Malachi
Malachi 1
Malachi 1:1-3
Ngem kunayo, “Kasanonakami nga inayat?”
Daytoy a saludsod ket mangiparparangarang iti panagduadua, wenno salsaludsoden daytoy ti kinapudno maipapan kadagiti sasao ti Dios. Mangar-aramat ti Dios iti maysa a saludsod a mangtubngar kadagiti tattao. AT: “Ngem kunayo, ‘Saannakami nga inayat!’” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
Saan kadi a kabsat ni Jacob ni Esau?
“Ibagak kadakayo no kasanokayo nga inayat. Ammoyo a kabsat ni Jacob ni Esau.”
kuna ni Yahweh
“siinget nga imbaga ni Yahweh daytoy”
Inayatko ni Jacob
Pinili ni Yahweh a maaddaan iti pakainaiganna kenni Jacob ken agbalin a Dios ni Jacob.
Ginurak ni Esau
linaksid ni Yahweh ni Esau
Pinagbalinko a langalang dagiti bantayna
“Pinagbalinko dagiti bantayna a saan a mabalin a pagnaedan”
ket pinagbalinko ti tawidna a lugar dagiti atap nga aso iti let-ang
“ken pinagbalinko a desierto dagiti tawidna a daga a dagiti laeng atap nga ayup ti mabalin nga agnaed”
INVALID comprehension/mal
Malachi 1:4-5
No kuna ti Edom
“No kuna dagiti tattao ti Edom.”
ngem duprakekto
“dadaelekto daytoy”
ket panagananto ida dagiti lallaki
“ket panagananto ida dagiti lallaki manipud iti nadumaduma a nasion”
pagilian iti kinadangkes
“pagilian dagiti dakes a tattao”
Maimatanganto daytoy dagiti mismo a matayo
“Makitayonto daytoy a mapasamak”; ibagbagana daytoy a, saandan a kasapulan ti maysa a tao a mangibaga kadakuada maipapan iti napasamak.
INVALID comprehension/mal
Malachi 1:6-7
INVALID comprehension/mal
nangum-umsi iti naganko
“tratoendak a kasla kagurguradak” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)
Ngem kunaenyo, 'Kasanomi koma nga inumsi ti naganmo?'
“dakayo a papadi, ibagbaggayo ‘Kasanodaka a trinato a kasla kagurguradaka?”’ AT: “Inumsidak ngem ilibakyo wenno ibagayo a saan!” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
narugit a tinapay
taraon a saan a maikari a maidaton
Ket kunaenyo, ‘Kasano koma a rinugitandaka?’
AT: “ipagarupyo a maikarikayo kaniak ngem saan!”
lamisaan
altar (Kitaen: INVALID translate/figs-euphemism)
Malachi 1:8-9
No mangisagutkayo kadagiti bulsek nga ayup a maidaton, saan kadi a dakes dayta?
AT: “Ammoyo a dakes para kadakayo iti mangisagut kadagiti bulsek nga ayup a maidaton!” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
Ken no mangidatonkayo iti pilay ken masakit, saan kadi a dakes dayta?
AT: “ket ammoyo a dakes para kadakayo ti mangidaton iti pilay ken masakit!” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
Isagutyo dayta iti gobernadoryo; awatennakayo ngata wenno pakitaannakayo ngata iti pabor?
AT: “Saanyo a maitured nga isagut dayta iti gobernador! No inaramidyo, ammoyo a saannakayo nga awaten wenno pakitaan iti pabor.” (KItaen: INVALID translate/figs-hypo
Isagut
Maited a kas sagut a mangipakita iti panagraem
Ket ita … paraburannatayokoma
Saanen a ti Dios ti sarsaritaen ni Malakias. Kasarsaritana a mismon dagiti Israelita.
Babaen iti bubukodyo a daton, awatenna ngata a siaayat ti siasinoman kadakayo?
“No mangisagutkayo kadagiti saan a maikari a daton, maay-ayo ngata ti Dios kadakayo?” Panangbabalaw daytoy. AT: “No mangisagutkayo kadagiti saan a maikari a daton, awan duadua a saan a maay-ayo ti Dios kadakayo!”
INVALID comprehension/mal
Malachi 1:10-12
O, no adda la koma
Iyeb-ebkas daytoy ti nainget a tarigagay.
tapno saan koma a masayang ti panangarunyo iti rabaw ti altarko
“tapno saankayon nga agaron a mangpuor kadagiti daton ken agbasol babaen iti panangisagut kadagiti awan serserbina a daton”
manipud iti panagsingising ti init agingga a lumnek daytoy
“iti amin a disso,” ket kapadpada iti “kadagiti nasion” ken “iti tunggal lugar” (Kitaen: INVALID translate/figs-merism and INVALID translate/figs-parallelism)
agbalinto a naindaklan ti naganko kadagiti nasion
“Maidayawakto kadagiti nadumaduma a nasion”
iti tunggal disso, maidatonto dagiti insenso iti naganko
“kadagitoy a nasion, idatonto dagiti tattao ti insenso kaniak iti panagdayawda” (Kitaen: INVALID translate/figs-activepassive)
INVALID comprehension/mal
Malachi 1:13-14
siuumsi nga ibang-es
ti panagbang-es ket mangipakita iti kinaawan panagraem. (Kitaen: INVALID translate/figs-idiom)
Rumbeng kadi nga awatek daytoy manipud kadakayo?"
Panangbabalaw daytoy. AT: “Saan a rumbeng nga awatek daytoy manipud kadakayo!” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion and INVALID translate/figs-metonymy).
Mailunod koma dagiti manangallilaw, nga addaan iti kalakian nga ayup iti arbanna ken nagsapata nga itedna daytoy kaniak
“Ikkak iti didigra ti siasinoman nga agulbod kaniak nga addaan iti awan pakapilawanna a kalakian nga ayup iti pastona ken nagkari a maited daytoy kaniak kas daton”
ngem nangidaton kaniak, nga Apo, iti adda pakapilawanna
“ket kalpasanna indatonna kaniak nga Apo, ti maysa nga ayup nga adda pakapilawanna”
INVALID comprehension/mal
Malachi 2
Malachi 2:1-2
ipapuso
“ibilang daytoy a napateg unay” (Kitaen: INVALID translate/figs-idiom)
Malachi 2:3-4
ket pulagidakto iti rugit dagiti rupayo
“awanto ti panagraemko kadakayo” (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)
maiyadayokayonto a kadua ti rugit
“ibellengdakayonto iti pagibelbellengan iti takki”
Levi
Sarsaritaen ni Yahweh ti tribu ni Levi a kasla da la maymaysa a tao. (Kitaen: INVALID translate/figs-synecdoche)
Malachi 2:5-7
Sapasap a Pakaammo:
Sarsaritaen ni Yahweh ti tribu ni Levi a kasla da la maymaysa a tao. (Kitaen: “Synecdoche”)
INVALID comprehension/mal/02
Agpaay a biag ken talna ti katulagak kenkuana
AT: “Ti bilinko kenni Levi ket para kadagiti padi tapno agbiagda iti kinarang-ay ken kinatalna”
bibig
Kabaelan nga agsao ken mangpakaammo kadagiti tattao (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)
Ta dagiti bibig koma ti papadi ti rumbeng a mangsalimetmet iti pannakaammo
Madakdakamat ti pannakaammo ditoy a kasla maysa a banag a mabalin a salimetmetan ti padi. Iti daytoy a salaysay, ti kapanunotan iti “panangsalimetmet iti pannakaammo” ket mangiparparangarang iti pannakaibaga ti pudno a pannakaammo maipapan iti Dios. (Kitaen: Abstract Nouns and Metaphor)
Malachi 2:8-9
dakes ken karurod iti imatang dagiti amin a tattao
AT: “ginura dagiti tattao ken saanda a rinaem dagiti papadi.”
simmiasikayo iti pudpudno a dalan
Ti umno a wagas tapno agbalin a natulnog ket nadakamat a kasla maysa a dalan a sursuroten, ken ti panagtallikod iti nalinteg a panag-ug-ugali ket nadakamat a kasla sumina iti dalan. Kitaen: “Metaphor”
impakitayo ti panangidumayo iti panangisuroyo
AT: “inted dagiti papadi dagiti nalaka a pagalagadan kadagiti tattao a kaykayatda ken dagiti naririgat a pagalagadan kadagiti tattao a saanda a kaykayat.”
Malachi 2:10-12
Sapasap a Pakaammo:
Ditoy, makisarsarita ni propeta Malakias kadagiti padana nga Israelita.
Apay nga aglilinnipottayo tunggal maysa maibusor iti kabsatna
Maysa met daytoy a panangbabalaw. AT: “Saantayo a rumbeng a pagaramidan iti saan a nasayaat dagiti kakabsattayo ken saan a raemen ti katulagan ti Dios babaen iti panagsukir kadagiti bilinna!” Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
mananglilipot
nagsukir iti Dios
Ta tinulawan ti Juda ti nasantoan a lugar ni Yahweh
AT: “Saan a rinaem dagiti tattao ti Juda ti templo ti Dios”
ken inasawana ti babai nga anak ti ganggannaet nga agdaydayaw kadagiti didiosen
AT: “ken inasawada dagiti babbai a naggapu kadagiti dadduma a nasion nga agdaydayaw kadagiti didiosen.”
ti siasinoman a kaputotan iti tao nga agar-aramid iti daytoy
“ti uray siasino kadagiti annak ken appoko ti tao a nangaramid met iti daytoy”
uray maysa a mangiy-iyyeg iti daton kenni Yahweh a mannakabalin amin
“Uray no mangiy-iyeg iti daton ti managbasol a tao iti Dios ngem saan a nagbabawi iti basolna”
INVALID comprehension/mal/02
Malachi 2:13
Sapasap a Pakaammo:
Itultuloy ni Malakias ti makisarsarita kadagiti padana nga Israelita.
Laplapunusenyo ti altar ni Yahweh kadagiti lulua
Daytoy ket napalalo a wagas dagiti agdaydayaw nga agsangsangit bayat nga agkarkararag kenni Yahweh tapno agkiddaw iti tulong. Daytoy a salaysay ket mangipakita iti saan a pananganamong kadagiti saan a pudno nga agdaydayaw kenni Yahweh. Kitaen: “Hyperbole”
agsangsangit ken agsinsinnaay
Dagiti sasao nga “agsangsangit” ken “agsinsinnaay” ket agpada ti kayatda a sawen ken iyunay-unay dagitoy iti napalalo a panagsangsangit. AT: “napalalo a panagsangsangit” Kitaen: “Doublet”
saannan a pulos a taliawen ti daton
Ditoy, ti panangtaliaw iti sagut ket ipakaawatna ti panangawat ken panangipakita iti pabor para iti nangited. Kitaen: “Metonymy”
manipud kadagiti imayo
Ditoy, ti “ima” ket iladladawanna ti maysa a tao a mangidatdadaton. AT: “manipud kenka” ” (Kitaen: Metonymy)
Malachi 2:14-16
Apay a saanna a taliawen?
Ti buo a pannakaibagana ket “Apay a saanna a taliawen dagiti daton wenno awaten daytoy nga addaan ragsak manipud kadagiti imatayo?” (Kitaen: Malachi 02:13) Dagiti dadduma a mangipatpatarus ket mabalinda nga urnusen daytoy iti bukodda a bersyon. (Kitaen: “Ellipsis”)
Ti asawam ti kinaagtutubom
“ti babai nga inasawam idi agtutubokayo pay”
ni Yahweh ti nakaimatang kenka ken ti asawa ti kinaagtutubom
Ibilbilang daytoy a salaysay a sibibiag pay ti babae. (Kitaen: Background Information)
ti nakaimatang kenka ken iti asawa ti kinaagtutubom
Ti maysa a mangpaneknek iti katulagan ti dua tao ket makuna a tumaktakder iti nagbaetanda tapno mangpaneknek iti nagtulaganda, no dumteng iti gundaway nga adda saan a pagkinnaawatan ti dua a tao. Daytoy a ragup ti sasao ket mangpalagip met kadagiti tattao a dusaento ni Yahweh ti siasinoman nga Israelita a mangsalungasing iti katulagan ti panagasawa. (Kitaen: “Metaphor and Background Information”)
kataktakunaynaymo isuna ken asawam sigun iti katulagan
Ipakpakaawat daytoy a salaysay a kaaduan kadagiti Israelita ti nangisina kadagiti assawada. (Kitaen: “Background Information”)
kagurak ti panagsina ti agassawa
AT: “Kagurak no isina ti lalaki ti asawana” (Kitaen: “Abstract Nouns”)
ti tao a taktakupanna ti kawesna iti kinaranggas
Nalabit a ti kayat a sawen daytoy a ragup ti sasao ket ti siasinoman a lalaki a naranggas iti asawana. (Kitaen: “Idiom”)
Isu a bantayanyo ti bagbagiyo iti ispirituyo ken agbalinkayo a napudno
AT: “Isu nga agbalinkayo koma a naan-anay a napudno iti asawayo!”
INVALID comprehension/mal/02
Malachi 2:17
Binannogyo ni Yahweh
Nadakamat ni Yahweh ditoy a kasla mabannog gapu iti ugali ti tao, ngem saan a mabanbannog ti Dios iti pisikal man wenno emosyonal a biang. Nalabit a ti kayat a sawen daytoy ket napasakitan wenno makaunget. AT: “Napasakitanyo ni Yahweh” (Kitaen: “Metaphor”)
iti panangibagbagayo
Ti naan-anay a pannakaibaga daytoy ket, “Binannogyo isuna iti panangibagbagayo.” Daytoy ti sungbat ti propeta iti “rhetorical question” (Kitaen: “Assumed Knowledge and Implicit Information”)
imatang ni Yahweh
Iparparangarang “ti imatang ni Yahweh” ditoy, “ti kapanunotan ni Yahweh.” (Kitaen: “Metaphor”)
Sadino ti ayan ti Dios iti hustisia?
Babbabbalawen dagiti papadi ti Dios. AT: “Pudno nga awan iti ipapaay ti Dios a hustisia kadagiti managdakdakes a tattao!” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
INVALID comprehension/mal/02
Malachi 3
Malachi 3:1-3
INVALID comprehension/mal/03
Ngem siasinonto ti makaibtor iti aldaw ti iyaayna? Ken siasinonto iti makaanus inton agparang isuna?
AT: “Awan duadua nga awan ti uray maysa a makalapped kenni Yahweh.
Ta maiyarig isuna iti apuy ti agguggugor, ken kasla sabon a panglaba.
Iyar-arig ti Dios ti kabaelanna a mangituray kadagiti tattao ken mangdalus kadakuada manipud iti basol babaen iti bisa ti naingel a sabon a mangpadalus kadagiti pagan-anay wenno iti bileg ti apuy a mangrunaw iti maysa a banag. Maysa a daytoy a wagas iti pannakaibaga a saan a mamingga ti pannakabalin ti Dios. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile)
ket dalusanna dagiti annak ni Levi
“Ket ilinteg ken dalusannanto manipud iti basol dagiti annak ni Levi”
Dalusannanto ida a kasla balitok ken pirak
Ikkatento ti Dios ti basol kadagiti Levita tapno agbalinda a naan-anay a nadalus. (Kitaen: INVALID translate/figs-simile).
ket mangiyegdanto kadagiti daton iti kinalinteg kenni Yahweh
“ket iyegdanto dagiti maikari a daton iti panagdayawda kenni Yahweh.”
Malachi 3:4-5
INVALID comprehension/mal/03
kas idi nagkauna nga al-aldaw, ken kas idi nagkauna a panawen
Agapada ti kayat a sawen dagitoy dua a ragup ti sasao ken iyunay-unay dagitoy nga idi, ti daton ket makaay-ayo kenni Yahweh. AT: “a kas idi napalabas.” (Kitaen: INVALID translate/figs-parallelism)
manggamgamgam iti tangdan dagiti mangmangged
“saan a bayadan iti umno a tangdan para iti mangmangged”
mangal-allilaw iti ganggannaet manipud iti karbenganna
Ilibakda kadagiti ganggannaet nga agnanaed iti komunidad dagiti karbengan a maited kadagiti tattao kas maysa nga umili
Malachi 3:6-7
Sapasap a Pakaammo:
Itultuloy ni Yahweh a kasarsarita dagiti Israelita.
Sipud pay kadagiti panawen dagiti ammayo, simminakayon manipud kadagiti paglintegak ken saanyo a tinungpal dagitoy.
“Saanyo a tinungpal dagiti bilinko sipud pay idi panawen dagiti kapuonanyo”
Kasano kami nga agsubli?
“Saankami a pulos a simmina kenka, isu a saankami a mabalin nga agsubli kenka.”
Malachi 3:8-9
Sapasap a Pakaammo:
Agtultuloy a kasarsarita ni Yahweh dagiti Israelita.
Mabalin kadi a takawan ti tao ti Dios?
Panangbabalaw daytoy. AT: “Saan a rumbeng a takawan ti tao ti Dios!” (Kitaen: INVALID translate/figs-rquestion)
Kadagiti apagkapullo ken kadagiti daton
Daytoy nga insungbat ni Yahweh ket iparparngarangna ti naan-anay a sungbat. AT: “Tinakawandak gapu iti saanyo a panangited kaniak kadagiti apagkapulloyo ken datonyo” (Kitaen: Assumed Knowledge and Implicit Information)
daytoy entero a nasionyo, ta tinakawandak
Tattao ti kayat a sawen ti nasion ditoy a sarsaritaen ni Yahweh. AT: “Taktakawandak amin kayo iti entero a nasion “
Malachi 3:10-12
Sapasap a Pakaammo:
Itultuloy ni Yahweh a kasarsarita dagiti Israelita.
balayko
“templok”
Ket padasendak ita iti daytoy… no saanko nga ilukat dagiti tawa ti langit
“No padasendak … ilukatkonto dagiti tawa ti langit”
Lappedakto dagiti mangib-ibus para kadakayo
Lappedakto dagiti insekto ken sakit ti mulmulayo
Malachi 3:13-15
Sapasap a pakaammo:
Kadagitoy a bersikulo, irugrugina ti baro a paset ti libro. Kasarsarita ni Yahweh dagiti Israelita ditoy.
Nadagsen dagiti sasaoyo maibusor kaniak
Ibagbagi ti “nadagsen” ditoy ti “nasakit” wenno “nakaam-amak.” Ken “dagiti sasaoyo” ket dakdakamaten daytoy “ti naibagayo.” AT: “Nakaam-amak ti naibagayo maipapan kaniak. (Kitaen: Metaphor and Abstract Nouns)”
Ania ti naibagami maibusor kenka?
Salsaludsoden dagiti tattao daytoy a saludsod tapno ibagada nga awan iti naibagada maibusor iti Dios. Mabalin nga iyebkas daytoy a kas salaysalay. AT: “Awan ti aniaman a naibagami maibusor kenka.” (Kitaen: Rhetorical Question)
Ania ti gungguna daytoy kadatayo a nagtungpal kadagiti pagalagadanna wenno nagbiag a silaladingit iti imatang ni Yahweh a Mannakabalin amin?
Salsaludsoden daytoy dagiti tattao kadagiti bagbagida tapno makaibaga iti maysa a salaysay. AT: “Awan serserbina a sinalimetmetantayo dagiti pagalagadanna ken silaladingittayo a nakipagbiag iti imatang ni Yahweh a Mannakabalin amin.” (Kitaen: Rhetorical Question)
iti imatang ni Yahwen a Mannakabalin amin
Dakdakamaten daytoy a balikas ti Dios kas makapaneknek ken ammona ti ar-aramiden dagiti tattao. (Kitaen: Metaphor)
ngem susuotenda pay ti Dios ket malusotanda
Pagpungpungtotenda ti Dios, ngem saanna ida a dusaen”
Malachi 3:16
naisurat ti pakalaglagipan a libro para kadagiti nagbuteng kenni Yahweh.
Mabalin a ti kayat a sawen daytoy ket 1) nagsurat dagiti Israelita iti maysa a libro tapno malagipda ti inkarida ken ti nagnagan dagiti tattao nga agbutbuteng kenni Yahweh wenno 2) Nangibaon ni Yahweh iti maysa a tao idiay langit a mangisurat iti maysa a libro a naglaon iti nagnagan dagiti tattao nga agbutbuteng kenni Yahweh.
pakalaglagipan a libro
libro a mangpalagip kadagiti tattao kadagiti nasisita a banbanag
INVALID comprehension/mal/03
Malachi 3:17-18
Kukuakto ida
“agabalindanto a tattaok”
ti napateg a sanikuak
ti naisangsangayan a gamengko”
agtignayak
“mangukomak”
INVALID comprehension/mal/03
Malachi 4
Malachi 4:1-3
kitaenyo
AT: “kitaenyo” wenno “denggenyo” wenno “ipangagyo ti ibagak kadakayo”
umadanin ti aldaw, gumilgil-ayab a kasla hurno
“umadanin ti aldaw a panagukom, ket dusaekto dagiti dakes a tattao a kasla iti panangpuor dagiti mannalon iti garami” (Kitaen: INVALID translate/figs-metaphor)
natangsit … managdakdakes
Ipatarusmo ti “natangsit” ken “managdakdakes” a kas iti panangipatarusmo idiay MAL 3:15
agbalinto a kasla garami
“mapuoranda a kasla kadagiti nagango a mulmula”
Ti dumteng nga aldaw ti manguram kadakuada
“Puorakto ida iti dayta nga aldaw” (Kitaen: INVALID translate/figs-metonymy)
daytoy ti mangkisap kadakuada agingga nga awan iti matda uray ramut wenno sanga
“awan mabati” (Kitaen: INVALID translate/figs-merism)
agsingisingto ti init iti kinalinteg nga adda pannakaagas kadagiti pakpakna
Mabalin a ti kayat a sawen daytoy ket 1) Ni Yahweh, nga agnanayon a nalinteg ket umayto ken agasanna dagiti tattao iti dayta nga aldaw wenno 2) iti dayta nga aldaw ipakita ni Yahweh ti kinalinteg dagiti tattao ken agasanna dagiti payyak.
INVALID comprehension/mal/04
Malachi 4:4-6
Laglagipenyo ti agtulnog iti linteg ni Moises nga adipenko
Dakdakamaten ti sao a “laglagipen” ditoy, ti “panunotem” ken “agtulnog.”
Horeb
Daytoy ti sabali pay a nagan ti Sinai.
entero nga Israel
Dakdakamaten ti “entero nga Israel”ditoy ti amin a tattao iti entero a nasion ti Israel. (Kitaen: Metonymy)
dagiti pagalagadan
Dagitoy dagiti agnanayon a linteg nga inted ti Dios iti Israel.
dagiti paglintegan
Dagitoy dagiti paglintegan a pangeddeng a mangipalpalawag iti pannakapaitungpal dagiti pagalagadan iti inaldaw-aldaw a panagbiag.
dumteng ti nakaro ken nakaam-amak nga aldaw ni Yahweh
Ditoy, ti pannakatungpal daytoy nga aldaw ket nadakamat a kasla dandanin a mapasamak. AT: “sakbay a mapasamak ti nakaro ken nakaam-amak nga aldaw ni Yahweh” (Kitaen: Metaphor)
ti nakaro ken nakaam-amak nga aldaw ni Yahweh
Dakdakamaten daytoy a balikas ti panangukom ni Yahweh iti aniaman nga oras.