakaitabon a kas iti pannakaitabonda. AT: “saankanto pulos a maitabon a kas iti pannakaitabon dagiti dadduma nga ari” (Kitaen: Metaphor)

ket anak dagiti mangar-aramid iti kinadakes ken pulos a saankanto a madakamat manen

AT: “awanto ti mangisarita manen maipapan kadagiti kaputotan dagiti managdakdakes” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 14:21-23

gapu iti kinadakes dagiti kapuonanda

AT: “gapu ta nagbasol a nakaro dagiti kapuonanda” (Kitaen: Abstract Nouns)

tapno saandanto a bumangon

Ditoy, dakdakamaten ti “bumangon” ti panagbalin a nabileg wenno panangraut. AT: “tapno saandanto nga agbalin a nabileg” wenno “tapno saanda a rumaut” (Kitaen: Metonymy)

a mangtagikua iti daga

Dakdakamaten daytoy ti panangituray kadagiti tattao iti rabaw ti daga, iti kastoy a wagas babaen iti panangsakup kadakuada. AT: “Iturayam dagiti tattao iti rabaw ti daga” (Kitaen: Metaphor)

mangpunno iti entero a lubong kadagiti siudad

Dakdakamaten daytoy ti panagpaadu kadagiti siudad iti rabaw ti daga. AT: “mangibangonka kadagiti siudad iti entero a lubong” (Kitaen: Metaphor)

Tumakderakto maibusor kadakuada

Ti kayat a sawen daytoy ket addanto aramiden ti Dios a maibusor kadakuada. Dakdakamaten ti sao a “kadakuada” dagiti tattao a taga-Babilonia. AT: “rautekto ida” wenno “mangibaonakto kadagiti tattao a mangraut kadakuada” (Kitaen: Metonymy)

Kastoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin

Sarsaritaen ni Yahweh ti bagina babaen ti naganna tapno ibaga nga awan duadua a mapasamakto ti impakaammona. AT: “kastoy ti impakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin” wenno “Kastoy ti impakaammok, siak a ni Yahweh a Mannakabalin-amin,” (Kitaen: First, Second, or Third Person)

ni Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:9

Pukawekto ti nagan, ti kaputotanna ken ti sumaruno pay a kaputotan ti Babilonia

Dakdakamaten ti “pukawen” ti panangdadael. Ditoy, dakdakamaten ti “Babilonia” dagiti tattao ti Babilonia. Kasta met ti “nagan”, dakdakamatenna ti dayaw ti Babilonia wenno ti Babilonia mismo a kas pagarian. AT: “Dadaelekto ti Babilonia, agraman dagiti annak ken appuko dagiti tattao” (Kitaen: Metonymy)

Pagbalinekto pay isuna

Dakdakamaten ti sao a “daytoy” ti siudad a Babilonia. Kadawyan a madakdakamat dagiti siudad a kasla babbai dagitoy. AT: “aramidekto met daytoy” (Kitaen: Personification)

a sanikua dagiti kullaaw

Dakdakamaten daytoy dagiti atap nga ayup nga agnanaed iti siudad ta awan ti tattao sadiay. AT: “ti lugar a pagnanaedan dagiti kullaaw” wenno “ti lugar a pagnanaedan dagiti atap nga ayup” (Kitaen: Metaphor)

ken kadandanuman

AT: “iti maysa a disso nga saan nga agay-ayus ti danum” (Kitaen: Metaphor)

sagadakto daytoy babaen iti sagad ti pannakadadael

Dakdakamaten daytoy ti naan-anay a panangdadael iti Babilonia ken pagbalinen daytoy nga awan serserbina a kasla rugit a sagsagadan dagiti tattao. AT: “Naan-anay a dadaelekto, a kasla sagsagadan babaen ti walis” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 14:24-25

ni Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy iti Isaias 1:9.

no ania ti pinanggepko, isunto ti mapasamak; ken no ania ti ginandatko, isunto ti maaramid

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a dua a ragup ti sasao AT: “pudno a mapasamakto ti pinanggepko” (Kitaen: Parallelism)

ti taga-Asiria

Ibagbagi daytoy ti ari ti Asirian ken ti armadana. AT: “ti ari ti Asiria ken ti armadana” wenno “ti armada ti Asiria” (Kitaen: Synecdoche)

payatpayatak isuna

Dakdakamaten daytoy ti naan-anay a pannakaparmek kenkuana. (Kitaen: Metaphor

Ket maingatonto ti sangolna manipud kadakuada ken maikkatto ti dadagsenna manipud iti abagada

Mabalin a maiyebkas daytoy iti “active verb.” AT: “Kalpasanna, ikkatekto ti sangol manipud kadakuada ken ti dadagsen iti abagada” (Kitaen: Active or Passive)

Ket maingatonto ti sangolna manipud kadakuada ken maikkatto ti dadagsenna manipud iti abagada

Agpada ti kayat a sawen dagitoy. Ti pannangikkat ti sangol ken dadagsenna ket dakdakamatenna ti panangwayawaya kadagiti tattao iti pannakatagabuda. AT: “Ket wayawayaakto dagiti Israelita iti pannakatagabuda iti Asiria a kasla panangikkat iti dadagsen iti abagada” (Kitaen: Parallelism and Metaphor)

sangolna...dadagsenna

Dakdakamaten ti sao a “…na” ti Asiria.

manipud kadakuada ... manipud iti abagada.

Dakdakamaten ti sao a “kadakuada” ken “da” dagiti Israelita.

Isaiah 14:26-27

Sapasap nga Pakaammo:

Mabalin a ni Isaias ti agsasao wenno mabalin a ni Yahweh ti agsasao.

Daytoy ti plano a maipatungpal iti entero a daga

Ti kapanunotan a “ti pinanggep” ket mabalin nga iyebkas iti “active verb.” AT: “Daytoy ti plano a pinanggep ti Dios iti entero a lubong” (Kitaen: Active or Passive)

daytoy ti ima a naingato iti amin a nasion

Nadakamat ti Dios a sisasagana a mangdusa kadagiti nasion a kasla inngatona ti imana tapno kabilenna ida. Dakdakamaten ti sao nga “ima” ti pannakabalinna. AT: “daytoy ti pannakabalin ni Yahweh a mangdusa kadagiti amin a nasion” wenno “ kastoy ti panangdusa ni Yahweh kadagiti nasion” (Kitaen: Metaphor and Metonymy)

siasino koma ti makabael a manglapped kenkuana?

Iyunay-unay daytoy a saludsod ng awan ti siasinoman a makalapped kenni Yahweh. AT: “awan ti siasinoman a makalapped kenkuana.” (Kitaen: Rhetorical Question)

ni Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:9.

Nakasagana ti imana

Dakdakamaten daytoy ni Yahweh a sisasagana a mangdusa kadagiti nasion. AT: “Nakasagana isuna a mangdusa kadakuada” (kitaen: Metaphor)

siasino ti makabael a manglapped kadagitoy?

Naaramat daytoy a saludsod tapno ibaga nga awan ti makabael a manglapped iti ima ti Dios. Dakdakamaten ti pananglapped iti imana iti pananglapped kenkuana a mangdusa kadagiti nasion. AT: “awan ti siasinoman a makalapped kadagitoy.” Wenno “awan ti makalapped kenkuana iti panangdusana kadakuada.” (Kitaen: Rhetorical Question and Metaphor)

Isaiah 14:28-30

ta natukkolen ti baot a nangdangran kadakayo

Dakdakamaten ti pangbaot a nangkabil iti Filistia ti ari a nangibaon ti armadana tapno rauten ida. Dakdakamaten ti pannakatukkol ti pannakatay ken pannakaparmek. AT: “natayen ti ari a nangibaon ti armadana maibusor kadakayo.” Wenno “naparmeken ti armada a nangraut kadakayo” (Kitaen: Metaphor)

Ta, manipud iti maysa nga uleg ket rumuar met ti ...ti anaknanto ket agbalin a nauyong a karasaen a tumaytayab

Dagitoy dua a ragup ti sasao ket agpada a ladawan ti anak ti uleg a mas nakabutbuteng ngem ti inana nga uleg. Dakdakamaten dagitoy ti sumaruno nga ari a nabilbileg ken naulpit ngem ti immuna nga ari. (Kitaen: Parallelism and Metaphor)

maysa nga uleg

Maysa a nagita nga uleg

nauyong a karasaen a tumaytayab

Ditoy, nalabit a ti dakdakamaten ti sao nga “nauyong” ket ti nagita a kagat ti uleg, ken dakdakamaten ti sao a “tumaytayab” ti naalibtak a panaggaraw daytoy. AT: “ti naalibtak nga aggungunay a nagita nga uleg” (Kitaen: Metaphor)

Ti inauna nga anak dagiti nakurapay

akdakamaten daytoy dagiti kapapanglawan a tattao. AT: “Ti kapapanglawan a tattao” wenno “ dagiti kapapanglawan kadagiti tattaok” (Kitaen: Metaphor)

Patayekto dagiti kapuonanyo babaen iti nakaro a bisin a mangpapatay kadagiti amin a nakalasat a kaduayo

Ditoy, dakdakamaten ti “kapuonanyo” dagiti tattao a taga- Filistia. AT: “Papatayekto dagiti tattaom iti nakaro a panagbisin a mangpatay kadagiti amin a makalasat” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 14:31-32

Agdung-awka, sika a ruangan; agsangitka, sika a siudad

Ditoy, dakdakamaten ti “ruangan” ken “siudad” dagiti tattao idiay ruangan ti siudad ken tattao iti uneg kadagiti siudad. “Agdung-awkayo, dakayo a tattao kadagiti ruangan ti siudad; agdawat kayo iti tulong, dakayo a tattao iti siudad” (Kitaen: Metonymy)

Ta manipud iti amianan umay ti maysa nga asok

Iparangarang daytoy nga adda umay a dakkel a bunggoy ti armada manipud iti amianan. AT: “Ta adda dakkel a bunggoy ti armada nga um-umay manipud iti amianan nga addaan iti asok” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

marunawkayonto amin

Ibagbagi ti pannakarunaw ti panagbalin a nakapuy gapu iti buteng. AT: “kumapsotkayonto gapu iti buteng” (Kitaen: Metaphor)

Kasanonto ngarud a sumungbat ti maysa a tao kadagiti mensahero iti dayta a nasion?

Inaramat ti mannurat daytoy a saludsod tapno ipakaammo ti pagalagadanna no kasano a makisarita dagiti Israelita kadagiti mensahero. AT: “Kastoy ti panangsungbattayo kadagiti mensaheo ti Filistia.” (Kitaen: Rhetorical Question)

kenkuana

“iti Jerusalem” wenno “idiay”

Isaiah 15

Isaiah 15:1-2

Sapasap a Pakaammo

Masansan a dagiti pasamak iti padto a mapasamakto iti masakbayan ket nailadawan a kasla mapaspasamak ita wenno iti napalabas. Iyunay-unay daytoy a ti pasamak ket pudno a mapasamakto. (Kitaen: Predictive Past)

Ti pakaammo

“Daytoy ti ibagbaga ni Yahweh” wenno “Daytoy ket mensahe a naggapu kenni Yahweh”

Ar … Kir … Dibon … Nebo … Medeba

Dagitoy ket nagnagan dagiti siudad ken dagiti ili ti Moab. (Kitaen: How to Translate Names

mabaybay-an ken madadael ti Kir iti Moab

Dagiti sasao a “nabaybay-an” ken “nadadael” ket agpada ti kayatda a sawen ken iyunay-unayda a nadadael amin dagiti adda iti siudad. AT: “Dadaelento amin dagiti kabusor nga armada ti Ar ti Moab” (Kitaen: Doublet and Active or Passive)

Simmang-atda kadagiti nangato a lugar tapno agsangitda

Dakdakamaten ditoy ti “simmang-atda iti nangato a disso” iti templo wenno altar a naipatakder iti nangato a daga a kas iti turod wenno iti bantay. AT: “simmang-atda iti templo nga adda iti tapaw ti turod tapno mapanda agsangit” (Kitaen: Idiom)

dungdung-awan ti Moab ti Nebo ken iti Medeba

Ti dakdakamaten dagitoy a nagan ti lugar ket dagiti tattao nga agnanaed sadiay. AT: “agsangitto dagiti tattao iti Moab gapu iti napasamak kadagiti siudad ti Nebo ken Medeba” (Kitaen: Metonymy)

Nakuskusan amin dagiti uloda ken naahitan amin dagiti barbasda

Ar-aramidenda daytoy tapno ipakitada ti kasta unay a ladingitda. AT: “Agpakalbo ken ahitandanto amin dagiti barbasda” (Kitaen: Symbolic Action)

Isaiah 15:3-4

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy daytoy ti padto maipanggep kadagiti tattao ti Moab. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla daytoy ket mapaspasamak iti agdama. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

nakakawesda iti nakersang a lupot

Ar-aramidenda daytoy tapno ipakitada iti kasta unay a ladingitda. AT: Nakakawesda iti nakersang a lupot ken agladladingitda. (Kitaen: Symbolic Action)

Hesbon … Eleale … Jaaz

Dagitoy ket nagan dagiti siudad ken ili. (Kitaen: How to Translate Names)

Immawag iti tulong ti Hesbon ken Eleale

Dagitoy a nagnagan ti siudad ket ibagbagi dagitoy dagiti tattao kadagitoy a siudad. “Umawag dagiti taga-Hesbon ken taga-Eleale” (Kitaen: Metonymy)

agtigtigergerda

Ti panagtigerger ti bagi ket pagilasinan iti buteng ken mangipakpakita iti panagbuteng. AT: “Mapnoandanto iti buteng” wenno “agtigergerda iti buteng” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 15:5-7

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy daytoy ti padto maipanggep kadagiti tattao ti Moab. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla daytoy ket mapaspasamak iti agdama. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

Agsangsangit ti pusok para iti Moab

Iti daytoy a paset, ti Dios ket madakdakamat babaen iti mismo a “pusona” a mangiyunay-unay iti kaririknana. Sarsariten ti Dios ti kasta unay a kinaladingitna a kasla agsangsangit ti pusona. AT: “Maladladingitanak unay maipanggep iti mapaspasamak iti Moab” (Kitaen: Synecdoche or Metaphor)

Nagkamang...dagiti tattaona a naglibas

“agtarayto dagiti naglibas manipud Moab.” Ti libas ket maysa a tao nga agtartaray nga umadayo tapno saan isuna a matiliw dagiti kabusorna.

Zoar … Eglat Selisia… Luhit … Horonaim … Nimrim

Dagitoy ket nagan dagiti siudad ken il- ili. (Kitaen: How to Translate Names)

gapu iti pannakadadaelda

Mabalin a baliwan ti pannakaisao daytoy tapno ti “abstract noun” a “pannakadadael” ket maiyebkas a kas ti “verb” a”nadadael” AT: “gapu ta nadadael ti siudadda” (Kitaen: Abstract Nouns)

Ti kinawadwad

“Amin a banag” wenno “amin”

Isaiah 15:8-9

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy daytoy ti padto maipanggep kadagiti tattao ti Moab. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla daytoy ket mapaspasamak iti agdama. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

Eglaim … Beerelim … Dimon

Dagitoy ket nagan dagiti siudad ket dagiti ili.

Isaiah 16

Isaiah 16:1-2

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy daytoy ti padto maipanggep kadagiti tattao ti Moab. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla mapaspasamak iti agdama. Ti bersikulo 1 ket mabalin nga isu ti ibagbaga ti Dios nga ibaga dagiti mangiturturay ti Moab iti tunggal maysa. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

Mangipatulodkayo kadagiti kalakian a karnero iti mangiturturay iti daga

Mangipatulodto dagiti Moabita kadagiti karnero iti ari ti Juda tapno mabalin a masalaknibanna ida manipud iti kabusorda nga armada. (Kitaen: Symbolic Action)

Sela

Nagan daytoy iti maysa a siudad. (Kitaen: How to Translate Names)

Ti annak a babbai ti Zion

Ti kayat a sawen ti ”annak a babai” iti siudad ket dagit tattao iti siudad. AT: “dagiti tattao ti Zion” wenno “dagiti tattao nga agnanaed iti Zion” (Kitaen: Idiom)

Kas kadagiti billit nga agalla-alla, kas iti umok a nawara-wara, kastanto dagiti babbai ti Moab iti pagballasiwan ti karayan Arnon.

Amin a tattao ti Moab a pakairamanan dagiti babbai, ket mapilit a mapapanaw kadagiti babbalayda. AT: “Kasla kadagiti billit nga awanan ti pagtaengan, agkamang dagiti babbai ti Moab iti ballasiw ti karayan iti sabali a lugar” (Kitaen: Simile)

Isaiah 16:3-4

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy daytoy ti padto maipanggep kadagiti tattao ti Moab. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla mapaspasamak iti agdama. Iti bersikulo 3 ken 4 ket mabalin nga isu ti mensahe nga impatulod dagiti mangiturturay a Moabita iti ari ti Juda. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

mangipaaykayo kadagiti linong a kasla iti rabii iti tengnga ti aldaw

Ti pudot iti tengnga ti aldaw ket naaramat a mangipakita ti panagsagaba dagiti Moabita manipud kadagiti kabusorda ken ti linong ket naaramat a mangipakita iti pannakasalaknibda manipud kadagiti kabusorda. Ti panangiyarig ti linong iti rabii ket ipakpakitana a kayatda ti naan-anay a pannakasalaknib. AT: “Salaknibannakami a naan-anay kadagiti kabusormi, kas iti dakkel nga aniniwan a mangsalsalaknib kadagiti tattao manipud iti pudot ti init” (Kitaen: Metaphor and Simile)

Makipagnaedda kadakayo, dagiti kimmamang manipud iti Moab

“Palubosanyo a makipagnaed kadakayo dagiti tattao a naglibas manipud iti Moab.”

agbalinkayo koma a lugar a paglemmengan para kadakuada manipud iti manangdadael

AT: “Ipaayam ida ti paglemmenganda manipud kadagiti mangdaddadael kadakuada”

Isaiah 16:5

Maibangonto ti maysa a trono iti kinapudno ti tulagna

Ti “trono” ket mangipakita iti bileg nga agturay kas maysa nga ari. AT: “Tungpalento ni Yahweh ti katulagan ket mangdutokto isuna iti maysa nga ari” (Kitaen: Metonymy and Active or Passive

maysa a tao manipud iti tolda ni David ti sipupudno nga agtugawto sadiay

Ibagbagi ditoy ti “tolda ni David” ti pamilia ni David a pakairamanan dagiti kaputotanna. Ti panagtugaw iti trono ket mangipakpakitana iti panagturay. AT: “Sipupudnonto nga agturay ti maysa a kaputotan ni David”

kas panangipatungpalna iti hustisia

Ipakpakita ti panangayat iti hustisia ti panagtarigagay nga agaramid iti nalinteg. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 16:6-7

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy daytoy ti padto maipanggep kadagiti tattao ti Moab. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla mapaspasamaken daytoy iti agdama. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

Ngem ti kinapalangguadna ket ubbaw a sasao

”Ngem ti kayat a sawen ti ibagbagada maipanggep kadakuada ket awan ti mamaayna” wenno “ Ngem ti ipalpalastogda ket saan a pudno”

Isu nga agdung-awto ti Moab para iti Moab, agdung-awto ti amin a tattao

Ibagbagi ti “Moab” dagiti tattao ti Moab. “Isu nga agsangitto dagiti tattao ti Moab gapu iti napasamak kadagiti siudadda” (Kitaen: Metonymy)

kadagiti tinapay a pasas

Ti kayat a sawen ti Hebreo a sao a nausar ditoy ket mabalin a “tinapay a naaramid iti pasas” wenno “lallaki”

Kir Heres

Ti “Kir Heres” ket nagan ti maysa a siudad. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 16:8

Sapasap a Pakaammo

Katuloy daytoy ti padto maipanggep kadagiti tattao ti Moab. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla napasamak daytoy iti napalabas. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

Impayatpayat dagiti mangiturturay iti nasion dagiti nalangto a lanut

Ti daga ti Moab ket mabigbigbig gapu kadagiti kaubasanna. Iladladawan ditoy ti Dios ti daga ti Moab a kas maysa a nalawa a kaubasan. Iyunay-unay daytoy a dagiti mangiturturay a dakdakamatenna ket dagiti armada, a nangdadael a naminpinsan iti amin a banag iti Moab. (Kitaen: Metaphor and Metonymy)

Isaiah 16:9-10

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy daytoy nga iladawan ti daga ti Moab kas maysa a nalawa a kaubasan. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla mapaspasamaken dagitoy iti agdama. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

Sibugankayonto kadagiti luluak

Sarsaritaen ti Dios ti nalaus unay a ladingitna kadagitoy a lugar a kasla agsangit isuna iti kasta unay ket agarubos dagiti luluana kadakuada. AT: “Agsangitakto iti kasta unay para kadakayo” (Kitaen: Metaphor)

Ta pinagpatinggakon dagiti pukkaw ti rag-o kadagiti taltalon dagiti kalgaw a bungbunga ken apityo

Ti “agpukkaw ti rag-o” ket ibagbagina dagiti tattao nga agpukpukkaw iti rag-o maipanggep iti apit kadagiti agbungbunga a kaykayoda. AT: “Gapu iti aramidekto saankayonton nga agpukkaw ti kinarag-o inton agapitkayo kadagiti kalgaw a bunga dagiti taltalonyo” (Kitaen: Metonymy)

Ta pinagpatinggakon dagiti pukkaw gapu iti rag-o kadagiti taltalon iti tiempo ti panagapit kadagiti bungbunga iti panawen ti kalgaw.

Dakdakamaten ditoy ti “dagiti pukkaw” iti rag-o dagiti tattao nga agpespes ti ubas a maaramid nga arak. AT: “isu a dagiti tattao nga agpespes ti ubas ket saandan nga agpukkaw nga addaan rag-o” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 16:11-12

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy daytoy ti padto maipanggep kadagiti tattao ti Moab. Iladladawan ti Dios dagiti pasamak a mapasamakto iti masakbayan a kasla mapaspasamaken daytoy iti agdama. (Kitaen: Isaiah 15:1-2)

Isu nga agsensennaay toy pusok a kasla arpa

Ibagbagi ti sao a “pusok” ni Yahweh ken ti naliday a riknana. Iyarigna ti sinnaayna iti uni ti naliday a kanta a tinukar ti arpa. AT: “Isu a nagsinnaayak a kasla naliday a kanta a tinokar ti arpa” (See: Synecdoche and Simile)

ti kaunggak para iti Kir Heres

Ibagbagi ti ragup ti sasao a “ti kaunggak” ni Yahweh. AT: “ti kaunggak ket agsinsinnaay para iti Kir Heres” wenno “Maladingitannak unay para kadagiti tattao ti Kir Heres” (Kitaen: Ellipsis)

awan ti maaramidan dagiti kararagna

“saanto a masungbatan dagiti kararagna"

Isaiah 16:13-14

Kastoy ti sao

“Daytoy ti mensahe.” Dakdakamatenna daytoy dagiti amin nga imbagana idiay 15:1-16:12.

mapukawto ti dayag ti Moab

“saanton a mabigbigbig ti pagilian ti Moab”

Isaiah 17

Isaiah 17:1-3

maipanggep iti Damasco

Ti Damasco ket nagan ti maysa a siudad. (Kitaen: How to Translate Names)

Mabaybay-anto dagiti siudad ti Aroer

AT: “Baybay-anto dagiti amin a tattao dagiti siudad ti Aroer” (Kitaen: Active or Passive and How to Translate Names)

Mapukawto dagiti natalged a siudad manipud iti Efraim

AT: “Mapukawto dagiti natitibker a siudad ti Israel” (Kitaen: Synecdoche)

ti pagarian manipud iti Damasco

AT: “Mapukawto ti pagarian iti Damasco” wenno “awanton ti agturay nga ari idiay Damasco”(Kitaen: Ellipsis and Metonymy)

agbalindanto a kas iti dayag dagiti tattao ti Israel

AT: “Awanton ti dayawda a kas kadagiti tattao ti Israel” wenno “Ibabainkonto ida a kas iti inaramidko kadagiti tattao ti Israel”(Kitaen: Irony

daytoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin

AT: “Daytoy ti impakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin” wenno “Siak a ni Yahweh a Mannakabalin-amin, daytoy ti impakaammok” (Kitaen: First, Second, or Third Person)

Isaiah 17:4-5

Mapasamakto

Daytoy a ragup ti sasao ket markaanna ti maysa a kangrunaan a pasamak a mapasamakto. No iti pagsasaoyo ket addaan iti wagas ti panangibaga iti daytoy, mabalin nga usarenyo ditoy.

kumapuy ti dayag ni Jacob ken ti kinalukmeg ti lasagna ket kumuttongto

Ditoy, dakdakamaten ti “Jacob” ti pagarian ti Israel. Saanton nga agbalin a nadayag ti Israel ngem ketdi kumapuyton ken agbalinton a nakurapay. (Kitaen: Metonymy and Metaphor)

Maiyarigto daytoy iti talon no kasta nga apiten ti agan-ani ti sitatakder a trigo ken apiten ti takiagna dagiti dawa ti trigo..iti tanap ti Efraim

Awanton ti mabati iti daga kalpasan a dusaen ti Dios dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: Simile)

iti tanap ti Refaim

Maysa daytoy a tanap a kadawyan a pagmulmulaan ken pagap-apitan dagiti tattao iti adu a taraon. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 17:6-7

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti panangiyarig ti nasion ti Israel iti talon kalpasan a naapitan daytoy. (Kitaen: Simile)

Mabatinto dagiti natudtod

Ibagbagi ti sao a “natutudtod” ditoy dagiti tattao ti Israel nga agnaedto pay iti Israel. AT: “Ngem manmanonto a tattao ti mabati iti Israel.” (Kitaen: Metaphor)

no pay kasta, no magungon ti kayo ti olibo

Nagburas dagiti tattao kadagiti bunga ti kayo nga olibo babaen iti pananggungonda iti kayona tapno maregreg dagiti olibo. AT: “kas kadagiti manmano a bunga ti olibo a nabati iti puonna kalpasan a binuras dagiti tattao dagitoy”

kumitanto dagiti tattao iti Namarsua kadakuada, ket kumitadanto iti Nasantoan ti Israel

Iti ikikita iti Dios ditoy ket ti panangnamnama a tulungannanto ida. AT: “mangnamnamanto dagiti tattao a tulungannanto ida ti Nangparsua kadakuada, ti Nasantoan ti Israel ket tulungannanto ida” (Kitaen: Idiom)

Isaiah 17:8-9

Saandanto a kumita kadagiti altar

AT: “Saandanto nga agdayaw kadagiti didiosen kadagiti altarda” wenno “Saanto a mapan dagiti tattao ti Israel kadagiti altarda ket kiddawenda kadagiti didiosenda a tulonganda ida” (Kitaen: Metonymy

ti aramid dagiti imada

AT: “nga inaramidda babaen kadagiti imada” wenno “nga impatakderda”(Kitaen: Synecdoche

ti inaramid dagiti ramayda, ti imahen ti Asera wenno dagiti imahen ti init

AT: “ti imahen ni Asera wenno dagiti ladawan ti init nga inaramidda” (Kitaen: Metonymy

a napanawan gapu kadagiti tattao ti Israel

AT: “nga imbati dagiti Heveo ken Amoreo kalpasan a dimteng dagiti Israelita”(Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information and Active or Passive)

Isaiah 17:10-11

Ta linipatyo ti Dios

Ti sao a “nalipatanda” ket saanna a kayat a sawen saandan a malagip iti Dios. Ti kayatna a sawen ket saandan nga agtultulnog kekuana. AT: “Ta saankayon nga agtultulnog”

saanyo nga inkaskaso ti bato ti pigsayo

Maiyarig ti Dios iti dakkel a bato a mabalin nga ullien/kalay-aten tapno makaadayoda kadagiti kabusorda wenno makalemmeng it likudan daytoy. AT: “saanyo nga inkaskaso ti Dios, nga arig dakkel a bato a mangsalsalaknib kadakayo”(Kitaen: Metaphor)

ngem ti maapitto

“awanto ti adu a bunga a maapityo”

Isaiah 17:12-14

Ti arimbangaw dagiti adu a tatttao, dayta nga arimbangaw ket kasla panagdaranudor dagiti baybay

Ti karibuso ket napigsa unay a tagari. AT: “Ti napigsa unay a tagari dagiti adu a tattao ket napigsa unay a kas iti daranudor ti baybay” (Kitaen: Simile

panagkaribuso dagiti nasion, dayta a karibuso ket kasla danarudor iti napigsa a danum!

Dagiti armada ti kabusor ket kasla nabileg a puersa nga awan ti tao a makapasardeng. AT: “kumaribuso nga umay dagiti nasion a kas iti dumaranudor a danum”(Kitaen: Simile)

a kasla kadagiti maitayab a nagango a ruot kadagiti banbantay ken kasla iti maiyalipugpog a ruruot

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a dua a ragup ti sasao. Kasla nabileg dagiti armada ti kabusor ngem laklakaen laeng ti Dios a pasardengen ken papanawen ida. AT: “kas kadagiti nagango a ruruot kadagiti bantay a maiyangin….a kas kadagiti ruruot a maiyalipugpug ken maitayab bayat ti iyaasideg ti bagyo”” (Kitaen: Parallelism and Simile)

dayta ti maganab dagiti

Ti mapasamak kadakuada ket naibaga a kasla daytoy ket maysa a paset a matawidda. AT: “Daytoy ti mapasamak kadagidiay” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 18

Isaiah 18:1-2

Asi pay ti daga dagiti banerber dagiti payak nga adda iti labes dagiti karayan ti Etiopia

Dagiti mabalin a kaipapanan ti “banerber dagiti payyak” ket 1) dagiti bangka nga addaan kadagiti layag ket naibaga a kasla addaanda kadagiti payyak. AT: Asi pay dagidiay agnanaed iti daga iti labes dagiti karayan ti Kus, nga akin- barko kadagiti adu a kasla insekto iti rabaw ti danum” wenno 2) dakdakamaten ti banerber dagiti payyak ti uni dagiti insekto nga addaan kadagiti payyak, mabalin a dudon. (Kitaen: Metaphor)

Iti baybay

Nalawa unay ti Karayan Nilo ken ibagbaga dagiti tattao idiay Egipto ken Etiopia a daytoy ket kasla “baybay.” AT: “iti dakkel a karayan” wenno “iti Karayan Nilo” (Kitaen: Metaphor)

kadagiti bilog a naaramid iti karwawe

Ti Karwawe ket maysa a natayag a mula nga agtubtubo iti igid ti Karayan Nilo. Pagmaymaysaen a galutan dagiti tattao dagiti reneppet a karwawe tapno maaramid a bangka. AT: “dagiti bangka a karwawe” wenno “dagiti bangka a naaramid iti kasla runo” wenno (Kitaen: Translate Unknowns)

iti nasion ti natatayag ken nakikinis ti kudilda, kadagiti tattao… maysa a napigsa ken nabileg a nasion, a ti dagana ket biningay dagiti karayan

Dagitoy amin a ragup ti sasao ket mangiladawan kadagiti tattao iti maysa a nasion

Isaiah 18:3

Dakayo amin nga agnanaed iti lubong ken dakayo nga agnanaed iti daga

AT: “Dakayo amin a tattao iti lubong” (Kitaen: Parallelism)

No ti bandera ket naitag-ay iti tapaw dagiti bantay, kumitakayo; ken no napuyutan ti trumpeta dumngegkayo

Ti bandera ken trumpeta ket pangayab kadagiti tattao tapno makigubat. Dagiti bilin a kumita ken dumngeg ket dagiti bilin nga ipangag ken panagsagana para iti gubat. AT: “ipangagyo inton maitag-ay ti pagilasinan kadagiti bantay ken mapuyutan ti trumpeta.

Dakayo amin nga agnanaed iti lubong ken dakayo nga agnanaed iti daga

AT: “Dakayo amin a tattao iti lubong” (Kitaen: Parallelism)

No ti bandera ket naitag-ay iti tapaw dagiti bantay, kumitakayo; ken no napuyutan ti trumpeta dumngegkayo

Ti bandera ken trumpeta ket pangayab kadagiti tattao tapno makigubat. Dagiti bilin a kumita ken dumngeg ket dagiti bilin nga ipangag ken panagsagana para iti gubat. AT: “ipangagyo inton maitag-ay ti pagilasinan kadagiti bantay ken mapuyutan ti trumpeta.

No ti bandera ket naitag-ay iti tapaw dagiti bantay, kumitakayo

Ti bandera ket naaramat a pangawag kadagiti tattao tapno makigubat. AT: “agsaganakayo no makitayo ti bandera ti gubat kadagiti tapaw ti bantay”(Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information and Active or Passive)

Isaiah 18:4-5

a kasla iti dumardarang a pudot ti init, a kasla ulep ti linnaaw iti nadagaang a panagapit

Ipakita dagitoy a ragup ti sasao ti kinaulimek ti Dios a mangbuya iti nasion. (Kitaen: Simile)

inton nalpasen ti panagsasabong

AT: “no nagsabongen dagiti puon ti ubas” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

kumpayenanto dagiti sanga

Putdento ni Yahweh dagiti sanga sakbay nga agluom dagiti ubas. AT: “Putdento ni Yahweh dagiti sanga babaen iti kampit sakbay nga agbungada.” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 18:6-7

Mabaybay-andanto

AT: “Mabaybay-anto dagiti napapatay” wenno “Kasla kadagiti sangsanga a naputed ken naibelleng, ti bangkay dagiti napapatay ket maiwalangto iti daga” (Kitaen- Parable)

Isaiah 19

Isaiah 19:1-2

agsakay ni Yahweh iti napardas nga ulep

Iti pannakailadawan ditoy ni Yahweh a nakasakay iti ulep ket kasla agsaksakay isuna iti karwahe. (Kitaen: Metaphor)

agkintayeg iti sangoananna dagiti didiosen

Nailadawan dagiti didiosen a kasla addaada ti rikna ti panagbuteng bayat ti iyuumay ni Yahweh. AT: “Agtigerger dagiti didiosen ti Egipto iti sangoanan niYahweh” (Kitaen: Personification)

marunaw dagiti puso dagiti Egipcio

Ti pannakarunaw ti puso ket iladladawanna ti pannakapukaw ti turedda. AT: “awanen ti tured dagiti Egipcio” (Kitaen: Metaphor)

Agbibinnusorto…dagiti agkakarruba

AT: “makilaban ti maysa a tao a maibusor iti kaarrubana” (Kitaen: Ellipsis)

aggiginnubatto dagiti siudad kasta met dagiti pagarian

Ti sao a siudad ket ibagbagina dagiti tattao iti siudad. AT: “dagiti tattao iti maysa a siudad ket makirangetdanto kadagiti tattao iti maysa a siudad” wenno “agraranget dagiti tattao iti nadumaduma a siudad

Isaiah 19:3-4

Kumapuyto ti espiritu ti Egipto. Dadaelekto ti balakadna

Naibaga ditoy a ti nasion ti Egipto ket kasla ti maysa a tao. (Kitaen: Personification)

Kumapuyto ti espiritu ti Egipto

AT: “Pakapsutekto ti espiritu ti Egipto. (Kitaen-Active or Passive)

Dadaelekto ti balakada kenkuana

AT: “Iyaw-awankonto dagiti mangbalakad iti ari” kadagiti mangan-anito ken kadagiti mammuyon Dagitoy dagiti mangibagbaga a makium-uman kadagiti natayen.

kadagiti mangan-anito ken kadagiti mammuyon

Dagitoy dagiti mangibagbaga a makium-uman kadagiti natayen.

Iyawatkonto dagiti Egipcio iti ima ti nakuspag nga amo

Dakdakamaten ditoy ti ”ima” ti bileg wenno tenngel. AT: “Iyawatko dagiti Egipcio iti panangituray iti nakuspag nga amo”(Kitaen: Metonymy)

daytoy ti pakaammo ti Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin

Sarsaritaen ni Yahweh ti bagina babaen ti nagana tapno iyebkasna ti kinapudno ti ipakpakaammona. AT: “Daytoy ti impaduyakyak ti Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin” wenno “daytoy ti impaduyakyakko, siak ti Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin”(Kitaen: First, Second, or Third Person)

Isaiah 19:5-6

Agmaganto dagiti danum ti baybay ken agmaganto ti karayan ken maawan dagiti linaonna.

Dinakamat dagiti Egipcio ti Karayan Nilo a kas “ti baybay” Agpada ti kayat a sawen dagitoy a dua a ragup ti sasao. AT: “Maminpinsanto nga agmaga ti Karayan Nilo” (Kitaen: Parallelism)

Bumangsitto

“bumungsot” wenno “nabangsit”

magangonto dagiti runruno ken tanubong

AT: “Matay ken malungtot dagiti mula iti igid ti karayan”

Isaiah 19:7-8

dagiti namulaan a taltalon iti Nilo

“dagitit taltalon nga asideg iti Karayan Nilo a nagmulaan dagiti tattao”

Agdung-aw ken agladingitto dagiti mangngalap, ken agladingitto dagiti amin nga agbanniit iti Karayan Nilo a kas ti panagladingit dagiti mangiwayat iti iket kadagiti danum.

Agpada ti kayat a sawen a banbanag dagitoy a tallo a ragup ti sasao. AT: “Maupayto dagiti agkalkalap ti lames, dagiti agbanbanniit wenno agiway-wayat ti iket gapu ta natayen dagiti lames ti Karayan Nilo” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information and Parallelism)

Isaiah 19:9-10

Pumusyawto dagiti trabahador iti pagabelan ken dagidiay agab-abel iti puraw a lupot. Agladingitto dagiti agab-abel ti lupot idiay Egipto

Agpada ti kayat a sawen daytoy a ragup ti sasao. AT: “Maibabainto dagiti agar-aramid ti lino idiay Egipto gapu ta awanen ti abaka” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information and Parallelism)

dagiti agab-abel iti puraw a lupot idiay Egipto

“Dagiti tattao ti Egipto nga agar-aramid ti lupot”

Agladingitto

Ti pannakadadael ket iladladawanna ti pannakaupay. AT: “maupayto” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 19:11-12

Naan-anay a maag dagiti prinsipe ti Zoan. Nagbalin nga awan mamaayna dagiti balakad dagiti kasisiriban a mammagbaga ti Faraon

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a dua a ragup ti sasao. Mabalin a dagiti pangulo ti Zoan ket dagiti met nasisirib a mammagbaga ti faraon wenno sabali a grupo ti tattao a maipakita met a maagda. (Kitaen: Parallelism)

Zoan

Daytoy ket siudad iti ammianan ti Egipto. (Kitaen: How to Translate Names)

Kasanom nga ibaga iti Faraon… ar-ari?

Mangar-aramat ni Isaias ti saludsod a manglais kadagiti adda idiay Egipto a mangibagbga a nasiribda. AT: “Minamaag nga ibagayo iti Faraon…dagiti ar-ari” (Kitaen: Rhetorical Question)

Sadino ngarud ti ayan dagiti masirib a tattaoyo?

Mangar-aramat ni Isaias ti saludsod a manglais kadagiti nasirib a tattao. AT: “Awan ti nasirib a tattao kadakayo” wenno “Maag dagiti nasirib a tattaoyo” (Kitaen: Rhetorical Question)

Sadino ngarud ti ayan dagiti masirib a tattaoyo? Ibagada koma kadakayo ken ipakaammoda dagiti plano ni Yahweh a Mannakabalin-amin maipapan ti Egipto.

Ipakpakita ni Isaias a dagiti nasisirib a tattao ket rumbeng a maawatanda koma dagiti plano ti Dios, ngem saan a mamati ni Isaias a nasiribda. AT: “No pudno a nasiribda koma, maibagada koma kenka iti pangpanggepen ni Yahweh a Mannakabalin-amin maipapan iti Egipto” (Kitaen: Irony)

Isaiah 19:13-15

inyaw-awanda ti Egipto, isuda a pasuli a bato dagiti tribuna.

Naibaga a dagiti pangulo ti Zoan ken Memfis a kaslada pasuli a bato dagiti pasdek gapu ta isuda dagiti kangrunaan iti komunidad. AT: “Inyaw-awan dagiti pangulo ti Egipto” (Kitaen: Metaphor)

Memfis

Siudad daytoy iti amianan a paset ti Egipto. (Kitaen: How to Translate Names

Linaokan ni Yahweh ti espiritu ti panangallilaw iti nagtetengaanna

Sarsaritaen ni Isaias ti panangukom ni Yahweh a kasla ti Egipto ket maysa a kopa ti arak. AT: “Inukom ni Yahweh ida babaen iti panangburiborna kadagiti panunotda” wenno “Inukom ni Yahweh ti Egipto babaen iti panangburiborna ti kapanunotan dagiti panguloda, a kas iti makabartek a mainum a mangtikaw iti kapanunotan dagiti tattao”

kaiyariganna iti maysa a nabartek nga agibar-ibar iti sarwana

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao ti Egipto nga agar-aramid ti dakes a kasla naaramidda nga agkatang-katang a kasla nabartek. (Kitaen: Simile)

uray ulo wenno ipus

Ti “ulo” ti paset ti ayup a kayat ti maysa a tao pagbalinan ket ibagbagina ti pangulo. Ti “ipus” a kasupadina ket ibagbagina dagiti tattao a sumurot. AT: “uray no pangulo wenno pasurot” (Kitaen: Metaphor)

sanga ti palma wenno runo

Ti “sanga ti palma” ket agtubo a nangato iti kayo ket ibagbagina dagiti tattao a nabaknang ket kangrunaan. Ti “runo” ket agtubtubo kadagiti naababaw a danum ket ibagbagida dagiti tattao a nakurapay ken nanumo. AT: “uray no kangrunaanda man wenno nanumoda” wenno “uray no nabaknangda man wenno nakurapay”

Isaiah 19:16-17

agbalinto dagiti Egipcio a kasla kadagiti babbai.

Iyunay unay daytoy nga agbuteng ken awan maaramidan dagiti Egipcio inton dusaen ida ti Dios. (Kitaen: Simile)

agbutengdanto gapu iti nakalayat nga ima ni Yahweh a Mannakabalina-amin nga intag-ayna kadakuada

Ditoy, dakdakamaten ti “ima” ti pannakabalin ti Dios ken ti panangitag-ayna ti ima a maibusor kadakuada ket ipakpakitana ti panangdusana kadakuada. AT: “Gapu ta intag-ay ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti mannakabalin nga imana tapno dusaenna ida” (Kitaen: Metonymy ken Metaphor)

Agbalinto a pagbutbutngan ti Egipto ti daga ti Juda

Dakamaten ti “daga ti Juda” ken “Egipto” dagiti tattao iti dayta a lugar. Agkintayeg dagiti Egipcio gapu ta mabutengda. AT: “Pagkintayegen dagiti tattao ti Juda dagiti tattao ti Egipto” wenno “Butbutngen ti kasta unay dagiti tattao ti Juda dagiti Egipcio” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 19:18

addanto iti lima a siudad iti daga ti Egipto nga agsao

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao kadagidiay a siudad. AT: “Agsaonto dagiti tattao iti lima a siudad ti Egipcio” (Kitaen: Metonymy)

ti pagsasao ti Canaan

Dakdakamaten daytoy ti Hebreo, a pagsasao dagiti tattao ti Dios nga agnanaed iti daga ti Canaan. Ibagbagi ti Canaan ditoy dagiti tattao nga agnanaed sadiay. AT: “ti pagsasao dagiti tattao ti Canaan” (Kitaen: Metonymy)

Agsapatadanto

“agkari nga agbalin a napudno”

Maawaganto ti maysa kadagitoy a siudad

AT: “Awaganto dagiti tattao ti maysa kadagitoy a siudad” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 19:19-20

maysa a dakkel nga adigi a bato iti beddeng ni Yahweh

AT: “Ti bato nga adigi kenni Yahweh iti beddeng ti Egipto” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Yahweh a Mannakabalin-amin iti daga ti Egipto

Ti kinaada ni Yahweh iti daga ti Egipto ket ibagbagina dagiti tattao ti Egipto nga agdaydayaw kenkuana. AT: “agdaydayaw dagiti tattao iti Egipto kenni Yahweh a Mannakabalin-amin” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

gapu kadagiti mangidaddadanes

“gapu ta nakuspag iti panangtrato dagiti tattao kadakuada” wenno “gapu ta pinagsagaba dagiti dadduma ida”

ispalennanto ida

AT: “Isalakanto ni Yahweh dagiti Egipcio manipud kadagiti mangparparigat kadakuada” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 19:21-22

Mabigbigto ni Yahweh idiay Egipto

“Awatendanto ti kinapudno maipanggep kenni Yahweh” wenno “ayunanda ti kinapudno maipanggep kenni Yahweh”

Agdayawdanto

AT: “Agdayawdanto kenni Yahweh” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

agkaridanto kenni Yahweh ket tungpalendanto dagitoy.

“agkaridanto kenni Yahweh ken tungpalenda dagitoy” wenno “agkaridanto kenni Yahweh ken aramidenda ti inkarida nga aramidenda”

Dusaento ni Yahweh ti Egipto

AT: “Dusaento ni Yahweh dagiti tattao ti Egipto” (Kitaen: Metonymy)

dusaen ken paimbagenna ida

AT: “ket kalpasan a dusaenna ida, paimbagenanto pay ida”

Isaiah 19:23

addanto ti kalsada

Ti kalsada ket dakkel a dalan a pagnaan wenno pagdaliasatan ti adu a tattao.

iti Egipto agingga idiay Asiria

AT: “Mapanto dagiti Egipto idiay Asiria” (Kitaen: Ellipsis)

makipagdaydayawto dagiti Egipcio kadagiti taga-Asiria.

AT: “gdayawto dagiti Egipcio ken dagiti taga-Asiria kenni Yahweh”(Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 19:24-25

agbalinto a maikatallo iti Egipto ken Asiria

Ibagbagi ti nagnagan dagiti tallo a nasion dagiti tattoo dagidiay a nasion. AT: “Maikatlonto dagiti Israelita kadagiti Egipcio ken dagiti taga-Asiria” (Kitaen: Metonymy)

Mabendisionan ti Egipto, a tattaok; ti Asiria nga aramid dagiti imak; ken ti Israel, a tawidko

AT: “Binendisionankayo, tattao ti Egipto, gapu ta dakayo ket tattaok; binendisionankayo, tattao ti Asiria, gapu ta pinarsuakayo; ken binendisionankayo, tattao ti Israel, gapu ta kukuakayo” (Kitaen: Metonymy and Active or Passive)

nga aramid dagiti imak

Dakdakamaten “dagiti ima” ditoy ti pannakabalin ti Dios ken tignayna. (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 20

Isaiah 20:1-2

Sargon

ti nagan ti ari ti Asiria

nakiranget isuna iti Asdod ket sinakupna daytoy

Dakdakamaten ti Asdod dagiti armada ti Asdod. AT: “nakiranget iti armada ti Asdod ket pinarmekna daytoy” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 20:3-4

ipanawto ti ari ti Asiria dagiti natiliw a kas balud

Bilbilinen ti ari ti armadana a mangaramid daytoy a trabaho. AT: “Inpaidauloan ti ari ti Asiria ti armadana nga ipanawda dagiti naitalaw a kas balud” (Kitaen: Metonymy)

A pakababainan ti Egipto

AT: “a mangted ti pakaibabainan kadagiti tattao ti Egipto” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 20:5-6

gapu ta ti Etiopia ti namnamada ken ti Egipto ti dayagda

Dakdakamaten ti namnama ken dayaw iti talek iti kinabileg ti armada dagitoy a pagilian. AT: “gapu ta nagtalekda iti bileg dagiti armada ti Cush ken Egipto” (Kitaen: Metonymy)

Dagiti agnanaed kadagitoy nga igid ti baybay

Dagiti tattao nga agnanaed kadagiti daga iti igid ti Mediteranean Sea.

Isaiah 21

Isaiah 21:1-2

Ti pakaammo

“Daytoy ti mensahe ni Yahweh”

maipanggep iti disierto nga adda iti igid ti baybay

AT: “maipanggep kadagiti tattao ti Israel nga agnaed iti daga nga agbalinto a disierto” (Kitaen: Metonymy and Predictive Past)

Kas iti napigsa nga angin a dumalapus iti Negev

Iyar-arig ni Isaias ti armada a mangraut kadagiti tattao iti bagyo nga addaan napigsa nga angin. Napardas ken nabilegda. (Kitaen: Simile)

Naited kaniak iti maysa a makaupay a sirmata

AT: “Impakita ni Yahweh kaniak ti makaburibor a sirmata” (Kitaen: Active or Passive)

ti mangliliput a tao ket agtigtignay a sililiput

“dagidiay mangallilaw ket maallilawto”

ti manangdadael ket agdadael

“dagidiay agdadael ket madadaelto”

Sumang-at ket rumautkayo, Elam; dumarupkayo, Media

Iti sirmata nga inted ni Isaias, sarsaritaen ni Yahweh dagiti armada ti Elam ken Media a kas no addada sadiay a dumdumngeg kenkuana. (Kitaen: Apostrophe)

Elam … Media

Ibagbagi ditoy ti “Elam” ken “Media” dagiti soldado kadagitoy luglugar. (Kitaen: Metonymy

Isaiah 21:3-4

nakariknaak iti ut-ot kadagiti lumok

Ti sirmata a makitkita ni Isaias ket makaburibor, a mangpasakit ti bagina. Iladladawanna ditoy ti ut-ot ken panagpatangken ti tianna.

ti ut-ot a kas iti ut-ot ti agpasikal a babai ti nangtengngel kaniak

Iyar-arig ni Isaias ti laklak-amenna nga ut-ot iti ut-ot ti panagpasngay ti babai. Iyunay-unay daytoy ti kasta unay nga ut-ot nga marikriknana. (Kitaen: Simile)

napadumogak iti nangngegak

AT: “Ti nangngegak ket pinagtiritirnak/nagrukob iti sakit” (Kitaen: Active or Passive)

naburiburak iti nakitak

AT: “ti nakitak ket pinaburiburnak iti kasta unay” (Kitaen: Active or Passive

Isaiah 21:5

Sapsapoanyo ti lana dagiti kalasagyo

Sapsapoan dagiti soldado ti lana dagiti lalat a kalasagda tapno nalammuyotda ken saan nga agbettak kabayatan ti gubat. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 21:6-7

mangdutokka ti guardia

“ibagam iti guardia nga agtakder iti pader ti Jerusalem”

iti karwahe, iti sagdudua a lallaki a nakakabalio

“soldado a nakasakay iti karwahe, agpares a kabalio a mangguyguyod iti daytoy”

Isaiah 21:8-9

Apo, iti pagwanawanan, agtaktakderak

Dakdakamaten ditoy ti “Apo” ti tao nga addaan ti turay a nangbilin iti guardia nga agtakder iti pader ti Jerusalem.

Nadadaelen, nadadaelen ti Babilonia

AT: Naparmek amin dagiti tattao ti Babilonia. (Kitaen: Metaphor and Metonymy)

Isaiah 21:10

Nairik ken naitaep a tattaok, annak iti pagirikak

Agsagsagaba dagiti tattao ti Israel gapu kadagiti taga-Babilonia.

Isaiah 21:11-12

Seir

Daytoy ket nagan dagiti bantay iti daya ti Edom. (Kitaen: How to Translate Names)

Guardia, kasano pay kabayag ti rabii? Guardia, kasano pay kabayag ti rabii?

Naulit-ulit daytoy tapno maiyunay-unay a ti tao nga agsalsaludsod ket madanagan ken agkibkimbayo ti barukong na. (Kitaen: Parallelism)

No agsaludsodka, agsaludsodka ket kalpasanna, agsublikanto manen

“Agsaludsodka ita kaniak no ania ti kayatmo a maammoan, ngem agsublikanto ket agsaludsodka manen”

Isaiah 21:13-15

Ti pakaaammo

“Daytoy ti ipakpakaammo ni Yahweh” wenno “Daytoy ti mensahe ni Yahweh”

iti let-ang ti Arabia

Awan ti kabakiran iti Arabia. AT: “adayo manipud iti dalan ti Arabia”

intayanda ti kampilan, manipud iti nauyos a kampilan, manipud iti napilko a pana

Ibagbagi ditoy ti “kampilan ken pana” dagiti soldado a mangraut kadagiti agnanaed idiay Tema. AT: “manipud kadagiti kabusorda a nangraut kadakuada kadagiti kampilan ken kadagiti pana” (Kitaen: Metonymy)

manipud iti dagsen ti gubat

Ti buteng ken panagsagaba a nalak-am kabayatan ti gubat ket naibaga a kasla ti gubat ket nadagsen kadagiti tattao. AT: “manipud iti pagbutbutngan ti gubat” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 21:16-17

kas ti natangdanan nga agtrabaho iti maysa a tawen a makakita iti daytoy

“kas ti natangdanan a mangbilang kadagiti aldaw ti tawen.” Naannad ti natangdanan nga agtrabaho a mangbilang kadagiti aldaw tapno apag-isu ti trabahona iti oras a nabayadan kenkuana. Ti kayat a sawen daytoy ket maparmekto ti Kedar iti apag-isu a maysa a tawen. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 22

Isaiah 22:1-2

Maysa a pakaammo

“Daytoy ti pakaammo ni Yahweh” wenno “Daytoy ti mensahe ni Yahweh”

maipapan iti tanap ti sirmata

Ditoy, ti “Tanap” ket dakdakamatenna dagidiay agnanaed iti tanap, dayta ket ti Jerusalem. AT: “maipapan kadagiti agnanaed iti Tanap ti Sirmata” wenno “maipapan kadagidiay agnanaed idiay Jerusalem” (Kitaen: Metonymy)

Ania ti makagapo nga immulikayo amin kadagiti tuktok dagiti balbalay?

Agus-usar ni Isaias iti saludsod tapno ungtanna dagiti tattao ti Juda. AT: “Saankayo a rumbeng a mapan ket agtakderkayo kadagiti tuktok dagiti balbalayyo.” (Kitaen: Rhetorical Question)

ili a napnoan iti ramrambak

“maysa nga ili a napnoan kadagiti tattao nga agramrambak”

Isaiah 22:3-4

Kinunak ngarud

Ditoy, ti “ak” (Kinunak) ket dakdakamatenna ni Isaias.

ti anak a babai dagiti tattaok

Ditoy, ti “anak a babai” ket ibagbagina dagiti tattao ken mabalin nga ipakaawatna ti rikna ti panagayat ni Isaias para kadakuada. AT: “kadagiti tattaok nga ay-ayatek” wenno “kadagiti tattaok” (Kitaen: Metonymy and Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 22:5-7

Ta adda ti aldaw

“Ta addanto ti tiempo”

ti pannakariribuk, pannakadadael, ken pannakaburibor ni Apo, ni Yahweh a Mannakabalin-amin

“inton parnuayen ni Yahweh a Mannakabalin-amin ti pannakariribuk, pannakadadael ken pannakaburibor”

pannakadadael

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) dakdakamatenna daytoy dagiti soldado nga agmarmartsa wenno 2) sapasap a dagiti tattao ket agtataray a marirriribukan ket saanda a sigurado no sadino ti papananda.

Iti tanap ti sirmata

Dakdakamatenna daytoy ti Jerusalem. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 22:1.

panagsangsangit dagiti tattao kadagiti banbantay

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) “mangngegto dagiti tattao kadagiti banbantay dagiti sangsangitda” 2) “aggallangugongto kadagiti banbantay dagiti sangsangit dagiti tattao”

Alaen ti Elam ti taguban

Ti “taguban” ket maysa a bag a pagikkan kadagiti pana ken ibagbagina dagiti kalasag ti pumapana. AT: “Alaento dagiti soldado ni Elam dagiti bai ken panada” (Kitaen: Metonymy)

isuot ti Kir ti kalasag

Ditoy, ti “Kir” ket ibagbagina dagiti soldado. AT: “irruarto dagiti soldado ti Kir dagiti kalasagda manipud kadagiti nakaikabilanda”

Kir

Ti Kir ket maysa a siudad ti Media. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 22:8-9

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti mangiladladawan iti tiempo iti masakbayan inton rauten ti maysa nga armada dagiti tattao ti Jerusalem (Kitaen: Predictive Past)

Inikkatna ti salaknib ti Juda

AT: ”Ikkatento ni Yahweh dagiti amin a nangsalaknib kadagiti tattao ti Juda” (Kitaen: Abstract Nouns)

binirokmo iti dayta nga aldaw dagiti armas

Ditoy, ti kayat a sawen ti ragup dagiti sasao a “ti panangbirok ti” ket tapno agtalek iti maysa a banag. AT: “tapno masalaknibam ta bagim, alaemto dagiti armas” (Kitaem: Idiom)

Palasio iti Kabakiran

Maysa daytoy idi a paset iti templo iti Jerusalem a nagiduldulinanda kadagiti armasda.

inurnongmo ti danum iti akin-baba a pagurnongan ti danum

Agurnongto dagiti tattao iti danum tapno adda ti umdas nga inumenda kabayatan iti pananglawlaw dagiti kabusor iti siudad. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 22:10-11

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti mangiladladawan iti tiempo iti masakbayan inton rauten ti maysa nga armada dagiti tattao ti Jerusalem. (Kitaen: Predictive Past)

Binilangmo dagiti balbalay

Ditoy, ti kayat a sawen ti “binilang” ket sinukisokda dagiti balbalay tapno agbirukda iti banag a mangtulong kadakauada a mangtarimaan ti pader ti siudad.

Nangaramidka iti pagurnongan iti danum

“Nagaramidka iti pagikkan a lugar”

iti nagbaetan dagiti dua a pader

Saan a nalawag no ania ti kayat a sawen ni Isaias iti dua a pader. Ti kangrunaan a banag ket nagaramidda iti pagurnongan iti danum kadagiti pader ti siudad.

ti nangaramid iti siudad

Ni Yahweh ti dakdakamatenna daytoy.

Isaiah 22:12-14

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:9

pannakakuskos dagiti ulo

Pagilasinan daytoy iti panagladingit ken panagbabawi. (Kitaen: Symbolic Action)

mangan ken uminumtayo, ta inton bigat, mataytayonton

Ditoy ti “mangan ken uminom” ket ibagbagina ti kinaadda ti padaya ken panaglablabes iti taraon ken arak. AT: “agragragsaktayo ketdi itan babaen iti pannangan ken panaginum iti kayattayo, ta mabiiten ti ipapataytayo” (Kitaen: Metonymy)

Impakdaar daytoy ni Yahweh a Mannakabalin-amin kadagiti lapayagko

Ditoy, ti “dagiti lapayag” ket ibabagina ti pakabuklan ni Isaias. AT: “Impakdaar daytoy kaniak ni Yahweh a Mannakabalin –amin” (Kitaen: Synecdoche and Active or Passive)

Sigurado a saankayto a mapakawan iti daytoy a nagbasolanyo, uray inton mataykayo

AT: “Sigurado a saankayo a pakawanen gapu kadagitoy a basbasol nga inaramidyo, uray inton mataykayo” (Kitaen: Active or Passive)

uray inton mataykayo

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Saanto a pulos a mapakawan ida ni Yahweh, uray nataydanton wenno 2) Saanto a mapakawan ida ni Yahweh agingga a matayda.

Isaiah 22:15-16

Sebna

Nagan daytoy ti mangimatmaton ti palasio ti ari idiay Jerusalem. (Kitaen: How to Translate Names)

a mangimatmaton iti balay

Ditoy, ti “balay” ket ibagbagina dagidiay adda iti palasio ti ari. AT: “a mangimatmaton kadagiti amin nga agtrabtrabaho iti palasio” (Kitaen: Metonymy)

iti nangato a disso

Dagiti kapapatgan a tattao ti Israel ket addaanda kadagiti tanem kadagiti nangangato a lugar. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 22:17-19

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga ibagabaga ti mensahe ti Dios kenni Sebna.

Sigurado nga iwallawallagesnakanto, ken ipurruaknakanto iti nalawa a pagilian

Naibaga ti ipapan dagiti kabusor a soldado ken ti panangalada kenni Sebna a kas baludda iti sabali a daga a kasla ipurpuruak isuna ni Yahweh a kasla maysa a bola iti sabali a daga. (Kitaen: Metaphor)

sikanto ti pakaibabainan ti balay ti apom

Ditoy, ti “balay” ket ibagbagina dagiti tattao nga agtrabtrabaho iti palasio ti ari. AT: “mangparnuayka ti pakaibabainan dagiti amin nga adda iti palasio ti apom” (Kitaen: Metonymy)

Ikkatenkanto manipud iti opisinam ken manipud iti nakaisaadam. Maipababakanto

Naibaga ti saanton a panangipalubos ni Yahweh kenni Sebna nga agtrabaho iti palasio ti ari a kasla ipurruakto isuna ni Yahweh iti daga. (Kitaen: Metaphor)

Maipababakanto

AT: “Ipababakanto manipud iti mararaem a saadmo” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 22:20-22

Sapasap a Pakaaammo:

Itultuloy ni Isaias nga ibagbaga ti mensahe ti Dios kenni Sebna.

Mapasamakto dayta iti aldaw

“Mapasamakto iti dayta a tiempo”

Eliakim … Hilkias

Nagan dagitoy dagiti lallaki. (Kitaen: How to Translate Names)

Ikaweskonto kenkuana ti kagaymo ken ibarikeskonto kenkuana ti barikesmo

Naibaga a ti panangisukat ni Yahweh kenni Eliakim iti saad ni Sebna iti palasio ti ari a kasla kawesanto ni Yahweh ni Eliakim kadagiti kawes ni Sebna a magibagbagi iti turayna iti palasio ti ari. (Kitaen: Metaphor)

barikes

Maysa daytoy a pidaso ti lupot nga isusuot dagiti tattao iti aglawlaw ti siketda wenno iti aglawlaw ti barukongda. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 3:20.

iti imana

Ditoy, ti “ima” ket ibagbagina ti bileg wenno panangtengngel. AT: “kenkuana” (Kitaen: Metonymy)

Isunanto ti ama

Naibaga ti panangaywan ken panangsalaknib ni Eliakim kadagiti tattao ti Juda a kasla isuna ti amada. AT: “Agbalinto isuna a kasla maysa nga ama. (Kitaen: Metaphor)

iti balay ti Juda

Ditoy, ti “balay” ket ibagbagina dagiti tattao. AT: “kadagiti tattao ti Juda” (Kitaen: Metonymy)

Ikabilkonto iti abagana ti tulbek ti balay ni David…awanto ti makailukat

Ditoy, ti “tulbek” ket ibagbagina ti turay. Ibagbagana daytoy ni Eliakim nga addaan iti turay nga awan ti mabalin a makasalungasing a kasla adda kenkuana ti tulbek ti palasio nga awan ti siasinoman a makairikep wenno makailukat ti ruangan. AT: “Pagimatonekto isuna kadagiti agtrabtrabaho iti palasio ti ari, ken no mangngeddeng isuna, awan ti mabalin a makasalungasing kenkuana” (Kitaen: Metonymy and Metaphor)

Isaiah 22:23-24

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga iladladawan ni Eliakim a mangsukatto kenni Sebna iti palasio ti ari.

balay ti amana

Ditoy, ti “balay” ket ibagbagina ti pamilia. AT: “ti pamilia ti amana” wenno “ti pamiliana” (Kitaen: Metonymy)

Ibitindanto kenkuana dagiti amin a pammadayaw iti balay ti amana

Aramidento ni Yahweh ti pamilia ni Eliakim a mararaem gapu ta naibaga a ni Eliakim ket kasla maysa a pasok iti diding ket ti pamiliana ket maysa a banag a nakabitin iti pasok. AT: “Raemendanto ti sibubukel a pamiliana gapu kenkuana. (Kitaen: Metaphor)

tunggal bassit a pagkargaan manipud kadagiti sartin agingga kadagiti amin a burnay

Itultuloy daytoy ti mangibagbaga kenni Eliakim a kas maysa a pasok. Dagiti annakna ket kasladanto kadagiti sartin a naibitin iti pasok. Kayat a sawen daytoy a maraemto dagiti kaputotanna gapu kenkuana. (Kitaen: Metaphor)

kadagiti sartin agingga kadagiti amin a burnay

Ti sartin ket bassit a pagkargaan iti danum. Ti burnay ket dakdakkel a pagkargaan iti danum.

Isaiah 22:25

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti panangiladawan manipud kadagiti immun-una a bersikulo. (Kitaen: Isaiah 22:23-24)

Iti dayta nga aldaw

“Iti dayta a tiempo”

daytoy ti pakaammo ni Yahweh a Mannakabalin-amin

Ibagbaga ni Yahweh ti bagbagina babaen iti nagan tapno iyebkasna ti kinapudno ti ipakpakaammona. Ipatarus a kas idiay Isaias 14:22. AT: “daytoy ti imbaga ni Yahweh a Mannakabalin-amin” wenno “daytoy ti imbagak, Siak ni Yahweh a Mannakabalin – amin” (Kitaen: First, Second, or Third Person)

ti pasok a naipalok iti natibker a lugar,… mapukawto

Naibaga panangpukkaw ni Yahweh iti turay ni Sebna iti palasio ti ari a kasla a ni Sebna ket maysa a pasok iti diding a matukkol ken matnag iti daga. Iyunay-unay daytoy a ti ammo ni Sebna ket natalged ti turayna ngem ikkaten isuna ti Dios. (Kitaen: Metaphor)

ti kadagsen nga adda iti daytoy ket mapukawto

Ditoy, ti “dagsen” ket ibagbagina ti bileg ken turay ni Sebna. Naibaga daytoy a kasla maysa a banag nga agbitbitin iti pasok a mangibagbagi kenni Sebna. Naibaga ti panangikkatto ni Yahweh iti bileg ken turay ni Sebna a kasla addanto ti maysa a tao a mangikkat iti agbitbitin a banag iti pasok. (Kitaen: Metonymy and Metaphor)

Isaiah 23

Isaiah 23:1-3

Maysa a pakaammo maipapan iti Tiro

“Daytoy ti impakaammo ni Yahweh maipapan iti Tiro”

Agriawkayo, dakayo a barko

Ditoy, ibagbagi “dagiti barko” dagiti lallaki nga adda kadagiti barko. Makisarsarita ni Isaias kadagiti lallaki nga adda kadagiti barko iti Tarsis a kasla mangmangngegda isuna. AT: “Agpukkawkayo nga awanan iti namnama dakayo a lallaki nga adda kadagiti barko ti Tarsis” (Kitaen: Metonymy and Apostrophe)

pantalan

maysa a paset ti taaw nga asideg ti daga ken natalged para kadagiti barko

iti igid ti taaw

Ti “igid ti taaw” ket ti daga nga asideg wenno aglawlaw ti taaw wenno baybay. Ditoy, dakdakamatenna dagiti tattao nga agananaed idiay Fenecia a mangbeddeng ti taaw ti Medeteranian

Ket iti rabaw dagiti adalem a danum, naipan idiay Tiro dagiti trigo ti Sihor

Sihor ti nagan ti tanap nga asideg ti Karayan Nilo idiay Egipto nga am-ammo gapu iti panagmulmulana iti trigo. AT: “Nagdaliasat dagiti lallaki iti nalawa a taaw tapno ibiaheda dagiti trigo manipud Sihor idiay Egipto” (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 23:4-5

ta kinuna ti taaw, ti nabileg iti taaw… wenno nagpadakkel kadagiti babbalasang

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Iladladawan ni Yahweh ti siudad ti Tiro a kas maysa nga ina nga agsasao maipapan kadagiti tattao nga agnanaed iti siudad a kas annakna, wenno 2) Iladladawan ni Yahweh ti Taaw Mediteranian a kas agsasao. Imbilang dagiti tattao ti Tiro ti taaw a dios ken amada. Aniaman kadagitoy a kaipapanan, agladingit ti agsasao gapu ta nadadael dagiti annakna. (Kitaen: Personification)

Isaiah 23:6-7

Agballasiwkayo idiay Tarsis

“Magnakayo nga agturong idiay Tarsis” Ti Tarsis ti kaadaywan a daga a dinaliasat dagiti tattao ti Tiro tapno aglako ken gumatangda kadagiti trigo. Daytoy laeng ti lugar a natalged para kadagidiay naglibas manipud idiay Tiro.

Napasamak kadi daytoy kadakayo, ti naragsak a siudad, a ti naggappoanna ket manipud iti punganay…tapno agnaed

Agus-usar ni Yahweh ti saludsod a manglais ti Tiro. AT: “Sigurado a napasamak daytoy kadakayo a napnoan iti rag-o iti nagkakauna a siudad ti Tiro… tapno agnaed.” (Kitaen: Rhetorical Question)

ti naragsak a siudad

Ditoy, ti “siudad” ket ibagbagina dagiti tattao. AT: “dagiti tattao a napnoan iti rag-o nga agnanaed iti siudad ti Tiro” (Kitaen:Metonymy)

nga inyadayo isuna dagiti sakana tapno agnaed kadagiti ganggannaet a lugar?

Ditoy, ti “dagiti saka” ket ibagbagina ti sibubukel a tao. AT: “a napan kadagiti adayo a lugar tapno agnaed ken agbirok ti kuarta” (Kitaen: Synecdoche

inyadayo isuna

Ditoy, ti “isuna” ket dakdakamatenna ti siudad ti tiro a mangibagbagi kadagiti tattao ti Tiro. (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 23:8-9

ti nangplano daytoy a maibusor iti Tiro…iti daga?

Agus-usar ni Isaias ti saludsod tapno laisenna ti Tiro. Ti sao a “daytoy” ket dakdakamatenna dagiti panggep ti Dios a mangdadael iti Tiro nga inladawan ni Isaias idiay 23:1-7. Kasta met ti Tiro ket dakdakamatenna dagiti tattao nga agnanaed iti Tiro. AT: “Ni Yahweh ti nangpanggep a mangdadael kadagiti tattao ti Tiro… iti daga.” (Kitaen: Rhetorical Question and Metonymy)

mangmangted kadagiti korona

the giver of crowns Here “crown” refers to the power a person has as a ruler over people. AT: “who gives people power to rule over others” (See: Metonymy) mangmangted kadagiti korona Ditoy, ti “korona” ket dakdakamatenna ti bileg nga adda iti maysa a tao a kas mangiturturay kadagiti tattao. AT: “a mangmangted ti bileg kadagiti tattao a mangituray kadagiti dadduma” (Kitaen: Metonymy)

a dagiti agtagtagilakona ket prinsipe

Dagiti agtagtagilako ket naiyasping kadagiti prinsipe tapno maiyunay-unay no ti kinabileg nga adda kadakuada idi napanda kadagiti naduma-duma a daga. AT: “a dagiti agtagtagilakona ket kaslada prinsipe” (Kitaen: Metaphor)

a dagiti agtagtagilakona ket mararaem iti daga

AT: “a dagiti agtagtagilakona a pangpangtedan dagiti tattao iti daga ti kangatoan a pammadayaw” (Kitaen: Active or Passive)

tapno saanna a dayawen ti pagpanpannakkelna ken ti amin a dayawna

“tapno saan ida a dayawen gapu ta impagpannakkelda ti bukodda a dayaw”

ti pagpanpannakkelna…dayawna…mararaemna iti daga

Ditoy, ti “isuna” ket dakdakamatenna ti siudad ti Tiro a mangibagbagi kadagiti tattao nga agnanaed sadiay. AT: “ti pagpanpannakkelda… ti dayawda… ti madaydayawda” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 23:10-12

Aradoenyo ti dagayo, kas iti panangarado ti maysa a tao iti Nile, anak a babai ti Tarsis. Awanen ti pagtagilakoan pay idiay Tiro

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1)Ibagbaga ni Isaias kadagiti tattao iti Tarsis a rugiandan ti agmula gapu ta saandan a mabalin ti agtagilako idiay Tiro wenno 2) Ibagbaga ni Isaias kadagiti tattao ti Tarsis a nawayadan iti panangtengngel kadakuada ti Tiro. AT: “Lumabas iti dagayo a kasla karayan, anak a babbai iti Tarsis. Awanen ti bileg dagiti tattao ti Tiro” (Kitaen: Simile)

anak a babai ti Tarsis

Ibagbagi ti “anak a babai” ti siudad dagiti tattao iti siudad. AT: “dagiti tattao ti Tarsis” wenno “dagiti tattao nga agnanaed idiay Tarsis” (Kitaen: Metonymy)

Inyunnat ni Yahweh ti imana iti rabaw ti taaw, ket ginungonna dagiti pagarian

Ti panangus-usar ni Yahweh ti pannakabalinna a mangtengngel iti taaw ken kadagiti tattao kadagiti nabibileg a pagarian ket naisao a kasla inyunnat ni Yahweh ti imana ken ginungonna dagiti pagarian. (Kitaen: Metaphor)

Inyunnat … ti imana iti rabaw ti taaw

Ditoy, ti “ima” ket dakdakamatenna ti pannakabalin ti Dios ken panangtengngel. AT: “ket impakitana ti pannakabalinna a mangituray iti taaw” (Kitaen:Metonymy)

naidadanes a birhen nga anak ti Sidon

Ditoy, ti “birhen” ket ibagbagina dagiti tattao ti Sidon. AT: “tattao ti Sidon, gapu ta idadanesnakayto dagiti dadduma a tattao” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 23:13-14

Kitaem ti daga dagiti Caldeo

Ti “Caldeo” ket sabali pay a nagan dagiti taga-Babilonia. AT: “Kitaem no ania ti napasamak iti daga dagiti taga-Babilonia” wenno “ Kitaem no ania ti napasamak ti Babilonia”

daga a kas tore

Nangipatakder dagiti soldado kadagiti torre wenno kadagiti bunton ti daga a pagbatayanda a manguli kadagiti rabaw dagiti pader ti siudad tapno rumautda.

Agriawkayo, dakayo a barko ti Tarsis

Ditoy, ti “dagiti barko” ket ibagbagina dagiti lallaki kadagiti barko. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaiah 23:1. (Kitaen: Metonymy)

ta nadadaelenen dagiti pagkamanganyo

AT: “ta dinadael dagiti kabusor dagiti pagkamanganyo” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 23:15-16

malipatandanto ti Tiro iti pito pulo a tawen

Agsipud ta saanen a pulos a mapan dagiti tattao idiay Tiro tapno gumatang ken aglako kadagiti banbanag, kaslanto nalipatanda ti maipapan iti siudad. AT: “iti las-ud iti pito pulo a tawen kaslanto nalipatan dagiti tattao ti maipapan ti Tiro” (Kitaen: Active or Passive)

kas kadagiti al-aldaw ti maysa nga ari

“kas kadagiti tawtawen ti maysa nga ari” wenno “kas iti kaatiddog ti biag ti mayssa nga ari”

a kasla iti kanta ti balangkantis…tapno malagipdaka

Maipapan daytoy kadagiti tattao ti Tiro a kaslada a balangkantis. Kas iti maysa a balangkantis a saanen nga am-ammo ket mabalin nga agkanta kadagiti kalsada tapno mapasublina manen dagiti sigud nga agay-ayat kenkuana, padasen dagiti tattao ti Tiro ti mangala kadagiti tattao manipud kadagiti sabali a nasion nga agsubli kadakuada tapno ituloyda ti aglako tapno bumaknang dagiti tattao ti Tiro ken agbalinda manen a nabileg. Kitaen: Metaphor)

tapno malagipdaka

AT: “tapno malagipdaka dagiti tattao” wenno “tapno agsubli dagiti tattao kenka” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 23:17-18

Dumtengto daytoy kalpasan iti pito pulo a tawen

Nausar ditoy daytoy a ragup ti sasao tapno markaanna ti maysa a napateg a pagteng a mapasamakto. No adda ti wagas ti pagsasaoyo a mangaramid iti daytoy, mabalinyo nga usaren daytoy ditoy.

tulonganto ni Yahweh ti Tiro

Ditoy, ti “Tiro” ket ibagbagina dagiti tattao nga agnanaed idiay Tiro. AT: “Tulonganto ni Yahweh dagiti tattao ti Tiro” (Kitaen: Metonymy)

Saandanto a maidulin

AT: “Saanto nga idulin dagiti agtagtagilako dagiti kuartada” (Kitaen: Active or Passive)

dagiti agnanaed iti presensia ni Yahweh

“dagidiay agtungpal ken agserbi kenni Yahweh”

Isaiah 24

Isaiah 24:1-2

Pukawenen… ti linaon ti daga

“pagbalinenna ti daga a langalang” wenno “dadaelenna ti amin nga adda iti rabaw ti daga”

Dumtengto dayta

Marmarkaan daytoy a ragup ti sasao ti napateg a pasamak. No adda ti wagas ti pagsasaoyo a mangaramid iti daytoy, mabalinyo nga usaren ditoy.

iti padi…mangmangted ti anak ti kuarta

Idiay 24:2, insurat ni Isasias dagiti nadumaduma a kita dagiti tattao. AT: “dagiti papadi…dagidiay mangmangted ti anak ti kuarta” (Kitaen: Generic Noun Phrases)

umaw-awat iti anak ti kuarta

“ti agpapaanak ti kuarta”. Ti kayat a sawen ti sao nga “anak ti kuarta” ket sobra a kuarta masapul a bayadan ti maysa a tao tapno makautang isuna ti kuarta.

mangmangted ti anak ti kuarta

“ti maysa a tao a nakautang ti kuarta”

Isaiah 24:3-5

Naan-anayto a madadael ti daga ket maminpinsanto a maikkat dagiti amin a napateg nga adda iti daytoy

AT: “Naan-anayto a dadaelen ni Yahweh ti daga ket ikkatennanto amin a banag a napateg” (Kitaen: Active or Passive)

Mamagaan ti daga ket matay amin a linaonna

mamagaan ti lubong ket mapukaw Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. AT: “Magango ken matayto amin nga adda iti rabaw ti daga” (Kitaen: Parallelism)

ti daga… ti lubong

Agpada nga ibagbagi dagitoy ti amin a banag nga adda iti rabaw ti daga. . (kitaen: Metonymy)

Rinugitan daytoy dagiti agbibiag ditoy daga

Naibaga dagiti tattao nga agbasbasol ken mangar-aramid iti daga a saan a maikari iti Dios a kasla inaramid dagiti tattao iti daga a pudno a narugit. AT: “Rinugitan dagiti tattao ti daga” (Kitaen: Metaphor and Active or Passive)

ta nagbasolda kadagiti linteg, sinalungasinda dagiti bilbilin, ken dinadaelda ti agnanayon a katulagan

“sinukirda dagiti linteg ti Dios ken dagiti paglinteganna, ken dinadaelda ti agnanayon a tulag ti Dios”

Isaiah 24:6-7

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti mangiladladawan iti tiempo ti masakbayan inton ukomen ti Dios ti daga. No dadduma, iladladawan dagiti propeta ti maysa a pagteng iti masakbayan a kasla maysa a pagteng iti naglabas wenno iti agdama. Iyunay-unay daytoy ti pagteng a sigurado a mapasamakto. (Kitaen: Predictive Past)

alun - onen ti lunod ti daga

Naibaga ti panangilunlunod ni Yahweh iti daga ken iti panangdaddadaelna iti daytoy a kasla iti lunod ken iti atap nga ayup a mamimpinsan a mangkaan ti daga wenno apuy a maminpinsan a manguram ti daga. (Kitaen: Metaphor)

maduktalan a nagbasol dagiti agbibiag ditoy

Mabalin daytoy nga ibaga iti “active form”. AT: “Ibaganto ni Yahweh a nagbasol dagiti tattao” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 24:8-9

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti mangiladladawan iti tiempo ti masakbayan inton ukomen ti Dios ti daga. No dadduma, iladladawan dagiti propeta ti maysa a pagteng iti masakbayan a kasla maysa a pagteng iti naglabas wenno iti agdama. Iyunay-unay daytoy ti pagteng a sigurado a mapasamakto. (Kitaen: Predictive Past)

pandereta…lira

Dagitoy ket instrumento a pagtugtog iti musika. Kitaem no kasanom nga impatarus dagitoy idiay Isaiah 5:12

Isaiah 24:10-11

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti mangiladladawan iti tiempo ti masakbayan inton ukomen ti Dios ti daga. No dadduma, iladladawan dagiti propeta ti maysa a pagteng iti masakbayan a kasla maysa a pagteng iti naglabas wenno iti agdama. Iyunay-unay daytoy ti pagteng a sigurado a mapasamakto. (Kitaen: Predictive Past)

Madadael ti siudad ti pannakawarawara

AT: “Dadaelento ni Yahweh ti siudad ti pannakawarawara” (kitaen: Active or Passive)

ti siudad a napoan ti riribuk

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) nawarawara idi ti siudad sakbay a dinadael daytoy ti Apo; saan a tinungpal dagiti tattao ti Dios, agtatakaw idi ti gobierno, ken napnoan ti siudad iti panagiinum ti arak ken ramrambak, wenno 2)mawara-waranto ti siudad kalpasan a dadaelen daytoy ti Dios. Dagiti pader ken dagiti pasdek a naipatakder idi a natibker ken nangato ket narsuoddan. Aniaman kadagitoy a kaipapanan, saanna a kayat a sawen a maysa a siudad. Dakdakamatenna dagiti siudad a sapasap.

maiserra ken maikkat amin a linaon ti tunggal balay

AT: “Iserranto dagiti tattao dagiti balbalayda ket panawanda dagitoy nga awanan dagitoy ti karga. (Kitaen: Active or Passive)

sumipnget amin a rag-o, mapukaw ti kinaragsak ti daga

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. AT: “mapukawto amin a rag-o manipud iti daga” (Kitaen: Parallelism)

kinaragsak ti daga

Ditoy, ti “daga” ket ibagbagina dagiti tattao iti daga. (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 24:12-13

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti mangiladladawan iti tiempo ti masakbayan inton ukomen ti Dios ti daga. No dadduma, iladladawan dagiti propeta ti maysa a pagteng iti masakbayan a kasla maysa a pagteng iti naglabas wenno iti agdama. Iyunay-unay daytoy ti pagteng a sigurado a mapasamakto. (Kitaen: Predictive Past)

Iti siudad, ti mabati ket pannakadadael

Ti ‘abstract noun” a “pannakadadael” ket mabalin nga ibaga a kas “langalang” wenno “awan ti linaonna” AT: “Langalang ti siudad” wenno “Nabati ti siudad nga awan ti linaonna” (Kitaen: Abstract Nouns)

Iti siudad

Saan a maymaysa a siudad daytoy ngem dagiti siudad iti sapasap.

kas iti pannakagunggon ti kayo ti olibo, kas iti pannnakatudtod ti ubas no malpasen ti panagaapit

Idildilig daytoy dagiti nasion kalpasan a dinadael ni Yahweh ti daga kadagiti kaykayo ken kadagiti lanot ti ubas kalpasan a mapuros dagiti bunga dagitoy. Kayat a sawen daytoy a sumagmamanonto laeng a tattao ti mabati ditoy daga. (Kitaen: Simile)

Isaiah 24:14-15

Pigsaanda dagiti timekda ket ipukkawda ti kinatan-ok ni Yahweh

Ti ragup ti sasao a “pigsaanda dagiti timekda” ket maysa nga “idiom” a ti kayatna a sawen ket agsao ti napigsa. AT: “Agkanta ken agpukkawdanto maipapan iti kinatan-ok ni Yahweh” (Kitaen: Idiom)

ken sirarag-oda nga agpukkaw manipud iti taaw

Ditoy, ti “ti taaw” ket dakdakamatenna iti Baybay Mediteranian a laud ti Israel. AT: “agpukkawdanto gapu ti rag-o dagiti adda iti laud nga agturong iti taaw. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Ngarud, iti daya, idayawda ni Yahweh

Ibagbagi ti ragup ti sasao a “iti daya” dagiti tattao nga agnanaed iti daya ti Israel. Bilbilinen ni Isaias dagitoy a tattao a kasla addada sadiay a kaduana. Ngem, makitungtungtong isuna kadagiti tattao iti masakbayan kalpasan a dadaelen ti Dios ti daga. AT: “Ngarud, amin a tattao nga aggapo kadagiti adayo a daga iti daya ket dayawendanto ni Yahweh” (Kitaen: Metonymy and Apostrophe and Predictive Past)

ken kadagiti isla ti taaw, idayawda

Bilbilinen ni Isaias dagiti tattao nga agnanaed kadagiti isla iti taaw ti Medetiranean a kasla addada sadiay a kaduana. Ngem, makitungtungtong isuna kadagiti tattao iti masakbayan kalpasan a dadaelen ti Dios ti daga. AT:agdayawto ti tunggal maysa a tao nga adda kadagiti isla” (KItaen: Metonymy and Apostrophe and Predictive Past)

ti nagan ni Yahweh

Ditoy, ti “nagan” ket ibagbagina ni Yahweh. AT: “kenni Yahweh” (See: Metonymy)

Isaiah 24:16

Nakanggegkami

Ditoy, ti “kami” ket dakdakamatennA ni Isaias ken dagiti tattao ti Israel. Iladladawan ni Isaias ti maysa a banag iti masakbayan a kasla napasamaken daytoy. AT: “makangngegtayto” (Kitaen: Inclusive “We” and Predictive Past)

Dinadaelko, dinadaelko

Ulit-uliten ni Isaias daytoy a ragup ti sasao tapno iyunay-unayna ti panagtutuokna. Maseknan unay isuna gapu ta nakitana dagiti tattao a nangallilaw kadagiti dadduma ket saanda nga inaramid ti inkarida nga aramidenda. AT: “kimmapsutak ti kasta unay” (Kitaen: Parallelism)

Kasta unay ti pananglipot dagiti manglilipot; wen, kasta unay ti pananglipot dagiti manglilipot."

Ulit-uliten ni Isaias daytoy a ragup ti sasao tapno iyunay-unayna ti panagtutuokna.AT: “Pudno, dagidiay manangallilaw ket al-allilawendan dagiti dadduma” wenno “Pudno, dagiti manangallilaw ket mangal-allilawda” (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 24:17-18

kadakayo nga agbibiag ditoy daga ti panagbuteng, ti abut ken ti palab-og

“Dakayo a tattao iti daga ket aglasatkayo iti panagbuteng, ti abut, ken ti palab-og”

ti abut ken ti palab-og…matiliw iti palab-og

Ditoy, ti “abut” ken “palab-og” ket ibagbagida dagiti amin a dakes a banbanag a mapasamakto kadagiti tattao. Tumarayto dagiti tattao tapno libasanda ti maysa a dakes a banag ngem makapadasdanto latta ti sabali a dakes a banag. (Kitaen: Synecdoche)

uni ti nakabutbuteng

“ti nakabutbuteng nga uni”

matiliw iti palab-og

AT: “tiliwento isuna ti palab-og” (Kitaen: Active or Passive)

Aglukatto dagiti tawa dagiti langit

Ibagbaga daytoy ti kasta unay a tudo nga agtinnag manipud iti tangatang a kasla linuktan ni Yahweh ti tawa idiay tangatang a pagtinnagan ti danum. AT: “Agungap ti tangatang ket agtinnagto ti napigsa unay a tudo” (Kitaen: Metaphor)

magunggonto/madayegto dagiti pundasion ti daga

Ti sao a “pundasion” ket kadawyan a mangdakdakamat iti bato a patakder a mangpatibker ti maysa a pasdek manipud iti sirok. Ditoy, iladladawanna ti isu met laeng a patakder a mangtulong ken mangtengngel iti daga iti umiso a lugarna. Ibagbaga ni Isaias nga uray ti patakder a mangtengtengngel ti daga ket magunggon. AT: “magunggonto ti kasta unay ti daga” wenno “addanto ti nakapigpigsa a genggened”

Isaiah 24:19-23

Mamimpinsan a madadadel ti daga, agrengngat ti daga; kastanto unay ti pannakagunggon ti daga

AT: “Agbittakto ti daga ket agrengngat; aggunggonto ti daga iti kasta unay” (Kitaen: Active or Passive)

Maurnongdanto, maipupokdanto iti abut, ken maiserraandanto iti pagbaludan

Ditoy, ti “abut” ket dakdakamatenna ti nasipnget a siled wenno nalawa nga abut iti uneg ti pagbaludan. AT: “Ummongento amin ida ni Yahweh a kas baludna ket ipupokna ida iti uneg ti pagpupokan iti uneg ti daga” (Kitaen: Active or Passive)

Madusadanto

AT: “Dusaento ida ni Yahweh” (Kitaen: Active or Passive)

Mabainton ti bulan, ken maawanton ti dayaw ti init

Nailadawan ti init ken bulan a kasla maysa a tao a mabain iti kaaddana iti sangoanan iti maysa a tao a nabilbileg. Iti presensia ni Yahweh, ti lawag ti bulan ken init ket kasla basbassit ti lawagda. (Kitaen: Personification)

Isaiah 25

Isaiah 25:1-3

idayawko ti naganmo

Ditoy, ti “nagan” ket ibagbagina ni Yahweh. AT: “idayawka” (Kitaen: Metonymy)

naplano iti nabayagen a tiempo

AT: “dagiti banbanag a plinanomon iti nabayag” (Kitaen: Active or Passive)

awan pagkuranganna a kinapudno

Ti “abstract noun” a “kinapudno” ket mabalin nga ibaga a kas “napudno.” AT: “gapu ta napudnoka nga awan pagkuranganna” (Kitaen: Abstract Nouns)

ti siudad

Daytoy ket saan a mangdakdakamat iti maysa a siudad. Ti kayat a sawen daytoy ket dagiti siudad. (Kitaen: Generic Noun Phrases)

sarikedked dagiti ganggannaet

“sarikedked a kukua dagiti ganggannaet”

siudad dagiti naranggas a nasion

Ditoy, ti “siudad” ken “dagiti nasion” ket dagitoy ti mangibagbagi kadagiti tattao nga agnanaed sadiay. . (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 25:4-5

dagiti naranggas

AT: “naranggas a tattao” wenno “dagidiay naranggas” (Kitaen: Nominal Adjectives)

kas iti tiempo ti tikag

Iyas-asping daytoy dagiti kabusor dagiti tattao ti Dios iti pudot a mangpamaga iti daga. Iyunay-unay daytoy no kasano kadagsen ti panangparparigat dagiti kabusor kadagiti tattao ti Dios. (Kitaen: Simile)

Isaiah 25:6-8

Iti daytoy a bantay

Dakdakamaten daytoy ti Jerusalem wenno Bantay Sion.

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaiah 1:9.

ti nangabbong kadagiti amin a tattao

Ti ipapatay, panagsagaba, ken kinaliday ket naibaga a kaslada nangisit nga ulep wenno sapot a nangabbong iti amin nga adda iti rabaw ti daga. (Kitaen: Metaphor and Parallelism)

Alun-onennanto ti patay

Naibaga a ni Yahweh ti makagapo ti panagbiag dagiti tattao iti agnanayon a kasla alun-onenna ti ipapatay. (Kitaen: Metaphor)

ikkatennanto ti pakaibabainan dagiti tattaona iti entero a daga

maibabain manen dagiti tattao a kasla a ti pannakaibabain ket maysa a banag nga ikkaten ni Yahweh. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 25:9-10

Ta iti daytoy a bantay, iyunnatto ni Yahweh ti imana

Dios. Ti kayat a sawen ti panangiyunnat ni Yahweh ti imana iti “daytoy a bantay” ket salaknibannanto dagiti tattaona. AT: “Ti pannakabalin ni Yahweh ket addanto iti daytoy a bantay” wenno “Ta iti Bantay Sion, salaknibanto ni Yahweh dagiti tattaona” (Kitaen: Metonymy and Idiom)

ipayatpayatnanto ti Moab, a kasla ti pannakaipayatpayat ti garami iti abut a napunno ti takki

Ti panangdadael ni Yahweh kadagiti tattao ti Moab ket naibaga a kasla payatanna ken ibaddekna ida. Maiyasping daytoy iti no kasano iti panangpayatpayat dagiti tattao kadagiti garami tapno mailaokda iti takki. (Kitaen: Metaphor and Simile)

ipayatpayatnanato ti Moab

Ditoy,ibagbagi ti Moab dagiti tattao ti Moab. AT: “Ipayatpayatto ni Yahweh dagiti tattao iti daga ti Moab” (Kitaen: Metonymy and Active or Passive)

Isaiah 25:11-12

Iyunnatdanto dagiti imada…kadagiti imana tapno aglangoy

Daytoy a “simile” ti mangiyunay-unay no kasano kakaro ti panangibabainto ni Yahweh kadagiti tattao ti Moab. Iyunnatda dagiti imada iti takki a kas iti panangiyunnat ti lumalangoy kadagiti imana iti danum. (Kitaen: Simile)

Iyunnatdanto dagiti imada iti tenga daytoy

“Ikaot dagiti tattao ti Moab dagiti imada iti takki”

kas iti panangiyunnat ti lumalangoy kadagiti imana tapno aglangoy

“a kasla aglanglangoyda”

Ibabanto…dagiti pagpanpannakkelda

Ti panangibabain ni Yahweh iti natangsit a tao ket naibaga a kasla nga iti pagpanpannakkel ket banag a nangato ket ni Yahweh ti mangipababa daytoy. (Kitaen: Metaphor)

Rebbaennanto dagiti nangato a sarikedked a paderyo ket matnag iti tapok

Ibagbaga daytoy a ni Yahweh ti nangipalubos kadagiti armada a mangrebba kadagiti pader a kasla isuna a mismo ti mangrebba kadagitoy. AT: “Mangibaonto isuna ti armada a mangrebba kadagiti nangato a sarikedked a paderyo iti daga, agingga nga agbalin a tapok” (Kitaen: Metonymy)

nangato a sarikedkedyo

Ditoy, ti “Yo” (sarikedkedyo) ket dakdakamatenna dagiti tattao ti Moab. Mabalin daytoy a maibaga iti “third person” tapno maipada iti immuna a bersikulo. AT: “Iti nangato a sarikedkedda” (Kitaen: First, Second, or Third Person)

Isaiah 26

Isaiah 26:1-2

Iti dayta nga aldaw

“Iti dayta a tiempo”

maikantanto daytoy a kanta

AT: “kantaento dagiti tattao iti daga ti Juda daytoy a kanta” (Kitaen:Active or Passive)

Addaankami iti nabileg a siudad

Dakdakamaten daytoy ti siudad ti Jerusalem.

inaramid ti Dios ti panangisalakan kadagiti pader ken kadagiti sarikedked daytoy

Naibaga a ti pannakabalin ken panangisalakan ti Dios kadagiti tattaona a kasla ti panangisalakanna ket dagiti pader iti aglawlaw iti siudad. (Kitaen: Metaphor)

ti nalinteg a nasion a nangsalimetmet ti pammati

Ditoy, ti “nasion” ket ibagbagina dagiti tattao. AT: “dagiti nalinteg ken napudno a tattao” ” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 26:3-4

ti panunot a nagtalinaed kenka

Ditoy, ti “panunot” ket ibagbagina ti kapanunotan ti maysa a tao. Kasta met a ti “kenka” ket dakdakamatenna ni Yahweh. Dagiti ragup ti sasao a “nagtalinaed kenka” ket maysa nga “idiom”. AT: “Ti tao a kanayon a manglaglagip kenka” (KItaen: Metonymy and Idiom)

Yah, ni Yahweh

Ti Yah ket sabali pay a nagan ni Yahweh.

ni Yahweh ti agnanayon a dakkel a bato

Ti pannakabalin ni Yahweh a mangsalaknib kadagiti tattaona ket naibaga a kasla isuna ket nangato a bato a mabalin a pagkamangan dagiti tattao ket naibaga no libasanda dagiti kabusorda. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 26:5-6

ipababananto dagiti agbibiag a natangsit

Ti panangipababa ni Yahweh kadagidiay natangsit a kasla dagiti natangsit a tattao ket addada iti nangato a disso ket pababaenna ida. (Kitaen: Metaphor)

ti natalged a siudad

Kayat a sawen daytoy a dagiti natalged a siudad ket sapasap a saanla a maymaysa. (Kitaen: Generic Noun Phrases)

rebbaennanto ket matnag daytoy iti daga

Naibaga ti panangdadael ni Yahweh kadagiti natalged a siudad a kasla aramiden a mismo ni Yahweh daytoy. (Kitaen: Metonymy)

Maipayatpayatto babaen kadagiti saka dagiti napanglaw ken ti panangibaddebaddek dagiti marigrigat

AT: “Maipayatpayatto dagiti nakurapay ken maidadanes kadagiti dadael ti siudad” (Kitaen: Parallelism and Active or Passive)

Isaiah 26:7-9

Napatad ti dalan dagiti nalinteg,..palintegem ti dalan dagiti nalinteg

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a dua a ragup ti sasao. Naibaga ti panagtungpal dagiti tattao kenni Yahweh a kasla magmagnada iti dalanna. Naibaga ti panangipasigurado ni Yahweh kadagiti tattao a ti ar-aramidenda ket umno a kasla ar-aramidenna ti dalan a napatad ken nalinteg para kadakuada. (Kitaen: Parallelism and Metaphor)

ti panangukommo

“kadagiti lintegmo” wenno “kadagiti panursurom”

urayendaka

Ditoy, ti “daka” (urayendaka) ket dakdakamatenna ni Isaias ken dagiti amin a nalinteg a tattao a makisarsarita kenni Yahweh. (Kitaen: Exclusive and Inclusive “We”)

ti nagan ken kinasin-awmo ti tarigagaymi

Ditoy, ti “nagan” ken “kinasin-aw” ket ibagbagina ti kababalin ni Yahweh. AT: “ti laeng tarigagaymi ket dayawendaka” (Kitaen: Metonymy)

wen, birbirukennaka a sigagagar toy espirituk

Naibaga ti panangayat a mangammo iti naun-uneg pay kenni Yahweh ken dagiti lintegna a kasla ti maysa a tao a mangsuksukisok tapno birukenna ni Yahweh. AT: “Sigagagarak a mangayat a mangam-ammo kenka iti naun-uneg pay” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 26:10

Maipakita koma ti pabor iti nadangkes, ngem saannanto a masursuro ti kinalinteg

Mabalin nga isaad daytoy iti “active form”. AT: “Uray naasi ni Yahweh kadagiti nadangkes a tattao, saanda latta a masursuro ti agaramid ti umno” (Kitaen: Active or Passive)

iti nadangkes

Kayat a sawen daytoy a dagiti nadangkes a tattao iti sapasap. (Kitaen: Generic Noun Phrases)

Iti daga ti kinalinteg

Ditoy, ti “daga” ket ibagbagina dagiti tattao nga agnanaed sadiay. AT: “Iti daga a pangar-aramidan dagiti tattao iti umno” (Kitaen: Metonymy)

saanna a makita ti kinatan-ok ni Yahweh

Ditoy, ti “makita” ket ibagbagina ti panangamiris iti maysa a banag. AT: “saan a maamiris a naindaklan ni Yahweh” (Kitaen:Metonymy)

Isaiah 26:11-12

nakatag-ay ta imam

Naibaga ti panangisagsagana ni Yahweh ti panangdusana kadagiti nadangkes a tattao a kasla nakatag-ay ti imana ket kabilennan dagiti nadangkes a tattao. (Kitaen: Metaphor)

ngem saanda a makita

“ngem saan a makita dagiti nadangkes a tattao”

makitadanto ti kinaregtam a mangbendision kadagiti tattao

Ditoy, ti “makita” ket ibagbagina ti panangamiris ti maysa a banag. AT: “maamirisdanto a nagagarka a mangbendision kadagiti tattaom” (Kitaen: Metonymy)

makitadanto

AT: “mabaindanto” (Kitaen: Active or Passive)

alun-onento ida ti apuy dagiti kabusormo

Naibaga ti panangdusa ken naan-anay a panangdadael ni Yahweh kadagiti kabusorna a kasla mangibaon isuna iti apuy a maminpinsan a manguram kadakuada. (Kitaen: Metaphor)

apuy dagiti kabusormo

Ditoy, ti “dagiti” ket saanna a kayat a sawen a ti apuy ket kukua dagiti kabusor ngem dayta ket naigagara a mausar a maibusor kadagiti kabusor. AT: “maminpinsan a puoran ida ti apuymo”

para kadakami

Ditoy, ti “kadakami” ket dakdakamatenna ni Isaias ken mairaman met dagiti amin a nalilinteg a tattao. (Kitaen: Exclusive and Inclusive “We”)

Isaiah 26:13-14

ngem ti naganmo laeng ti dayawenmi

Ditoy, ti “nagan” ket ibagbagina ti Dios a mismo. AT: “ngem dayawendaka laeng” (Kitaen: Metonymy)

saandanto a bumangon

“saandan nga agbiag pay”

pinukawmo ti tunggal pakalaglagipan kadakuada

Naibaga ti saanen a panangipalagip ni Yahweh kadagiti tattao dagidiay dinadaelna a kasla pinukawen wenno pinatayen ni Yahweh dagiti panunotda. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 26:15

Pinadakkelmo ti nasion, Yahweh, pinadakkelmo ti nasion

Naulit daytoy a “clause” tapno maiyunay-unay. Ditoy, ti “nasion” ket ibagbagina dagiti tattao. AT: “Pinaadom ti kasta unay ti bilang dagiti tattao iti nasionmi” (Kitaen: Parallelism and Metonymy)

Isaiah 26:16-17

kimmitada kenka

Ditoy, ti “da” (kimmitada) ket dakdakamatenna dagiti tattao ti Israel. Iramanna daytoy ni Isaias. At: “kumitakami kenka” (Kitaen: First, Second, or Third Person)

idi sinursoroam ida nga agtungpal

AT: “dinisiplinaam ida” (Kitaen: Abstract Nouns)

Kasla iti masikog …agriaw iti panagpasikalna

Iyas-asping daytoy dagiti tattao iti maysa a babai nga agan-anak. Iyunay-unay daytoy dagiti panagsagsagabada ken panagsangsangitda idi dinisiplinaan ida ni Yahweh. (Kitaen: Simile)

Isaiah 26:18

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti mangiyas-asping iti panagsagsagaba dagiti tattao ti Juda iti babai nga agan-anak. (Kitaen: Metaphor)

ngem kasla naganakkami laeng ti angin

AT: “ngem awan ti nasayaat a nagbanagan daytoy” (Kitaen: Simile)

Saankami a nangyeg ti panangisalakan ditoy daga, ket saan a natnag dagiti agbibiag ti lubong

Ditoy, ti “daga” ket ibagbagina dagiti tattao nga agnanaed ditoy daga. Saan a nalawag ti kaipapananna, ngem kasla kayatna a sawen a saan a nabaelan dagiti tattao ti Israel nga isalakan dagiti bagbagida wenno dagiti dadduma a tattao babaen iti panangparmekda kadagiti kabusorda iti gubat. (Kitaen: Metonymy and Assumed Knowledge and Implicit Information)

Saankami a nangyeg ti panangisalakan ditoy daga

AT: “Saanmi a naisalakan dagiti agbibiag ditoy daga” (Kitaen: Abstract Nouns)

ket saan a natnag dagiti agbibiag ti lubong

“wenno impalubosmi kadi a matnag iti gubat dagiti nadangkes a tattao ti lubong”

Isaiah 26:19

Agbiagto dagiti minatayyo

AT: “agbiagto manen dagiti tattaoyo a natay” (Kitaen: Nominal Adjectives)

dagiti minatayyo

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) Ti “yo” ket dakdakamatenna ni Yahweh wenno 2) Ti “yo” ket dakdakamatenna dagiti tattao ti Israel. No pilienyo ti maikadua a pagpilian, mabalinyo nga ipatarus daytoy a kas “Dagiti minataymi.”

Agriingkayo

Ibagbaga daytoy a dagiti tattao nga agbiag manen ket kasla agririingda manipud iti pannaturog. (Kitaen: Metaphor)

dakayo nga agnanaed iti tapuk

Maysa daytoy a nadayaw a wagas iti panangdakamat kadagidiay natayen. AT: “dagidiay natay a naitanem” . (Kitaen: Metaphor)

ta ti linnaawyo

ta ti linnaawyo

Isaiah 26:20-21

Tattaok

Ditoy ti “k” (tattaok) ket dakdakamatenna ni Isaias. Kasta met a, ti “tattao” ket dakdakamatenna dagiti tattao ti Israel.

ikkatento ti daga ti naiyabbong iti nagsayasay a dara iti daytoy, ket saanton a mailemmeng ti daga dagiti napapatay nga adda iti daytoy

Imbutaktak ni Yahweh dagiti amin a napasamak a panangpapatay ditoy daga tapno madusana dagiti manangpapatay ket naibaga a kasla ti daga mismo ti mangibutaktak ti tunggal maysa a napapatay. (Kitaen: Personification)

Isaiah 27

Isaiah 27:1-3

Iti dayta nga aldaw

“Iti dayta a tiempo”

dusaento ni Yahweh babaen iti nalagda, dakkel ken natadem a kampilanna

Ni Yahweh nga addaan iti pannakabalin a mangdadael kadagiti kabusorna ket naibaga a kasla addaan isuna iti nabileg ken dakkel a kampilan. (Kitaen: Metaphor)

ti nakaam-amak nga ayup nga adda iti taaw

Dakdakamaten daytoy ti Leviatan.

Ikanta ti kaubasan a paggapgapuan iti arak ti maipapan iti daytoy

“Ikanta ti maipapan iti kaubasan a pagtataudan ti arak.” Dakdakamaten daytoy ti maipapan kadagiti tattao ti Israel a kaslada kaubasan a mangipapaay iti bunga. AT: Ikanta ti maipapan kadagiti tattao ti Israel a kasla isuda ket maysa a kaubasan a mangipapaay kadagiti ubas nga agbalin nga arak” (Kitaen: Metaphor)

Siak a ni Yahweh, ti mangay-aywan iti daytoy

“Siak a ni Yahweh, ti mangay-aywan iti kaubasan”

rabii ken iti aldaw

Napagtipon ditoy dagiti sasao a “rabii” ken “aldaw” tapno ti kayatna a sawen ket “amin nga oras.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “amin a tiempo” wenno “kanayon” (Kitaen: Merism)

Isaiah 27:4-5

Pangsilpo a Salaysay ken Pakaammo:

Itultuloy daytoy a sarsaritaen ti maipapan kadagiti tattao ti Israel a kaslada kaubasan (Kitaen: Isaiah 27:2-3).

Saanak a makapungtot, no adda dagiti sisiitan a ruot ken sisiit! Iti gubat, Iti gubat, baddebaddekak dagitoy

Saanak a makapungtot. No adda dagiti sisiitan a ruot wenno sisiit, sabtek ida iti gubat”

Saanak a makapungtot

Maawatan daytoy a saanen a kapungtot ni Yahweh dagiti tattaona. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Saankon a kapungtot dagiti tattaok” (Kitaen: Ellipsis)

no adda dagiti sisiitan a ruot ken sisiit

Dagiti kabusor ti tattao ti Israel ket naibaga a kasla isuda ket sisiitan a ruot ken sisiit a dumakdakkel iti kaubasan.(Kitaen: Metaphor)

sisiitan a ruot ken sisiit

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy a ragup ti sasao idiay Isaias 5:6.

Iti gubat, baddebaddekak dagitoy

Ti pananggubgubat ni Yahweh kadagiti kabusorna ket naibaga a kasla isuna ket maysa a mannakigubat iti maysa nga armada. (Kiaten: Metaphor)

baddebaddekak dagitoy; puorak ida amin

Pinagtitipon ditoy ni Isaias dagiti nadumaduma a ladawan tapno saritaenna dagiti kabusor ni Yahweh. Sarsaritaenna ida a kasla isuda ket sisiitan a ruot ken sisiit ngem maiyarigda met laeng kadagiti soldado iti maysa nga armada. (Kitaen: Metaphor)

malaksid no awatenda ti panangsalaknibko

Mabalin daytoy nga isao iti sabali tapno ti sao a “panangsalaknib” ket maiyebkas a kas maysa a “verb” a “salakniban.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “malaksid no dawatenda kaniak a salaknibak ida” (Kitaen: Abstract Nouns)

makikapiada kaniak; ipalubosko a makikapiada kaniak

“dawatenda a makipagbiagda kaniak a sitatalna; kayatko a makipagbiagda kaniak a sitatalna”

Isaiah 27:6

Sapasap a Pakaammo:

Agsasao ni Isaias. Itultuloyna nga iladladawan dagiti tattao ti Israel a kas iti maysa a kaubasan. (Kitaen: Isaiah 27:2)

Iti umay nga aldaw

Sarsaritaen daytoy ti maipapan iti maysanto nga aldaw a kasla daytoy ket agdaldalliasat ken sumangbay iti sadinoman. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Iti masakbayan” (Kitaen: Metaphor)

agramutto ni Jacob; agsabong ken agbuselto ni Israel

Ti panangbendision ni Yahweh kadagiti tattao ti Israel ken panangparang-ayna kadakuada ket naibaga a kasla isuda ket maysa a lanut nga agramramot ken agsabsabong. Mabalin a maipatarus a kas iti: “rumang-ayto dagiti kaputotan ni Israel a kasla lanut nga agramramot ken nagsabong” (Kitaen: Metaphor)

Jacob … Israel

Ditoy, ti “Jacob” ken “Israel” ket “metonyms” a mangibagbagi kadagiti kaputotan ni Jacob. (Kitaen: Metonymy)

ket punoendanto ti rabaw ti daga iti bunga

Ti panangparang-ay ni Yahweh kadagiti tattao ti Israel iti kasta unay tapno matulonganda dagiti dadduma a tattao ket naibaga a kasla isuda ket lanut nga agbungbunga iti adu a mabalinna nga abbungan ti daga. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 27:7-8

Rinaut kadi ni Yahweh da Jacob ken Israel a kas iti panangrautna kadagiti nasion a nangraut kadakuada?

Daytoy a saludsod ket naaramat tapno pagdumaenna ti kinakaro ti panangdusa iti Dios. AT: “Pudno a dinusa ni Yahweh dagiti kabusor a nasion iti nakarkaro ngem iti panangdusana kadagiti tattao ti Israel.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Jacob … Israel

Ibagbagi dagitoy dagiti kaputotan ni Jacob. (Kitaen: Metonymy)

Napapatay kadi da Jacob ken Israel a kas iti pannakapapatay dagiti nasion a pinapatayda?

Daytoy met a saludsod ket naaramat tapno pagdumaenna ti kinakaro ti panangdusa ti Dios. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Saan a pinapatay ni Yahweh dagiti tattao ti Israel a kas iti panangpapatayda kadagiti kabusorda manipud kadagiti dadduma a nasion.” (Kitaen: Active or Passive and Rhetorical Question)

Iti umiso a pangrukod a nakapnekam

Ditoy, ti “am(nakapnekam)” ket dakdakamatenna ti Dios. Ti panangdusdusa ni Yahweh kadagiti tattaona ket naibaga a ti panangdusa ni Yahweh ket kas iti maysa a banag a mabalin a marukod. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ngem dinusam ida iti kasapulan a pannakadusada” (Kitaen: Forms of You ken Metaphor)

nangpapanaw kada Jacob ken Israel

Ibagbagi daytoy dagiti kaputotan ni Jacob. Mabalin a maipatarus a kas iti: “panangpapanaw kadagiti Israelita”

pinapanawna ida babaen iti napigsa nga anginna, iti aldaw ti akin-daya nga angin

Ti pannakabalin ni Yahweh a mangipan kadagiti tattaona iti sabali a pagilian ket naibaga a kasla inaramat ni Yahweh ti angesna tapno iyanginna ida iti sabali a pagilian. Mabalin a maipatarus a kas iti: “pinapanaw ida ti pannakabalin ni Yahweh a maiyarig iti napigsa nga angin nga aggapu idiay daya” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 27:9

Isu nga iti daytoy a wagas

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) ti “daytoy” ket dakdakamatenna ni Yahweh a mangpapapanaw kadagiti tattao kas nadakamat ni Isaias iti imuna a bersikulo wenno 2) ti “daytoy” ket dakdakamatenna dagiti tignay a dakamatento ni Isaias iti sumaruno a paset ti bersikulo 9.

mabayadanto ti basol ni Jacob

AT: “ikkatento ni Yahweh ti basol manipud kadagiti Israelita” wenno “pakawanento ni Yahweh dagiti basbasol dagiti Israelita” (Kitaen: Active wenno Passive)

ta daytoyto ti

Ditoy, ti “daytoy” ket dakdakamatenna dagiti tignay nga iladawanto ni Isaias iti sumaruno a paset ti bersikulo 9.

naan-anay a bunga

Sarsaritaen daytoy dagiti pagbanagan ti maysa a tignay a kasla daytoy ket bunga a dumakdakkel iti kayo wenno lanut. Mabalin a maipatarus a kas iti: “ti nagbanaganna” (Kitaen: Metaphor)

Pagbalinennanto dagiti amin nga altar a bato a kasla tisa ken napulbos, ket awanto ti agtalinaed a nakatakder nga imahen ni Asera wenno dagiti altar a pagidatdatonan iti insenso

Ditoy, ti “na” ket dakdakamatenna ni Jacob a mangibagbagi kadagiti kaputotanna. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Dadaelendanto dagiti amin nga altar a pagidatdatonanda nga agpaay kadagiti sinan-dios, ken ikkatendanto dagiti amin a didiosen nga Asera ken dagiti altar a pagipupuoranda iti insenso nga agpaay kadagiti sinan-dios” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 27:10-11

Ta nadadael ti nasarikedkedan a siudad … ken mangan kadagiti sanga daytoy

Ditoy, iladladawan ni Isaias ti maysa a pagteng a mapasamakto iti masakbayan a kasla napasamaken daytoy. Iyunay-unay daytoy a pudno a mapasamakto daytoy. (Kitaen: Predictive Past)

Ta nadadael ti nasarikedkedan a siudad, ti pagnanaedan ket napanawan ken nabaybay-an a kas iti let-ang

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Dagiti nabibileg a siudad ken pagnanaedan dagiti adu a tattao ket agbalinto a langalang a kas iti disierto” (Kitaen: Active wenno Passive)

ti nasarikedkedan a siudad, ti pagnanaedan

Saan a dakdakamaten daytoy ti maymaysa a siudad wenno pagnanaedan ngem ketdi, dakdakamatenna dagiti amin a siudad ken pagnanaedan. (Kitaen: Generic Noun Phrases)

sadiay adda agarab a baka, ken sadiay nga aginana ken mangan

Ditoy, ti “baka” ket ibagbagina dagiti amin a baka. Mabalin a maipatarus a kas iti: “pagaraban dagiti baka, ken aginanada sadiay ken manganda” (Kitaen: Generic Noun Phrases)

Inton … dagiti sanga … saan ida a tattao ti pannakaawat

Ti panagkapoy dagiti tattao gapu iti panagsukirda kenni Yahweh tapno nalaka a dadaelen ida dagiti kabusorda ket naibaga a kasla nagangoda a sangsanga a tukkolen dagiti babbai manipud iti kayo. (Kitaen: Metaphor)

Inton magango dagiti sanga, matukkoldanto. Mapanto urnongen dagiti babbai ket pagsungrodda dagitoy

Mabalin a maipatarus a kas iti: “No magango dagiti sanga, umayto dagiti babbai ket tukkolenda sada pagsungrod dagitoy” (Kitaen: Active wenno Passive)

saan ida a tattao ti pannakaawat

Mabalin nga aramiden daytoy a nalawlawag pay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “saan a dagitoy a tattao ti makaawat kenni Yahweh wenno iti lintegna” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

tattao

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) dagiti “tattao” ket dakdakamatenna dagiti tattao ti Israel wenno 2) dagiti “tattao” ket dakdakamatenna dagiti tattao kadagiti ganggannaet a nasion a mangidaddadanes kadagiti tattao ti Israel.

Isu a saanto a maasi kadakuada ti Nangparsua kadakuada, ket saanto a maasian ti namarsua kadakuada

Agpada ti kayat a sawen dagitoy. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Gapu ta saanda a maawatan, ket saanto a maasi kadakuada ni Yahweh, a nangparsua kadakuada” (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 27:12-13

Ket inton

Marmarkaan daytoy a ragup ti sasao ti napateg a banag a mapasamakto.

aldaw

“tiempo”

agirikto ni Yahweh

Ti panangummmong ni Yahweh kadagiti tattaona tapno isublina ida iti daga ti Israel manipud kadagiti ganggannaet a nasion ket naibaga a kasla agir-irik isuna iti trigo tapno ilasinna ti bukel manipud iti taep. (Kitaen: Metaphor)

manipud iti agay-ayus a Karayan Eufrates agingga iti waig ti Egipto

Dakdakamaten ni Isaias ti Karayan Eufrates ken ti waig ti Egipto tapno ibagana nga isublinto ni Yahweh dagiti tattao ti Israel a napapanaw kadagiti daga nga asideg kadagidiay a danum, ti Asiria ken Egipto. Ti Karayan Eufrates ket adda iti amianan a daya ti Israel, ken ti waig ti Egipto ket adda iti abagatan a laud ti Israel.

maurnongkayonto a saggaysa

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Saggaysanakayonto nga ummongen ni Yahweh” (Kitaen: Active wenno Passive)

addanto mapuyotan a dakkel a trumpeta

AT: “addanto mangpuyot iti trumpeta iti nakapigpigsa” (Kitaen: Active wenno Passive)

dagiti mapukpukaw idiay daga ti Asiria ken dagiti napagtalaw idiay daga ti Egipto

Ti naawatan nga impormasyon ket mabalin a salaysayen a silalawag. AT: “dagidiay napapanaw ken dagiti matmatay iti daga ti Asiria ken Egipto ket agsublidanto iti daga ti Israel” (Kitaen: Ellipsis)

nasantoan a bantay

Ti “nasantoan a bantay” ket ti Bantay Sion, idiay Jerusalem. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 11:9.

Isaiah 28

Isaiah 28:1-2

Asi pay ti napalangguad a korona … adda iti tengnga ti nabaknang a tanap dagiti nabartek iti arak

Ti “korona” ket maysa a korona a naaramid babaen kadagiti sabong. Ditoy, ibagbagina ti siudad ti Samaria, a kabisera ti Israel, nga adda iti ngatoen ti nadam-eg a tanap. Ti Samaria ken dagiti tattao daytoy a nadadael ket naibaga a kas kadagiti sabong iti korona a dumaanto ket saanton a napintas. (Kitaen: Metaphor)

Kitaenyo

“Dumngegkayo” wenno “Ipangagyo”

addaan ti Apo iti nasiglat ken nabileg

Ditoy, ti “nasiglat ken nabileg” ket dakdakamatenna ti maysa a nasiglat nga ari a mangibagbagi met laeng iti nabileg nga armadana. Mabalin a maipatarus a kas iti: “ibabaon ti Apo ti maysa nga ari kaduana ti nabileg nga armadana” (Kitaen: Synecdoche)

uraro

Ti “uraro” ket mapaspasamak no matinnag ti natangken a pidaso ti yelo manipud iti tangatang. Ditoy, ti kabusor nga armada nga ibaonto ni Yahweh a mangdadael kadagiti tattao ti Samaria ket naiyasping iti uraro a makadadael. (Kitaen: Simile)

Isaiah 28:3-4

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias a sarsaritaen ti maipapan kadagiti tattao ken iti siudad ti Samaria a kasla dagitoy ket korona a sabong. (Kitaen: Isaiah 28:1-2)

Maibaddebaddekto ti napalanguad a korona dagiti mammartek ti Efraim

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Parmekento ti kabusor nga armada dagiti napalangguad a mammartek ti Samaria a kasla sabong ti baddebaddekanda” (Kitaen: Active wenno Passive)

napalangguad a korona … ti Efraim … nga adda iti tengnga ti nabaknang a tanap

Ti “korona” ket maysa a korona a naaramid iti sabsabong. Ibagbagi daytoy ti siudad ti Samaria, a kabisera ti Israel, nga adda iti ngatoen ti nadam-eg a tanap. (Kitaen: Metaphor)

umuna a naluom a bunga ti igos … kanennan daytoy

Sarsaritaen daytoy dagiti soldado a kabusor a mangkitkita iti kinapintas ti Samaria ket dagus a samsamenda dagiti adda iti daytoy a kasla isuda ket maysa a tao a makakita iti umuna a naluom a bunga ti igos ket dagus a kanenda daytoy. (Kitaen: Simile)

Isaiah 28:5-6

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:9

kaslanto napintas a korona ken maysa a korona a sabong ti kinapintas

Ni Yahweh ket naibaga a kasla isuna ket agbalin a napintas a korona nga aramaten ti pudno nga arida a raraemen dagiti tattao. (Kitaen: Metaphor)

napintas a korona ken korona a sabong ti kinapintas

Agapada ti kayat a sawen daytoy. Mabalin a maipatarus akas iti: “maysa a napintas a korona” (Kitaen: Doublet)

tattaona, ken ti espiritu ti kinalinteg para kenkuana nga agtugtugaw iti pangukoman, ken pigsa para kadagidiay

Mabalin daytoy nga isao iti sabali tapno dagiti sao nga “kinalinteg” ken “pigsa” ket nalaklaka a maawatan dagitoy. Mabalin a maipatarus a kas iti: “tattao. Pagbalinento ni Yahweh a nalinteg dagiti ukom iti pangukomanda ken papigsaenna dagidiay” (Kitaen: Abstract Nouns)

espiritu ti kinalinteg

Ti maysa a tao nga addaan iti “espiritu ti ukom” ket maysa a tao nga addaan iti nalinteg a kagagalad ken awan ti idumdumana. (Kitaen: Idiom)

agtugtugaw iti pangukoman

Ti kayat a sawen daytoy a panangisao ket addaan ti tao iti karbengan a mangukom. (Kitaen: Idiom)

pigsa para kadagidiay mangpasanud kadagiti kabusorda kadagiti ruanganda

Ditoy, ti “mangpasanud” ket maysa a panangisao a ti kayatna a sawen ket maparmek iti gubat. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Papigsaen ni Yahweh dagiti soldado tapno maparmekda dagiti kabusor a mangraut iti siudadda” (Kitaen: Idiom)

Isaiah 28:7-8

Ngem uray dagitoy

“Ngem uray dagiti mangidadaulo”

dagiti papadi ken profeta

Saan a kayat a sawen daytoy a dakdakamaten daytoy ti maymaysa a padi wenno profeta. Dakdakamaten daytoy dagiti padi ken profeta iti sapasap. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Dagiti padi ken profeta” (Kitaen: Generic Noun Phrase)

maulaw met gapu iti arak, ken agdiwerdiwerda gapu iti naingel a mainum

Dagitoy a dua a ragup ti sasao ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen ken mangiyunay a saan a maaramid dagiti padi ken profeta ti trabahoda gapu ta nabartekda unay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “maipatublakda gapu ta nabartekda” (Kitaen Parallelism)

mabartekda gapu iti arak

Ti pananginumdda iti adu unay ket saandan a makapagpanunot iti nasayaat, ket naibaga a kasla tinilmon ida ti arak. Mabalin a maipatarus a kas iti: “ti arak ti mangriribok kadakuada” (Kitaen: Metaphor ken Active wenno Passive)

nariribok ti sirmatada ken saanda a makaikeddeng iti umno

Kasla nabartekda unay ket saanda a makapagna iti nasayaat, nabartekda iti kasta unay isu a saanda a maawatan dagiti sirmata nga ipakpakita kadakuada ti Dios wenno saanda a makapangngeddeng a nasayaat.

Isaiah 28:9-10

Siasino ngay ti masapul a pangisuroanna iti pannakaammo, ken siasino ngay ti rumbeng pangilawlawaganna iti mensahe?

Nangaramat iti saludsod dagiti nabartek a profeta ken papadi tapno uyawenda ni Isaias a mangisursuro kadakuada. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Kuna dagiti nabartek a profeta ken papadi, ‘Saan a rumbeng nga isuro ni Isaias kadatayo ti maipanggep iti mensahe ni Yahweh!’” (Kitaen: Rhetorical Question)

Kadagidiay kadi napusot iti panaggatasda wenno dagiti kapuspusot iti panagsusoda?

Nangaramat iti saludsod dagiti nabartek a profeta ken papadi tapno uyawenda ni Isaias, gapu ta mariknada nga ibilbilangna ida a kasla kadagiti maladaga. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Saan a rumbeng nga ibilangnatayo a kasla kadagiti maladaga!” (Kitaen: Rhetorical Question ken Active wenno Passive)

Ta kanayon a bilin ti ibagbagana; agibaga iti maysa a bilin ket agibaga manen iti maysa pay; agibaga iti maysa a linteg ket kalpasanna, agibaga manen iti sabali pay a linteg; bassit ditoy, bassit idiay

Inuyaw dagiti nabartek a profeta ken papadi ni Isaias gapu ta mariknada nga ul-uliten ni Isaias dagiti bilin a nalaka a maawatan a kasla makisarsarita isuna iti maysa nga ubing.

Isaiah 28:11-12

babaen kadagiti mananguyaw a bibig ken babaen iti pagsasao a ganggannaet, kasaonanto dagitoy a tattao

Ditoy, dagiti “bibig” ken “pagsasao ti ganggannaet” ket ibagbagina dagiti ganggannaet a sabali ti pagsasaoda malaksid iti pagsasao dagiti Israelita. Nalawag a dakdakamaten daytoy ti armada ti Asiria a mangraut iti Israel. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Agsaonto ni Yahweh kadagitoy a tattao babaen kadagiti soldado a kabusor nga agsaonto iti pagsasao a ganggannaet” (Kitaen: Synecdoche ken Active wenno Passive)

mananguyaw a bibig

“agsardesardeng nga agsao”

Daytoy ti inana

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Daytoy ti lugar a paginanaan” (Kitaen: Abstract Nouns)

paginanaenyo dagiti nabannog

Mabalin a maipatarus a kas iti: “aginana koma ti siasinoman a nabannog” (Kitaen: Abstract Nouns)

ket makapabang-ar daytoy

Mabalin a maipatarus a kas iti: “daytoy ti lugar a mabalinka a mabang-aran” (Kitaen: Abstract Nouns)

Isaiah 28:13

Isu a ti sao ni Yahweh

“Isu a ti mensahe ni Yahweh”

kanayon a bilin ti ibagbagana; agibaga iti maysa a bilin ket agibaga manen iti maysa pay; agibaga iti maysa a linteg ket kalpasanna, agibaga manen iti sabali pay a linteg; bassit ditoy, bassit idiay;

Dagitoy dagiti sasao nga inaramat dagiti nabartek a papadi ken profeta tapno uyawenda ti panangisursuro ni Isaias kadakuada. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 28:10.

iti kasta ket mapanda ken matnagda, mapasag, mapalab-oganda ken matiliwda

Mabalin a maipatarus a kas iti: “tapno umay ti armada ti Asiria ket parmekenda ida ken ipanawda ida a kas balud” (Kitaen: Active wenno Passive)

mapanda ken matnagda, mapasag

Dagiti tattao a parparmeken ti kabusor nga armada iti gubat ket naibaga a kasla matnag ken mapasagto dagitoy a tattao. (Kitaen: Metaphor)

mapalab-oganda

Dagiti soldado a kabusor a mangtiltiliw kadagiti Israelita ket naibaga nga isuda ket kasla mangnganup a mangtiliw iti ayup iti maysa a palab-og. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 28:14-15

Isu a dumngegkayo iti sao ni Yahweh

“Isu a dumngegkayo iti mensahe ni Yahweh”

Nakitulagkami iti patay; babaen iti sheol naaramidmi ti katulagan

Dagitoy a salaysay ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen. Dagiti mabalin a kayatda a sawen ket 1) nangaramat dagiti pangulo ti Jerusalem iti salamangka wenno panagpadles tapno makitulagda kadagiti dios iti lugar dagiti natay tapno salakniban ida dagitoy manipud iti ipapatay wenno 2) daytoy ket panangisao a mangibagbaga a nakitulag dagiti pangulo kadagiti pangulo iti Egipto. Agtalek unay dagiti pangulo ti Jerusalem a salakniban ida dagiti pangulo ti Egipto a kasla nakitulagda kadagiti dios iti lugar dagiti natay. (Kitaen: Parallelism ken Metaphor)

Isu a no lumabas ti nainget a panangukom, saannakami a maan-ano

Sarsaritaen daytoy ti panangukom ken panangdusa ni Yahweh a kasla daytoy ket maysa a saplit a mangsaplit kadagiti tattao. Ket ti saplit ket naibaga a kasla daytoy ket maysa a layus a lumabas iti Jerusalem. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Kas pagbanaganna, inton agrigrigat ken matmatayen ti amin a tattao, awanto ti mangdangran kadatayo” (Kitaen: Metaphor)

gapu ta pinagbalinmi a sarikedked ti inuulbod, ken iti kinaulbod ti naglemmenganmi

Dagitoy a dua a ragup ti sasao ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen. Ti “inuulbod” ken ti “kinaulbod” ket naibaga a kasla dagitoy ket lugar a mabalin a paglemengan ti maysa a tao. Mabalin a saan nga imbaga dagiti pangulo ti Jerusalem nga agtaltalekda iti inuulbod. Mamatida a pudno a natalgedda. Ngem ammo ni Isaias a saanda a natalged, gapu ta agtaltalekda kadagiti inuulbod. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ta dagiti inuulbod ken kinaulbod ket nagbalin a kasla lugar a mabalinmi a paglemmengan manipud iti peggad” (Kitaen: Parallelism ken Metaphor)

ti inuulbod ti sarikedkedmi … ti kinaulbod ti naglemmenganmi

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) agtalek dagiti pangulo kadagiti bukodda a kinaulbod nga imbagada tapno masalakniban dagiti bagbagida wenno 2) agtalek dagiti pangulo a natalgedda gapu iti katulaganda kadagiti palso a dios iti lugar dagiti natay wenno 3) agtalek dagiti pangulo a natalgedda gapu iti katulaganda kadagiti Egipcio.

Isaiah 28:16

Kitaenyo

“Dumngegkayo iti daytoy”

Mangipatakderakto idiay Sion iti bato a pundasion … natalged a pundasion

Ti panangibabaon ni Yahweh iti nabileg a tao a tumulong kadagiti Israelita ket naibaga a kasla mangipatpatakder ni Yahweh iti natibker a pundasion para iti pasdek. (Kitaen: Metaphor)

napadasen a bato

“maysa a natangken a bato”

ti natalged a pundasion

“natibker a suporta”

Siasinoman a mamati ket saanto a mabain

“Siasinoman nga agtalek iti daytoy a bato a pundasion ket saanto a kakaasi”

Isaiah 28:17

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga idildilig ti aramidennanto para kadagiti tattao idiay Jerusalem iti maysa nga agipatpatakder iti maysa a pasdek. (Kitaen: Isaias 28:16)

Pagbalinekto a pangrukod ti hustisia, ken ti kinalinteg ti aramidek a tinnag

Ti panangpadpadas ni Yahweh a maitutop iti nalinteg a wagasna ken kinalintegna tapno maammoan no nainkalintegan wenno nalinteg dagiti tattao ket naibaga a kasla maysa isuna nga agipatpatakder iti pasdek nga agar-aramat kadagiti rimienta tapno maammoanna no husto ti kaatiddog ken naan-anay ti pannakapatad ti maysa a banag. (Kitaen: Metaphor)

a pangrukod

Agar-aramat iti pangrukod a naingpis a kayo ti maysa nga agipatpatakder tapno maammoanna no husto met laeng ti kaatiddog ti maysa a banag.

tinnag

Agar-aramat iti tinnag ti maysa nga agipatpatakder tapno maammoanna no nalinteg ken patad met laeng ti maysa a banag.

Iyanudto ti uraro

Ti panangpatudo ni Yahweh iti adu nga uraro ket naibaga a kasla daytoy ket napigsa a layus. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Kasla dadaelento dagititi uraro” (Kitaen: Metaphor)

uraro … layus

Dagiti mabalin a kayatda a sawen ket 1) dagitoy ket sasao a mangibagbagi iti aniaman a banag iti sapasap a mangipaay iti pannakadadael wenno 2) dagitoy ket panangisao a mangdakdakamat iti kabusor nga armada nga ibaonto ni Yahweh tapno dadaelenda dagiti tattao iti Jerusalem. (Kitaen: Synecdoche ken Metaphor)

uraro

natangken a pidaso ti yelo a matnag manipud iti tangatang

dagiti sarikedked nga inuulbod … ti disso a paglemlemmengan

Sarsaritaen daytoy ti maipapan iti “inuulbod” a kasla daytoy ket maysa a lugar a mabalin a paglemmengan ti maysa a tao. Ibagbagi dagitoy ti pagtaltalkan dagiti pangulo ti Jerusalem a mangsalaknib kadakuada manipud iti panangdusa ni Yahweh. Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) agtalek dagiti pangulo kadagiti bukodda a kinaulbod a naibagada tapno masalaknibanda dagiti bagbagida wenno 2) agtalek dagiti pangulo a ti katulaganda kadagiti saan a pudno a dios iti lugar dagiti natay ket isu ti mangipaayto kadakuada iti kinatalged wenno 3) agtalek dagiti pangulo a ti nagtulaganda kadagiti Egipcio ket isu ti mangipaayto kadakuada iti kinatalged. Kitaem no kasanom nga impatarus ti kapada met laeng daytoy a ragup ti sasao idiay Isaias 28:15. (Kitaen: Metaphor ken Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Isaiah 28:18-19

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy a makisarsarita ni Yahweh kadagiti tattao ti Jerusalem.

Mawaswasto ti katulaganyo iti ipapatay, ket saanto nga agbayag ti pannakitulagyo iti sheol

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Waswasekto ti tulaganyo iti ipapatay, ken waswasekto ti tulaganyo iti Sheol” (Kitaen: Active wenno Passive)

katulaganyo iti ipapatay … pannakitulagyo iti sheol

Dagiti mabalin a kayatda a sawen ket 1) nagaramat dagiti pangulo ti Jerusalem iti salamangka wenno panagpadles tapno padasenda a makitulag kadagiti dios iti lugar dagiti natay tapno salakniban isuda dagiti dios manipud iti pannakatay wenno 2) daytoy ket maysa a panangisao a sarsaritaenna dagiti pangulo a nakitulag kadagiti pangulo ti Egipto. Agtalek dagiti pangulo ti Jerusalem a masalakniban ida dagiti Egipcio a kasla dagitoy ket nakitulagda kadagiti dios iti lugar dagiti natay. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 28:15. (Kitaen: Metaphor)

saanto nga agbayag

“saan nga agnanayon”

Malipuskayonto no sumangbay ti napigsa a layus

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) ti “layus” ket sao a mangibagbagi iti aniaman a banag iti sapasap a mangiyeg iti pannakadadael wenno 2) ti “layus” ket panangisao a dakdakamatenna ti kabusor nga armada nga ibaonto ni Yahweh a mangdadael kadagiti tattao ti Jerusalem. (Kitaen: Synecdoche ken Metaphor)

lipusennakayonto daytoy

Mabalin a maipatarus a kas iti: “ringbawannakayonto daytoy” wenno “dadaelennakayonto daytoy” (Kitaen: Active wenno Passive)

binigatto

Maysa daytoy a wagas a panangibaga. Mabalin a maipatarus a kas iti: “inaldaw” (Kitaen: Idiom)

aldaw ken rabii

Kayat a sawen daytoy nga “iti agmalmalem” (Kitaen: Merism)

Isaiah 28:20-21

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy a makisarsarita ni Yahweh kadagiti tattao ti Jerusalem.

Ta ababa unay ti pagiddaan a pagunnatan ti maysa a tao, ken ababa ti ules a mangbalkot iti bagina

Mabalin a maysa daytoy a proverbio nga ammo dagiti tattao. Kayat a sawen daytoy a ti patienda a mangsalaknibto kadakuada manipud iti panangdusa ni Yahweh ket isu ti mangpaayto kadakuada a kas iti pagiddaan nga ababa wenno ules a nakaak-akikid unay. (Kitaen: Proverbs)

Tumakderto ni Yahweh

Ti panagsagsagana ni Yahweh nga agtignay ket naibaga a kasla isuna ket agtugtugaw kalpasanna ket tumakder. (Kitaen: Idiom)

Bantay Perazim … tanap ti Gabaon

Dakdakamaten daytoy dagiti lugar a nakaskasdaaw a nangparmekan ni Yahweh kadagiti kabusor nga armada. (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information ken How to Translate Names)

tumakderto isuna

“makapungtotto unay isuna”

naidumduma a trabahona … naidumduma nga aramidna

Dagitoy a dua a ragup ti sasao ket agpada ti kayatda a sawen. Nakaskasdaaw daytoy a trabaho gapu ta ar-aramaten ti Dios ti gaggannaet nga armada a mangparmek kadagiti tattao ti Jerusalem saan a tapno tulunganda dagiti tattao ti Jerusalem a mangparmek kadagiti kabusorda. (Kitaen: Doublet)

Isaiah 28:22

ita

Saan a kayat a sawen daytoy nga “iti daytoy a kanito,” ngem naaramat tapno mangiturong iti imatang kadagiti sumaruno a napateg a punto.

mapairutanto dagiti kawaryo

Ti nakaro unay a panangdusdusa ni Yahweh kadagiti tattao ket naibaga a kasla daytoy ket pairutanna dagiti galutda. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Pairutanto ni Yahweh dagiti galutyo” wenno “Nakarkaronto ti panangdusa ni Yahweh kadakayo” (Kitaen: Metaphor ken Active wenno Passive)

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:9.

bilin maipanggep iti pannakadidigra ti daga

Mabalin nga isao daytoy iti sabali a wagas tapno ti sao a “pannakadidigra” ket maibaga a kas iti “dadaelen.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “a dadaelennanto dagiti tattao iti entero a daga” (Kitaen: Abstract Nouns)

Isaiah 28:23-24

Sapasap a Pakaammo:

Nangrugi daytoy iti maysa a pangngarig nga agleppas idiay 28:29. (Kitaen: Parables)

Ipangag ken dumngegkayo iti timekko; ipangag ken dumngegkayo a naimbag kadagiti sasaok

Dagitoy a dua a ragup ti sasao ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen. Ti maikadua a ragup ti sasao ket naaramat tapno pasingkedanna ti immuna. (Kitaen: Parallelism)

iti timekko

Ditoy, ti “timek” ket ibagbagina ti ibagbaga ni Isaias. Mabalin a maipatarus a kas iti: “iti ibagbagak” (Kitaen: Metonymy)

kadagiti sasaok

“iti mensahek”

Agar-arado kadi lattan ti ub-ubraen ti mannalon nga agar-arado iti agmalem tapno agmula koma? Kanayonna kadi lattan nga ar-aradoen ken suysuyuden ti talon?

Agar-aramat ni Isaias iti saludsod tapno pagpanunotenna iti nauneg dagiti tattao. mabalin a maipatarus a kas iti: “Saan a kanayon nga araduen ken trabahoen ti mannalon ti daga a saan nga agmula iti bukel.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 28:25-26

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agibagbaga iti pangngarig kadagiti tattao ti Jerusalem. (Kitaen: Parables)

No naisagananan ti daga

“No naaradon ti mannalon ti daga”

saan kadi nga agiwaras isuna iti bukel ti neguillas, ibunubonna ti kumino, imulana nga agbabatog dagiti trigo, ken ti sebada iti umno a pakaimulaanna ken ti espelta kadagiti pungto ti talon?

Agar-aramat ni Isaias iti maysa a saludsod tapno pagpanunotenna iti nauneg dagiti tattao ti Jerusalem. No iti pagsasaoyo ket awan ti pangnaganyo kadagitoy a bukbukel, mabalin dagitoy nga ibaga iti kadawyan nga ammoyo. Mabalin a maipatarus a kas iti: sigurado nga imulana ti tunggal kita ti bukel iti husto a wagas ken kadagiti rumbeng a pakaimulaanda.” (Kitaen: Rhetorical Question)

neguillas … kumino

Nagan dagitoy dagiti mula a rekrekado. Mabalin nga ibaga dagiti mangipatarus kadagitoy iti kadawyan nga awagda kadagiti bukbukel a pangrekado a maar-aramat iti taraon. (Kitaen: Translate Unknowns)

trigo … sebada … espelta

Amin dagitoy ket nagan dagiti mula a trigo. Mabalin nga ibaga daytoy dagiti mangipatarus iti kadawyan nga awagda kadagiti bukbukel ti trigo. (Kitaen: Translate Unknowns)

Bilbilinen isuna ti Diosna; sursurroanna isuna a nasayaat

Dagitoy dua a ragup ti sasao ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Tultulungan ni Yahweh dagiti mannalon a mangaywan kadagiti tunggal kita ti mula” (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 28:27-28

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agibagbaga iti pangngarig kadagiti tattao ti Jerusalem. (Kitaen: Parables)

saan a maruros ti kumino babaen iti pasagad

Mabalin a maipatarus a kas iti: “saan nga isina ti mannalon ti bukel ti neguillas manipud iti mula babaen iti nadagsen a pang-or” (Kitaen: Active wenno Passive)

neguillas

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 28:25.

wenno iti karison a maipatulid iti rabaw ti kumino

Mabalin a maipatarus a kas iti: “wenno mangipatulid iti nadagsen a dalig iti rabaw ti bukel a kumino” (Kitaen: Active wenno Passive)

kumino

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 28:25.

ngem ketdi maruros ti neguillas babaen iti ruting, ken ti kumino ket babaen iti sarukod

Iladladawan ni Isaias ti umno a wagas a panangisina ti mannalon iti bukel manipud iti mula. Mabalin a maipatarus a kas iti: “ngem baut-bautennana ti neguillas babaen iti ruting, ken baut-bautenna ti kumino babaen iti pang-or” (Kitaen: Active wenno Passive)

Magiling ti bukel a maaramid a tinapay ngem saan unay a napino

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Gilgilingen ti mannalon ti bukel a maaramid a tinapay ngem saan unay a napino” (Kitaen: Active wenno Passive)

Isaiah 28:29

Daytoy ket naggapu met … naindaklan ti kinasiribna

Ilepleppas daytoy ti pangngarig nga inrugi ni Isaias idiay 28:23. Ti nalawag a sursuro nga ipakpakita daytoy a pangngarig ket nasirib dagiti mannalon a dumngeg kadagiti bilin ni Yahweh maipapan iti panagmula ken panangruros. Ngem maag dagiti pangulo ti Jerusalem iti saanda a panangikankano kadagiti bilin ni Yahweh nga ibagbagana babaen kenni Isaias. (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:9.

Isaiah 29

Isaiah 29:1-2

Asi pay ti Ariel

Ditoy, ti “Ariel” ket ibagbagina dagiti tattao nga agnanaed iti siudad tiAriel. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Nakabutbutengto daytoy para kadagiti tattao iti Ariel” (Kitaen: Metonymy)

Ariel

Maysa pay daytoy a nagan ti Jerusalem, ken ti kayat a sawen daytoy ket “altar.” No mabalbalin ipatarus daytoy a kas “Ariel” ngem iti “Jerusalem” agsipud ta napateg ti kayat a sawen daytoy idiay 29:2. (Kitaen: How to Translate Names)

nagkampoan ni David

“nagtaengan ni David” wenno “nagnaedan ni David”

agrambakkayo kadagiti fiesta

“Taginayonenyo a rambakan ti fiestayo iti tinawen.” Daytoy ket maysa nga “ironic statement”. Ibagbaga ni Yahweh kadagiti tattao nga itultuloyda a rambakan dagiti fiestada a no sadino ket agidatonda kenkuana, ngem ammona a saan a daytoy ti manglapped kenkuana a mangdadael kadakuada. (Kitaen: Irony)

Ngem lakkubekto

Ti manglakub ket dakdakamatenna ni Yahweh. Ipakpakita daytoy ti panangipalubos ni Yahweh a lakkuben ti maysa nga armada ti Jerusalem. (Kitaen: Metonymy)

agdung-awto daytoy

Ditoy, ti “daytoy” ket dakdakamatenna ti sao nga Ariel, a mangibagbagi kadagiti tattao ti Ariel. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagitinto tattao ti Ariel” (Kitaen: Metonymy)

agladingit ken agdung-awto

Dagiti sasao nga “agladingit” ken “agdung-aw” ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen ken iyunay-unay dagitoy ti nakaro a panagladingit. Mabalin a maipatarus a kas iti: “agladingitdanto iti nakaro” (Kitaen: Doublet)

kas iti Ariel

Mabalin a manginayon dagiti agipatarus iti “footnote” nga agkuna, “Ti kayat a sawen ti nagan nga Ariel ket ‘altar’” (Kitaen: Simile)

Isaiah 29:3-4

Agkampoakto iti aglawlawyo

Ti agkampo ket dakdakamatenna ni Yahweh. Ipakpakita daytoy nga ipalubos ni Yahweh a lawlawen ti armada ti kabusor ti Jerusalem. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Bilinekto ti armada dagiti kabusoryo a manglawlaw kadakayo” (Kitaen: Metonymy)

nangato nga alad a naaramid iti natiradan a kayo … panglawlawko

Ti “nangato nga alad a naaramid iti natiradan a kayo” ket maysa a tore nga ipatakder dagiti armada tapno rautenda dagiti siudad nga addaan kadagiti nangangato a pader. Kasta met a ti “panglawlaw” ket dakdakamatenna dagiti nadumaduma nga armas nga aramiden dagiti armada a pangrautda kadagiti siudad. (Kitaen: Translate Unknowns)

Maipababakayonto

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ipababanakayonto ti kabusoryo” wenno “Pagpakumbabaennakayonto ti kabusoryo” (Kitaen: Active wenno Passive)

agsaokayonto manipud iti daga; nababanto ti saoyo manipud iti tapok. Maiyarigto iti al-allia iti daga ti timekyo, ket nakapsutto unay ti saoyo manipud iti tapok

Amin dagitoy a salaysay ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen. Iyunay-unay dagitoy a dagiti tattao nga iti naminsan ket nagsao kadagiti napasindayaw a sasao ket kumapuy ken agladingitdanto kalpasan a maparmek ida ti kabusorda. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Makapagsaokayonto laeng babaen iti arasaas a kas iti espiritu nga agsasao manipud iti ayan dagiti natay a tattao” (Kitaen: Simile ken Parallelism)

Isaiah 29:5-6

Ti bunggoy dagiti mangraraut kadakayo ket kaslanto napino a tapok, ken kaslanto taep a maiyangin dagiti adu a naulpit a tattao

Iyunay-unay daytoy no kasano ti kinakapuy ken kinaawan serbi ti mangraraut nga armada iti imatang ni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Nalakanto nga ikkaten ni Yahweh ti bunggoy dagiti mangraut kadakayo ken dagiti adu a naulpit a tattao” (Kitaen: Simile)

Ti bunggoy dagiti mangraraut kadakayo

“adu a soldado ti mangrautto kadakayo”

kaslanto taep a maiyangin dagiti adu a naulpit a tattao

Mabalin nga ikabil ti mangipatarus ti sao a “maiyarigto.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagiti soldado a saan a mangaasi kadakayo ket maiyarigto iti taep” (Kitaen: Ellipsis)

Isaiah 29:7-8

Maiyarigto daytoy iti maysa a tagtagainep, maysa a sirmata iti rabii

Ti ragup ti sasao a “maysa a sirmata iti rabii” ket “tagtagainep” met laeng. Iyunay-unay ti dua a ragup ti sasao nga iti kabiitan a panawen ket kaslanto awan sadiay ti mangraraut nga armada. (Kitaen: Doublet ken Simile)

Ti bunggoy dagiti amin a nasion

“Dagiti dadakkel nga armada ti amin a nasion”

makirangetto iti Ariel

Ti nagan nga “Ariel” ket maysa a nagan ti Jerusalem, ken ibagbagina dagiti tattao nga agnanaed sadiay. Kitaem no kasanom nga impatarus ti “Ariel” idiay Isaias 29:1. Mabalin a maipatarus a kas iti: “makirangetkayo kadagiti tattao ti Ariel” (Kitaen: Metonymy)

sarikedked daytoy. Rautendanto daytoy ken dagiti pagsamsammakedan daytoy tapno maimameg daytoy

Ti sao a “daytoy” ket dakdakamatenna ti Ariel a mangibagbagi kadagiti tattao nga agnanaed sadiay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “ti sarikedkedda. Rautendanto ti siudad ti Ariel ken dagiti pagsamsammakedan daytoy ket parigatenda dagiti tattao iti kasta unay” (Kitaen: Metonymy)

Maiyarigto daytoy iti maysa a mabisin a tao nga agtagtagainep a mangmangan … saan a maep-ep ti pannakawawna

Ti kayat a sawen dagitoy a “simile” ket namnamaen ti kabusor ti balligida ngem mapaayda gapu ta saan a palubosan ni Yahweh a sakupenda ti Jerusalem. (Kitaen: Simile)

Wen, ket kastanto ti kaiyarigan ti bunggoy dagiti nasion a mangraraut iti Bantay Sion

Ditoy, ti “Bantay Sion” ket ibagbagina dagiti tattao nga agnanaed sadiay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Wen, kastoyto ti mapasamak kadagiti armada manipud kadagiti nasion a mangraut kadagiti tattao nga agnanaed idiay Bantay Sion” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 29:9-10

Pagsiddaawenyo dagiti bagbagiyo

Ti sao a “bagbagiyo” ket dakdakamatenna dagiti tattao ti Jerusalem. No apay a nagsiddaawda ket mabalin nga ipalawag. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Agsiddaawkayo iti ibagbagak kadakayo” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information ken Doublet)

pagbulsekenyo dagiti bagbagiyo ket agbulsekkayo

Ti saan a panangikaskaso dagiti tattao iti imbaga ni Yahweh ket naibaga a kasla pagbalinenda dagiti bagbagida a bulsek. Mabalin a maipatarus a kas iti: “ituloyyo ti panaginkukuneng ken naespirituan a panagimbubulsekyo iti ipakpakitak kadakayo” (Kitaen: Metaphor)

Agbartekkayo, ngem saan a babaen iti arak; agdiwerdiwerkayo ngem saan a gapu iti arak

Dagiti tattao a saan a makarikna ken makaaw-awat iti ar-aramiden ni Yahweh ket naibaga a kasla nabartekda. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Saankayo a mangrikna a kas iti nabartek, ngem daytoy ket saan a gapu ta nakainumkayo iti adu nga arak” (Kitaen: Metaphor)

Ta imbukbok ni Yahweh kadakayo ti espiritu ti pannakarnek iti turog

Ditoy, ti kayat a sawen ti “espiritu ti” ket “maaddaan iti kababalin ti” nakaturog. Ti panangpaturog ni Yahweh kadagiti tattao ket naibaga a ti “espiritu” ket kasla danum nga imbukbokna kadagiti tattao. Kasta met a ti “pannakarnek iti turog” ket panangisao a ti kayatna a sawen ket saan a makarikna ken saan a makaaw-awat dagiti tattao iti ar-aramiden ni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ti gapu no apay a saankayo a makarikna ket pinaturognakayo ni Yahweh iti naispirituan” (Kitaen: Metaphor)

Pinagkidemna dagiti matayo, dakayo a profeta, ken inabbunganna dagiti uloyo, dakayo a makakitkita iti masakbayan

Ti panangpabalin ni Yahweh a saan a makarikna ken makaawat dagiti tattao iti ar-aramidenna ket naibaga a kasla pinagkidemna dagiti matada ken inabbunganna dagiti uloda tapno saanda a makakita. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Daytoy ket kasla pinagkidem ni Yahweh dagiti profeta ken inabbonganna dagiti ulo dagiti makakitkita iti masakbayan” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 29:11-12

Dagiti amin a paltiing ket nagbalin kadakayo a kas kadagiti sasao iti libro a naselioan

Saan a mangngeg wenno maawatan dagiti dadduma a profeta idiay Jerusalem ti mensahe ti Dios. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Amin dagiti impakaammo ni Yahweh ket kas iti naiserra a libro kadakayo” (Kitaen: Simile)

No maited ti libro iti tao a saan a makabasa

Mabalin a maipatarus a kas iti: “No ited ti maysa a tao ti libro iti tao a saan a makabasa” (Kitaen: Active wenno Passive)

Isaiah 29:13-14

Umas-asideg kaniak dagitoy a tattao babaen kadagiti ngiwatda ken daydayawendak babaen kadagiti bibigda

Dagiti sasao a “ngiwat” ken “bibig” ket dakdakamatenna ti ibaga dagiti tattao. Ditoy, ibagbagi met daytoy ti panangibaga iti maysa a banag ngem saan a daytoy ti pudno a kaipapananna. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Agindadayaw ken aginraraem dagiti tattao ti Jerusalem kaniak babaen kadagiti ibagada” (Kitaen: Metonymy)

ngem adayo kaniak dagiti pusoda

Ditoy, ti “puso” ket maysa a “metonym” a mangibagbagi kadagiti kapanunotan ken karirikna ti maysa a tao. Dagiti tattao a saan a napudno kenni Yahweh ket naibaga a kasla dagiti pusoda ket adayo kenkuana. Mabalin a maipatarus a kas iti: “ngem saandak a raraemen iti panpanunotda” wenno “ngem saanda a napudno kaniak” (Kitaen: Metonymy ken Metaphor)

Ti panangdaydayawda kaniak ket bilin nga insuro dagiti tattao

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Raraemendak laeng gapu ta isu ti ibagbaga dagiti tattao nga aramidenda” (Kitaen: Active wenno Passive)

Ngarud, kitaenyo, ituloykonto ti mangaramid iti nakaskasdaaw a banag kadagitoy a tattao, agsasaruno a nakakaskasdaaw

“Ngarud, kumitaka ket makitam! Mangaramidak kadagiti nakakaskasdaaw ken nakaay-ayat a banbanag kadakayo a saanyonto a kabaelan nga ilawlawag”

Agpukawto ti kinasirib dagiti masirib a tattaoda, ken mapukawto ti pannakaawat dagiti nanakman a tattaoda

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a salaysay. Ti panangipakpakita ni Yahweh a saan a maawatan ken mailawlawag dagiti nasirib a tattao ti inaramid ni Yahweh ket naibaga a kasla mapukawto ti kinasirib ken pannakaawatda. (Kitaen: Parallelism ken Metaphor)

Isaiah 29:15

Sapasap a Pakaammo:

Mabalin a ni Isaias ti agsasao wenno mabalin nga itultuloy ni Yahweh ti ibagbagana idiay 29:13-14.

dagiti nainget a mangilemmeng kadagiti panggepda kenni Yahweh

Ti panangpadpadas dagiti tattao a mangaramid kadagiti panggep a saanda nga ipakpakada kenni Yahweh ti maipapan iti daytoy ket naibaga a kasla ilemlemmengda dagiti panggepda iti nauneg a disso a saan a Makita ni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagiti mangilemlemmeng kadagiti panggepda kenni Yahweh” wenno “dagiti mangipaduktal kenni Yahweh kadagiti pangpanggependa nga aramiden” (Kitaen: Metaphor)

dagiti adda iti kinasipnget ti aramidda

Nalawag a sililimedda nga agar-aramid kadagiti dakes a banbanag. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagiti mangar-aramid kadagiti dakes a banbanag iti kasipngetan tapno awan ti makakita kadakuada” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Siasino koma ngay ti makakitkita kadatayo, ken makaam-ammo kadatayo

Nangaramatda iti saludsod tapno maiyunay-unay a mamatida nga awan ti uray maysa a makaammo iti ar-aramidenda. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Awan ti uray maysa a makakitkita wenno makaammo kadagiti ar-aramidentayo, uray ni Yahweh!” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 29:16

Binallikogyo dagiti banbanag

Maysa daytoy a wagas a panangibaga a ti kayatna a sawen ket baliktaden ti kinapudno. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ar-aramidem dagiti banbanag a kasupadi dagiti rumbeng a pagbanaganda”wenno “Binallikogyo ti kinapudno” (Kitaen: Idiom)

Mabalin kadi a maibilang a pitak ti agdamdamili, tapno ti banag a naaramid ket maibagana ti maipapan iti nangaramid iti daytoy … “Saan a makaawat”?

Ni Yahweh a nangparsua kadagiti tattao ket naibaga a kasla isuna ket maysa nga agdamdamili ket dagiti tattao ti pitak. Iyunay-unay daytoy a panangisao a kinamaag para kadagiti tattao no laksiden ken uyawenda ti nangparsua kadakuada. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Kas kadi iti pitak ti panagkunayo kaniak a nangparsua kadakayo saan ket a ti agdamdamili? Daytoy ket kasla adda inaramid ti agdamdamili, ket dayta a banag ket ibagbagana ti maipapan iti agdamdamili, ‘Saannak nga inaramid,’ wenno ‘Saanna a maawatan.’” (Kitaen: Metaphor)

Mabalin kadi a maibilang a pitak ti agdamdamili … “Saan a makaawat”?

Naaramat daytoy a saludsod tapno ungtan dagiti tattao ti Jerusalem. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Nalawag a saan a rumbeng nga ibilang ti agdamdamili a kas iti pitak … ‘Saan a makaawat’” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 29:17-19

agbalinto a talon ti Libano, ken agbalinto a kabakiran ti talon

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) literal daytoy ken pagbalinen ni Yahweh a nabunga a taltalon dagiti lugar a nagtuboan dagiti kaykayo idiay Libano wenno 2) daytoy ket panangisao ken ibagbagi dagiti nalawa a kabakiran ti Libano ti nabileg a manangidadanes, ken dagiti mula a nagtubo iti talon a nagbalin a kabakiran ket dagiti kadawyan a tattao nga agsagsagaba. Kayat a sawen daytoy nga ipababanto ni Yahweh dagiti nabileg, ngem padayawannanto dagiti agsagsagaba. (Kitaen: Metaphor)

agbalinto a talon ti Libano

Ditoy, ti “Libano” ket ibagbagina dagiti dakkel a kabakiran ti cedar idiay Libano. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Pagbalinento ti Dios a talon ti nalawa a kabakiran ti Libano” (Kitaen: Metonymy ken Active wenno Passive)

mangngegto ti tuleng dagiti sasao iti libro, ken makakitanto dagiti mata ti bulsek manipud iti nakaro a sipnget

Dagiti kayatna a sawen ket 1) daytoy ket literal ken ipalubosto ni Yahweh a makangngeg dagiti tuleng a tattao ken makakitanto dagiti bulsek wenno 2) daytoy ket panangisao a ti kayatna a sawen ket ipalubosto ni Yahweh a makangngeg ken makaawat dagiti tattao iti mensahena wenno 3) ti kayatna a sawen ket mabalin dagiti dua a pagpilian a 1 ken 2. (Kitaen: Metaphor)

dagiti mata ti bulsek

Ditoy, “dagiti mata” ket ibagbagina ti sibubukel a tao. AT: “dagiti bulsek” (Kitaen: Synecdoche)

Agrag-onto manen kenni Yahweh ti naidadanes, ken agrag-onto iti Nasantoan ti Israel dagiti nakurapay a tattao

Dagitoy dua a ragup ti sasao ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Dagiti nakurapay ken naidadanes a tattao ket agragsakto manen, gapu iti aramiden ni Yahweh, ti Nasantoan ti Israel” (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 29:20-21

Ta agsardengto dagiti naulpit

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ta dagiti naulpit a tattao ket sumardengto” wenno “Ta awanton dagiti naulpit a tattao” (Kitaen: Nominal Adjectives)

agpukawto ti managuyaw

Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagidiay manguy-uyaw ket agpukawto” wenno “dagiti tattao a manglalais ket agpukawto” (Kitaen: Nominal Adjectives)

Dagiti amin a mangay-ayat nga agaramid iti dakes ket mapukawto

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Pukawento ni Yahweh dagiti amin a mangay-ayat nga agaramid iti dakes” (Kitaen: Active wenno Passive)

dagiti tattao a ti saoda ket isu ti mangisungsong iti maysa a tao nga agbasol

Dakdakamaten daytoy ti panangibagbaga iti pammaneknek iti pangukoman maibusor iti maysa a tao. Mabalin a maipatarus a kas iti: “a mangpaneknek iti inuulbod a maibusor iti maysa a tao ket pabasolen daytoy” wenno “a mangibagbaga iti pangukoman a nagbasol ti maysa a tao nga awan basolna gapu iti panangaramidna iti saan a nasayaat a banag. (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Mangipakatda iti silo para kadagiti mangbirbirok iti hustisia iti ruangan ken imamegda dagiti nalinteg babaen kadagiti inuulbod

Dagiti dakes a tattao a mangar-aramid iti aniaman a banag tapno mapasardeng ti maysa a naimbag a tao ket naibaga a kasla nangikabil dagiti dakes a tattao iti palab-og a kas iti mangnganup a mangtiliw iti biktimana. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Agulbodda ken padasenda a pasardengen dagiti kayatna nga agaramid iti patas ken umno” (Kitaen: Metaphor)

kadagiti mangbirbirok iti hustisia

Ti ruangan ti siudad ket isu ti lugar a masansan a pangar-aramidan dagiti pangulo ti siudad kadagiti pangngeddeng.

Isaiah 29:22-24

iti balay ni Jacob

Ditoy, ti “balay” ket ibagbagina ti pamilia. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagiti kaputotan ni Jacob” (Kitaen: Metonymy)

a nangsubbot kenni Abraham

Mabalin a dakdakamaten daytoy idi inayaban ni Yahweh ni Abraham manipud iti pagilianna sana imbaon iti naikari a daga. (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Saanto a pulos a mabain ni Jacob … ti rupana … makitana dagiti annakna

Ditoy, ti “Jacob” ket ibagbagina dagiti kaputotanna. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Dagiti kaputotan ni Jacob ket saanto … dagiti rupada … makitada dagiti annakda” (Kitaen: Metonymy)

wenno agpusyawto ti rupana

Daytoy ket maysa a wagas a panangibaga a kayatna a sawen a saandanto pulos a mabuteng. Mabalin a maipatarus a kas iti: “wenno saandanton nga agbuteng” (Kitaen: Idiom)

Ngem no makitana dagiti annakna, ti aramid dagiti imak

Ditoy, “dagiti ima” ket ibagbagina ti pannakabalin ken tignay ni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “No makitada dagiti amin nga annakda nga intedko kadakuada ken dagiti amin nga inaramidko” (Kitaen: Metonymy)

pagbalinendanto a nasantoan ti naganko

Ditoy, ti “nagan” ket ibagbagina ni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dayawendakto” (Kitaen: Metonymy)

Pagbalinendanto a nasantoan ti nagan ti Nasantoan ni Jacob

Ditoy, ti “nagan” ket ibagbagina ni Yahweh. Dakdakamaten ni Yahweh ti bagina kas “Nasantoan ti Jacob.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “Siak a Nasantoan ni Jacob ket dayawendakto” (Kitaen: Metonymy ken First, Second, wenno Third Person)

Dios ti Israel

Dakdakamaten ni Yahweh ti bagina kas “Nasantoan ti Israel.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “kaniak, a Dios ti Israel” (Kitaen: First, Second, wenno Third Person)

Dagiti agbiddut iti naespirituan

Ditoy, ti “espiritu” ket ibagbagina ti kababalin ti maysa a tao. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Dagidiay dakes ti panpanunotenda” wenno “Dagidiay dakes ti kababalinda” (Kitaen: Metonymy)

magun-oddanto ti pannakaawat

Mabalin a palawagen pay daytoy tapno ilawlawag ti maawatandanto. Mabalin a maipatarus a kas iti: “mangruginto maawatanda ni Yahweh ken dagiti lintegna” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

makasursuronto dagiti managriri

Mabalin a palawagen pay daytoy tapno ilawlawag ti maadalda a pannakaammo. Mabalin a maipatarus a kas iti: “maammoanto dagidiay a managriri a pudno ti isursuro ni Yahweh kadakuada” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Isaiah 30

Isaiah 30:1-2

dagiti nasukir nga annak

Sarsaritaen ni Yahweh ti maipapan kadagiti tattaona a kasla dagitoy ket annakna. (Kitaen: Metaphor)

daytoy ti pakaammo ni Yahweh

Sarsaritaen ni Yahweh ti bagina babaen iti naganna tapno iyebkasna ti kinapudno dagiti ibagbagana. Mabalin a maipatarus a kas iti: “daytoy ti impakaammo ni Yahweh” wenno “daytoy ti impakaammok, siak, a ni Yahweh” (Kitaen: First, Second, wenno Third Person)

Agpanggepda, ngem saan nga aggapu kaniak

Mabalin daytoy nga ibaga iti sabali a sao tapno ti sao a “panggep” ket mabalin nga isalaysay a kas “agpanggep”. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Agpangpanggepda a mangaramid kadagiti banbanag, ngem saanda nga inyuman kaniak no ania ti kayatko nga aramidenda” (Kitaen: Abstract Nouns)

ngem saan ida nga idalan ti Espirituk

Mabalin a maipatarus a kas iti: “ngem saan ida nga indalan ti Espirituk” (Kitaen: Active wenno Passive)

nayunanda ti basolda

Ti panagtultuloy nga agbasol ket naibaga a kasla dagiti basol ket banbanag a mabalin a pagtutuunen. Mabalin a maipatarus a kas iti: “agtultuloyda nga agbasbasol iti ad-adu” (Kitaen: Metaphor)

Dawatenda ti panangsalalaknib ti Faraon

Mabalin daytoy nga ibaga iti sabali a sao tapno ti sao a “panangsalaknib” ket mabalin nga ibaga a “salakniban.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “Dinawatda iti Faraon a salaknibanna ida” (Kitaen: Abstract Nouns)

agkamangda iti salinong ti Egipto

Ti pannalaknib ti Egipto manipud kadagiti kabusor nga armada ket naibaga a kasla daytoy ket maysa a paglinongan/aniniwan a mangsalsalaknib iti maysa a tao manipud iti makasinit a pudot ti init. Mabalin a maipatarus a kas iti: “nagtalekda kadagiti Egipcio a masalaknibanda” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 30:3-5

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh a makisarsarita kadagiti tattao ti Juda.

Ngarud, ti panangsalaknib ti Faraon ti pakaibabainanyonto ken ti panagkamangyo iti salinong ti Egipto ti pannakaibabainyo

Mabalin daytoy a maibaga iti sabali tapno ti sao a “panangsalaknib” ken “pakaibabainan” ken “pannakaibabain” ket naiyebkas a kas “adjectives” wenno “verbs”. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ngarud, maibabainkayonto gapu ta nagtalekkayo a salaknibannakayo ni Faraon; mabainankayonto gapu ta nagtalekkayo kadagiti Egipcio a salaknibandakayo” (Kitaen: Abstract Nouns)

ti panagkamangyo iti salinong ti Egipto

Ti panangsalaknib ti Egipto manipud kadagiti kabusor nga armada ket naibaga a kasla daytoy ket maysa a linong a mangsalsalaknib iti maysa a tao manipud iti pudot ti init. (Kitaen: Metaphor)

dagiti prinsipeda

Ditoy, ti kayat a sawen “dagiti prinsipe” ket maysa nga opisial wenno mangibagbagi iti pagilian, saan a kasapulan nga annak ti ari.

dagiti … Mabaindanto … kadakuada

Dakdakamaten dagitoy a sasao dagiti tattao ti Juda.

Zoan … Hanes

Siudad dagitoy iti akin-amianan a paset ti Egipto. (Kitaen: How to Translate Names)

napan idiay Hanes

Ditoy, ti “napan” ket mabalin a maibaga a kas “nakapanaw” (Kitaen: Go ken Come)

gapu kadagiti tattao

“gapu kadagiti tattao ti Egipto”

Isaiah 30:6-7

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti pakaammo ni Yahweh maipapan kadagiti tattao ti Juda.

Pakaammo

“Daytoy ti ipakpakaammo ni Yahweh”

dagiti kabaian ken kalakian a leon, ti karasaen, ken ti nakabutbuteng a dragon

Dakdakamaten daytoy dagiti amin a kita ti ayup. Mabalin a maipatarus a kas iti: “a pagnanaedan dagiti kabaian ken kalakian a leon, ken ayan dagiti karasaen ken dadakkel nga uleg” (Kitaen: Generic Noun Phrases)

nakabutbuteng a dragon

Ditoy, ti sao a “nakabutbuteng” ket mabalin a dakdakamaten daytoy ti nagita a kagat ti dakkel nga uleg ken ti sao a “dragon” ket dakdakamatenna ti napardas a panaggaraw daytoy. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 14:29.

awitda dagiti kinabaknangda

“awit dagiti tattao ti Juda dagiti kinabaknangda”

pinanaganak daytoy iti Rahab a nakatugaw laeng

Adda idi dagiti nalatak nga istoria maipapan iti narungsot nga ayup iti baybay a managan Rahab. Ti kayat a sawen ti nagan a Rahab ket “pigsa” wenno “kinatangsit.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “Inawagak ti Egipto a naparammag nga awan met ti maar-aramidanna” (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 30:8-9

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh a makisarsarita kenni Isaias.

itan

Naaramat daytoy a sao ditoy tapno markaan nati pagsardengan ti pakaammo ni Yahhweh maipapan iti Juda. Ditoy ibagbagana kenni Isaias nga aramidenna ti maysa a banag.

iti sangoananda

“iti sangoanan dagiti tattao ti Juda”

para iti umay a tiempo

Sarsaritaen daytoy ti tiempo a kasla daytoy ket agdaldaliasat ken sumangpet iti sadinoman. Mabalin a maipatarus a kas iti: “para iti masakbayan” (Kitaen: Metaphor)

ulbod nga annak, annak a saan a dumngeg iti bilin ni Yahweh

Sarsaritaen daytoy dagiti tattao ni Yahweh a kasla dagitoy ket annakna. Mabalin daytoy a maipatarus a kas maysa a baro a salaysay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Agtignayda a kas kadagiti ubbing nga agul-ulbod ken saanda a dumdumngeg kadagiti bilin ni Yahweh” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 30:10-11

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh a sarsaritaen ti maipapan kadagiti tattao ti Juda.

aglisikayo iti pagnaan; aglisikayo iti dalan

Ti kayat ni Yahweh a panagtignay dagiti tattaona ket naibaga a kasla daytoy ket maysa a dalan a pagnaan. Ti saan a panagtulnog kenni Yahweh ket naibaga a kasla simmiasi ti maysa a tao iti dalan ni Yahweh. (Kitaen: Metaphor)

Nasantoan ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:4.

Isaiah 30:12-13

Nasantoan ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:4.

linaksidyo daytoy a sao

“linaksidyo daytoy a mensahe”

nagtalekkayo iti pannakaidadanes ken panangallilaw ken mangnamnamakayo iti daytoy

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) agtaltalek dagiti pangulo ti Juda kadagiti pangulo ti Egipto nga agturturay babaen iti panangidadanes ken panangallilawda kadagiti dadduma wenno 2) indadanes ken inallilaw dagiti pangulo ti Juda dagiti bukodda a tattao tapno maalada dagiti kuartada ket itedda daytoy kadagiti pangulo dagiti Egipcio kas bayad para iti panangsalaknibda. (Kitaen: Metonymy)

mangnamnamakayo iti daytoy

Ditoy, ti sao a “daytoy” ket dakdakamatenna ti “pannakaidadanes ken panangallilaw.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “mangnamnamakayo kadakuada” (Kitaen: First, Second, wenno Third Person)

mangnamnamakayo

Daytoy ket maysa a wagas a panangibaga a ti kayatna a sawen ket agtalek wenno mangnamnama iti maysa a banag. (Kitaen: Idiom)

daytoy ngarud a basol para kadakayo ket kas iti naburburak a paset … iti apagdarikmat

Daytoy a “simile” ket kayatna a sawen a dadaelento a dagus ni Yahweh dagiti tattao ti Juda gapu kadagiti basolda. (Kitaen: Simile)

kas iti naburburak a paset a dandanin matnag

Maawatan a daytoy ket nadadael a paset ti pader. Mabalin a maipatarus a kas iti: “kas iti naburak a paset ti pader a nakasaganan a margaay” (Kitaen: Ellipsis)

a ti pannakatnagna ket saan a mapakpakadaan

Mabalin daytoy nga isao iti sabali a sao tapno ti sao a “pannakatnag” ket mabalin nga ibaga a kas “matnag.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “a matnag a saan a mapakpakadaan” (Kitaen: Abstract Nouns)

saan a mapakpakadaan … iti apagdarikmat

Agpada ti kayat a sawen dagitoy ken iyunay-unay dagitoy a dagus a marebba ti pader. (Kitaen: Doublet)

Isaiah 30:14

Sapasap a Pakaammo:

Iladladawan ni Isaias no kasano a dadaelento ni Yahweh dagiti tattao ti Juda. (Kitaen: Isaiah 30:12-13)

Burakenna daytoy

Ditoy, ti “daytoy” ket dakdakamatenna ti paset iti pader a dandanin marba. Ti paset iti pader ket maysa a panangisao nga ibagbagina dagiti tattao ti Juda ken dagiti basolda a nadakamat idiay Isaias 30:12-13. (Kitaen: Metaphor)

kas iti naburak a banga ti maysa nga agdamdamili

Ti kayat a sawen daytoy a “simile” ket ti paset ti pader ket maburak ken marba a kas iti kapardas ken mamimpinsan a pannakadadael ti maysa a banga a matnag iti daga. (Kitaen: Simile)

agdamdamili

Ti agdamdamili ket maysa a tao nga agar-aramid kadagiti banga ken burnay babaen iti pitak.

awanton a pulos ti masarakan

Mabalin a maipatarus a kas iti: “awanto ti uray maysa a makabirok” wenno “awanto ti” (Kitaen: Active wenno Passive)

a naburak a mabalin a pagadaw iti apuy iti langlang ti urno

“naburak a paset a mabalin a pagadaw”

apuy iti langlang ti urno

Ti sao nga “apuy” ditoy ket dakdakamatenna ditoy dagiti dapu. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagiti dapu manipud iti dalikan” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 30:15-16

Nasantoan ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy a nagan idiay Isaias 1:4.

Iti panagsubli ken panaginana ket maisalakankayonto

Ti panagbabawi ket naibaga a kasla daytoy ket pisikal a panagsubli kenni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Isalakankayonto manipud kadagiti kabusoryo no agbabawi ken aginanakayo ta ammoyo nga aywanankayo” (Kitaen: Metaphor ken Active wenno Passive)

panaginana

Nalawag daytoy nga aginana dagiti tattao gapu ta agtalekda nga aywanan ida ni Yahweh. (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

ti kinaulimek ken panagtalek ket isunto ti pigsayo

Ti kinaulimek ditoy ket dakdakamatenna ti pannakariribok ken panagdanag. Nalawag a saanda nga agdandanag gapu ta agtaltalekda kenni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Pumigsakayo no naulimek ken agtalekkayo kaniak” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

ta aglibaskami babaen kadagiti kabalio

Nalawag a dagitoy ket kabalio a naawat dagiti tattao ti Juda manipud kadagiti Egipcio. (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Isaiah 30:17

Aglibasto ti sangaribo kadakayo babaen iti panangbutbuteng iti maysa; babaen iti panangbutbuteng iti lima aglibaskayonto

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Aglibasto dagiti sangaribo a soldado iti panangbutbuteng ti maysa a soldado a kabusor; iti panangbutbuteng ti lima a soldado a kabusor ket aglibasto dagiti amin a soldadoyo” (Kitaen: Ellipsis)

sangaribo

“1,000” (Kitaen: Numbers)

agingga a dagiti mabati kadakayo ket kas iti maysa a poste ti bandera iti tapaw ti bantay, wenno kas iti maysa a bandera iti tapaw ti turod

Ti kayat a sawen daytoy a “simile” ket bassitto ti mabati a tattao a kasladanto maysa a bandera iti tapaw ti turod. (Kitaen: Simile)

Isaiah 30:18-19

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti makisarsarita kadagiti tattao ti Juda.

saankayonton … kayo … sungbatannakayonto

Ditoy, ti “kayo” ket dakdakamatenna dagiti tattao nga agnaedto idiay Sion.

sungbatannakayonto

“tulongannakayonto”

Isaiah 30:20-21

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti makisarsarita kadagiti tattao ti Juda.

ti tinapay ti kinarigat ken danum ti panagsagaba

Ditoy ti “tinapay” ken “danum” ket isu ti kadawyan a taraon dagiti nakurapay a tattao. Daytoy a ragup ti sasao ket ibagbagina ti kinarigat ken kinakurapay dagiti tattao. (Kitaen: Metonymy)

ti mannursuroyo

Dakdakamaten daytoy ni Yahweh.

ngem makitayonto a mismo ti mannursuroyo babaen kadagiti bukodyo a mata

Ditoy, ti “mata” ket ibagbagina ti sibubukel a tao. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dakayo a mismo ket makitayonto ti mannursuroyo” (Kitaen: Synecdoche)

Makangngegto dagiti lapayagmo

Ditoy, ti “lapayag” ket ibagbagina ti sibubukel a tao. Mabalin a maipatarus a kas iti: “mangngegmonto” (Kitaen: Synecdoche)

iti sao iti likudam nga agkunkuna

“isuna nga agsasao iti likudam nga agkunkuna”

Daytoy ti dalan, magnaka iti daytoy

Ti kayat ni Yahweh a panagtignay dagiti tattaona ket naibaga a kasla daytoy ket pagnaan wenno dalan. Ti panagtulnog kenni Yahweh ket naibaga a kasla daytoy ket maysa a tao a magmagna iti dalanna. (Kitaen: Metaphor)

no agbaw-ingka iti kannawan wenno iti kannigid

Ti saan a panagtulnog kenni Yahweh ket naibaga a kasla nagbaw-ing ti maysa a tao iti kannigid wenno kannawan ti dalan ni Yahweh. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 30:22

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti makisarsarita kadagiti tattao ti Juda.

Ibellengyonto ida a kas iti narugit a banag

Ti kayat a sawen daytoy a “simile” ket ibellengdanto dagiti didiosenda a kasla basura dagitoy. (Kitaen: Simile)

Ibagayonto kadagitoy, "Pumanawkayo ditoy."

Sarsaritaen daytoy dagiti didiosen a kasla makangngeg, makapagrubuat ken makapanaw dagitoy iti maysa a lugar. Ti kayat a sawen ni Yahweh ket saanton a kasapulan dagiti tattao dagiti didiosen. (Kitaen: Personification)

Isaiah 30:23-24

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti makisarsarita kadagiti tattao ti Juda.

Ipaaynanto

“Itedto ni Yahweh”

addanto nawadwad a tinapay manipud iti daga

Ditoy, ti “tinapay” ket ibagbagina ti taraon iti sapasap. Mabalin a maipatarus a kas iti: “pagpataudennanto ti daga iti nawadwad a taraon a kanenyo” (Kitaen: Synecdoche)

Iti dayta nga aldaw

“Iti dayta a tiempo”

a naitaep babaen iti pala ken tinidor

Maar-aramat dagiti pala ken tinidor a pangipuruak iti trigo tapno maiyangin dagiti taep, ket mabati laeng dagiti mabalin a kanen. Mabalin a maipatarus a kas iti: “nga intaepyo babaen iti pala ken dakkel a tinidor” (Kitaen: Active wenno Passive)

Isaiah 30:25-26

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti makisarsarita kadagiti tattao ti Juda.

Manipud kadagiti nangangato a bantay … raniag ti init iti pito nga aldaw

Iladladawan ni Isaias ti pagwadan a kasasaad kalpasan nga ispalen ni Yahweh dagiti tattaona. Nupay mabalin a nalabes ti pannakaiyebkas iti pagsasao, rumbeng nga ipatarusyo daytoy kas iti panangiladawan ni Isaias.

iti aldaw ti nakaro a panangpapatay inton marba dagiti tore

“no papatayen ni Yahweh dagiti kabusoryo ken ipalubosna a marebba dagiti nalagda a toreda”

iti aldaw

“iti tiempo”

rumaniagto pay iti mamimpito a daras ti raniag ti init, kas iti raniag ti init iti pito nga aldaw

“agraniag ti init a kas iti karaniag ti pito nga init” wenno “agraniagto iti nakaro ti init iti maysa nga aldaw a kas iti kadawyan a panagraniagna iti pito nga aldaw”

Bedbedanto ni Yahweh ti sugat dagiti tattaona ken agasannanto dagiti dunor ti panangsugatna kadakuada

Ti panangliwliwa ni Yahweh kadagiti tattaona ken pananggibusna iti panagsagabada ket naibaga a kasla bedbedanna dagiti sugatda. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 30:27-28

ti nagan ni Yahweh … kas iti mangikisap nga apuy

Ni Yahweh a kasta unay ti pungtotna ket naibaga a kasla isuna ket dakkel nga apuy. (Kitaen: Metaphor)

ti nagan ni Yahweh ket umay

Ditoy, ti “nagan” ket ibagbagina ni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “umay ni Yahweh” (Kitaen: Metonymy)

Napno dagiti bibigna iti pungtot, ken ti dilana ket kas iti mangikisap nga apuy

Ditoy, ti “dagiti bibig” ken “dila” ket “metonyms” a mangibagbagi kenni Yahweh nga agsasao. Ken agsasao ni Yahweh a nakaro ti pungtot ken pannakabalinna, ket naibaga daytoy a kasla ti dilana ket maysa nga apuy. Mabalin a maipatarus a kas iti: “No agsasao isuna, ti pungtotna ket kas iti apuy a mangdadael iti amin a banag” (Kitaen: Synecdoche ken Simile)

Ti angesna ket kas iti agliplippias a layus

Idildilig daytoy ti angin a rumrummuar iti ngiwat ni Yahweh iti maysa a layus a mangiyunay-unay iti pannakabalinna a mangdadael. (Kitaen: Simile)

tapno sagaten dagiti nasion babaen iti sagat ti pannakadadael

Ti panangilaslasin ni Yahweh kadagiti tattao kadagiti nasion ken panangdadael kadagiti nadangkes a tattao ket naibaga a kasla inkabil ni Yahweh dagiti nasion iti maysa a pagsagatan. Mabalin daytoy nga ipatarus kas maysa a baro a salaysay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ilasin ken dadaelento ni Yahweh dagiti nadangkes a tattao dagiti nasion” (Kitaen: Metaphor)

Ti angesna ket kasla busal kadagiti sangi dagiti tattao a mangpaalla-alla kadakuada

Ni Yahweh nga addaan iti pannakabalin a mangpaay kadagiti panggep dagiti tattao wenno mangdadael kadagitoy ket naibaga a ti angesna ket kasla maysa a busal a mangisiasi kadagiti tattao iti umno a dalan. (Kitaen: Metaphor)

busal kadagiti sangi dagiti tattao

Ti “busal” ket maysa a maaramat dagiti tattao nga ikabilda iti ulo ti kabalio tapno maiturong daytoy. Ti busal ket addaan iti maysa a pidaso a maawagan a “pakagat” iti kabalio. Mabalin a maipatarus a kas iti: “busal nga adda iti ulo dagiti tattao” wenno “pakagat iti ngiwat dagiti tattao” (Kitaen: Translate Unknowns)

Isaiah 30:29

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti makisarsarita kadagiti tattao ti Juda.

Maaddaankayonto iti kanta

Mabalin daytoy nga isao iti sabali a sao tapno ti sao a “kanta” ket maibaga a kas maysa a tignay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “agkantakayonto”

kas iti rabii no rambakanyo ti nasantoan a fiesta

Daytoy a “simile” ket iyunay-unayna no kasanonto ti kinaragsak dagiti tattao. (Kitaen: Simile)

kinaragsak ti puso

Ditoy, ti “puso” ket ibagbagina ti kaunggan ti maysa a tao. Mabalin a maipatarus a kas iti: “maragsakankayonto” (Kitaen: Metonymy)

a kas iti … Bato ti Israel

Daytoy a “simile” ket iyunay-unayna no kasanonto ti kinaragsak dagiti tattao. (Kitaen: Simile)

iti Bato ti Israel

Ni Yahweh nga addaan iti pannakabalin a mangsalaknib kadagiti tattao ket naibaga a kasla isuna ket maysa a dakkel a bato a mabalin nga ullien ket makalibasda kadagiti kabusorda. Mabalin a maipatarus a kas iti: “ti mangsalaknib a bato ti Israel” wenno “a kas iti bato a mangsalaknib iti Israel” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 30:30

ipakitananto ti garaw ti takkiagna

Ditoy, ti “takkiag” ket ibagbagina ti pannakabalin ti Dios. Nalawag nga ipakita ni Yahweh ti pannakabalinna babaen iti panangdadaelna kadagiti kabusor dagiti tattaona” (Kitaen: Metonymy ken Assumed Knowledge ken Implicit Information)

iti bagyo ti pungtot ken gil-ayab ti apuy

Naibaga ti pungtot ni Yahweh a kasla daytoy ket maysa a bagyo wenno apuy. Mabalin a maipatarus a kas iti: “iti pungtot a kasla bagyo ken gumilgil-ayab nga apuy” wenno “iti nakaro a pungtot” (Kitaen: Metaphor)

nga addaan iti napigsa nga angin, napigsa a tudo ken uraro

“bagyo nga addaan iti napigsa nga angina, tudo ken uraro”

uraro

natangken a pidaso ti niebe a matnag manipud tangatang a kas iti tudo

Isaiah 30:31-32

Ta babaen iti timek ni Yahweh, madadaelto ti Asiria

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ta no agsao ni Yahweh dadaelennanto dagiti soldado ti Asiria” (Kitaen: Active wenno Passive)

madadaelto ti Asiria

Sarsaritaen ni Isaias ti panagbuteng ti Asiria a ti Asiria ket kasla maysa a banag a dadaelen ti timek ni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas iti: “agbutengto ti Asiria” (Kitaen: Metaphor)

Asiria

Ditoy, ibagbagi daytoy dagiti soldado ti Asiria. (Kitaen: Metonymy)

iti tunggal pannakailayat ti naituding a sarukod nga ilayat ni Yahweh kadakuada

Ti panangipalubos ni Yahweh iti maysa nga armada a mangparmek kadagiti taga-Asiria ket naibaga a kasla bauten ni Yahweh dagiti taga-Asiria babaen iti sarukodna. (Kitaen: Metaphor)

danggayanto

Mabalin a maipatarus a kas iti: “danggayanto daytoy dagiti tattao ti Juda” (Kitaen: Active wenno Passive)

tamborin

Daytoy ket pangtukar nga instrumento a kasla tambor ti ulona a mabalin a bauten ken adda dagiti pidaso ti landok iti aglawlaw daytoy nga aguni no gunggunen. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 5:12.

gubgubaten ken rangrangetenna ida

Ti panangipalubos ni Yahweh iti maysa nga armada a mangparmek kadagiti taga-Asiria ket naibaga a ni Yahweh ket kasla mannakigubat a makiranget iti kabusor nga armada. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 30:33

Ta adda naisaganan a lugar a pagpupuoran idi paylaeng

Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ta iti nabayagen a tiempo ket nangisaganan ni Yahweh iti lugar a pagipuoran” (Kitaen: Active wenno Passive)

lugar a pagpupuoran

Daytoy a ragup ti sasao ket isu ti kayat a sawen ti sao a “Tofet.” Ti Tofet ket maysa a lugar idiay Tanap ti Hinnom, abagatan ti Jerusalem, nga iti maysa a tiempo ket nangipuoran dagiti tattao kadagiti annakda a kas sakripisio iti saan a pudno a dios. (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

naisagana daytoy para iti ari

Nalawag a dakdakamaten daytoy ti ari ti Asiria. AT: “Insagana daytoy ni Yahweh para iti ari ti Asiria” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information ken Active or Passive)

Nakasaganan ti gabsuon a naarunan ken adu unay a kayo

“Nakasaganan ti penpen nga addaan iti adu unay a kayo tapno makaparnuay iti apuy”

Ti anges ni Yahweh, ket kas iti karayan ti asufre, a mangpasgedto iti daytoy

Sarsariten daytoy ti anges ni Yahweh a kasla daytoy ket maysa a karayan ti apuy a mangsindi iti penpen. (Kitaen: Simile)

Isaiah 31

Isaiah 31:3

Ti Egipto ket maysa a tao

Ditoy, ti dakdakamaten ti Egipto ket dagiti soldado ti Egipto. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Dagiti soldado ti Egipto ket lallaki” (Kitaen: Metonymy)

lasag dagiti kabalioda ket saan nga espiritu

Ti kayat a sawen daytoy ket dagiti kabalioda ket kabalio laeng ken saan espiritu. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagiti kabalida ket kabalio laeng; saan dagitoy a mannakabalin nga espiritu!” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Inton igaw-at ni Yahweh ti imana

Ti sao nga “ima” ket masansan a maaramat kas panangibaga iti pannakabalin ken tignay ti Dios. Mabalin a maipatarus a kas iti: “No aramaten ni Yahweh ti pannakabalinna a maibusor kadakuada” (Kitaen: Metonymy)

dagiti mangtultulong ket maitublakto, ken dagiti matultulongan ket matnagto

Dagitoy a ragup ti sasao ket kadawyan nga agpada ti kayatda a sawen. Ti pannakaitublak ken pannakatnag ket “metaphors” ti pannakapaay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagitoy dua a banbanag ket mapasamakto: Dadaelekto ti Egipto, a mangtultulong kadakayo, ken dadaelenkayonto, a tultulongan ti Egipto” (Kitaen: Active wenno Passive ken Metaphor ken Parallelism)

ken dagiti matultulongan

Mabalin a maipatarus a kas iti: “ti agpatpatulong” (Kitaen: Active wenno Passive)

Isaiah 31:4

Sapasap a Pakaammo:

Makisarsarita ni Yahweh kenni Isaias.

Kas iti leon … Yahweh a Mannakabalin-amin

“Ti leon … isu metla ni Yahweh a Mannakabalin-amin.” Ditoy, sarsaritaen ni Yahweh no kasanona a salakniban dagiti tattao a kukuana ket saanda nga agbuteng babaen iti panangidildiligna iti bagina iti maysa a leon nga agbanbantay iti tukmaanna. (Kitaen: Simile)

kastanto met ti iyuulog ni Yahweh a Mannakabalin-amin … dayta a turod

Mabalin a nalawlawag no iyakarmo ti maudi a ragup ti sasao sakbay ti umuna a linia: “Bumabanto ni Yahweh a Mannakabalin-amin tapno makiranget idiay Bantay Sion, iti dayta a turod, a kas iti leon, uray ti urbon a leon”

iti leon, uray ti urbon a leon

“kabaian a leon wenno mammapatay a leon.” Daytoy ket “doublet” a mangdakdakamat iti dua a ragup ti sasao ti narungsot a leon. Mabalin a maipatarus a kas iti: “maysa a leon” (Kitaen: Doublet)

ngerngeranna

ballaagan dagiti dadduma nga umadayo

inton pukkawan daytoy ti maysa a bunggoy dagiti agpaspastor

Ti kayat a sawen ti ragup ti sasao a “pukkawan … maibusor iti daytoy” ket tapno maibaon a mangkamat iti leon. Mabalin a maipatarus a kas iti: “no ti maysa a tao ket mangibaon kadagiti agpaspastor tapno bugawenda ti leon” (Kitaen: Idiom wenno Active wenno Passive)

gapu iti pukkawda

Agpukkaw dagiti agpaspastor tapno padasenda a bugawen dagiti leon. Mabalin a maipatarus a kas iti: “manipud iti nagpipigsa a timekda” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

ti iyuulog

“bumabanto.” Dakdakamaten daytoy ti panagbaba manipud langit. Mabalin a maipatarus a kas iti: “bumabanto manipud langit” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

iti Bantay Sion, iti dayta a turod

Dakdakamaten dagitoy a ragup ti sasao ti Bantay Sion. Mabalin a maipatarus a kas iti: “idiay Bantay Sion” (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 31:5-9

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

Kas kadagiti billit a tumaytayab

Ditoy, ti wagas a panangsalaknib ni Yahweh iti Jerusalem ket naidilig iti wagas ti panangsalaknib ti billit kadagiti sibongna iti umokda. (Kitaen: Simile)

salakniban ken ispalennanto no lumabas isuna ditoy ken salimetmetanna daytoy

Sarsaritaen daytoy no kasano a salsalakniban ken is-ispalen ni Yahweh ti Jerusalem, iladladawan daytoy isuna a kas iti billit a tumaytayab iti ngatoen ti siudad. AT: “salakniban ken ispalenna ti siudad manipud kadagiti kabusorna” (Kitaen: Metaphor)

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy a ragup ti sasao idiay Isaias 1:9.

Jerusalem

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao nga agnanaed sadiay. Mabalin a maipatarus a kas iti: “dagiti tattao ti Jerusalem” (Kitaen: Metonymy)

Agsublikayo kenkuana, dakayo a tattao ti Israel a timmallikod kenkuana

“Agsublikayo iti sinukiryo”

nga inaramid dagiti imayo a sibabasol

Ditoy, nadakamat dagiti tattao babaen kadagiti “ima” tapno iyunay-unayda nga inaramidda ti maysa a banag babaen kadagiti imada. Mabalin a maipatarus a kas iti: “a nagbasolkayo babaen iti panangaramid dagiti bukodyo nga im-ima” (Kitaen: Synecdoche)

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti tattao ti Juda, dakdakamatenna dagiti taga-Asiria a kaslada maysa a tao.

Mapasagto ti Asiria babaen iti kampilan; maysa a kampilan a saan nga aramaten ti tao ti mangdadael iti daytoy

Ti dakdakamaten ti “kampilan” ket ti bileg ti armada. Mabalin a maipatarus a kas iti: “Ti mangdadaelto iti armada dagiti taga-Asiria ket kampilan ti Dios, saan a kampilan ti tao” (Kitaen: Metonymy ken Active wenno Passive)

Aglibasto daytoy

“Aglibasto dagiti taga-Asiria”

Mapukawdanto ti amin a talekda gapu iti buteng

Ti sao a “talek” ket mabalin nga iyebkas a kas “adjective” a “natalek.” Ti sao a “mangbutbuteng” ket mabalin nga iyebkas a kas “adjective” a “nagbuteng.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “Saandanton a pulos nga agtalek gapu iti nakaro a panagbutengda” (Kitaen: Abstract Nouns)

mapilitto dagiti agtutubo daytoy nga agtrabaho iti nadagsen

Mabalin a maipatarus a kas iti: “tiliwento dagiti kabusor dagiti agtutuboda ken pilitenda ida a pagtrabahoen” (Kitaen: Active wenno Passive)

dagiti prinsipena

“dagiti panguloda”

iti imatang ti bandera ni Yahweh

Ti sao nga “imatang” ket mabalin nga iyebkas a kas “verb” a “makita.” Mabalin a maipatarus a kas iti: “no makitada ti bandera ti armada ni Yahweh” (Kitaen: Abstract Nouns)

Daytoy ti pakaammo ni Yahweh

Sarsaritaen ni Yahweh ti bagina babaen iti nagan tapno iyebkasna ti kinapudno ti ipakpakaammona. Ipatarus a kas idiay Isaias 30:1. Mabalin a maipatarus a kas iti: “daytoy ti impakaammo ni Yahweh” wenno “daytoy ti impakaammok, siak a ni Yahweh” (Kiaten: First, Second, wenno Third Person)

a ti apuyna ket adda idiay Sion ken ti urnona ket adda idiay Jerusalem

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a “clause” ken naaramat a dua a pangiyunay-unay. Ditoy, ti presensia ti Dios ken pannakabalinna a mangukom ken mangdadael ket naibaga a kasla dagitoy ket apuy. Mabalin a maipatarus a kas iti: “a ti mannakabalin a presensiana ket adda idiay Sion” (Kitaen: Parallelism ken Metaphor)

Isaiah 32

Isaiah 32:1-3

Maiyarigto ti tunggal maysa iti maysa a salaknib manipud iti angin ken maysa a pagkamangan manipud iti bagyo

Iyar-arig daytoy ti ari ken dagiti prinsipe nga mangsalsalaknib kadagiti tattao iti maysa a pagtaengan. AT: "Salaknibanto dagiti mangiturturay dagiti tattao" (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

kas kadagiti karayan iti namaga a disso

Maysa pay daytoy a kaiyarigan a mangipakpakita nga isabetto dagiti mangidadaulo dagiti kasapulan dagiti tattao. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

kas iti linong ti maysa a dakkel a bato iti daga ti kinabannog

Maysa pay daytoy a kaiyarigan a mangipakpakita a mangipaayto dagiti mangidadaulo iti liwliwa ken innana kadagiti tattao (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

saanto nga agkudrep dagiti mata dagiti makakita, ken dumngegto dagiti lapayag dagiti makangngeg

Iyunay-unay dagitoy a ragup ti sasao nga ipakaawatto dagiti mangidadaulo kadagiti tattao ti kinapudno maipapan ti Dios. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

saanto nga agkapuy dagiti mata

"nalawagto a makakita"

INVALID comprehension/isa/32

INVALID comprehension/isa/32

Isaiah 32:4-6

Sapasap a Pakaamo:

Itultuloy ni Isaias nga iladladawan dagiti tattao kalpasan nga isubli ni Yahweh dagiti nalinteg a mangidadaulo iti Juda. (Kitaen: ISA 32:1-3)

Ti darasudos..ti maag

Ti dakdakamaten daytoy ket dagiti tao a darasudos nga agtigtignay ken dagiti tattao nga atel. AT: "Ti darasudos a tao...ti atel a tao" (Kitaen: Nominal Adjectives)

Ti maag ket saanen a maawagan a madaydayaw

AT: "Awanto ti mangraem iti maag" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

ken saanen a maawagan a natakneng ti manangallilaw

AT: "ken awan ti siasinoman a mangraem iti tao a manangallilaw" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Ta ti maag ket agsasao iti minamaag

Ti dakdakamaten "ti maag" ket dagiti maag a tattao. AT: "Ta ti maag a tao ket agsasao kadagiti minamaag a banbanag ken ti pusona ket agpangpanggep iti dakes" (Kitaen: Nominal Adjectives ken Abstract Nouns)

agpangpangep ti pusona iti dakes

Ditoy, nadakamat ti tao a maag babaen iti pusona tapno iyunay-unay dagiti panpanunotenna. AT: "iti pusona, agpangpanggep isuna iti dakes a banbanag" (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 32:7-8

ti manangallilaw

Ti dakdakamaten daytoy ket ti maysa a tao a mangal-allilaw kadagiti dadduma a tao. AT: "Manangallilaw a tao" (Kitaen: Nominal Adjectives)

tapno dadaelenna dagiti marigrigat babaen kadagiti inuulbod

Ti dakdakamaten ti "marigrigat" ket dagiti marigrigat a tattao. Ti kayat a sawen ti sao a "mangdadael" ket saan a tapno patayen ida no di ket tapno pasakitan ida babaen iti panangibagada kadagiti inuulbod maipapan kadakuada. AT: "tapno pirdian dagiti marigrigat a tattao babaen iti panangibaga kadagiti inuulbod” (Kitaen: Nominal Adjectives)

agtalinaedto isuna

Ti kayat a sawen daytoy ket agballiginto isuna. AT: "agballiginto isuna" (Kitaen: Idiom)

INVALID comprehension/isa/32

INVALID comprehension/isa/32

Isaiah 32:9-10

Bumangonkayo

"Tumakderkayo" wenno "indengganyo"

nanam-ay

"natalged" wenno "awan pakadanaganna"

ti timekko

Ti dakdakamaten ti sao a "...ko" ket ni Isaias

saanto nga dumteng ti panaggaapit

“Saanto a dumteng ti tiempo ti panag-aapit”

INVALID comprehension/isa/32

INVALID comprehension/isa/32

Isaiah 32:11-13

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy nga agsasao ni Isaias.

Agtigergerkayo

"Agtigergerkayo iti buteng"

agbidangkayo iti nakersang a lupot

Daytoy ket mangipakpakita iti panagladingit. AT: "iti panagladingityo, agbidangkayo iti nakersang a lupot" (Kitaen: Symbolic Action)

Agdung-awkayonto gapu kadagiti makaay-ayo a taltalon, gapu kadagiti nabunga a lanut.

Ti kayat a sawen daytoy ket agsangitdanto iti nakapigpigsa bayat nga agladladingitda gapu iti mapasamak kadagiti nabunga a talon ken lanut. AT: "Agdung-awkayonto gapu iti mapasamak kadagiti makaay-ayo a talonyo ken nabunga nga ubasyo" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

siit ken nasiit a mulmula

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 5:6 ISA 5:6.

balbalay a sigud a naragsak

Ditoy, dagiti balbalay ket nailadawan a naragsak gapu kadagiti nakaragragsak a tattao nga agnanaed kadagidiay a balbalay. AT: "nakaragragsak idi dagiti balbalayyo" (Kitaen: Personification)

INVALID comprehension/isa/32

INVALID comprehension/isa/32

Isaiah 32:14-15

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy ni Isaias nga agsasao.

Ta mabaybay-anto ti palasio, mapanawanto ti ili nga adu ti taona

AT: "Ta baybay-anto dagiti tattao ti palasio ken ti siudad" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

ti turod

Ti dakdakamaten daytoy ket ti sarikedked a naipatakder iti rabaw ti turod. AT: “ti sarikedked iti rabaw ti turod” (See: Metonymy)

ti turod ken ti pagwanawanan ket agbalinto a rukib

Daytoy ket maipapan iti sarikedked ken iti pagwanawanan a mabaybay-anto a kasla nagbalin dagitoy a rukib. AT: "Mabaybay-anto ken awanto ti tattao iti turod ken iti pagwanawanan" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

agingga a maibukbok kadatayo ti Espiritu nga aggapu iti ngato

"agingga nga ibukbok ni Yahweh ti Espirituna kadatayo manipud langit" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Isaiah 32:16-18

Sapasap a Pakaamo:

Agtultuloy nga agsasao ni Isaias.

agnaedto ti hustisia...agtaengto ti kinalinteg

Iladladawan ni Isaias ti "hustisia" ken "kinalinteg" a kas maysa a tao nga agnanaed kadagitoy a luglugar. Ti kayat a sawen daytoy, dagiti tattao nga agnanaed kadagitoy a luglugar ket aramidendanto ti nalinteg ken umno. (Kitaen: INVALID translate/figs-personification)

Ti aramidto iti kinalinteg ket talna; ken ti pagbanagan ti kinalinteg, agnanayon a kinaulimek ken panagtalek

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao ken ibagbaga dagitoy ti pagbanagan ti kinalinteg. Mabalin nga aramiden dagitoy a maymaysa. AT: "Ti pagbanagan ti panagtignay dagiti tattao a sililinteg ket maaddanto ti talna, kinaulimek ken panagtalek iti agnanayon" (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 32:19-20

Ngem uray no agtudo iti yelo ket madadael ti kabakiran, ken madadael a naan-anay ti siudad

AT: "uray no naan-anay a dadaelen ti uraro ti kabakiran ken ti siudad" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

agtudo iti yelo

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay ISA 28:17.

madadael ti kabakiran, ken madadael a naan-anay ti siudad

AT: "daddadaelen daytoy ti kabakiran ken ti siudad" (Kitaen: Active or Passive)

mabendisionankayonto nga agmulmula iti igid dagiti amin a waig, dakayo a mangibulbulos kadagiti baka ken asnoyo tapno agarab

Ti dakdakamaten daytoy ket ti panangbendision ni Yahweh kadagiti amin a tattaona ken sarsaritaen daytoy dagiti banbanag a kadawyan nga ar-aramiden dagiti tattaona. AT: "Bendisionannakayonto ni Yahweh, iti panagmulayo iti igid dagiti waig ken iti panangibulosyo kadagiti baka ken asnoyo tapno agarab" (Kitaen: Active or Passive ken Assumed Knowledge ken Implicit Information)

INVALID comprehension/isa/32

INVALID comprehension/isa/32

Isaiah 33

Isaiah 33:1

Sapasap a Pakaammo:

Idandaniw ni Isaias ti mensahe ni Yahweh para kadagiti Taga-Asiria. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism)

saan a nadadael

AT: "a saan a dinadael dagiti dadduma a tattao" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

madadaelkanto

AT: "dadaelendakayonto dagiti dadduma a tattao" (UDB) (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

liputandakanto

"liputandakayonto dagiti dadduma a tattao"

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:2

agbalin a takkiagmi

Ditoy, dakdakamaten ti takkiag ni Yahweh ti kinabilegna. Ti dakdakamaten daytoy ket ti panangpabileg ni Yahweh kadakuada a kasla aramaten ni Yahweh ti kinabilegna nga agtignay para kadakuada. AT: "pabilegennakami" (Kitaen: Metonymy ken Metaphor)

binigat

Dakdakamaten daytoy ti agmalmalem, saan laeng nga iti bigat. AT: "Inal-aldaw" (Kitaen: Synecdoche)

pannakaisalakanmi

AT: “mangisalakankadakami” wenno "isalakannakami" (Kitaen: Ellipsis ken Abstract Nouns)

tiempo ti pakarigatan

Dakdakamaten daytoy dagiti tiempo a panagrigrigatda. AT: “no adda dagiti pakarigatanmi" (Kitaen: Possession)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:3-4

Agtatalaw dagiti tattao iti napigsa nga uni

Dagiti mabalin a kayat a sawen ti "iti napigsa nga uni" ket 1) ti timek ni Yahweh. AT: "Agtatalaw dagiti tattao iti uni ti napigsa a timekmo" wenno 2) ti daranudor ti armada ni Yahweh. AT: "Agtatalaw dagiti tattao iti daranudor ti armadam" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

panagtakdermo

"agtignay" (Kitaen: INVALID translate/figs-idiom)

Naurnong dagiti samsammo kas ti panagurnong dagiti dudon

Ti mabalin a kayat a sawen daytoy ket 1) Agsamsamto dagiti tattao ti Dios kadagiti kabusorda a Taga-Asiria, wenno 2) Alaento dagiti tattao ti Dios dagiti sinamsam dagiti Taga-Asiria manipud kadagiti dadduma a tattao. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile ken INVALID translate/figs-activepassive)

panagurnong

"panagurnong ti makan"

kas iti panaglagto dagiti dudon

No makakita dagiti dudon iti kanenda, lumagto dagitoy a mangala iti daytoy. (KItaen: INVALID translate/figs-simile)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:5-6

Sapasap a Pakaamo:

Agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda.

Naitan-ok ni Yahweh

AT: "Ni Yahweh ti katatan-okan" (Kitaen: Active or Passive)

Punoennanto ti Zion iti hustisia ken kinalinteg

Sarsaritaen daytoy ti panagturay ni Yahweh iti Sion nga adaan hustisia ken kinalinteg a kasla punpunoenna ti Sion iti hustisia ken kinalinteg. AT: "Agturayto isuna iti Sion nga addaan hustisia ken kinalinteg" (Kitaen: Metaphor)

kinawadwaad ti pannakaisalakan, kinasirib, ken pannakaammo

"isalakannakayonto ken ikkannakayonto iti kinasirib ken pannakaammo"

ti panagbuteng kenni Yahweh ket isu ti gamengna

No kabuteng dagiti tattao ni Yahweh, isuna ket kasla napateg a gameng kadakuada. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:7-8

imbaonda

"dagiti mensahero"

agsasangit iti nasaem dagiti naibaon a mangnamnama iti kappia

Ti kayat a sawen daytoy ket agsasangitda gapu ta saanda a nagballigi a manggun-od iti kappia. AT: "agsasangit iti nasaem dagiti naiba-on a manggun-od iti kappia gapu ta saanda a nagballigi a manggun-od iti daytoy" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Nabaybay-an dagiti kalsada

AT: "Saanen nga agdaldaliasat dagiti tattao kadagiti kalsada" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Saan a natungpal tulag, mauy-uyaw dagiti saksi, ken saan a mararaem dagiti siudad

AT: "Saanen a tungtungpalen dagiti tattao dagiti katulagan nga inaramidda, saanen nga ikaskaso dagiti pangukoman dagiti saksi, ken saan nga iraraem dagiti tattao dagiti siudad" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:9

Agladladingit ti daga ken malaylaylay

kas iti maysa a tao a nakalidliday ken naawanan ti namnama (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor and INVALID translate/figs-personification)

Lebanon

Lugar a mabigbigbig gapu kadagiti natitibker a kayo nga adda sadiay.

Saron...Basan...Carmel

Dagiti rehion nga idi ket addaan kadagiti sabsabong ken kaykayo.

ti Saron ket kasla maysa patag a let-ang;

AT: "Natikag ti Saron a kas iti maysa a disierto"(Kitaen: Simile)

maregregreg dagiti bulong ti Basan ken Carmel

Ditoy, mailadladawan ti Basan ken Carmel babaen kadagiti kayo nga adda sadiay. AT: "Awanen ti bulbulong dagiti kaykayo nga adda iti Basan ken Carmel" (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 33:10-12

"Ita, tumakderak," kuna ni Yahweh; "ita, maig-ayak; ita, maipangato-ak

Kitaem no kasano a naipatarus ti kas iti daytoy idiay ISA 6:1, ISA 52:13 ken ISA 57:15.

tumakderak

agtignay (Kitaen: INVALID translate/figs-idiom)

ita, maitag-ayak; ita, maipangato-ak

Agpada ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao. AT: "manipud ita, itan-okdak dagiti tattao" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive ken INVALID translate/figs-parallelism)

Kaslakayo la agsiksikog iti taep, ken mangipaspasngaykayo iti garami

Ti panagaramid dagiti taga-Asiria kadagiti plano ket kas iti panagsikog ti maysa a babai, ken dagiti aramidda ket kas iti ubing. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

mangipaspasngaykayo iti garami

"dagiti aramidyo ket maiyarig iti garami" (See: INVALID translate/figs-metaphor)

ti angesyo ket apuy a manguramto kadakayo

Dagiti plano nga ar-aramiden dagiti taga-Asiria ket isunto ti mangdadael kadakuada.

Mapuoranto dagiti tattao agingga a dumapo, kas kadagiti nasiit a mula a mapukpukan ket maipupuor

AT: "Mauramto dagiti tattao agingga a dumapoda kas iti panangpukan ti maysa a mannalon kadagiti nasiit a mula, kalpasanna ket puoranna dagitoy" (Kitaen: INVALID translate/figs-simile ken INVALID translate/figs-activepassive)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:13-14

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy nga agsasao ni Yahweh.

Dakayo nga adda iti adayo, denggenyo ti inaramidko; ken, dakayo nga asideg, bigbigenyo ti pannakabalinko

Inaramat ni Yahweh dagiti sasao nga "adayo" ken "asideg" a ti kayatna a sawen ket amin a tattao. AT: "Dakayo a tattao iti amin a lugar, denggenyo ti maipapan iti inaramidko ket bigbigenyo a mannakabalinak" (Kitaen: INVALID translate/figs-merism)

makipagnaed

agnaed iti maysa a lugar a saanna a balay

Siasino kadatayo ti makabael a makipagnaed iti gumilgil-ayab nga apuy? Siasino kadatayo ti makabael a makipagnaed iti agnanayon a gumilgil-ayab nga apuy?

Agpapada ti kayat a sawen dagitoy ken iyunay-unay dagitoy nga awan ti makabael a makipagnaed iti apuy. Ditoy, ti apuy ket iladladawanna iti panangukom ni Yahweh. AT: "Awan ti tao a makabael a makipagnaed iti gumilgil-ayab nga apuy! Awan ti tao a makabael a makipagnaed iti agnanayon a sumsumged nga apuy!" wenno "Awan ti tao a makaibtur iti panangukom ni Yahweh, maiyarig daytoy iti agnanayon a sumsumged nga apuy!" (Kitaen: Rhetorical Question ken Metonymy)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:15-16

Ti tao nga agbibiag a sililinteg ken agsasao a sipupudno

"Siasinoman ti mangar-aramid ken mangibag-baga iti pudno"

ti tao a mangum-umsi iti magungun-od manipud iti panangidadanes

"siasinoman ti mangurgura iti kinabaknang a naggapu iti panangdangran iti dadduma a tattao"

ken saan a kumitkita iti kinadakes

Ti kayat a sawen ti "kumitkita" ket pananganamong iti maysa a banag. AT: "ken saan a makikadkaddua kadagiti mangar-aramid iti dakes" (Kitaen: INVALID translate/figs-idiom)

Ipatakdernanto ti balayna iti nangato a disso

Ti maysa a balay iti rabaw ti maysa a turod wenno bantay ket maibilang a natalged. AT: "Ipatakdernanto ti balayna kadagiti bantay a natalged" wenno "Ipatakdernanto ti balayna kadagiti natalged a disso" (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:17-19

Malagipto ti pusom ti panagbuteng

AT: "Malagipmonto ti panagbuteng nga impaay dagiti taga-Asiria" (Kitaen: INVALID translate/figs-explicit ken INVALID translate/figs-synecdoche)

sadino ti ayan ti nangtimbang iti kuarta? Sadino ti ayan ti nangbilang kadagiti torre?

Dagitoy a damag ket mangiyunay-unay nga awanen dagiti opisial ti Asiria. Mabalin nga isurat a kas salaysay dagitoy a saludsod. AT: "Awanen dagiti opisial ti Asiria a nangbilang kadagiti kuarta a kapilitan a bayadantayo kadakuada! Awanen dagiti lallaki a nangbilang kadagiti torre!” (Kitaen: Rhetorical Question)

nangtimbang iti kuarta

Ti adu a kuarta ket metal a maitimtimbang kadagiti pagtagtagilakuan ken para iti panagbayad iti buis.

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:20-21

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy nga agsasao ni Isaias kadagiti tattao ti Juda.

maysa a tolda a saanto a maikkat

AT: "Maiyarigto daytoy iti maysa a tolda a saanto a maikkat ti siasinoman" (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor ken INVALID translate/figs-activepassive)

agiti pasokna ket saanto a maparut uray kaanoman wenno mapugsat ti aniaman a talina

AT: "Awanto pulos ti mangparut kadagiti pasok wenno mangpugsat kadagiti tali daytoy" (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor ken INVALID translate/figs-activepassive)

ni Yahweh a mannakabalin ket addanto kadatayo iti disso nga ayan dagiti nalawa a karayan ken wawaig

Ditoy, ti dakdakamaten ti "...tayo" ket ni Isaias ken dagiti tattao ti Juda. Iyas-asping daytoy ti natalged a panagbiag a kadua ni Yahweh iti maysa a lugar a napalikmutan kadagiti karayan tapno saan isuda a madarup dagiti kabusorda. (Kitaen: INVALID translate/figs-inclusive and INVALID translate/figs-metaphor)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:22

...tayo

Dakdakamaten daytoy ni Isaias ken dagiti tattao ti Juda. (Kitaen: INVALID translate/figs-inclusive)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 33:23-24

Nalukay dagiti talim; saan a matengngel dagitoy ti tulos; saan a maukrad dagitoy ti layag

Dagiti mabalin a kaipapanan daytoy: 1) Maiyarig ti armada ti Asiria iti maysa a bangka a saan a makapaglayag: nalukay dagiti tali a mangtengtengel iti layag ket saannen a matengngel daytoy ti tulos, isu nga awan serserbi ti layag (ISA 33:01) wenno 2) Saanen a makigubgubat dagiti tattao ti Juda: "Linukayam dagiti tali a mangtengtengel kadagiti layag, saanen a maukrad dagiti layag" (ISA 33:17- ISA 22, kitaen ti UDB). (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

tulos

attidog a tulos a mangtengtengel iti layag

inton mabingay ti nakaad-adu a nasamsam

AT: “inton bingayenda dagiti nasamsam" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

dagiti tattao nga agnanaed sadiay ket mapakawandanto kadagiti nagbasbasolanda

AT: "Pakawanento ni Yahweh dagiti basol dagiti tattao nga agnanaed sadiay" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

INVALID comprehension/isa/33

INVALID comprehension/isa/33

Isaiah 34

Isaiah 34:1-2

Sapasap a Pakaammo:

Agsasao ni Yahweh babaen iti dandaniw. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism)

ti daga ken dagiti amin a linaon daytoy, ti lubong, ken dagiti amin a nagtaud iti daytoy

Ditoy, makidkidaw iti daga nga dumngeg kenni Yahweh tapno iyunay-unay a ti daga ket iturturayan ni Yahweh. Ti kaipapanan dagitoy dua a ragup ti sasao ket dagiti amin a tattao nga agnanaed iti lubong. AT: “Masapul a dumngeg iti ibagak dagiti amin a tattao iti amin a disso iti rabaw ti daga” (Kitaen: Personification and Metonymy)

ti lubong, ken dagiti amin a nagtaud iti daytoy

AT: “ti lubong, ken dagiti amin a banag a nagtaud iti daytoy ket masapul a dumngeg” (Kitaen: Ellipsis)

he has completely destroyed them, he has handed them over to the slaughter.

Masansan nga ibagbaga dagiti profeta dagiti banbanag a mapasamakto iti masakbayan a kasla napasamaken dagitoy. Iyunay-unay daytoy nga awan duadua a mapasamakto daytoy. AT: “Naan-anayto a dadaelenna ida, iyawatnanto ida iti pannakapapatay” (Kitaen: Predictive Past)

Isaiah 34:3-4

Saanto a maitabon dagiti bangkayda

AT: “Awanto ti mangitabon kadagiti minatayda” (Kitaen: Active or Passive)

marunawto dagiti bantay babaen iti darada

“malapunosto dagiti bantay iti darada”

malukotto ti tangatang kas iti malukot a pagbasaan

Ti aramidento ni Yahweh iti langit ket maiyasyasping iti maysa a tao a mangluklukot iti pagsuratan. AT: “Lukotento ni Yahweh ti tangatang kas iti pananglukot ti maysa a tao iti pagsuratan” (Kitaen: Active or Passive and Simile)

ken agpukawto dagiti amin a bituen, kas iti panagregreg ti bulong manipud iti ubas, ken kas iti panagregreg ti naluom unay nga igos manipud iti kayo ti igos

Iyunay-unay daytoy nga uray dagiti banbanag iti tangatang nga ipagpagarup dagiti tattao nga agtalinaed sadiay iti agnanayon ket matnagto a kas iti kalaka ti panagtinnag ti maysa a bulong. AT: “matnagto dagiti amin a bituen manipud iti tangatang kas iti panagtinnag ti bulong manipud iti ubas wenno kas iti panagtinnag ti igos manipud iti kayo” (Kitaen: Simile)

Isaiah 34:5-6

inton malpas a dadaelen ti kampilanko dagiti adda iti langit

Iladladawan ni Yahweh nga isuna ket kasla maysa a mannakigubat nga addaan iti kampilan. Inaramat ni Yahweh daytoy a ladawan tapno iyunay-unay a dakkelto ti pannakadadael idiay langit ken tapno ibaga ti pannakaleppas daytoy. AT: “inton malpasko a dadaelen dagiti banbanag iti langit” (Kitaen: Metaphor and Personification)

bumabanto daytoy iti Edom, kadagiti tattao nga insinak para iti pannakadadael

Dakdakamaten ti sao a “daytoy” ti kampilan ni Yahweh. Itultuloy daytoy a dakamaten ti maipapan iti panangdadael ni Yahweh kadagiti banbanag babaen iti maysa a kampilan. AT: “Umayakto a mangdusa kadagiti tattao ti Edom, dagiti tattao nga insinak tapno dadaelek” (Kitaen: Metaphor)

iti Edom

Dakdakamaten ti Edom dagiti tattao nga agnanaed sadiay. AT: “kadagiti tattao ti Edom” (Kitaen: Metonymy)

Agtedtedted ti dara iti kampilan ni Yahweh ken nakalupkopan iti taba...kalakian a karnero

Sarsaritaen daytoy ti panangpatay ni Yahweh kadagiti tattao a kasla isuna ket maysa a padi a mangidatdaton kadagiti ayup. Inaramidna daytoy babaen iti panangiladawanna iti kampilan ti maysa a padi. AT: “Indaton ida ni Yahweh kas iti panangidaton ti maysa a padi kadagiti ayup, nga agtedtedted iti kampilanna ti dara ken taba dagiti karnero, kalding ken kalakian a karnero” (Kitaen: Metaphor)

Ta adda daton ni Yahweh idiay Bosra ken dakkel a panagpapatay iti daga ti Edom

AT: “Ta idatonto ni Yahweh ti adu a tattao idiay Bosra ken patayennanto ti adu a tattao iti daga ti Edom” (Kitaen: Abstract Nouns)

Bosra

Daytoy ket maysa a napateg a siudad idiay Edom. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 34:7

maparti dagiti atap a baka

AT: “Siak a ni Yahweh, partiekto dagiti atap a baka” (Kitaen: Active or

Kaduadanto a maparti dagiti atap a baka, ken dagiti urbon a kalakian a baka agraman dagiti lakay a baka

Dagiti mabalin a kaipapanan daytoy ket 1) patayento ni Yahweh dagiti amin a baka ken toro kasta met dagiti tattao wenno 2) dakdakamaten daytoy dagiti mangidadaulo ti Edom a patayento ni Yahweh kasta met dagiti kadawyan a tattao a kas kadagiti baka ken toro. (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Mabartekto iti dara ti dagada

Iladladawan daytoy ti kaadu ti dara a sumagepsep iti daga babaen iti panangiyasping ti daga iti maysa a nabartek a tao. AT: “Sumagepsepto ti dara iti dagada” (Kitaen: Personification)

sagepsepento ti tapuk dagiti taba

AT: “Mapunnonto ti daga iti taba dagiti ayup”

Isaiah 34:8-10

Ta daytoyto ket aldaw ti panangibales ni Yahweh

AT: “Daytanto ti tiempo nga agibales ni Yahweh” (Kitaen: Idiom)

panangsupapakna kadakuada kadagiti inaramidda iti Sion

Ti kaipapanna daytoy ket agibalesto isuna kadakuada gapu iti pananggubatda kadagiti tattao ti Jerusalem. AT: “itednanto kadakuada ti pannusa a maiparbeng kadakuada gapu iti inaramidda kadagiti tattao ti Sion” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Agbalinto nga alkitran dagiti karayan ti Edom karayan ti Edom...sumsumged nga alkitran

Saanen a mabalin a mainum ti danum ken saanen a mabalin a mulaan ti daga gapu ta napuoran ken naabbongan dagitoy iti alkitran. Kasla nagbalin nga alkitran ken asupre dagiti karayanda ken ti dagada. AT: “Mapunnonto iti alkitran dagiti karayan iti Edom ken maabbonganto ti daga iti sumsumged nga asupre ken alkitran” (Kitaen: Metaphor)

Alkitran

Maysa a napalet ken nangisit a banag nga umap-apuy iti napaut.

Sumgedto daytoy iti rabii ken aldaw

Ti kayat a sawen daytoy ket iti agnanayon. AT: “Sumgedto daytoy iti agmalmalem ken agpatpatnag” wenno “Kankanayonto a sumged daytoy, iti agmalmalem ken agpatpatnag” (See: Merism)

iti amin a henerasion

Dakdakamaten ti “kadagiti henerasion” dagiti amin a henerasion ti tattao nga agbiagto iti masakbayan. Kitaem ni kasano a naipatarus daytoy idiay Isaias 13:20 AT: “agnanayon” (See: Idiom)

Isaiah 34:11-12

agianto sadiay

“agnaedto idiay daga ti Edom”

kullaaw

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 13:21

uwak

Daytoy ket maysa a dakkel ken nangisit a billit. Narigat nga inaganan dagiti dadduma ti husto a klase ti billit a nadakamat ditoy. Nupay kasta, amin dagidiay a billit ket kaykayatda ti agnaed kadagiti luglugar nga awan taona, isu a dagitoy ti kaiyarigan dagiti nabaybay-an a lugar.

Ibinnatto ni Yahweh iti daytoy ti paltik ti pannakarebba ken ti tinnag ti pannakadadael

Sarsaritaen daytoy ni Yahweh a kasla maysa isuna a naannad nga agipatpatakder bayat ti panangdadaelna iti Edom. AT: “Rukodento a nasayaat ni Yahweh dayta a daga; rukodennanto ti daga tapno ikkedengna no sadino ti pangipananna iti pannakarebba ken pannakadadael. (Kitaen: Metaphor)

Paltik…tinnag

Dagitoy ket alikamen nga us-usaren dagiti agipatpatakder. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 28:17

natakneng iti Edom...prinsipe daytoy

“Dagiti natakneng ti Edom…dagiti prinsipe ti Edom"

amin a prinsipe daytoy ket agbalindanto nga awan serserbida

Iyunay-unay daytoy ti pannakaikkat ti kinaari dagiti prinsipe babaen iti panangibaga nga agbalindanto nga awan serserbina. AT: “saanen nga agturay dagiti amin a prinsipe ti Edom” (Kitaen: Hyperbole and Generalization)

Isaiah 34:13-15

Siit…kamiring…nasiit a mula

Dagitoy ket ruot nga adda siitna. Ti kamiring ket mula nga addaan iti sabidong a mangpagagatel iti kudil.

Atap nga aso…abestrus…atap nga ayup…lobo…kullaaw

Ipatarusmo dagiti nagan dagitoy nga ayup a kas iti inaramidmo idiay Isaias 13:21-22

Ayup ti rabii

Dagiti ayup a nakariing ken nasiglat iti rabii.

Isaiah 34:16-17

Birokenyo iti malukot a pagbasaan ni Yahweh

Ti kayat a sawen ti “nalukot a libro ni Yahweh” ket nailanad ditoy dagiti mensahe nga insao ni Yahweh. AT: “Basaenyo a nasayaat dagiti nakasurat iti daytoy a malukot a pagbasaan a nakaisuratan dagiti mensahe ni Yahweh” (Kitaen: Possession)

awanto ti uray maysa kadagitoy

“awanto ti uray maysa kadagiti ayup”

Awanto ti awan asawana

AT: “Tunggal maysa kadagiti ayup ket addanto kaduana” (Kitaen: Double Negatives)

ta inbilin daytoy ti ngiwat ni Yahweh

Ni Yahweh ket nadakamat babaen iti “ngiwatna” tapno iyunay-unay ti imbagana. AT: “ta imbilin ni Yahweh daytoy” (Kitaen: Synecdoche)

Inkeddengna ti pagiananda

Ti kaipapan daytoy ket ti pannangikeddeng ni Yahweh no sadino ti pagnaedan dagiti ayup a kasla a pudno a nakiginnasanggasat isuna para kadagiti pagnaedan. AT: “Inkeddengna no sadino ti pagnaedan dagitoy” (Kitaen: Metaphor)

rinukod ti imana ti daga para kadakuada babaen iti maysa a tali

Dakdakamaten daytoy ti wagas ti panangrukod dagiti tattao kadagiti banbanag idi tiempo ti biblia. AT: “intedna kadagiti ayup dagiti lugar dagitoy” (Kitaen: Metaphor)

ti amin a henerasion agnaeddanto sadiay

Dakdakamaten daytoy dagiti henerasion ti tattao nga agbiagto iti masakbayan. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 13:20. AT: “agnanayondanto” (Kitaen: Idiom)

Isaiah 35

Isaiah 35:1-2

Agragsakto ti let-ang ken ti Araba; ken agrag-onto ti disierto

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. Nailadawan dagitoy a lugar a kas naragsak, kas iti tao a naragsak, gapu ta nasibugan dagitoy ket agsabsabongda. AT: “Kaslanto naragsak ti let-ang ken ti Araba ken agragsakto ti disierto” (Kitaen: Personification ken Parallelism)

Agsabongto

Sarsaritaen daytoy dagiti agsabsabong a mulmula iti disierto a kasla ti disierto a mismo ti agsabsabong. AT: “agsabongto dagiti mulmula iti disierto” (Kitaen: Synecdoche)

agsabongto a kas iti rosas. Agsabongto daytoy iti nawadwad

Iyas-asping daytoy ti panagsabong dagiti mulmula idiay disierto iti nawadwad a panagsabong ti rosas. AT: “Agtubonto dagiti adu a baro a mulmula ken kaykayo iti disierto” (Kitaen: Simile)

agrag-o nga addaan ragsak ken panagkankanta

Sarsaritaen daytoy ti disierto a kasla daytoy ket pudno a naragsak ken agkankanta a kas iti maysa a tao. AT: “kaslanto agragragsak ken agkankanta ti am-amin a banag!” (Kitaen: Personification)

maittedto iti daytoy ti dayag ti Libano, ti dayag ti Carmel ken Saron

AT: “Papintasen ni Yahweh ti disierto kas iti kinapintas ti Lebanon, Carmel ken Saron” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

ti dayag ni Yahweh, ti kinadayag ti Diostayo

Agpada ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao ken mangiyunay-unay iti langa ni Yahweh. (Kitaen: Doublet)

Isaiah 35:3-4

Papigsaenyo dagiti nakapuy nga im-ima, ken patibkerenyo dagiti tumeng nga agtkutkutukot

Ibagbagi ti “nakapuy nga ima” ken agtigtigerger a tumeng” ti maysa a tao a managbuteng. AT: “Papigsaenyo dagiti nakapuy dagiti imana ken dagiti agtigtigerger dagiti tumengna gapu iti buteng” (Kitaen: Synecdoche)

Dagiti addaan ti managbuteng a puso

Ditoy, nadakamat dagiti tattao babaen kadagiti pusoda a mangiyunay-unay kadagiti karikriknada. AT: “kadagiti managbuteng” (Kitaen: Synecdoche)

umayto ti Diosyo nga addaan panangibales, nga addaan panangsupapak

Ti sao a “panangibales” ken “panangsupapak” ket agpada ti kaipananna ken mangiyunay-unay a dusaento ti Dios dagiti kabusor ti Juda. AT: “dusaento ti Diosyo dagiti kabusoryo gapu kadagiti inaramidda” (Kitaen: Abstract Nouns ken Doublet)

INVALID comprehension/isa/35

INVALID comprehension/isa/35

Isaiah 35:5-7

Sapasap a Pakaammo:

Iladladawan daytoy a bersikulo ti nadayag a masakbayan para kadagiti tattao ti Dios.

makakitanto dagiti mata ti bulsek

AT: “makakitanto dagiti bulsek” (Kitaen: Nominal Adjectives ken Synecdoche)

makangegto dagiti lapayag ti tuleng

AT: “makangegto dagiti tuleng” (Kitaen: Nominal Adjectives ken Synecdoche)

Kalpasanna, aglagtonto ti pilay a kas iti maysa nga ugsa

Dagiti ugsa ket makalagtoda iti adayo ken nangato. AT: “lumagtonto iti nangato ti pilay” (Kitaen: Simile and Hyperbole and Generalization)

agayusto iti let-ang

AT: “agayusto dagiti karayan iti let-ang” (Kitaen: Ellipsis)

mawaw a daga

Nailadawan ditoy ti namaga a daga a kas pannakawaw. AT: “namaga a daga” (Kitaen: Personification)

ub-ubbog ti danum ti mawaw a daga

Ti kayat a sawen daytoy ket aggubbogto kadagiti namaga a lugar. AT: “addanto dagiti ubbog iti namaga a daga” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

atap nga aso

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 13:22

runo ken tanubong

Dagitoy ket mulmula nga agtubtubo kadagiti nabasa a disso.

INVALID comprehension/isa/35

INVALID comprehension/isa/35

Isaiah 35:8-9

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy a bersikulo ti panangiladawan iti nadayag a masakbayan para kadagiti tattao ti Dios.

kalsada

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 11:16

Ti saan a nadalus

Dakdakamaten daytoy dagiti saan a nadalus a tattao. Ti tao nga ibilbilang ti Dios a saan a makaay-ayo ket nadakamat a kasla maysa a tao a narugit ti bagina. AT: “Dagiti tattao a saan a makaay-ayo iti Dios” (Kitaen: Nominal Adjectives and Metaphor)

Ti nasubbot

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao a sinubbot ti Dios. AT: “dagiti nasubbot” wenno “dagiti sinubbot ti Dios” (Kitaen: Nominal Adjectives)

INVALID comprehension/isa/35

INVALID comprehension/isa/35

Isaiah 35:10

Dagiti sinubbot ni Yahweh

Ti kaipapanan ti “panangsubbot” ket “panangispal.” Ti dakdakamaten daytoy ket dagiti tattao nga inispal ni Yahweh. AT: “Dagiti inispal ni Yahweh” (Kitaen: Nominal Adjectives)

ken addanto kadakuada ti agnanayon a ragsak

AT: “maaddaandanto iti agnanayon a rag-o” (Kitaen: Synecdoche)

ragsak ken rag-o...panagladingit ken panagsennaay

Agpada ti kaipapanan dagiti sao a “ragsak” ken “rag-o”, kasta met ti “panagladingit” ken “panagsennaay”. Iyunay-unay dagitoy ti kinakaro dagitoy a rikna. (Kitaen: Doublet)

kamakamento ida ti ragsak ken rag-o; agtalawto ti panagladingit ken panagsennaay

Iladladawan ni Isaias dagitoy a rikna a kasla dagitoy ket tao a mabalin a tumaray nga agturong wenno umadayo kadagiti tattao ti Dios. Ti kayat a sawen daytoy ket agragsakto laeng dagitoy a tattao ket saandanto pulos nga agladingit. (Kitaen: INVALID translate/figs-personification)

kamakamento ida ti ragsak ken rag-o

AT: “Malapunosdanto iti rag-o ken kinaragsak” (Kitaen: Personification)

agtalawto ti panagladingit ken panagsennaay

AT: “Saandanton nga agladingit ken agsennaay” (Kitaen: Personification)

INVALID comprehension/isa/35

INVALID comprehension/isa/35

Isaiah 36

Isaiah 36:1-3

maikasangapulo ket uppat a tawen

“ti maika-14 a tawen” (Kitaen: Ordinal Numbers)

Ari Ezekias

Kitaem no kasanom na impatarus ti nagan daytoy nga ari idiay Isaias 1:1

Sennakerib

Daytoy ti nagan ti ari ti Asiria. (Kitaen: How to Translate Names)

Sennakerib…rinaut…ti am-amin a nasarikedkedan a siudad

AT: “Rinaut ni Sennakerib ken ti armadana ti amin a nasarikedkedan a siudad” (Kitaen: Synecdoche)

Ti panguloen a mangidadaulo

Impatarus daytoy ti dadduma a bersion ti Biblia a kas “ti Rabsakes.” Daytoy ket sao ti Asiria para iti maysa kadagiti kangatoan a saad dagiti mannakigubat idiay Asiria.

Lakis

Daytoy ket maysa a siudad iti abagatan a laud ti Jerusalem. (Kitaen: How to Translate Names)

Pagay-ayusan

Maysa a kanal nga inaramid ti tao a pagay-ayusan ti danum. Kitaem no kasanom nga imptarus daytoy idiay Isaias 7:3

ti tanap dagiti aglablaba

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) daytoy ti iyaw-awag dagiti tattao iti dayta a tanap wenno 2) daytoy ti kadawyan nga araramaten dagiti tattao no agsaritada maipapan iti dayta a tanap, “ti tanap dagiti aglablaba” wenno “ti tanap a pagdaldalusan dagiti lallaki iti lupot a naaramid manipud iti buok ti karnero” wenno “ti tanap a paglablabaan dagiti babbai iti bado.” Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 7:3. (Kitaen: How to Translate Names)

ti tanap dagiti aglablaba

Dagiti aglablaba ket mabalin a 1) dagiti lallaki nga agdaldalus kadagiti lupot a naaramid manipud iti buok ti karnero, “ti tanap dagiti agdaldalus ti lupot a naaramid manipud iti buok karnero,” wenno 2) dagiti babbai nga aglablaba kadagiti narugit a badu, “tanap dagiti aglablaba.” Kitaem no kasano a naipatarus daytoy idiay Isaias 7:3. (Kitaen: How to Translate Names)

Hilkias…Eliakim

Kitaem no kasanom nga impatarus dagitoy a nagan ti lallaki idiay Isaias 22:20. (Kitaem: How to Translate Names)

Sebna

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy a nagan ti lalaki idiay Isaias 22:15. (Kitaen: How to Translate Names)

Asaf…Joas

Dagitoy ket nagan ti lallaki. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 36:4-5

Kinuna kadakuada

“kinunana kenni Eliakim, Sebna, ken Joas”

Ania ti pagtataudan ti panagtalekmo?

Inaramat ti ari ti Asiria daytoy a saludsod a mangkarit kenni Ezekias ken tapno ibaga a saan nga umanay ti pagapgapuan ti kinatalekna. Mabalin nga isurat daytoy a kas salaysay. AT: “Saan a mapagtalkan ti pagapgapuan ti kinatalekmo.” (Kitaen: Rhetorical Question)

balakad ken pigsa a makigubat

"addaanka iti mangbalakad ken ti pigsa a makigubat.” Ti dakdakamaten ti “pigsa a makigubat” ket ti dakkel ken napigsa nga armada nga addaan kadagiti armas. AT: “addaanka iti umanay a mangbalakad, napipigsa a lallaki, ken armas tapno makigubat” (Kitaen: Metonymy)

Ita, siasino ti pagtaltalkam? Siasino ti nangted kenka ti tured nga agrebelde kaniak?

Inaramat ti ari ti Asiria daytoy a saludsod tapno laisenna ni Ezekias gapu ta mamati ni Ezekias nga addaan isuna iti bileg nga agrebelde. Mabalin nga isurat daytoy a kas salaysay. AT: “Uray no siasinoman ti pagtaltalkam, awananka iti tured nga agrebelde kaniak.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 36:6-7

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ti ari ti Asiria kenni Ezekias. Ibagbaga ti panguloen a mangidadaulo ti mensahe kadagiti tattao ni Ezekias. (Kitaen: Isaiah 36:4-5)

Kitaem

Inaramat ni Sennakerib daytoy a sao tapno denggen ni Ezekias ti sumaruno nga ibagana. AT: “Denggem”

agtaltalekka iti Egipto

Ditoy, ti dakdakamaten ti Egipto ket ti armada ti Egipto. AT: “agtaltalekka iti armada ti Egipto” (Kitaen: Metonymy)

iti dayta a naparpar a runo nga ususarem a kas sarukod, ngem no pagsammakedan daytoy ti maysa a tao, maitudok daytoy iti imana

Sarsaritaen daytoy ti Egipto, ti armada ti Egipto ken ni Faraon, a kasla dagitoy ket maysa a naparpar a runo tapno iyunay-unay a ti panagtalek kadakuada ket saan a makatulong no di ket makadadael kadakuada. AT: “dayta ket kasla panagsarukod iti naparpar a runo. No usaren daytoy ti maysa a tao, maitudok daytoy iti imana ket salputenna daytoy” (Kitaen: Metaphor)

naparpar a runo

Ti runo ket ti atiddug, naingpis a puon ti mula a kasla natayag a ruot. No maparpar daytoy weno maperdi, saanen daytoy a makaawit.

saan kadi nga isuna ti akinkukua kadagiti disso a pagdaydayawan ken kadagiti altar nga inikkat ni Ezekias…Jerusalem”?

Inaramat ti ari ti Asiria daytoy a saludsod tapno uyawenna dagiti tattao ken iparipiripna a nakaunget ni Yahweh maipapan iti inaramid ni Ezekias ken saan ida a salakniban ni Yahweh. AT: “isuna ti akin-kukua kadagiti nangangato a disso ken altar nga inikkat ni Ezekias…Jerusalem.” Wenno “isuna ti saan a rinaem ni Ezekias babaen ti panangrebbana kadagiti nangangato a disso ken altar…Jerusalem.” (Kitaen: Rhetorical Question ken Assumed Knowledge and Implicit Information)

Masapul nga agdayawkayo iti sangoanan daytoy nga altar iti Jerusalem"?

Ti dakdakamaten ti “Juda” ken “Jerusalem ket dagiti tattao nga agnanaed sadiay. AT: “ti nangibaga kadagiti tattao ti Juda ken Jerusalem a masapul nga agdayawda iti daytoy laeng nga altar idiay Jerusalem.” (See: Direct ken Indirect Quotations and Metonymy)

Isaiah 36:8

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ti ari ti Asiria kenni Ezekias babaen iti panangibaga ti mensahe kadagiti tattao ni Ezekias. (Kitaen: Isaiah 36:4-5)

Dua a ribo a kabalio

“2,000 a kabalio” (Kitaen: Numbers)

no makabirukka kadagiti agsakay kadakuada

Itultuloy ti panguloen a mangidadaulo ti pananglaisna kenni Ezekias ken ti armadana babaen iti panangiparipripna nga awan ti adu a mannakigubatna. (Kitaen: Irony)

Isaiah 36:9-10

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ti ari ti Asiria kenni Ezekias babaen iti panangibagana ti mensahe kadagiti tattao ni Ezekias. (Kitaen: Isaiah 36:4-5)

Kasanom a sarangten ti uray maysa a kapitan…adipen?

Itultuloy ti panguloen a mangidadaulo ti pananglaisna kenni Ezekias ken ti armadana. AT: “Saanto pay a maparmek ti armada ti uray maysa a kapitan…adipen.” (Kitaen: Rhetorical Question ken Metonymy)

Ita ngarud, simmang-atak kadi ditoy a saanko a kadua ni Yahweh a manggubat iti daytoy a daga ken mangdadael iti daytoy?

Nangaramat ti panguloen a mangidadaulo iti maysa pay a saludsod tapno uyawenna ni Ezekias ken dagiti tattao ti Juda. Daytoy a saludsod ket mabalin nga isurat a kas salaysay. AT: “Immayak ditoy gapu iti bilin ni Yahweh a dadaelen ti Jerusalem.” (Kitaen: Rhetorical Question)

saanko a kaddua ni Yahweh

Ti dakdakamaten ti “Yahweh” ket dagiti bilin ni Yahweh. AT: “nga awan ti bilin ni Yahweh” (Kitaen: Metonymy)

a manggubat iti daytoy a daga ken mangdadael iti daytoy...Rautem daytoy a daga ket dadaelem

Ti kayat a sawen daytoy ket pannakigubat kadagiti tattao ken panangdadael kadagiti lugar a pagnanaedanda. Ti daga a madakdakamat ditoy ket ti Jerusalem. AT: “manggubat kadagitoy a tattao ken mangdadael iti dagada…Rautem dagitoy a tattao ken dadaelem ti dagada” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 36:11-12

Eliakim…Hilkias…Sebna

Kitaem no kasanom nga impatarus dagitoy a nagan ti lallaki idiay Isaias 22:20.

Pangngaasim ta agsaoka kadakami nga adipenmo iti pagsasao ti Arameo

Daytoy ket maysa a nasayaat a wagas ti pannakisarita iti tao a nangato ti turayna.

pagsasao ti Arameo nga Aramaic

Ti “Arameo” ket nagan ti maysa a bunggoy dagiti tattao. Ti “Aramaic” ket isu ti pagsasaoda. (Kitaen: How to Translate Names)

nga adda iti rabaw ti pader

Ti kayat a sawen daytoy ket agtaktakderda iti pader. Ti ngato ti pader ket nalawa ken mabalin nga agtugaw wenno agtakder dagiti tattao. AT: “a nakatakder iti rabaw ti pader” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Saan kadi nga imbaonak kadagiti tattao nga agtugtugaw iti rabaw ti pader, a makikaanto…makiinumto kadakayo?

Inaramat ti panguloen a mangidadaulo daytoy a saludsod tapno iyunay-unay ti pananglaisna. Mabalin nga isurat daytoy a kas salaysay. AT: “Imbaonnak ti apok kadagiti amin a makangngeg iti daytoy, a makikaanto…makiinumto kadakayo.” (Kitaen: Rhetorical Question)

a kadduayonto a mangan kadagiti takkida ken uminom kadagiti isboda

Daytoy ket makarurod a salaysay. Ibagbagana a kasapulandanto a kanen dagitoy a banbanag gapu ta awanto ti kanenda gapu ta marautto ti siudadda. Mabalin nga ilawlawag ti kayat a sawen daytoy a salaysay. AT: “iti mabiit, kanendanto ti takkida ken inumendanto ti isboda, kastakayonto met, gapu ta awanto ti kanenyo” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

INVALID comprehension/isa/36

INVALID comprehension/isa/36

Isaiah 36:13-15

Ti panguloen a mangidadaulo

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy a ragup ti sasao idiay Isaias 36:2

Saan a maiyawat daytoy a siudad iti ima ti ari ti Asiria

AT: “Saan nga ited ni Yahweh ti Jerusalem iti ima ti ari ti Asiria” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 36:16-17

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ti panguloen a mangidadaulo ti pannakisaona kadagiti tattao ti Juda.

rummuarkayo a mapan kaniak

AT: “sumukokayo kaniak” (Kitaen: Idiom)

agingga nga umayak ket ipankayo iti maysa a daga

Ditoy, ti dakdakamaten ti ari ti Asiria ket ti armadana. AT: “agingga nga umay dagiti aramadak a mangala kadakayo” (Kitaen: Metonymy)

maysa a daga iti bukbukel ken baro nga arak, maysa a daga iti tinapay ken kaubasan

Dagitoy a ragup ti sasao ket agpada ti kayatda a sawen ken nausar daytoy a mangiyunay-unay iti kinarang-ayto ti daga. (Kitaen: Parallelism)

daga iti bukbukel...daga iti tinapay

AT: “maysa a daga nga addaan iti nawadwad a bukbukel…maysa a daga nga adaan iti nawadwad a tinapay” (Kitaen: Possession

Isaiah 36:18-20

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ti panguloen a mangidadaulo nga ibagbaga ti mensahe ti ari ti Asiria kadagiti tattao ti Juda. (Kitaen: Isaiah 36:16)

Adda kadi ti uray siasino kadagiti dios dagiti tattao ti nangispal kadakuada manipud...ti Asiria?

Inaramat ti panguloen a mangidadaulo daytoy a saludsod tapno laisenna dagiti tattao ti Juda. AT: “Awan kadagiti dios dagiti tattao ti nakaispal kadakuada manipud…Asiria.” (Kitaen: Rhetorical Question)

9Sadino ti ayan dagiti dios ti Hamat ken Arpad? Sadino ti ayan dagiti dios ti Sefarvaim? Naispalda kadi ti Samaria manipud iti pannakabalinko?

Inaramat ti panguloen a mangidadaulo dagitoy a saludsod tapno laisenna dagiti tattao ti Juda. Mabalin a pagkadwaen dagitoy a saludsod ken isurat a kas maysa a salaylay. AT: “Saan nga inispal dagiti dios ti Hamat, Arpad, Sefarvaim ken Samaria dagiti tattaoda manipud iti pannakabalinko.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Hamat…Arpad

Ipatarusmo dagitoy a nagan dagiti siudad kas iti inaramidmo idiay 10:09. (Kitaen: How to Translate Names)

Sefarvaim

Daytoy ket nagan ti maysa a siudad. (Kitaen: How to Translate Names)

adda kadi ti uray siasino a dios a nakaispal iti dagana manipud iti pannakabalinko, a kasla maisalakan met ni Yahweh ti Jerusa

Inaramat ti panguloen a mangidadaulo daytoy a saludsod tapno uyawen dagiti tattao ti Juda. Mabalin nga isurat daytoy a saludsod a kas maysa a salaysay. AT: “awan ti dios nakaispal…ken saannakayonto met ispalen ni Yahweh manipud iti pannakabalinko.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Dagana

Daytoy ket maipapan kadagiti tattao nga agnanaed iti daga. AT: “dagiti tattaona” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 36:21-22

Eliakim…Hilkias…Seban…Joas…Asaf

Ipatarusmo dagiti nagan dagitoy a lallaki kas iti inaramidmo idiay Isaias 36:03. (Kitaen: How to Translate Names)

Mangimatmaton

AT: “mangimatmaton iti palasio”

a naray-ab dagiti kawesda

Rinay-ab dagiti opisial ni Ezekias dagiti kawesda a kas panangipakita iti panagladingit ken pannakariribukda. Mabalin nga ipalawag ti kayat a sawen daytoy. AT: “a naray-ab dagiti kawesda gapu ta kasta la unay ti pannakariribukda” (Kitaen: Symbolic Action)

Isaiah 37

Isaiah 37:1-2

Ket napasamak

Daytoy a ragup dagiti sasao ket nausar ditoy a mangipakaamo iti napateg a pasamak iti istoria. No iti pagsasaoyo ket adda wagas a panangibaga iti kastoy, mabalinyo nga usaren ditoy. (Kitaen: Introduction of a New Event)

Rinay-abna dagiti kawesna, nagkawes iti nakersang a lupot

Daytoy ket pagilasinan iti panagladingit ken pannakariribuk. AT: “rinay-abna dagiti kawesna ket nagkawes iti nakersang a lupot gapu ta kasta unay ti pannakariribukna” (Kitaen: Symbolic Action)

Eliakim…Sebna

Ipatarusmo dagiti nagnagan dagitoy a lallaki kas iti inaramidmo idiay Isaias 36:03. (Kitaen: How to Translate Names)

a nakakawes amin iti nakersang a lupot

Daytoy ket mangipakpakita ti panagladingit ken pannakariribuk. (Kitaen: Symbolic Action)

INVALID comprehension/isa/37

INVALID comprehension/isa/37

Isaiah 37:3-4

Kinunada kenkuana

“Kinuna dagiti lallaki nga imbaon ni Ezekias kenni Isaias”

kas iti tiempo a dandanin a maipasngay ti maysa a maladaga, ngem awan ti pigsa ti ina a mangipasngay iti anakna

Daytoy a pangiyasping ket mangiyunay-unay nga addada iti tiempo ti napalalo a rigat. AT: “Nakaam-amak daytoy kas iti aldaw a dandanin a maipasngay ti maysa a maladaga, ngem awan pigsa ti ina a mangipasngay iti anakna” (Kitaen: Simile)

Nalabit a denggen ni Yahweh a Diosmo dagiti sasao

Isingsingasing ni Ezekias a no agkararag dagiti tattao, nalabit a dumngeg ni Yahweh ket agtignay gapu kadagiti imbaga ti panguloen a mangidadaulo. Mabalin nga ipalawag ti kayat a sawen daytoy a salaysay. AT: “Nalabit a no agkararagka, denggento ni Yahweh a Diosmo ti mensahe” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Ti panguloen a mangidadaulo

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 36:2

nga apona

Ti kayat a sawen daytoy a ragup dagiti sasao ket ti ari ti apo ti mangidadaulo.

ket tubngarenna dagiti sasao a nangngeg ni Yahweh a Diosmo

Ditoy, ti kaipapanan ti ragup dagiti sasao a “dagiti sasao a nangngeg ni Yahweh a Diosmo” ket ti imbaga ti ari ti Asiria. Mabalin nga ilaw-lawag ti kayat a sawen daytoy a salaysay. AT: “Tubngaren ni Yahweh a Diosmo ti ari ti Asiria gapu kadagiti imbaga” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

para kadagiti nabatbati nga adda pay laeng ditoy

Ti dakdakamaten daytoy ket dagiti tattao a nabati idiay Jerusalem. AT: “para kadagiti sumagmamano laengen nga adda pay laeng ditoy” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 37:5-7

mangikabilak iti maysa nga espiritu kenkuana, ket makangngegto isuna iti damag ket agsubli isuna iti dagana

Ti kayat a sawen ti ragup dagiti sasao a “mangikabilak iti espiritu kenkuana” ket iturongto isuna ni Yahweh a mangaramid iti maysa a keddeng. Ditoy, ti kaipapanan ti sao nga “espiritu” ket napigsa a pakinakem. AT: “Iturongkonto isuna tapno inton adda mangngegna a damag, agsublinto isuna iti dagana” (Kitaen: Idiom)

Ipapasagkonto isuna babaen iti kampilan iti bukodna a daga

Ti ragup dagiti sasao nga “Aramidekto a mapasag…babaen iti kampilan” ket maysa nga ‘idiom’ a ti kayatna a sawen ket patayento isuna ti kabusorna babaen iti maysa a kampilan. AT: “Ket iti bukodna a daga, ipapataykonto isuna kadagiti kabusorna babaen kadagiti kampilanda” (Kitaen: Idiom)

INVALID comprehension/isa/37

INVALID comprehension/isa/37

Isaiah 37:8-10

Lakis

Kitaem no kasanom nga impatarus ti nagan daytoy a siudad idiay Isaias 36:2. (Kitaen: How to Translate Names)

Senakerib

Kitaem no kasanom nga impatarus ti nagan daytoy a lalaki idiay 36:1. (Kitaen: How to Translate Names)

Libna

Daytoy ket maysa a siudad iti akin-abagatan a paset ti Juda. (Kitaen: How to Translate Names)

nagsagana a manggubat kenkuana ni Tirhaka nga ari ti Etiopia ken Egipto

Ti “Tirhaka” ket nagan ti lalaki. Pinaggarawna ti armadana tapno nakasaganada a makiranget. Mabalin nga ilawlawag ti kayat a sawen daytoy a salaysay. AT: “Pinagsagana ni Tirhaka nga ari ti Cus ken Egipto ti armadana” (Kitaen: How to Translate Names ken Assumed Knowledge ken Implicit Information)

a manggubat kenkuana

Ti dakdakamaten ti sao a “kenkuana” ket ni Senakerib. Ditoy ibagbagi ni Senakerib ti armadana. AT: “a manggubat iti armada ni Senakkerib” (Kitaen: Metonymy)

Saan a maiyawat ti Jerusalem iti ima ti ari ti Asiria

Ti dakdakamaten ti sao nga “ima” ket ti bileg ti armada ti ari. AT: “Saandakayo a maparmek ti ari ti Asiria ken ti armadana dakayo nga adda iti Jerusalem” (Kitaen: Metonymy ken Active wenno Passive)

Isaiah 37:11-13

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ti ari ti Asiria kenni Ezekias.

Kitaem, nangngegmo

Ti sao a “kitaem” ditoy ket nausar a mangiyunay-unay iti sumaruno a naibaga. AT: “Awan duadua a nangngegmo”

Isu a maispalkanto kadi?

Inusar ti ari ti Asiria daytoy a saludsod tapno laisenna ni Ezekias ken ti armadana. Mabalin nga isurat daytoy a kas maysa a salaysay. AT: “Isu a saankayonto met a maisalakan.” Wenno “Isu nga awanto met ti mangispal kadakayo!” (Kitaen: Rhetorical Question)

inispal kadi ida dagiti dios dagiti nasion…Telasar?

Inaramat ti ari ti Asiria daytoy a saludsod tapno laisenna ni Ezekias ken ti armadana. Mabalin nga isurat daytoy a kas maysa a salaysay. AT: “Dagiti didiosen dagiti nasion ket saanda a naispal dagiti nasion a dinadael dagiti ammak…Telasar!” (Kitaen: Rhetorical Question)

A dinadael dagiti ammak

Dinadael dagitoy a lallaki dagiti siudad a nailista babaen iti panangparmekda kadakuada babaen kadagiti armadada. Ditoy ti kaipapanan ti sao a “dagiti ammak” ket ti amana ken dagiti dadduma pay a kapuonanna nga ar-ari. AT: “a dinadael dagiti kapuonnak babaen kadagiti armadada” (Kitaen: Synecdoche)

Gozan…Haran…Resef…Eden…Telasar…Hena…Ivva

Dagitoy ket luglugar a sinakup dagiti taga-Asiria. (Kitaen: How to Translate Names)

Sadino ti ayan ti ari ti Hamat…Ivvah?

Inaramat ti ari ti Asiria daytoy a saludsod tapno laisenna ni Ezekias ken ti armadana. Mabalin nga isurat daytoy a kas maysa a salaysay. AT: “Pinarmekmi pay ti ari…Ivva!” (Kitaen: Rhetorical Question)

Hamat…Arpad…Sefarvaim

Ipatarusmo dagiti nagan dagitoy a siudad a kas iti inaramidmo idiay Isaias 36:19. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 37:14-16

simmang-at isuna iti balay ni Yahweh

Ti balay ni Yahweh ket adda iti kangatoan a disso iti Jerusalem, isu a nausar ti sao a “simmang-at.”

Inukradna iti sangoanan ni Yahweh

Ti kaadda iti balay ni Yahweh ket kas met laeng iti kaadda iti sangoanan ni Yahweh. Daytoy a surat ket mabalin a malukot ken maukrad.

sika a nakatugaw iti ngatoen dagiti kerubim

Nalabit a kasapulan nga ilawlawagmo a dagiti kerubim ket dagiti adda iti rabaw ti kalub ti Lakasa ti Tulag. Masansan a saritaen dagiti nangisurat ti Biblia ti Lakasa ti Tulag a kasla daytoy ket pangibatbatayan ni Yahweh kadagiti saksakana kabayatan a nakatugaw isuna iti tronona sadi langit. AT: “Sika a nakatugaw iti tronom iti ngatoen dagiti kerubim nga adda iti rabaw ti Lakasa ti Tulag” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Pinarsuam ti langit ken ti daga

Ti kayat a sawen daytoy ket pinarsuana dagiti amin a banag. AT: “Pinarsuam dagiti amin a banag” (Kitaen: Merism)

Isaiah 37:17-18

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy nga agkarkararag ni Ezekias kenni Yahweh.

nga impatulodna

Ti dakdakamaten ni Ezekias ket ti surat manipud kenni Senakerib. Mabalin nga ilawlawag ti kayat a sawen daytoy. AT: “iti mensahe nga impatulodna” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Senakerib

Kitaem no kasanom nga impatarus ti nagan daytoy a lalaki idiay Isaias 36:1. (Kitaen: How to Translate Names)

dagiti amin a nasion ken dagiti dagada

Dinadael dagiti ari ti adu a daga, saan a dagiti amin a daga. AT: “adu kadagiti nasion ken dagiti dagada” (Kitaen: Hyperbole ken Generalization)

Isaiah 37:19-20

Sapasap a Pakaammo:

Agtultuloy nga agkarkararag ni Ezekias kenni Yahweh.

ta saanda a dios no di ket aramid dagiti ima dagiti tattao

Iyunay-unay daytoy nga inaramid dagiti tattao dagitoy a didiosen babaen iti imada, isu nga awan serserbi dagitoy. AT: “gapu ta didiosenda laeng nga inaramid dagiti tattao manipud iti kayo ken bato” (Kitaen: Synecdoche)

manipud iti pannakabalinna

“manipud iti pannakabalin ti ari ti Asiria”

dagiti amin a pagarian

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao kadagiti pagarian. AT: “dagiti amin a tattao kadagiti pagarian” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 37:21-23

nangipatulod iti mensahe

Ti kayat a sawen daytoy ket nangibaon isuna iti mensahero a mangitulod iti mensake iti ari. AT: “nangibaon iti maysa a tao a mangted iti mensahe” (Kitaen: Metonymy)

daytoy ti sao nga imbaga ni Yahweh maipapan kenkuana

“kastoy ti kinuna ni Yahweh”

katkatawaannaka tapno laisennaka

“katkatawaannaka” wenno “pagang-angawannaka”

iwingwingiwing iti anak ti Jerusalem ti ulona

Daytoy ket mangipakpakita ti pananglais. (Kitaen: Symbolic Action)

ti birhen nga annak ti Sion…ti anak ti Jerusalem

Agpada ti kayat a sawen daytoy a dua a ragup dagiti sasao. Ti kayat a sawen ti “anak a babai” ti maysa a siudad ket dagiti tattao nga agnanaed iti siudad. Kitaem no kasanom nga impatarus ti kastoy met laeng a ragup dagiti sasao iti Isaias 1:8. AT: “Dagiti tattao ti Sion…dagiti tattao ti Jerusalem” (Kitaem: Idiom)

Siasino ti kinaritmo ken linaismo?... Maibusor iti Nasantoan ti Israel.

Inaramat ni Yahweh dagitoy a “rhetorical questions” tapno laisenna ti ari ti Asiria. Mabalin nga isurat daytoy a kas maysa a salaysay. AT: “Kinaritmo ken linaismo ni Yahweh, pinukkawam ken nagtignayka a sipapalangguad a maibusor iti Nasantoan ti Israel!” (Kitaen: Rhetorical Question)

Nangitangadam kadagiti matam a sitatangsit

AT: “kinitam a sitatangsit” wenno “nagtignay a sitatangsit” (Kitaen: Idiom)

Isaiah 37:24-25

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ni Yahweh iti ari ti Asiria.

Babaen kadagiti adipenmo

Dakdakamaten daytoy dagiti adipen nga imbaonna kenni Ezekias nga addaan ti mensahe. AT: “Kadagiti mensahe nga impatulodmo kadagiti adipenmo” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

simmang-atak…Pukanekto…sumrekakto…Nangkaliak… pinatiannak…sakak

Ti sarsaritaen ni Senakerib ditoy ket ti bagina a mangparparmek iti adu a banbanag. Pinarmekna dagitoy a kaduana dagiti armada ken karwahe nga idadauloanna. AT: “simmang-atkami…Pukanenminto…sumrekkaminto…nakalikami …pinatiannanmi…sakami” (Kitaen: Synecdoche)

dagiti natayag a sedro daytoy

“Natayag a kaykayo ti Lebano”

pinatiannak dagiti amin a karayan ti Egipto iti dapan dagiti sakak

Ditoy, nalabes ti panangibaga ni Senakerib maipapan iti panangparmek ken panagballasiwna kadagiti karayan ti Egipto babaen iti panangibagana nga pinatiananna dagiti karayan idi indaulloanna ti armadana nga agballasiw kadagitoy. AT: “Nagnaak kadagiti amin a karayan ti Egipto a kasla dagitoy ket namaga iti babaen dagiti saksakak” (Kitaen: Hyperbole and Generalization)

Isaiah 37:26-27

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ni Yahweh iti ari ti Asiria.

Saanmo kadi nangngeg no kasano…panawen?

Inaramat ni Yahweh daytoy a saludsod tapno ipalagipna kenni Senakerib ti pakaammo a masapul nga ammona koman. Mabalin nga isurat daytoy a kas maysa a salaysay.AT: “Awan duadua a nangngegmo no kasano…panawen? (Kitaen: Rhetorical Question)

Addaka ditoy tapno pagbalinen a gabsuon dagiti narba dagiti siudad a narigat a maraut

Pinanggep ni Yahweh a dadaelen ti armada ni Senakerib dagiti siudad a dinadaelda. Mabalin nga ilawlawag daytoy. AT: “Pinanggepko a dadaelen ti armadam dagiti siudad ket pagbalinen dagitoy a gabsuon dagiti narebba” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

narigat a maraut

nalagda ken adu ti nakabantay

Kaslada kadagiti mulmula iti tay-ak, nalangto a ruot, ti ruot iti atep wenno iti tay-ak, a magango no puk-oyan ti napudot nga angin manipud iti daya

Sarsaritaen daytoy ti kinalaka a mangparmek ken ti kinakapuy dagiti siudad iti sangoanan ti armada ti Asiria babaen iti panangiyasping dagiti siudad iti ruot. AT: “Nakapuy dagiti siudad kas kadagiti ruot kadagiti tay-ak iti sangoanan dagiti armada. Nakapuyda a kas iti kinakapuy ti ruot nga agtubtubo kadagiti atep dagiti balbalay ken malaylay gapu iti napudot nga angin manipud iti daya” (Kitaen: Metaphor)

puk-oyan ti napudot nga angin manipud iti daya

Ti angin nga aggapu iti daya ket napudot ken namaga manipud iti disierto ket malaylaylay dagiti mulmula no agangin daytoy.

Isaiah 37:28-29

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ni Yahweh iti ari ti Asiria.

Ngem ammok ti panagtugawmo, ti panagruarmo, ti panagserrekmo,

Dakdakamaten daytoy dagiti amin nga ar-aramiden iti panagbiag. AT: “Amok dagiti amin nga ar-aramidem” (Kitaen: Merism)

Ti kinatangsitmo

Ditoy, dakdakamaten ti “kinatangsit” ti ari ti natangsit a pagsasaona. AT: “ti natangsit a pagsasaom” (Kitaen: Metonymy)

dimmanun kadagiti lapayagko ti kinatangsitmo

AT: “Nangngegko nga agsasaoka a sitatangsit” (Kitaen: Metaphor)

ikabilkonto ti kaw-itko iti agongmo, ken busalankanto

Mangar-aramat ti maysa a tao ti kaw-it tapno pasuroten ti maysa nga ayup. Sarsaritaen daytoy ti panangtengel ni Yahweh iti ari a kasla ti ari ket maysa nga ayup a matengtengel babaen iti kaw-it ken pakagat. AT: “Tengelenkanto kas iti panangtengel ti maysa a tao iti ayupna babaen iti pannangikabilna iti kaw-it iti agong daytoy ken iti pakagat iti ngiwat daytoy” (Kitaen: Metaphor)

isublikanto iti isu met laeng a dalan nga immayam

AT: “Piliten kayonto nga agsubli iti bukodyo a pagilian” (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Isaiah 37:30

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ni Yahweh kenni Ezekias. (Kitaen: Isaiah 37:21)

Mangankayonto…masapol nga agmulakayo

Ditoy, dakdakamaten ti “…kayo” dagiti tattao ti Juda. (Kitaen: Forms of You)

iti maikadua a tawen ket ti agsaringit

Iladladawan daytoy ti kanento dagiti tattao. AT: “iti maikadua a tawen mangankayonto iti agsaringit” ” (Kitaen: Ellipsis)

Isaiah 37:31-32

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy daytoy ti mensahe ni Yahweh.

Nabati

Ti dakdakamaten daytoy ket dagiti tattao a nabati iti Juda.

Ti balay ti Juda

Ditoy, dakdakamaten ti “balay” ti Juda dagiti kaputotanna. AT: “dagiti kaputotan ni Juda” (Kitaen: Metonymy)

agramutto manen ket agbunga

Sarsaritaen daytoy dagiti tattao ti Juda a rumang-ayto a kaslada mulmula nga agramut ket agbunga. AT: “rumang-ayto kas iti maysa a mula nga agramut ket agbunga” (Kitaen: Metaphor)

Ta rummuarto dagiti nabati manipud iti Jerusalem; rummuarto dagiti nabati a sibibiag manipud iti Bantay Sion.

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a dua a ragup dagiti sasao ken agpada a nausar dagitoy tapno iyunay-unay dagiti mabati a tattao a sibibiag. (Kitaen: Parallelism)

Aramidento daytoy ti regta ni Yahweh

Ti sarsaritaen daytoy ket ti panangaramid ni Yahweh iti maysa a banag gapu iti regtana a kasla ti “regtana” ti mismo a mangar-aramid. AT: “Gapu iti kinaregtana, aramidento daytoy ni Yahweh a Mannakabalin-amin” wenno “aramidento daytoy ni Yahweh gapu iti regtana” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 37:33-34

Saanto isuna a sumrek...saan isuna a sumrek

Ditoy, dakdakamaten ti ‘ari ti Asiria’ ti ari ken dagiti armadana. AT: “Saanto nga umay ti armadana...Saandanto nga umay” (Kitaen: Synecdoche)

pagbatayanna a manglakub

gabsuon ti daga a naibangon iti pader ti maysa a siudad tapno maraut ti maysa nga armada ti siudad

Kuna ni Yahweh

Kitaem no kasanom nga impatarus dagitoy idiay ISA 14:22.

Isaiah 37:35

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao.

Isaiah 37:36-37

Isu a pimmanaw ni Senakerib nga ari ti Asiria iti Israel ket nagawid ken nagtalinaed iti Nineve

Pimanawda amin iti Israel ket nagawidda idiay Asiria. Nagsubli ni Senakerib iti siudad ti Nineve. AT: “Pimmanaw ni Senakerib ken ti armadana iti Israel sada nagawid, ket nagtaeng ni Senakerib idiay Nineve” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 37:38

Nisroc

Daytoy ket nagan ti maysa a didiosen. (Kitaen: How to Translate Names)

Adramalec…Sarezer…Esarhadon

Daytoy ket nagan iti lallaki. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 38

Isaiah 38:1-3

Iyurnosmo ti balaymon

Ti kayat a sawen daytoy ket ti panangisagana iti pamiliam ken iti akinrebbeng kadagiti ar-aramidem tapno ammodanto ti aramidenda inton matayka. Mabalin a maisurat daytoy a nalawlawag. AT: "Masapul nga ibagam kadagiti tattao iti palasiom no ania ti kayatmo nga aramidenda inton matayka" (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

nagbiag a napudno iti sangoanam

Ti kaipapanan ti ragup dagiti sasao ket ti panagbiag iti wagas a makaay-ayo kenni Yahweh. AT: "sipupudno a nagserbi kenka" (Kitaen: Idiom)

iti amin a pusok

Ditoy, ti dakdakamaten ti "puso" ket ti akin-uneg a kinatao a mangibagbagi iti naan-anay a kinatulnog ti maysa a tao. AT: "iti amin a kaunggak" wenno "iti naan-anay a kinatulnogko" (See:Metonymy)

iti imatangmo

Ti panagkita ni Yahweh ket mangibagbagi iti panangukomna. AT: "ti makaay-ayo kenka" wenno "no ania ti ibilbilangmo a naimbag" (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 38:4-6

Kitaem, nayunak iti sangapulo ket lima a tawen

AT: "Indengam, nayunak iti 15 a tawen" (KItaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:translate_numbers]])

Isaiah 38:7-8

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti makisasao kenni Hezekias.

Kitaem

Us-usaren ni Yahweh daytoy a sao tapno awisenna ti dumdumngeg nga indenganna no ania ti sumaruno a maibaga. AT: "Dumngegka"

agdan ni Ahaz

Dagitoy nga agdan ket nadakamat iti daytoy a wagas gapu ta naipatakder dagitoy kabayatan ti panagari ni Ahaz. Mabalinmo nga aramiden daytoy a nalawag. (Kitaen: Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Isaiah 38:9-11

Imbagak nga iti kabanbannuagak innakon kadagiti ruangan ti sheol

"Imbagak a sakbay a lumakayak ket mapanakon ken patay." Ti 38:10 ket mabalin nga ipatarus a kas saludsod. AT: "Imbagak, 'Matayak kadin sakbay a dumteng ti panaglakayko?'"

maipatulodak sadiay iti nabatbati a tawtawenko

"sakbay a maibiagko ti amin a tawenko, mapanakon iti tanem." AT: "mapanak kadin iti tanem sakbay a maibiagko amin a tawtawenko?"

iti daga dagiti sibibiag

Ti dakdakamaten ti "dagiti sibibiag" ket dagiti tattao a sibibiag. AT: "iti daga nga ayan dagiti tattao a sibibiag" wenno "iti daytoy a lubong nga ayan dagiti tattao a sibibiag" (Kitaen: Nominal Adjectives)

Isaiah 38:12-13

Naikkaten ti biagko ket naipanawen kaniak

AT: "Innalan ni Yahweh ti biagko ket impanawna daytoy manipud kaniak" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

a kasla iti tolda ti maysa nga agpaspastor

Ipaganetget daytoy a napadas ken nalaka ti panangala ni Yahweh iti biagna a kasla iti panangikkat iti maysa a tao iti tolda. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Nalukotkon ti biagko a kasla iti maysa nga umaabel; putputedem ti biagko manipud iti pagab-abellan

Ipadpada ni Hezekias ti biagna a dagus nga aglippas iti maysa nga umaabel nga agputputed iti sinulid manipud iti pagablan/ pagab-abelan ken agluklukot iti lupot.

putputedem

putputeden ti Dios. (Kitaen: INVALID translate/figs-you)

pagab-abelan

maysa nga alikamen a maus-usar nga agabel iti sinulid tapno agaramid iti lupot.

kasla iti maysa a leon, rangkarangkayenna dagiti tulangko

Ipagpaganetget daytoy nga addaan ni Hezekias iti napalalo nga ut-ot gapu ta al-alaenen ti Dios ti biagna.

Isaiah 38:14-15

Agit-itak a kasla maysa a salapingaw ken maysa a kalapati

Ipaganetget daytoy ti kinaladingit ken kinakakaasi dagiti sangsangit ni Hezekias. Ti salapingaw ken kalapati ket kita ti bilbillit. (See: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:translate_unknown]])

marigatanak

AT: "Riribukennak ti sakitko" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Ania ti mabalinko nga ibaga?

Agus-usar ni Hezekias iti saludsod tapno iyunay-unayna nga awanen ti maibagana. (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)

gapu ta kasta unay iti ladingitko

AT: "gapu ta kinamakamnak iti ladingit (daytoy ti nausar iti ‘original text’)" wenno " (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

Isaiah 38:16-17

sapay koma ta maisubli kaniak ti biagko

AT: "isublim koma kaniak ti biagko" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

manipud iti abut ti pannakadadael

"manipud iti pannakatay" wenno "manipud iti Sheol"

ta imbellengmo dagiti amin a basbasolko iti likodam

Iyunay-unay daytoy nga inikkat ti Dios ti basbasol ni Hezekias ken saannan a kitkitaen wenno laglagipen pay dagitoy. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Isaiah 38:18-19

Ta saan a makapagyaman kenka ti sheol; saannaka a maidaydayaw ti patay

Ditoy, ti "sheol" ken "ipapatay" ket dakamatenna dagiti "natay a tattao." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

dagiti agpababa iti abut

"dagiti agpababa idiay Sheol" wenno "dagiti agpababa iti tanem" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

saan a mangnamnama iti kinamatalekmo

"saan a mangnamnama iti kinapudnom." Ditoy, ti dakdakamaten ti '"..mo"(kinamatalekmo) ket ni Yahweh. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]])

Ti sibibiag a tao, ti sibibiag a tao

Inulit ni Hezekias daytoy a ragup ti sasao tapno iyunay-unayna a dagiti laeng sibibiag a tattao, saan a dagiti natay, ti mabalin nga agyaman kenni Yahweh. Kitaen: ([[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Isaiah 38:20

Isalakannak

"Isalakannak manipud iti pannakatay" wenno "Isalakannak tapno saanak a matay"

rambakanminto

Ditoy, dakdakamaten daytoy ni Hezekias ken dagiti tattao ti Juda. (Kitaen: INVALID translate/figs-inclusive)

Isaiah 38:21-22

Ita

Nausar daytoy a sao ditoy a mangmarka ti pagsardengan iti kangrunaan a paset ti istoria. Mangted daytoy iti pakaammo maipapan kenni Isaias ken ni Hezekias. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:writing_background]])

Pagalaem ida

"Pagalaem dagiti adipen ni Hezekias"

sangkatipkel nga igos

"agaramidka iti agas manipud iti napespes nga igos"

letteg

maysa a nasakit a paset ti kudil a naimpeksion

Isaiah 39

Isaiah 39:1-2

Merodak Baladan...Baladan

Dagitoy ket nagan ti lallaki. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:translate_names]])

Naay-ayo ni Hezekias kadagitoy a banbanag

"Idi simmangpet dagiti mensahero ti ari, naay-ayo ni Hezekias kadagiti banbanag nga intedda kenkuana." Kitaen: ([[:ilo:ta:vol1:translate:figs_explicit]])

impakitana kadagiti mensahero iti bodegana a nakaidulinan dagiti napapateg a banbanag

"impakitana kadagiti mensahero dagiti amin a napateg a banbanag nga adda kenkuana"

bodegana

maysa a pasdek a nakaidulinan dagiti mausar iti pagarian

Awan ti aniaman iti balayna, wenno iti amin a pagarianna ti saan nga impakita ni Hezekias kadakuada

"Impakita ni Hezekias kadakuada dagiti adu a banbanag nga adda iti balayna ken iti pagarianna." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublenegatives]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_hyperbole]])

Isaiah 39:3-4

Nakitada amin nga adda iti uneg ti balayko. Awan ti aniaman kadagiti napapateg a banbanag iti balayko iti saanko nga impakita kadakuada

AT: "Impakitak kadakuada amin dagiti napapateg a banbanag nga adda iti palasiok" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_hyperbole]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublenegatives]])

Isaiah 39:5-6

Yahweh a mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:01:09|1:9]].

amin a banag iti palasiom...ket maipanto idiay Babilonia

"inton alaen dagiti kabusormo nga armada ti amin a banag iti palasiom...agsubli iti Babilonia" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

ti sao

"ti mensahe"

Kitaem

Daytoy a sao ket nausar tapno maipakaammo kenni Hezekias nga ipangagna dagiti banag a sumaruno a maibaga. AT: "Denggem"

Isaiah 39:7-8

ipanawdanto ida, ken agbalindanto

"Ipanawto ida dagiti taga-Babilonia"

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga ibagbaga ti mensahe ni Yahweh kenni Hezekias.

dagiti annak a lalaki a naiyanak manipud kenka

"Dagiti annakmo a lallaki"

ipanawdanto ida, ket agbalindanto

"Ipanawto ida dagiti taga-Babilonia"

Isaiah 40

Isaiah 40:1-2

Liwliwaenyo, liwliwaenyo

Naulit daytoy a sao tapno mangiyunay-unay.

kuna ti Diosyo

Ditoy, ti dakdakamaten ti "..yo"manipud iti sao a Diosyo ket dagiti tattao ti Dios. (Kitaen: INVALID translate/figs-you)

kenkuana a ti rangrangetna...nagbasolanna

Ditoy, dagiti dakdakamaten dagitoy a sao ket dagiti tattao ti Jerusalem.

ti rangrangetna

"dagiti inkapilitan a panagtrabahoda" wenno "dagiti panagsagabada"

manipud iti ima ni Yahweh

"manipud kenni Yahweh." Sarsaritaen ni Yahweh ti maipapan iti bukodna. AT: "manipud kaniak" (Kitaen: INVALID translate/figs-synecdoche)

Isaiah 40:3-5

lintegenyo ti dalan agpaay iti Diostayo

Isaganayo dagiti bagbagiyo nga umawat kenni Yahweh inton umay isuna, kasla iti panangngisagana dagiti tattao iti dalan agpaay iti napateg nga opisial. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

iti Araba

Kitaem no kasanom nga impatarus ti "Araba" idiay [[:ilo:bible:notes:isa:35:01|35:1]]. Agpada ti kayat a sawen daytoy a kas iti ummuna a salaysay. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism)

ken ti dayag ni Yahweh ket maiparangarangto

AT: "ken iparangarangto ni Yahweh ti dayagna" (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

ta insao daytoy iti ngiwat ni Yahweh

AT: "ta insao daytoy ni Yahweh" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

Isaiah 40:6-8

Amin a lasag ket ruot

Ti dakdakamaten ti sao a "lasag" ket dagiti tattao. Kayat a sawen daytoy a nakapuy ken matayto dagiti tattao. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

kinapudnoda iti tulag

Ti mabalin a kaipapananna ket 1) kinapintasna. Kitaem no kasanom nga impatarus ti "kinapudnona iti tulag" idiay [[:ilo:bible:notes:isa:16:05|16:5]].

ket kasla sabong iti tay-ak

AT: "agleppas a dagus kasla iti sabong iti tay-ak" (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

ti sangkataoan ket ruot

"dagus a matay dagiti tao a kas iti ruot iti kapudotan" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

ti sao ti Dios ket mataginayon

"mataginayon ti ibagbaga ti Dios" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Isaiah 40:9-10

Sumang-atka iti tapaw ti nangato a bantay

"Agpuestoka iti lugar a mangngegandaka ti tunggal maysa" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

O Sion

AT: "Dakayo a tattao ti Sion" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

ipukkawmo ti timekmo a buyogam ti pigsa

"pigsaam ti agpukkaw"

ken ti nabileg nga imana ti mangiturturay nga agpaay kenkuana

AT: "ken mangiturturay isuna nga addaan pannakabalin" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

adda kenkuana iti panggungunana, ken un-unaan isuna iti pangsupapakna

Dagitoy a ragup ti sasao ket agpada a banag ti kaipapananna. AT: "bitbitna ti gunguna" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

un-unaan isuna iti pangsupapakna

"ti supapak gapu kadagiti ar-aramidna ket ummun-una ngem isuna."

Isaiah 40:11

Taraonanna ti arbanna a kas iti maysa nga agpapastor

Iyunay-unay daytoy ti ayat ti Dios ken ti panangaywanna kadagiti tattaona. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 40:12

Siasino ti makasukat..wenno turturod iti pagtimbangan

Iyunay-unay dagitoy a saludsod ti awan patinggana a pannakabalin ken kinasirib ni Yahweh. AT: "Awanen ngem ni Yahweh laeng ti nangsukat.. ken dagiti turturod iti pagtimbangan." (Kitaen: [[ ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

iti kinalawa ti tangatang

"iti kaakaba t tangatang"

Isaiah 40:13-14

Siasino ti makaammo iti panunot ni Yahweh, wenno nangisuro kenkuana a kas isuna ti mammagbaga kenni Yahweh?

AT: "Awan ti siasinoman a makaammo iti panunot ni Yahweh, ken awan ti mabalin a mammagbaga kenkuana."

Adda kadin ti nangbalakad kenkuana?

AT: "Saan a pulos isuna nga immawat ti balakad iti siasinoman."

Siasino ti nangisuro kenkuana iti husto a wagas tapno aramiden dagiti banbanag, ken nangisuro kenkuana ti pannakaammo, wenno nangipakita kenkuana iti dalan ti pannakaawat?

AT: "Awan ti siasinoman a nangisuro kenkuana wenno nangted kenkuana ti pannakaammo maipapan iti husto a wagas ti panangaramid kadagiti banbanag, wenno nangtulong kenkuana a mangawat."

Isaiah 40:15-17

dagiti nasion ket maiyarig iti maysa a tedted iti timba, ken naibilang a kasla tapok iti pagtimbangan

Iyunay-unay daytoy a dagiti nasion ket awanan iti sangoanan ti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

ken naibilang a kasla tapok iti pagtimbangan

AT: "ken ibilbilang ida ni Yahweh a kas iti tapuk iti pagtimbangan" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

imbilangna ida a kinaubbaw

AT: "Ibilbilangna ida a kinaubbaw"

Isaiah 40:18-20

Siasino ngarud ti pangipadisanyo iti Dios? Iti ania a didiosen ti pangipadaanyo kenkuana?

Us-usaren ni Isaias daytoy a saludsod a manglais kadagiti didiosen a daydayawen dagiti tattao. AT: "Awanen ti siasinoman a pangipadisanyo iti Dios ken awanen ti didiosen ti mabalin a mangibagi kenkuana" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

pangipadisanyo

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao ti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]])

Sukogen daytoy ti maysa a dumidisenio; pakalupkopakan daytoy iti balitok ti mammanday ken inyaramidanna daytoy iti kawar

"Pormaen daytoy ti nalaing a trabahador, sabali ti mangbalkot daytoy iti balitok, ken mangaramid iti kawar a pirak agpaay iti daytoy."

Isaiah 40:21-22

Saanyo kadi a naammoan? Saanyo kadi a nangngeg? Saan kadi a naibaga kadakayo manipud idi punganay? Saanyo kadi a naawatan manipud iti pannaka-ipundasion iti lubong?

Us-usaren ni Isaias daytoy a saludsod tapno iyunay-unay a masapul nga ammo dagiti tattao ti kinatan-ok ti Dios. AT: "Pudno nga ammoyon ken nangngeganyon! Naibagan kadakayo manipud idi punganay; manipud pay idi pinarsua ti Dios ti daga!" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Isu ti agtugtugaw iti ngatoen ti nagbaetan ti langit ken iti daga

AT: "Iturturayan ti Dios iti entero a daga."

dagiti agtaeng ket kasla kadagiti dudon iti sangoananna

Ti dudon ket bassit nga insekto. Iyunay-unay daytoy ti kinabassit ken kinakapuy dagiti tattao iti sangoanan ti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Iyukyukradna dagiti langlangit a kasla kurtina ken iwarwarasna dagitoy a kas tolda a pagyanan

Iyunay-unay daytoy ti pannakabalin ti Dios a nangparsua kadagiti langlangit.

Isaiah 40:23-24

Pabassitenna

"Pabassiten ti Dios"

saanda unay a naimula...saanda a naiparamot iti daga

Ipadpadis ti Dios dagiti mangiturturay iti bukel a saan a naimula a nalaing iti daga. Iyunay-unay daytoy a saanda napateg iti sangoanan ti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

itayab ida ti pul-oy ti angin a kasla arutang

Iyunay-unay daytoy a nalaka laeng a parmeken ti DIos dagiti tattao a mangiturturay. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 40:25-26

Siasino ngarud ti pangipadisanyo kaniak, siasino ti pakaipadaak?

Ditoy, ti dakdakamaten ti "yo" manipud iti sao nga pangipadisanyo ket dagiti tattao ti Dios. Us-usaren ni Yahweh daytoy a saludsod a mangiyunay-unay. AT: "Awan uray maysa a kas kaniak!" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Siasino ti nangparsua amin kadagitoy a bitbituen?

Iyunay-unay daytoy a saludsod a ni Yahweh ti nangparsua kadagiti bitbituen. AT: "Pinarsua ni Yahweh dagiti amin a bitbituen!" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Babaen iti kinatan-ok ti bilegna ken babaen iti pigsa ti pannakabalinna

Maymaysa ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao ken iyunay-unay dagitoy ti kinaindaklan ti pannakabalin ni Yahweh. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

Isaiah 40:27-28

Apay a kunaem O Jacob, ken ipaduyakyakmo O Israel...panangikalintegak?

Maymaysa a banag ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao ken iyunay-unay dagitoy a karaman ti amin nga Israel. Iyunay-unay daytoy a saludsod a masapul nga saanda nga ibaga no ania ti ibagada. AT: "Apay a kunaenyo, dakayo a tattao ti Israel...panangakalinteganmi?" wenno "Masapul a saanmo a kunaen, dakayo a tattao ti Israel...panangikalinteganmi'." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Nailinged kenni Yahweh ti dalanko, ken awan ti pakaseknan ti Diosko maipapan iti panangikalintegak?

"Saannatayo a makita ni Yahweh. Awan ti pakaseknanna ti pannakawaswas dagiti pakaibabainantayo"

Saanyo kadi a naammoan? Saanyo kadi a nangngeg?

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:40:21|40:21]].

Isaiah 40:29-31

Mangmangted isuna iti pigsa

"Mangmangted ni Yahweh iti pigsa"

agtayabda a sipapayyak a kasla kadagiti agila

Ti agila ket billit ken masansan a nausar a kas simbolo ti pigsa ken pannakabalin. Kayat a sawen daytoy a papigsaen ti Dios dagiti tattaona. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 41

Isaiah 41:1-2

Dumgngegkayo kaniak a siuulimek

Ditoy, ti dakdakamaten ti "kaniak" ket ti Dios.

dakayo a dagdaga iti adayo

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao nga agnanaed kadagiti purpuro ken kadagiti daga iti nagbaetan wenno labes ti Baybay Mediterranean. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_apostrophe]])

pabaroen...ti pigsada

"mapasubli...ti turedda"

paasitgem isuda sada agsao; umasidegtayo a sangsangkamaysa tapno makirinnikiar kenkuana?

"paasitgem ngarud isuda tapno agsaoda ket makirinnikiarda kaniak" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Siasino nangsugsog iti daytoy manipud iti daya? Siasino ti nangayab kenkuana iti panagserbina?

Agus-usar ni Yahweh kadagiti saludsod tapno ipaganetgetna nga isuna iti akintengngel kadagiti amin a nasion. AT: "Siak ti nangayab iti daytoy a mannakabalin a mangiturturay manipud iti daya ket insaadko isuna iti nasayaat a panagserbik" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Impaimana dagiti nasion kenkuana

"Intedko dagiti nasion iti tao a naggapu iti daya"

inaramidna ida a kas ti tapuk babaen iti kampilanna, a kas iti naitayab a punget iti baina

Kayat a sawen daytoy a ti lalaki manipud iti daya ket nalakananto a dadaelen dagiti tattao ken dagiti ar-ari dagiti nasion. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_hyperbole]])

Isaiah 41:3-4

Kamkamatenna ida ken lummabas a di naan-ano

"Kamkamaten ti mannakabalin a mangiturturay manipud iti daya ken dagiti armadana dagiti nasion, ket saan isuna a madangran dagiti nasion"

iti napartak a pagnaan a saan pay a nasagid dagiti sakana

"ket isuna ken ti armadana ket napartakto nga agtaray kadagiti daldalan a saanda pay a nagnaan idi" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Siasino ti nangaramid ken nangtungpal kadagitoy nga ar-aramid? Siasino ti nangayab kadagiti kaputotan manipud idi punganay? Siak a ni Yahweh ti umuna ken ti maudi, siak daydiay.

Agus-usar ni Yahweh kadagiti saludsod tapno ipaganetgetna nga isuna ti akintengngel kadagiti amin a tattao ken nasion. AT: "Siak a ni Yahweh ti ummuna ken iti maudi, Siak ti nangaramid ken nangipatungpal kadagitoy nga ar-aramid. Inayabak dagiti kaputotan manipud idi punganay." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

nangaramid ken nangtungpal

Agpada ti ibagbaga dagitoy a sasao ket ipaganetgetda a ni Yahweh ti nangaramid kadagitoy a banbanag. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

ti umuna ken ti maudi

Kayat a sawen daytoy a ti Dios ket awan ti rugina wenno paglippasanna. Isuna ket agnanayon.

Isaiah 41:5-7

dagiti purpuro

Mabalinmo nga ipatarus ti "dagiti purpuro" a kas iti inaramidmo iti "dagdaga iti adayo" idiay [[:ilo:bible:notes:isa:41:01|41:1]].

...lanang

maysa a landok a pangipitpitanda met laeng iti landok babaen panangmartilyo

Inlansada daytoy tapno saanto daytoy a matnag

Ditoy, ti dakdakamaten ti "daytoy" ket ti didiosen a tartarimaanenda gapu ta ipagarupda a daytoyto ti mangsalaknib kadakuada manipud kenni Yahweh.

Isaiah 41:8-9

sika nga isubsublik manipud iti murdong ti daga, sika nga inawagak manipud kadagiti adayo a luglugar

Agpada a banag ti kayat a sawen dagitoy ket nausar a mangipaganetget. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Isaiah 41:10

ipangatoka babaen iti kannawan nga ima ti balligik

Ditoy, ti dakdakamaten ti "kannawan nga ima" ket ti pannakabalin ni Yahweh. AT: "Tapayaenka babaen iti mannakabalin ken nalinteg nga imak." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Isaiah 41:11

kasdanto

"dagiti tattao kadagiti nasion ti mangaramidto"

maipababa ken maibabainto

Agpada a banag ti kayat a sawen dagitoy a sasao ken ipaganetgetda ti kinakaro ti pannakaibabainda. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

Isaiah 41:12-13

mangkiben iti makannawan nga imam

Kayat a sawen daytoy a ti Dios ti agbalin a pigsada ken mangliwliwa kadakuada. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_idiom]])

Isaiah 41:14-15

sika nga igges a Jacob, ken dakayo a lallaki ti Israel

Ditoy, agpada a banag ti kayat a sawen ti "Jacob" ken "lallaki ti Israel." AT: "dakayo a basbassit ken nakapuy a kaputotan ni Jacob" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

pakaammo ni Yahweh

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:14:21|14:22]].

Nasantoan a Dios ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:01:04|1:4]].

Kitaenyo, ar-aramidenka a kasla natadem a pagtaltag; baro ken dua ti tademna; taltalgemto dagiti banbantay ken rumekem ida; aramidemto a kasla taep dagiti turturod

Ti natadem a pagtaltag ket addaan iti natadem a ngipenna a mangisina iti trigo manipud iti taep. Kayat a sawen daytoy a papigsaen ti Dios dagiti tattao a mangparmek kadagiti kabusorda. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

taltalgemto dagiti banbantay ken rumekem ida

Ipadpadis ni Yahweh ti pannakabalin nga itednanto iti Israel iti pagtaltag a mangrebba kadagiti banbantay. AT: "pumigsakayo a kasta unay ket parmekenyonto dagiti nasion." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_hyperbole]])

dagiti banbantay

Ipadpadis ni Yahweh dagiti mannakabalin a nasion kadagiti banbantay. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Isaiah 41:16-18

Itaepmonto ida, ket itayabto ida ti angin; iwarawaranto ida ti angin

Ibagbaga ni Yahweh a parmekento dagiti tattao ti Israel dagiti kabusorda tapno mapukawda a naan-annay. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Isaiah 41:19-20

sedro, ti akasia, ti arayan ken ti kayo ti olibo

Dagitoy ket kita ti kaykayo. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:translate_unknown]])

Isaiah 41:21-22

Idatagyao ti darumyo," kuna ni Yahweh...ti pannakapasamakda

Ditoy, lalaisen ni Yahweh dagiti tattao ken dagiti didiosenda. Karkaritenna dagiti didiosen nga ibagada no ania ti mapasamakto iti masakbayan, ngem ammona a saanda a kabaelan. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_irony]])

Isaiah 41:23-24

agaramidkayo iti naimbag wenno dakes

AT: "aramidenyo amin" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_merism]])

ti tao a mangpili kadakayo

Ditoy, ti dakdakamaten ti "kadakayo" ket dagiti didiosen. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]])

Isaiah 41:25-26

Nangpataudak iti lalaki

"Nangdutokak ket inikkak isuna iti pannakabael"

manipud iti isisingising ti init

AT: "manipud iti daya" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_idiom]])

ket ibaddeknanto dagiti mangiturturay a kas pitak, kasla iti dumadamili a mangibaddebaddek iti damilina

Kayat a sawen daytoy a parmekento daytoy nga ari ken ti armadana dagiti kabusorda. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

ibaddeknanto dagiti mangiturturay

AT: "sakupennanto dagiti mangiturturay" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Siasino ti nangipakaammo daytoy manipud idi punganay, tapno maammoantayo? Ken sakbay a nangrugi ti tiempo tapno maibagami, "Husto isuna?"

Agus-usar ni Yahweh kadagiti saludod tapno ungtanna dagiti tattao ken dagiti didiosenda. AT: "Siak ti nangipakaammo iti daytoy idi punganay tapno maammoanyo ken ibagayo 'Husto ni Yahweh.' " (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Ngem kinapudnona, awan ti nangipablaak iti daytoy, wen, awan ti nakangngeg nga adda ti aniaman nga imbagayo

"Kinapudnona, awan kadagiti didiosenyo ti nangipakaammo iti daytoy. Awan ti imbagada nga aniaman a banag"

Isaiah 41:27-29

awan ti uray maysa kadakuada

"awan ti uray maysa a didiosen"

dagiti sinukogda a ladladawan ket angin ken kinaubbaw

Kayat a sawen daytoy nga awan ti pategna dagiti didiosen nga inaramid dagiti tattao. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Isaiah 42

Isaiah 42:1-2

Adtoy, ti adipenko

AT: “Kitaenyo, ti adipenko” wenno “Daytoyen ti adipenko”

isuna a pakaragsakak

AT: “isuna a pakaragsakak la unay.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

Isaiah 42:3-4

Ti naparpar a runo ket saanna a tukkolen, ken ti nakudrep a pabilo ket saannanto nga iddepen

Ti dakdakamaten ti “naparpar a runo” ken “nakudrep a pabilo” ket dagiti tattao a nakapuy ken makasapul iti tulong. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

naparpar a runo

Ti runo ket atiddog, a nakuttong a puon ti maysa a mula a kasla natayag a ruot. No naparpar daytoy, saanna a kabaelan a mangawit ti aniaman. Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:36:06|36:6]].

saanna a tukkolen

“Saan a tukkolen ti adipenko”

dagiti daga nga adayo

Kitaem no kasanom nga ipatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:41:01|41:1]].

Isaiah 42:5-6

mangmangted iti anges kadagiti tattao kadagitoy, ken biag kadagidiay agnanaed kadagitoy

Maymaysa a banag ti kayat a sawen daytoy a ragup ti sasao ken mangipaganetget a ni Yahweh ti mangmangted iti biag iti tunggal tao. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

ti nangayab kenka

Ti dakdakamaten ti “kenka” ket ti adipen ni Yahweh. (Kitaen: INVALID translate/figs-you)

Isaiah 42:7

tapno wayawayaan dagiti balud manipud kadagiti nailet a pagbaludan, ken dagiti agtugtugaw iti nasipnget kadagiti balay a pagbaludan

Maymaysa a banag ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao

Isaiah 42:8-9

ibagakon

Ditoy, ti pangibagaanna ket dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]])

Isaiah 42:10-11

iti baybay, ken amin nga adda iti daytoy, dagiti adayo a daga ken dagiti agnanaed sadiay

“ken amin a parsua nga agnanaed iti baybay, ken amin dagiti agnanaed iti adayo a daga.”

Irungaab koma ti disierto ken dagiti siudad

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao nga agnanaed iti disierto ken kadagiti siudad. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Kedar

Daytoy ket maysa a siudad iti ammianan ti Arabia. Kitaem no kasano ti pannakaipatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:21:16|21:16]]

Sela

Daytoy ket siudad idiay Edom. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:translate_names]])

Isaiah 42:12-13

Itedda koma ti dayaw

Ditoy, ti mangted ti dayaw ket dagiti tattao kadagiti dagdaga iti igid ti baybay.

Rummuarto ni Yahweh a kas maysa a mannakigubat; mapanto isuna a kas maysa a tao iti gubat

Kayat a sawen daytoy nga ipakita ni Yahweh ti pigsa ken pannakabalinna. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 42:14-16

agikkisak a kasla iti maysa a babai

Kayat a sawen daytoy nga imbes nga agulimek ni Yahweh, isuna ketdi ket agikkis maibusor kadagiti kabusorna. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 42:17

Tumallikoddanto, maibabaindanto a naan-anay

AT: “Laksidek ken ibabainkonto ida” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

Isaiah 42:18-19

dakayo a tuleng…dakayo a bulag

Ditoy, ti dakdakamaten ti “dakayo” ket dagiti tattao ti Israel. Dagiti tattao ket naispirituan a tuleng ken bulag a kayat a sawen a saanda a dumngeg wenno agtulnog iti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Siasino ti bulag.. a kas iti adipen ni Yahweh?

Idiay 42:18, agus-usar ni Yahweh kadagiti saludsod tapno ungtan dagiti tattao. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Isaiah 42:20-21

Adu dagiti banbanag a makitkitayo ngem saanyo a maawatan

“Uray no makitayo ti adu a banbanag, saanyo nga ammo ken saanyo a maawatan no ania ti kayat a sawen dagitoy”

Makaay-ayo kenni Yahweh ti panagdayaw iti kinalintegna ken panangitan-ok iti lintegna

“makaay-ayo kenni Yahweh a dayawen ti kinalinteg ken iti lintegna”

Isaiah 42:22

Ngem dagitoy a tattao ket natakawan ken nasamsaman

AT: “Ngem tinakawen ken sinamsaman ti kabusor daytoy a tattao” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

natakawan ken nasamsaman

Maymaysa a banag ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao ket ipaganetget dagitoy ti kinadakes ti pannakasamsamda. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

naipupokda kadagiti pagbaludan

AT: “ken isuda ket balud” wenno “ket ti kabusor ti nangipan kadakuada kadagiti pagbaludan”

Isaiah 42:23-24

Siasino kadakayo

Ditoy, ti dakdakamaten ti “kadakayo” ket dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]])

Siasino ti nangiyawat kenni Jacob kadagiti mannanakaw, ken ti Israel kadagiti tulisan?

Agus-usar ni Isaias iti saludsod tapno ipaganetgetna a ni Yahweh ti nangipalubos a parmeken ti kabusor dagiti tattao ti Israel. AT: “Ni Yahweh ti nangiyawat kadagiti tattao ti Israel kadagiti mannakaw ken kadagiti tulisan.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Saan aya a ni Yahweh, a nagbasolantayo. Saankayo a nagna kadagiti wagwagasna ken saankayo a nagtulnog iti lintegna.

Agus-usar ni Isaias iti sabali manen a saludsod iti isu met laeng a rason. Ditoy, ti dakdakamaten ti “..tayo”(Saantayo) ket ni Isaias ken dagiti tattao ti Israel. Ti dakdakamaten ti sao a “…kayo”(saankayo) ket dagiti tattao ti Israel, ngem inraman latta ni Isaias ti bagina a kas paset dagiti tattao. (See: INVALID translate/figs-inclusive)

Isaiah 42:25

Ngarud, iparukpokna

“Ngarud, iparukpok ni Yahweh”

maibusor kadakuada

Ditoy, ti dakdakamaten ti “kadakuada” ket dagiti tattao ti Israel, ngem inraman latta ni Isaias ti bagina a kas paset dagiti tattao. AT: “maibusor kadatayo”

Simged daytoy iti aglawlawda ngem saanda a naamiris daytoy

Iladladawan ni Isaias ti pungot ni Yahweh a kas apuy tapno ipaganetget ti pannakabalin daytoy a mangdadael. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Isaiah 43

Isaiah 43:1

a namarsua kenka Jacob, ken nangaramid kenka Israel

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. AT: "ti namarsua kadakayo, O Israelita." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Isaiah 43:2-3

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

saankanto a malipus. Inton magnaka iti apuy saankanto a mauram

Kayat a sawen ti Dios ket kadduaannanto dagiti Israelita nga uray kasano pay karigat ti mapasaranda. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Seba

Daytoy ket nagan ti maysa a nasion. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:translate_names]])

Isaiah 43:4-5

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Yantangay ta napateg ken naisangsangayanka iti imatangko

"napategkayo unay kaniak" (UDB). Dagiti sasao a "napateg" ken "naisangsangayan" ket agpada ti kayatna a sawen ken mangiyunay-unay no kasano nga ipatpateg ni Yahweh dagiti tattaona.(Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

iyawatko ngarud dagiti tattao a kas kasukatmo, ken dagiti sabali a tattao a kas kasukat ti biagmo

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. AT: "ngarud, ipalalubosko a sakupen dagiti kabusor dagiti sabali tattao imbes a dakayo." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Isaiah 43:6-7

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Ibagakto iti amianan… iti abagatan

Sarsaritaen ni Yahweh dagitoy a bilin a kasla ibabaonna dagiti nasion kadagitoy a lugar. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_apostrophe]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

dagiti annakko a lallaki… dagiti annakko a babbai

Ti kayat a sawen daytoy ket amin a tattao ti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_merism]])

tunggal maysa a naawagan iti naganko,

Ti kayat a sawen daytoy ket amin a maibilang iti Dios ken agday-dayaw kenkuana. AT: "amin nga inawagak babaen iti naganko." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

a pinarsuak a maipaay iti dayagko, nga inaramidko, wen, nga inaramidko

agpada ti kayat a sawen dagitoy ken mangiyunay-unay a ti Dios ti nangiparsua kadagiti Israelita. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

Isaiah 43:8-9

Iruarmo dagiti bulsek a tattao… dagiti tuleng

Ti dakdakamatenna daytoy ket dagiti bulag ken tuleng iti naispirituan. Ti kayat a sawen daytoy ket saanda a dumdumngeg wenno agtultulnog iti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Siasino kadakuada ti makaiparangarang iti daytoy ken makaipakaammo kadatayo dagiti mapaspasamakto iti masangoanan?

Ti dakdakamaten ti sao a "datayo" ditoy ket ni Isaias ken dagiti Israelita. Ar-aramaten ni Isaias dagiti saludsod tapno laisenna dagiti tattao iti sabali a nasion ken dagiti didiosenda. AT: "Awan kadakuada ti nakaipablaak iti daytoy wenno nakaibaga no ania ti mapasamak iti masangoanan" (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_inclusive]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Bay-anyo nga iyegda dagiti saksida a mangpaneknek a hustoda, bay-anyo a dumngegda ken paneknekanda, ‘Pudno daytoy.'

Karkariten ni Isaias isuda a paneknekanda no kabaelan nga ibaga dagiti didiosenda ti masangngoanan. Ngem, ammona a saanda a kabaelan. AT: "Awan kadakuada ti makaibaga a nangngegda nga imbaga dagiti didiosenda ti mapasamak iti masangngoanan." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_inclusive]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Isaiah 43:10-11

Siak, Siak a ni

Ti sao a "Siak" ket naulit a mangiyunnay-unay.

awanen ti mangisalakan no di siak

AT: "Siak laeng ti kakaisuna a mangisalakan" Wenno "Siak laeng ti kakaisuna a makaisalakan kadakayo." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublenegatives]])

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Isaiah 43:12-13

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

awan ti makaisalakan iti siasinoman manipud kadagiti imak

AT: "Awan ti makaisalakan iti maysa a tao manipud iti mannakabalin nga imak"

siasino ti makaisubli iti daytoy?"

Ar-aramaten ni Yahweh ti saludsod a mangiyunay-unay iti pannakabalinna. AT: “awan ti makalapped kaniak” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Isaiah 43:14-15

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

nangibaonak iti mangdarup iti Babilonia a mangtiliw kadakuada

Ar-aramaten ni Yahweh ti armada ti kabusor ti Babilonia a mangdadael iti emperio ken mangtiliw kadagiti tattao. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Mannubotyo

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:41:14|41:14]].

Nasantoan a Dios ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:01:04|1:4]].

mangtiliw kadakuada a kas balud

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:15:05|15:5]].

a mamagbalin kadagiti rag-o ti Babilonia a kankanta ti panagdung-aw

"Pagbalinek a kinaliday ti ragsak dagiti Taga-Babilonia"

Isaiah 43:16-17

a nangilukat iti dalan… naiddep a kasla apuy ti pabilo.

Idiay 43: 16-17 ibagbaga ni Isaias ti maysa a pasamak iti napalabas. Insalakan ti Dios dagiti Israelita manipud iti armada ti Egipto babaen iti panangbisngayna iti danum ti Nalabaga a Baybay tapno makaballasiw dagiti Israelita, ngem linipus ti Dios ti armada ti Egipto. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_explicit]])

napukawda, naiddep a kasla apuy ti pabilo.

Ti kayat a sawen daytoy ket pinagpatingga ti Dios ti biag dagiti soldado. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Isaiah 43:18-19

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Saanyon a lagipen dagiti napasamak iti naglabas, wenno panunoten dagiti banbanag a napasamak iti nabayagen a panawen

Agpada ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao ken mangiyunay-unay a saanda a pakariribukan dagiti napasamak iti naglabas. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Dumngegkayo

"Dumngegkayo" wenno "Ipangagyo"

saanyo kadi a madmadlaw daytoy?

Ar-aramaten ni Yahweh ti maysa a saludsod a pangisuro kadagiti Israelita. AT: "Sigurado a nadlawyo daytoy." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Isaiah 43:20-21

dagiti atap nga ayup nga adda kadagiti away, dagiti atap nga aso ken dagiti abestros

Idaydayaw dagiti ayup ni Yahweh a kasla dagitoy ket tattao. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_personification]])

dagiti atap nga aso ken dagiti abestros

Dinayaw met dagitoy nga ayup ni Yahweh a kas kadagiti ayup iti daga. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_ellipsis ]])

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Isaiah 43:22-23

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

Isaiah 43:24

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

nabanglo a bangbanglo

Ayamuom - Daytoy ket maysa a mula a nabanglo ti ayamuomna a maar-aramat iti panangaramid iti lana a pangpulot . Saan nga nagtubo daytoy iti Israel isu a kasapulan a gumatang dagiti tattao manipud iti sabali a nasion.

pinadagsenannak babaen kadagiti basbasolmo, binannognak babaen kadagiti dakes nga ar-aramidmo.

Agpada ti kayat a sawen dagitoy ken mangiyunay-unay iti banag a saan a magustoan ni Yahweh kadagiti tattaona. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

pinadagsenannak babaen kadagiti basbasolmo

"riniribokdak babaen kadagiti basbasolyo"

Isaiah 43:25-26

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

para kaniak

"para iti bukodko a pakaidayawan"

lagipen dagiti

AT: "laglagipen"

Isaiah 43:27-28

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

[[:ilo:bible:questions:comprehension:isa:43]]

iyawatkonto ti Jacob iti naan-anay a pannakadadael, ken ti Israel iti nakaro a pannakaibabain

Agpada ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao. Ti dakdakamaten ti nagan a "Jacob" ken "Israel" ket dagiti Israelita. AT: "palubusakto dagiti kabusor a dadaelenda a naan-anay dagiti Israelita." (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Isaiah 44

Isaiah 44:1-2

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti agsao kadagiti Israelita.

Jacob nga adipenko

Ti dakdakamaten daytoy ket dagiti kaputotan ni Jacob. AT: “dagiti kaputotan ni Jacob, nga adipenko” (Kitaen: Metonymy)

a nangaramid kenka ken nangbukel kenka iti aanakan

Sarsaritaen ni Yahweh ti pannakaparsua ti nasion nga Israel a kasla bukbukelenna ti nasion a kas iti maladaga iti tian ti inana. AT: “Isuna a nangaramid kadakayo, a kas iti panangparsuak iti maysa a maladaga iti aanakan” (Kitaen: Metaphor)

Jeshurun

Dagiti Israelita ti dakdakamaten daytoy. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 44:3-4

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti agsao kadagiti Israelita.

ibukbukkonto ti danum iti rabaw ti mawaw a daga, ken pagayusekto dagiti waig iti natikag a daga

Sarsaritaen ni Yahweh ti panangitedna iti Espirituna kadagiti Israelita a kasla pagtudoenna ken pagayusenna dagiti waig iti natikag a daga. (Kitaen: Metaphor)

natikag a daga

Naibaga ti natikag a daga a kasla daytoy ket mawaw a tao. AT: “ti damaga a daga” (Kitaen: Metaphor ken Personification)

Ibukbukkonto ti Espirituk kadagiti kaputotam

Sarsaritaen ni Yahweh ti panangitedda iti Espirituna kadagiti tattao a kasla danum ti Espirituna nga ibukbukbukna kadakuada. AT: “Ipaayko ti Espirituk kadagiti kaputotanyo” (Kitaen: Metaphor)

ti bendisionko kadagiti annakmo

AT: Ibukbukkonto ti pamendissionko kadagiti annakyo” wenno “Bendisionakto dagiti annakyo” (Kitaen: Ellipsis)

Agrusingdanto kadagiti ruruot, a kas kadagiti lidda nga adda kadagiti igid ti waig

Ti panagrang-ay dagiti Israelita ken ti panag-aduda ket naibaga a kasla mula a nagtubo gapu ta mapmapnek iti danum. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 44:5

mapanagananto iti nagan ni Jacob

“maysa pay a tao ti mangibaganto nga isuna ket kaputotan ni Jacob”

maawagan iti nagan ti Israel

“Awagannanto ti bagina a kaputotan ti Israel”

Isaiah 44:6

ti Mannubbotna

“Mannubbot ti Israel”

Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy a ragup ti sasao idiay Isaias 1:9.

Isaiah 44:7

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsao.

Siasino ti kas kaniak? Ibagana daytoy ken ipalawagna kaniak

Ar-aramaten ni Yahweh ti “rhetorical” a saludsod a mangiyunay-unay nga awan iti kas kenkuana. Mabalin nga ipatarus daytoy a saludsod a kas maysa a salaysay. AT: “No adda mangipagpagarup a maipada isuna kaniak, bay-anyo nga ipakdaarna” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 44:8

Adda pay kadi Dios malaksid kaniak?

Nangaramat manen ni Yahweh iti saludsod a mangiyunay-unay nga awanen ti sabali pay a Dios. Daytoy a rhetorical a saludsod ket mabalin nga ipatarus a kas maysa a salaysay. AT: “Awan ti Dios malaksid laeng kaniak.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Awanen ti sabali a Bato

Sarsaritaen ni Yahweh ti bagina a kasla maysa isuna a dakkel a bato a mabalin a pagkamangan dagiti tattao. Ti kayat a sawen daytoy ket addaan isuna iti pannakabalin a mangsalaknib kadagiti tattaona. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 44:9-10

Amin nga agar-aramid kadagiti didiosen ket awan serserbina

“dagiti didiosen a pakaay-aywanda ket awan serserbina”

saan a makakita dagiti saksida wenno awan ti maammoanda

Sarsaritaen ni Yahweh ti kinakurang ti pannakaawatda iti kinapudno a kaslada bulsek. AT: “dagiti agserserbi a kas saksi kadagitoy a didiosen ket kasla bulsek a tattao nga awan ti ammona” (Kitaen: Metaphor)

Siasino ti makaaramid iti maysa a didiosen wenno mangsukog iti didiosen nga awan serserbina?

Ar-aramaten ni Yahweh daytoy a saludsod a mangbabalaw kagiti agar-aramid iti didiosen. Mabalin nga ipatarus daytoy a saludsod a kas salaysay. AT: “Dagiti laeng maag a tattao ti agaramid iti didiosen wenno agdayaw iti didiosen nga awan serserbina.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 44:11

ket maibabainto

AT: “maibabainto” (Kitaen: Active wenno Passive)

Bay-am nga agkalinteganda amin

“Bay-am nga umasidegda amin kaniak”

agbuteng

"Agpigergerdanto.”

Isaiah 44:12

suksukogenna daytoy

“Panangkitikit iti didiosen” wenno “panangaramid iti didiosen”

Isaiah 44:13

babaen iti maysa a linia

Ti banag a pangporma iti ladawan ti didiosen iti kayo.

maysa a tisa

Daytoy ket natirad a banag a panguges iti kayo tapno makita ti agkitkitkit ti panggutedanna.

Isaiah 44:14

Mangpukan isuna kadagiti kayo

“Pukpukanen ti karpentero” wenno “pukpukanen ti agkitkitikit”

kayo a sedro

Maysa a natayag a kayo (Kitaen: Translate Unknowns)

Isaiah 44:15-17

Kalpasanna, aramaten daytoy ti maysa a tao

“ti tao a mangar-aramat iti kayo”

Isaiah 44:18

gapu ta bulsekda ken saanda a makakita

Sarsaritaen ni Yahweh dagiti saan a makaawat iti kinamaag a panagdayaw kadagiti didiosen a kaslada bulsek. (Kitaen: Metaphor)

gapu ta bulsekda ken saanda a makakita

Ditoy iladladawan ti “dagiti matada” ti sibubukel a kinatao. AT: “gapu ta bulsekda” (Kitaen: Synecdoche)

ken saan a makarikna dagiti pusoda

Nailadawan ditoy dagiti tattao babaen kadagiti “pusoda.” AT: “saanda a maawatan” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 44:19

Ita, rumbeng kadi nga aramidek dagiti dadduma a paset ti kayo iti maysa a banag a saan nga umno a pagdayawan?

Sarsaritaen ni Yahweh kadagiti tattao a nasken nga isaludsodda dagitoy a rhetorical a saludsod kadagiti bagbagida. Sakbayan daytoy a saludsod dagiti saan a napintas a sungbat ken iyunay-unayna no kasano kamaag ti maysa a tao a mangaramid kadagitoy a banbanag. Mabalin nga ipatarus dagitoy a saludsod a kas salaysay. AT: “Nasken a saanakon nga agaramid ita … ti nakaam-amak a pagrukbaban. Saanak a rumbeng nga agrukbab iti maysa a kayo.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 44:20

iyaw-awan isuna ti naallilaw a pusona

Iladladawan ti puso ti kaunggan ti tao. AT: “iyaw-awanna ti bagina gapu ta naallilaw isuna” (Kitaen: Metonymy)

Saanna a maisalakan ti bukodna

“Ti tao nga agdawdayaw kadagiti didiosen ket saanna a maisalakan ti bagina”

Isaiah 44:21-22

Jacob ken Israel

Ti dakdakamatenna daytoy ket dagiti tattao a kaputotan ni Jacob” AT: “dakayo a kaputotan ti Israel” (Kitaen: Metonymy and Doublet)

saanka a malipatan

AT: “Saankanto a lipatan” (Kitaen: Active ken Passive)

Inikkatko, a kasla maysa a napuskol nga ulep dagiti panagrebrebeldeyo, ken kasla maysa nga ulep, dagiti basbasolyo

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a salaysay. Inikkat ti Dios dagiti basbasolda a kas kapardas ken kalaka ti pannakaiyangin ti ulep. (Kitaen: Parallelism ken Simile)

kasla maysa nga ulep, dagiti basbasolyo

AT: “a kas iti ulep, pinunasko dagiti basbasolyo” (Kitaen: Ellipsis)

Isaiah 44:23

Agkantakayo, dakayo a langlangit … dayagna iti Israel

Sarsaritaen ditoy ni Isaias dagiti nadumaduma a kita ti parsua a kaslada tattao ken bilbilinenna ida nga agdayaw kenni Yahweh (Kitaen: Apostrophe ken Personification)

sika nga uneg ti daga

“sika a makin-uneg a paset ti daga.” Dagiti mabalin a kayatna sawen daytoy ket 1) dagiti nauneg a paset ti daga, kas koma kadagiti rukib, wenno 2) ti lugar nga ayan dagiti natay. (Kitaen: Merism)

Isaiah 44:24-25

Mannubbotyo

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy a sao idiay Isaias 41: 14.

a nangbukel kadakayo manipud iti aanakan

Sarsaritaen ni Yahweh ti pannakaparsua ti nasion ti Israel a kas iti panangparsparsuana iti maysa a maladaga iti aanakan ti inana. Kitaem no kasanom nga impatarus ti isu met laeng a ragup ti sasao idiay Isaias 44: 2. AT: “isuna a nangaramid kenka, a kas iti panangparsuak iti maladaga iti aanakan” (Kitaen: Metaphor)

a nangiyukrad kadagiti langit

Sarsaritaen ni Yahweh ti panangparsuana kadagiti langit a kasla lupot dagitoy nga inyukkradna. Kitaem no kasanom nga impatarus ti isu met laeng a ragup ti sasao idiay Isaias 42: 5. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 44:26-27

a mangtungtungpal kadagiti imbaga ti adipenna ken mangipatpatungpal kadagiti balakad dagiti mensaherona

Namindua nga imbaga ni Yahweh daytoy a mangiyunay-unay nga isuna laeng, ni Yahweh, ti mangipatpatungpal kadagiti padto. (Kitaen: Parallelism)

'Isunanto ti pagnaedanda

AT: “Agnaedto manen idiay dagiti tattao” (Kitaen: Active wenno Passive)

'Maipasdekdanto manen

AT: “Bangonento manen dagiti tattao dagitoy” (Kitaen: Active or Passive)

tarimaanekto dagiti nadadael a dissona

Ti dakdakamaten ti sao a “nadadael” ket dagiti nadadael a lugar. Ibagbaga ni Yahweh ti pannakaibangon manen dagitoy a kasla isuna ti mangibangon kadagitoy. AT: “Bangonekto manen dagiti dinadael dagiti sabali a nasion” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 44:28

Isuna ti pastorko

Sarsaritaen ni Yahweh ni Ciro nga agturay ken mangsalaknib kadagiti Israelita a kasla ni Ciro ti mangipaspastor kadakuada. (Kitaen: Metaphor)

Maibangon manen isuna

AT: “Ibangon manen dagiti tattao ti siudad” (Kitaen: Active ken Passive)

'Maipasdek manen dagiti pundasionmo

AT: “Dagiti tattao nga ikabilda dagiti pundasyon ” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 45

Isaiah 45:1

a kinibinko ti makannawan nga imana

Naibaga a ti panangtultulong ni Yahweh kenni Ciro ken ti panangpabalinna a naballigi ket kasla ig-iggananna ti makannawan nga imana ni Ciro.

Isaiah 45:2-3

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti panagsaona kenni Ciro.

patagek dagiti banbantay

Sarsaritaen ni Yahweh ti panangikatna kadagiti makalaped iti panagballigi ni Ciro a kasla patpatagenna dagiti kabanbantayan iti sangoananna. (Kitaen: Metaphor)

dagiti landok a balunetda

Dakdakamaten daytoy dagiti natatangken a landok iti bronse a ruangan.

tuktukkolekto dagiti landok a balunetda

Ti dakdakamaten ti sao a “kinasipnget” ditoy ket dagiti nalimed a disso. AT: “dagiti gameng kadagiti nasipnget a disso” wenno “dagiti gameng kadagiti nalimed a disso” (Kitaen: Abstract Nouns)

Isaiah 45:4-6

Jacob, ken ti Israel

Agpada a dagiti kaputotan ti Israel ti dakdakamaten daytoy. (Kitaen: Doublet ken Metonymy)

Ikkanka iti igam para iti gubat

Dagiti mabalin a kaipapananna daytoy ket 1) “Papigsaenka a makigubat” wenno 2) “Sanayenka a makigubat.”

manipud iti pagsingsingisingan ti init

AT: “manipud iti amin a lugar iti rabaw ti daga” (Kitaen: Merism)

Isaiah 45:7-8

Dakayo a langit, agtudokayo! Bay-an nga agtudo ti tangatang … tapno agrusing koma dayta a pannakaisalakan

Sarsaritaen ni Yahweh ti kinalintegna a maiyarig iti tudo nga agtintinnag iti rabaw ti daga, ken maiyarig ti kinalintegna ken panangisalakanna kadagiti mulmula nga agtubo iti rabaw ti daga. (See: Metaphor)

Isaiah 45:9

Maysa a banga kadagiti amin a banga iti daga

Sarsaritaen ni Yahweh ti bagina a kasla isuna ket maysa nga agdamdamili, ken ti maysa a makisupiat kenkuana ken dagiti dadduma a tattao ket kaslada amin pila a paso. AT: “maiyarig iti maysa a pidaso ti paso manipud kadagiti dadduma a pidaso ti paso a naiwarawara iti rabaw ti daga” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 45:10

Maysa a banga

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) “pila a paso” wenno 2) “maysa a paset ti nabuong a pila ti paso.”

Nasken kadi nga ibaga ti pila iti agdamdamili

Sinaludsod ni Yahweh daytoy a tapno tubngarenna dagiti makisupsuppiat kenkuana maipanggep kadagiti ar-aramidenna. AT: “Saan a rumbeng nga ibaga ti pila iti agdamdamili … iti daytoy!”’ (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 45:11

Asi pay ti agkuna iti maysa nga ama, 'Ania ti am-amaam, 'Ania ngay met ti ipaspasngaymo?'

Sarsaritaen ni Yahweh kadagiti makisupiat kenkuana a kasla saanda pay a naipasngay a makisupsupiat kenkuana maipanggep kadagiti ar-aramidenna.

'Ania ti am-amaam, 'Ania ngay met ti ipaspasngaymo?'

Ti saan a naiyanak a maladaga ket salsaludsodenna dagitoy a “rhetorical”a saludsod tapno ungtanna dagiti nagannakna gapu iti panangipasngayda kenkuana. Mabalin nga ipatarus daytoy a kas salaysay. AT: “Saan koma a sika ti nagbalin nga amak … Saandak koma lattan nga impasngay. “wenno “Saan nga umno ti panagbalinmo nga ama kaniak … Saan nga umno ti panangipasngaymo kaniak.” (Kitaen: Rhetorical Question)

kadagiti annakko

Maipapan daytoy kadagiti Israelita.

aramid dagiti imak

Ditoy, ti dakdakamaten ti sao a “dagiti ima” ket ni Yahweh. AT: “dagiti banbanag a naaramidko” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 45:12

Dagiti imak ti nangiyukrad

Ditoy, ti dakdakamaten ti sao a “dagiti ima” ket ni Yahweh. AT: “Siak ti” (Kitaen: Synecdoche)

ti nangiyukrad kadagiti langit

Sarsaritaen ni Yahweh ditoy ti panangparsuana kadagiti langit a kasla lupot nga inyukradna. Kitaem no kasanom nga impatarus ti isu met laeng a ragup ti sasao idiay Isaias 42:5.

Isaiah 45:13

ken patagekto dagiti amin a pagnaanna

Sarsartaen ni Yahweh ti panangikkatna kadagiti makalapped ken pagbalbalegianna ni Ciro a kasla ar-aramidenna a napatag a nasayaat a dalan a pagpagnaan ni Ciro. (Kitaen: Metaphor)

Bangonennanto ti suidadko

Maipapan daytoy iti Jerusalem.

saan a gapu iti bayad wenno pasuksok

Ditoy, dagiti sao a “ tangdan” ken “pasuksok” ket agpada ti kayatna a sawen. Saanto nga aramiden ni Ciro dagitoy a banbanag para iti bukodna a pagkuartaan. AT: “Saananto nga aramiden dagitoy a banbanag para iti kuarta” (Kitaen: Doublet)

Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga ipatarus daytoy a ragup ti sasao idiay Isaias 1:9.

Isaiah 45:14-15

maiyegdanto kenka "Dagiti urnong ti Egipto ken dagiti tagilako ti Etiopia agraman ti Sabeos, ken dagiti natatayag a tattao

AT: “Dagiti tattao ti Egipto, Kuarta ken dagiti nagtatayag a tattao ti Siba ket iyegdanto kenka dagiti urnongda ken dagiti ilaklakoda” (Kitaen: Active or Passive)

Dagiti urnong ti Egipto

“Dagiti ganansia ti Egipto”

Sabeos

Dagitoy dagiti tattao a naggapu iti nasion a Siba. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 45:16-17

saankanton a pulos a maibabain wenno mapabainan

Dagiti Israelita ti dakdakamatenna ditoy. Agpada ti kayat a sawen dagiti sasao a “maibabain” ken “naipababa.” AT: “Awanto a pulos ti mangibabain kadakayo” (Kitaen: Active wenno Passive ken Doublet)

Isaiah 45:18-19

saan a kas maysa a langalang

“saan a nagtalawan.” Nagtalawan a disso ti kayat a sawen ti sao a “langalang” ditoy.

ngem inaramidna daytoy a pagnaedan

AT: “ngem inaramidna daytoy tapno pagnaedan dagiti tattao daytoy” (Kitaen: Active wenno Passive)

Isaiah 45:20

dakayo a napagtalaw manipud kadagiti nasion

dagiti tattao a nagtalaw kadagiti pagtaenganda tapno saan ida a matiliw ken mapapatay dagiti kabusorda

Isaiah 45:21

Bay-am nga agmaymaysada

Dagiti tattao a nagtalaw manipud kadagiti nasion nga agday-dayaw kadagiti didiosen ti dakdakamatenna dagitoy.

Siasino ti nangipakita iti daytoy manipud idi un-unana? Siasino ti nangiwaragawag iti daytoy? Saan kadi a Siak, a ni Yahweh?

Ar-aramaten ni Yahweh dagitoy a saludsod tapno iyunay-unayna nga isuna ti nangibaga kadakuada a mapasamak dagitoy a banbanag. AT: “Ibagak kadakayo no siasino ti nangipakita iti daytoy iti nabayagen a panawen. Ibagak kadakayo no siasino ti nangipakdaar iti daytoy. Siak, a ni Yahweh,” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 45:22-23

Agsublikayo kaniak ket maisalakankayo

AT: “Agsublikayo kaniak ket isalakankayo” (Kitaen: Active ken Passive)

amin a pungto ti daga

Naibaga dagiti adayo unay a lugar a kasla dagitoy ket pungto ti daga. AT: “amin dagiti kakaadaywan a lugar iti rabaw ti daga”wenno “ti entero a daga” (Kitaen: Metaphor ken Merism)

amin a pungto ti daga

Ibagbagi daytoy a ragup ti sasao kadagiti tattao nga agnanaed iti “pungto ti daga.” AT: “dakayo nga agnanaed iti kakaadaywan a lugar iti rabaw ti daga” wenno “dakay amin nga agnanaed iti daga” (Kitaen: Metonymy)

Agparintumengto kaniak ti tunggal tumeng, agkarinto kaniak ti tunggal dila

Ibagbagi dagiti sasao a “tumeng” ken “dila” dagiti tattao. AT: “Agparintumengto amin a tattao iti sangngoanak, ken agkarinto amin a tattao” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 45:24-25

Kenni Yahweh, amin dagiti kaputotan ti Israel ket maibilangto a nalinteg;

Ditoy, ti sao a “maibilang a nalinteg”ket saanna a dakdakamaten ti panangpakawan ni Yahweh kadagiti basbasolda, ngem ketdi dakdakamatenna ti panangipaneknek ni Yahweh kadagiti nasion nga umno ti panagdaydayaw kenkuana ti Israel. AT: “Pagbalinen ni Yahweh a nalinteg dagiti amin a kaputotan ti Israel.” (Kitaen: Active ken

Isaiah 46

Isaiah 46:1-2

Agrukrukbab ni Bel, agdumdumog ni Nebo; aw-awiten dagiti ayup dagiti didiosenda … kadagiti nabannog nga ayup

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao a mangikarkarga kadagiti didiosen a da Bel ken Nebo iti maysa a karison a guyoden dagiti ayup a kasla dagitoy a didiosen ket “pinagdumogda” ken “pinagparintumengda.” Dagitoy ket agpada a pustura ti pannakaibabain. (Kitaen: Metaphor)

ni Bel … ni Nebo

Dagitoy dagiti kangrunaan a didiosen a daydayawen dagiti tattao a taga Babilonia. (Kitaen: How to Translate Names)

dagiti didiosenda

dagiti didiosen a nangibagbagi kada Bel ken Nebo

saanda a maispal dagiti ladawan

“Saan a maispal da Bel ken Nebo dagiti bukodda”

uray ti mismo a didiosen ket maitalaw a kas balud

Sarsaritaen ni Isaias dagiti tattao a mangaw-awit kadagitoy a didiosen a kasla dagiti palso a dios nga iladladawan dagitoy ket maitaltalaw a kas balud. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 46:3-4

Dumngegka kaniak

Ni Yahweh ti dakdakamatenna daytoy.

nga inay-aywanak sakbay pay a naipasngaykayo, naaywanan manipud aanakan

Sarsaritaen ni Yahweh ti nasion ti Israel a kasla dagitoy ket maysa tao, ken ti rugrugi ti nasion a kasla daytoy ket isu ti pannakaipasngay daytoy. (Kitaen: Metaphor)

nga inay-aywanak

Sarsaritaen ni Yahweh ti panangtulongna ken panangispalna kadagiti Israelita a kasla aw-awitena dagitoy. AT: “nga inawitko” (Kitaen: Metaphor ken Active wenno Passive)

uray lumakaykayo, ken uray no aguban dagiti bubuokyo aywanankayto

Sarsaritaen ni Yahweh ti panaglakay unay ti nasion nga Israel a kasla daytoy ket maysa a lakay a tao nga addaan iti uban. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 46:5-6

Siasino ti pangidiliganyo kaniak? Ken siasino ti kaas-aspingko, tapno mapagdinniligdakami?

Ar-aramaten ni Yahweh dagiti saludsod a mangiyunay-unay nga awan ti kas kenkuana. AT: “Awan ti mabalin a pangidiliganyo kaniak. Awan ti kas kaniak a pakaidiligak.” (Kitaen: Rhetorical Question)

tapno mapagdinniligdakami

AT: “tapno pagdinniligendakami”

Isaiah 46:7

Ibaklayda dagitoy

Ti dakdakamaten ti sao nga “isuda” ket dagiti tattao a mangar-aramid kadagiti didiosen ken ti sao a “daytoy” ket maipapan iti didiosen nga inaramidda.

Isaiah 46:8-9

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti panagsaona kadagiti tattaona.

Isaiah 46:10-11

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti panagsaona kadagiti tattaona.

Ipabpablaakko ti panungpalan manipud idi punganay, ken ti saan pay a napasamak

Naulit-ulit laeng ti kayat a sawen daytoy para ti pannakaiyunay-unay. AT: “Manipud pay iti punganay naibagakon ti panungpalan, ken inbagakon dagiti mapasamak sakbay pay a mapasamak dagitoy” (Kitaen: Parallelism ken Ellipsis)

Awagak ti tumatayab a tiltiliwen dagiti ayup manipud iti daya

Sarsaritaen ni Yahweh ni Ciro a kasla isuna ket maysa a nabileg a tumatayab. Kas iti napardas a panangtiliw ti tumatayab iti anupenna, kastanto met ngarud kapardas a lippasen ni Ciro ti panggep ni Yahweh a mangsakop kadagiti nasion. (Kitaen: Metaphor)

wen, naibagakon; ipatungpalko pay daytoy; adda panggepko, aramidek met daytoy.

Naulit-ulit ti kayat a sawen daytoy para ti pannakaiyunay-unayna. (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 46:12-13

a saan a mangar-aramid iti nalinteg

Sarsaritaen ni Yahweh ti kinasulpeng dagiti tattao nga agaramid iti dakes a kasda la nga adayu iti panangaramid kadagiti husto a banbanag. (Kitaen: Metaphor)

ken saan nga aguray ti panangisalakanko

Sarsaritaen ni Yahweh ti dandanin a panangisalakanna kadagiti tattaona a kasla ti panangisalakanna ket aguray tapno agtinay. AT: “Isalakankayo a dagus” (Kitaen: Personification ken Abstract Nouns)

Isaiah 47

Isaiah 47:1-2

Sapasap a Pakaammo

Iti daytoy a kapitulo, sarsaritaen ni Yahweh ti pannakadadael ti Babilonia a kasla daytoy ket maysa a reyna a naibabain. (Kitaen: Metaphor ken Personification)

agtugawka iti tapok, sika a berhen nga anak ti Babilonia; agtugawka iti daga nga awanan iti trono, sika nga anak a babai dagiti Kaldeos.

Dagitoy dua a ragup ti sasao ket agpada ti kayatna a sawen. Ti panagdalupisak iti tapok ket maysa a pagilasinan iti pannakaibabain. (Kitaen: Parallelism and Symbolic Action)

a berhen nga anak ti Babilonia … anak a babai dagiti Kaldeos

Agpada a ti siudad ti dakdakamaten dagitoy a ragup ti sasao, ti Babilonia ket naibaga a kasla anak a babai. A ti siudad ket maysa nga “anak a babai” a mangipakpakita a maay-ayo kenkuana dagiti tattao. (Kitaen: Metaphor)

nga awanan iti trono

Ti dakdakamaten ti “trono” ditoy ket ti pannakabalin nga agturay. AT: “no awan ti pannakabalin nga agturay” (Kitaen: Metonymy)

Saankan a maawagan a naemma ken nalapsat

AT: “Saandakan nga awagan dagiti tattao a nalapsat wenno napintas” (Kitaen: Active or Passive)

naemma ken nalapsat

Agpada ti kayat a sawen dagitoy dua a sasao. Iladawanda ti napintas ken agbibiag iti nabarayuboy. AT: “napintas unay” wenno “nabarayuboy unay” (Kitaen: Doublet)

Isaiah 47:3-5

Mainayon a Pakaammo ken palawag:

Yahweh a makisarita kadagiti tattao iti Babilonia a maipanggep iti pannakadadaelna a kasla maysa a reyna a naibabain. (Kitaen: Metaphor ken Personification)

Maiparangto ti kinalamolamom

AT: “Lamolamokanto” (Kitaen: Active ken Passive)

makitanto ti pannakaibabainmo

AT: “makitanto dagiti tattao ti pannakaibabainmo” wenno “makitanto dagiti tattao ti naselan a paset ti bagim” (Kitaen: Euphemism ken Active ken Passive)

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:24.

Nasantoan a Dios ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay Isaias 1:16.

anak a babai dagiti Caldeos

Dakdakamaten dagitoy a sasao ti siudad, naibaga ti Babilonia a kasla anak a babai. A ti siudad ket maysa nga “anak a babai” a mangipakpakita a maay-ayo kenkuana dagiti tattao a Caldeos. (Kitaen no kasanom nga impatarus daytoy idiay 47: 1 Metaphor)

a Reyna dagiti pagarian

Sarsaritaen ni Yahweh ti Babilonia a kas kabisera ti emperio ti Babilonia a kasla maysa daytoy a reyna a nagturay iti adu a pagarian. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 47:6-7

rinugitak ti tawidko

Sarsaritaen ni Yahweh dagiti Israelita nga isuda dagiti napateg a sanikuana a kasla isuda ti pamanana wenno tawidna. AT: “Rinugitak dagiti tattaok, a napapateg a sanikuak” (Kitaen: Metaphor)

inyawatko ida kenka

Ibagbagi ti sao nga “ima” ti pannakabalin ti Babilonia. AT: “Ikabilko ida iti turaymo” (Kitaen: Metonymy)

impakom iti nadagsen unay a sangol kadagiti lallakay

Sarsaritaen ni Yahweh ti panangparparigat dagiti taga-Babilonia kadagiti lallakay a tattao a kasla natratoda a kas ayup ken naipako dagitoy iti nadagsen a sangol. (Kitaen: Metaphor)

Saanmo nga impapuso dagitoy a banbanag

Sarsaritaen ni Yahweh iti panangamiris a nalaing iti maysa a banag a kasla ikabkabil dagitoy iti kaunggan. AT: “Saanyo nga inkankano dagitoy a banbanag” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 47:8-9

sika a mangay-ayat iti ragragsak

“dakayo a nabarayuboy.” Ti dakdakamatenna daytoy ket dagiti adu a pagragsakan nga inaramid dagiti tattao a taga Babilonia.

saanak a pulos nga agtugaw a kas balo … saankonto a pulos a mapadasan ti mapukawan kadagiti annak

Ti panangipagarup ti Babilonia a pulos a saan isuda a kabaelan a sakupen dagiti sabali a nasion ket naibaga a kasla isuna ket babai a saan a pulos a mabalo wenno matayan iti annak. (Kitaen: Metaphor)

saanak a pulos nga agtugaw a kas balo

“Saanakto a pulos a mabalo”

Ngem iti apagkanito iti maysa la nga aldaw

“iti dayta met laeng a tiempo”

Isaiah 47:10-11

kinunam iti pusom

Ti dakdakamaten ti sao a “puso” ditoy ket ti kaunggan ti maysa a tao. AT: “ibagam iti bagim” (Kitaen: Metonymy)

Agdissuorto kenka ti didigra

Sarsaritaen ni Yahweh ti didigra a kasla maysa daytoy a tao a mangsaksakop iti Babilonia. AT: “Lak-amenyonto ti didigra” (Kitaen: Metaphor)

Agdissuorto kenka iti pannakadadael

Sarsaritaen ni Yahweh ti pannakadadael ti Babilonia a kasla ti pannakadidigra ket maysa a banag a nagtinnag iti siudad. AT: “Malak-amyonto ti pannakadidigra” wenno “Dadaelennakayonto dagiti sabali” (Kitaen: Metaphor)

Killaatto nga umay kenka ti didigra

Sarsaritaen ni Yahweh ti pannakapadas ti Babilonia iti didigra a kasla maysa a tao ti didigra a mangkabkabil iti Babilonia. AT: “Malak-amyonto dagiti didigra” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 47:12-13

Itultuloymo ti panangsalamangkam nga imbalbalikasmo a pinatim manipud kinaubingmo … bareng no mapapanawmo ti didigra

Lalaisen ni Yahweh ti Babilonia babaen iti panangibagana iti daytoy nga ituloyna ti panagan-anitona tapno agtutuloy nga umadayo dagiti dakes a mapasamak, ngem ammona a saan a makatulong daytoy. (Kitaen: Irony)

Isaiah 47:14-15

kasladanto kadagiti garami ti naggapasan. Mauramto dagitoy

Idildilig ni Yahweh dagiti salamangkero ken managan-anito iti garami a dagus a mauram. Ti kayat a sawen daytoy ket ni Yahweh ti mangdadaelto kadakuada a kas kalaka iti pannakapuor kadagiti garami, ken tapno awanto ti gawayda a mangisalakan iti Babilonia. (Kitaen: Simile)

manipud iti apuy

Ti kayat a sawen ti sao nga “ima” ditoy ket pigsa. AT: “ti bileg ti puor” (Kitaen: Metonymy)

Awanto ti beggang a paginudoanda ken apuy a pagaginudoanda

Iyunay-unay ditoy ni Yahweh a makadadael daytoy nga apuy babaen iti panangisalaysay a saan a aramaten dagiti tattao a paginudoanda.

Isaiah 48

Isaiah 48:1-2

Denggenyo daytoy

Agsasao ni Yahweh. AT: “Dumngegkayo iti mensahek”

balay ni Jacob

Dakdakamaten ti sao a “balay” ditoy dagiti kaputotan ni Jacob. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

balay ni Jacob

Dakdakamaten ti sao a “balay” ditoy dagiti kaputotan ni Jacob. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

manipud iti kaputotan ti Juda

Iyunay-unay daytoy a ragup ti sasao nga isuda a mismo ti kaputotan ti Juda. AT: “Kaputotan ida ni Juda,” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

umaw-awagda iti Dios ti Israel

“umawag iti Dios ti Israel”

awaganda dagiti bagida

Dagiti Israelita ti dakdakamaten daytoy. AT: “Awaganyo dagiti bagiyo”

nasantoan a siudad

Dakdakamaten daytoy ti Jerusalem.

Yahweh a Mannakabalin-amin

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:01:09|1:9]].

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Isaiah 48:3-5

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

nagtaud dagitoy iti ngiwatko

AT: “Insaok dagitoy a bambanag” " (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

kas katangken ti landok ti piskel ti tengngedyo ken kasla bronse ti mugingyo

Inulit dagitoy dua a ragup ti sasao ti kapanunotan ti napalabas a ragup ti sasao a natangken unay ti ulo dagiti tattao ti kayatna a sawen. AT: “narigatkayo nga isuro ken nasukirkayo.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

naiwaragawagkon dagitoy a bambanag kadakayo idi; naipakaammokon kadakayo sakbay a napasamak dagitoy

isu met laeng a banag ti ibagbaga daytoy iti namindua tapno mangiyunay-unay. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Isaiah 48:6-7

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

saanyo kadi nga aklonen a pudno dagitoy nga imbagak?

Us-usaren ni Yahweh ti maysa a saludsod tapno ungtan dagiti Israelita iti saanda a panangaklun iti pudno a rumbeng a maammoanda. AT: “Ngem nasukirkayo ket saanyo nga aklonen ti pudno nga imbagak.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Isaiah 48:8

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

Saan idi a nailawlawag dagitoy a bambanag kadagiti lapayagyo

AT: “Ssaanko a pulos nga inlawlawag kadakayo dagitoy a bambanag idi” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublenegatives]])

sipud pay pannakaiyanakyo

Idi nagbalinda a maysa a nasion ti dakdakamaten ti “pannakayanak” ditoy. Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti kapada a ragup ti sasao idiay [[:ilo:bible:notes:isa:46:03|46:3]]. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Isaiah 48:9-11

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

Gapu iti pagimbagan ti naganko ket lappedak ti ungetko

AT: “Gapu iti pagimbagan ti reputasion itantanko ti ungetko.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

ken gapu iti dayawko ket saanko nga ituloy ti panangdadaelko kadakayo

Isu met laeng a banag ti kayat a sawen daytoy a paset ti ragup ti sasao nga adda kaipapananna a kas iti immuna a passet. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Kitaenyo, ginugorankayo, ngem saan a kas iti pirak; pinasin-awkayo iti hurno ti pakarigatan

Kas iti panangipuor ti tao iti pirak tapno ikkaten ti rugit, dinalusan ni Yahweh dagiti tattaona babaen iti panangparigatna kadakuada iti kasta unay. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

a kasano nga ipalubosko a maibabain ti naganko?

Agus-usar ni Yahweh iti saludsod tapno iyunay-unay a saanna a pulos nga itulok a maibabain ti nagana. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Isaiah 48:12-13

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

Jacob, ken Israel, nga inayabak

Dagiti Israelita ti dakamaten dagitoy dua sasao. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

siak ti umuna, ken siak met laeng ti maudi

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay[[:ilo:bible:notes:isa:44:06|44:6]].

Imak…makannawan nga imak

Ni Yahweh ti dakdakamaten ti sao nga “ima” ditoy. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

Ti pundasion iti daga

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:24:17|24:18]].

nangiyaplag kadagiti langit

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti isumet laeng a ragup ti sasao idiay [[:ilo:bible:notes:isa:42:05|42:5]].

no ayabak ida, sangsangkamaysada a tumakder

Ti panagtakder no agayab ni Yahweh ket “metaphor” a nakasagana nga agtulnog kenkuana. Sarsaritaen ni Yahweh ti daga ken dagiti langit a kasla makangngeg kenkuana ken agtungpaleda kenkuana. (Kitaen: Metaphor and Personification)

no ayabak ida

Dagiti mabalin a kayatna a sawen ket 1) “no ayabak ti daga ken dagiti langit” wenno 2) “ no ayabak dagiti bituen kadagiti langit.”

Isaiah 48:14-15

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita..

Siasino kadakayo ti nangiwaragawag kadagitoy a bambanag?

Agus-usar ni Yahweh ti maysa a salusod tapno iyunay-unayna a saan nga imbaga dagiti didiosen dagitoy a bambanag. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Aramidento ti kadua ni Yahweh ti gandatna iti Babilonia. Aramidennanto ti pagayatan ni Yahweh maibusor kadagiti Caldeo.

Agpada a banag ti kaipapanan dagitoy a “clause” ken nausar a pangiyunay-unay. Ni Cyrus, ti ari ti Persia ti dakdakamaten ti sao nga “ally” ditoy. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Gandatna

Panggep ni Yahweh

Siak,…ok… (nasaokon)

Naulit ti sao nga “siak” tapno pangiyunay-unay.

Isaiah 48:16

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

saanak a nagsao iti nalimed

AT: “Imbagak a nasayaat ken nalawag” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublenegatives]])

imbaonnak

Saan nga ammo no ti adipen ni Yahweh ti madakdakamat ditoy a “nak(imbaonnak),” mabalin a ni Isaiah wenno ni Cyrus wenno ti naikari a Mesias

Isaiah 48:17-18

Mannubbotyo…Diosyo

Dakdakamaten ti sao a “yo.” ditoy dagiti Israelita. (Kitaen: Forms of You)

Mannubbotyo

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:41:14|41:14]].

Santo ti Israel

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:01:04|1:4]].

Diosyo

Dakdakamaten ti sao a “yo” ditoy dagiti Israelita. (Kitaen: Forms of You)

a mangidaldalan kadakayo iti rumbeng a dalan a papananyo

Idildilig daytoy ti panangibagbaga ni Yahweh kadagiti tattao iti rumbeng nga aramidenda iti agpaspastor a mangidaldalan kadagiti karnerona iti umno a dalan. Kayat a sawen daytoy nga ay-aywanan ni Yahweh dagiti tattao ken kayatna nga aramidenda ti umno. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

No tinungpalyo dagiti bilbilinko

Iladladawan ni Yahweh ti maysa a banag idiay 48:18-19 a mabalin a napasamak koma ngem saan a napasamak. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_hypo]])

Ket nagayus koma a kasla karayan ti kapia ken panagrang-ayyo, ken kasla kadagiti dalluyon ti baybay ti pannakaisalakanyo

Nawadwad koma ti kapia ken seguridadda ti kayat a sawen dagitoy a dua. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Kasla kadagiti dalluyon ti baybay ti pannakaisalakanyo

AT: “kasla koma kadagiti dalluyon ti baybay ti panagayus ti pannakaisalakanyo” (Kitaen: Ellipsis)

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Isaiah 48:19

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti panangiladladawan iti “hypothetical situation” dagiti Israelita.

Kasla koma kaadu ti darat dagiti kaputotanyo, ken dagiti annak kadagiti aanakanyo ket kas kaadu dagiti binukel ti darat

Agpada ti kayat a sawen dagitoy nga ad-adu koma dagiti kaputotan dagiti tattao ngem iti mabalinda a bilangen. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

dagiti annak kadagiti aanakanyo

Sarsaritaen ni Yahweh a dagiti kaputotan ti Israelita a kasda la annak nga ipaspasngay ti nasion. (Kitaen: Metaphor)

saan koma a naputed wenno napukaw ti naganda

Saan koma a napukaw dagiti tattao ti reputasionda wenno ti pakasaritaan dagiti pamiliada. AT: “Saanko koma a masapul a dadaelen ida” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Isaiah 48:20

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Isaiah 48:21-22

Saanda a nauwaw...pimsuak ti danum

Dakdakamaten daytoy ti pakasaritaan dagiti Israelita idi inaywanan ni Yahweh ida bayat ti panagnaedda idiay disierto.

INVALID comprehension/isa/48

INVALID comprehension/isa/48

Isaiah 49

Isaiah 49:1-2

Dumngegkayo kaniak

Ti adipen ni Yahweh ti madakdakamat ditoy nga “ak(kaniak).”

dakayo nga isla

Dagiti tattao nga agnaed kadagiti isla ti dakdakamaten daytoy. AT: “Dakayo nga agnanaed kadagit isla” (Kitaem: Metonymy)

Inaramidna ti ngiwatko a kasla iti natadem a kampilan

Kayat a sawen daytoy nga adda bileg ti mensahena a mangisalakan ken mangdadael. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

inlemmengnak iti anniniwan ti imanana

Kayat a sawen daytoy a sinalakniban ni Yahweh ti adipenna ken pinagtalinaedna a nalimed ti panggepna. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]]).

inaramidnak a maysa a napasileng a pana; inlemmengnak iti tagubanna

inlemmengnak iti tagubannaKayat a sawen pay daytoy a sinalakniban ni Yahweh ti adipenna tapno nakasagana iti iraraut iti saan a mabayag ken pinagtalinaedna a nalimed ti panggepna. Ti pana ket maar-aramat a pangdarup iti maysa kabusor. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

inlemmengnak iti tagubanna

Ti panangsalaknib ni Yahweh iti adipenna ken panangpatalinaedna a nailimed ti panggepna ket naisao a kasla ni Yahweh ti nangidulin kenkuauna iti nailemmeng a pagikkan ti pana. (Kitaem: Metaphor)

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Isaiah 49:3-4

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ti adipen ni Yahweh ti agsasao.

Kinunana kaniak

“Kinuna ni Yahweh”

Sika ti adipenko

“Sika ti adipenko, nga aw-awagak ti Israel”

Uray no pinanunotko

Mangrugrugi nga agsao ditoy ti adipen. Dakdakamaten ti sao a “ko(panunotko) ti adipen ni Yaweh.”

Isaiah 49:5-6

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ti adipen ni Yahweh ti agsasao.

maummong iti Israel kenkuana

Maymaysa ti kaipapanan daytoy a ragup ti sasao a “ken maummong iti Israelita kenkuana” ken ti ragup ti sasao a “a mangisubli manen kenkuana ni Jacob.” AT: “tapno isubli dagiti Israelita kenkuana.” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

Napadayawanak iti imatang ni Yahweh

Ti kayat a sawen ti “imatang” ditoy ket ti kapanunotan ni Yahweh. AT: “Ibilbilangnak ni Yahweh a mararaem” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Pagbalinenkanto a silaw kadagiti Hentil

Ti kayat a sawen daytoy ket isunanto ti pakaigappuan tapno maawatan ken agrukbabda kenni Yahweh uray dagiti saan nga Israelita. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

agingga iti pungto ti daga

Naibaga dagiti lugar nga adayo unay a kasla kadagiti lugar nga adda kadagiti pungto ti daga. AT: “Dagiti amin a kaadayoan a lugar ti daga” wenno “iti entero a daga” (Kitaem: Metaphor ken Merism)

Isaiah 49:7

Mannubbot

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:41:14|41:14]].

adipen dagiti agtuturay

Ti adipen ni Yahweh ti dakdakamaten daytoy. AT: “ti maysa a tao a kinagura ken linaksid dagiti tattao kadagiti nasion” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Nasantoan ti Israel

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:01:04|1:4]].

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Isaiah 49:8

sungbatankanto

Dakdakamaten ti “ka(sungbatankanto)” ditoy ti adipen ni Yahweh.

Sungbatankanto iti kanito nga ikeddengko nga ipakita ti paborko, ken tulongankanto iti aldaw ti pannakaisalakan

(Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

ken itedkanto a maipaay a tulag kadagiti tattao

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti kapada a ragup ti sasao idiay [[:ilo:bible:notes:isa:42:05|42:6]].

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Isaiah 49:9

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao iti adipenna.

Agarabdanto iti igid dagiti dalan

Kayat a sawen daytoy a mawayawayaanto ken agbiagto a natalna dagiti naibalud a tattao. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Isaiah 49:10-11

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao

Saandanto

Dagiti tattao ti Dios ti madakdakamat ditoy.

ta idalanto ida ti mangngaasi kadakuada

Ibagbaga ni Yahweh ti bagina iti maika-tallo a tao. Ibagbagana a salsalakniban ken ay-aywananna dagiti tattaona a kasla isuna ti pastorda. AT: “Siak, nga addaan asi kadakuada…idalankonto ida” (Kitaem: First, Second, wenno Third Person ken Metaphor)

Ket pagbalinekto a dalan dagiti amin a bantayko, ken pagbalinekto a patad dagiti kalsadak

Kayat a sawen daytoy nga ikkaten ti Dios ti aniaman a makalapped iti panagsubli dagiti tattaona.

Isaiah 49:12-13

iti daga ti Sinim

Mabalin a maysa a rehion daytoy iti abagatan ti Egipto nga asideg ti Aswan. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:translate_names]])

Agkantakayo, O langlangit, ken agrag-okayo, O daga, agkantakayo, dakayo a bambantay!

Ibawbaw-ing ni Isaias ti imatangna kadagiti Israelita ket agsasao kadagiti langit daga ken bambantay a kasla tattao dagitoy. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_apostrophe]])

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Isaiah 49:14-15

Ngem kinuna ti Sion

Ti sao a “Sion” ket sabali pay a nagan ti Jerusalem. Ibagbaga ni Isaias ti siudad a kasla babai daytoy nga agrekreklamo a linipat isuna ni Yahweh, (Kitaem: Personification)

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Malipatan kadi ti babai ti maladagana, a paspasusoenna iti barukongna, no saanna a kaasian iti impasngayna nga anakna? Wen, mabalin a malipatanda, ngem saankayonto a malipatan

Agus-usar ni Yahweh iti maysa a saludsod tapno tulonganna dagiti tattaona a makaawat a saannanto ida a lipaten wenno isardeng ti panangaywanna kadakuada. AT: “Saan a malipatan ti maysa a babai ti anakna wenno agsardeng a mangaywan iti anakna a maladaga. Ngem, uray no naaramidna, saankayonto pulos a lipaten” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Isaiah 49:16-18

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a pakaammo

Itultuloy ni Yahwen ti agsasao iti Sion. (Kitaem: Personification)

inkitikitko ti naganmo kadagiti dakulapko

Ti kayat a sawen daytoy ket kanayon a pampanunoten ti Dios ti maipapan iti dayaw dagiti tattaona. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

adda a kanayon iti sangoanak dagiti padermo

Ibagbaga ni Yahweh a kanayon a pampanunotenna ti maipapan iti Sion a kas la adda a kanayon iti sangoanan ni Yahweh dagiti pader ti Sion. Ti sao a “pader” ket “metonym” para iti Siudad. AT: “Agtultuloy a pampanunotek dagiti padermo” wenno kanayonka a panpanunoten” (Kitaem: Metaphor and Metonymy)

Agdardaras nga agsubli dagiti annakmo

AT: “Agdardaras nga agsubli dagiti kaputotam a mangtarimaan iti siudadmo” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_explicit]])

Iti naganko

Daytoy ket wagas ti panagsapata.

pakaammo ni Yahweh

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay. [[:ilo:bible:notes:isa:14:21]].

awan dua-dua ngausaremto dagitoy a kasla alahas; isuotmontodagitoy, a kas iti maysa a nobia

Ti kayat a sawen daytoy ket papintasen ken paragsakento manen dagiti makasubli a kaputotan ti siudad ti Jerusalem. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 49:19-20

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a Pakaaamo

Itultuloy ni Yahwen ti agsasao iti Sion a kasla maysa a babai daytoy. (Kitaem: Personification)

Uray no naglangalang ken nabaybay-anka

Ti Kayat a sawen dagiti sasao a “naglangalang” ken “nabaybayan” ket kadawyan nga isu met laeng a banag ken iyunay-unayna a dinadael dagiti kabusor ti Sion ken awan imbatida. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:

tiempo ti pannakaulilak

Dakdakamaten daytoy ti tiempo a pannakaitalaw dagiti Israelita idiay Babilonia.

dagiti annakmo a naiyanak iti dayta a tiempo a pannakaulilak

AT: “Dagiti annak a naiyanak kabayatan ti pannakaitalawda” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Nailet unay daytoy a lugar para kadakami

Ti kayat a sawen daytoy ket umadunto dagiti tattao a saanto nga umanay ti siudad a pagnaedanda amin.

Isaiah 49:21

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a Pakaaamo

Itultuloy ni Yahwen ti agsasao iti Sion a kasla maysa a babai daytoy. (Kitaem: Personification)

Siasino ti nangipasngay kadagitoy nga ubbing para kaniak

Siasino ti nangipasngay kadagitoy nga ubbing para kaniak Agus-usar ti Sion iti saludsod a mangiyunay-unay ti pannakakellaatna a nagadun ti annakna. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Naulilaak iti annak ken saanakon a makaanak, napagtalaw ken naisina

Iladladawan ti Sion ti bagina a kasla babai a saanen a maaddaan pay ti anak. Ibagbagana ti gapu ti nakakellaatanna. (Kitaem: Metaphor)

Naulilaak iti annak ken saanakon a makaanak

Nagladingitak kadagiti natay nga annakko ken saanen a maaddaanpay”

napagtalaw ken naisina

‘Napatalawak, awan asawak”

Siasino ti nangpadakkel kadagitoy nga ubbing? Kitaem, nabatiak nga agmaymaysa; sadino ti naggapuan dagitoy

Agus-usar manen ti Sion iti saludsod tapno maiyunay-unay ti pannakakellaatna. AT: “Kitaem nabatiak nga agmaymaysa; ita umay amin dagitoy nga ub-ubbing a saanko a pinadakkel.” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Isaiah 49:22

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a pakaammo

Agtultuloy nga agsasao ni Yahweh ti Sion a kasla maysa a babai daytoy. Ipalpalawagna no kasano a naaddaan iti adu nga annak. (Kitaem: Personification)

Ingatokto ti imak kadagiti nasion; ingatokto ti banderak a pagillasinan dagiti tattao

Maymaysa a banag ti kayat a sawen dagitoy a “clause” ken napagtipon a panangiyunay-unay. AT: “Ayabakto dagiti tattao kadagiti nasion” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:

dagiti annakmo a lallaki…babbai

Dakdakamaten daytoy dagiti Israelita nga agsublinto manipud iti pannakaitalaw.

Ubbaendanto nga iyeg dagiti annakmo a lallaki ken sallabayendanto dagiti annakmo a babbai

Ibagbaga ni Yahweh a dagiti tattao nga agnaedto iti Jerusalem a kasla da la annak ti siudad. Ibagbagana pay a tultulongan dagiti tattao kadagiti sabali a nasion dagiti Israelita tapno makasubli iti Jerusalem a kasdalla aw-awiten dagiti Israelita. (Kitaem: Metaphor)

Isaiah 49:23

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahwen ti agsasao iti Sion a kasla maysa a babai daytoy. (Kitaem: Personification)

Dagitinto ari ti pannakaamam, ken dagitinto reynada ti mangaywan kenka

AT: “Dagiti ari ken dagiti reyna manipud kadagiti nasion ti mangaywanto kenka ken dagiti annakmo”

agkurnodanto kenka a nakadekket ti rupada iti daga ket dilpatandanto ti tapok kadagiti sakam

Dagitoy a ragup ti sasao ket mangiladawan kadagiti tignay nga us-usaren dagiti tattao tapno iyebkas ti naan-anay a panagtulnog iti amo.

dilpatan ti tapok kadagiti sakam

Iti dayta a tiempo, agpakleb dagiti tattao iti daga tapno ipakita ti panagtulnogda iti maysa nga ari. Pakakitaan daytoy nga agpakumbabanto dagiti ari ken dagiti reyna ken agraem iti Sion.

saanto a maibabain

AT: “Saanakto a maibabain” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

Isaiah 49:24-25

Sapasap a Pakaaamo

Itultuloy ni Yahwen ti agsasao iti Sion a kasla maysa a babai daytoy. (Kitaem: Personification)

Sinamsam

napapateg a bambanag nga innalada kadagiti naabak iti gubat

Maala kadi dagiti sinamsam kadagiti mannakigubat, wenno maispal kadi dagiti balud manipud iti nauyong nga agturay

Agus-usar ni Isaias kadagiti saludsod tapno maiyunay-unay a saan a maala ti tao ti aniaman manipud iti maingel a soldado wenno ari. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

maalanto dagiti balud manipud kadagiti mannakigubat ken maispalto ti sinamsam

“Alaekto dagiti balud kadagiti mannakigubat, ken isublikto dagiti sinamsam” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

dagiti kabusoryo…dagiti annakyo

Ti siudad ti Sion ti madakdakkamat ditoy a kasla tao nga adda kabusorna ken dagiti tattao nga agnaed iti Sion dagiti annakna. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_personification]])

Isaiah 49:26

INVALID comprehension/isa/49

INVALID comprehension/isa/49

Sapasap a Pakaaamo

Itultuloy ni Yahwen ti agsasao iti Sion a kasla maysa a tao daytoy. (Kitaem: Personification)

Ket pakanekto iti bukodda a lasag dagiti mangparparigat kenka

Kayat a sawen daytoy a pagrarangetento ni Yahweh dagiti taga-Babilona iti tunggal maysa. Tumipon pay dagiti sumagmamano kadagiti kabusor ti Babilonia nga adda iti ruar tapno maparmek dagiti taga Babilonia. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

ken mabartekdanto iti bukodda a dara, a kasla arak daytoy

Kayat a sawen daytoy a pagpipinnatayento ni Yahweh dagiti kabusor ti Israel ken adunto ti dara nga agasayasay ken pakaragsakanto daytoy dagiti Israelita. (Kitaem: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 50

Isaiah 50:1

Sadino ti ayan ti kasuratan iti panagsina a mangipakita nga insinak ti inayo?

Agus usar ni Yahweh iti saludsod a mangiyunay-unay. Dakdakamaten ti “ina” ditoy ti siudad ti Sion. Kayat a sawen daytoy a saan a pinatalaw ni Yahweh dagiti tattao ti Sion a kasla iti lalaki a mangngeddeng nga isinana ti asawana. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Ken siasino dagiti nakautangak ti nagilakoak kadakayo?

Agus-usar ni Yahweh iti saludsod a mangiyunay-unay. Kayat a sawen daytoy a saan nga impatagabu ni Yahweh dagiti tattaona a kasla iti maysa a lalaki a mangilaklako kadagiti annakna tapno pagbayadna kadagiti utangna.

nailakokayo gapu kadagiti basbasolyo, ken gapu iti kinasukiryo, napatalaw ti inayo

AT: “Pinatalawkayo gapu ta nagtultuloykayo a nagbasol ken nagrebelde kaniak.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

Isaiah 50:2-3

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

Sapasap a Pakammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

Apay nga awan tao idi napanak sadiay? Apay nga awan simmungbat idi immawagak?

Agus-usar ni Yahweh iti saludsod a mangiyunay-unay a napatalaw dagiti tattao gapu ta saanda nga ipangag isuna, saan a gapu ta saanna a kayat nga isalakan ida. AT: “Idi immayak kadakayo addakayo koma sadiay, ngem awankayo. Idi immawagak kadakayo, simmungbatkayo koma, ngem saanyo nga inaramid.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]] wenno “Idi immayak a makisao kadakayo, saankayo a simmungbat kaniak” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Ababa kadi unay ti imak a mangsubbot kadakayo?

Agus-usar ni Yahweh iti agpada a saludsod a mangtubngar kadagiti tattao iti panamatida a saanna a kabaelan nga ispalen ida. AT: “Pudno a saan nga ababa unay ti imak a mangsubbot kadakayo ken adda pannakabalinko a mangisalakan kadakayo!” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]]) wenno “Nalawag nga adda pannakabalinko a mangispal kadakayo manipud kadagiti kabusoryo.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

Kawesak iti kinasipnget ti tangatang; kalubak daytoy iti nakersang a lupot.

Kayat a sawen daytoy nga adda pannakabalin ni Yahweh a mangpasipnget ti tangatang. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Isaiah 50:4

Sapasap a Pakammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

Inikkannak ti Apo a Yahweh iti dila a kas maysa kadagiti nasuroan

Dakdakamaten ti “siak” ditoy ti adipen ni Yahweh. Dakdakamaten ti “dila” ditoy ti panagsao. AT: “Inikkannak iti kabaelan ni Apo a Yahweh nga agsao a kasla masirib a nasuroan” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

ririingenna dagiti lapayagko a dumngeg a kas kadagiti nasursurroan

Dakdakamaten ti sao a “lapayagko” ti adipen ni Yahweh. Kayat a sawen daytoy a dumdumngeg ti adipen kenni Yahweh iti wagas a dumdumngeg ti sursuroan iti mangisursuro. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

Isaiah 50:5-6

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

Sapasap a Pakammo

Itultuloy ti adipen ni Yahweh ti agsasao.

nanglukat kadagiti lapayagko

AT: “Inikkannak ti kabaelan a denggen isuna nga agsasao”

ken saanak a nagsukir, saanak a timmalikud

AT: “ket tinungpalko ti imbagana”

saanko nga inlenged ti rupak manipud iti pannakaibabain ken pannakatuptupra

AT: “Intedko ti bagik kadagiti nanglais ken nangtupra kaniak” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

Isaiah 50:7

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

Sapasap a Pakammo

Itultuloy ti adipen ni Yahweh ti agsasao.

saanak ngarud a naibabain

Uray no naidadanes ti adipen, adda isuna iti pagayatan ni Yahweh ket saanak a mabainan.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

ta ammok a saandakto a maibabain

Kumitkita ti adipen iti masakbayan nga addaan kinatalged iti ayab ni Yahweh. AT: “ta ammok a saan a kabaelan dagiti kabusorko ti mangibabain kaniak”

Isaiah 50:8-9

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

Sapasap a Pakammo

Itultuloy ti adipen ni Yahweh ti agsasao.

Siasino ti sumupiat kaniak?...Siasino ti mangakusar kaniak?...Siasino ti mangipakaaamo a nagbasolak?

Agus-usar ti adipen kadagiti saludsod a mangiyunay unay nga awan makapaneknek iti sangoanan ti Dios nga adda inaramidna a biddut. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Siasino ti mangipakaamo a nagbasolak?

Agus-usar iti saludsod ti adipen tapno mapaneknekan nga awan ti makaibaga a nagbasol isuna. AT: “Awan ti makaibaga a nagbasolak.” (Kitaen: Rhetorical Question)

rumukopdanto a kasla lupot; kanento ida ti buot

Kayat a sawen daytoy nga ikkatento ti Dios dagiti mangpabpabasol iti adipenna. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 50:10

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

Sapasap a Pakammo

Itultuloy ti adipen ti agsasao kadagiti Israelita.

Sapasap a Pakammo

Atultuloy nga agsasao ti adipen ni Yahweh kadagiti Israelita.

Isaiah 50:11

Kitaenyo, dakayo amin a mangpasgedl…kadagiti gil-ayab ti pinasgedanyo

Itultuloy ni Isaias ti agsasao ditoy para iti Dios. Madakdakamat ditoy dagiti tattao iti kasipngetan nga agbibiag segun iti bukodda a “silaw,” dayta ket, babaen iti bukodda a pannakaammo, imbes nga agtulnog iti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Daytoy ti maawatyo kaniak; agiddakayonto ti disso ti saem

Dakdakamaten ditoy ti sao nga “agidda” ti ipapatay. AT: “Matayka iti nakaro a panagsagaba.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_euphemism]])

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

Isaiah 51

Isaiah 51:1

Dumngegkayo kaniak

Ni Yahweh ti agsasao ditoy.

Kitaenyo ti dakkel a bato…ken ti abut

Kumita iti maysa a banag a mangibagbagi ti panangpanunotyo iti daytoy. AT: “panunoten ti maipapan iti bato…ken ti abut” (Kitaen: Metaphor)

Kitaenyo ti dakkel a bato a nangtippinganda kadakayo ken ti abut a nangkalianda kadakayo

Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao. Dakdakamaten daytoy ti maysa a tao a nangtipping iti babbabassit a batbato manipud iti maysa a dakkel a bato a mausar iti pasdek. Iyas-asping ti Dios daytoy kada Abraham ken Sara a pinagbalinna a maysa a nasion ti Israel. AT: “Panunotenyo ti maipapan kadagiti kapuonanyo a kasla bato a nangtippingak kadakayo ken pinagbalinko a maysa a nasion.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Isaiah 51:2

INVALID comprehension/isa/50

INVALID comprehension/isa/50

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti panagsao kadagiti Israelita.

Abraham...Sara

Kaputotan da Abraham ken Sarah dagiti tattao ti Israel ken saanda a pudno nga annak ti linaon daytoy. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_explicit]])

maymaysana isuna idi inayabak

Idi awan pay annakna ti kayat a sawen daytoy. Mabalin nga ibaga a nalawag daytoy. AT: “idi awan annakna” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

pinaaduk isuna

Ibagbaga ti Dios dagiti kaputotan ni Abraham nga adu a kas adu ni Abraham. AT: “pinaaduna dagiti kaputonanna” wenno “pinagbalinna nga adu dagiti kaputotanna. (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 51:3

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

liwliwaento ni Yahweh ti Sion

AT: “Liwliwaento ni Yahweh dagiti tattao ti Sion” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

liwliwaennanto dagiti amin langalang a lugar iti daytoy

Dagiti tattao nga agnanaed kadagiti langalang a disso ti ibagbagi ti “langalang” AT: “liwliwaennanto dagiti tattao nga agnanaed kadagiti langalang a lugar daytoy” (Kitaen: Metonymy)

langalang a lugar daytoy…dagiti let-angna…dagiti patad a disiertona

Ti Sion ti madakdakamat ditoy a “daytoy.” Masansan a maibaga a kasla babae dagiti siudad. (Kitaen: Personification)

lanaglang a lugar

dagiti nadadael a luglugar

inaramidna a kasla Eden ti let-ang daytoy ken kasla minuyongan ni Yahweh dagiti patad a disiertona iti igid ti tanap ti Karayan Jordan

Maymaysa a banag ti kadawyan a kaipapanan dagitoy dua a ragup ti sasao. Kayat a sawen daytoy nga isublinto ti Dios ti pintas ken ragsak dagiti langalang a luglugar. Kasta met iti padto, a mapasamakto dagiti pagteng iti masakbayan a masansan a nailadawan kadagiti dadduma a banag iti napalabas. Iyunay-unay daytoy a awan duadua a mapasamakto. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]] ken [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

kinarag-o ken kinaragsak ti masarakanto iti daytoy

AT: “Addanto manen ti rag-o ken ragsak iti Sion” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

Isaiah 51:4-5

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Sapasap a Pakaammo

Agsasao ni Yahweh kadagiti Israelita.

Ipangagdak koma, tattaok; ken dumngegkayo kaniak, tattaok

Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao. Agkaduada a mangpabileg iti bilin a dumngeg. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

pagbalinekto a silaw ti hustisiak kadagiti nasion

Kayat a sawen daytoy a maawatan ken agtulnog dagiti tattao kadagiti nasion iti linteg ti Dios. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Asideg ti kinalintegko

Kayat a sawen daytoy a tungpalento ti Dios dagiti karina kadagiti Israelita iti saan a mabayag.

rumuarto ti panangisalakanko

Sarsaritaen ti Dios a ti panangisalakan kadagiti tattao a kasla banag a rumuar a mapan kadakuada. AT: “Isalakankonto dagiti tattao” (Kitaen: Metaphor)

ukomento ti takkiagko dagiti nasion

Ibagbagi ti takiag ti Dios ti pannakabalinna, ken ti panangukom ket ibagbagi ti panagturayna. AT: “Iturayakto dagiti nasion babaen iti pannakabalinko” (Kitaen: Metonymy)

dagiti isla

Dakdakamaten daytoy dagiti kaadayoan a daga. AT: “dagiti daga iti ballasiw ti baybay.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

takkiagko

Dakdakamaten ti “takiag” ditoy ti pannakabalin ni Yahweh. (See: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Isaiah 51:6

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti panagsasao kadagiti Israelita.

Tumangadkayo iti tangatang

Ibagbagi ti panagtangad ti panangkita iti maysa a banag iti ngato. AT: “tumangadka iti tangatang” (Kitaen: Metaphor)

kasla asuk…kasla lupot…kasla kadagiti ngilaw

Dakdakamaten amin dagitoy dagiti banbanag a nalaka ken dagus nga agpukaw wenno agbalin nga awan serserbina. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

agtultuloyto ti panangisalakanko iti agnanayon

Ibagbagi ti “kinalinteg” ti Dios ditoy ti panagturayna a sililinteg. AT: “saanto nga agpatingga ti nalinteg a panagturayko” wenno “agturayak a sililinteg iti agnanayon” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 51:7-8

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti panagsasao kadagiti Israelita.

nga adda iti pusona ti lintegko

Ti kaada ti linteg ti Dios iti puso ket ibagbagina ti pannangammo kadagiti linteg ti Dios ken panagtarigagay a tungpalen daytoy. AT: “dagiti makaammo ken agraem iti lintegko” (Kitaen: Metaphor)

wenno mapaay ti pusoyo kadagiti panangirurumenda

AT: “ket saanmo a pukawen ti turedmo no pasakitandaka” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

Ta kanento ida ti buot a kas iti pannangan ti buot iti lupot; ken kanento isuda ti igges a kas pannangan ti igges iti lalat

Kayat a sawen daytoy a nalabit nga in-inutento ngem awan duadua a dadaelen ti Dios dagiti manglais kadagiti tattaona. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Isaiah 51:9-10

Agriingka, agriingka

Naulit dagitoy a sasao tapno iyunay-unay ken ipakita ti panagdaras, tapno riingen dagiti Israelita, saan a literal a riingen ida iti pannaturog. Saan a nalawag no siasino ti agsasao. Mabalin a dagiti Israelita, ni Isaias, wenno ti adipen.

Agriingka, agriingka, ikawesmo ti kinabileg, ti takiag ni Yahweh

Kidkiddawen dagiti tattao ti takkiag ni Yawen a dagus a tumulong kadakuada a kasla tao ti takkiagna. AT: “Agriingka, agriingka, Yahweh, ket kawesam ti takkiagmo iti kinabilegmo” (Kitaen: Personification)

ikawesmo ti kinabileg

AT: “ipakitam ti kinabilegmo” (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

takkiag ni Yahweh

Ipakpakaasi ti agsasao iti takkiag ni Yahweh, a mangibagbagi iti pannakabalinna.AT: “Mannakabalin a Yahweh” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

Saan kadi a sika ti nangrumek iti al-alia ti baybay, sika ti nangduyok iti Dragon?

Agus-usar ti agsasao iti saludsod tapno iyunay-unay ti pannakabalin ni Yahwen a mangaramid kadagiti naisangsangayan a banbanag. (See: INVALID translate/figs-rquestion)

ti narungsot nga apup iti baybay…iti dragon

Maymaysa a banag ti kayat a sawen dagitoy. Dakdakamatenda ni Rahab, maysa a “mythological” nga uleg nga agnanaed iti baybay, a mabalin nga isimsimbolona ti nasion ti Egipto, wenno mabalin nga isimsimbolona daytoy ti dakes ken riribuk.

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Saan kadi a pinaatiannam ti baybay…tapno lumasat dagiti nasubbot?

Agus-usar manen ti agsasao kadagiti saludsod tapno iyunay-unay ti pannakabalin ni Yahweh a mangaramid kadagiti naisangsangayan a banbanag. Dakdakamaten daytoy ti pananggudua ni Yahweh iti nalabbaga a baybay tapno makaballasiw dagiti Israelita ken makalibas iti armada ti Egipto.

Isaiah 51:11

Sapasap a Pakaammo

Kapada unay daytoy diay Isaias 35:10

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

dagiti sinubbot ni Yahweh…pumanawto

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti kapada a ragup ti sasao idiay [[:ilo:bible:notes:isa:35:10|35:10]].

agnanayon a kinaragsak kadagiti uloda

Ar-aramaten daytoy ti ulo ti maysa tao a kayatna a sawen ti tao a mismo. AT: “agrag-odanto iti agnanayon” (Kitaen: Synecdoche)

kinnaragsak ken rag-o…liday ken ladingit

Agpada ti kayat a sawen dagiti sasao a “kinaragsak” ken “rag-o,” a kas iti “liday” ken “ladingit.” Agkakaduada a mangiyunay-unay iti nalabes a rikna. (Kitaen: Doublet)

pumanawto ti liday ken ladingit

Sarsaritaen daytoy dagiti tattao a saanton nga agliday ken agladingit babaen iti panangibaga kadagitoy a rikna a kasdala makaadayo. AT: “Saandanto nga agliday ken agladingit”

Isaiah 51:12

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti panagsasao kadagiti Israelita.

Siak, siak

Naulit daytoy a sao tapno mangiyunay-unay.

Apay a kabutengyo dagiti tattao

AT: “Saankayo nga agbuteng kadagiti tattao” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

a naaraamid a kas iti ruot

Kayat a sawen daytoy nga agbiag ti tao ken mabiit a matay a kasla ruot. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 51:13

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti panagsasao kadagiti Israelita.

Apay a linipatyo ni Yahweh

Agus-usar ni Yahweh iti saludsod tapno iyunay-unay a rumbeng a saanda a lipaten ni Yahweh. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

Namarsua

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:17:06|17:7]].

nagiyukkrad kadagiti langlangit

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti kapada daytoy a ragup ti sasao idiay [[:ilo:bible:notes:isa:40:21|40:22]].

kadagiti pundasion ti daga

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay. [[:ilo:bible:notes:isa:24:17|24:18]].

Sadino ti ayan ti kinarungsot ti mangparparigat?

Agus-usar ni Yahweh iti saludsod tapno iyunay-unay a saan a rumbeng nga agbuteng dagiti tattao kadagiti agtarigagay a mangparigat kadakuada. Saandanton a maparigat.

Isaiah 51:14-15

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti panagsao kadagiti Israelita.

ti naibalud

Dakdakamaten daytoy dagiti Israelita a balud ken napilit nga agtrabaho para kadagiti taga-Babilonia.

ti abut

Dakdakamaten daytoy ti “Sheol.” AT: “ti abut ti “Sheol”” wenno “ti tanem”

agkurang ti tinapayna

AT: “wenno agkurangto isuna iti makan”

a mangkibkibur ti baybay

Sarsaritaen daytoy ni Yahweh a pagkutienna ti baybay ken mangipangato ken mangipababa kadagiti dalluyon a kasla kiwkiwarenna ti baybay a kas maysa a tao a mangkiwar ti linaon ti malukong babaen iti maysa a dakkel a kutsara. AT: “siasino ti mangpakibur ti baybay” wenno “siasino ti mangpangato ken mangpapababa kadagiti dalluyon ti baybay” (Kitaen: Metaphor)

agdaranudor dagiti dalluyonna

Napigsa ti daranudor, napigsa nga uni ti maysa a sibibiag, a kas iti oso wenno leon. Nailadawan ditoy dagiti dalluyon a makaaramid iti napigsa nga uni. AT: “agdalluyon ti napigsa” (Kitaen: Personification)

Mannakabalin-amin

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay [[:ilo:bible:notes:isa:01:09|1:9]].

Isaiah 51:16

Inkabilko dagiti sasaok iti ngiwatmo

Ni Yaweh ti agsasao ditoy a kasasaona ti adipenna, AT: “Imbagak kenka ti ibagam”(Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

linengedanka iti anniniwan ti imak

AT: “ket pinagtalinaednaka a natalged ti pannakabalinko”

tapno maimulak dagiti langlangit

Isumet laeng ti kayat a sawen daytoy a kas iti “nangyukrad ti langit.” Iyunay-unay daytoyditoy ti pannakabalin ti Dios a mangisubli iti sigud a kasasaad dagiti langit iti masakbayan. Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti kapada a ragup ti sasao idiay [[:ilo:bible:notes:isa:40:21|40:22]].

insaadko dagiti pundasion ti daga

Iyunay-unay daytoy ti pannakabalin ti Dios a mangisubli iti sigud a kasasaad ti daga iti masakbayan. Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti kapada a ragup ti sasao idiay [[:ilo:bible:notes:isa:24:17|24:18]].

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Isaiah 51:17-18

Agriingka, agriingka, tumakderka, Jerusalem

Iyunay-unay ti pannakaulit ti sao nga “agriingka” ti dagus a pannakaawag tapno bumangon ti Israelita. Saan a literal a riingenna ida manipud gagangay iti pannakaturog. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_apostrophe]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

sika nga imminum iti malukong ti pungtot ni Yahweh manipud iti imana

Idildilig daytoy dagiti Israelita a naglak-am iti naan-anay a nga unget ti Dios ken panangdusa iti tao nga imminum iti amin nga arak iti mallukong.

ti malukong ti makapadiwerdiwer

Idildilig daytoy dagiti Israelita, a naglak-am iti naan-anay a panangdusa ni Yahweh iti manginum iti arak a maitublak ken mapakleb. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

Awan ti uray maysa kadagiti amin nga annakna…ti mangkibin kenkuana

Maymaysa a banag ti kayat a sawen dagitoy dua a “clause.” Iladladawan ni Yahweh ti siudad ti Jerusalem a kasla daytoy a maysa nga ina ken annakna dagiti tattao. Awan ti nabati nga annak ti ditoy a tumulong iti inada. Iyunay-unay daytoy ti kinaawan gaway dagiti tattao kalpasan ti panangdusa ti Dios kadakuada. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]])

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Isaiah 51:19-20

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti panagsasao kadagiti Israelita.

siasino ti makipagladingit kenka?...Siasino ti mangliwliwa kenka?

Agus-usar ni Isaias iti saludsod tapno iyunay-unay nga ita ket awanen ti makipagsangit kadakuada wenno mangliwliwa kadakuada. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

dagitoy a dua a riribuk

Dakdakamaten dagiti dua a riribuk dagiti sumaganad a ragup ti sasao: “naglangalang ken pannannakadadael” ken “panagbisin ken ti kampilan”

panaglangalang ken pannakadadael

“imbati dagiti kabusormo ti siudad mo nga awan nagianna ken nadadael”

ti bisin ken ti kampilan

“ken adu kadakayo ti natay iti bisin ken gubat”

napasagda kadagiti suli ti dalan

Iti sapasap daytoy. Adu nga annak ti maidasayto kadagiti kalsada, ngen saanna nga ibaga nga iti tunggal suli ti kalsada. AT: “naidasayda iti kalsada” (Kitaen: Hyperbole and Generalization)

kasla ugsa a nasiloan

Kayat a sawen daytoy a naan-anay nga awan gaway dagiti annakda a kasla iti ayup nga adda iti palab-og. (See: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Ugsa

Maysa nga ayup nga addaan kadagiti sara a makataray iti napartak unay. (See: [[:ilo:ta:vol1:translate:translate_unknown]])

napnoanda iti pungtot ni Yahweh, ti panangtubngar ti Diosmo

Dakdakamaten ti “unget ni Yahweh” ti panagdusa ni Yahweh kadagiti tattaona gapu iti pungtotna kadakuada. Sarsaritaen daytoy dagiti tattao a nadusa iti kasta unay a kasla da la napnoan iti pungtot ni Yahweh. Kasta met a mabalin nga isurat ti sao a “panangtubngar” a kas iti “verb” AT: “Dinusa ida ni Yahweh iti kasta unay gapu ta nakaunget isuna kadakuada ket tinubngarna ida” (Kitaen: Metaphor ken Abstract Nouns)

Isaiah 51:21-22

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti panagsasao kadagiti Israelita.

sika a naparigat ken nabartek

Agus-usar ni Yahweh ditoy ti “maysa” a sao tapno mangdakamat kadagiti amin a naparigat a tattao. AT: “pinarigatyo dagiti tattao ken binartekyo dagiti tattao” (Kitaen: Synecdoche)

nabartek ngem saan a gapu ta nabartek iti arak

Sarsaritaen daytoy dagiti tattao a kasla nabartek gapu ta agsagsagabada a kaslada la nabartek gapu iti panangpilit kadakuada nga inumen ti malukong ti unget ni Yahweh. AT: “Dakayo a nabartek manipud iti panaginum ti arak iti malukong ti unget ni Yahweh” wenno “dakayo kasla nabartek, gapu ta nagsagabakayo iti kasta unay” (Kitaen: Metaphor ken Assumed Knowledge ken Implicit Information)

Kitaem, innalakon ti kopa ti makapadiwerdiwer manipud iti imam

Kayat a sawen daytoy nga isardeng ni Yahweh ti agunget kadakuada ken isardeng ni Yahweh ti panagsagabada. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

kopa ti makapadiwerdiwer...ti kopa ti pungtotko

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti kapada a ragup ti sasao idiay [[:ilo:bible:notes:isa:51:17|51:17]].

kopa ti pungtotko

Sarsaritaen ni Yahweh a dinusana dagiti tattao a kasla pinilitda a pinainum iti malukonga a napno iti ungetna. Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus ti kapada a ragup ti sasao idiay Isaiah 51:17. AT: “ti malukong a napno iti ungetko” wenno “ti kopa a napno iti ungetko”

Isaiah 51:23

INVALID comprehension/isa/51

INVALID comprehension/isa/51

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti Israelita.

Ikabilkonto kadagiti ima dagiti mangparigat kenka

“Itedkonto ti kopa ti makapadiwerdiwer kadagiti ima dagiti nangdangran kadakayo.” Kayat a sawen daytoy a dusaento ti Dios dagiti kabusor ti Israel. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

pinagbalinmo a kas iti daga ken kalsada ti bukotmo tapno pagnaanda

AT “agiddaka kadagiti kalsada tapno makapagna dagiti kabusormo iti bukotmo” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_simile]])

Isaiah 52

Isaiah 52:1

Agriingka, agriingka

Naulit daytoy a sao a mangiyunay-unay ken mangipakita iti panagdaras. Ibagbaga ni Isaias kadagiti Israelita a bumangonda, saan a literal a panagriing kadakuada manipud iti panagturog. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_apostrophe]])

Sion...Jerusalem

“tattao iti Sion…tattao iti Jerusalem” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Iyarwatmo ti pigsam

“ipakitam ti pigsam” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_metaphor]])

saan a nadalus

Dakdakamaten daytoy dagiti saan a nadalus a tattao. Ti maysa a tao nga ibilbilang ti Dios a saan a maikari iti naesperitoan wenno natulawan ket naibaga a kasla narugit a tao. AT: “dagiti saan a maikari iti Dios” (Kitaen: Metaphor)

sumrek kenka

Ti Jerusalem ti dakdakamaten ti sao “kenka”ditoy a mangibagbagi kadagiti tattao nga agnanaed sadiay. Kaawatan a makastrek dagiti saan a nakugit ken saan a nadalus a tattao tapno rautenda dagiti tattao. AT: “sumrek iti suidadyo tapno rautendakayo” (Kitaen: Metonymy and Ellipsis)

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Isaiah 52:2-3

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti agsasao kadagiti Israelita.

Pagpagem ti tapok iti bagim

“Pagpagem ti tapok tapno maikkat kenka”

ikkatem ti kawar iti tengngedmo, naibalud

Naibalud dagiti tattao ti Jerusalem idiay Babilonia. Ita iyawiden ida ni Yahweh. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_explicit]])

babbai nga annak

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay. ISA 1:8.

Awan ti nakailakoanyo, ket masubbotkayonto nga awan ti kuarta

AT: “Inlakokayo iti awan, ket subbotenkayonto nga awan ti kuarta” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

Isaiah 52:4

Idi un-unana

Dakdakamaten ti “un-unana” ditoy ti rugi ti pakasaritaan ti Israel a kas nagbalinda nga umuna a tattao.

simmalog dagiti tattaok iti Egipto

“napan iti Egipto.” Kadawyan a maus-usar a ragup ti sasao “simmalog” ditoy no ibagbagana iti panagdaliasat manipud iti Canaan nga agturong iti Egipto.

pinarigat ida ti Assiria

AT: “Trinato ida dagiti tattao iti Asiria iti saan a nasayaat babaen iti kinaranggas ken panangpilit” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Isaiah 52:5-6

Ita, ania ti adda kaniak ditoy

Agus-usar ni Yahweh iti maysa a saludsod tapno ipangag dagiti tattao ti maipaapan ti ibagana. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_rquestion]])

kastoy ti pakaammo ni Yahweh

Kitaenyo no kasanoyo nga impatarus daytoy idiay. ISA 14:22.

kitkitaek dagiti tattaok a naiyadayo iti awan

AT: “Nakitak nga iyad-adayo dagiti kabusor dagiti tattaok nga awan gapuna” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

iti awan

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) “iti awan” Kayatna a sawen nga innala dagiti taga-Babilonia dagiti tattao a saan a nainkalintegan ken a awan gapuna wenno 2) itultuloy daytoy ti “metaphor” manipud Isaias 52:3 ibagbaga ni Yahweh a kas kukuana dagiti Israelita ken itedna ida iti awan. (Kitaen: Metaphor)

Aganug-ogto dagiti mangituray kadakuada

Dakdakamaten daytoy dagiti taga-Babilonia a nangsakup kadagiti tattao. Uray no kasta, adda dagiti sumagmamano a patarus, Agday-eng dagiti mangiturturay kadakuada. Iti daytoy a patarus ket dakdakamatenna dagiti pangulo iti Israelita iti pannakabalud.

ket agmalmalem a maibabain ti naganko

Dakdakamaten ti “nagan” ditoy ti dayaw ti Dios. AT: “dagiti nakakita kadagiti kabusor nga iyad-ayoda dagiti tattaok ket agtultuloy nga agsasao iti dakes maipapan kaniak” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

Ngarud maamoanto dagiti tattaok ti naganko

Ibagbagi ti “nagan” ditoy ti dayaw ni Yahweh. AT: “Maammoanto ngarud dagiti tattaok ti pudno no siasinoak” (Kitaen: Metonymy)

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Isaiah 52:7-8

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti agsasao kadagiti Israelita.

dagiti saka ti mensahero

Dakdakamaten “dagiti saka” ditoy ti mensahero a magmagna ken idandanunna ti naimbag a damag kadagiti tattao. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

iti Sion

Ibagbagi ti “Sion” ditoy dagiti tattao iti Sion. AT: “Kadagiti tatao ti Sion” (Kitaen: Metonymy)

ti timekda,

Maysa daytoy nga “Idom.” AT: “agpukkaw a sipipigsa” (Kitaen: Idiom)

kadagiti tunggal matada

AT: “tunggal maysa kadakuada” [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_synecdoche]])

Isaiah 52:9-10

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti agsasao kadagiti Israelita.

dakayo a nadadael iti Jerusalem

Sarsaritaen ni Isaias dagiti nadadael iti Jerusalem a kasla tao dagitoy nga agrag-o. Ibagbagi daytoy dagiti tattao ti Jerusalem a naparmek. AT: “dakayo a tattao nga agnanaed kadagiti nadadael iti Jerusalem” (Kitaen: Personification)

Insagana ni Yahweh ti nasantoan a takkiagna

Dakdakamaten daytoy ti kinasanto ken ti pannakabalin ni Yahweh. Agsagsagana isuna a mangispal kadagiti tattaona, nalabit a babaen iti panangussobna iti kagayna ken panagsagana nga usaren ti kampilanna. Uray nasantoan ti takkiagna, iyadayo ti kayatna a sawen tapno ispalen dagiti tattaona. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_metonymy]])

dagiti amin a nasion;...ti entero a daga

Ibagbagi ti “nasion” ken “daga” ditoy dagiti tattao iti amin a nasion iti entero a daga. (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 52:11-12

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti agsasao kadagiti Israelita.

Pumanawkayo, pumanawkayo

Naulit daytoy a sao tapno iyunay-unay ti kinapudno a masapul a pumanaw dagiti tattao, ngem saan a kasapulan nga agdardaras.

rummuarkayo manipud sadiay

“rumuarkayo iti daga a nakatagaboanyo”

saanyo a sagiden ti narugit

Ti maysa a banag nga imbaga ni Yahweh a saan nga umno a sagiden ken kanen ket naibaga a kasla saan a nadalus. AT: “saan kayo a sumagid iti saan a maikari kenni Yahweh” (Kitaen: Metonymy)

pumanawkayo iti tengnga daytoy

Ibagbagi ti “na” ditoy ti Babilonia.

ta ni Yahweh ti umun-una kadakayo; ken Dios ti Israel ti mangbantayto iti likudanyo

Dios ti Israel ti mangbantayto iti likudanyo Ti panangsalaknib ni Yahweh kadagiti tattaona manipud kadagiti kabusorda ket naibaga a kasla isuna ket mannakigubat nga umuna kadagiti tattao ken mannakigubat nga agbati iti likudan dagiti tattao tapno masalakniban ida. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 52:13-14

maingatonto ken maital-o isuna; maitan-okto unay isuna

Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao ken iyunay-unay daytoy ti kinatan-ok ti adipen. AT: “Itedkonto ti adipenko iti katan-okan a papammadayaw.” (Kitaenyo ti wagas ti panangipatarusyo ti kas kapada idiay [[:ilo:bible:notes:isa:06:01|52:13]], [[:ilo:bible:notes:isa:33:10|33:10]], ken [[:ilo:bible:notes:isa:57:14|57:15]].) (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_parallelism]] ken [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

maingatonto ken maital-o isuna

Maymaysa a banag ti kadawyan a kayat a sawen dagitoy a sasao. AT: “Maitan-ok ti nangato.” (Kitaen: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_doublet]])

Kas kaadu ti nagamak kadakayo

Dakdakamaten ti “kenka” ditoy ti adipen niYahweh. (Kitaen: [[:ilo:ta:vol1:translate:figs_you]])

ta nadadael ti langana a kas tao, ta ti langana ket saan a mailasin a tao

AT: “Sinaplit isuna dagiti kabusorna ti bagina iti kasta unay agingga iti saanen a kasla tao”

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Isaiah 52:15

INVALID comprehension/isa/52

INVALID comprehension/isa/52

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao maipapan iti adipenna.

dagiti adu a nasion

Ibagbagi ti “nasion” ditoy dagiti tattao kadagiti nasion. (Kitaen: Metonymy)

agulimekto dagiti ari

Maysa nga “idiom” ti ragup ti sasao nga “agulimekdanto.” AT: “agsardengto nga agsao dagiti ari” wenno “agulimekto dagiti ari”

Ti saan a naibaga kadakuada

AT: “Nga awan a pulos ti nangibaga kadakuada” wenno “Maysa a banag nga awan ti nagibaga kadakuada” (Kitaem: [[:ilo:ta:vol2:translate:figs_activepassive]])

Isaiah 53

Isaiah 53:1-2

Sapasap a pakaammo:

Ditoy, iladladawan ni Isaias dagiti pasamak a mapasamak iti masakbayan a kasla napasamak dagitoy iti napalabas. Iyunay-unay daytoy nga awan duadua a mapasamakto dagitoy.

Siasino ti mamati iti nangngeganmi?

Ti “nangeganmi “ ket agraman isuna ken dagiti naitalaw a kas balud. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Narigat para iti siasinoman a patien ti nangngeganmi.” (Kitaen: Inclusive “We” ken Rhetorical Question)

Ken siasino ti nakaiparangan ti pannakabalin ni Yahweh?

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Ket impakita ni Yahweh ti pannakabalinna kadagiti tattao.” (kitaen: Metonymy and Active or Passive and Rhetorical Question)

Ta dimmakkel isuna iti sangoanan ni Yahweh a kas iti maysa a naganus a kayo, ken kas iti mula a nagramut iti namaga a daga

Ditoy, dakdakamaten ti “isuna” ti adipen ti Dios nga idildilig ni Isaias iti katubtubo a kayo. Iyunay-unay daytoy a nakapuyto ti langana. (Kitaen: Simile)

Isaiah 53:3

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agsasao kadagiti tattao a napapanaw a kas balud idiay Babilonia. Iladladawanna ti adipen ni Yahweh. (Kitaen: 53:1-2)

Inuyaw isuna

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Imbilangda isuna nga awan serserbina”

Inuyaw ken linaksid isuna dagiti tattao;

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Imbilang dagiti tattao nga awan serserbina ken linaksidda isuna” (Kitaen: Active or Passive)

maysa a tao iti ladladingit

“maysa a tao a makaammo iti amin a kita ti ladingit”

Kas iti maysa a tao a pangilenglengedan dagiti tattao kadagiti rupada

Ti panangilemmeng iti rupa ket panangtalikud iti maysa a tao gapu iti bain. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “taltalikudan dagiti tattao” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 53:4

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agsasao kadagiti tattao a napapanaw a kas balud idiay Babilonia. Itultuloyna nga iladladawan ti adipen ni Yahweh. (Kitaen:53:1-2)

binaklayna dagiti saksakitentayo ken inawitna dagiti ladingittayo

“inawitna ti saksakiten ken ladladingittayo”

nupay kasta impagaruptayo a dinusa isuna ti Dios, sinaplit ti Dios, ken pinarigatna

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ngem, pinanunottayo a dusdusaen ken parparigaten isuna ti Dios gapu ta nagbasol isuna” (Kitaen: Active or Passive and Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 53:5

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agsasao kadagiti tattao a napapanaw a kas balud idiay Babilonia, a mangiladladawan iti adipen ni Yahweh. (Kitaen: 53:1-2)

ken babaen kadagiti sugatna napaimbagtayo

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ken pinaimbagnatayo babaen iti panangipalubosna iti kabusor a mangsugat kenkuana” (Kitaen: Active or Passive)

Ngem nasugat isuna gapu kadagiti kinasukir nga aramidtayo; naparparigat gapu kadagiti basbasoltayo

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao ken iyunay-unayda a nagsagaba ti adipen gapu kadagiti basol dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Impalubos ti Dios a sapliten ken papatayen isuna dagiti kabusor gapu kadagiti basoltayo” (Kitaen: Parallelism and Active or Passive)

Sinagabana ti pannusa tapno maaddaantayo iti kappia

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Inawatna daytoy a dusa tapno mapaimbagtayo” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 53:6

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agsasao kadagiti tattao a napapanaw a kas balud idiay Babilonia, a mangiladladawan iti adipen ni Yahweh. (Kitaen: 53:1-2)

Maiyarigtayo amin iti karnero a nayaw-awan

Kadawyan nga umad-adayo dagiti karnero iti dalan a pangiturturongan kadakuada ti para-pastorda. Ti kayat a sawen ni Isaias ket inaramid dagiti tattao ti imbilin ti Dios a saanda nga aramiden. (Kitaen: Simile)

ti kinadakestayo amin

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ti pannusa para ti basol ti tunggal maysa kadatayo” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 53:7

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agsasao kadagiti tattao a napapanaw a kas balud idiay Babilonia, a mangiladladawan iti adipen ni Yahweh. (Kitaen: 53:1-2)

Mabalin a maipatarus daytoy a kas:

Naidaddanes isuna “Trinatoda isuna a siraranggas” (Kitaen: Active or Passive)

saanna nga inlukat iti ngiwatna

Agsao ti kayat a sawen ti panangilukat iti ngiwat. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Saan isuna a nagreklamo” (Kitaen: Metonymy)

kas iti urbon a karnero a naiturong iti pagpartian, ken kas iti karnero a naulemek iti sangoanan ti mangpukpukis kenkuana

Idildilig ni Isaias ti adipen iti urbon a karnero ken iti karnero tapno iyunay-unay nga agtalinaed isuna a naulemek bayat a dangdangran ken ibabain isuna dagiti tattao. (Kitaen: Simile)

a kas iti urbon a karnero a naiturong iti pagpartian

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “kas iti urbon a karnero a naulimek kabayatan a parpartien daytoy ti tao. (Kitaen: Simile ken Active wenno Passive)

Isaiah 53:8-9

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agsasao kadagiti tattao a napapanaw a kas balud idiay Babilonia, a mangiladladawan iti adipen ni Yahweh. (kitaen: 53:1-2)

Babaen iti pannakatiliw ken pannakaukom naikeddeng isuna a madusa

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Trinatoda isuna a siraranggas, inukomda, ken pinapatayda” (Kitaen: Active or Passive)

siasino pay laeng kadi iti dayta a henerasion ti mangisakit iti napasamak kenkuana?

Iyunay-unay daytoy a saludsod nga awan ti uray maysa a mangisakit kenkuana. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “awan ti uray maysa manipud iti henerasionna ti nangisakit iti napasamak kenkuana” (Kitaen: Rhetorical Question)

Ngem naisina isuna manipud iti daga dagiti sibibiag

Dakdakamaten daytoy ti ipapatay. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Ngem natay isuna” wenno “Ngem pimmusay isuna” (Kitaen: Active or Passive and Idiom)

dagiti tattaok

“kadagiti tattao iti Israel”

awan ti aniaman nga inuulbod iti ngiwatna

Dakdakamaten ti “ngiwat” ti panagsao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “saanna nga innallilaw ti siasinoman idi nagsao” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 53:10-11

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Isaias nga agsasao kadagiti tattao a napapanaw a kas balud idiay Babilonia, a mangiladladawan iti adipen ni Yahweh. (Kitaen: 53:1-2)

makitananto dagiti kaputotanna

Ditoy, ti kayat a sawen ti “kaputotan” ket dagiti tattao a pinakawan ni Yahweh gapu iti sakripisio ti adipen. (Kitaen: Metaphor)

taginayonenna ti al-aldawna

Sarsaritaen daytoy ti agnanayon a panagbiagna. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Pagbiagen manen ni Yahweh ti adipenna” (Kitaen:Idiom)

matungpalto ti panggep ni Yahweh babaen kenkuana

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Tungpalen ni Yahweh ti panggepna babaen iti adipenna” (kitaen: Active or Passive)

Kalpasan iti panagsagabana

“Kalpasan a nagsagaba ti adipen”

nalinteg nga adipenko

Ditoy, dakdakamaten ti “adipenko” ni Yahweh.

Isaiah 53:12

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga iladladawan ti adipenna.

Ngarud itedkonto kenkuana ti bingayna iti tunggal sangkataoan, ken bingayenna ti samsam iti kaaduan

Dakdakamaten daytoy ti ari kalpasan iti naballigi a gubat a mangibingbingay iti sinamsamna kadagiti soldadona. Ti kayat a sawen daytoy ket dayawen ni Yahweh iti kasta unay ti adipenna gapu iti sakripisiona. (Kitaen: Parallelism and Metaphor)

gapu ta indatonna ti biagna

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “siaayat a sinangona ti patay” (Kitaen: Synecdoche)

ken naibilang a kadua dagiti managlabsing

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ken impalubosna a tratoen isuna dagiti tattao a kas maysa a mammapatay” (Kitaen: Active wenno Passive)

Binaklayna ti basol dagiti tattao ken mangibabaet para kadagiti managdakdakes

Ti kayat a sawen ti “mangibabaet” ket dakdakamatenna ti adipen a nagpakaasi wenno nagkararag kenni Yahweh iti biang dagiti managbasol.

Isaiah 54

Isaiah 54:1

Agkantaka, sika a lupes a babai ... iti annak ti naasawaan a babai

Ti babai nga awan asawana wenno awan annakna ket mabain ken naliday. Ibagbaga ni Yahweh iti Jerusalem nga uray daytoy ket “awanan iti anak” ita, ti siudad a nabaybay-an ken awan agnaed, iti maysanto nga aldaw, umadunto ti agnanaed iti daytoy. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 54:2-3

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

Palawaem ti toldam … palagdaem dagiti pasokmo

Itultuloy daytoy ti kari ti Dios a paadduenna dagiti Israelita. Ibagbaga ti Dios kadakuada nga agaramidda iti disso para iti adu a kaputotan. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 54:4

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

malipatamto ti pannakaibabainmo ti kinaagtutubom ken ti pannakaibabainmo ti pannakabaybay-am

Agsasao ni Yahweh kadagiti tattao ti Jerusalem a kasda la maysa a babai a pinanawan ti asawana, ken ibagbagana ti bain a nariknada idi pinarmek ida ti armada ti Babilonia ket intalawda ida a kas balud. (kitaen: Metaphor)

Isaiah 54:5-6

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

Ta ti Nangparsua kenka ket isu ti asawam… a kas iti babai nga ubing a nakiasawa ket nailaksid

Itultuloy ni Yahweh nga iladladawan dagiti tattao ti Jerusalem a kas ubing a babai a nabaybay-an. Kinuna ni Yahweh nga isunanto ti agbalin nga asawada. (Kitaen: Metaphor and Simile)

Yahweh a mannakabalin amin

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 1:24.

Ti Nasantoan ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 5:16.

Mannubotmo

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 41:14

maawagan isuna a Dios ti sangalubongan

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Isuna ti Dios iti entero a daga” (Kitaen: Active or Passive)

ken agladladingit iti espirituna

Ti kayat a sawen daytoy ket nasakit ti nakemna wenno narumek ti pusona.

Isaiah 54:7-8

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

Kinapudno iti tulag

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 16:5

Isaiah 54:9-10

saanto a maisina kenka ti kinapudno ti tulagko

Ditoy, ti “tulag” ket maipapan iti kari kenni Noe. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Saan nga agsardeng ti kinapudnok kadakayo kas inkarik iti tulagko” wenno “Kanayonak a napudno kadakayo gapu iti tulagko” (Kitaen: Double Negatives)

wenno saanto a magungon ti tulagko a pannakikappia

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ken saanko nga ibabawi ti tulagko a pannakikapia” wenno “ken awan duadua nga ikkankayo iti kapia kas inkarik iti tulagko” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 54:11-12

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

pinarparigat iti bagyo

Idildilig ni Yahweh dagiti tattao iti maysa a banag nga itayab ti bagyo ken angin. Ti kayat a sawen daytoy ket nasakitan dagiti tattao ken maiyaka-akarda (Kitaen: Metaphor)

kadagiti batbato… sapiro.. rubi

Napapateg dagitoy a bato. (Kitaen: Translate Unknowns)

Isaiah 54:13-14

Sapasap a pakaammo:

Sapasap a pakaammo: Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

Ket surruanto ni Yahweh dagiti amin nga annakmo

Dakdakamaten “dagiti annak” ti masakbayan a bilang dagiti tattao ti Jerusalem. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Ket suruanto ni Yahweh dagiti amin a tattaom” (Kitaen: Active or Passive)

ken awanto ti nakabutbuteng nga umasideg kenka

Ti kayat a sawen daytoy ket awan ti siasinoman iti siudad wenno gangannaet ti mangbuteng kadagiti tattao nga agnanaed iti siudad.

Isaiah 54:15-16

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

Isaiah 54:17

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

Awan ti naaramid nga armas nga agballigi a maibusor kenka

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Saandakayo a dangran dagiti mangdarup kadakayo a mangar-aramid iti armas” (Kitaen: Active or Passive)

impakaammo ni Yahweh

Kitaem no kasanom nga inpatarus daytoy idiay14:22.

Isaiah 55

Isaiah 55:2

Apay nga igatangyo ti pirak iti saan a tinapay? Ken agtrabaho iti saan a makapnek?

Mangus-usar ni Yahweh kadagiti saludsod a mangiyunay-unay a naupay isuna gapu ta mangsapsapul dagiti tattao kadagiti banbanag nga awan serserbina. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Saanyo a gastosen dagiti kuartayo kadagiti taraon nga awan serserbina. Saankayo nga agtrabaho para kadagiti banbanag a saan a mangpennek kadakayo.” (Kitaen: Rhetorical Question and Parallelism)

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

kanenyo ti nasayaat a taraon ken parag-oenyo dagiti bagiyo iti kinalukmeg

Ti kayat a sawen daytoy ket no agtulnog dagiti tattao kenni Yahweh bendessionanna ida ken itedna kadakuada dagiti pudpudno a pakapnekanda. (Kitaen: Metaphor)

iti kinalukmeg

“iti aglaplapusanan a kasasayaatan a taraon”

Isaiah 55:3-4

kinapudno iti tulag

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay16:5.

a naited kenni David

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “nga intedko kenni David” (Kitaen: Active or Passive)

dinutokak isuna

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) dakdakamaten daytoy ti inaramid ni Ari David iti napalabas wenno 2) dakdakamaten daytoy ti aramidento ti Dios babaen iti maysa kadagiti kaputotan ni David.

Isaiah 55:5

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

ti Nasantoan ti Israel:

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 5:16.

Isaiah 55:6-7

Birukenyo ni Yahweh kabayatan a mabirukan pay laeng isuna; umawagkayo kenkuana bayat nga asideg isuna

Ti kayat a sawen daytoy ket masapul nga agbabawi dagiti tattao ken irugida ti agtulnog iti Dios bayat a naayat isuna a mamakawan ken mangbendision kadakuada. (Kitaen: Parallelism and Metaphor)

Panawan koma dagiti nadangkes ti dalanna

Ditoy, dakdakamaten ti “dalan” ti kagagalad ti maysa a tao.

ket kaasianna isuna

“kaasianto ni Yahweh isuna”

Isaiah 55:8-9

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Jerusalem.

Pakaammo ni Yahweh

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay14:22

ta no kasano a nangatngato dagiti langit ngem ti daga, kasta met a nangatngato dagiti wagasko ngem dagiti wagasmo, ken dagiti kapanunotak ngem dagiti kapanunotam

Iyunay-unay daytoy a ti panpanunoten ken ar-aramiden ti Dios ket nalablabes ngem iti mabalin a maawatan ti tao. (Kitaen: Simile)

Isaiah 55:10-11

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Israel.

Ta matnag ti tudo… ken agballigi daytoy iti pangibaonak.

Ti kayat a sawen daytoy ket awan duadua nga aramiden ti Dios dagiti amin nga inkarina ken pinanggepna. (Kitaen: Simile)

kastanto met ti sao a rummuar iti ngiwatko

Dakdakamaten daytoy dagiti banbanag nga imbaga ni Yahweh. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ket kastanto met dagiti ibagak” (Kitaen: Metonymy)

sasaok

Dakdakamaten daytoy dagiti kari, plano ken panggep ti Dios.

saan daytoy nga agsubli kaniak nga awan serserbina

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “saanto a mapaay ti planok”

ngem tungpalen daytoy ti tarigagayko, ken agballiginto daytoy iti nangibaonak

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ngem aramidekto ti tartarigagayak, ken tungpalekto ti panggep ti planok” (See: Parallelism)

Isaiah 55:12-13

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Israel.

agpukkawto a sirarag-o dagiti bantay ken turturod iti sangoananyo, ken agpalakpakto amin a kayo iti tay-ak

Iladladawan ni Yahweh dagiti bantay, turod, ken dagiti kayo a kas tattao nga agramrambak. Iyunay-unay daytoy ti kinaragsakto ti panagrambak. (kitaen: Parallelism)

Sisiitan… kalkalunay

Dagitoy ket ruot. (Kitaen: Translate Unknowns)

kayo

Maipapan daytoy kadagiti natatayag a kayo nga addaan iti kasla dagum a bulong nga agtalinaed a marisbulong iti makatawen. (Kitaen: Translate Unknowns)

kayo nga arrayan

Kayo a puraw ti sabongna (Kitaen: Translate Unknowns)

kayo nga arrayan

Kayo a puraw ti sabongna (Kitaen: Translate Unknowns)

para iti naganna

Dakdakamaten ti “nagan” ti mismo a tao Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “para iti pakaidayawanna” (Kitaen: Metonymy)

a saanto a mapukaw

“a saankonto nga ikkaten” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 56

Isaiah 56:1-2

ta asidegen ti panangisalakanko, ken maipakaammonto ti kinalintegko

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Isalakankayonto iti umadanin a tiempo ken ipakitakto kadakayo a nalintegak” (Kitaen: Active or Passive)

likliklikanna nga agaramid iti kinadakes

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “saan nga agar-aramid kadagiti dakes a banbanag” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 56:3

"kitaenyo, maysa ak a nagango a kayo."

Ti kayat a sawen daytoy ket nalabit a pinanunot dagiti eunuko a saanda a mabalin a maibilang kadagiti tattao ti Dios gapu ta napilawanda babaen iti pannakakapon (ket gapu iti daytoy saan a makaipaay iti annak). Saan nga ar-aramiden dagiti Israelita ti pannakakapon; nga ar-aramiden dagiti gangannaet, a no maminsan ket para iti pannusa. Isu a dagiti eunoko a nang-awat iti pammati dagiti Hebreo ket ammoda a saanda a mapalubosan nga agdayaw iti templo (Deut. 23:1) (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 56:4-5

ikabilkonto iti uneg ti balayko ken iti uneg dagiti paderko

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “iti uneg ti pader iti templok” (UDB). (Kitaen: Doublet)

Isaiah 56:6-7

nakipagmaymaysa kenni Yahweh

Dakdakamaten daytoy dagiti saan a Hebreo a nakitipon kadagiti tattao ni Yahweh.

dagiti mangayat iti nagan ni Yahweh

Ibagbagi ti “nagan” ti kina-asino ni Yahweh. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “a mangay-ayat kenni Yahweh” (Kitaen: Metonymy)

nasantoan a bantay

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay11:9.

maawatto dagiti datonda a maipuor ken dagiti sakripisioda iti altarko

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Awatekto iti altarko” (Kitaen: Active or Passive)

Ta maawaganto ti balayko iti balay ti kararag

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Agbalinto a balay ti kararag ti balayko” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 56:8

daytoy ti pakkaammo ni Yahweh nga Apo

Kitaem no kasanom daytoy nga impatarus idiay 14:22.

Isaiah 56:9-10

Dakayo amin a narungsot nga ayup iti tay-ak, umaykayo a mangalun-on, dakayo amin a narungsot nga ayup iti kabakiran!

Ay-ayaban ti Dios dagiti armada ti sabali a nasion nga umayda ket rautenda dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: Metaphor)

Bulsek amin a bantayda

Ti kayat a sawen daytoy ket saan a kayat a kitan dagiti pangulo ti Israel ti mapaspasamak iti siudadda.

kasda la aso nga awan am-ammona

Rumbeng nga agsao dagiti pangulo ket ballaaganda dagiti tattao, ngem saanda a nagsao. Ti panangawag iti maysa a tao a kas aso iti daytoy a lugar ket nakaro a pannakaumsi. (Kitaen: Metaphor)

agtagtagainep, agid-idda, ay-ayatennda ti maturog

Ti kayat a sawen daytoy ket saan nga ibagbaga dagiti pangulo ti panangballaag ni Yahweh iti Israel.

Isaiah 56:11-12

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh ti panangiladladawanna kadagiti dakes a pangulo ti Israel. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 57

Isaiah 57:1-2

dagiti tattao ti tulag iti kinapudno

“Dagiti nalinteg a tattao ken mangsalsalimetmet iti linteg ti Dios” wenno “dagiti tattao a napudno iti Dios”

Maipanaw….aginanada kadagiti paggiddaanda

Agpada a maipapan daytoy iti ipapatay. (Kitaen: Euphemism)

a maipanaw dagiti nalinteg manipud iti dakes

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “a matay dagiti nalinteg a tattao, ken ipanaw ida ni Yahweh manipud iti amin a dakes” (Kitaen: Active or Passive)

dagiti magna iti kinalintegda

“dagiti nangaramid iti umno”

Isaiah 57:3-4

Ngem umasidegkayo

Ay-ayaban ti Dios dagiti amin a saan a napudno a tattao nga umay iti sangoananna tapno ukomenna ida.

annak dagiti manggagamud

Ditoy, ti panangawag kadakuada a manggagamud ket maysa a wagas a panangibaga a dagiti tattao ti Juda ket agdaydayaw kadagiti didiosen. (Kitaen:Metaphor)

annak dagiti mannakikamalala ken ti babai a balangkantis

Binaybay-anda ti panangidayaw iti Dios ket ita agdaydayaw iti dadduma a didiosen. Uray no kasta, karaman ti pannakikamalala kadagiti seremonia iti pagano a Canaanita.

Siasino ti lalaisenyo? Siasino ti pangingangaanyo iti ngiwat ken pangidilatanyo iti dila?

Nangusar ni Yahweh ti saludsod tapno ungtan dagiti tattao a manguy-uyaw kenkuana babaen iti saan a pudno a panagdayaw. Mabalin a maipatarus daytoy a kas:”Uy-uyawendak ken pagang-angawandak babaen iti panangingangayo iti ngiwatyo ken panangidilatyo iti dila!” (Kitaen: Active or Passive)

Saan kadi nga annakdakayo ti panaglabsing, annak ti manangallilaw?

Nangusar ni Yahweh iti sabali pay a saludsod tapno ungtan dagiti tattao. Saan a dakdakamaten daytoy ti pannakaiyanakda ngem ti naespirituan a kasasaadda. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Annakdakayo ti panaglabsing, annak ti manangallilaw!” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 57:5

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsarsarita kadagiti saan a nadangkes a tattao ti Israel.

Paspasgedanyo dagiti bagiyo… dagiti rengngat dagiti bato

Amin dagitoy a tignay ket sarsaritaenna ti panangidayaw kadagiti didiosen. Nasagradoan ti kayo a lugo kadagiti Canaanita. Ipagarup dagiti tattao a ti kasta nga aramid ket mangipaadu kadagiti tattao ken mangipadam-eg iti daga. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 57:6

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsarsarita kadagiti saan a napudno a tattao ti Israel.

a naidutok kadakayo

Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “dayta ti dagam” wenno “dayta ti tawidmo” (Kitaen: Active or Passive)

Maragsakanak kadi kadagitoy a banbanag?

Nangusar ni Yahweh ti saludsod tapno ungtan dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Awan duadua a saan a makaay-ayo kaniak dagitoy a banbanag.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 57:7-8

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti saan a napudno a tattao ti Israel.

Insaganam ti pagiddaam

Dakdakamaten daytoy ti pannakikaidda kadagiti balangkantis a kas paset iti panangidayaw kadagiti didiosen. (Kitaen: Euphemism)

iti tapaw ti bantay

Kanayon a mapan dagiti tattao iti tapaw ti turturod ken banbantay tapno agdayaw kadagiti didiosen. Ipagarupda a dagidiay ti kasasayaatan a lugar a pagdayawan. Nalabit a dakdakamaten pay daytoy ti Jerusalem. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 57:9-10

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti saan a napudno a tattao ti Israel.

bimmabaka iti lubong dagiti natay

Saan a pudno a napan dagiti tattao iti lubong dagiti natay. Iyunay-unay ni Yahweh ti kinaregtada nga agdaliasat a mangbirok iti baro a didiosen a dayawenda. (Kitaen: Hyperbole)

Isaiah 57:11-12

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti saan a napudno tattao ti Israel.

"Siasino ti pagdandanagam? Siasino ti pagbutbutngam iti kasta unay..saannakon a malagip wenno mapanunot?

Inusar ni Yahweh dagitoy a saludsod tapno ungtan dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Nalabit a mabutbutengkayo la unay kadagitoy a didiosen isu a nagtignaykayo a siuulbod … saannakon a malagip wenno mapanunot! (Kitaen: Rhetorical Question)

iti kasta unay a saannakon a malagip wenno mapanunot?

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao ken iyunay-unayda nga, uray no rumbeng a panunoten dagiti tattao ni Yahweh, ngem saanda a pinanunot. (Kitaen: Doublet)

Ipakaammok dagiti amin a nalinteg nga aramidmo ken ibagak dagiti amin nga inaramidmo

Mangbababbalaw ni Yahweh, aw-awaganna a nalinteg dagiti dakes nga aramidda (Kitaen: Irony)

Isaiah 57:13

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti saan a napudno a tattao ti Israel.

ispalennaka koma dagiti inurnongmo a didiosen

Uy-uyawen ni Yahweh dagiti tattao ken dagiti didiosenda. Ibagbagana kadagiti didiosen nga ispalenna dagiti tattao uray ammona a saanda a kabaelan. (Kitaen: Irony)

ipanaw ida amin ti angin, ipanaw ida amin ti maysa a puyot

Agpada ti ibagbaga daytoy iti dua a wagas a mangiyunay-unay a saan a makatulong ken awan serserbi dagiti didiosen. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ti angin, wenno uray pay ti anges ket iyanginna ida” (Kitaen: Parallelism)

Nasantoan a bantay

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 11:9.

Isaiah 57:14-15

'Mangaramid, mangaramid! Dalusanyo ti dalan! Ikkatenyo amin a pakaitibkulan dagiti tattaok

Aggaganat ni Yahweh a maaddaan ti nadalus ken patad a dalan para kadagiti tattao nga agsubli kenkuana. Sarsaritaenna a maikkat dagiti didiosen a daydayawenda kadagiti bibiagda. This echoes 40:3. (Kitaen: Metaphor)

tapno maisublik ti espiritu dagiti napakumbaba, ken tapno papigsaek ti puso dagiti agbababbawi

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a banbanag ken iyunay-unayda a papigsaen ken patibkeren ni Yahweh dagiti mangipakumbaba kadagiti bagida iti sangoananna. (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 57:16-17

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Israel.

inlingedko ti rupak

Ti kayat a sawen daytoy, nabannog ti Dios kadagiti tattaona ken saanna idan a tultulongan wenno benbendisionan. (Kitaen: Idiom)

ngem nagsubli isuna iti dalan ti pusona

Ti kayat a sawen daytoy itultuloy dagiti tattao a nangilaksid ti pudno a Dios a kasukat dagiti didiosen.

Isaiah 57:18-19

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti tattao ti Israel.

dagiti wagasna

Dakdakamatenna ditoy dagiti Israelita. “dagiti wagasda”

Liwliwaek ken patibkerek dagiti agladladingit gapu kenkuana

“Pabang-arek ken liwliwaek dagiti naliday gapu kadagiti kinadangkes dagiti tattao”

Kappia,kappia kadagiti adda iti adayo ken kadagiti asideg

Naiyulit ti sao a “Kappia” para iti panangiyunay-unay. “Inikak ida iti kappia”

Isaiah 57:20-21

Ngem kasda la mariribuk a taaw dagiti nadangkes ... ken mangipurpurruak iti pitak

Iyunay-unay daytoy nga awan talna dagiti nadangkes. (Kitaen: Simile)

Isaiah 58

Isaiah 58:1-2

agpukkawka iti napigsa kas iti trumpeta

Dakdakamatenna ditoy ni Isaias. (Kitaen: Simile and Forms of ‘Ka’ - Singular)

tubngarem dagiti tattaok iti panagsukirda, ken ti balay ni Jacob kadagiti basolda

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. Pabilbilgenda a dua ti kinagagar a mangtubngar kadagiti tattao ni Yahweh. (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 58:3

‘Apay a nagayunarkami,' kunada, ‘ngem saanmo a makita daytoy? Apay nga impakumbabami dagiti bagimi, ngem saanmo nga ikaskaso?

Nagusar dagiti Israelita kadagiti saludsod tapno agreklamo iti Dios gapu ta ipagarupda a saanna ida nga ikaskaso. (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 58:4-5

Sapasap a pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti Israelita.

ken tapno kumabil babaen iti gemgem ti kinadangkes

“nadangkes a gemgem.” Ipakpakita daytoy ti gapu ti pagaapaanda—siraranggas. Mabalin nga iti kinaawan ti taraon ti nagbalinanda a managpungtot agingga iti kinaranggas.

Kastoy kadi a kita iti panagayunar ti kayatko… a makaay-ayo kenni Yahweh?

Nangusar ni Yahweh iti saludsod tapno ungtan dagiti tattao. Agtigtignayda a kasla napakumbaba iti sangoanan ti Dios, ngem dangdangranda dagiti dadduma a tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Saan a kastoy a kita ti panagayunar ti kayatko..makaay-ayo kenni Yahweh” (Kitaen: Rhetorical Question)

Aldaw para iti siasinoman a mangipakumbaba iti bagina, idumogna ti ulona a kas runo

Ti kayat a sawen daytoy ket agdumdumog ti tao, ngem saan isuna a pudno a napakumbaba. (Kitaen: Simile)

Kastoy kadi ti aw-awaganyo a panagayunar, aldaw a makaay-ayo kenni Yahweh?

Nangusar ni Yahweh iti saludsod tapno ungtanna dagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Sigurado a saanyo a pinanunot daytoy a kita iti panagayunar a makaay-ayo kaniak!” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 58:6-7

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti Israelita.

Saan aya a kastoy ti pinilik a panagayunar

Nangusar ni Yahweh iti saludsod a mangisuro kadagiti tattao iti panagayunar a makaay-ayo kenkuana. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “Daytoy ti pinilik a panagayunar …dadaelenyo ti tunggal sangol.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Tapno mawayawayaan dagiti kawar dagiti nadangkes, tapno mawarwar dagiti tali ti sangol, tapno wayawayaan dagiti maparparigat, ken tapno mawarwar ti tunggal sangol?

Ti kayat a sawen dagitoy amin a ragup ti sasao ket masapul a tulonganda dagiti tattao a dangdangran ken parparigaten dagiti nadangkes. (Kitaen: Metonymy and Parallelism)

Saan aya a tapno …iti balaymo?"

Nangusar ni Yahweh iti sabali a saludsod a mangisuro kadagiti tattao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “daytoy ket iti… balaymo.” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 58:8

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti Israelita.

Iti kasta, agraniagto ti lawagmo a kasla init iti agsapa

Ti kayat a sawen daytoy no tulonganda dagiti tattao nga agkasapulan, kaslanto a silaw dagiti aramidda a makita dagiti tattao, a kas iti isisingising ti init kalpasan iti rabii. Wenno ti silaw ket dakdakamatenna ti lawag ti Apo, a manglawlawag ken mangbenbendision kadakuada. (Kitaen: Idiom ken Metaphor)

ken daguskanto a maagasan

Ti kayat a sawen daytoy ket dagus a bendesionan ken isubli ida ti Dios, kas iti sugat a dagus nga umimbag. (Kitaen: Metaphor)

ti kinalintegmo umayto iti sangoanam, ken ti dayag ni Yahweh agbalin a salaknib iti likudam

Maipapan daytoy iti panawen idi sinalakniban ti Dios dagiti Israelita bayat iti panaglibasda manipud Egipto. Ti kayat a sawen daytoy ket salakniban manen ida ti Dios manipud kadagiti kabusorda no aramidenda ti umno. (Kitaen: Exclusive “We”)

Isaiah 58:9-10

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti Israelita.

ket, agraniagto ti lawagyo iti kasipngetan, ken agbalinto a kas aldaw ti kinasipngetyo

Ti kayat a sawen daytoy dagiti kinaimbagda ket maysa a pagtuladan iti lawag iti komunidad, ken ti “kinasipnget,” dagiti dakes nga aramid, ket abaken ti silaw. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 58:11

pennekennakayo kadagiti lugar nga awan iti danum

Ti kayat a sawen daytoy maadaandanto kadagiti amin a kasapulanda iti nawadwad a biag. Ti Juda ket namaga a daga, ken napateg ti danum iti biag. (Kitaen: Metaphor)

Maiyarigkayonto iti nasibogan a minuyongan

Maaddaandanto kadagiti amin a kasapulanda. (Kitaen: Simile)

Isaiah 58:12

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti Israelita.

Maawagankayonto-

Mabalin a Maipatarus daytoy a kas: “awagandakanto dagiti tattao” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 58:13

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsarsarita kadagiti Israelita.

No bilang ibaw-ingmo ti sakam iti panagdaliasat iti Aldaw a Panaginana, ken iti panangaramid iti bukodmo a pagragsakan iti nasantoan nga aldawko

Dakdakamaten ti “saka” ditoy ti amin a kita iti trabaho ken panagdaldaliasat nga ar-aramiden dagiti tattao iti amin nga aldaw. Saan nga impalubos ti Dios ti panagtrabaho iti Aldaw a panaginana. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “isardengyo ti panagdaliasat ken panangaramid kadagiti kayatyo nga aramiden iti Aldaw a panaginana, ti nasantoan nga aldawko” (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 58:14

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Yahweh nga agsasao kadagiti Israelita.

ket pasakayenkanto kadagiti nangato a disso iti daga

Ti kayat a sawen daytoy ket aywanan ida ti Dios ken salaknibanna ida kas iti inaramidna kadagiti kapuonanda. Ti mabalin pay a kaipapananna ket nalatakdanto iti adu a nasion ken makalasat ket agballigida. (Kitaen: Metaphor)

ta insao ti ngiwat ni Yahweh

“ngiwat” dakdakamatenna ti ibagbaga ti maysa a tao. Mabalin a maipatarus daytoy a kas: “ta imbaga daytoy ni Yahweh” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 59

Isaiah 59:1-2

Kitaenyo

“Denggenyo!” “Masapul a maammoanyo!” Ibagbaga ni Yahweh kadagiti tattao a dumngegda.

saan a naababa ti ima ni Yahweh

Ibagbagi ti sao nga “ima” ti pannakabalin ken kabaelan. Ti “ababa“nga ima ket awan pannakabalin ken kabaelanna. AT: “Ni Yahweh ket napnoan pannakabalin ken kabaelan” (Kitaen: Metonymy and Metaphor)

gapu kadagiti basolyo ket tinallikudannakayo

AT: “dagiti basbasolyo ti makagapu a tinallikudannakayo (Kitaen: Personification)

Isaiah 59:3-4

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti pannakisaritana kadagiti Israelita.

Ta dagiti imayo ket namantsaan iti dara kasta met dagiti ramayyo iti basol

Ditoy, dakdakamaten ti “ima” ken “ramay” dagiti aramidda. Ipakpakaawat daytoy a nagbasolda gapu iti kinaranggas ken kinadakesda. AT: “Ta nakaaramidkayo iti kinaranggas” (Kitaen: Metonymy and Forms of You)

Agsasao dagiti bibigyo kadagiti inuulbod ken agkakadakes ti ibalbalikas ti dilayo

Ti paset ti bagi nga agsasao ket ibagbagina ti ibagbaga dagiti tattao. AT: “Agsasaokayo iti inuulbod ken agkakadakes a banbanag” (Kitaen: Metonymy)

isikogda ti riribuk ket impasngayda ti basol

Iyunay-unay ti “panaginaw” ken “panangipasngay” ti siinget a panangplanoda kadagiti dakes a panggepda. AT: “ikagkagumaanda ti agaramid kadagiti dakes” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 59:5-6

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

Pagpissaenda dagiti itlog ti nagita nga uleg … lagaenda ti sapot ti lawwalawwa

Nadangkes unay dagiti tattao ti Juda isu a nakaaramidda kadagiti plano a mangpeggad ken mangdangran iti dadduma. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

Matay ti siasinoman a mangan kadagiti itlogda, ket inton mabittak ti itlog, rummuar ti nagita nga uleg

Ipakpakaawat daytoy a dagiti basol nga aramid dagiti nadangkes a tattao ket kanayon a mangdangran iti dadduma a tattao.

Saan a mabalin nga aramiden a lupot dagiti sapotda, wenno saanda a mabalin a lengdan dagiti bagbagida kadagiti aramidda

Ipakpakaawat daytoy a saan a malengdan ken saan a mailemmeng ti kinamanagbasolda, a kas iti sapot ti lawwalawwa a saan a mabalin nga agserbi a pagan-anay nga isuot tapno malengdan ti maysa a tao. Maduktalanto dagiti dakes nga aramidda.

Saan a mabalin nga aramiden a lupot dagiti sapotda

“Saanda a mabalin a kawesan dagiti bagbagida kadagiti sapotda”

Isaiah 59:7-8

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

Tartarayenda ti kinadakes

Ipakpakaawat daytoy a nakaal-alibtak dagiti managdakdakes a tattao a mangaramid kadagiti dakes a banbanag. (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

ti pagpagnaanda a kalsada

AT: “isu la ti ar-aramidenda” (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

awan iti hustisia kadagiti dalanda

AT: “saanda a pulos nga ar-aramiden ti nalinteg” wenno “saan a nainkalintegan dagiti amin nga ar-arimidenda”

Nagaramidda kadagiti killo a dalan

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao a mangibagbaga ken mangar-aramid kadagiti inuulbod a banbanag. Simmiasida iti kinalinteg.

Isaiah 59:9-10

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

adayo kadakami

Ditoy, dakdakamaten ti sao a “…mi” (kadakami) ni Isaias ken dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: INVALID translate/figs-inclusive)

Agur-uraykami iti lawag, ngem kinasipnget ti makitami; sapsapulenmi ti kinaraniag, ngem magmagnakami iti kasipngetan

Ipakpakaawat ti kada maysa kadagitoy a ragup ti sasao nga agur-uray dagiti tattao iti kinaimbag ti Dios, ngem kasla binay-bay-anna ida. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism and INVALID translate/figs-metaphor)

Ar-arikapenmi ti pader a kas iti bulsek … kasla natay a tattao

Kayat a sawen daytoy a gapu ta saan nga um-umay ti Dios kadakuada, awan mangtulong kadakuada, saanda a masarakan ti husto a dalan ken awan namnamada iti masakbayan, awan namnamada para iti napusaksak a panagbiag.

Isaiah 59:11

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy ni Isaias ti pannakisaritana kadagiti Israelita.

Agngerngerngerkami a kas kadagiti oso ken umas-asugkami a kas kadagiti kalapati

Dakdakamaten dagitoy ti panagasug dagiti tattao gapu ta nagtuok ken agladladingitda. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

Isaiah 59:12-13

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

dagiti adu a nagbasolanmi

Ditoy, dakdakamaten ti sao a “…mi” (nagbasolanmi) ni Isaias ken dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: INVALID translate/figs-inclusive)

Iti sangoanam

Ditoy, ni Yahweh ti dakdakamaten ti sao nga “…am” (sangoanam).

mangpaneknek dagiti basolmi maibusor kadakami

Iladladawan ni Isaias dagiti basol a kas iti tao a sumango iti sangoanan ti Dios a mangipaduyakyak a nagbasol dagiti tattao. (KItaen: INVALID translate/figs-personification)

Isaiah 59:14-15

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

Nagbaliktad ti hustisia

AT: “Binaliktad dagiti tattao ti hustisia” (Kitaen: Active or Passive)

Hustisia … kinalinteg … kinapudno … husto … Kinamatalek

Dagitoy ket kapanunotan nga iladladawan ni Isaias nga agtignaynay a kasla tattao. (Kitaen: Personification and Abstract)

naitublak ti kinapudno

Iladladawan ni Isaias ti “kinapudno” a kasla tao a natumba. Kayat a sawen daytoy a saan nga agsasao iti kinapudno dagiti tattao. (Kitaen: INVALID translate/figs-personification)

Isaiah 59:16

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

Nakita ni Yahweh nga awan ti uray maysa a tao a timmulong ket nasdaaw isuna

AT: “Nadismaya ni Yahweh ta awan man la iti uray maysa a napan timmulong kadagiti agsagsagaba” wenno naklaat ni Yahweh ta awan man la ti uray maysa a napan timmulong kadagiti agsagsagaba”

ken inaramidna daytoy gapu iti kinalintegna.

Ti kababalin ti Dios ket isu ti kanayon a panangaramidna iti nalinteg ken husto. AT: “ket inaramidna ti husto kas kankanayon nga ar-aramidenna”

Isaiah 59:17-18

Inkawes ni Yahweh ti kinalinteg kas kabal ken inkabilna iti ulona ti helmet ti pannakaisalakan. Kinawesanna ti bagina kadagiti pagan-anay ti panagibales ken insuotna ti tatak a kas ti maysa a nagayad a lupot.

Iparparangarang daytoy ti panagsagana ti Dios a mangdusa kadagiti nadangkes a tattao. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

nagayad a lupot

lawlaw nga agsarsaringgayad a lupot

sinupapakanna ida

Iladladawan ni Isaias ti pagteng ti masakbayan a kasla napasamaken iti napalabas. Kayat a sawen daytoy a pudno a mapsamakto daytoy.

Isaiah 59:19-20

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

nagan ni Yahweh

Dakdakamaten ti sao a “nagan” ditoy ti reputasyon ken kababalin ni Yahweh. (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

manipud iti laud … manipud iti pagsingisingan ti init

Pinagtipon ni Isaias dagitoy a sasao a ti kayatna a sawen ket dagiti tattao iti amin a lugar, iti entero a lubong. (Kitaen: INVALID translate/figs-merism)

ta umayto isuna a kasla iti napegges a waig

Tinawen a matiktikagan dagiti tantanap idiay Juda agingga a ti napigsa a tudo ket mangpapegges iti panagayus ti danum. Inton mapasamak dayta addanto iti dumaranudor a danum ken bumanurbor nga angin. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

nga inturong iti anges ni Yahweh

“nga iturturong ti anges ni Yahweh” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Ti pakaammo ni Yahweh

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay ISA 14:22

Isaiah 59:21

dagiti sasaok nga inkabilko kadagiti ngiwatyo

AT: “ti mensahek kadakayo nga ibagayo” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

dagiti sasaok nga inkabilko kadagiti ngiwatyo

AT: “ti mensahek kadakayo nga ibagayo” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

INVALID comprehension/isa/59

INVALID comprehension/isa/59

Isaiah 60

Isaiah 60:1

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

Dakayo a tattao ti Jerusalem, tumakderkayo, agraniagkayo; ta dimtengen ti silawyo, ken ti dayag ni Yahweh ket nagraniagen kadakayo.

Dakdakamaten daytoy dagiti naindaklan a banbanag nga inaramid ni Yahweh para kadagiti agnanaed iti Jerusalem. Ita ti gundawayda a mangipakita iti dayta a dayag babaen kadagiti ar-aramidenda kasta met iti ibagbagada ken addaanda iti namnama iti masakbayan. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

Isaiah 60:2-3

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

Uray no balkotento ti kinasipnget ti daga, ken balkoten ti kasta unay a kinasipnget dagiti nasion

Maymaysa ti kaipapanan dagitoy a ragup ti sasao ken nagtipon dagitoy tapno mangiyunay-unay. Dakdakamaten dagitoy ti “espiritu ti kinasipnget.” Kayat a sawen daytoy a dagiti dadduma a tattao iti entero a lubong ket saanda nga am-ammo ni Yahweh wenno saanda nga ammo a padayawan isuna. “Metaphor” daytoy iti nasantoan a panangukom. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism and INVALID translate/figs-metaphor)

ngem agraniagto ni Yahweh kadakayo

Ipakpakaawat daytoy a dagiti tattao ti Israel ket maaddaanto iti silaw nga agtaud iti presensia ti Dios ken daytoy ti mangsilaw kadagiti dalanda.

ken makitanto kadakayo ti dayagna

AT: “ket makitanto dagiti tattao iti amin a nasion ti dayag ti Dios kadakayo” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Isaiah 60:4-5

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

Naguummongda

Madakdakamat ditoy dagiti nabatbati a tattao ti Israel nga agsubli iti Jerusalem.

ubba-ubbadanto kadagiti takiagda dagiti annakyo a babbai

AT: “Maisublikayonto a kasla annak a babbai a naikabil iti sikigan a siket” wenno “Ubbaendanto dagiti annakyo a babbai a naipakayang iti sikigan a siketda” (KItaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Ket kumitakayonto ken agraniagkayo ken agrag-onto dagiti pusoyo ken aglupias

Agpada ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao ken mangiyunay-unay dagitoy a naragsakdanto gapu iti mapasamak iti Jerusalem. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism)

ti kinabaknang ti baybay

Dakdakamaten daytoy dagiti kinabaknang ken banbanag a maipan idiay Jerusalem a maikarga kadagiti aglaylayag a barko, nalabit nga aggapu daytoy iti Baybay ti Medeterania.

Isaiah 60:6-7

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

Efa … Kedar … Nebayot

Dagitoy dagiti nagnagan ti luglugar idiay Arabia. (Kitaen: INVALID translate/translate-names)

Maurnongto kadakayo dagiti arban ti Kedar

“Ummongento dagiti tattao idiay Kedar dagiti arbanda nga agpaay kadakayo” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

maka-ayayonto dagitoy a daton iti altarko

“Siak a ni Yahweh, ti mangawatto kadagitoy iti rabaw ti altarko”

Isaiah 60:8-9

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

Siasino dagitoy nga agtaytayab a kasla ulep, ken kasla kadagiti kalapati nga agturong kadagiti pagap-aponanda?

Mangar-aramat ni Yahweh kadagiti saludsod ken panangiladawan babaen iti daniw tapno mangawis iti atension ditoy. Iyas-aspingna ti panaglayag dagiti barko kadagiti ulep ken kalapati. No maminsan nasuroan dagiti kalapati nga agsubli kadagiti pagap-apunanda a pakaibilanganda. Daytoy ket ladawan met dagiti Israelita nga agsubsubli iti pagilianda a pakaibilanganda. AT: “Kitaenyo, adda makitkitak a kasla kadagiti ulep a napardas nga aggargaraw ken kasla kalapati nga agsubsubli kadagiti pagap-apunanda.”

Dagiti isla

AT: “Dagiti tattao manipud kadagiti isla” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

Nasantoan ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay ISA 1:4.

rinaemnakayo

“Rinaemnakayo ni Yahweh, dakayo a tattao ti Israel”

Isaiah 60:10-11

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

saanto a mairikep dagitoy iti aldaw ken rabii

AT: “awanto ti uray maysa a makairikep kadagitoy” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive and INVALID translate/figs-merism)

iti kasta maiyeg ti kinabaknang dagiti nasion, nga idauloan dagiti arida

AT: “tapno maiyeg dagiti tattao nga aggapu iti nadumaduma a nasion dagiti kinabaknangda a kaduada dagiti arida”

Isaiah 60:12-13

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

Maiyegto kadakayo ti ngayed ti Libano

Dakdakamaten daytoy ti Libano a mabigbigbig gapu kadagiti napipintas a kaykayona, nangnangruna ti aruo ken sedro. Saan a madakamat ti umno a nagan dagitoy a kaykayo.

ti lugar a pakaisaadan ti sakak

Dakdakamaten daytoy ti templo ni Yahweh. (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

Isaiah 60:14

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

Nasantoan ti Israel

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay ISA 1:4.

Isaiah 60:15-16

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

nga awan iti uray maysa a tao a lumabas iti dagayo

“iti amin a saan a nangikankano iti dagayo” wenno “kadagiti amin a ganggannaet a saan a nangikankano iti dagayo”

Inumenyonto met ti gatas dagiti nasion, ken agsusokayonto met iti barukong dagiti ari

Dakdamaten daytoy ti kinabaknang a maala kadagiti ganggannaet a nasion. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

Mannubbotyo

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay ISA 41:14.

Ti Mannakabalin iti balay ni Jacob

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay ISA 49:26.

Isaiah 60:17-18

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

imbes a kayo, bronse, ken imbes a batbato, mangiyegakto iti landok.

Ited a dagus ni Yahweh kadakuada dagiti napapateg a banbanag a maaramat iti pasdek. AT: “imbes a kayo, iyegkonto ti bronse, ken imbes a batbato, iyegko ti landok” (Kitaen: INVALID translate/figs-ellipsis)

Dutokakto ti kappia kas gobernadoryo, ken ti hustisia a mangituray kadakayo

Iladladawan ni Yahweh ti “kappia” ken “hustisia” kas mangiturturay kadagiti tattao. Ipakpakaawat daytoy nga addanto naan-anay a kappia ken hustisia iti daga ti Israel. (KItaen: INVALID translate/figs-personification)

Saanton a mangngegan ti kinaranggas iti dagayo

AT: “Awanton a pulos iti kinaranggas iti dagayo” (KItaen: INVALID translate/figs-activepassive)

ngem awaganyonto dagiti bakudyo iti Pannakaisalakan, ken dagiti ruanganyo iti Panagdayaw

Ipakpakaawat daytoy nga agbalinto a natalged a lugar ti siudad ti Jerusalem, ken agdayawto kenni Yahweh dagiti tattao sadiay. (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

Isaiah 60:19-20

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

Saanton a lumnek ti inityo, uray ti bulanyo ket saanton a lumnek ken agpukaw

Saan a rumbeng a literal ti pannakaawat iti daytoy. Saanto nga agpukaw ti init ken bulan. Ibagbaga daytoy a no maiyarig iti silaw ni Yahweh, awan serbi dagitoy. (KItaen: INVALID translate/figs-metaphor and INVALID translate/figs-hyperbole)

Isaiah 60:21-22

INVALID comprehension/isa/60

INVALID comprehension/isa/60

a pakaidayawakto

AT: “tapno idayawdakto” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

ti sanga ti panagmulmulak

Iyas-asping ni Yahweh dagiti tattao kadagiti apagrusing a mula, nga immulana kas maysa nga aggargarden. Pinagnaed ni Yahweh dagiti tattaona iti daga ti Israel. Mangpanamnama daytoy kadagiti tattao.

Isaiah 61

Isaiah 61:1

ket adda kaniak

Dakdakamaten ti sao nga “..ak” (kaniak) ditoy, ni Isaias a profeta.

pannakawayawaya kadagiti balud, ken ti pannakalukat ti pagbaludan para kadagiti naipupok

Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. Iyunay-unay dagitoy nga awan duadua a wayawayaannanto dagiti balud. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism)

INVALID comprehension/isa/61

INVALID comprehension/isa/61

Isaiah 61:2

INVALID comprehension/isa/61

INVALID comprehension/isa/61

tawen ti parabur ni Yahweh

“tiempo a kaasian ni Yahweh dagiti tattaona” (UDB)

Isaiah 61:3

INVALID comprehension/isa/61

INVALID comprehension/isa/61

turban

atiddog a lupot a naibedbed iti ulo

ti lana ti kinarag-o …ti nagayad a kawes a pangdayaw

Sapsapoan dagiti tattao iti lana dagiti bagbagida ken nakabadoda iti napintas, nagayad a bado iti tiempo ti panagrambak ken panagrag-o. (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

kasukat iti espiritu ti kinaliday

“kasukat iti kinaliday”

dagiti lugo ti kinalinteg, dagiti mulmula ni Yahweh

Ti kayat a sawen daytoy ket pinagbalin ni Yahweh dagiti tattao a nasayaat ken natibker. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

a pakaidaywannanto

“tapno maidayaw isuna gapu kadagiti biag dagiti tattao” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Isaiah 61:4-5

INVALID comprehension/isa/61

INVALID comprehension/isa/61

Isaiah 61:6-7

INVALID comprehension/isa/61

INVALID comprehension/isa/61

Maawagankayonto

AT: “Awagannakayonto dagiti tattao” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

maaddaankayo iti mamindua a bingay

Nalabit a dakdakamaten daytoy ti paset ti daga a maibingay kadagiti tattao iti mamindua.

agrag-odanto gapu kadagiti bingayda

Dakdakamaten daytoy dagiti tattao ti Israel. AT: “agrag-okayonto gapu kadagiti bingayyo”

Isaiah 61:8-9

Maam-ammonto dagiti kaputotanda kadagiti nasion, kasta met dagiti an-annakda kadagiti tattao

Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy a ragup ti sasao. AT: “Bigbigento dagiti tattao manipud iti dadduma a nasion dagiti kaputotanda.” (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism and INVALID translate/figs-activepassive)

INVALID comprehension/isa/61

INVALID comprehension/isa/61

Isaiah 61:10-11

Agrag-oakto iti kasta unay kenni Yahweh

Dagiti mabalin a kaipapananna ket 1) dakdakamaten ti sao nga “..ak” (agraoakto) dagiti tattao ti Dios nga agsasao kas maymaysa a tao, wenno 2) dakdakameten ti sao nga “..ak” (agrao-akto) dagiti tattao a nagladingit.

agragsakakto iti kasta unay iti Diosko

AT: “Dakdakamaten daytoy ti nasinged a relasyon ti tao iti Dios. “agragsakakto gapu iti Diosko” wenno “maay-ayoakto iti Diosko” (Kitaen: INVALID translate/figs-synecdoche)

kas iti maysa a nobio a pinataerna ti bagina babaen iti turban, ken kas iti nobia a pinapintasna ti bagina babaen kadagiti alahasna

Iyunay-unay daytoy ti napalalo a kinaragsak ti agsasao, naragsak a panagrambak. Ipalpalagip ti turban ti maysa kadagiti isusuot ti padi iti ulona. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

turban

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay ISA 61:3.

Ta kas iti daga a mangpatubo kadagiti agrusing a mula, ken kas iti minuyongan a padakkelenna dagiti mula

Ibagbaga daytoy ti agpada a banag iti dua a wagas ken iyunay-unay dagitoy nga aniaman nga ibaga ti Dios nga aramidenna ket awan duadua a mapasamakto, kas kadagiti bukbukel nga agtubo. AT: “Kas kadagiti bukbukel a naipurwak iti minuyongan a nagtubo iti daga ken dimmakkel.” (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism)

INVALID comprehension/isa/61

INVALID comprehension/isa/61

Isaiah 62

Isaiah 62:1-2

saanak nga agulimek

Ni Isaias ti kadawyan a madakdakamat iti sao nga “…ak” (saanak).

agingga a ti kinalintegna ket agraniag, ken ti pannakaisalakanna ket kas iti umap-apuy a pagsilawan

Daytoy ti mangpanamnama kadagiti tattao a pudno nga umayto ti Dios ken isalakanna dagiti tattao ti Israel ken kaslanto kalawag daytoy iti silaw. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

INVALID comprehension/isa/62

INVALID comprehension/isa/62

Isaiah 62:3-4

Agbalinkanto pay a kasla napintas a korona iti ima ni Yahweh, ken maysa a turban ti kinaari iti ima ti Diosmo

Maymaysa ti kayat a sawen dagitoy, ken nagtipon tapno mangiyunay-unay. Dagitoy ti mangiparangarang nga agbalinto a pagarian a siudad ti Jerusalem nga iturayan (ima) ti Dios. (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism and INVALID translate/figs-metonymy)

Saankanton maawagan

AT: “Saandakanton nga awagan dagiti tattao iti” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

maiyasawanto ti dagam

Ipakpakaawat daytoy nga ipategto ni Yahweh dagiti tattao ti Israel ken kaduananto ida a kanayon a kas iti maysa nga asawa. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

INVALID comprehension/isa/62

INVALID comprehension/isa/62

Isaiah 62:5

Kas iti panangasawa ti baro iti maysa a balasang, kastanto ti panangasawa kenka dagiti annakmo a lallaki

Ditoy, dakdakamaten ti “annak a lallaki” dagiti tattao ti Israel ken ti sao a “…yo” (kadakayo) ket dakdakamatenna ti Juda, ti daga ti Israel. Ipakpakaawat daytoy a magun-odto dagiti tattao ti daga a kas iti maysa a lalaki a manggun-od iti ubing nga asawana.

Kas iti nobio a maragragsakan iti nobiana, kastanto met ti Diosmo kenka

Iyunay-unay daytoy ti kinaragsak ti Dios maipapan iti relasyonna kadagiti tattaona.

INVALID comprehension/isa/62

INVALID comprehension/isa/62

Isaiah 62:6-7

Nangisaadak

Ditoy, ti sao nga “..ak” (nangisaadak) ket mabalin a dakdakamaten daytoy ni Isaias wenno ni Yahweh.

agwanawan kadagiti bakudmo

Dakdakamaten daytoy dagiti profeta, opisial, wenno mabalin a dagiti anghel, a masansan a mangikarkararag kadagiti tattao ti Jerusalem kas kadagiti agwanwanawan a kanayon nga agbanbantay iti siudad. Kitaem ti inaramatmo iti sao nga “agwanwanawan” idiay 52:8 ken 56:10. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

INVALID comprehension/isa/62

INVALID comprehension/isa/62

Isaiah 62:8-9

Nagsapata ni Yahweh babaen iti makannawan nga imana ken babaen iti pannakabalinna

Iparparangarang daytoy nga awan duadua a tungpalen ni Yahweh no ania ti imbagana. AT: “babaen iti mismo a pannakabalinna” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

Awan duadua a saankonton a pulos nga ited ti trigoyo nga agserbi a taraon dagiti kabusoryo

Ipakpakaawat daytoy a saanto nga itulok ni Yahweh a parmeken ti kabusor dagiti tattao ti Israel ken alaenda dagiti trigoda. Mabalin nga iti napalabas ket innala ti kabusor ti trigoda kas buis wenno tapno ipakanda kadagiti armadada.

INVALID comprehension/isa/62

INVALID comprehension/isa/62

Isaiah 62:10

Rummuarkayo, rummuarkayo kadagiti ruangan!

Ti ragup ti sasao a “rummuarkayo” ket naulit tapno mangiparangarang a kasapulan a rummuar a dagus dagiti tattao ti Jerusalem iti ruangan ti siudad tapno pasangbayenda dagiti ganggannaet wenno dagiti naipanaw ka balud nga agsubli iti daga ti Israel. Daytoy ti kadawyan pannakaipatarus.

Patadenyo daytoy, patadenyo ti kangrunaan a dalan

Naulit ti sao a “pataden” tapno maiyunay-unay a kayat ti Dios a maisagana a naimbag ti kalsada ken mapatad a daras, tapno nalaka laeng a makaapan kenkuana dagiti tattao. Kitaen Isaiah 57:14-15

Ingatoyo ti bandera a pagilasinan dagiti nasion

Ipakpakaawat daytoy nga ay-ayaban ni Yahweh dagiti tattao manipud kadagiti dadduma a nasion a mapan iti daga ti Israel, tapno pagsublienna dagiti naipanaw a kas balud, ket tapno makitada ti inaramid ti Dios kas iti imbagana nga aramidenna.

INVALID comprehension/isa/62

INVALID comprehension/isa/62

Isaiah 62:11-12

anak a babai ti Sion

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay ISA 1:8.

Kitaem, umayen ti Mannubbotmo! Kitaem, awitna ti panggunggonana, ken adda iti sangoananna ti pangsupapakna

Kitaem no kasanom nga impatarus ti agpada a ragup ti sasao idiay ISA 40:10.

INVALID comprehension/isa/62

INVALID comprehension/isa/62

Isaiah 63

Isaiah 63:1-2

Siasino daytoy nga um-umay manipud Edom

Agsasao ditoy ni Isaias kas maysa nga agwanwanawan. Ti panagsaludsod ken panangsungbat ket wagas iti panangipakaammo, ngem saan koma a literal ti pannakaawat iti daytoy. Kinapudnona, saan a nakita ni Isaias ni Yahweh nga um-umay.

Bosra

Daytoy ti kangrunaan a siudad ti Edom. (Kitaen: INVALID translate/translate-names

Siak daytoy

Ditoy, ni Yahweh ti dakdakamaten ti sao a “Siak”.

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

Isaiah 63:3-4

nangibaddebaddek kadagiti ubas

Dakdakamaten ti sao a “Siak” ditoy, ni Yahweh. Daytoy a kapanunotan ket dakdakamatenna ti panangdadael ni Yahweh kadagiti kabusorna. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

Ta padpadaanak ti tiempo iti panagibales

Ditoy, dakdakamaten ti sao a “tiempo” ti kaatiddog ti panawen. (Kitaen: INVALID translate/figs-synecdoche

panagibales

Iwaywayat ni Yahweh ti pannusa iti umno a wagas a mangipakita ti hustisia. Ti kita ti panangibalesna ket duma kadagiti tattao.

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

Isaiah 63:5-6

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

ngem ti mismo a takiagko

Ibagbagi ti “takyag” ditoy, ti pannakabalin. (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

binartek ida ti pungtotko

Ipakpakaawat daytoy nga impalak-am ni Yahweh kadakuada ti nakaro a pungtot ken pannusana. (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)

Isaiah 63:7-8

Ibagak

Ditoy, dakdakamaten ti sao nga “…ak” (ibagak), ni Isaias.

Inaramid kadatayo

Ditoy, dakdakamaten ti sao a “kadakami” ni Isaias ken dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: INVALID translate/figs-inclusive)

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

Isaiah 63:9

Iti panagsagabada

Ditoy, dakdakamaten ti sao a “…da” (panagsagabada), dagiti Israelita. Inraman ni Isaias ti bagina kas maysa kadagiti tattao. AT: “Kadagiti amin a sinagsagabatayo”

nagsagaba met

Ni Yahweh ti madakdakamat ditoy.

ti anghel ti kaaddana

Daytoy ti naibaon nga anghel a nagtaud iti Dios. Ditoy, mabalin a dakdakamaten ti sao nga "anghel" ti Espiritu ti Dios a naglanga nga anghel nga immay tapno isalakan dagiti nagsagaba.

intag-ayna ida ken inawitna ida

intag-ayna ida ken inawitna ida

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

Isaiah 63:10

Ngem nagsukirda

Ditoy, dakdakamaten ti "...da" (nagsukirda) dagiti Israelita. Inraman ni Isaias ti bagina kas maysa kadagiti tattao. AT: "Ngem nagsukirkami"

ti Nasantaon nga Espirituna

"ti Espiritu Santo ni Yahweh"

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

Isaiah 63:11

Kinunada

Ditoy, dakdakamaten ti sao a “…da” (kinunada), dagiti Israelita. Inraman ni Isaias ti bagina kas maysa kadagiti tattao. AT: “Kinunami”

dagiti agpaspastor ti arbanna

AT: “dagiti mangidadaulo kadagiti tattaona” (KItaen: INVALID translate/figs-metaphor)

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

Isaiah 63:12-13

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

a nangaramid iti naindaklan a pannakabalin iti makannawan nga ima ni Moises

Ditoy, dakdakamaten ti sao a “takyag” ti pannakabalin ni Yahweh. Ipakpakaawat daytoy a ti pannakabalin ti Dios ti nangted iti kabaelan kenni ni Moises a mangbisngay ti Baybay ti Runo. (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

Kas iti kabalio nga agtartaray iti patad a daga, saanda a naitublak

Ipakpakaawat daytoy a dagiti tattao ti Israel ket kabaelanda a magna iti napaut kas kadagiti kabalio nga agdaldaliasat kadagiti pagilian manipud Israel agingga Egipto. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

Isaiah 63:14

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

Kas kadagiti baka a sumalog nga agturong iti tanap

Mabalin a ti dakdakamaten daytoy ket ti panagturong ti arban dagiti baka iti tanap nga addaan iti nalalangto a ruot ken danum. Iyunay-unay daytoy nga indalan ti Dios dagiti Israelita ket inaywananna ida. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)

tapno mapadayawan ti naganmo

Ditoy, dakdakamaten ti “mapadayawan ti naganmo”, ti panangraem ken ti kinatao. AT: “tapno maaddaanka iti nagan a mararaem” (See: INVALID translate/figs-metonymy)

Isaiah 63:15-16

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

Sadino ti ayan ti kinaregtam ken dagiti nabileg nga aramidmo?

Nangaramatda iti saludsod a mangiyebkas iti sakit ti nakem ken pakasikuran gapu ta kasla saanen a tumultulong ti Dios kadakuada. (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)

Naisina kadakami ti kaasim ken ti di agbalbaliw nga ayatmo

AT: “Saanmo nga impaay ti kaasim ken panagayatmo kadakami” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)

Isaiah 63:17

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

O Yahweh, apay nga inyaw-awannakami manipud kadagiti wagasmo ken pinatangkenmo ti pusomi, isu a saankami a nagtulnog kenka

Nangaramatda iti saludsod a nangiyebkas iti panagririda iti Dios. AT: “Yahweh, inyaw-awannakami manipud kadagiti wagasmo ken nagbalinkami a nasukir iti kasta saankami a nagtulnog kenka.” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)

apay nga inyaw-awannakami manipud kadagiti wagasmo

Panagasug daytoy dagiti tattao, masmasdaawda no apay nga inyaw-awan ida ti Dios isu a naiyaw-awanda iti dalan a saan nga umno.

Isaiah 63:18-19

INVALID comprehension/isa/63

INVALID comprehension/isa/63

kadagiti saan a pulos nga immawag iti naganmo

AT: “a saan a pulos a naibilang iti pamiliam” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)

Isaiah 64

Isaiah 64:1-2

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy dagiti tattao ti Israel ti agsasao kenni Yahweh. (Kitaen: Isaias 63:11

O, no ginudwam

Ipakpakaammo ni Isaias daytoy a tarigagay para iti presensia ni Yahweh nga addaan iti napasnek a panangiyebkas. (Kitaen: Hypothetical Situations)

O, no ginudwam ti langit

No nagpakita ni Yahweh iti naidumduma a wagas babaen iti panang-ungapna iti langit. (Kitaen: Metaphor)

nagkintayeg koma dagiti bantay

Naggun-gon koma dagiti bantay a kas iti gin-gined. (Kitaen: Hypothetical Situations)

a kas no pasgedan ti apuy ti nagango a kayo, wenno pagbureken ti apuy ti danum

Mabalin nga iyun-unay daytoy ti nalaka a panangpapigerger iti presensia ti Dios kadagiti bantay ken tattao. (Kitaen: Simile ken Hypothetical Situations)

Isaiah 64:3-4

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy dagiti tattao nga agsasao kenni Yahweh.

wenno awan ti mata a nakakita

Ti “mata” ditoy ket ti sibubukel a tao ti dakdakamatenna. Mabalin a maipatarus a kas: “wenno awan ti siasinoman a nakakita” (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 64:5

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy dagiti tattao nga agsasao kenni Yahweh.

Isaiah 64:6-7

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy dagiti tattao ti agsasao kenni Yahweh.

amin a nalinteg nga ar-aramidmi ket kasla kadagiti pasador

Ti “pasador” ket maysa a lupot nga us-usaren iti maysa a babai iti panawen nga agpadpadara isuna. Kayatna a sawen daytoy nga amin a panangpadas dagiti tattao tapno maay-ayo ti Dios ket saan a nagballigi. Nairanta daytoy a salaysay a makarimon. (Kitaen: Simile)

Aminkami ket kasla nalaylay a bulbulong

Idildilig ni Isaias dagiti tattao ti Israel kadagiti bulbulong a nagango no natay. (Kitaen: Simile)

dagiti nagbasolanmi, kasla iti angin, iyad-adayodakami

Kayatna a sawen daytoy a dagiti basbasolda a kas maysa a komunidad ket ti makagapu iti pannakapaayda. Idildilig ni Isaias dagiti basbasol iti angin a kas isu iti puwersa a makagapu iti panagsagabada iti pannusa ni Yahweh. (Kitaen: Simile)

inlemmengmo ti rupam kadakami

Kayat a sawen daytoy a binaybay-an ti Dios dagiti tattao ket impalubosna nga agsagabada. (Kitaen: Idiom)

Isaiah 64:8-9

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy dagiti tattao nga agsasao kenni Yahweh

dakami ti damili. Sika ti agdamdamili kadakami; ken dakami amin ket aramid ti imam

Kayatna a sawen daytoy a pinarsua ti Dios dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: Metaphor)

kitaennakami amin

Dawdawaten ni Isaias ni Yahweh nga ipangagna ti kasasaadda. (Kitaen: Personification)

Isaiah 64:10-12

Sapasap a Pakaammo:

Itultuloy dagiti tattao nga agsasao kenni Yahweh.

Nagbalin a let-ang dagiti nasantoan a siudadmo

Iyunay-unay daytoy a nadadael dagiti siudad ken awan ti agnanaed sadiay.

Ti nasantoan ken napintas a templomi, a nagdaydayawan kenka dagiti ammami, ket dinadael ti apuy

Mabalin a maipatarus a kas: “Dinadael iti kabusor babaen iti apuy ti nasantoan ken napintas a templomi, a nagdaydayawan kenka dagiti ammami.” (Kitaen: Active or Passive)

Kasano a mabaelam pay laeng ti agkedked, O Yahweh? Kasano a mabaelam pay laeng ti agtalinaed a siuulimek ken itultuloynakami nga ibabain?

Us-usarenda dagitoy a saludsod a mangiyebkas iti pannakaupayda gapu ta saan pay nga immay ti Dios a tumulong kadakuada. Mabalin a maipatarus a kas: “Pangngaasim ta saanka nga agkedked, O Yahweh! Pangngaasim ta saanka nga agtalinaed nga agulimek ken itultuloynakami nga ibabain!” (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 65

Isaiah 65:1-2

Nakasaganaak idi

Ni Yahweh ti dakdakamaten ti sao a “Nakasaganaak”.

Agmalmalem nga inyunnatko dagiti imak kadagiti natangken ti ulona a tattao

Ti panangiyunnat iti ima ket maysa a panangipakita iti maysa a tao iti panagpakpakaasi wenno nainget a panagkiddaw. Mabalin a maipatarus a kas: “Saanak a nagsardeng a nagpakpakaasi kadagiti nasukir a tattao nga umawat iti tulongko” (Kitaen: Idiom)

Isaiah 65:3-4

Sapasap a Pakaammo

Itutuloy ni Yahweh ti agsasao maipanggep kadagiti tattao ti Israel.

kadagiti minuyongan .. iti rabaw dagiti ladrillo

Dakdakamaten dagitoy dagiti lugar a pagdaydayawan kadagiti didiosen. Dagiti nasagradoan nga altar ket naaramid manipud kadagiti ladrillo, nga imparit ni Yahweh para kadagiti altarna. Dagiti altar ni Yahweh ket naaramid manipud iti bato. (Kitaen: Assmuned Knowledge and Implicit Information)

Agtugtugawda kadagiti tanem ken agpatpatnagda nga agbanbantay

Daytoy ket maipapan iti pannakium-uman kadagiti natay ken maysa daytoy nga aramid nga imparit ni Yahweh. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

manganda iti karne

Saan nga impalubos ni Yahweh a mangan iti karne ti babuy dagiti tattao ti Israel. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 65:5

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti tattao ti Israel ken sarsaritaenna ti maipanggep kadakuada.

Dagitoy a banbanag ket asuk iti agungko

Idildilig ni Yahweh dagitoy a tattao a kanayon a mangrurrurod kenkuana iti asuk a saan a mangpasayaat iti panaganges iti maysa a tao. (Kitaen: Metaphor)

maysa nga apuy a sumsumged iti agmalem

Idildilig ni Yahweh dagiti tattao ti Israel iti nakapsut nga apuy a saan nga agsarsardeng nga agas-asuk kabayatan a mangsusuob. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 65:6-7

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao maipanggep kadagiti tattao ti Israel.

Kitaenyo, naisurat iti sangoanak

“Siputan ken ipangagyo”

kadagiti saklotda

Kayat a sawen daytoy a dusaen ti Dios ida agingga iti kakakaroan a wagas. Idildilig daytoy a panangiyebkas ni Yahweh a mangdusdusa kadagiti tattao iti pananggabur iti rabaw dagiti luppoda kabayatan a nakatugawda. (Kitaen: Idiom and Metaphor)

Isaiah 65:8

A kas no masarakan ti tubbog manipud iti raay ti ubas

Idildilig ni Yahweh dagiti tattao ti Israel iti maysa a raay ti ubas nga adda pay laeng iti nasayaat a tubbogna. (Kitaen: Metaphor)

no masarakan ti tubbog manipud iti raay ti ubas

Mabalin a maipatarus a kas: “no adda maalam a tubbog manipud iti maysa a raay” (Kitaen: Active or Passive)

Saanko ida a dadaelen amin

Mabalin a maipatarus a kas: “wayawayaak ti sumagmamano kadakuada a nalinteg” (Kitaen: Litotes and Assumed Knowledge and Implicit Information)

Isaiah 65:9-10

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

kadagiti banbantayko

Dakdakamaten daytoy dagiti kangatoan a disso iti Jerusaelm ken iti entero a Judea.

Saron

Daytoy idi ket nadam-eg a daga a nasayaat a pagpastoran dagiti ayup. (Kitaen: How to Translate Names)

Tanap ti Akor

Nagan daytoy iti maysa a tanap a mabalin a naglayon manipud Jerusalem agingga iti abagatan ti Jerico. Nasayaat met laeng idi daytoy a daga a pagpastoran. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 65:11

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

dakayo a nangidasar ... ken mangpunpunno kadagiti baso ti arak iti arak a nalaokan

Mangala dagiti tattao iti taraon ken mainom ket ikabilda dagitoy iti sangoanan ti didiosen a kas paset iti panagdayawda.

nalaokan nga arak

arak a nalaokan kadagiti naduma-duma a ramraman.

Gasat ... Pakaitungpalan

Nagan dagitoy dagiti palso a dios. Maaw-awaganda met laeng iti “Gad” ken “Meni.”

Isaiah 65:12

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti adda idiay Israel nga agdaydayaw kadagiti didiosen.

agtungpalkayo nga agpaay iti kampilan

Ibagbagi ti “kampilan” dagiti naduma-duma nga armas a pakigubat nga usarento ni Yahweh a mangdusa kadagiti saan a sumungbat iti ayab ni Yahweh. (Kitaen: Synecdoche)

idi nagayabak, saankayo a simmungbat; idi nagsao-ak, saankayo a dimngeg

Agpada met laeng ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao ken naulit a kas panangiyunay-unay. (Kitaen: Parallelism)

Isaiah 65:13-14

Sapasap a Pakammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti adda idiay Israel nga agdaydayaw kadagiti didiosen.

Kitaenyo, ... dagiti adipenko

“Siputan ken ipangagyo” Ul-uliten ni Yahweh daytoy a kas panangiyunay-unay. (Kitaen: Parallelism)

ngem agsangitkayonto gapu iti ut-ot ti puso, ken agasugkayonto gapu iti pannakaburak ti espiritu

Agpada met laeng ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao ken naulit a kas panangiyunay-unay. (Kitaen: Parallelism)

pannakaburak ti espiritu

Idildilig daytoy a panangiyebkas ti pannakarikna iti nakaro a pannakaupay ken ladingit iti maysa a banag a narumek wenno nadadael ti langana gapu iti pannakarumek. (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 65:15-16

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao kadagiti adda idiay Israel nga agdaydayaw kadagiti didiosen.

mabendisionanto babaen kaniak, a Dios ti kinapudno

Mabalin a maipatarus a kas: “Siak, ti Dios a kanayon nga agsasao iti kinapudno, bendisionakto isuna” (Kitaen: Active or Passive)

dagiti naglabas a pakariribukan ket malipatanto ... mailemmengdanto

Mabalin a maipatarus a kas: “lipatendanto dagiti naglabas a pakariribukan, ta mapukawto dagitoy a pakariribukan iti panunotko” (Kitaen: Active or Passive)

mailemmengdanto manipud kadagiti matak

Ibagbagi ti “mailemmengto manipud kadagiti matak” ti panangimatang ken panunot ni Yahweh. Mabalin a maipatarus a kas: “Pulos a saankonto payen a panunoten manen ti maipanggep kadakuada” (Kitaen: Idiom and Personification)

Isaiah 65:17-19

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

Ta kitaenyo

“Siputanyo! Ipangagyo!

baro a langit ken baro a daga

Agpada dagitoy a “nalabes” a sasao a mangibagbagi met kadagiti amin a banag nga adda iti nagbaetanda. (Kitaen: Merism)

dagiti naglabas a banbanag ket saanton a malagip wenno mapanunot

Agpada ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao ken nagkadua a kas panangiyunay-unay. Mabalin a maipatarus a kas: “saanmonto payen a pulos a panunoten ti napasamak iti napalabas” (Kitaen: Parallelism and Active or Passive)

Ngem agragsak ken agrag-okayonto

Ti dakdakamatenna ti “agragsak ken agrag-okayonto” ket dagiti amin nga adipen ti Dios. (Kitaen: Forms of You)

saanton a pulos a mangngeg iti Jerusalem ti sangsangit ken as-asug iti pakariribukan

Mabalin a maipatarus a kas: “awanto pulos ti makangngeg kenkuana iti panagsangsangit ken as-asug iti pakariribukan” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 65:20-21

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao maipanggep kadagiti napudno a tattaona.

maibilang nga agtutubo

Mabalin a maipatarus a kas: “ibilangto isuna dagiti tattao a kas agtutubo” Kitaen: (Active or passive)

maibilang a nailunod

Mabalin a maipatarus a kas: “ibilangto dagiti tattao daytoy a tao a kas nailunod” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 65:22-23

Sapasap a Pakammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao maipanggep kadagiti napudno a tattaona.

ta no kasano dagiti al-aldaw dagiti kaykayo, kastanto met dagiti al-aldaw dagiti tattaok

“ta agbiagto dagiti tattaok agingga a sibibiag dagiti kaykayo”

Isaiah 65:24-25

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao maipanggep kadagiti napudno a tattaona.

nasantoan a bantayko

Kitaem no kasanom nga impatarus daytoy idiay 11:9.

Isaiah 66

Isaiah 66:1

Ti langit ti tronok, ket ti daga ti pagbatayan dagiti sakak

Idildilig ni Yahweh ti langit iti trono ken ti daga iti pagbatayan dagiti saka tapno iyunay-unay nga isuna ket naindaklan. (Kitaen: Metaphor)

Sadino ngarud ti balay nga ipatakderyo a maipaay kaniak? Sadino ti lugar a mabalin a paginanaak?

Us-usaren ni Yahweh dagitoy a saludsod tapno iyunay-unayna a saan a makapatakder dagiti tattao iti maysa a lugar a pagnaedanna. (Kitaen: Rhetorical Questions)

Isaiah 66:2

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

Inaramid ti imak dagitoy amin a banbanag

Ti “ima” ditoy ket ni Yahweh a mangiyunay-unay iti pannakabalin ken turayna. Mabalin a maipatarus a kas: “Inaramidko amin dagitoy a banbanag” (Kitaen: Synecdoche)

daytoy ti ipakpakaammo ni Yahweh

Dakdakamaten ni Yahweh ti bagina babaen iti nagan a mangiyebkas iti kinapudno iti ipakpakaammona. Ipatarus daytoy a kas idiay Isaias 30:1. Mabalin a maipatarus a kas: “daytoy ti inwaragawag ni Yahweh” (Kitaen: First, Second or Third Person)

ti naburak ken agladladingit ti espirituna

Ditoy, dakdakamaten ti “naburak” ken “agladladingit” ti maysa a tao a pudno a napakumbaba ken agsagsagaba gapu iti pammatina.

Isaiah 66:3

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

Isuna a mangpatpatay ... benbendisionanna met ti kinadangkes

Iladladawan dagitoy a ragup ti sasao dagiti nadumaduma a wagas a panagtigtignay dagiti dakes a tattao. Isu met laeng ti kayatda a sawen ken nausar a kas panangiyunay-unay. (Kitaen: Parallelism)

Pinilida dagiti bukodda a wagas

“Pinilida nga aramiden dagiti dakes a banbanag a mangsalungasing kadagiti wagas ni Yahweh”

Isaiah 66:4

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao maipanggep kadagiti nadangkes a tattao.

ti dakes iti panagkitak

Ditoy, ibagbagi ti “panagkita” ti pangngeddeng. Mabalin a maipatarus a kas: “ti ibilbilangko a dakes” (Kitaen: Metaphor)

Isaiah 66:5

Maidaydayaw koma ni Yahweh

Mabalin a maipatarus a kas: “Madaydayaw ni Yahweh” (Kitaen: Active or Passive)

ngem maibabaindanto

Mabalin a maipatarus a kas: “Ngem ibabainkonto ida” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 66:6

Sapasap a Pakaammo

Iladladawan ni Yahweh ti dusa gapu iti kinamanaginsisingpet dagiti agdaydayaw.

Ti uni ti riribuk

Ibagbagi ti uni ti pudno a ranget a mapaspasamak iti uneg ti templo kabayatan nga ipatpatungapalna ti pannusa. (Kitaen: Metonymy)

Isaiah 66:7-8

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh ti agsasao.

Sakbay nga agpasikal ti Sion, agipasngay isuna; sakbay nga umay kenkuana ti ut-ot, agipasngay isuna iti anak a lalaki

Dakdakamaten ni Yahweh ti Sion a kasla daytoy ket maysa a babai a dandanin nga agipasngay. Numan pay nadadael ti Sion ken saanen nga agnanaed sadiay dagiti tattao, ikarkari ni Yahweh a saan a maitantan ken nalaka laeng nga umay kenkuana ti entero a nasion. (Kitaen: Metaphor)

Siasino ti nakangngeg iti kasta a banag? Siasino ti nakakita kadagiti kasta a banbanag? Iti maysa nga aldaw, maipasngay kadi ti maysa a daga? Maibangon kadi ti maysa a nasion iti apagkanito?

Us-usaren ni Yahweh dagitoy a saludsod tapno iyunay-unay ti kinaidumdumanto iti daytoy a pasamak. (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 66:9

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh a sarsaritaen ti Jerusalem a kasla daytoy ket maysa nga ina. (Kitaen: Isaias 66:7-8)

Iyegko aya ti maysa a maladaga iti aanakan ... maipasngay?

Us-usaren ni Yahweh daytoy a saludsod tapno iyunay-unayna a sigurado a tungpalenna dagiti karina kadagiti tattao ti Jerusalem. (Kitaen: Rhetorical Question)

Isaiah 66:10-11

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh a sarsaritaen ti maipanggep iti Jerusalem a kasla daytoy ket maysa nga ina ken dagiti agnanaed iti Jerusalem a kasla isuda ket kaipaspasngay nga ubbing. (Kitaen: Isaias 66:7-8)

Ta agsusokayonto ket mapnekkayo; maliwliwakayonto babaen kadagiti barukongna

Kayat a sawen daytoy nga agbalinto ti Jerusalem a lugar ti kinatalged ken liwliwa a maipaay kadagiti tattao ti Dios. Mabalin a maipatarus a kas: “Ta pennekennakayonto babaen iti gatasna; liwliwaennakayonto babaen iti barukongna” (Kitaen: Metaphor and Active or Passive)

Isaiah 66:12-13

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Yahweh a sarsaritaen ti Jerusalem a kasla daytoy ket maysa nga ina. (Kitaen: Isaias 66:7-8)

kasla iti maysa a karayan ... kas maysa nga agliplipyas a waig

Kayat a sawen daytoy nga aramidento ni Yahweh a mangiyeg dagiti tattao dagiti nasion iti adu unay a kinabaknang a mataginayonto ken aglaplapusanan a kasla iti karayan. (Kitaen: Simile)

Sumusokayonto iti sibayna, ubbaennakayonto, ken rayray-awennakyonto iti rabaw dagiti tumengna

Kayat a sawen daytoy nga agbalinto ti Jerusalem a lugar ti kinatalged ken liwliwa a maipaay kadagiti tattao ti Dios. (Kitaen: Metaphor)

kastanto met ti panangliwliwak kadakayo, ken maliwliwakayonto idiay Jerusalem

Mabalin a maipatarus a kas: “liwliwaenkayonto met idiay Jerusalem” (Kitaen: Active or Passive)

Isaiah 66:14

Sapasap a Pakaammo

Agsasao ni Isaias kadagiti napudno a tattao ti Dios.

agrusingto dagiti tulangyo

Dakdakamaten ti “tulangyo” ti entero a bagi. (Kitaen: Synecdoche)

agrusingto dagiti tulangyo a kas iti naganus a ruot

Ti “naganus a ruot” ket napartak nga agtubo ken natibker ken maidilig iti salun-at ken pigsa dagiti napudno a tattao ti Dios. (Kitaen: Simile)

Maipakaammonto ti ima ni Yahweh kadagiti adipenna

Ditoy, ti “ima” ket maipapan iti pannakabalinna. Mabalin a maipatarus a kas: “Ipakaammonto ni Yahweh ti pannakabalinna kadagiti adipenna” (Kitaen: Active or Passive and Metonymy)

Isaiah 66:15-16

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti agsasao kadagiti napudno a tattao ti Dios.

umayto ... nga addaan iti apuy

Ti panagparang ni Yahweh iti Daan a Tulag ket masansan nga adda kaduana nga apuy a mangibagbagi iti unget ken panangukom ni Yahweh. (Kitaen: Metaphor)

a kas iti alawig

Iparparangarang daytoy ti nabileg a panagtignay ni Yahweh tapno mapapigsa ti panangukomna. (Kitaen: Simile)

babaen iti kampilanna

Ti “kampilan” ket maysa nga armas a mangibagbagi iti amin a kita ti gubat ken panangpapatay. (Kitaen: Synecdoche)

Isaiah 66:17

Sapasap a Pakaammo

Itultuloy ni Isaias ti agsasao.

Idatonda dagiti bagbagida

Dakdakamaten dagitoy dagiti agdaydayaw kenni Yahweh ngem salsalungasingeda met dagiti paglinteganna.

makaserrekda kadagiti minuyongan

Daytoy ket maysa a lugar a papanan dagiti tattao tapno agdayaw kadagiti didiosenda. (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)

daytoy ti ipakpakaammo ni Yahweh/ daytoy ti kuna ni Yahweh

Dakdakamaten ni Yahweh ti bagina babaen iti nagan tapno maiyebkas ti kinapudno iti ipakpakaammona. Ipatarus daytoy a kas iti Isaias 30:1. Mabalin a maipatarus a kas: “daytoy ti impakaammo ni Yahweh” (Kitaen: First, Second or Third Person)

Isaiah 66:18-19

Ta ammok

Dakdakamaten ti sao nga “ammok” ni Yahweh.

aramid ken kapanunotanda

Dakdakamaten dagitoy a sasao dagiti agdaydayaw a managinsisingpet nga inladawan ni Yahweh iti un-unana.

Put ... Lud ... Tubal ... Jaban

Nagan dagitoy iti luglugar nga adayo iti Israel. (Kitaen: How to Translate Names)

Isaiah 66:20-21

Isublidanto

Ditoy, ti “Isublidanto” ket dagiti gan-gannaet a nakalasat ken nagsaksi kadagiti nasion. Agsublidanto iti Jerusalem a kaduda dagiti napapanaw nga Israelita.

Isaiah 66:22-23

daytoy ti ipakpakaammo ni Yahweh

Dakdakamaten ni Yahweh ti bagina babaen iti nagan tapno maiyebkas ti kinapudno iti pakpakaammona. Ipatarus daytoy a kas iti Isaias 30:1. Mabalin a maipatarus a kas: “daytoy ti impakaammo ni Yahweh” (Kitaen: First, Second or Third Person)

Isaiah 66:24

Sapasap a Pakaammo

Ilepleppas ni Yahweh ti agsasao.

Rumuardanto

Ti “Rumuardanto” ditoy ket dagiti amin a tattao, dagiti napudno nga Israelita ken gan-gannaet, nga umay agdayaw kenni Yahweh.

dagiti igges ... ti apuy

Iladladawan dagitoy dua a ragup ti sasao ti agpada a kapanunotan tapno ipaunay-unay ti pannusa ni Yahweh. (Kitaen: Parallelism)

dagiti igges a mangan kadagitoy

Ibagbagi ti “dagiti igges” ti kabuteng ti panagrupsa ken panaglungsot nga isu dagiti pannusa ni Yahweh kadagiti nadangkes. (Kitaen: Metonymy)

ti apuy a manguram

Ibagbagi met laeng ti apuy ti panangukom ni Yahweh. (Kitaen: Metonymy)

saan a maiddep

Mabalin a maipatarus a kas: “Agnanayon nga agap-apuy” (Kitaen: Litotes)

amin a lasag

Ibagbagi daytoy ti amin a naparsua a banbanag a marunot no matay. (Kitaen: Metonymy)