Proverbs
Proverbs 1
Proverbs 1:1-3
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang mga bersikulo 2-33 mga balak. (Tan-awa: INVALID translate/writing-poetry)
motudlo ug kaalam ug pagpanudlo
Ang ubang paagi sa paghubad: "aron sa pagtudlo kung unsaon nga mahimong maalamon ug pagtudlo kanimo kung unsaon ang pagkinabuhi ug matarong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
aron pagtudlo sa mga pulong sa panabot
Dinhi ang "mga pulong" nagpaila sa mensahe o pagtudlo. Ang ubang paagi sa paghubad: "aron motabang kanimo sa pagsabot sa maalamong mga pagtudlo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
aron makadawat ka
Dinhi ang "ka" naghisgot sa mga magbabasa. Ang ubang paagi sa paghubad: "aron kita makadawat" (Tan-awa: INVALID translate/figs-you ug INVALID translate/figs-inclusive)
makadawat ka sa pagbadlong aron mabuhi
Ang ubang paagi sa paghubad: "aron makakat-on sa husto nga paagi sa pagkinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 1:4-6
mohatag usab ug kaalam niadtong walay alamag
Ang ubang paagi sa paghubad: "nagtudlo usab niadtong walay mga alamag kung unsaon mahimong maalamon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns ug INVALID translate/figs-activepassive)
walay alamag
"walay kasinatian, walay buot"
mohatag sa kahibalo ug sa pagkamabinantayon alang sa kabatan-onan
Ang ubang paagi sa paghubad: "aron sa pagtudlo sa kabatan-onan kung unsa ang ilang kinahanglan nga mahibaloan ug unsaon paghibalo sa insaktong butang nga buhaton" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
pagkamabinantayon
Paghibalo kung unsa ang angay nga buhaton sa maong sitwasyon o kahimtang.
Papaminawa ang maalamon nga mga tawo ug padugangi ang ilang panabot
"Tugoti kadtong mga maalamon nga mopatalinghog ug makakat-on pa gayod"
pakuhaa ug kaalam ang mga tawong may salabotan
"Tugoti nga kadtong adunay panabot makakat-on gikan niining mga panultihon kung unsaon pagbuhat ug maayong desisyon"
mga tanghaga
Mga panultihon nga masabtan lamang human kini hunahunaon pag-ayo.
Proverbs 1:7-9
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Gitudloan sa amahan ang iyang anak.
Ang kahadlok kang Yahweh maoy sinugdanan sa kahibalo
Ang ubang paagi sa paghubad: "Kinahanglan una nimong kahadlokan si Yahweh aron masayran nimo kung unsa ang maayo" o "Kinahanglan unahon ang pagpasidugog ug pagtahod kang Yahweh aron makat-onan nimo kung unsa ang kaalam" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
ginasalikway sa buangbuang ang kaalam ug pagpanton
"kadtong wala maghatag ug bili kung unsa ang maalam ug pagpanudlo mga buangbuang"
ayaw isalikway
Ang ubang paagi sa paghubad: "wala magsalikway" o "ayaw baliwalaa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
mahimo sila nga matahom nga purongpurong sa imong ulo ug mga kwentas diha sa imong liog
Ang mga balaod ug tambag nga gitudlo sa ginikanan ngadto sa ilang mga anak mga bililhon ug mahinungdanon nga kini gihisgotan ingon nga kini matahom nga bulak nga gihimong korona o alahas nga isuot sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "makapahimo kini kanimo nga maalamon sama nga ang pagsul-ob sa bulak nga korona o alahas sa imong liog nga makapahimo kanimo nga matahom o maanyag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
purongpurong
Usa kini ka butang nga "circle" nga gibuhat kini gikan mga dahon ug bulak.
mga kwentas
Alahas nga isul-ob sa liog.
Proverbs 1:10-11
modani kanimo ngadto sa ilang sala
"nagsulay pagdani kanimo sa pagpakasala sama sa ilang gibuhat"
pagdumili sa pagsunod kanila
"mibalibad kanila" o "ayaw mapaminaw kanila"
Kung moingon sila
Dinhi ang tigsulti naghatag ug panag-ingnan kung unsa ang gustong sulayan sa mga makasasala aron pagdani sa usa ka tawo nga magbuhat ug sala. (Tan-awa: INVALID translate/figs-hypo)
maghulat
"magtago ug maghulat sa insaktong panahon"
Proverbs 1:12-14
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang mga bersikulo nga 12-14 nagtapos sa sugilanon sa makasasala nga nagsulay sa pagdani sa uban sa pagpakasala.
Lamoyon nato sila nga buhi, sama sa Sheol nga kuhaon kadtong mga himsog
Ang mga makasasala naghisgot sa pagpatay sa walay sala nga tawo ingon nga kini mao ang Sheol ug kuhaon nila ang buhi ug ang himsog nga tawo paubos ngadto sa dapit kung diin moadto ang patay nga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Lamoyon nato sila ... sama sa Sheol nga kuhaon
Naghisgot kini sa mga lubnganan ingon nga kini tawo nga motulon ug mga tawo ug magdala kanila paubos ngadto sa dapit sa mga patay. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
sama sa Sheol nga kuhaon kadtong mga himsog
Nagdahom ang daotan sa paglaglag sa ilang mga biktima sa samang paagi sa Sheol, ang dapit sa mga patay, nga mokuha bisan sa mga himsog nga tawo.
himoon silang sama sa nahulog sa bangag
Posible nga mga ipasabot 1) naghisgot kini sa mga nagabyahe nga mahulog sa bangag diin walay usa nga makakita kanila o 2) dinhi ang "bangag" mao ang laing pulong nga nagpasabot ug Sheol o ang dapit kung asa moadto ang mga patay nga tawo.
uban kanamo
Ang ubang paagi sa paghubad: "Apil kanamo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
hiusahon ta ang atong sudlanan
Dinhi ang "sudlanan" naghisgot sa tanang butang nga ilang gikawat. Ang ubang paagi sa paghubad: "bahinon nato sa managsamang bahin ang tanang butang nga atong gikawat" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
sudlanan
Bag nga kabutangan sa kwarta.
Proverbs 1:15-17
ayaw paglakaw sa dalan kuyog kanila; ayaw itugot nga motunob ang imong tiil sa ilang gilaktan
Aron malikayan ang paggawi sa samang paagi nga ginabuhat sa mga makasasala gihisgotan ingon nga kung ang anak maglikay sa ginalakwan o bisan sa pagtunob sa mga dalan nga gilaktan sa makasasala. Ang ubang paagi sa paghubad: "ayaw pag-uban sa makasasala o buhata ang ilang ginabuhat"
ang ilang mga tiil magdagan sa daotan
Ang mga makasasala adunay kaikag sa pagtinguha sa pagbuhat ug daotang mga butang ingon nga nagdagan sila padulong sa daotan. Ang ubang paagi sa paghubad: "matinguhaon sila sa pagbuhat ug daotang mga butang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ang ilang mga tiil magdagan
Dinhi ang "mga tiil" nagtumong sa kinatibuk-ang pagkatawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagdagan sila" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
aron sa pagpaawas ug dugo
Dinhi ang "dugo" nagtumong sa kinabuhi sa tawo. Ang "pagpaawas sa dugo" nagpasabot sa pagpatay ug tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Tungod kay walay pulos ang pagbukhad sa pukot ... nagatan-aw
Nagsugod kini sa pagtandi sa kataposan sa 1:18. Gihulagway ang kaalam sa mga langgam nga milikay sa mga lit-ag nga makita nila ang pagkabuangbuang sa makasasala nga nabitik sa lit-ag nga ilang gibuhat alang sa ilang kaugalingon.
Proverbs 1:18-19
Kining mga tawhana naghulat aron sa pagpatay sa ilang kaugalingon— nagtaod sila ug lit-ag alang sa ilang kaugalingon
Nagtapos kini sa pagtandi nga gisugdan sa 1:15. Ang mga tawo nalaglag sa ilang kaugalingon pinaagi sa pagbuhat ug makasasala nga mga butang nga gihisgotan ingon nga nagtaod sila ug lit-ag ug pagpatay sa ilang kaugalingon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Apan kining mga tawhana mga buangbuang pa kaysa mga langgam. Gipatay nila ang ilang kaugalingon pinaagi sa kaugalingon nilang mga lit-ag.
Busa ang mga pamaagi sa tanan
Ang padulngan sa tawo gihisgotan ingon nga kini usa ka dalan nga gilakwan sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mao kini ang mahitabo sa tanan"
ang naangkon nga dili matarong molaglag sa mga kinabuhi niadtong nagkupot niini
Ang tawo nga molaglag sa ilang kaugalingon pinaagi sa pagsulay sa pagkuha ug bahandi pinaagi sa pagsamok, pagpangawat, ug pagpangilad gihisgotan ingon nga ang maangkon sa dili matarong nga paagi maoy mopatay niadtong magkuha niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "sama kini sa naangkon sa dili matarong nga paagi maoy molaglag niadtong nagkupot niini"
Proverbs 1:20-22
Kinatibuk-an Kasayoran:
Sa 1:20- 1:33 ang kaalam gihulagway ingon nga usa ka babaye nga nagsulti sa mga tawo.
Ang kaalam nagsinggit
Kung ang imong pinulongan wala moila sa kaalam ingon nga babaye nga misinggit sa mga tawo diha sa siyudad, mamahimo nimong isulti "Ang apohan nga kaalam misinggit" o "Ang tinamod nga kaalam misinggit" o "Ang kaalam sama sa babaye nga misinggit"
gipatugbaw niya ang iyang tingog
Ang ubang paagi sa paghubad: "pagsulti sa kusog nga tingog" o misinggit
sa dapit nga daghang mga tawo
Nagpasabot kini sa mga dapit diin daghang mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "diha sa mga merkado" o "sa mga plaza"
diha sa ulohan sa masaba nga kadalanan
Mga posibling ipasabot ang mga 1) "tumoy" nagtumong ngadto sa mga kadalanan o 2) "tumoy" nagtumong sa kinatumyan sa pader kung diin saba ang mga tawo sa kadalanan makakita ug makadungog sa ginasulti sa kaalam.
Hangtod kanus-a, kamong walay alamag nga mga tawo, buot ba kamo nga magpakawalay alamag?
Ang kaalam naggamit niini nga pangutana aron sa pagbadlong niadtong mga dili maalamon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kamo nga mga yano kinahanglan mohunong na sa pagpakayano."
Hangtod kanus-a ba, kamong mga mabugalbugalon, mahimuot sa pagkamabugalbugalon, ug hangtod kanus-a ba, kamong mga buangbuang, magdumot sa kahibalo?
Ang kaalam naggamit niini nga pangutana aron sa pagbadlong sa mabugalbugalon uug sa mga buangbuang. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kamo nga mabugalbugalon kinahanglan nga mohunong na sa pagpahimuot sa mga bugalbugalon, ug kamo nga mga buangbuang kinahanglan mohunong na sa pagdumot sa kahibalo."
Proverbs 1:23-25
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Nagpadayon sa pagsulti ang kaalam.
Patalinghogi
"Paminaw pag-ayo"
ipahinumdom ko ang akong mga pulong kanimo
Ang kaalam nagsulti sa tanan nga iyang panghunahuna mahitungod kanila, kini gisulti ingon nga ang iyang gihunahuna daw likido nga iyang ibubo.
Gitunol ko ang akong kamot
Kini nga pulong nagpasabot sa pag-awhag sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Giawhag ko kamo sa pagduol kanako"
Proverbs 1:26-27
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Nagpadayon ang kaalam sa pagsulti, naghulagway kung unsa ang mahitabo niadtong wala nagpakabana kaniya.
Kataw-an ko
Mahimo kining masulti sa pulong nga "busa" aron ipakita nga ang babaye nga kaalam magkatawa kanila tungod sa pagbaliwala kaniya. Ang ubang paagi sa paghubad: "Busa magkatawa ako"
ang inyong kalisdanan
"kung adunay mga daotang butang nga mahitabo kanimo"
kung moabot ang mga kahadlok
Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dihang mahadlok ka"
sa dihang ang inyong gikahadlokan mohasmag sama sa unos ... sama sa alimpulos ... modangat diha kaninyo
Ang makalilisang nga mga butang nga mahitabo sa mga tawo gipakasama sa unos nga mihampak kanila ug makapahadlok ug makapaantos.
alimpulos
ang kusog kaayo nga hangin nga makagun-ob.
Proverbs 1:28-30
Sumpay nga Pamahayag:
Nagpadayon sa pagsulti ang kaalam.
Unya magsangpit sila kanako
"Unya kadtong mga nagbaliwala kanako magpakitabang kanako"
Tungod kay gidumtan nila ang kahibalo
Ang ubang paagi sa paghubad: "Tungod kay mibalibad sila sa pagtuon aron mahimong maalamon"
wala pilia ang pagkahadlok kang Yahweh
Ang ubang paagi sa paghubad: "walay kahadlok kang Yahweh" o "wala nagpasidungog o nagtahod kang Yahweh"
wala nila sunda ang akong gitudlo
"dili modawat sa akong mga pagpanudlo" o "nagsalikway sa akong mga tambag"
Proverbs 1:31-33
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang bersikulo 33 nagtapos sa gisulti sa kaalam nga gisugdan sa 1:20.
Magakaon sila sa bunga sa ilang pamaagi
Dinhi ang kinaiya sa tawo gihisgotan ingon nga agianan o dalan. Mao man usab, ang tawo nga nagadawat ug resulta sa ilang kinaiya ingon nga ang tawo mikaon sa bunga sa ilang kinaiya. Ang ubang paagi sa paghubad: "makasinati sa mga sangpotanan sa ilang mga binuhatan" (UDB)
uban sa bunga sa ilang mga laraw napuno sila
"magakaon sila sa bunga sa ilang gipanglaraw hangtod mangabusog sila." Ang tawo nga nagadawat ug mga resulta sa daotan nilang mga laraw gisulti nga daw nagakaon sila sa mga resulta sa ilang gipanglaraw. Ang ubang paagi sa paghubad: "mag-antos sila sa mga butang nga sangpotanan sa kaugalingon nilang daotang mga laraw."
mangamatay sa dihang mobalik sila
Ang tawo nga nagasalikway sa kaalam gisulti nga daw ang tawo mitalikod gikan sa kaalam. Ang ubang paagi sa paghubad: "mamatay sila tungod sa pagbalibad nga makakat-on"
ang kawalay pagtagad sa buangbuang mopukan kanila
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga buangbuang mamatay tungod kay wala sila nagpakabana mahitungod sa unsay dapat nga mahitabo"
kawalay pagtagad
ang kakulang sa pagtinguha mahitungod sa mga butang
Proverbs 2
Proverbs 2:1-2
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang amahan nagatudlo sa iyang anak gamit ang balak.
kung dawaton nimo ang akong mga pulong
Dinhi ang "mga pulong" nagpasabot sa pagpanudlo. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung maminaw ka sa akong gitudlo kanimo"
kung dawaton nimo
Kung natural lang sa inyong pinulongan, mahimo nimong mahubad kini nga pamulong ingon nga pagmando sama sa UDB.
tipigan ang akong mga sugo diha kanimo
Ang paghatag ug bili kung unsa ang gisugo gihisgotan ingon nga ang mga sugo usa ka bahandi ug ang tawo mao ang layo sa kakuyaw nga dapit nga katipigan sa mga bahandi. Ang ubang paagi sa paghubad: "hunahunaa ang akong mga sugo nga mahimong bililhon sama sa bahandi" (UDB)
paminawa ang kaalam ug itutok ang imong kasingkasing sa pagsabot
Kung hubaron nimo ang 2:1 ingon nga sugo, mahimo nimong mahubad 2:2 ingon nga sugo, sama sa UDB. O kung imong mahubad ang 2:1 ingon nga kondisyon nga pagkasulti, mahimo usab nimo nga ingon ani sa 2:2. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung maminaw ka sa kaalam ug mopatalinghog ang imong kasingkasing"
paminawa
"paminaw pag-ayo"
kaalam
Ang ubang paagi sa paghubad: "paminaw sa maalamong mga butang nga gitudlo ko kanimo"
itutok nimo ang imong kasingkasing sa pagsabot
Dinhi ang "kasingkasing" nagpasabot sa hunahuna sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "paningkamoti ang pagsabot kung unsa ang kaalam" (UDB) o "hingpita ang paghalad sa imong kaugalingon diha sa pagsabot sa maalamong mga pagpanudlo"
Proverbs 2:3-5
Kung mosangpit ka sa pagsabot ug ipatugbaw ang imong tingog alang niini
Kining duha ka mga pundok sa mga pulong adunay managsamang ipasabot. Kini nagpasabot nga ang tawo hugot nga nangayo kang Yahweh sa pagsabot. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung mangayo ka dayon sa Dios ug maghangyo alang sa pagpanabot"
ipatugbaw ang imong tingog
Kini nga mga pulong nagpasabot sa pagsulti sa makusog nga tingog.
kung ikaw mangita niini sama sa imong pagpangita sa plata ug mangita sa pagsabot sama sa imong pagpangita sa tinagong mga bahandi
Kining duha nga pagkasulti adunay managsamang ipasabot. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung magapangita ka sa panabot uban ang pagpaningkamot ingon nga mangita ka sa bililhong butang"
ikaw mangita niini ... mangita sa panabot
Ang pagkugi sa pagsabot kung unsa ang kaalam gisulti ingon nga ang pagsabot usa ka butang nga ginapangita sa tawo.
imong makita ang kahibalo sa Dios
Aron nga magmalamposon sa pag-ila sa Dios gisulti ingon nga ang pagkahibalo sa Dios sama sa usa ka butang nga ginapangita sa tawo.
Proverbs 2:6-8
gikan sa iyang baba mogawas ang kahibalo ug panabot
Dinhi ang "baba" nagpasabot kang Yahweh o sa unsa ang iyang gisulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "naggikan kang Yahweh ang kahibalo ug panabot" o "nagsulti si Yahweh nganhi kanato kung unsa ang kinahanglan natong mahibaloan ug masabtan"
Magatigom siya ug maayong kaalam alang niadtong nagpahimuot kaniya
Nagatudlo si Yawheh sa kaalam ngadto sa mga tawo ingon nga ang kaalam usa ka butang nga gitipigan ni Yawheh ug ihatag ngadto sa mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nagtudlo siya kung unsa ang matuod nga kaalam alang niadtong makapahimuot kaniya"
maayong
"masaligan"
taming siya alang niadtong
Makahimo si Yahweh sa pagpanalipod sa iyang katawhan ingon nga siya usa ka taming. Ang ubang paagi sa paghubad: "Panalipdan ni Yahweh kadtong"
naglakaw diha sa katarong
Ang tawo nga nagkinabuhi nga adunay kaligdong gisulti ingon nga sila nagalakaw sa kadungganan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang paggawi niadtong adunay kaligdong" o "kadtong nagkinabuhi sa ilang mga kinabuhi sa angay gayod"
bantayan niya ang dalan sa hustisya
Posibling ipasabot ang mga 1) ang katarong gisulti ingon nga usa ka agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "gisigurado sa Dios nga ang katawhan nagbuhat sa katarong" o 2) ang kinabuhi sa tawo gisutli ingon nga kini usa ka agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Panalipdan sa Dios kadtong mobuhat ug matarong"
iyang tipigan ang dalan niadtong
Ang kinabuhi sa tawo gisulti ingon nga kini usa ka agianan o dalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "panalipod"
Proverbs 2:9-10
katarong
"walay pinalabi"
matag maayo nga dalan
Ang kinaiya nga maalamon ug makapahimuot kang Yahweh gisulti ingon nga kini maayo nga agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "mga paagi sa pagkinabuhi nga makapahimuot sa Dios"
ang kaalam mosulod sa imong kasingkasing
Dinhi ang "kasingkasing" nagpasabot sa kinasuloran sa tawo. Ang tawo nga mahimong maalam gisulti ingon nga ang kaalam makasulod sa kasingkasing sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "makabaton kag daghang kaalam" o "makakat-on ka kung unsaon pagkahimong tinuod nga maalamon"
makapahimuot sa imong kalag
Dinhi ang "kalag" nagpasabot sa tibuok pagkatawo sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "makapahimuot kanimo" o "makalipay kanimo"
Proverbs 2:11-13
Ang kabubut-on magbantay kanimo, ang pagsabot magbantay kanimo
Naghisgot kini sa "pagmabinantayon" ug "pagsabot" ingon nga kini mga tawo nga makalantaw sa uban. Kining duha nga pagkasulti nagpasabot sa managsamang butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "Tungod kay naghunahuna ka man pag-ayo ug nasabtan kung unsa ang matarong ug sayop mahilayo ka sa kakuyaw"
Ang kabubut-on
ang kapasidad sa pagkamaampingon nga mga paggawi ug pagpamulong
magbantay
sa pagbantay, pagpanalipod o pag-atiman sa tawo o sa butang
Luwason ka nila gikan sa dalan sa kadaotan
Ang "nila" nagtumong sa pagmabinantayon ug pagsabot nga gisulti ingon nga kini mga tawo nga makaluwas sa uban. Ang ubang paagi sa paghubad: "mapalayo ka sa kadaotan"
gikan sa dalan sa kadaotan
Ang mga daotang pamatasan gisulti ingon nga ang daotan mao ang dalan o agianan nga pagalaktan sa tawo.
kadtong mibiya sa matarong nga agianan ug nagalakaw sa dalan sa kangitngit
Ang tawo nga wala na magbuhat sa matarong apan nakahukom sa pagbuhat kung unsa ang daotan gisulti ingon nga ang tawo mihunong sa paglakaw sa husto nga agianan ug gipili ang paglugsong ngadto sa mangitngit nga agianan.
kadtong mibiya
Ang pulong nga "kadtong" nagtumong sa katawhan nga misulti sa mga sayop nga mga butang.
mibiya
pagbiya ug sa dili na pagbalik sa uban o sa butang
Proverbs 2:14-15
Magmaya sila
Ang "sila" nagtumong ngadto sa managsama nga katawhan sama sa 2:11.
sa dihang magbuhat sila ug daotan
Ang ubang paagi sa paghubad: "nahimuot sa pagbuhat kung unsa ang ilang nahibaloan nga daotan"
Nagsunod sila sa baliko nga agianan
Ang mga tawo nga mamakak ngadto sa uban gisulti ingon nga naglakaw sila sa hiwi o baliko nga mga agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gilimbongan nila ang ubang mga tawo"
ilang gitagoan ang ilang giagian pinaagi sa pagpanglimbong
Mamakak ang mga tawo aron nga dili mahibaloan sa uban kung unsa ang ilang gibuhat ingon nga ilang gitabonan ang ilang mga tunob diha sa agianan aron nga walay usa nga makasunod kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "ug namakak sila aron walay makahibalo sa ilang gibuhat"
Proverbs 2:16-17
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Nagpadayon ang amahan sa pagtudlo sa iyang anak kung unsaon sa kaalam pagpanalipod kaniya.
Ang kaalam ug ang panabot makaluwas kanimo
Ang manunulat nagsulti sa kaalam ug sa pagkamabinantayon ingon nga kini mga tawo nga makaluwas sa tawo nga nakaangkon niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung aduna kay kaalam ug pagkamabinantayon, maluwas nimo ang imong kaugalingon"
kauban sa iyang pagkabatan-on
Nagtumong kini sa iyang bana, nga iyang giminyoan sa dihang batan-on pa siya.
kasabotan sa iyang Dios
Gihisama kini sa kasabotan sa kaminyoon nga gihimo niya uban sa iyang bana diha sa atubangan sa Dios.
Proverbs 2:18-19
iyang panimalay mosangpot sa kamatayon
Posibling pasabot ang mga 1) "ang pag-adto sa iyang balay naghatod kaniya sa kamatayon" o 2) "ang dalan padulong sa iyang balay mao ang dalan padulong sa kamatayon."
ang iyang dalan mohatod kanimo
Posibling pasabot ang mga 1) kini nagtumong sa mga giagian nga paingon sa iyang balay. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga agianan padulong sa iyang balay maghatod kanimo" o 2) kini usa ka pulong nga nagsulti sa dalan sa kinabuhi ingon nga kini mao ang agianan nga iyang gilaktan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang paagi sa iyang kinabuhi maghatod kanimo"
niadtong anaa sa lubnganan
Nagtumong kini ngadto sa mga espiritu sa patay nga tawo ug kini usa ka pagkasulti sa dapit sa mga patay. Ang ubang paagi sa paghubad: "ngadto sa lubnganan"
moadto kaniya
Nagpasabot kini sa pagsulod sa iyang balay aron makigdulog kaniya, sama sa tawo nga gabaligya ug dungog.
dili na sila makakita sa dalan sa kinabuhi
Posibling pasabot ang mga 1) "dili sila mobalik sa dapit sa mga buhi" o 2) "dili na sila magmalipayon pag-usab sa ilang kinabuhi."
Proverbs 2:20-22
Busa
Ang manunulat nagsulti sa resulta sa pagbaton ug panabot ug pagkamabinantayon.
magalakaw ka sa dalan ... mosubay sa agianan
Ang pamatasan sa tawo gisulti ingon nga ang naglakaw kini sa agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "magkinabuhi ka sa paagi nga...sunda ang panag-ingnan"
ang daotan pagapuohon gikan sa yuta,
Ang manunulat nagsulti sa pagpapas ni Yahweh sa katawhan gikan sa yuta sama sa pagpuo sa mga tawo, sama sa tawo nga magputol sa sanga gikan sa kahoy. Ang ubang paagi sa paghubad: "Papason ni Yahweh ang mga daotan gikan sa yuta"
ang walay pagtuo pagapuohon gikan niini
Ang manunulat nagsulti sa pagpapas ni Yahweh sa katawhan gikan sa yuta sama sa pagpuo sa mga tawo, sama sa tawo nga magputol sa sanga gikan sa kahoy. Ang ubang paagi sa paghubad: "Papason niya ang mga dili matuohon gikan niini"
Proverbs 3
Proverbs 3:1-2
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang manunulat nagsulti ingon nga amahan nga nagtudlo sa iyang anak gamit ang balak.
ayaw kalimti ang akong mga sugo
Ang ubang paagi sa paghubad: "ayaw kalimti kung unsa ang akong gisugo kanimo"
tipigi ang akong pagpanudlo diha sa imong kasingkasing
Ang pulong dinhi nga "kasingkasing" nagpasabot sa hunahuna. Ang ubang paagi sa paghubad: "hinumdomi kanunay kung unsa ang akong gitudlo kanimo"
kataas sa mga adlaw ug katuigan sa kinabuhi
Kining duha ka grupo sa mga pulong managsama lang ang mga kahulogan ug nagtumong sa kadugayon sa kinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "taas nga kinabuhi"
Proverbs 3:3-4
Ayaw tugoti nga ang pakamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan mobiya kanimo
Ang manunulat naghisgot sa "matinud-anong kasabotan" ug "pagkamasaligan" ingon nga kini mga tawo nga makabiya sa uban. Ang ubang paagi sa paghubad: "Paniguroa nga kanunay mong ibansay ang pagkamatinud-anon sa kasabotan ug mahimong kasaligan"
ihigot sila sa imong liog
Ang manunulat naghisgot sa pagkamatinud-anon ug pagkamasaligan ingon nga mga butang nga igakwentas sa tawo. Ang maong pagkahulagway nagsugyot nga kini mga bililhong mga butang nga ginapakita sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ipasundayag kini sama sa tawo nga nagsul-ob ug kwentas"
isulat sila sa papan sa imong kasingkasing
Dinhi ang kasingkasing nagpasabot sa hunahuna sa tawo ug gisulti ingon nga papan nga masulatan sa tawo ug mga pulong ug mga mando. Ang ubang paagi sa paghubad: "hinumdomi sila kanunay, sama nga imo kining gisulat sa papan"
sa panan-aw sa Dios ug sa tawo
Ang manunulat naghisgot sa panghunahuna sa Dios ug sa tawo sama nga usa kini ka butang nga makita. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa panghunahuna sa Dios ug sa tawo"
Proverbs 3:5-6
tibuok nimong kasingkasing
Dinhi ang pulong "kasingkasing" nagpasabot sa kinasuloran sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tibuok mong pagkatawo"
ug ayaw gayod pasalig sa imong kaugalingong panabot
Ang manunulat naghisgot sa pagsalig sa kaugalingong panabot ingon nga ang "pagsabot" usa ka butang nga kasaligan sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ayaw pagsalig sa kaugalingon mong salabotan"
sa tanan nimong paagi
Naghisgot ang manunulat sa binuhatan sa tawo ingon nga agianan nga pagalaktan sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa tanan nga imong buhaton"
itul-id niya ang imong agianan
Naghisgot ang manunulat sa paghimo ni Yahweh nga magmauswagon ang binuhatan sa tawo ingon nga ang mga buhat sa tawo mao ang agianan nga iyang gilaktan kung diin wala gibabagan ni Yahweh. Ang ubang paagi sa paghubad: "maghatag siya kanimo ug kadaugan"
Proverbs 3:7-8
Ayaw paghunahuna nga maalamon ka sa imong panan-aw
Naghisgot ang manunulat sa panghunahuna sa tawo ingon nga kanang tawhana nakakita. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ayaw pagmanggialamon sa kaugalingon mong panghunahuna"
biyai ang daotan
Naghisgot ang manunulat sa dili pagbuhat ug daotan ingon nga mobalik gikan sa daotan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ayaw pagbuhat ug daotan"
Makaayo kini sa imong unod
Ang pulong nga "kini" nagtumong sa mga pagpanudlo nga giingon sa manunulat sa nahaunang bersikulo. Ang pulong nga "unod" nagpasabot sa tibuok lawas. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung buhaton nimo kini, makaayo kini sa imong panglawas"
Proverbs 3:9-10
abot
"ani"
imong kamalig mapuno
Ang ubang paagi sa paghubad: "mapuno ang imong balay tipiganan"
mga kamalig
Mga gambalay o kuwarto kung diin ang mga pagkaon gitipigan
moawas
Puno kaayo, nga daw mabuslot.
Proverbs 3:11-12
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang manunulat nagsulat ingon nga amahan nga nagtudlo sa iyang anak.
anak nga lalaki nga nakapahimuot kaniya
"ang anak nga iyang gikahimut-an." Nagtumong kini sa pagbati sa amahan alang sa iyang anak, ug dili ngadto sa pagtugot sa amahan sa pamatasan sa iyang anak. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang hinigugma niyang anak"
Proverbs 3:13-14
Ang tawo nga nangita ug kaalam
Naghisgot ang manunulat sa "kaalam" ingon nga butang nga nakit-an. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga nagbaton ug kaalam"
kung unsa ang makambyo sa plata
Nagtumong kini sa ginansiya sa tawo nga nagbaligya o naggasto ug plata/kwarta.
Proverbs 3:15-16
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Naghisgot ang manunulat sa kaalam ingon nga kini usa ka babaye.
bililhon
"bililhhon" o "mahinungdanon"
Adunay siyay hataas nga mga adlaw sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot ang mga bahandi ug kadungganan
Naghisgot ang manunulat sa kaayohan nga maggikan sa kaalam ingon nga ang kaalam usa ka babaye nga naggunit sa mga kalidad diha sa iyang mga kamot ug gidalit ngadto sa katawhan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Makataas sa mga adlaw ang kaalam ug ang kadato ug kadungganan"
hataas nga mga adlaw
Nagtumong kini sa taas nga kinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "taas nga kinabuhi"
Proverbs 3:17-18
Ang iyang mga pamaagi mao ang mga paagi sa kaluoy ug ang tanan niyang alagianan mao ang kalinaw
Naghisgot ang manunulat sa kaalam ingon nga kini usa ka babaye ug sa kaayohan nga mahatag sa kaalam ngadto sa tawo ingon nga ang kaalam naggiya sa tawo sa agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang kaalam kanunay nga magtagad kanimo ug maayo ug maghatag kanimo ug kalinaw"
Siya ang kahoy sa kinabuhi niadtong mihawid niini
Naghisgot ang manunulat sa kaalam ingon nga kini usa ka kahoy nga mamunga ug bunga nga maghatag ug kinabuhi ug sa tawo nga makabenepisyo gikan sa kaalam sama sa tawo nga nagkaon sa bunga. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang kaalam sama sa kahoy nga maghatag ug kinabuhi niadtong magakaon sa bunga niini"
ang kahoy sa kinabuhi
"ang kahoy nga maghatag ug kinabuhi" o "ang kahoy nga magtagbo sa kinabuhi"
kadtong mihawid niini
"kadtong nagpabilin sa bunga niini"
Proverbs 3:19-20
gitukod ni Yahweh ang kalibotan ... gipahimutang ang kalangitan.
Naghisgot ang manunulat sa pagbuhat ni Yahweh sa kalibotan ug sa kalangitan sama nga iyang gipahimutang ang patukoranan sa bilding. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gibuhat ni Yahweh ang kalibotan...nagbuhat sa kalangitan"
ang kahiladman naabli
Ang karaang panghunahuna, ang tubig anaa sa ubos sa yuta. Kini nga grupo sa mga pulong nagtumong kang Yahweh nga gihimo ang tubig nga mogawas gikan sa yuta ug gihimong kadagatan ug kasapaan. Ang ubang paagi sa paghubad: "gipaagas niya ang kasapaan" o "gipatungha niya ang kadagatan"
yamog
tubig nga moabot sa yuta sa kagabhion o kaadlawon.
Proverbs 3:21-22
ayaw ibulag ang imong panan-aw kanila
Ang manunulat naghisgot nga dili kalimtan ang butang ingon nga kanunay kini nga mahimong makita. Ang ubang paagi sa paghubad: "ayaw sila kalimti"
Mahimo sila nga kinabuhi sa imong kalag
Ang pulong dinhi nga "kalag" naghisgot sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mahimo silang kinabuhi alang nimo"
dayandayan sa pabor aron sul-obon sa imong liog
Ang manunulat naghisgot sa "saktong paghukom" ug "pagsuta" ingon nga kini mga butang nga ikwentas sa ilang liog. Ang imahi nagsugyot nga kini mga mahalon nga butang nga makita sa gawas sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "mapakita nga pabor sama sa tawo nga nagsuot ug kwentas"
dayandayan sa pabor
Posibling ipasabot ang mga 1) "usa ka dayandayn nga pabor o 2) "usa ka dayandayan sa lawas nga makita sa kaayo ni Yahweh.
Proverbs 3:23-24
maglakaw ka sa imong dalan nga layo sa kakuyaw
Ang manunulat nagpasabot sa kinabuhi sa tawo ingon nga naglakaw ang tawo nga luwas"
dili mapandol ang imong tiil
Ang pulong nga "tiil" nagpasabot sa tawo. Ang manunusulat naghisgot sa nagabuhat ug sayop ingon nga tawo napandol sa nakababag sa iyang agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ayaw pagbuhat ug mga butang nga sayop"
kung matulog ka
Nagpasabot kini nga ang tawo mihigda sa pagkatulog. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dihang matulog ka"
matulog ka nindot ang imong pagkatulog
Ang manunulat naghisgot sa pagkatulog nga malinawon ug pagpahulay ingon nga paghinanok sa pagkatulog sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "maayo ang imong pagkatulog" o "malinawon ang imong pagkatulog"
Proverbs 3:25-26
pagpanggun-ob sa daotan, sa dihang moabot kini
Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dihang ang daotan mahimong ug kadaotan"
si Yahweh anaa sa imong kiliran
"Si Yahweh anaa sa imong kiliran." Ang tawo nga nagtindog tupad sa tawo usa ka idiom nga ang buot ipasabot nga ang tawo motabang ug moabag sa uban. Ang ubang paagi sa paghubad: "Motabang si Yahweh ug modepensa kanimo"
maglikay sa imong tiil gikan sa pagkalit-ag
Naghisgot ang manunulat sa tawong nakasinati ug pagsakit gikan sa "kadaotan" ug "pagkagun-ob" ingon nga ang tawo nalit-ag. Ang pulong nga "tiil" nagpasabot sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "mopanalipod kanimo gikan niadtong buot modaot kanimo"
Proverbs 3:27-30
Ayaw ihikaw ang maayo
"ayaw ihikaw ang mga maayong butang" o "ayaw ihikaw ang maayong mga binuhatan"
kung aduna kay kagahom sa pagbuhat.
"kung makahimo ka sa pagtabang"
kung aduna kay salapi
"kung aduna kay kuwarta karon." Ang buot pasabot nga ang tawo nga adunay kwarta sa pagtabang karong adlawa, apan magsulti sa iyang silingan sa pagbalik pagkaugma.
Proverbs 3:31-32
Ayaw ... pilia ang bisan unsa sa iyang mga dalan
Nagpaila kini nnga dili niya pilion ang mga buhat sa mga tawong daotan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ayaw pilia...pilia ang pagsundog sa bisan unsa niyang mga paagi"
ang tawong malimbongon dulumtanan kang Yahweh
"Gikasilagan ni Yahweh ang tawong malimbongon"
malimbongon
mipahilayo gikan sa hustong dalan; malimbongon
awong matarong mahimo niyang suod nga higala
Gipaambit ni Yahweh ang iyang panghunahuna niadtong nagbuhat sa matarong sama sa kasuod sa kasaligang higala. Ang ubang paagi sa paghubad: "Suod nga higala ni Yahweh ang mga tawong matarong"
Proverbs 3:33-34
Ang tunglo ni Yahweh anaa sa balay sa mga tawong daotan
Naghisgot ang manunulat sa tunglo ni Yahweh ingon nga usa ka butang nga iyang gipahimutang diha sa ibabaw sa balay sa tawong daotan. Ang pulong nga "balay" naglangkob sa pamilya. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gitunglo ni Yahweh ang pamilya sa tawong daotan"
panalanginan niya ang panimalay sa tawong matarong
Ang pulong nga "panimalay" nagpasabot sa pamilya. Ang ubang paagi sa paghubad: "panalanginan niya ang mga pamilya sa mga tawong matarong"
hatagan niya ug pabor ang mga tawong mapainubasanon
Naghisgot ang manunulat sa kaluoy ni Yahweh ingon nga kini usa ka butang nga iyang mahatag sa mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "gipakita niya ang iyang kaluoy sa mga tawong mapainubsanon" o "maluluy-on siya niadtong mga tawong mapainubsanon"
Proverbs 3:35
Mapanunod sa mga maalamong tawo ang kadungganan
Naghisgot ang manunulat sa mga tawong maalamon nga nakabaton ug kadungganan ingon nga nakapanunod sila ug dayon nga katigayonan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga tawong maalamon makabaton ug dungog" o "Ang maalamong mga tawo makakuha ug kadungganan"
ang buangbuang pagabayawon diha sa kaulawan
Naghisgot ang manunulat sa himuon ni Yahweh sa pagpakaulaw sa mga buangbuang panag-ingnan sa tanan ingon nga gipataas ni Yahweh ang mga buangbuang aron makita sa tanan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Himuon ni Yahweh nga makita sa tanan ang kaulaw sa mga buangbuang"
Proverbs 4
Proverbs 4:1-2
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Naghisgot ang tigsulat ingon nga amahan nga nagtudlo sa iyang mga anak.
paminaw
"paminaw pag-ayo"
aron mahibaloan nimo kung unsa ang panabot
"mahibal-an nimo unsaon pagsabot" o "makabaton ka ug panabot"
Hatagan ko kamo ug maayo nga mga pagpanudlo
"Ang akong gitudlo maayo"
Proverbs 4:3-4
Sa dihang bata pa ako diha sa akong amahan
Gihisgotan kini sa panahon sa dihang ang tigsulat usa ka bata nga nagkinabuhi ilalom sa pag-atiman sa iyang amahan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Sa dihang bata pa ako nakakat-on gikan sa akong amahan"
ang huyang ug nag-inusarang anak
Dinhi ang pulong nga "huyang" naghisgot sa usa ka bata nga diin huyang pa. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang huyang nga bata"
Kupti dayon sa imong kasingkasing ang akong mga pulong
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" naghisgot sa hunahuna sa tawo. Ang tigsulat naghisgot sa paghinumdom sa mga pulong ingon nga ang kasingkasing nga nagkupot pag-ayo kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "hinumdomi kanunay ang akong gitudlo kanimo"
Proverbs 4:5-6
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang amahan nagpadayon sa pagtudlo sa iyang mga anak sa unsa ang ginatudlo sa amahan kaniya.
Kab-ota
"Pagkugi sa pagkab-ot alang sa imong kaugalingon" o "Kuhaa"
ayaw kalimti
"hinumdomi"
ayaw isalikway
"dawata"
ang mga pulong sa akong baba
Dinhi ang pulong "baba" naghisgot sa tawo nga naghisgot. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung unsa akong giingon"
ayaw biyai ang kaalam ug magbantay siya kanimo; higugmaa siya ug panalipdan ka niya
Ang tigsulat naghisgot sa kaalam ingon nga kini usa ka babaye nga nagpanalipod sa tawo nga matinud-anon kaniya.
ayaw biyai ang kaalam
"tipigi pag-ayo ang kaalam" o "pagkugi aron mahimong maalamom"
higugmaa siya
"higugmaa ang kaalam"
Proverbs 4:7-9
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang amahan nahuman sa pagtudlo sa iyang mga anak sa kung unsa ang ginatudlo sa amahan kaniya.
gastoha ang tanan kanimo aron makab-ot nimo ang panabot
"hatagig bili ang kaalam labaw pa sa tanan nga anaa kanimo"
Batoni ang kaalam ug bayawon ka niya
Ang tigsulat naghisgot sa kaalam ingon nga usa ka babaye ug ang kaalam nagpasidungog sa tawo ingon nga ang kaalam ang nagpataas sa katungdanan sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung batonan nimo ang kaalam, maghatag kini kanimo ug dakong kadungganan"
Handuma
mabati o pagpakita sa dakong gugma alang sa usa ka tawo o usa ka butang
pasidunggan ka niya kung gakson mo siya
Ang tigsulat naghisgot sa kaalam ingon nga kini usa ka babaye ug usa ka tawo naahatag bili sa kaalam ingon nga tawo nagbutang sa iyang armas sa iyang palibot. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung higugmaon nimo pag-ayo ang kaalam, ang kaalam maghimo sa mga tawo nga magpasidungog kanimo"
Pagapurong-purongan ka niya ug kadungganan sa imong ulo
Ang tigsulat naghisgot sa dungog nga ang usa ka tawo nga mabatonan gikan sa kaalam ingon nga ang kaalam naghatag sa purongpurong sa ulo sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang kaalam mahimong sama sa purongpurong sa ulo nga nagpakita sa dakong kadungganan"
purongpurong
usa ka nilambod binuhat gikan sa dahon o bulak
hatagan ka niya ug matahom nga korona
Ang tigsulat naghisgot sa dungog nga ang usa ka tawo nga mabatonan gikan sa kaalam ingon nga ang kaalam naghatag sa purongpurong sa ulo sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: Ang kaalam mahimong sama sa nindot nga korona sa imong ulo"
Proverbs 4:10-12
patalinghogi ang akong mga pulong
"paminawa pag-ayo ang akong gitudlo kanimo"
makabaton ka ug daghang katuigan sa imong kinabuhi
"magpuyo ka sa daghang ug taas nga katuigan"
Giyahan ko ikaw sa dalan sa kaalam
Ang tigsulat naghisgot sa pagtulon-an sa iyang anak aron sa pagpuyo nga maalamon ingon nga siya naggiya sa iyang anak sa dalan diin ang usa makakaplag sa kaalam. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gitudloan ko ikaw nga magpuyo nga maalamon; nagpasabot ako sa sakto nga dalan sa pagkinabuhi"
Kung molakaw ka, walay magbarog sa imong agianan ug kung magdagan ka, walay magkadagma kanimo
Kining duha ka linya naghatag ug samang mga pasabot. Ang tigsulat naghisgot sa mga paghukom ug mga buhat sa tawo ingon nga ang tawo maglakaw o magdagan sa agianan ug ang tawo magmalamposon kung ang dalan walay mga babag nga makapandol sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung nagplano ka ug usa ka butang magmalamposon ka sa pagbuhat niini"
Proverbs 4:13-15
Kupti ang pagpanton, ayaw kini pasagdi
Ang tigsulat naghisgot sa tawo nga naghinumdom kung siya nakakat-on ingon nga ang "pagpanton" mga butang nga makuptan pag-ayo sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nagpadayon sa pagsunod sa akong gitudlo kanimo ug ayaw kini kalimti"
kay mao kini ang imong kinabuhi
Ang tigsulat naghisgot sa pagpanton sa pagtipig sa kinabuhi sa tawo ingon nga kini kinabuhi sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: ''alang kini sa pagtipig sa imong kinabuhi"
Ayaw sunda ang agianan sa daotan ug ayaw paglakaw sa dalan niadtong nagbuhat sa daotan
Ang tigsulat naghisgot sa mga buhat sa mga tawo ingon nga naglakaw ang tawo sa agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ayaw buhata kung unsa ang ginabuhat sa mga daotan nga tawo ug ayaw pag-apil sa binuhatan sa mga tawo nga nagabuhat ug daotan"
Likayi kini
"Talikdi ang dalan sa daotan"
Proverbs 4:16-17
kay dili sila katulog hangtod dili sila makahimog daotan
Ang tigsulat migamit ug pasobra nga pahayag sa tinguha sa daotang mga tawo sa pagbuhat ug daotan.
hakog silag katulog
Ang tigsulat naghisgot sa mga tawo nga dili makahimo sa pagtulog ingon nga nahikaw kini kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili sila makatulog"
hangtod mapandol nila ang uban
Ang tigsulat naghisgot sa makasakit sa ubang tawo ingon nga hinungdan kini nga mapandol ang tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "hangtod pasakitan nila ang uban"
nagkaon sila ug tinapay sa kadaotan ug nag-inom sa bino sa kaguliyang
Ang posibling pasabot 1) usa kini ka pasambangay diin ang tigsulat naghisgot niining mga tawo nga nagpadayon sa pagbuhat sa pagkadaotan ug pagkabayolenti ingon nga gikaon ug giinom nila sila sama sa tawo nga miinom sa bino ug mikaon sa tinapay. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pagkadaotan sama sa tinapay nga ilang gikaon ug ang pagkabayolenti sama sa bino nga ilang giinom. o 2) kining mga tawo mikuha sa ilang mga pagkaon ug miinom pinaagi sa pagbuhat ug daotan ug pagkabayolenti. Ang ubang paagi sa paghubad: "mikaon sila ug tinapay nga ilang nakuha pinaagi sa pagbuhat ug daotang butang ug miinom sa bino nga ilang nakuha pinaagi sa pagkabayolenti"
Proverbs 4:18-19
ang asa tawo nga nagbuhat ug matarong ... Ang dalan sa daotan
Ang tigsulat naghisgot sa mga buhat ug pagkinabuhi sa matarong nga tawo ug daotang mga tawo ingon nga sila usa ka "agianan" o "dalan" nga ilang gilakawan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pagkinabuhi sa matarong nga mga tawo... Ang pagkinabuhi sa mga daotan"
ang agianan sa tawo nga nagbuhat ug matarong sama sa unang kahayag nga modan-ag pag-ayo
Ang tigsulat nagtandi sa dalan sa pagkamatarong nga tawo ngadto sa pagsubang, nagpasabot nga luwas sila tungod kay aduna silay kahayag aron makita diin sila manglakaw. Ang ubang paagi sa paghubad: "matarong nga tawo naglakaw sa dalan nga halayo sa kakuyaw tungod sa kabuntagon misanag ang adlaw niini ug midan-ag pag-ayo.
sa unang kahayag
naghisgot kini sa kadlawon o pagsubang
hangtod moabot ang adlaw
Naghisgot kini sa panahon sa adlaw nga diin nagdan-ag na pag-ayo. Ang ubang paagi sa paghubad: "hangtod modan-ag pag-ayo ang adlaw" o "mohayag na pag-ayo"
Ang dalan sa daotan sama sa kangitngit
Ang tigsulat nagtandi sa dalan sa daotang mga tawo sa kangitngit, nagpasabot nga kanunay sila dilikado tungod kay wala silay kahayag nga diin sila naglakaw. Ang ubang paagi sa paghubad: "naglakaw ang mga daotang tawo sa makuyaw diha sa ilang dalan tungod kay walay kahayag nga ilang makita"
wala sila masayod kung unsa ang makapandol kanila
Ang tigsulat naghisgot sa kasakit nga kasinatian ingon nga mapandol diha sa dalan nga gilakawan sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "wala sila masayod nganong nakasinati sila ug kasakit ug kaalaotan"
Proverbs 4:20-21
patalinghogi
"paminawa pag-ayo"
Ayaw itugot nga mawala sila sa imong panan-aw
Ang tigsulat naghisgot sa paghunahuna kanunay mahitungod sa usa ka butang ingon nga gitipigan kini diin ang tawo makakita niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "ayaw pag-undang sa paghunahuna kanila"
tipigi sila sa imong kasingkasing
Ang tigsulat naghisgot sa paghinumdom sa usa ka butang ingon nga pagtipig niini diha sa kasingkasing. Ang ubang paagi sa paghubad: hinumdomi sila kanunay"
Proverbs 4:22-23
ang akong mga pulong kinabuhi
Ang tigsulat naghisgot sa iyang pulong nga magtipig sa kinabuhi sa tawo ingon nga kinabuhi kini sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang akong mga pulong maghatag kinabuhi"
niadtong nagapangita kanila
Ang tigsulat naghisgot sa pagkab-ot sa kahibalo sa mga pulong ingon nga ang tawo nangita kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong nakasabot ug mibuhat kanila
kaayohan sa ilang tibuok panglawas
Ang pulong nga "ilang" naghisgot "niadtong nangita kanila." Ang ubang paagi sa paghubad: "ang akong mga pulong maghatag kaayohan sa tibuok lawas niadtong nangita kanila"
Ipahiluna ang imong kasingkasing ug panalipdi kini
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" naghisgot sa hunahuna sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Tipigi sa imong hunahuna ug bantayi ang imong gihunahuna"
pagkugi
kanunay ug mainiton nga pagbuhat
kay gikan niini modagayday ang tuboran sa kinabuhi
Ang pulong "niini" naghisgot sa kasingkasing, diin puli nga pulong sa hunahuna. Ang tigsulat naghisgot sa kinabuhi sa tawo ingon nga nag-agas nga tubod nga naggikan sa kasingkasing. Ang ubang paagi sa paghubad: "gikan sa imong hunahuna miabot sa tanan nga imong giingon ug gibuhat" o "imong gihunahuna maoy mahitabo sa imong kinabuhi"
Proverbs 4:24-25
Isalikway ang hiwi nga pamulong gikan kanimo ug biyai ang mga daotang pagpanulti diha kanimo
Ang tigsulat naghisgot sa bakakon o malimbongon nga pamulong ingon nga hiwi ug ang tawo nga wala maggamit nining klasi sa pinulongan ingon nga gikuha kini sa ilang kaugalingon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ayaw pamakak ug ayaw panglimbong"
Itan-aw ang imong mga mata sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan
Dinhi ang pulong nga "mata" naghisgot sa tawo nga nagtan-aw. Ang tigsulat naghisgot sa tawo nga nagabuhat sa sakto nga butang ingon nga tawo nga kanunay naglantaw sa unahan sa walay paglingi sa laing diriksyon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kanunay tan-aw sa unahan ug itutok ang imong panan-aw sa imong atubangan"
Proverbs 4:26-27
Himoang patag ang imong agianan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Pagbuhat ug dili libaong nga dalan aron lakwan" o "Andama pag-ayo kung unsa ang buot nimong buhaton"
patag
"hapsay" Ang ubang paagi sa paghubad: "sayon sa paglakaw"
patag nga dalan ... nimong mga dalan
Ang agianan o dalan naghisgot sa pamatasan sa pagkinabuhi.
imong tiil
"imong kaugalingon"
mahilayo sa kakuyaw
"luwas"
Ayaw pagtipas diha sa tuo o diha sa wala
"Ayaw pagtipas ug pag-adto sa laing dalan"
ilikay ang imong tiil gikan sa daotan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Likayi ang daotan" o "palayo sa daotan"
Proverbs 5
Proverbs 5:1-2
Akong anak ... akong kaalam ... akong pagpanabot
Mao kini ang anak, ang kaalam ug ang pagpanabot sa tawong maalamon nga nagsugod sa pagtudlo sa kapitulo 1.
pagkamabinantayon
Mabinantayon sa kaugalingong mga buhat ug pagpamulong. Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 1:4.
manalipod sa kahibalo
"mosulti sa tamang butang" o "insakto ang isulti"
Proverbs 5:3-4
ngabil sa mananapaw gidagaydayan sa dugos ... ang iyang baba mas danlog pa kaysa lana
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpahayag sa managsamang panghunahuna aron paghatag gibug-aton sa kakuyaw. Posible nga mga ipasabot 1) isulti niya kung unsa ang imong buot madungog 2) ang paghalok kaniya maayo sa sinugdanan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism ug INVALID translate/figs-metonymy)
mananapaw
Dili kini usa ka babaye sa kasaysayan, apan nagpasabot kini sa bisan unsa nga matang sa lawasnong tintasyon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
apan sa kataposan sama siya kapait sa panyawan
Ang ubang paagi sa paghubad: "apan sa kaulahian molain ang iyang lasa" o "apan sa kataposan mausab ang iyang lasa" o "apan sa kadugayan mosulti siya ug mangil-ad nga mga butang" (Tan-aw: figs_simile)
panyawan
Usa ka tanom nga adunay pait nga lasa.
moputol sama sa hait nga espada
Ang ubang paagi sa paghubad: "mosulti ug makasakit nga mga pulong" o "hinungdan sa daghang kasakit" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 5:5-6
Ang iyang mga tiil mokanaog ngadto sa kamatayon; ang iyang mga lakang mopadulong sa Sheol
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpahayag sa managsamang panghunahuna aron paghatag gibug-aton kung unsa ka makuyaw ang babaye. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Ang iyang mga tiil mokanaog ... ang iyang mga lakang mopadulong ... Naglatagaw ang iyang mga lakang
Mananapaw kini nga babaye nga gikan sa 5:3. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Sheol
Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 1:12.
Wala siyay paghunahuna sa
"Wala siya magsunod" o "Wala siyay pagpakabana mahitungod sa"
kinabuhi
Naghisgot kini sa lawasnong kinabuhi dinhi sa kalibotan.
Naglatagaw ang iyang mga lakang
Ang ubang paagi sa paghubad: "Bisan asa lang siya maabot" o "Walay insaktong padulngan ang iyang mga lakaw"
Proverbs 5:7-8
Ug karon
Dinhi ang magtutudlo nagbalhin gikan sa pagpahimangno mahitungod sa mananapaw ngadto sa paghatag ug panambagon.
paminaw kanako ... ayaw talikdi ang pagpaminaw
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpahayag sa managsamang panghunahuna aron mopatalinghog ang gitudloan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
ayaw talikdi ang pagpaminaw
Ang ubang paagi sa paghubad: "paminaw kanunay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
mga pulong sa akong baba
Ang ubang paagi sa paghubad: "akong mga pagpanudlo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Ipahilayo ang imong dalan ... ayaw pagpaduol
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpahayag sa managsamang panghunahuna ug naghatag ug gibug-aton sa pagkamahinungdanon niini nga panambangon.
Ipahilayo ang imong dalan gikan kaniya
Posible nga mga ipasabot 1) pagpahilayo sa mananapaw nga babaye 2) ayaw pagkinabuhi sa samang paagi sama kaniya.
ayaw pagpaduol
Ang ubang paagi sa paghubad: "pagpalayo gikan sa"
sa pultahan sa iyang balay
Ang ubang paagi sa paghubad: "kaniya" o "sa mananapaw" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-123person)
Proverbs 5:9-10
dili nimo mahatag ang imong dungog sa uban
Posible nga mga ipasabot 1) dili mawala ang pagtahod sa ubang mga tawo diha kanimo (UDB) 2) ang imong pagkatinahod dili mawala kanimo tungod sa imong gihatag sa mananapaw.
ang mga tuig sa imong kinabuhi ngadto sa bangis nga tawo
Ang bangis nga tawo mao ang mananapaw.
ang mga langyaw dili magkombira sa imong bahandi; ang imong hinagoan dili maadto sa balay sa mga langyaw
Posible nga mga ipasabot 1) dili kuhaon sa mga langyaw ang imong gipanag-iyahan (UDB) 2) ang imong mga anak sa mananapaw dili makakuha sa imong panulundon. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang imong mga anak sa gawas dili makapahimulos sa imong bahandi, ug ang dili nimo pamilya dili makapanag-iya sa imong panulundon"
magkombira sa
Ang ubang paagi sa paghubad: "magkombira tungod kay ilang gikuha" o "magpahimulos" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 5:11-12
mag-agulo ka
Ang ubang paagi sa paghubad: "moingon ka, 'Ayay!'"
ang imong unod ug ang imong lawas
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpahayag sa managsamang butang ug gihiusa sa paggamit aron paghatag gibug-aton kung unsa ka makalilisang ang kamatayon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
mawad-an na ug kapuslanan
Ang ubang paagi sa paghubad: "mahimong huyang ug dili himsog" o "mahimong luya"
Moingon ka
Ang ubang paagi sa paghubad: "Maghunahuna ka" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Gidumtan ko ang pagpanton ... nasilag ang akong kasingkasing sa pagbadlong
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpahayag ug managsamang panghunahuna ug naghatag ug gibug-aton nga wala gayod mahimuot kining tawhana sa gisulti sa magtutudlo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
akong kasingkasing
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ako" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
nasilag
Ang ubang paagi sa paghubad: "wala gayod gikahimut-an" o "gidumtan"
pagbadlong
Ang paghusto sa usa ka tawo mao ang pagpakita sa mali nga iyang nabuhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "adunay nagbadlong kanako" o "ang tawo nga nagpanton kanako"
Proverbs 5:13-14
katilingban ... panagtigom sa katawhan
Kining duha ka pulong naghisgot sa pundok sa katawhan nga nagkatigom 1) aron sa pagsimba sa Dios, o 2) aron sa paghukom sa legal nga mga butang. (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
Proverbs 5:15-17
tubig nga gikan sa imong kaugalingong sudlanan ... tubig nga gikan sa imong kaugalingong atabay
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpasabot sa managsamang butang ug naghatag ug gibug-aton sa pagkamahinungdanon sa pagpabiling matinud-anon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism ug INVALID translate/figs-metaphor)
sudlanan
Ang sudlanan mao ang binuhat sa tawo nga kapundohan ug tubig. "Atabay" o "balon"
Nag-awas ba ang imong mga tuboran ... nagdagayday ba sa mga plaza?
Posible nga mga ipasabot 1) ang dili klaro nga paghisgot sa daotang lawasnong kinaiya o 2) naghisgot sa dili lihitimong mga anak. Nagpasobra usab kini sa kadaghan sa mga tawo nga iyang nadulog o ang kadaghan sa dili lihitimong mga anak nga iyang nabatonan. Ug usa usab kini ka pangutana nga wala magkinahanglan ug tubag nga matubag sa "wala" o "dili." Ang ubang paagi sa paghubad: "Busa ayaw paglakaw ug pakigdulog sa tanan nga imong mailaila, ug ayaw pun-a ang kadalanan sa imong mga dili lihitimong mga anak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-euphemism ug figs_hyperbole ug INVALID translate/figs-rquestion)
mga plaza
Mga dapit sa siyudad o lungsod kung asa nagtagbo ang duha o daghang mga kadalanan. Komon nga dapit alang sa mga tawo aron magtagbo ug mag-istorya.
Himoa nga kini
Ang pulong nga "kini" naghisgot sa "mga tuboran" o "mga sapa" ug kung unsa ang ilang ipasabot.
dili alang sa mga dumuduong nga uban kanimo
Ang ubang paagi sa paghubad: "dili alang sa mga dumuduong ug kanimo" o "alang lamang kanimo; ug dili alang sa mga dumuduong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
Proverbs 5:18-19
Hinaot nga mapanalanginan ang imong tuboran
Ang asawa sa tawong nagtuon gitandi sa tuboran. Posible nga mga ipasabot 1) nga ang iyang asawa kanunay mohatag kaniya ug kalipay 2) nga ang iyang asawa mohatag kaniya ug himsog nga mga anak. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
sa asawa sa imong pagkabatan-on
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang babaye nga imong giminyoan sa dihang batan-on ka pa" (UDB) o "ang imong una ug nag-inusarang asawa"
mahigugmaong usa ug bayeng usa nga malumo
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpasabot sa managsamang butang ug gibalikbalik aron paghatag ug gibug-aton. Ang asawa sa tawong nagtuon gitandi sa usa ka maanyag ug buotan nga matang sa mananap ingon nga pagdayeg. (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
malumo
Kini nga pulong wala nagpasabot sa "puno sa himaya" apan nagpasabot kini nga "maanyag tan-awon samtang galihok" o "mahinhin."
Tugoti nga ang iyang mga dughan mopuno kanimo sa kalipay
Posible nga mga hinungdan sa paghisgot sa iyang mga dughan ang 1) ang pagkakita sa iyang mga dughan hinungdan sa lawasnong kailibgon, o 2) sama sa mga dughan nga nagahatag ug gatas aron pagpasuso sa gagmay nga mga bata, busa kini makahatag kanimo sa kalipay. Kung hubaron nimo kini sumala sa naunang rason, pagpili ug parte sa lawas sa babaye nga hinungdan sa lawasnong kailibgon sa inyong kultura. Kung hubaron nimo kini sumala sa ikaduhang rason, hubara kini sa ingon niani nga pamaagi: "Tugoti nga ang iyang mga dughan mopuno kanimo sa kalipay sama sa mga dughan sa inahan nga nagapasuso sa iyang gagmay nga bata."
pagpaulipon kanunay sa iyang gugma
Ang ubang paagi sa paghubad: "pagpabihag kanunay sa iyang gugma" o "hinaot nga kanunay kang mahigugma kaniya"
sa iyang gugma
Posible nga mga ipasabot 1) "sa imong gugma alang kaniya" o 2) "sa iyang gugma alang kanimo." Ang ubang paagi sa paghubad: "tungod kay gihigugma nimo siya pag-ayo" o "tungod kay nahigugma siya kanimo"
gugma
Naghisgot kini sa romantikong gugma tali sa usa ka lalaki ug usa ka babaye.
Proverbs 5:20-21
Kay nganong ikaw ... ang mga dughan sa laing babaye?
Akong anak, ayaw pagpaulipon sa mananapaw nga babaye! Ayaw gaksa ang mga dughan sa daotang babaye!" (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
nganong ikaw, akong anak, magpaulipon sa usa ka mananapaw
Ang ubang paagi sa paghubad: "nganong maulipon ka sa mananapaw nga babaye, akong anak" o "nganong mahigugma ka sa daotang babaye akong anak?" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
mananapaw
Tan-awa kung giunsa kini paghubad nga pulong sa 5:3.
laing babaye
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang babaye nga dili nimo asawa"
makakita sa tanang butang ... naglan-taw sa tanang dalan
Kining duha ka pundok sa mga pulong adunay managsamang ipasabot ug gibalikbalik aron paghatag gibug-aton kung unsa ka mabinantayon ang Dios sa paghatag ug pagtagad kanimo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nakita ni Yahweh ang tanan nga imong gibuhat ug nagtan-aw sa tanang dalan nga imong gipili" (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
sa tanang dalan nga iyang gilakwan
Ang ubang paagi sa paghubad: "sa bisan asa nga iyang adtoan" o "bisan unsa nga iyang ginabuhat"
Proverbs 5:22-23
Ang daotang tawo madakpan pinaagi sa iyang kaugalingong mga kasaypanan
Nagpasabot kini nga ang daotang tawo mamatay ingon nga silot alang sa ilang sala. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
ang mga pisi sa iyang sala mohikot kaniya pag-ayo
Dinhi ang sala gihulagway sama sa gamay nga lit-ag alang sa mga langgam nga gigamitan ug mga pisi. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili na siya gawasnon gikan sa iyang tinguha sa pagpakasala." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
nahisalaag siya tungod sa iyang hilabihang pagkabuangbuang
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang hilabihang pagkabuangbuang maoy hinungdan sa iyang pagkahisalaag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
tungod sa iyang hilabihang pagkabuangbuang
Ang ubang paagi sa paghubad: "tungod kay nagpakabuangbuang siya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 6
Proverbs 6:1-2
giigahin nimo ang imong salapi
Gipasabot dinhi nga ang imong saad ug kahimtang nakapugos kanimo sa pag-ipon ug salapi. Ang ubang paagi sa paghubad: "nag-ipon ug pipila sa imong salapi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
bayad sa utang sa imong silingan
Posible nga mga ipasabot 1) ang imong silingan moduol kanimo aron mangutang kanimo 2) ang imong silingan buot mangutang gikan sa laing tawo, apan nagsaad ka sa iyang gihulaman nga kung dili makabayad ang imong silingan ikaw ang mobayad sa iyang giutang.
silingan
Kining sama nga Hebreo nga pulong mahimong nagpasabot sa "higala."
imong gilit-ag ang imong kaugalingon
Ang ubang paagi sa paghubad: "nagbuhat ka ug lit-ag nga ikaw mismo ang nalit-ag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
sa mga pulong sa imong baba
"kung unsa ang imong gisulti" o "ang imong gisaad nga buhaton"
Proverbs 6:3
luwasa ang imong kaugalingon
"panalipdi ang imong kaugalingon" o "tabangi ang imong kaugalingon nga makalingkawas niining mga problemaha"
nahulog ka man sa kamot sa imong silingan
Ang pulong nga "kamot" naghisgot sa "pagdagmal" o "pagpasakit." Ang ubang paagi sa paghubad: " ang imong silingan makahimo sa pagpasakit kanimo kung iyang gustohon" o "adunay gahom ang imong silingan diha kanimo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
silingan
"higala"
Proverbs 6:4-5
Ayaw pakatulga ang imong mga mata ug ayaw papahulaya ang imong mga pilok
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpasabot sa managsamang butang ug gibalikbalik aron paghatag gibug-aton kung unsa ka mahinungdanon ang dili pagtinapulan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Pagmata ug buhata ang kung unsa ang imong mahimo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism ug INVALID translate/figs-litotes)
imong mga mata ... imong mga pilok
Ang ubang paagi sa paghubad: "imong kaugalingon ... ikaw" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
Luwasa ang imong kaugalingon sama sa lagsaw gikan sa kamot sa mangangayam
"Pag-ikyas gikan sa imong silingan sama sa lagsaw nga mikalagiw gikan sa mangangayam"
lagsaw
Usa kini ka dako nga mananap nga mokaon ug sagbot ug kanunay ginapangayam sa mga tawo tungod sa karne niini. Paspas kining modagan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Usa"
gikan sa kamot sa mangangayam
Ang kamot sa mangangayam naghisgot sa pagkontrol sa mangangayam. Ang ubang paagi sa paghubad: "gikan sa pagkontrol sa mangangayam" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
sama sa langgam gikan sa kamot sa mangangayam ug langgam
"ug ikyas sama sa langgam nga milupad palayo gikan sa mangangayam ug langgam"
Proverbs 6:6-8
Tan-awa ang ... hunahunaa
"Tun-i ... matngoni" o "tan-awa pag-ayo ... pamalandongi"
hulmigas
Ang hulmigas usa ka gamay nga insekto nga nagpuyo ilalom sa yuta o sa bungtod nga hinimo niini. Kasagaran kining nagpuyo uban sa liboan ka mga hulmigas, ug makahimo sila sa pag-alsa sa mga butang nga mas dagko pa kay kanila.
hunahunaa ang iyang mga pamaagi
Ang pulong nga "pamaagi" sa hulmigas naghisgot sa kinaiya sa hulmigas. Ang ubang paagi sa paghubad: "hunahunaa kung unsa ang kinaiya sa hulmigas" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
pangulo, opisyal, o magmamando
Kining tulo ka pulong nagpasabot sa managsamang butang ug gigamit aron paghatag gibug-aton nga walay usa nga adunay katungod sa matag hulmigas o walay nagdumala sa mga hulmigas. (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
nag-andam kini ug pagkaon sa ting-init ... sa ting-ani nagtigom kini kung unsay kaonon
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpasabot sa managsamang butang ug gibalikbalik aron pagpakita kung unsa ka responsable ang hulmigas. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
ting-init
Ang ting-init mao ang panahon sa tuig diin ang pipila ka mga kahoy mamunga.
Proverbs 6:9-11
Hangtod kanus-a ka matulog ... Kanus-a ka mobangon sa imong pagkatulog?
Ang magtutudlo migamit niini nga mga pangutana aron pagbadlong sa tawong tapulan sa hilabihang pagkatulog. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism ug INVALID translate/figs-rquestion)
Diyutay nga pagkatulog ... sa mga kamot aron sa pagpahulay
Mao kini ang mga butang nga isulti sa mga tawong tapulan.
Diyutay nga pagkatulog, diyutay nga pagpahulay
"Matulog pa ako ug diyutay. Tugoti ako sa pagkatulog bisan sa gamay nga panahon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
pagtiklop sa mga kamot aron sa pagpahulay
Kasagaran idikit sa mga tawo ang ilang mga kamot sa pagpahulay aron makapahulay ug tarong. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nanguyugpos ako ug nagpahulay kadali" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ug ang imong kakabos moabot
Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung magpadayon ka nga magtinapulan, ang imong kapobrehon moabot" o "Samtang natulog ka, ang kapobrehon moabot" o "Kung kanunay kang matulog mahimo kang kabos" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
ang imong kakabos moabot sama sa kawatan
Ang pagkapobre sa tawong tapulan moabot sama sa kalit nga pag-abot sa kawatan nga mangawat sa mga butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "mahimo kang pobre sa kalit, sama sa pag-abot sa kawatan nga mangawat sa tanan nimong butang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
ang imong panginahanglanon sama sa armadong sundalo
"manginahanglan ka pag-ayo ingon nga panguhaon sa armadong sundalo ang imong tanang butang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-ellipsis)
armadong sundalo
"sundalo nga naggunit sa iyang hinagiban" o "tawo nga adunay hinagiban"
Proverbs 6:12-13
Ang walay hinungdan nga tawo—ang daotang tawo
Kining duha ka pundok sa mga pulong adunay managsamang ipasabot ug naghatag gibug-aton kung unsa ka ngilad kining tawhana. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga walay bili—daotan nga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
nagkinabuhi pinaagi sa pagkabaliko sa iyang sinultihan
"kanunay nagapamakak" o "kanunay nagasulti ug bakak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
nagapangidhat ang iyang mga mata
Kung mangidhat ang usa ka tawo, ipiyong niya ang iyang usa ka mata ug pinakalit ingon nga usa ka pagsinyas sa laing tawo. Lagmit kini timaan sa pagsalig, o pagtugot, o sa uban pa nga mga butang.
nagapangidhat ang iyang mata, nagasinyas gamit ang iyang mga tiil ug nagatudlo gamit ang iyang mga tudlo
Kining tulo ka pundok sa mga pulong naghulagway sa pamaagi diin ang daotang tawo makig-istorya sa tinagong pamaagi aron sa paglingla sa ubang tawo.
Proverbs 6:14-15
Nagplano siya ug daotan
"Nangandam siya sa pagbuhat ug daotang mga binuhatan"
kanunay siyang nagabuhat ug kasamok
"kanunay siyang hinungdan sa panaglalis" o "kanunay siya gapangita ug panagbingkil ug ginapadako kini"
Busa
"Tungod niana nga rason"
iyang kalisdanan
Mao kadto ang kalisdanan nga mahitabo kaniya, apan mao usab ang kalisdanan nga siya ang hinungdan.
modangat kaniya ang iyang kalisdanan
Nagpasabot kini nga gukoron siya sa iyang kalisdanan sama sa tawo o mananap nga modakop kaniya sa kadugayan. Ang ubang paagi sa paghubad: "masakpan siya sa iyang kalisdanan" o "maapsan siya sa iyang kalisdanan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
sa kalit ... ; sa diyutay nga panahon
Kining duha nagpasabot sa managsamang butang ug ang usa o duha niini mahimong kapulihan sa "dali kaayo" o "pinaabtik."
Proverbs 6:16
unom ka mga butang nga gidumtan ni Yahweh, pito nga
Nagpasabot kini nga gidumtan sa Dios ang pipila ka mga butang ug dili lamang usa. Ang ubang paagi sa paghubad: "unom ka mga butang ang gidumtan ni Yahweh; pito ka mga butang nga" (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
nga malaw-ay alang kaniya
"wala niya gikahimut-an" o "nga nakahimo kanimong malaw-ay sumala kaniya"
Proverbs 6:17-19
mga mata ... dila ... mga kamot ... kasingkasing ... mga tiil
Kini nga mga bahin sa lawas sa tawo naghisgot sa kinatibuk-an sa usa ka tawo. Ang matag usa niining mga parteha mahimong hubaron nga "tawo nga." (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
nagpaawas sa dugo sa
"nagpatay"
daotang mga laraw
"daotang plano"
nagabuga ug mga bakak
Ang pulong nga "nagabuga" nagpasabot nga kanunay nagapamakak. Ang ubang paagi sa paghubad: "kanunay nagasulti ug bakak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
kasamok
Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 6:14.
ang tawo nga nagtanom ug kasamok
Ang pulong nga "nagtanom" nagpasabot "hinungdan sa kasamok" o "nagdala ug kasamok" o "nagbuhat ug kasamok." Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga hinungdan o nagsugod sa kasamok" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 6:20-21
tumana ang mando sa imong amahan ... ayaw isalikway ang gitudlo sa imong inahan
Kining duha ka pundok sa mga pulong adunay managsamang ipasabot. Sa laing bahin, ang pagpaklaro sa "amahan" ug "inahan" naglakip sa babaye sa kinatibuk-ang prosiso sa pagtudlo ug pagkat-on. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
ayaw isalikway ang gitudlo sa imong inahan
Dinhi ang pulong nga "isalikway" nagpasabot nga "tumana." Ang ubang paagi sa paghubad: "tumana ang gitudlo sa imong inahan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
ihigot diha sa imong kasingkasing; ihigot kini sa imong liog
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpasabot sa managsamang butang. Naghulagway kini sa mga pagmando ug pagtudlo ingon nga kini gisulat aron nga imo kining matagoan o mabutang sa imong lawas aron magpahinumdom kanimo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ihigot diha sa imong kasingkasing
"higugmaa kini" o "hunahunaa kini"
Proverbs 6:22-23
Kung maglakaw ka ... kung matulog ka ... kung magmata ka
Kining tulo ka pundok sa mga pulong gigamit aron paghatag gibug-aton nga ang mga pagtulon-an mahinungdanon sa tanang panahon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
mogiya kini kanimo ... mobantay kini kanimo ... motudlo kini kanimo
Gibalik kini nga mga pundok sa mga pulong aron ipakita nga ang pagtulon-an mahinungdanon sa tanang matang sa butang. Naghisgot usab kini sa mga pagtulon-an ingon nga kini mga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism ug INVALID translate/figs-personification)
ang mga pagmando ... ang pagtudlo ... ang pagbadlong sa pagpanton
Kining tulo ka pundok sa mga pulong nagpasabot sa managsamang butang ug nagpakita kini sa mga nagkadaiyang matang sa pagtulon-an nga gitudlo sa amahan ug inahan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
mga lampara .... kahayag ... dalan sa kinabuhi
Kining tulo adunay managsamang ipasabot ug gigamit aron paghatag gibug-aton sa kamatuoran nga ang pagtulon-an makapahapsay sa kinabuhi ug mahimo kining sayon. Ang ubang paagi sa paghubad: "mahinungdanon sama sa lampara ... makatabang sama sa kahayag diha sa kangitngit ... gikinahanglan nga sundon sama sa pamaagi sa kinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-parallelism)
dalan sa kinabuhi
"ang dalan nga padulong sa kinabuhi" o "pamaagi sa pagkinabuhi nga gikahimut-an sa Dios" o "pamaagi sa kinabuhi nga gitugot sa Dios"
Proverbs 6:24-25
Ipahilayo ka niini gikan sa
Naghisgot kini sa pagtulon-an nga gitudlo sa amahan ug sa inahan sa 6:20. Ang ubang paagi sa paghubad: "Moluwas kini kanimo gikan sa" o "Manalipod kini kanimo gikan sa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-123person)
sa daotang babaye ... mananapaw
Kining duha ka pulong nagpasabot sa managsamang butang. Tan-awa kung giunsa paghubad ang pulong "mananapaw" sa 5:3.
iyang kaanyag
"kung unsa ang kaanyag nga anaa kaniya" o "siya" o "kung unsa siya kaanyag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
madani
"maoy modumala"
iyang mga pilok
Ang mga pilok nagpasabot sa maanyag nga bahin sa iyang lawas nga iyang gigamit sa pagkuha sa pagtagad sa lalaki. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang maanyag nga mga mata" o "iyang matahom nga mga mata" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
Proverbs 6:26-27
nagkantidad lamang sa usa ka tinapay
Naghisgot kini mahitungod sa materyal, dili sa espirituhanon o sa moral nga kantidad. Ang ubang paagi sa paghubad: "gamay lang"
maoy hinungdan nga kawad-an ka sa imong kinabuhi
Posible nga mga ipasabot 1) ang asawa sa ubang lalaki molaglag sa imong kinabuhi tungod kay wala siyay katagbawan 2) ang bana sa ubang babaye mangita kanimo ug mopatay kanimo.
Makahimo ba sa pagdala ug kalayo ang tawo sa iyang dughan nga dili masunog ang iyang bisti?
Kini nga buhat delikado kaayo ug hinungdan sa kadaot. Ang ubang paagi sa paghubad: "Masunog ang bisti sa tawo nga magdala ug kalayo duol sa iyang dughan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
dili masunog
"dili malaglag" o "ug dili madaot"
iyang bisti
Ang iyang bisti nagpasabot kaniya o siya ingon nga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 6:28-29
Makahimo ba sa paglakaw sa baga ang tawo nga dili mapaso ang iyang mga tiil?
Ang paglakaw sa baga makapaso sa tiil sa tawo, busa ang tubag "dili." Ang ubang paagi sa paghubad: "Mapaso ang tiil sa tawo nga molakaw sa baga" (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
paglakaw sa baga
Naghisgot kini sa pagpanapaw. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
paglakaw
Hinayhinay nga paglakaw sa taas nga distansiya, nga dili mogamit ug salamangka.
mapaso
"masunog"
Proverbs 6:30-31
motamay sa kawatan
"wala maghunahuna nga ang kawatan daotan" o "wala maglagot sa kawatan"
kung masakpan siya
Ang ubang paagi sa paghubad: "kung adunay makasakop kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
sa iyang panimalay
Nagpasabot kini nga ang tanang butang nga anaa sa iyang balay mao lamang ang tanan nga iyang gipanag-iyahan. Ang ubang paagi sa paghubad: "nga iyang gipanag-iyahan" (figs_idiom)
Proverbs 6:32-33
Ang tawo
"Ang usa ka tawo" o "Ang lalaki"
angay kaniya
"ang angay nga silot alang sa iyang gibuhat"
iyang kaulawan
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang handomanan sa makauulaw niyang gibuhat" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
dili mawala
Ang ubang paagi sa paghubad: "kanunay anaa" o "kanunay magpabilin" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
Proverbs 6:34-35
makapasuko
"masuko pag-ayo"
dili siya magpakita ug kaluoy
Ang "siya" mao ang silingan nga ang asawa nanapaw sa laing lalaki. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili niya limitahan ang kasakit nga iyang ihatag kanimo" o "pasakitan ka niya hangtod sa iyang mahimo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
kung manimaslos siya
"sa panahon sa iyang pagpanimalos" o "sa dihang moabot ang panahon nga siya manimalos"
manimalos siya
Kung ang tawo manimalos, sakiton niya ang tawo nga nagpasakit kaniya ug una.
dili siya mahaylo
Ang ubang paagi sa paghubad: "dili nimo siya mabayaran aron mausab ang iyang hunahuna" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
mahaylo, bisan
"mahaylo. Tinuod kini bisan kung"
hatagan
"saaran" o "saad"
Proverbs 7
Proverbs 7:1-3
tipigi ang akong mga pagmando diha sa imong kaugalingon
Dinhi ang mga mando sa Dios gihisgotan ingon nga kini mga butang nga mahimong ibutang sa usa ka tawo sa lawak nga tipiganan. Ang ubang paagi sa paghubad: "hinumdomi ang akong mga mando" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ingon nga mansanas sa imong mga mata
Ang mansanas sa mata mao ang kalimotaw nga anaa sa sulod sa mata, nga ginapanalipdan sa tawo gikan sa mga butang nga molupad sa ilang nawong. Dinhi "ang mansanas sa mata" nagpasabot sa bisan unsa nga adunay bili alang sa tawo ug ang gipanalipdan sa tanan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ingon nga imong pinakamahinungdanong katigayonan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom).
tipigi ang akong gitudlo
Ang ubang paagi sa paghubad: "tumana ang akong mga gipanudlo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Ihikot kini sa imong mga tudlo
Posible nga mga ipasabot 1) buot sa manunulat nga isulat sa iyang anak ang pipila ka mga mando gikan sa Dios diha sa singsing ug isuot kini, 2) gusto sa manunulat nga ang iyang anak kanunay mahinumdom sa mga mando sa Dios, ingon nga kanunay siyang nagsuot ug singsing. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
isulat kini sa papan sa imong kasingkasing
Dinhi ang kasingkasing naghisgot sa hunahuna sa tawo, ug ang nahinumdoman pag-ayo giingon nga gisulat kini sa tawo diha sa bato. Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 3:3. Ang ubang paagi sa paghubad: "hinumdomi pag-ayo ang akong mga mando ingon nga gisulat mo kini sa bato" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 7:4-5
Sultihi ang kaalam, "Ikaw ang akong igsoong babaye
Dinhi ang kaalam gihisgotan ingon nga kini tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Naghatag ug bili sa kaalam sama sa imong paghigugma sa imong igsoong babaye" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
tawaga ang panabot nga imong suod nga paryente
Dinhi ang panabot gihisgotan ingon nga kini suod nga paryente o paryente. Ang ubang paagi sa paghubad: "Tagda ang panabot sama sa imong pagtagad sa imong suod nga paryente" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
suod nga paryente
"paryente" o "miyembro sa pamilya"
sa iyang malumo nga mga pulong
Ang mga pulong nga gitagana sa paglingla gihisgotan ingon nga kini hamis nga mga butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "nga nagsulti ug maayong mga butang, apan buot lamang molingla kanimo"
Proverbs 7:6-7
rehas
Ang rehas nga tabil sa bintana nga hinimo sa nipis nga kahoy nga ginaikis sa matag usa nga napormang kuwadrado.
Proverbs 7:8-9
sa kanto sa babaye
Dinhi ang "iyang" naghisgot sa bisan kinsang babaye nga langyaw, nga gihisgotan sa 7:4. Nagtindog siya sa usa ka kanto, naghulat sa lalaki nga molabay. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang kanto diin nagtindog ang langyaw nga babaye"
kanto
Nagtumong kini kung asa nagtagbo ang duha ka dalan.
Kilomkilom
Ang takna sa adlaw sa dihang ngitngit na ug hapit nang mogabii.
Proverbs 7:10-12
bakak nga kasingkasing
Dinhi ang "kasingkasing" naghisgot sa mga tinguha o mga plano. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagplano siya nga linglahon ang usa ka tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Sabaan siya ug sukwahi ang iyang mga pamaagi
"Dako siya ug tingog kung moistorya ug naggawi sa mga pamaagi nga iyang gusto o nagabuhat kung unsa ang iyang gusto"
dili makapuyo ang iyang mga tiil sa balay
Ang mga pulong "iyang mga tiil" naghisgot sa babaye. Ang ubang paagi sa paghubad: "laagan" o "dili makapuyo sa balay" o "wala kanunay sa balay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
naghulat siya sa pag-atake
Dinhi ang babaye gihisgotan ingon nga kini nangandam sa paglit-ag sa tawo o mananap. Usab, ang panghunahuna sa paglit-ag sa usa ka tawo dinhi naghisgot sa pagdani sa usa ka tawo sa pagpakasala. Ang ubang paagi sa paghubad: "naghulat siya sa tawo nga iyang danihon sa pagbuhat ug sala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 7:13-15
niya
"Niya" naghisgot sa babaye nga gipailaila sa 7:10
gigunitan ... siya
"gigunitan siya pag-ayo"
gituman ko ang akong mga panumpa
Dinhi ang "mga panumpa" naghisgot sa kung unsa ang gisaad sa usa ka tawo nga ihalad ngadto sa Dios. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gibuhat ko ang mga sakripisyo nga akong gisaad sa Dios" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
uban sa isog nga panagway
Dinhi ang "isog" nagpasabot "gahi ug ulo" o "masupilon." Ang "isog nga panagway" nagpasabot nga masupilon ang ekspresiyon sa nawong sa tawo. Nagpasabot kini nga ang babaye naggawi sa masupilon nga paagi, nga nagabuhat gayod sa kung unsa ang iyang nasayran nga sayop. Ang ubang paagi sa paghubad: "uban sa masupilon nga ekspresiyon sa iyang panagway" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom ug INVALID translate/figs-synecdoche)
pagpangita sa imong panagway
Dinhi ang "panagway" naghisgot sa tawo ug sa presensiya sa maong tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "nangita kanimo" o "nangita kung asa ka" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 7:16-18
Gibutangan ko ang akong higdaanan
"giwisikwisikan ang akong higdaanan"
aloe
Usa ka butang nga gikan sa kahoy nga adunay maayo nga humot.
cinamon
Pahumot nga gikan sa lawas sa kahoy nga adunay maayong lasa ug humot.
mag-inom kita hangtod matagbaw sa gugma
Dinhi ang kalipay sa romantikong gugma gihisgotan ingon nga kini usa ka butang nga maayong imnon. Ang ubang paagi sa paghubad: "magdulog kita hangtod sa atong gusto" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 7:19-21
wala sa iyang balay
"wala sa panimalay"
niya ... iyang ... siya
Ang babaye usa ka babayeng minyo ug buot makigdulong kang "siya," ang batan-ong lalaki.
pagtakdol sa bulan
Ang bulan gitawag nga takdol kung kini lingin kaayo ug nagsidlak pag-ayo.
nahaylo niya siya
Ang ubang paagi sa paghubad: "gidani niya ang lalaki" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
malumo nga mga ngabil
Dinhi ang "mga ngabil" naghisgot sa kung unsa ang gisulti sa tawo. Kung dayegon sa usa ka tawo ang laing tawo pinaagi sa pagsulti ug mga butang nga dili tinuod, kini nga mga pulong giingon nga kini hapsay nga butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "maulog-ulogon, madanihong mga pulong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-metaphor)
napahisalaag niya siya
"gidani niya ang lalaki nga mobuhat ug daotan" Ang ubang paagi sa paghubad: "gidani niya ang lalaki nga magpakasala uban kaniya"
Proverbs 7:22-23
Sa walay langan misunod siya kaniya
Nagpasabot nga gamay lamang nga panahon ang iyang gitagana sa paghunahuna kung unsa ang iyang angay nga buhaton. Wala siya maghunahuna ug maayo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nakahukom dayon siya nga mokuyog sa babaye" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
sama sa baka nga ... pagpadulong sa lit-ag
Ang walay alamag ug dili madudahon nga batan-ong lalaki nga nagsunod sa babayeng mananapaw gitandi sa tulo ka mananap nga walay kasayoran sa kakuyaw nga ilang mahiagoman. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
pagapatyon
Naghisgot kini sa pagpatay sa mananap aron mahimong karne.
usa
Tan-awa kung giunsa kini paghubad nga mananap sa 5:18.
hangtod ang pana motusok sa atay niini
Kini nga mga pulong nagpasabot nga gilit-ag sa mangangayam ang usa aron panaon. Ang ubang paagi sa paghubad: "hangtod nga panaon sa mangangayam ang mahinungdanong bahin sa lawas niini" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
atay
Dinhi kini nga parte sa lawas sa lagsaw naghisgot sa pinakamahinungdanon nga parte sa lawas sa lagsaw o usa.
nga kawad-an siya sa iyang kinabuhi
"makapatay kini kaniya" o "mamatay dayon siya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 7:24-25
Ug karon
Gigamit kini aron pagkuha sa pagtagad sa anak sa tigpamaba sa pagpanapos niining pagtulon-an.
Hinaot nga ang imong kasingksaing dili mopadulong sa iyang mga dalan
Dinhi ang "mga dalan" nagpasabot sa dalan nga pilion sa tawo nga pagalakwan. Naghisgot kini sa kinaiya sa tawo, ang mga butang nga iyang nahukman nga buhaton sa kinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "Hinaot nga ang imong kasingkasing mopalayo gikan sa mga dalan sa mananapaw nga babaye," o "Ayaw itugot nga ang imong kasingkasing buot mobuhat sa mga butang nga ginabuhat sa babayeng mananapaw" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
imong kasingkasing
Dinhi ang "kasingkasing" naghisgot kung unsa ang gitinguha sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "imong kaugalingon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
ayaw pagpahisalaag ngadto sa iyang mga dalan
"ayaw biyai ang insakto nga dalan aron mosunod sa iyang dalan" o "ayaw biyai ang insakto nga dalan aron mosunod sa dalan sa babayeng mananapaw"
Proverbs 7:26-27
Siya ang hinungdan nga daghang mga tawo ang nasamdan
Ang nasamdan pinaagi sa pana naghisgot sa pagkamatay. Ang ubang paagi sa paghubad: "Siya ang hinungdan nga daghan ang nangamatay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Ang iyang balay anaa sa dalan padulong sa Sheol ... padulong kini sa ubos
Dinhi ang "dalan" naghisgot sa matang sa kinaiya sa usa ka buangbuang nga tawo. Sheol ang tawag sa kalibotan sa mga patay.
dalan padulong sa Sheol ... padulong kini sa ubos ngadto sa mga lawak sa kamatayon
Kining duha ka pundok sa mga pulong adunay managsamang ipasabot ug gigamit aron paghatag gibug-aton nga ang biktima sa babaye malaglag gayod. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Proverbs 8
Proverbs 8:1-3
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Sa kapitulo 8 ang kaalam gisulti nga sama sa babaye nga nagatudlo sa mga tawo kung unsaon pagkahimong maalamon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Daghang mga bersikulo sa kapitulo 8 ang adunay magkaparehas nga mga linya sa mga pulong. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Wala ba nagtawag ang kaalam?
Kini nga pangutana gigamit aron sa pagpahinumdom sa mga tigbasa sa butang nga angay nilang mahibaloan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nagtawag ang kaalam"
Wala ba nagtawag ang kaalam?
Dinhi ang kaalam giisip ingon nga babaye. Posible nga mga ipasabot: 1) "Dili ba nagatawag man ang kaalam sama sa babaye?" 2) "Dili ba ang babaye nga ginganlan ug Kaalam nagatawag?" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Wala ba gipatugbaw sa panabot ang iyang tingog?
Dinhi ang "panabot" nagpasabot sama sa "Kaalam." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
haduol sa mga ganghaan sa siyudad
Sa karaang mga panahon, ang mga siyudad kasagaran napalibotan sa pader nga may mga ganghaan niini.
nagtawag siya
"ang kaalam nagtawag alang sa katawhan aron maminaw kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Proverbs 8:4-5
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang kaalam nakigsulti ngadto sa katawhan sa bersikulo 4-36.
akong gipausbaw ang akong tingog ngadto sa mga anak sa mga tawo
Dinhi ang "tingog" nagpasabot sa mga pulong nga gisulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang akong mga pulong alang sa mga anak sa mga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
mga anak sa mga tawo
Ang ubang paagi sa paghubad: "tanang katawhan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
tun-i ang kaalam
Ang pulong nga "kaalam" nagtumong kung unsa ang gituohan sa tawong maalamon ug sa paagi sa iyang binuhatan. Ang ubang paagi sa paghubad: "tun-i kung usa ang binuhatan sa tawong maalamon" o "tun-i kung unsa ang buot ipasabot nga mahimong maalamon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
mabatonan ang masinabtanon nga kasingkasing
Aron masabtan ang mga butang nga gisulti ingon nga makabaton ug hunahuna nga makasabot. Ang ubang paagi sa paghubad: "kinahanglan imong sugdan ang pagsabot sa mga butang diha sa imong hunahuna" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 8:6-7
sa dihang akong ablihan ang akong mga ngabil
Dinhi ang mga "ngabil" nagpasabot sa baba sa tawo nga magsulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "Sa dihang ablihan ko ang akong baba" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang akong baba maghisgot
Dinhi ang "baba" nagpasabot sa baba sa tawo nga magsulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "ako magsulti" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
unsa ang kasaligan
"unsa ang kinahanglan tuohan sa mga tawo"
ang akong mga ngabil nasilag sa pagkadaotan
Dinhi ang mga "ngabil" nagpasabot sa tawo nga nagasulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pagkadaotan hugaw alang kanako" o "Ang pagsulti sa daotang mga butang mahugaw alang kanako" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
pagkadaotan
Dinhi ang pulong nga "pagkadaotan" nagpasabot sa daotang mga gipanulti. (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 8:8-9
mga pulong sa akong baba
Dinhi ang "baba" nagtumong sa tawo nga nagasulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga pulong nga akong isulti" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
walay gituis
"dili tinuod"
tul-id
"matuod ug tin-aw"
matarong
"matuod"
Ang tanan kong mga pulong tul-id alang niadtong mga makasabot
Nagpasabot kini niadtong nakakaplag ug kahibalo nga dali lang nga makasabot sa matarong nga mga pulong sa nagasulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang akong mga pulong matarong alang niadtong nakakaplag ug kahibalo"
Proverbs 8:10-11
Pilia ang akong pagpanudlo labaw pa sa plata
"Kinahanglan sabton mo pag-ayo ang akong mga pagpanudlo labaw pa sa pagbaton ug plata"
Kay ako, ang kaalam, mas maayo labaw pa kaysa mga alahas; walay imong gitinguha ang ikatandi kanako
Dinhi ang kaalam, gihisama sa babaye, nga wala nagasulti. Hinuon, mahimo nga ang magbubuhat nga Kaalam mao usab ang tigsulti o tigpamaba. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kay ako, ang Kaalam, mas maayo pa labaw sa mga alahas; walay bahandi nga ikatandi kanako"
Proverbs 8:12-13
Ako, ang kaalam, nagmaampingon
Ang maampingon nagpasabot dinhi ingon nga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
nagmabinantayon
"pahimangno" o "maayong paghukom"
gibatonan ko ang kahibalo ug nagmabinantayon
Ang ubang paagi sa paghubad: "May kahibalo ako ug mabinantayon" o "Daghan akog nahibaloan nga mga butang, ug maampingon ako" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
nagmaampingon
ang pagkamaampingon mahitungod sa kung unsa ang atong isulti ug buhaton; ang pagkamaampingon dili makapasakit o makadaot nagdto sa uban
mga sayop nga sinultihan
"daotang pamulong"
sayop
sukwahi kung unsa ang matuod
Proverbs 8:14-16
maayong panambagon
"maalamong mga tambag"
panambagon
mga panambagon nga gihatag aron sa pagtabang sa usa ka tawo
maayo
husto, tinuod
ako ang panghunahuna
Dinhi ang kaalam naghisgot ingon nga siya mao ang panlantaw. Ang ubang paagi sa paghubad: "Aduna akoy panlantaw." (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
bantogan
Mga tawong halangdon, nangulo nga mga miyembro sa mahinungdanong mga pamilya sa nasod.
Proverbs 8:17-18
Gihigugma
Nagtumong kini sa inigsoonay nga gugma o gugma sa higala o sakop sa pamilya. Natural lang kini nga tawhanong higugma taliwala sa managhigalaay o mga paryente.
nagkugi
lakip ang pag-amping ug padayon nga pagpaningkamot
Uban kanako ang kaadunahan ug ang kadungganan
"Aduna akoy bahandi ug dungog"
malungtaron nga bahandi ug pagkamatarong
Nagpasabot kini kung unsa ang pasabot sa "kaadunahan ug kadungganan" o "ang mga tawo nga makakaplag kanako makakaplag ug malungtaron nga bahandi ug pagkamatarong"
pagkamatarong
"ang kapasidad nga mabuhi sa husto nga pamaagi"
Proverbs 8:19-21
akong bunga
kung unsa ang mahatag sa kaalam o ang mahimo
akong mahatag
ang kahimoan o makuha sa kaalam
Naglakaw ako sa matarong nga dalan
Ang pagkinabuhi sa husto nga paagi gihisgotan ingon nga nagalakaw sa husto nga dalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nagkinabuhi ako sa matarong nga paagi" o "Gibuhat ko kung unsa ang husto" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
sa agianan nga mogiya sa katarong
Naghisgot pa gayod kini kung unsa ang buot ipasabot sa "ang agianan sa pagkamatarong." Ang ubang paagi sa paghubad: "gibuhat ko kung unsa ang husto" o "gibuhat ko lang kung unsa ang mogiya kanako sa katarong"
tipiganan
balay tipiganan alang sa mga mahinungdanong mga butang. Ang kaalam gisulti ingon nga babaye nga nagpuno sa mga balay tipiganan sa iyang sumusunod uban ang mahinungdanon nga mga butang. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 8:22-23
ang nahauna sa iyang mga binuhat
"Ako ang una sa mga butang nga iyang gibuhat"
Sukad sa dugay na nga katuigan
"Dugay na kaayong mga panahon"
katuigan
Ang pulong nga "katuigan" nagtumong sa kinatibuk-an, hangtod sa gutlo sa panahon.
Gibuhat ako
Ang ubang paagi sa paghubad: "Gibuhat ako sa Dios" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
sukad pa sa sinugdanan sa kalibotan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Gikan pa sa pagbuhat sa Dios sa kalibotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 8:24-25
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang kaalam nagpadayon sa pagsulti. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
sa wala pa napahimutang ang kabukiran
"Sa wala pa napahimutang ang patukoranan sa kabukiran sa iyang dapit." Ang ubang paagi sa paghubad: "Sa wala pa buhata sa Dios ang mga sukaranan sa kabukiran ug gibutang sa ilang hustong mga dapit" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 8:26-27
Nahimugso na ako
Mao kini ang kaalam nga nagsulti mahitungod sa iyang kaugalingon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Nahimugso na ako
"anaa na ako"
gitukod
Aron makatukod ug usa ka butang kinahanglan nga ipahimutang kini sa dili matarog nga butanganan. Ang ubang paagi sa paghubad: "gibuhat" o "gihimo"
sa dihang gihimo niya ang kapunawpunawan sa ibabaw hangtod ngadto sa utlanan sa kinahiladman
Nagtumong kini sa pagbutang ug utlanan kung unsa kalayo ang maabot sa panan-aw nga makita sa sakayan diha sa dagat. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dihang gibutangan niya ug timailhan ang utlanan sa dagat kung unsa kalayo ang maabtan sa panan-aw sa tawo nga anaa sa dagat sa bisan asang bahin" (UDB)
kinahiladman
"ang dagat"
Proverbs 8:28-29
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Nagpadayon sa pagsulti ang kaalam. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
gitukod
gidala ngadto sa permenting gikahimutangan
sa dihang gibuhat niya ang mga tuboran sa kinahiladman
Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dihang gibuhat sa Dios ang mga tuboran sa kinahiladman" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
mga tuboran sa kinahiladman
Ang karaang mga Hebreohanon naghunahuna nga ang tubig sa dagat naggikan sa mga tubod sa kinahiladman sa dagat.
sa dihang gibuhat niya ang utlanan alang sa dagat
"sa dihang gibuhat niya ang baybayon sa dagat. Ang "utlanan alang sa dagat" gibahin ang kadagatan gikan sa uga nga yuta.
Proverbs 8:30-31
Atua ako sa iyang kiliran
Ang kaalam gihapon ang nagasulti. Ang kaalam miingon karon nga siya atua sa tupad ni Yahweh, nagpasabot nga siya kaabag sa pagbuhat sa kalibotan.
magbubuhat
Kini ang tawo nga gibansay sulod sa mga katuigan aron sa paghimo ug mga butang nga mapuslan, sama sa mga kagamitan sa panimalay.
kalipay
"tinubdan sa kalipay" o "hinungdan sa pagmaya"
sa matag adlaw
"nagapadayon" o "sa tibuok panahon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
sa tibuok niyang binuhat
"ang tibuok kalibotan nga iyang gibuhat" (UDB) o "ang tanan nga iyang gibuhat"
sa mga anak sa mga katawhan
Nagtumong kini sa kinatibuk-ang katawhan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga tawo nga iyang gibuhat" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 8:32-34
Ug karon
Mao kini ang pagkuha sa pagtagad sa mga anak ngadto sa kataposan sa pagtulon-an.
patalinghogi ako
Ang kaalam gihapon ang nagasulti mahitungod sa iyang kaugalingon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
kadtong nagtipig sa akong mga dalan
Dinhi ang "akong mga dalan" nagpasabot sa kinaiyahan sa kaalam. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong gabuhat kung unsa ang akong gitudlo" o "ang mga tawo nga nagsunod sa akong panag-ingnan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ayaw kini isalikway
"ayaw kini ibaliwala" Ag ubang paagi sa paghubad: "paniguroa nga imong patalinghogon" o "sunda gayod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
nagabantay matag-adlaw sa akong mga ganghaan, nagapaabot kanako sa kilid sa mga pultahan
Kining duha ka grupo sa mga pulong nagpasabot sa managsamang mga butang. Ang kaalam gihulagway nga adunay balay; mga posibleng ipasabot sa "nagabantay" mao ang mga 1) ang maalamong tawo maghulat sa gawas sa balay sa kaalam sa kabuntagon aron nga maalagaran siya, o 2) ang maalamong tawo maghulat sa gawas sa balay sa kaalam aron makadayon ug matudloan siya. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Proverbs 8:35-36
nagapangita kanako...pagpangita kanako...nasilag kanako
Naghisgot gihapon ang kaalam mahitungod sa iyang kaugalingon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
siya nga mopakyas
Ang ubang paagi sa paghubad: "siya nga wala mangita kanako" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
iyang kaugalingon
Dinhi ang "kaugalingon" nagpasabot sa kinabuhi sa tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 9
Proverbs 9:1-2
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagsugod sa sambingay kung diin ang kaalam gihunahuna nga usa ka babaye nga naghatag ug maayong tambag ngadto sa katawhan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
kaalam
Ang manunulat naghisgot mahitungod sa kaalam ingon nga kini usa ka babaye nga nagtukod sa iyang panimalay. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
mga haligi
Nagtumong kini sa dakong gipatindog nga pundasyon nga ginagamit sa pagpugong sa atop o ubang bahin sa bilding.
Giandam niya ang iyang kahayopan
Nagtumong kini sa karne sa mga hayop nga kaonon alang sa panihapon nga igahatag sa kaalam. Ang ubang paagi sa paghubad: "giihaw niya ang mga hayop aron makakuha ug karne alang sa panihapon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
gisagolan niya ang iyang bino
Kaniadto sa Israel, kasagaran ginasagolan sa mga tawo ang bino ug tubig" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
ug gipahimutang niya ang iyang lamisa
"giandam niya ang iyang kan-anan"
Proverbs 9:3-4
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagsugod sa paghatag ug mensahe sa kaalam, nga gipaila ingon nga usa ka babaye. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
pag-awhag
Kini nga pag-awhag mahimong gipaagi lang sa pagsulti nga isaulo sa mga sulugoon, o sinulat kini nga nagpahinungod ngadto sa mga tawo nga gustong awhagon sa kaalam.
iyang mga sulugoong babaye
Mga batan-ong babaye o mga babaye, nga nag-alagad sa mga tinamod, edaran nga babaye, sama sa Kaalam.
nagtawag siya
"nagmantala siya" o "gipatawag niya." Ang ubang paagi sa paghubad: "Kusog niyang gisugilon ang iyang pag-awhag"
sa hataas nga bahin sa siyudad
Nagsinggit siya sa pag-awhag gikan sa pinakataas nga bahin aron nga madungog kini sa tanang katawhan.
mga wala natudloan...mga walay alamag
Kining duha ka grupo sa mga pulong naghulagway sa managsamang pundok sa katawhan, kadtong nagkinahanglan ug kaalam sa ilang mga kinabuhi. Ang pangutana dinhi nagpahinungod nianang mga tawhana. Ang ubang paagi sa paghubad: "Si bisan kinsa nga walay salabotan...bisan kinsa nga kulang sa panabot'
mga walay alamag
"walay kasinatian, mga bata"
Paanhia dinhi
"biyai ang imong agianan ug dayon sa akong panimalay"
Proverbs 9:5-6
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagpadayon sa mensahe sa Kaalam.
Dali...kaon...pag-inom...biyai...pagkinabuhi...paglakaw
Kining tanan nga mga sugo alang sa kadaghanan; ang kaalam nagtumong sa daghang mga tawo sa samang panahon.
bino nga akong gisagolan
Kaniadto sa Israel, kasagaran ginasagolan sa mga tawo ang bino ug tubig. Ang ubang paagi sa paghubad: "nag-andam sa iyang bino pinaagi sa pagsagol niini ug tubig"
Biyai ang yano nimong mga binuhatan
Dinhi ang mga yanong binuhatan nasulti ingon nga daw usa ka dapit nga mabiyaan sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga walay pulos nga pamatasan"
sa dalan sa maalamon
Dinhi ang pagsabot sa kaalam nasulti ingon nga agianan nga makasunod ang tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pagkinabuhi sa tawong maalamon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 9:7-9
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagpadayon sa mensahe sa kaalam.
mabugalbugalon
Usa ka tawo nga kanunay nagabiaybiay sa mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "tawo nga nagapang-insulto mahitungod sa ubang tawo" (UDB) o "tawo nga hilig himuong maot ang ubang tawo"
pagdaugdaog
mapintas nga pagtagad sa uban
badlonga
paghusto o pagpanton
Hatagi ug pagpanudlo ang tawong maalamon...tudloi ang tawong matarong
Kining duha ka grupo sa mga pulong naghisgot sa managsamang butang. Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Hatagi...tudloi
Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung mohatag ka...kung magtudlo ka"
Hatagi ug pagpanudlo ang tawong maalamon
Kini nagtumong sa pagpanudlo ngadto sa maalamong tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 9:10-12
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagtapos sa mensahe sa Kaalam.
Ang pagkahadlok kang Yahweh
Tan-awa kung giunsa nimo kini paghubad nga pulong sa 1:7.
pinaagi kanako madugangan ang imong mga adlaw
"akong dugangan ang imong mga adlaw" o "Himoon kong mabuhi ka pa sa daghang mga adlaw" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
pinaagi kanako
Ang kaalam, gipaila ingon nga babaye nga nagpadayon sa pagsulti dinhi. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
ang imong mga adlaw ug ang mga tuig igadugang sa imong kinabuhi
Kining duha ka pundok sa mga pulong nagpasabot sa managsamang butang ug gigamit aron mapasabot ang dakong makuha gikan sa kaalam. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
mga tuig igadugang sa imong kinabuhi
Ang kaalam naghisgot sa mga tuig sa kinabuhi ingon nga kini mga butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "Dugangan ko ang mga tuig sa kinabuhi nganha kanimo," o "Dugangan ko ang mga tuig sa imong kinabuhi" o "himoon kong mabuhi ka sa hataas nga panahon"
Kung ikaw maalamon...apan kung magbugalbugal ka
Kining duha ka mga pagkasulti daw nagpasabot nga ang tawong maalamon makabaton ug kaayohan sa ilang mga kaugalingon tungod sa ilang kaalam, ug ang mga mabugalbugalon mag-antos tungod sa ilang mga pamatasan.
mag-inusara kang mag-alsa niini
Kini nagsulti sa mga mahitabo niadtong dili maayo ang pamatasan ingon nga mga bug-at kini nga palas-anon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 9:13-15
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagsugod sa paghulagway sa pagkabuangbuang, nga gipaila usab ingon nga babaye. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Ang babayeng buangbuang
Ang ubang paagi sa paghubad: "buangbuang nga babaye." Hinuon, kung ang pinulongan motugot nga ang kaalam ipaila ingon nga tawo, sama sa nangaging bahin sa kapitulo, mahimo usab nga ang pagkabuangbuang ipaila nga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang babayeng buangbuang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
wala siya natudloan ug walay nahibaloan
Kining duha ka grupo sa mga pulong nagpasabot sa managsamang butang ug gibalik aron ipakita kung unsa ka walay pulos ang babayeng buangbuang. Ang ubang paagi sa paghubad: "wala siyay nahibaloan bisan unsa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
wala siya natudloan
Ang ubang paagi sa paghubad: "wala siyay nakat-onan gikan sa iyang mga kasinatian" o "batan-on pa siya ug yano"
tul-id nga nagalakaw sa ilang mga dalan
Nagpasabot kini nga "naghunahuna lang sa kaugalingon nilang mga kalipay" o "gihunahuna lang nila ang ilang mga kaugalingon." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 9:16-18
miingon siya
Mao kini ang pagpaila sa babayeng buangbuang sa 9:13.
Tam-is ang kinawat nga tubig ug makapahimuot ang tinapay nga gikaon sa tago
ang babayeng buangbuang nagsulti sa kalami sa kinawat nga pan ug tubig aron sultihan ang mga kalalakin-an nga kung makigdulog sila kaniya, malipay sila. "Malingaw ka kanako sama nga mahimuot ka sa pan o sa tubig nga imong gikawat." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
nga atua didto ang mga patay
"nga patay na ang mga lalaki nga miduol kaniya karon"
sa kinahiladman sa Sheol
Ang "Sheol" nagtumong sa kalibotan sa mga patay. (See UDB).
Proverbs 10
Proverbs 10:1-3
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Daghan nga mga bersikulo sa Kapitulo 10 anga dunay kalainan (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Ang mga panultihon ni Solomon
Pagkahuman sa pagpaila sa Kapitulo 1-9, ang Kapitulo 10 nagsugod sa paggamit ug mga panultihon; mga mubo nga mga panultihon nga nagtudlo ug kaalam.
naangkon
nabatonan sa dugay na nga panahon
Dili tugotan ni Yahweh nga magutom ang mobuhat kung unsa ang matarong
Ang ubang paagi sa paghubad: "Gisiguro ni Yahweh nga kadtong nagbuhat sa husto adunay mga pagkaon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche ug INVALID translate/figs-litotes)
Proverbs 10:4-5
Ang kamot nga tapulan
Ang "Kamot" nagtumong sa kusog ug katakos sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga dili gusto motrabaho" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang kamot sa tawong kugihan
Ang "Kamot" nagtumong sa kusog ug katakos sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga naningkamot sa pagtrabaho" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 10:6-7
anaa sa ulo
Ang "ulo" nagpaila sa tibuok nga pagkatawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "gihatag ngadto sa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom ug INVALID translate/figs-metonymy)
ang baba sa daotan
Ang "baba" nagpaila sa gisulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga pulong nga gisulti sa daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
magtabon
magtago sa kamatuoran
ngalan
Ang "ngalan" nagpaila sa kadungganan sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "pangdumdoman" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 10:8-9
magun-ob
"maguba" o "mahimong walay kapuslanan"
hiwi
dili tul-id; wala na porma; dili matuod; malimbongon
Proverbs 10:10-11
Siya nga mangidhat
Ang "mangidhat" nagpasabot nga adunay tinagong ilhanan sa pagkamangtas ngadto sa uban. Ang ubang paagi sa paghubad: "Siya nga nagsinyas" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
mapukan
Ang tawo nga nagun-ob sama siya sa napukan. Ang ubang paagi sa paghubad: "moguba ang uban kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-activepassive)
Ang baba sa tawo nga mobuhat sa matarong
"Ang mga pulong sa tawong matarong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
mao ang tubig sa kinabuhi
Kining gipanulti sa tawo maingon nga kini sama sa pagtipig sa mga mananap o katawhan, sama sa mahimoan sa tubod sa tubig diha sa uga nga yuta. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang baba sa daotan
Ang "baba" nagpasabot sa gisulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga pulong sa tawong daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang baba sa daotan motabon sa kasamok
Mao kana, nga ang tawong daotan makita nga magsulti ug daotang mga butang, gaplano sa pagsamok batok sa ubang mga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 10:12-13
ang gugma motabon
Ang buhat sa gugma sama sa tawo nga maghilom taliwala sa kasamok sa tawo imbes pasamotan kini. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
diha sa mga ngabil sa tawong adunay kahibalo
Ang "mga ngabil" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung unsa ang isulti sa tawong adunay alamag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang bunal alang sa likod sa tawong walay alamag
Ang "bunal" nagpasabot sa kusog nga pagsilot sa lawas ug "sa likod" nagpasabot sa tawong magdawat sa silot. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga walay pulos kinahanglan nga silotan." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 10:14-15
ang baba sa buangbuang
Ang "baba" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga pulong gikan sa tawong daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
luwas nga siyudad
Nagpasabot kini sa bahandi ingon nga usa ka luwas nga dapit. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang bahandi naghatag ug kaluwasan alang sa dato." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 10:16-17
Ang bayad...ang ginansiya
Kining mga pulonga nagtumong ngadto sa kuwarta nga gihagoan sa trabahador. Nagpasabot kini sa mga sangpotanan sa nagabuhat ug maayo o sa sayop. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Adunay agianan ngadto sa kinabuhi alang niadtong magasunod sa pagpanton
"Ang tawo nga motuman sa maalamong panudlo makabaton ug taas nga kinabuhi ug malipayong kinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
apan mahisalaag ang tawo nga magsalikway sa pagbadlong
"apan ang tawo nga wala magtuman sa maalamong pagpanudlo dili makabaton ug maayong kinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
pagbadlong
Usa kini ka paghusto o pagbadlong sa tawo nga ikahatag sa uban nga nagabuhat ug dili maayo.
Proverbs 10:18-19
adunay bakakon nga mga ngabil
Ang "mga ngabil" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagasulti ug mga bakak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
daghan ang sala
"adunay daghang sala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
Proverbs 10:20-21
Ang dila niya nga mobuhat sa matarong
Ang "dila" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Bisan unsa ang isulti sa tawong matarong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
usa ka lunsay nga plata
Ang "plata" nagpasabot sa mahinungdanong gipanulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "Hilabihan ka mahinungdanon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Ang mga ngabil sa tawong mobuhat sa matarong
Ang "mga ngabil" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Bisan unsa ang isulti sa tawong matarong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
makapahimsog
makapalambo kanila o makapakusgan
Proverbs 10:22-23
Ang pagkadaotan mao ang dula nga kalingawan sa buangbuang
Ang dula mao ang bulohaton sa mga tawo alang sa ilang kalipay. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga buangbuang makakita ug kalipay diha sa pagkadaotan." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 10:24-25
mogukod
mopildi sa tawo
Ang daotan sama sa unos
Sama sa pag-abot sa unos ug sa pagbanlas sa tanan mao usab ang pagkahanaw sa mga tawong daotan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
mao ang sukaranan nga molungtad hangtod sa kahangtoran
Ang ''sukaranan" nagpasabot sa tukoranan o sinugdanan sa butang nga patukoranan sa mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pagsugod sa butang nga molungtad hangtod sa kahangtoran" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 10:26-27
Sama sa suka sa ngipon ug aso sa mga mata, mao usab ang tapulan alang niadtong nagpadala kaniya
Ang "suka" ug "aso" nagpasabot sa mga butang nga makapasakit sa mga ngipon ug mga mata sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Makapalagot ug dili makapalipay ang pagpadala sa tawong tapulan aron mahuman ang buluhaton." (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
suka
aslom nga likido nga ginagamit sa paghatag ug kalami o sa pagpundo o pagtago ug pagkaon sa taas nga panahon.
ang katuigan sa daotan
Ang "katuigan" nagpasabot sa panahon sa kinabuhi sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "gidugayon sa kinabuhi sa tawong daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 10:28-30
ang katuigan sa mga daotan
Dinhi ang "katuigan" nagpasabot sa panahon sa kinabuhi sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang gidugayon sa kinabuhi sa tawong daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
dili gayod mapukan
Ang ubang paagi sa paghubad: "mahimong luwas" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes ug INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 10:31-32
Gikan sa baba niadtong magbuhat ug matarong
Ang "baba" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "mga pulong nga gikan sa tawong matarong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang bakakon nga dila pagaputlon
Ang "dila" nagapasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Pahilomon sa Dios ang mga baba sa mga tawong magsulti ug bakak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-activepassive)
mga ngabil niadtong mobuhat sa matarong
Ang "mga ngabil" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga tawong matarong mahibalo kung unsa ang angayan nga isulti" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang baba sa daotan
Ang "baba" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga pulong sa daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 11
Proverbs 11:1-2
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Daghang nga mga bersikulo sa Kapitulo 11 nga managlahi (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Gikasilagan ni Yahweh ang sukdanan nga dili husto
Ang "timbangan" nagpasabot sa sukod nga husto sa panagsabot. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ginadumtan sa Dios ang malimbongong timbangan" o "Gikasilagan sa Dios kung ang katawhan manglimbong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
apan gikahimut-an niya ang husto nga pagsukod
Ang "husto nga sukdanan" nagpasabot sa tama nga sukod. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan malipay siya sa matuod nga mga binuhatan" o "apan malipay siya kung matuod ang mga tawo"
Proverbs 11:3-4
adlaw sa kapungot
Nagpasabot kini sa maong panghitabo, sama sa "adlaw ni Yahweh" o "adlaw sa paghukom" o "kataposang mga adlaw." Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang bahandi sa tawo makahimo kaniya nga dili maayo sa dihang mohukom na ang Dios." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 11:5-6
magtul-id sa iyang dalan
"adunay tklaro nga padulngan"
ang malimbongon malit-ag pinaagi sa ilang mga tinguha
"kadtong gabuhat ug daotan nabihag sa ilang mga tinguha"
malimbongon
andam nga magbudhi sa pagsalig; mabudhion; malimbongon.
Proverbs 11:7-8
ang paglaom nga anaa sa iyang kusog
"ang pagsalig nga anaa kaniya sa iyang kaugalingon niyang gahom"
mahanaw
"mawala" o "mawagtang"
ang tawo nga magbuhat kung unsa ang matarong mahilikay gikan sa kagubot
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ginalikay sa Ginoo gikan sa kasamok ang tawo nga gabuhat ug matarong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
modangat
"moabot nga kasamok"
Proverbs 11:9-11
Ang baba sa dili diosnon
Ang "baba" nagpasabot kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga pulong sa dili diosnon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang siyudad magmalipayon
Ang "siyudad" nagpasabot sa katilingban o pundok sa katawhan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pundok sa katawhan mouswag" o " ang katilingban mahimong magmauswagon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
pinaagi sa baba sa daotan
Ang "baba" nagpasabot sa isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga pulong sa mga tawong daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 11:12-13
matinud-anong motipig sa mga butang
Ang ubang paagi sa paghubad: "dili mosulti" o "dili mohisgot mahitungod sa mga butang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 11:14
mananambag
kadtong naghatag ug mga suhistiyon ingon nga giya ngadto sa pagbuhat; mga magtatambag
Proverbs 11:15-16
ang tawo nga dili buot mohimo
"tawo nga mobalibad sa paghatag"
mangtas
walay kaluoy o mapintas
hakog sa bahandi
"mga dalo sa bahandi"
Proverbs 11:17-18
magpugas kung unsa ang matarong
Ang "magpugas" nagpasabot sa pagsabwag aron makakuhag daghan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ipakaylap kung unsa ang maayo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
moani sa bayad sa kamatuoran
Ang "moani" nagpasabot sa pag-angkon o pagbaton pag daghan." Ang ubang paagi sa paghubad: "pagagantihan gayod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 11:19-20
magpadayon
"nagaapas sa"
kadtong mga kasingkasing nga dili matarong
Ang "kasingkasing" nagpasabot sa pagbati, mga kinaiya ug mga makapaaghat sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong adunay mga daotang panghunahuna"(Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 11:21-22
dili pasagdan nga dili masilotan
"masilotan" o "silotan gayod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
Sama sa singsing nga bulawan...walay panabot
Ang babaye nga walay panabot gihisama sa walay pulos ug dili haom nga bulawang singsing diha sa ilong sa baboy. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
walay panabot
"walay alamag" o "walay kahibalo"
Proverbs 11:23-24
tawo nga magpugas ug binhi
Ang "magpugas ug binhi" nagpasabot sa pagpangandam alang sa umaabot. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo mag-andam alang sa umaabot" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
makatigom
"makaangkon" o "makabaton"
wala magpugas
Ang "magpugas" nagpasabot sa pagpangandam alang sa umaabot. Ang ubang paagi sa paghubad: "wala nangandam" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 11:25-26
magmauswagon
"makakuha ug daghan pa"
ang tawong manggihatagon
"ang mahinatagon nga tawo" o "si bisan kinsa nga"
mobalibad sa pagbaligya
Naghulagway kini sa tawo nga nagtago sa iyang bahandi imbes itabang ngadto sa nagkinahanglan.
Ang maayong mga gasa magpurongpurong sa ulo niadtong magbaligya niini
Ang "magpurongpurong" nagpasabot sa ganti o pagganti alang sa tawo nga gusto mobaligya sa iyang pagkaon. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang maayong mga gasa ihatag ingon nga korona sa pagpasidungog kaniya nga nagbaligya niini" o "ang tawo nga magbaligya pasidunggan sa daghang mga panalangin" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 11:27-28
kugihan
uban ang pagmaampingon ug mapinadayonon nga pagpaningkamot
mapukan
"mapukan" nagpasabot sa pagkaguba o pagkapakyas. Ang ubang paagi sa paghubad: "maguba" o "magpaabot ug dili maayong kaugmaon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
sama sa dahon, molabong kadtong buot nga motuman
Ang "dahon" nagpasabot sa pagtubo ug paglambo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga tawong matarong mouswag sa samang paagi sa himsog nga dahon nga magtubo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
molabong
"paglambo" o "pag-uswag"
Proverbs 11:29
makapanunod sa hangin
Ang "hangin" usa ka butang nga dili makuptan. Ang ubang paagi sa paghubad: "walay mapanunod." (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 11:30-31
Kadtong magbuhat sa matarong mahimong sama sa kahoy sa kinabuhi
Ang tawo nga magbuhat kung unsa ang matarong gitandi sa kahoy nga nagahatag ug kinabuhi ingon nga bunga. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kadtong nagbuhat sa matarong magdala ug kinabuhi sa ilang mga kaugalingon ug sa uban" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
kahoy sa kinabuhi
Tan-awa kung giunsa nimo kini paghubad sa 3:17.
unsa pa kaha
"bisan pa gani"
Proverbs 12
Proverbs 12:1-2
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang tigsulat migamit ug INVALID translate/figs-parallelism sa tibuok nga kapitulo.
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Sa bersikulo 1- 15 adunay kalainan ang kaalam ug ang kabuang.
Bisan kinsa
"Si bisan kinsa nga tawo"
nagdumot sa pagbadlong
"dili gusto tudloan kung unsa ang buhaton"
buangbuang
"buangbuang" o "dili maalamon"
Proverbs 12:3-4
Ang tawo dili malig-on pinaagi sa pagkadaotan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Walay tawo nga maluwas pinaagi sa pagbuhat ug daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
dili gayod maibot
"Maibot" nagpasabot sa pagkaibot gikan sa yuta sama sa tanom o kahoy. Dili kini dali mahitabo sa mga tawo nga nagbuhat ug maayo. Ang ubang paagi sa paghubad: "sama kalig-on sa kahoy nga adunay lalom nga mga gamot" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-activepassive)
Ang asawa nga may katakos mao ang korona
Ang korona nagpasabot sa dakong pagpasidungog nga madawat sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang maayo nga asawa timaan sa dakong dungog sa iyang bana." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
siya nga modala ug kaulawan sama sa sakit nga modunot sa iyang kabukogan
Ang sakit nga makadunot sa kabukogan nagpasabot sa dunot nga kinabuhi sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang asawa nga makauulaw ang binuhatan makaguba sa dungog ug kalipay sa iyang bana" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
Proverbs 12:5-6
Ang mga pulong sa daotang mga tawo nag-atang sa kahigayonan aron sa pagpatay
Ang pulong nga "nag-atang" nagpasabot sa lit-ag nga kalit lang makapatay. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang isulti sa daotang tawo makapatay sa kalit." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
pulong
Nagpasabot kini kung unsa ang isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Unsa ang isulti sa tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
sa matarong
"ang matarong nga tawo" o "ang matinud-anon nga tawo" o "makiangayon nga tawo."
Proverbs 12:7-8
Ang daotang mga tawo mapukan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ipapahawa sa katawhan ang daotang mga tawo" o "Kuhaan ug gahom sa mga tawo ang mga daotang tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
panimalay
Ang pulong nga "panimalay" kanunay nga gigamit sa Biblia nga naghisgot sa katigulangan sa mga tawo, kaliwatan o sa uban pang mga kaparyentihan. Ang ubang paagi sa paghubad: "pamilya" o "mga kaliwat." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Ang usa ka tawo pagadayegon pinaagi sa kadako sa kaalam nga anaa kaniya,
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang katawhan modayeg niadtong adunay kaalam" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
ang tawo nga misukwahi sa pagpili isalikway
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang katawhan modumot niadtong tawo nga kanunay nga naghunahuna ug daotan" o "katawhan nga nagdumot sa tawo nga motuis sa maayo ngadto sa dili maayo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 12:9-10
Maayo pa nga dili mahinungdanon nga katungdanan
"Mas maayo pa ang yano lamang nga tawo"
mao ang kabangis
"hinungdan sa pag-antos"
Proverbs 12:11-12
gipamuhat
"plano" o " mga tahas"
bunga
Nagpasabot kini sa buhat ug hunahuna sa tawo. Sama sa bunga sa kahoy nga nagpakita kung unsang matang kini nga kahoy, sa samang paagi ang sinultihan sa tawo ug ang mga buhat napadayag kung unsa ang iyang kinaiya.
Proverbs 12:13-14
Ang tawong daotan malit-ag pinaagi sa iyang daotang sinultihan
"Lit-ag" nagpasabot sa pagkalit-ag o nahiktan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang daotang butang nga isulti sa daotang mga tawo maoy molit-ag kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-activepassive)
ingon nga ang buhat sa iyang mga kamot moganti kaniya
Ang pundok sa mga pulong nga, "ang buhat sa iyang kamot" nagpasabot sa buhat nga nahuman sa lawasnong kusog. Ang ubang paagi sa paghubad: "ingon nga ang maayong trabaho nga iyang gibuhat moganti kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 12:15-16
sa iyang kaugalingon nga mga mata
Kini nga pundok sa mga pulong nagpasabot sa panghunahuna nga gikan sa iyang kaugalingong obserbasiyon, imahinasiyon ug panumdoman. Ang ubang paagi sa paghubad: "gikan sa iyang hunahuna" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
tambag
maalamon nga tambag
maampingon
"maalamon" o "adunay maayo nga panghunahuna"
Proverbs 12:17-18
Ang mga pulong sa tawong madalidalion sama sa pagtusok sa espada
Kini nga pundok sa mga pulong, "pagtusok sa espada" nagpasabot sa daotang mga pulong nga makapasakit sa uban. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang dili hunahunaon sa tawo nga isulti ngadto sa uban makapasakit sa uban sama nga adunay espada nga miduslak kaniya." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-simile)
ang dila sa maalamon
Ang pulong nga "Dila" nagpasabot sa gisulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang gisulti sa tawong maalamon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
magdala ug kaayohan
"paghupay ug pag-ayo" o "makaayo"
Proverbs 12:19-20
Ang matinud-anon nga ngabil molungtad sa kahangtoran
Ang pulong nga "Mga ngabil" nagpasabot sa gisulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang matinud-anong tawo molahutay gayod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
apan ang bakakong dila lumalabay lamang
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawong bakakon mulongtad sa mubo lamang nga panahon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
magtatambag
Kadtong nagahatag ug panambagon ingon nga giya sa pagbuhat; magtatambag
Proverbs 12:21-22
Walay kasakit nga mahitabo
Ang negatibo nga, "Dili" nagpaundang sa panghunahuna sa "balatian" (daotang butang nga mahitabo). Ang ubang paagi sa paghubad: "Moabot ang mga maayong butang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
Dumtan ni Yahweh ang bakakong mga ngabil
"Mga ngabil" nagpasabot sa gisulti sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Wala gikahimut-an ni Yahweh ang nagasulti ug bakak" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 12:23-24
nagtago sa iyang kahibalo
"wala misulti sa tanan nga iyang nasayran"
Ang kamot sa makugihon magdumala
"Kamot" nagpasabot sa kung unsa ang gibuhat sa tawo -- iyang mga buluhaton. Ang ubang paagi sa paghubad: "makugihon nga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ibutang ngadto sa pinugsanay nga pagtrabaho
"Pinugsanay nga pagtrabaho" naghulagway kung unsa ang kinahanglan buhaton sa tawo nga dili gawasnon sa pagbuhat kung unsa ang iyang gusto. Ang ubang paagi sa paghubad: "nahimong ulipon" o "naulipon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 12:25-26
kabalaka
Dili sayon nga pagbati sa kahadlok o hadlok, kabalaka.
mobira kaniya paubos
"mobira paubos" nagpasabot sa pagbutang ug hilabihang bug-at nga karga diha sa usa ka tawo aron dili siya gawasnong molihok. Kini nga pundok sa mga pulong nagpasabot sa pagpaguol sa tawo o magmagul-anon. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang hinungdan sa iyang kasubo o kagul-anan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
apan ang mga maayong pulong maghimo kaniya nga malipayon
"apan sa dihang ang uban mosulti kaniya sa maayo nga mga pulong, magmalipayon siya pag-usab"
Proverbs 12:27-28
makasugba sa ilang kaugalingong inayam
"Inayam" nagpasabot sa mananap nga nalit-ag ug napatay samtang nangayam ug aron sugbaon ug pagakan-on. Kini nga pundok sa mga pulong nagpasabot sa buhat sa tawo nga gipahimuslan kung unsa ang iyang naangkon. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagbuhat kung unsa ang ilang naangkon nga magamit" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
bililhong bahandi
"bililhon nga butang"
Proverbs 13
Proverbs 13:1-2
Ang maalamon nga anak mamati
Dinhi ang "mamati" nagpasabot sa pagpaminaw aron sa pagbuhat niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang maalamong anak motuman" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
dili maminaw sa pagbadlong
Dinhi ang "maminaw" nagpasabot sa pagpaminaw aron sa pagbuhat niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili maminaw sa pagbadlong" o "dili motuman, bisan pa sa mga pagbadlong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Gikan sa bunga sa iyang baba
Dinhi ang "bunga" nagpasabot sa sangpotanan o pagadangatan sa gisulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gikan sa mga pulong sa iyang baba" o "Gikan sa iyang gipanulti" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
kagana
Ang gipangandoy o ang paghandom sa usa ka butang.
maluibon
Andam nga mobudhi o molingla kanimo.
Proverbs 13:3-4
iyang baba
Ang pulong nga"Baba" nagpasabot sa kung unsa ang gisulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "unsa ang iyang gisulti" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
mag-abli sa iyang mga ngabil
Ang pulong nga"Mga ngabil" nagpasabot sa kung unsa ang iyang gisulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "daghan ug ginasulti" o "labihan ang pagkatabian" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
kagana
Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 13:1.
nagtinguha
"Nagtinguha pag-ayo"
apan ang kagana sa kugihan nga katawhan makatagbaw pag-ayo
Ang pulong nga "Kagana" nagpasabot sa tinguha. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang kakugi sa tawo mahimo nga makadato ug makatagbaw sa kinabuhi" o "ang pagkamakugihon makapatagbaw pag-ayo sa mga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
kugihan nga katawhan
Ang tawo nga mabinantayon nga nagtrabaho ug nagpadayon sa pagkugi.
Proverbs 13:5-6
mangilngig
Hinungdan sa hilabihang gibati nga dili pagkagusto.
dili sad-an sa ilang agianan
Ang pulong nga "Agianan" nagpasabot kung giunsa sa tawo pagdumala ang iyang kinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili sayop nga pamaagi sa ilang pagpuyo" o "nagpuyo sa kinabuhi nga adunay kaligdong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Ang pagkamatarong manalipod niadtong
Ang pulong nga "Pagkamatarong" nagpasabot sa dalan sa kinabuhi nga gikahimut-an ni Yahweh. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang kinabuhi nga nga gitugot ni Yahweh manalipod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
ang pagkadaotan makalaglag sa nagbuhat ug sala
Ang pulong nga"Pagkadaotan" nagpasabot sa pagkadaotan nga paagi sa pagkinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pagkadaotan mopahilayo sa mga makasasala gikan sa malamposon nga dalan" o "ang pagkadaotan moguba sa kinabuhi sa mga makasasala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Proverbs 13:7-8
magpalambo sa iyang kaugalingon
"kadtong nagapadato sa iyang kaugalingon"
dili maminaw sa mga pagbadlong
Ang mga pulong dinhi managsama ra sa 13:1, apan dinhi ang posible nga ipasabot niining mga pulonga mao ang mga 1) walay makapangawat gikan kaniya tungod kay wala siyay bisan usa nga gustong kawaton ni bisan kinsa, dili kita makadungog ug pagbahad" (Tan-awa sa UDB), o 2) dili siya maminaw kung badlongon siya sa mga tawo tungod kay walay mawala kaniya kung pagasilotan nila siya.
Proverbs 13:9-10
Ang kahayag sa tawong matarong maglipay
Ang kahayag nagpasabot sa pagkabig sa pagkamatarong sa tawo ug nagpaila ingon sa pagsinati sa tawhanon nga pagbati sa kalipay. Mahimo usab kini nga ipakita ang pagkatawa, sama sa gibuhat sa UDB. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang pagkabig sa matarong nga tawo naghatag ug kalipay." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-personification)
ang lampara sa daotan pagapalungon
Ang suga sa daotan nga tawo nagpasabot sa impluwensiya sa tawong daotan. Ang suga nga pagapalongon nagpasbot nga mawala ang ilang nga impluwensiya. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mawala ang impluwensiya sa tawong daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Ang garbo manganak lamang ug panagbangi
"ang garbo kanunay nga hinungdan sa panag-away"
garbo
"pagpalabi sa kaugalingon"
maminaw sa
Ang pulong nga "paminawa" o "sunod" o "sunda"
maayong tambag
makatabang ang tambag, makaayo
Proverbs 13:11-12
Ang bahandi mahanaw
Ang pulong nga "Mogamay ang bahandi" o "Ang bahandi hinayhinay nga mawala"
walay pulos
Naghinobra nga garbo sa kaugalingon.
pagkugi sa iyang kamot
Ang pulong nga "Mga buhat sa iyang kamot" nagpasabot sa lawasnong trabaho imbis nga sa hunahuna o sa uban pa. Daghang tawo ang naghatag ug gamay nga bili sa lawasnong trabaho. Ang ubang paagi sa paghubad: "pinaagi sa pagbuhat sa lawasnong kusog" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
motubo ang iyang salapi
Ang kuwarta gitandi sa kahoy nga motubo. Ang ubang paagi sa paghubad "Mahimo nga ang iyang kuwarta motubo" o "gipadaghan ang iyang kuwarta" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Kung ang paglaom malangan
ang pulong nga "Sa dihang malangan ang paglaom" o "Sa dihang langanon sa Dios ang paglaom" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
makabuak kini sa kasingkasing
Ang pulong nga "Buak nga kasingkasing" nagpasabot sa hilabihan nga kasub-anan. Ang ubang paagi sa paghubad: "kini ang hinungdan sa dakong kagul-anan"(Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
kahoy sa kinabuhi
Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 3:17.
Proverbs 13:13-14
apan ang tawong nagtahod sa kasugoan pagagantihan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ilang pagagantihan ang tawo nga mopasidunggog sa mando" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
tuboran sa kinabuhi
Ang pulong nga "Tuboran" nagpakita sa maayong tuboran sa tubig ug dinhi sa tinubdan sa kinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang madagayaong tinubdan sa kinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
gikan sa lit-ag
Ang pulong nga "Lit-ag" nagpasabot sa makuyaw nga makapatay. Ang ubang paagi sa paghubad: "lit-ag nga mopadulong sa kamatayon" o "ang lit-ag nga mosangpot sa kamatayon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 13:15-16
ang dalan sa mabudhion
Naghulagway kini sa pagpuyo diha sa kakuyaw nga andam sa paglimbong ug paglaglag. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang paggawi sa dili pakamatinud-anon walay undang." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ang buangbuang magpasundayag sa iyang pagkawalay alamag
Ang pulong nga "Magpasundayag" nagpasabot sa pagpakita sa atubangan sa kadaghanan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang buang nagpakita sa iyang pagkabuang sa kadaghanan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 13:17-18
mahitumpawak ngadto sa kasamok
Ang pulong nga "dili kasaligan" o "mobuhat ug daotan"
magdala
Ang pulong nga "Tigbalita" o "mensahero"
nagtuon gikan sa pagbadlong
Ang ubang paagi sa paghubad: "maminaw kung adunay motambag kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 13:19-20
tam-is
Ang pulong nga"mao ang kalipay" o "nagdala ug kalipay"
mag-antos sa kasakit
Ang pulong nga "nakasinati ug kasakit" o "magun-ob"
Proverbs 13:21-22
Ang katalagman mosunod sa mga makasasala
Ang pulong nga "Katalagman" gihatagan sa tawhanong kinaiya sama sa abilidad sa pagdagan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga makasasala makasinati ug kasamok bisan asa sila moadto" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
kadtong nagbuhat ug matarong adunay maayong ganti
Ang ubang paagi sa paghubad: "Maayo ang iganti sa Dios sa mga tawong matarong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
iyang mga apo
"Ang mga anak nga lalaki sa iyang mga anak nga lalaki" o "iyang mga kaliwat"
ang bahandi sa makasasala mahiadto sa tawo nga nagbuhat ug matarong
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga nagbuhat ug matarong makadawat ug bahandi nga gitigom sa mga makasasala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 13:23-24
Ang wala gidaro nga uma
"Ang uma nga wala pa nadaro aron pugsan" o Walay tanom nga uma nga dili pa andam aron katamnan"
apan gibanlas pinaagi sa dili pagkamataronganon
Ang pulong nga "Gibanlas" nagpasabot sa kalit nga pagkawala. Ang ubang paagi sa pahubad: "apan ang walay hustisya mokuha nianang pagkaona" o "apan kuhaon sa dili makiangayon nga tawo ang pagkaon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive ug INVALID translate/figs-metaphor)
maampingon sa pagpanton kaniya
"tinguhaa ang pagpanton kaniya" o "tinguhaa ang pagdisiplina kaniya" o "pantona gayod siya"
Proverbs 13:25
matagbaw ang iyang kaugalingon
"gitagbaw niya ang iyang kaugalingon" o "iyang gitagbaw ang iyang tinguha"
ang tiyan sa mga daotan kanunay gotumon
"Tiyan" nagpasabot sa tinguha sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga daotan kanunay lamang nga gutomon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 14
Proverbs 14:1-2
motukod sa iyang panimalay
"magtukod sa iyang balay" o "maghimo sa iyang balay nga maayo" o "ayohon ang iyang panimalay"
panimalay
Posible nga mga ipasabot 1) nagpasabot kini sa aktual nga balay, nga iyang gitukod ug iyang gipuy-an o 2) nagpasabot kini sa iyang pamilya (UDB).
sa iyang mga kamot
"Mga kamot" nagpasabot sa mga buhat nga iyang gibuhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "pinaagi sa iyang kaugalingon" o "pinaagi kaniya" o "pinaagi sa iyang pamatasan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom ug INVALID translate/figs-metonymy)
naglakaw sa pakamatarong
"Naglakaw" nagpasabot sa pagdumala sa iyang kinabuhi sa matinud-anong pamaagi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom ug INVALID translate/figs-metonymy)
nagsalikway
"walay pagtahod" o "nagpasabot nga nasuko siya"
iyang mga dalan nagsalikway kaniya
Ang pulong "iyang" nagtumong sa dili matinud-anon nga tawo ug ang "kaniya" nagtumong kang Yahweh.
Proverbs 14:3-4
Gikan sa baba sa ... ang ngabil sa
Ang baba ug ang mga ngabil nagpasabot kung unsa ang gisulti sa tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang salingsing sa iyang garbo
Ang salingsing butang nga nagtubo gikan sa usa ka butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung unsa ang mahatag sa iyang garbo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
maalamon
Kini nga pulong naghisgot sa daghang tawo. "ang maalamon nga mga tawo" o "maalamon nga katawhan"
magtipig kanila
"mopahilayo kanila gikan sa kasakit" o "motipig kanila nga luwas"
ang pasungan hinlo
Ang pulong nga "pasungan" usa kini ka butanganan sa pagkaon sa mga mananap.
ang kadagaya sa pananom
"maayong ani"
pinaagi sa kusog sa baka
Ang pulong nga "Kusog" nagpasabot sa mabuhat sa kusog sa baka. Ang ubang paagi sa paghubad: "tungod sa buhat nga gibuhat sa baka" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 14:5-6
mobuga ug mga bakak
Ang pulong "mobuga" nagpasabot sa kanunay nga agpamakak. Ang ubang paagi sa paghubad: "hilabihang pagpamakak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom). Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 6:17.
ug wala makakaplag
"ug ang kaalam wala didto" o "apan dili niya makita ang kaalam" (UDB)
sayon lang
"sayon ra pangitaon" o "sayon lang maangkon"
tawo nga adunay panabot
"ang tawo nga maalamon" o "ang tawo nga adunay pagsabot"
Proverbs 14:7-8
sa ilang mga ngabil
Ang pulong nga "Mga ngabil" nagpasabot sa gisulti sa usa katawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "gikan sa iyang gipamulong" o "sa iyang mga gisulti" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
sa maampingon
Ang tawo nga adunay maayong paghukom o pagbati.
sa iyang kaugalingong dalan
Ang pulong nga "Dalan" nagpasabot sa pagdumala sa kinabuhi sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "iyang paggawi" o "kung giunsa niya pagkinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang binuang sa mga buangbuang mao ang pagpanglimbong
Ang pagkabuangbuang sa mga buangbuang mao ang paghunahuna nga sila maalamon, apan dili diay sila maalamon.
Proverbs 14:9-10
kung ang halad sa sala ihalad
Ang pulong nga "Sa sala" o "sa halad sa sala" ang ipasabot niini nga ang mga buangbuang dili gayod mangayo ug kapasayloan ngadto sa Dios o sa tawo alang sa mga sayop nga ilang gibuhat.
apan taliwala sa matarong ang pabor gipaambit
Ang ubang paagi sa paghubad: "apan ang tanang matarong maglipay tungod sa pabor" o "apan ang pabor sa Dios masinatian sa tanang mga matarong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
kapaitan
"kasakit" o "kagul-anan"
walay langyaw
"kadtong wala makaila kaniya"
Proverbs 14:11-12
ang barongbarong
"Barongbarong" nagpasabot sa tanang nahitabo sa sulod niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang panimalay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
mouswag
Ang pulong nga "Mouswag" nagpasabot sa hilabihang pagpamulak sa mga bulak ug nagpabot sa bisan unsa nga mitubo pag-ayo. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa pagbuhat ug maayo ug molungtad" o "mahimong himsog" o "mahimong magmalamposon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Adunay dalan nga daw matarong sa usa ka tawo
Ang pulong nga "Dalan" nagpasabot sa paggawi sa kinabuhi nga gisunod sa mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Naghunahuna ang mga tawo nga ang pamaagi sa ilang pagkinabuhi mao ang hustong paagi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 14:13-14
Ang kasingkasing makahimo sa pagkatawa
Ang pulong nga "Kasingkasing" naghisgot sa pagbati sa usa ka tawo, sa kinaiya ug ang nakaaghat. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang pagbati sa usa ka tawo makapakita ug katawa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
kung unsa ang angay sa iyang mga dalan
Ang pung nga "Dalan" nagpasabot sa pagpatigayon sa kinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung unsay angay kaniya, sumala sa iyang pagkinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
sa angay kaniya
"kung unsa ang iya" o "kung unsa ang adunay siyay katungod"
Proverbs 14:15-16
wala gitudlo-an
"walay kasinatian, dili pa hamtong"
maampingon
Tan-awa kung giunsa paghubad ang maong pulong sa 12:23.
iyang mga lakang
Dinhi ang mga lakang nagpasabot sa kinaiya sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang binuhatan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
mopalayo sa daotan
Dinhi ang daotan gisulti ingon nga kini usa ka dapit. Ang ubang paagi sa paghubad: "likayi ang pagbuhat ug daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
mosalikway gayod
"hilabihan ang pagdumili"
Proverbs 14:17-18
wala gitudlo-an
"walay kasinatian, dili pa hamtong"
makapanunod sa pagkabuangbuang
Dinhi ang "makapanunod" nagpasabot nga adunay permanenting naangkon nga mga butang. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
pagkabuangbuang
Ang pulong nga "Pagkabuangbuang" nagpasabot sa binuang nga panghunahuna ug binuang nga mga buhat.
maampingon nga mga tawo
"tawong maalamon"
Proverbs 14:19-20
moyukbo
Nagpasabot kini nga moluhod sa pagpaubos aron pagtahod ug pagpasidungog ngadto sa usa ka tawo. Dinhi kini nga buhat nagpasabot sa pag-uyon ngadto sa mas maimpluwensya nga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
sa mga ganghaan sa mga matarong
Ang pulong nga "Ang ganghaan" pagpasabot sa pultahan aron sa pagtagbo sa uban. Nagpasabot kini nga ang mga daotan kinahanglan maghulat sa tawong matarong ug mohangyo nga mosulod sa iyang presensiya. Ang ubang paagi sa paghubad: "aron sa pagtagbo sa matarong nga tawo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Ang tawong kabos dumtan bisan sa iyang mga kauban
Ang ubang paagi sa paghubad: "Dumtan sa tanan ang tawong kabos bisan pa sa iyang mga silingan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 14:21-22
mga kabos
"kabos nga mga tawo"
Dili ba kadtong naglaraw ug daotan mahisalaag?
Ang posible nga tubag niining mga pangutana "Oo." Ang ubang paagi sa paghubad: "Kadtong naglaraw ug daotan magkatibulaag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
naglaraw ug daotan
"kadtong nagplano nga mobuhat ug daotan" o "nga nagplano nga mobuhat ug daotang butang"
Proverbs 14:23-24
apan kung adunay panagsultihanay lamang
"apan kung ikaw mosulti lamang" o "apan kung ang buhaton sa tanang tawo mao ang pagsultihanay"
Ang korona sa maalamon nga mga tawo
Ang pulong nga "Korona" nagpasabot sa pinakataas nga nakab-ot ug makita sa tanan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang ganti sa maalamon nga mga tawo" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
kabuang sa mga buangbuang
Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 14:7.
Proverbs 14:25
mobuga ug mga bakak
Ang pulong "mobuga" nagpasabot sa makanunayong pagpamakak. Ang ubang paagi sa paghubad: "kanunay nagapamakak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom) Tan-awa kung giunsa kini paghubad nga mga pulong sa 6:17.
Proverbs 14:26-27
tuboran sa kinabuhi
Ang pulong nga "tuboran" usa ka abundansiyang tinubdan sa kinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "tinubdan sa kinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
gikan sa lit-ag sa kamatayon
Ang pulong nga "lit-ag" usa ka matang sa lit-ag nga gigamit sa pagpangayam sa mananap ug nagpasabot sa usa ka butang nga makalingla ug kuyaw nga makapatay. Ang ubang paagi sa paghubad: "gikan sa lit-ag nga makapatay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 14:28-29
sa kadaghan sa iyang katawhan
"Unsa kadaghan sa katawhan mga iyang gidumalahan"
ang prinsipe magguba
"mawala ang tanang gipanag-iyahan sa prinsipe ug ang iyang gingharian ug mapukan"
ang dali rang masuko
kasuko**- ang tawo nga dali rang masuko
Proverbs 14:30-31
Ang malinawon nga kasingkasing
"Malinawon nga panghunahuna" o "ang kinaiya nga malinawon"
modunot sa kabukogan
Ang pulong nga "Modunot" nagpasabot sa pagkadugta sa usa ka tawo ug ang "kabukogan" nagpasabot sa kinatibukan sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Hinungdan nga ang tawo mahimong dili himsog ang panglawas ug ang espiritu." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
nagatunglo
Nagpasabot kini sa pagpadayag sa tinguha nga unta adunay daotang mahitabo sa usa ka tawo.
mga kabos ... nanginahanglan
"Pobre nga tawo ... tawo nga nanginahanglan"
nagpakita ug kaluoy
"nagmaluluy-on sa" o "tabang"
Proverbs 14:32-33
malaglag pinaagi sa iyang daotang binuhatan
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang daotang binuhatan motulod" o "makagun-ob ang daotang binuhatan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Ang kaalam anaa sa kasingkasing
Ang pulong nga "Kasingkasing" nagpasabot sa pagbati, kinaiya ang makaawhag sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang kaalam anaa sa kinaiya" o "Ang kaalam anaa sa batasan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
sa adunay panabot
"ang tawo nga adunay kahibalo"
gipaila niya ang iyang kaugalingon
Ang ubang paagi sa paghubad: "gisiguro niya nga ang katawhan makaila kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
niya
Ang pulong nga "niya" nagtumong sa kaalam. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Proverbs 14:34-35
magpakaulaw
"magdala ug kaulawan"
maampingon
"manggialamon"
mga tawo
"ang sulugoon nga"
Proverbs 15
Proverbs 15:1-2
Ang malumo nga tubag makapahupay sa kapungot
Ang pagpahunong sa kasuko sa usa ka tawo giingon nga nahupay niya ang kapungot nianang tawhana. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang malumo nga pagtubag sa usa ka tawo makapahupay sa kapungot sa tawo"
apan ang sakit nga pulong makapasamot sa kasuko
Ang pagpasuko ug samot sa usa ka tawo giingon nga nakapakutaw o nakapapukaw sa kasuko. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan ang sakit nga pulong makapasamot sa kasuko sa usa ka tawo"
Ang dila sa mga tawong maalamon magasulti ug kahibalo
Dinhi ang pulong nga "dila"nagatumong sa tawo nga nagasulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga tawong maalamon mohatag ug pulong sa kahibalo sa dihang siya mosulti"
magasulti ug kahibalo
"mahimong makadani sa kahibalo" o "migamit sa kahibalo sa hustong paagi"
ang baba sa mga buangbuang magasulti ug mga binuang
Ang manunulat nagahisgot sa baba sa bungbuang ingon nga sila panudlanan sa mga kabuang nga daw tubig nga mipuno kanila. Kung mosulti ang buangbuang, daw nagyabo ug tubig ang ilang mga baba. Ang pulong nga "baba" nagatumong niadtong usa ka tawo nga nagsulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga buangbuang kanunay magsulti ug kabuang"
Proverbs 15:3-4
Ang mata ni Yahweh anaa sa bisan asa
Dinhi ang pulong nga "mata" nagapaila sa abilidad ni Yahweh nga makakita. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nakita ni Yahweh ang tanang butang"
mga daotan ug sa mga maayo
Ang pulong nga "daotan" ug "maayo" nagatumong sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mga tawong daotan ug mga maayong tawo"
Ang makapaayo nga dila mao ang kahoy sa kinabuhi
Ang pulong nga "dila" nagatumong sa gipamulong. Ang manunulat misultig mga pulong ngadto sa usa ka tawo nga miingon sa mga butang nga makatabang ug makadasig sa uban ingon nga sila usa ka kahoy nga nagahatag ug kahimsog ug kinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang malumong mga pulong sama sa kahoy nga naghatag ug kinabuhi.
ang dila nga malimbongon makapasubo sa espiritu
Ang pulong nga "dila nga malimbongon" nagatumong sa pinulongan nga malimbongon ug makasakit. Ang manunulat nagsulti sa usa ka tawo nga nasakitan ug nawad-an sa paglaom ingon nga kung ang espiritu nianang tawhana usa ka butang nga giguba sa pulong. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang malimbongon nga pagpanulti makapasakit sa usa ka tawo"
Proverbs 15:5-6
siya nga nakakat-on sa mga pagbadlong
Ang ubang paagi sa paghubad: "siya nga nakakat-on kung adunay nagbadlong kaniya"
maampingon
maalamon
ang abot sa mga tawong daotan
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang bahandi nga naangkon sa mga tawong daotan"
Proverbs 15:7-8
Ang mga ngabil sa mga tawong matarong nagasabwag ug kaalam
Ang pulong nga "ngabil" nagapasabot sa mga gipanulti sa tawong maalamon. Ang manunulat nagasulti ug kaalam ingon nga kini sama sa binhi nga gisabwag sa mga tawong maalamon sa palibot sa dihang misulti sila. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang sinultihan sa maalamon nga tawo nagsabwag ug kahibalo"
dili sama niini ang kasingkasing sa mga buangbuang
Mamahimong pagpasabot mao kini 1) ang pulong nga "kasingkasing" pulong nga gipuli sa mga buangbuang sa ilang kaugalingon ug nagpasabot nga sila wala magsabwag ug kahibalo sama sa gibuhat sa mga tawong maalamon. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan ang mga buangbuang dili magsabwag ug kahibalo" o 2) ang mga buangbuang walay kahibalo sa ilang mga kasingkasing, ang "kasingkasing" usa ka puli nga pulong sa panghunahuna. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan ang mga buangbuang dili makasabot sa kahibalo"
mga tawong matarong
"mga tawong nagpuyo nga matarong"
iyang kalipay
"nakapahimuot kaniya"
Proverbs 15:9-10
Gidumtan ni Yahweh ang dalan sa mga tawong daotan
Ang pagkinabuhi sa mga tawong daotan giingon nga sama sila sa dalan nga gilakwan sa mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gidumtan ni Yahweh ang pagkinabuhi sa mga tawong daotan"
kadtong nagtinguha sa matarong
Ang pagkamabinantayon sa pagpuyo nga matarong giingon nga naggukod kini sa mga maayo nga mga butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga naningkamot sa pagpuyo nga matarong"
kang bisan kinsa nga mibiya sa hustong dalan
Dinhi ang hugpong sa mga pulong nga "ang dalan" nagapasabot sa dalan sa pagkamatarong. Ang tawo nga mohunong sa pagbuhat ug matarong giingon nga mihunong siya sa paglakaw sa hustong dalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "si bisan kinsa nga mihunong sa matarong nga pagkinabuhi"
kadtong mga nagdumot sa pagbadlong
Ang pulong nga "pagbadlong" mamahimong mahubad ingon nga pulong nga adunay buhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga nagdumot niini kung badlongon siya sa uban
Proverbs 15:11-12
Ang sheol ug ang kalaglagan abli sa atubangan ni Yahweh
Ang pulong nga "Sheol ug kalaglagan" managsamang nagapasabot sa dapit sa mga patay. Nasayod si Yahweh sa tanang butang mahitungod sa dapit sa mga patay giingon nga abli sila sa atubangan ni Yahweh. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nasayod si Yahweh sa bisan unsa mahitungod sa dapit kung asa ang mga patay"
unsa pa kaha ang mga kasingkasing sa mga anak sa katawhan?
Kini usa ka pangutana nga wala nagkinahanglan ug tubag sanglit nasayod man si Yahweh sa tanan mahitungod sa dapit sa mga patay, tataw kaau nga nasayod siya sa tanan mahitungod sa kasingkasing sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "busa nasayod gayod siya sa kasingkasing sa mga anak sa katawhan"
ang mga kasingkasing sa mga anak sa katawhan
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" nagapaila sa panghunahuna ug motibo. Ang pundok sa pulong nga "ang mga anak sa katawhan" usa ka idioma alang sa mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang hunahuna sa mga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-idiom)
Ang mga bugal-bugalon nagsalikway sa pagbadlong
Ang pulong nga "pagbadlong" mamahimong mahubad pinaagi sa pagsulti nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Magdumot ang bugalbugalon kung badlongon siya sa uban"
dili siya moadto sa mga manggi-alamon
Nagpaila kini nga dili siya moadto aron mangita sa maalamon. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili siya moadto sa maalamon sa pagpangita sa ilang panambagon.
Proverbs 15:13-14
Ang kasingkasing nga puno sa kalipay makapasadya sa nawong
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" nagapaila sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung ang tawo malipayon, sadya ang iyang panagway"
makapasubo sa ispirito
Ang manunulat nagsulti mahitungod sa tawo nga nawad-an sa kadasig ingon nga ang iyang ispiritu nagmasub-anon. Ang ubang paagi sa paghubad: "nakapasubo sa tawo"
Ang kasingkasing sa adunay panabot
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" nagapakita sa hunahuna ug mga tinguha. Ang ubang paagi sa paghubad: Ang hunahuna sa tawo nga adunay panabot" o "Ang tawo nga adunay panabot"
ang baba sa mga buangbuang nagtinguha sa mga binuang
Dinhi ang pulong nga "baba" nagpaila sa tawo. Ang manunulat nagsulti nga ang mga buangbuang nagtinguha sa mga daotan nga mga butang ug daw mikaon sila ug daotan nga mga butang.
Proverbs 15:15-16
Alaot ang tanang adlaw sa mga dinaogdaog
"Ang mga dinaogdaog nga mga tawo alaot sa ilang mga adlaw.
ang kasingkasing nga malipayon adunay kombira nga walay kataposan
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" nagapaila sa tawo. Ang manunulat nagsulti mahitungod sa malipayon nga tawo nga nagmaya sa iyang kinabuhi nga daw sama sa tawo nga nagsaulog ug pista nga walay kahumanan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang malipayon nga tawo nagakalipay sa kinabuhi, daw nagasaulog ug walay katapusang pista"
kombira nga walay kataposan
"kombira nga walay kahumanan"
kalibog
"kabalaka"
Proverbs 15:17-18
ang pagkaon nga adunay mga gulay
Ang gulay nagapakita ug diyutay nga pagkaon nga adunay diyutay nga kalan-on. Ang ubang paagi sa paghubad: ""diyutay nga pagkaon" o "gamay nga kan-on"
diin anaay gugma
Ang ubang paagi sa paghubad: "Diin ang tawo naghigugmaay sa usag-usa
pinatambok nga nating baka nga gidalit uban sa pagdumot
Mamahimo kining hubaron sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa pahgubad: "ang pinatambok nga nating baka nga gidalit sa usa ka tawo nga adunay pagdumot"
pinatambok nga nating baka
Nagapasabot kini sa nating baka nga gipakaon pag-ayo ug pagkaon aron kini motambok. Dinhi nagapasabot kini ug lamiang pagkaon o kombira. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang nindot nga pagkaon" o "kombira"
uban sa pagdumot
Ang pulong nga "pagdumot" mamahimong hubaron sa pundok sa mga pulong nga adunay buhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "diin nagdumtanay ang mga tawo sa usag-usa"
makapaukay sa panaglantugi
Ang pagpasamot sa panaglalis sa mga tawo giingon nga daw nag-ukay o nagpukaw sa panaglalis. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagpasamot sa panaglalis sa katawhan"
Proverbs 15:19-20
Ang dalan sa mga tapolan ... ang dalan sa mga matarong
Ang manunulat nagsulti sa kinabuhi sa tawo ingon nga kini sama sa dalan nga gilaktan sa tawo.
Ang dalan sa mga tapolan sama sa dapit nga adunay daghang mga tunok
Ang manunulat nagtandi sa pagkinabuhi sa tapolan nga misulay sa paglakaw sa dapit nga tunokon. Hinungdan nga mag-antos ang tawo sa kasakitan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang kinabuhi sa tapolan sama sa tawo nga misulay sa paglakaw sa dapit nga tunokon.
apan ang dalan sa mga matarong halapad ug patag
Ang manunulat nagsulti ug panalangin nga masinatian sa mga tawong matarong sa ilang pagkinabuhi ingon nga sila nagalakaw sa nindot nga dalan.
halapad ug patag
Usa kini ka dalan nga halapad, patag, ug walay mga babag ug mga libaong.
Proverbs 15:21-22
apan kadtong adunay kahibalo magalakaw sa tul-id nga dalan
Ang manunulat naghisgot sa usa ka tawo nga nagabuhat ug matarong nga butang ingon nga daw siya naglakaw sa tul-id nga dalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga adunay panabot nagabuhat ug matarong"
Ang plano mapakyas
"Pakyas nga plano"
kung walay mga panambagon
"kung walay tawo nga mohatag ug panambagon"
magtatambag
mga tawo nga mohatag ug mga sugyot ingon nga giya sa pagabuhaton
sila magmalamposon
"ang plano magmalamposon"
Proverbs 15:23-24
insaktong tubag
"usa ka insaktong tubag" o "tukma nga tubag"
pagkamaayo nalang sa tukma nga pulong!
Kining mga pulong nga gihatagan ug bug-at nga pagpasabot nagpaklaro nga maayo ang pulong nga gilitok sa insaktong panahon. Ang ubang paagi sa paghubad: "maayo kaayo ang pulong nga gisulti sa tawo sa insaktong panahon"
Ang dalan sa kinabuhi nagapataas ... gikan sa kinahiladman sa Sheol
Ang manunulat nagsulti sa pagkinabuhi nga miresulta sa kinabuhi ingon nga usa ka dalan nga nagapataas paingon sa kinabuhi ug sa pagkinabuhi nga miresulta sa kamatayon ingon nga dalan nga nagapaingon sa ubos ngadto sa dapit sa mga patay.
Proverbs 15:25-26
kabilin
"balay." Nagatumong kini ngadto sa panimalay, kabtangan, ug mga bahandi.
putli ang mga maayong pulong
"putli ang malumo nga mga pulong" or "putli ang makapahimuot nga pulong"
Proverbs 15:27-28
Ang kasingkasing niadtong nagabuhat ug matarong nagahunahuna sa dili pa motubag
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" usa ka pagpuli alang sa hunahuna ug motibo. Kini nagapasabot sa tawo nga nagahunahuna. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga nagbuhat ug matarong naghunahuna sa iyang isulti sa dili pa sila"
ang baba sa mga tawong daotan mosulti sa tanang kadaotan
Ang manunulat nagsulti mahitungod sa baba sa tawong mga daotan ingon nga sila mga sudlanan sa pagkadaotan nga daw likido nga nagpuno kanila. Sa dihang mosulti ang mga tawong daotan, ang ilang mga baba magbubo sa likido. Ang pulong nga "baba" nagapasabot niadtong nagsulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga tawong daotan kanunay magsulti ug daotan nga mga butang"
Proverbs 15:29-30
Si Yahweh halayo niadtong mga tawong daotan
Ang manunulat nagsulti nga si Yahweh dili maminaw sa mga tawong daotan ingon nga siya halayo gikan kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "Si Yahweh dili maminaw sa mga tawong daotan" o "si Yahweh dili motubag sa mga tawong daotan"
Ang kahayag sa mga mata
Ang manunulat nagsulti ug usa ka pinulongan sa kalipay sa dagway sa usa ka tawo ingon nga ang mga mata nagsundog sa kahayag"
nagdala ug kalipay sa kasingkasing
Ang pulong nga "kasingkasing" nagapaila sa usa ka tawo. Mamahimong mga pagpasabot 1) ang tawo nga adunay masadya nga pinulungan nahimong malipayon. 2) ang ubang tawo nahimong malipayon kung makakita sila ug usa ka tawo nga adunay pinulongan nga malipayon. Ang ubang paagi sa paghubad: "hinungdan sa usa ka tawo nga siya magmalipayon"
maayong balita kaayohan alang sa lawas.
Dinhi ang pulong nga "lawas" nagapaila sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pagkadungog sa maayong balita makaayo sa usa ka tawo.
Proverbs 15:31-32
magpabilin ka uban sa mga maalamon
Mamahimong mga pagpasabot 1) ang mga tawo magpadayon sa pag-ila kanimo ingon nga tawong maalamon o 2) padayon ka nga malipay sa pagpakig-uban sa mga tawong maalamon.
naminaw ug pagbadlong
Ang pulong nga "pagbadlong" mamahimong mahubad ingon nga hugpong sa mga pulong nga adunay buhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "naminaw sa dihang gibadlong siya sa uban"
Proverbs 15:33
Ang pagkahadlok kang Yahweh nagatudlo ug kaalam
Ang pulong nga "kahadlok" ug "kaalam" mamahimong mahubad ingon nga hugpong sa mga pulong nga adunay buhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung ang usa ka tawo mahadlok kang Yahweh, makakat-on siya sa kaalam"
Ang pagkahadlok kang Yahweh
Hubara kini nga hugpong sa mga pulong sama sa imong gibuhat sa 1:7
diha sa pagpaubos moabot ang kadungganan
Kini nagpasabot nga ang tawo kinahanglan magkat-on ug pagpaubos usa siya pasidunggan ni Yahweh.
Proverbs 16
Proverbs 16:1-2
Ang tawo naglaraw sa iyang kasingkasing
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" nagapasabot sa hunahuna ug motibo sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo maghimo ug laraw sa iyang hunahuna
naggikan kang Yahweh ang tubag sa iyang dila
Mamahimong mga pagpasabot 1) Gisulti ni Yahweh ang iyang tubag sa mga laraw sa tawo, nga usa ka pasabot sa sambingay nga si Yahweh nasayod sa resulta sa plano niana nga tawo o 2) Gihimo ni Yahweh nga makasulti ang tawo ug mga pulong mahitungod sa mga laraw nga anaa kaniya.
ang tubag sa iyang dila
Kini nga hugpong sa mga pulong usa ka pagpasabot sa mga pulong nga gisulti sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tubag nga iyang gisulti"
Ang tanan nga mga dalan sa tawo putli alang kaniya
Ang pulong nga "mata" usa ka pagpasabot sa paagi nga gihunahuna sa usa ka tawo mahitungod sa matarong ug daotan. Ang manunulat nagsulti kung unsa ang gibuhat sa usa ka tawo ingon nga daw naglakaw sa usa ka dalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo naghunahuna nga putli ang tanan niyang gibuhat"
apan timbangon ni Yahweh ang espiritu.
Dinhi ang pulong nga "espiritu" nagapasabot sa tinguha ug motibo sa tawo. Ang manunulat nagsulti sa pagsabot ug paghukom ni Yahweh sa tinguha ug motibo sa tawo ingon nga gitimbang niya ang espiritu. Ang ubang paagi sa paghubad: "Pagahukman ni Yahweh ang motibo sa tawo"
Proverbs 16:3-4
bisan ang mga daotan sa adlaw sa paghukom
Ang ubang paagi sa paghubad: "gibuhat niya bisan ang mga daotan alang sa adlaw sa kasamok"
Proverbs 16:5-6
matag-usa nga adunay kasingkasing nga mapahitas-on
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" nagapaila sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tanan nga masinupakon"
dili sila makalingkawas sa silot
Ang duha ka negatibo niini nga mga pulong hugot nga naghatag ug kabug-aton sa positibo. Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Silotan gayod sila ni Yahweh"
Pinaagi sa pagkamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan ang sala napasaylo
Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gipasaylo ni Yahweh ang mga kalapasan pinaagi sa pagkamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan"
ang mga tawo mibiya sa pagkadaotan
Ang manunulat nagsulti mahitungod sa mga tawo nga wala na magbuhat ug daotang mga butang ingon nga sila mibiya na gikan sa pagbuhat ug daotan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga tawo mihunong sa pagbuhat ug daotan nga mga butang"
Proverbs 16:7-8
himoon niya
"Himoon ni Yahweh"
dako nga kinitaan
"pagkuha ug daghang salapi"
pagkadili matarong
"daotang binuhatan"
Proverbs 16:9-10
Sa iyang kasingkasing, ang tawo naglaraw sa iyang dalan
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" nagapasabot sa hunahuna ug tinguha. Ang manunulat naghisgot mahitungod sa binuhatan sa tawo ingon nga ang tawo naglakaw sa usa ka dalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang maglaraw sa iyang hunahuna kung unsa ang iyang pagabuhaton"
si Yawhweh ang nagtultol sa iyang mga lakang
Ang manunulat naghisgot nga si Yahweh nasayod sa resulta sa laraw sa usa ka tawo ingon nga si Yahweh nagsulti nianang tawhana kung asa siya moadto.
Ang pagpanagna anaa sa ngabil sa hari
Dinhi ang pulong nga "ngabil" nagpasabot mahitungod sa gisulti sa hari. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang gisulti sa hari usa ka panagna"
Ang pagpanagna
usa ka pagbuot gikan sa Dios, usa ka ligdong nga hukom.
sa paghukom ang iyang baba dili gayod magasulti ug bakak
Ang pulong nga "baba" nagapaila mismo sa hari. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung mohukom siya, dili siya mamakak"
dili gayod magasulti ug bakak
mamahimo kining mahubad sa positibo nga pinulungan. Ang ubang paagi sa paghubad: " magsulti siya mga matinund-anon"
Proverbs 16:11-12
Ang husto nga sukdanan nagagikan kang Yahweh
Si Yahweh nagkinahanglan ug hustisya ug patas nga pagnegosyo. Ang mga tawong limbongan migamit ug pinakabug-at ug gaan nga timbang sa ilang mga timbangan aron makaginansya kung mopalit ug magbaligya
ang tibuok nga gibug-aton sa sudlanan mao ang iyang bulohaton
Ang mga negosyanti nagdala sa bug-at nila nga mga sudlanan. Mamahimong mga pagpasabot 1) Nasayod si Yahweh kung unsa ang matag kabug-aton 2) Naghunahuna si Yahweh sa matag timbangan nga gigamit sa mga negosyanti.
mao kana ang butang nga hinginlan
Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "usa ka butang nga isalikway sa mga tawo" o "usa ka butang nga isalikway ni Yahweh.
tungod kay ang trono gitukod sa pagbuhat ug maayo
Dinhi ang pulong nga "trono" nagapaila sa pagmando sa hari. Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "tungod kay ang hari nagpahimutang sa iyang pagmando pinaagi sa pagbuhat ug matarong"
Proverbs 16:13-14
ngabil nga nagsulti sa matuod
Dinhi ang pulong nga "ngabil" nagpaila sa tawo nga nagsulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga nagsulti sa matuod"
Ang kapungot sa hari usa ka mensahero sa kamatayon
Naghisgot ang manunulat mahitungod sa nasuko nga hari hinungdan sa kamatayon sa usa ka tawo ingon nga ang kapungot sa hari usa ka sinugo nga gipadala aron sa pagpatay ug usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang hari nga nasuko makatugyan sa mga tawo ngadto sa kamatayon"
Proverbs 16:15-16
Kinatibuk-ang Kasayoran
Bersikulo 15 nagsukwahi sa bersikulo 14
Diha sa kahayag sa nawong sa hari mao ang kinabuhi
Ang manunulat nagsulti ug usa ka pinulongan sa kalipay sa nawong sa hari ingon nga ang iyang nawong nagadan-ag sa kahayag. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung ang hari malipayon, mabuhi ang katawhan"
ang iyang pabor sama sa panganod nga nagdala ug ulan
Ang manunulat nagtandi sa hari nga naghatag ug pabor sa usa ka tawo uban sa panganod nga nagdala ug ulan nga nagapatubo sa mga tanom. Kini nagasaad ug panalangin niadtong modawat kanila.
Mas maayo ang pagbaton ug kaalam kaysa bulawan
Kini nga pinulongan nagahatag ug kabug-aton nga mas maayo ang pagbaton ug kaalam kay sa pagbaton ug bulawan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mas maayo ang pagbaton ug kaalam kay sa pagbaton ug bulawan."
Ang pagbaton ug panabot kinahanglan pilion labaw sa plata
Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang usa ka tawo kinahanglan mopili sa kahibalo kay sa pagbaton ug plata.
Proverbs 16:17-18
Ang dalan sa mga tawong matarong
Ang manunulat nagsulti sa pagkinabuhi sa mga tawong matarong ingon nga ang dalan maayo ang pagkabuhat, nga walay mga babag. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang matarong nga pamaagi sa pagkinabuhi sa mga tawong matarong"
maglikay kanila gikan sa daotan
Ang manunulat naghisgot sa paglikay o sa dili na pagbuhat ug daotan nga mga butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagpugong kanila sa pagbuhat ug daotan"
mapahitas-on nga espiritu
Dinhi ang pulong nga "espiritu" nagapakita sa kinaiya ug pagkasapoton sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "usa ka mapahitas-on nga kinaiya"
pagkapukan
"laglag" o "kapakyasan"
Proverbs 16:19-20
inilog
mga maayong butang nga gikuha gikan sa pakiggubat.
sa gitudlo kanila
Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "unsa man ang gitudlo sa usa ka tawo kanila" o "unsa ang ilang nakat-onan"
Proverbs 16:21-22
Siya nga maalamon sa iyang kasingkasing gitawag nga adunay panabot
Kini nga tawo adunay dungog ingon nga tawong adunay panabot. Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang katawhan magtawag sa usa ka tawong maalamon ug adunay panabot" o "Ang usa ka tawo nga maalamon sa iyang kasingkasing adunay dungog ingon nga tawong adunay panabot"
Siya nga maalamon sa iyang kasingkasing
Dinhi ang kasingkasing nagapaila sa hunahuna ug motibo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga maalamon" o "Ang tawo nga maalamon sa iyang panghunahuna"
ang katam-is sa pagpanulti
Ang manunulat nagsulti ug matam-is o makapahimuot nga mga pulong ingon nga daw kini usa ka butang nga tam-is ug lasa. Ang ubang paagi sa paghubad: "malumo nga pulong" o "makapahimuot nga pulong"
Ang panabot mao ang tuboran sa kinabuhi
Ang manunulat naghisgot mahitungod sa "Panabot" ingon nga daw kini usa ka tuburan nga padayon nga nagadagayday ug tubig nga nagahatag ug kinabuhi niadtong moinom niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang panabot sama sa tuburan nga naga-agas sa tubig nga naghatag ug kinabuhi"
Proverbs 16:23-24
Ang kasingkasing sa maalamon nga tawo
Dinhi ang pulong nga "kasingkasing" nagpaila sa hunahuna ug motibo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang panghunahuna sa tawong maalamon"
maghatag ug panabot sa iyang baba
Dinhi ang pulong nga "baba" usa ka pagpuli alang sa pagpanulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "naghimo sa iyang pagpanulti nga maalamon"
iyang mga ngabil
Dinhi ang pulong nga "baba" nagpasabot sa pagpanulti. "sa kung unsa ang iyang gisulti"
Ang malumo nga mga pulong sama sa dugos
Ang manunulat naghisgot ug mga makapahimuot nga pulong nga makadala ug kalipay sa mga tigpaminaw ingon nga daw balay sa putyokan nga nahumol sa prisko nga dugos. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang malumo nga pulong sama sa dugos"
tam-is alang sa kalag
Mamahimong mga pagpasabot sa pulong nga "kalag" 1) nagpasabot kini sa mga tinguha ug kalipay sa kinahiladman sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "tam-is ug makapalipay sa tawo" o 2) mamahimo usab nga "tutunlan" ug usa ka pagpuli sa dila sa tawo nga adunay katakos sa pagtilaw. Ang ubang paagi sa paghubad: "tam-is sa panlasa sa tawo"
kaayohan alang sa kabukogan
Dinhi ang pulong nga "kabukogan" nagapaila sa lawas sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "kaayohan sa lawas"
Proverbs 16:25-26
Adunay dalan nga ang hunahuna sa tawo husto
Ang manunulat nagsulti ug gawi o kinaiya sa usa ka tawo ingon nga daw kini usa ka dalan nga diin gilaktan sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo naghunahuna nga husto ang pamaagi sa iyang pagkinabuhi"
apan ang tumoy niini dalan paingon sa kamatayon
Ang pulong nga "kini" nagpasabot sa "dalan" sa nag-unang mga linya. Kini nga "dalan" mao ang dalan paingon ngadto sa kamatayon.
Ang tinguha sa usa ka mamumuo ang makapakaon kaniya
Ang manunulat nagsulti sa tinguha ingon nga kini sama sa tawo nga nagtrabaho alang sa mga mamumuo. Nagpasabot kini nga ang tawo nga naghago gidasig sa iyang tinguha nga makakaon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mamumuo maghago aron tagbawon ang iyang tinguha"
ang iyang kagutom mao ang nag-aghat kaniya
Ang manunulat nagsulti ug "kagutom" ingon nga kini usa ka tawo nga nag-apura sa mga trabahante sa pagpadayon sa pagtrabaho. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagpadayon siya sa pagtrabaho tungod kay gigutom siya"
Proverbs 16:27-28
Ang walay pulos nga tawo nangita ug kagubot
Ang manunulat naghisgot sa usa ka tawo nga misulay sa pagpangita ug pamaagi sa pagdaot sa ubang tawo ingon nga kanang tawhana nagkalot sa yuta aron mangita ug nilubong. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawong walay pulos mangita lamang ug kagubot sama nga siya nagkalot ug usa ka butang sa yuta"
walay pulos
"walay gamit" o "daotan"
kagubot
'daotan" "kasamok"
ang iyang sinultihan sama sa makapaso nga kalayo
Ang manunulat nagtandi niining tawhana sa pamaagi sa iyang pagpanulti nga nakasakit sa uban sa pamaagi nga ang kalayo misunog ug mga butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "nakapasakit siya ug tawo sa iyang pagpanulti, sama sa kalayo nga nagpasilaob sa mga butang nga maabot niini.
ang pagpanglibak
ang tawo nga nagapangtabi o nagsabwag ug mga tsismis
Proverbs 16:29-30
Ang tawo nga mangtas mamakak sa iyang silingan
Kini nagpasabot nga kining tawhana mamakak sa iyang silingan aron madani ang iyang silingan ug iyang kuyogon sa daotan nga binuhatan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawong daotan maglingla sa iyang isigkatawo"
Ang tawo nga mangtas
Ang mangtas nga tawo" o "Ang tawo nga nagabuhat ug kasamok"
maggiya kaniya sa dalan nga dili matarong
Ang manunulat naghisgot sa gawi sa usa ka tawo ingon nga daw sila usa ka dalan nga gilakwan sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "magdala kaniya sa pagbuhat ug dili maayong mga butang"
sa dalan nga dili matarong
Ang ubang paagi sa paghubad: "daotan kaayo nga dalan" o "dilikado nga dalan"
Siya nga mokidhat sa iyang mata ... kadtong mongisi magabuhat ug daotan
Mga sinyalis kini gamit ang nawong nga mahimong gamiton sa tawo ingon nga timaan sa ilang plano ngadto sa uban. Tan-awa kung giunsa mo kini paghubad "pagkidhat sa mata" sa 10:10
magabuhat ug daotan
"magabuhat ug daotan"
Proverbs 16:31-32
Ang puti nga buhok mao ang purongpurong sa himaya
Ang manunulat naghisgot ug puti nga buhok ingon nga kini usa ka purongpurong. "Puti nga buhok" usa ka pagpuli sa taas nga edad. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga nabuhi sulod sa dugay nga panahon igo na nga makabaton ug puti nga buhok gipakasama niadtong tawo nga nagsul-ob ug mahimayaong purongpurong sa iyang ulo"
naangkon kini
mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "maka-angkon niini ang tawo"
ang nagdumala sa iyang ispiritu
Ang manunulat nagsulti sa usa ka tawo nga makapugong sa iyang kaugalingong kinaiya ug pagbati ingon nga gidumalaan niya ang iyang ispiritu sama sa hari nga nagdumala sa iyang katawhan. Ang ubang paagi sa paghubad: "siya nga makapugong sa iyang kaugalingon"
Proverbs 16:33
Ang ripa giitsa ngadto sa sabakan
Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga naglabay sa ripa ngadto sa iyang sabakan"
ang pagbuot nagagikan kang Yahweh
Mamahimong mga pagpasabot 1) si Yahweh ang maghukom kung unsaon pagtugpa sa ripa o 2) dili ang ripa, apan si Yahweh ang nasayod kung unsa ang mahitabo.
Proverbs 17
Proverbs 17:1-2
adunay kahilom
Dinhi ang "kahilom" nagpasabot ug "kalinaw" Ang ubang paagi sa paghubad: "pagbaton ug kalinaw"
kaysa balay nga puno sa kombira apan adunay panag-away
Adunay mga pulong nga nawala dinhi; "pagbaton" o "kaysa didto" mamahimong igadugang. Ang ubang paagi sa paghubad: "kay sa balay nga puno sa kombira nga adunay panag-away.
Proverbs 17:3-4
Ang hulmahan alang sa plata ug ang hudno alang sa bulawan
Nagapasabot kini kung unsaon pag-ulay sa plata ug bulawan. Ang puthaw maulay pinaagi sa hilabihang kainit aron nga kini malanay ug makuha ang mga hugaw. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gigamit ang hulmahan sa paglunsay sa plata ug ang hudnohan gigamit sa paglunsay sa bulawan"
hulmahan
Usa ka sudlanan diin ginalanay ang puthaw sa hilabihang kainit.
si Yahweh ang magputli sa mga kasingkasing
Naghisgot kini sa pagsulay ni Yahweh sa katawhan aron pagtabang kanila nga moundang sa pagkadaotan ingon nga ang ilang kasingkasing sama sa puthaw nga gilunsay ni Yahweh aron matangtang ang tanang kahugaw. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gisulayan ni Yahweh ang kasingkasing sa mga tawo"
kasingkasing
Dinhi gihulagway ang tawo pinaagi sa ilang kasingkasing aron sa paghatag ug kabug-aton sa ilang mga hunahuna ug mga tinguha. Ang ubang paagi sa paghubad: "katawhan"
Proverbs 17:5-6
sa kabos
Nagtumong kini sa mga tawong kabos. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong mga kabos"
iyang magbubuhat
Usa kini ka ngalan nga nagtumong kang Yahweh, usa usab kini ka pulong nga mamahimong isulat ingon nga pulong nga adunay lihok. Ang ubang paagi sa paghubad: "siya nga nagbuhat kaniya"
sa kalisdanan
Nagapasabot kini sa kalisdanan sa uban. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa kalisdanan sa uban" o "kasamok sa ubang tawo"
maoy korona sa
Naghisgot kini sa apo sa mga tigulang nga tawo ingon nga timaan sa kadungganan alang kanila ingon nga ang ilang mga apo mga korona. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagdala ug dungog ug pagtahod sa"
sa mga tigulang
Nagtumong kini sa mga tigulang nga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong mga tigulang' o "mga tigulang nga tawo"
Proverbs 17:7-8
Ang maayo nga pagpanulti
"Maayo nga pagpanulti" o "maalamon nga pagpanulti"
ang ngabil nga bakakon dili angay sa mga halangdon
Kini naghulagway sa pagpamakak sa mga tawo ingon nga ang ilang "ngabil" mismo ang namakak. Ang ubang paagi sa paghubad: "bisan pa niini dili angayan sa usa ka inila ang pagpamakak"
Ang pagsuhol sama sa usa ka batong salamangka alang niadtong naghatag niini
Naghisgot kini ug pagsuhol sa tawo nga nagbuhat pinaagi sa pagtandi niini sa bato nga salamangka o amulet. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang pagsuhol mobuhat sama sa batong salamangka alang sa usa ka tawo nga naghatag niini" o "Ang pagsuhol mobuhat sama sa salamangka sa usa ka tawo nga gihatan sa suhol."
bisan asa siya paingon
Dinhi ang "paingon" nagatumong sa nagkalain-laing butang nga gihimo sa usa ka tawo. Ilabi na, nagatumong kini sa nagkalain-laing mga butang nga gibuhat sa tawo pinaagi sa suborno. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa bisan unsa niyang buhaton" o "sa matag butang nga iyang sulayan sa paghimo pinaagi sa paghatag ug suborno"
Proverbs 17:9-10
sayop
usa ka butang nga nakapasakit o nakapasuko sa usa ka tawo
nagahinumdom sa usa ka butang
Nagpasabot kini sa pagdala sa mga nangaging kahimtang nga diin ang usa ka higala nasakitan ug nasilo. Ang ubang paagi sa paghubad: "kansang nagbalik sa nangaging kasaypanan"
makapabulag
nagpahimulag
Ang pagbadlong modulot sa kinahiladman sa tawong ... kaysa gatosan ka lapdos ngadto sa buangbuang
Kini nagtandi kung unsa ang epekto sa pagbadlong ngadto sa tawo nga adunay panabot ug unsa ang epekto sa lapdos ngadto sa buangbuang. Naghisgot kini sa epekto niining mga tawhana ingon nga kini masukod pinaagi sa kalawom nga mosulod ngadto kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang pagbadlong dako ug epekto sa tawo ... nungka sa gatosan ka lapdos nga maangkon sa usa ka buangbuang"
gatosan ka lapdos ngadto
"ang pagbunal sa gatosan ka lapdos ngadto"
sa tawong adunay panabot
"ang tawo nga adunay maayong paghukom." Ang pulong nga "panabot" mamahimong isulti nga pulong nga adunay buhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga nakasabot"
Proverbs 17:11-12
nangita lamang ug kasamok
Ang pulong nga "kasamok" mamahimong isulti ingon nga pulong nga adunay buhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "nangita ug kasamok"
busa ang mangtas nga sinugo ipadala batok kaniya
Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang daotan nga sinugo moabot batok kaniya"
ipadala batok kaniya
"ipadala batok" nagpasabot sa usa ka tawo nga ipadala sa pagsakit kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "ipadala aron sa pagsakit kaniya"
oso nga gikawatan sa iyang mga anak
Mamahimo kining isaysay sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang oso nga nawad-an sa iyang mga anak"
diha sa iyang pagkabuang-buang
Ang pulong nga "pagkabuang-buang" mamahimong isulti ingon nga paghulagway. Ang ubang paagi sa paghubad: "nga nagbuhat ug kabuang"
Proverbs 17:13-14
ang pagkadaotan dili mobiya sa iyang panimalay
Dinhi ang "pagkadaotan" giingon nga sama sa tawo nga dili mobiya sa balay sa usa ka tawo. Dinhi ang pulong nga "panimalay" mamahimong sabton sa literal, apan usa usab kini ka pulong nga gipuli sa iyang pamilya. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang daotan nga mga butang padayon nga mahitabo kaniya ug sa iyang pamilya" o "ang daotang mga butang dili matapos nga mahitabo kaniya ug sa iyang pamilya"
Ang sinugdanan sa panagbingkil sama sa usa ka tawo nga nagsabwag ug tubig sa bisan asa
Gitandi kini kung unsa ka daling mokatag ang panagbingkil sama sa tubig nga nayabo ug miawas sa bisan asa. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang pagsugod sa panagbingkil sama sa pagbomba ug tubig ug miawas kini sa bisan asa"
dili pa kini modako
"masugdan" o "magsugod"
Proverbs 17:15-16
Ang tawo nga magpalingkawas sa mga tawong daotan o maghukom niadtong magbuhat sa matarong
"Ang magpalingkawas sa tawong makasasala ug maghukom sa mga matarong"
magpalingkawas
nagmatarong, pagpahayag sa usa ka tawo nga walay sala
Nganong magsuhol man ang buangbuang ug salapi aron makakat-on mahitungod sa kaalam, nga wala man siyay katakos sa pagkat-on niini?
Kini nga pangutana naghatag ug kabug-aton nga ang buangbuang dili mobuhat niini. Kini nga pangutana mamahimong isulat ingon nga pagsaysay. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang buangbuang dili mobayad ug salapi aron makakat-on mahitungod sa kaalam tungod kay wala siyay katakos sa pagkat-on."
Proverbs 17:17-18
ang managsoon nahimugso sa panahon sa kalisdanan
Usa sa katuyoan sa igsoon mao ang pagtabang sa iyang igsoon nga lalaki o babaye sa panahon sa kalisdanan. Ang ubang paagi sa paghubad: "anaa ang managsoon sa panahon sa kalisdanan"
walay alamag
"walay maayo nga paghukom"
hugot nga mga pakigsaad
Nagatumong kini sa mga saad nga kinahanglan nga tipigan ug nakapabug-at sa tawo nga naghimo kanila.
Proverbs 17:19-20
maoy mahimong hinungdan nga makabali sa mga bukog
Kini nagpasabot nga ang usa ka tawo masangit sa babag ug mabalian ug bukog, malagmit sa ilang tiil. Ang ubang paagi sa paghubad: "sigurado gayod nga masangit ang usa ka tawo ug mabali ang bukog sa iyang tiil'' o "sigurado nga masangit ang usa ka tawo ug mapiang ang iyang kaugalingon.
daotan ug kasingkasing
Ang "kasingkasing" nagatumong sa pagbati, kinaiya ug tinguha sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "siya nga malimbongon" o "siya nga dili matinud-anon"
adunay daotan nga dila
Ang "dila" nagapaila sa pagpanulti sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "daotan nga sinultihan" o "nagsulti ug daotan"
mahiagom ngadto sa katalagman
"mahulog ngadto sa kalaglagan." "mahulog ngadto" kini nagpasabot nga makasulod sa usa ka sitwasyon. Ang ubang paagi sa paghubad: "mahiagom sa katalagman"
Proverbs 17:21-22
Ang malipayon nga kasingkasing maayo nga tambal
Naghisgot kini sa malipayon nga kasingkasing ingon nga maayo nga tambal tungod kay makaayo kini kanimo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang malipayon nga kasingkasing sama sa tambal nga makaayo kanimo"
malipayon nga kasingkasing
Ang "kasingkasing" nagpasabot sa pagbati, kinaiya ug tinguha sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Pagkamalipayon"
dugmok nga espiritu
Dinhi ang "espiritu" nagpaila sa pagbati ug sa emosyonal nga kahimtang sa usa ka tawo. Ang dugmok nga espiritu nagatumong sa magul-anon nga pagbati. Ang ubang paagi sa paghubad: "Pagkamasulob-on"
makauga sa bukog
Ang bukog sa usa ka tawo nagpasabot sa kahimsog sa ilang panglawas ug sa ilang kusog. Kung mouga ang bukog sa usa ka tawo nagpasabot kini nga sila nagsakit ug dili himsog. Ang ubang paagi sa paghubad: "makapaniwang ug makapaluya sa usa ka tawo"
Proverbs 17:23-24
tuison ang dalan sa hustisya
"sa paglikay aron dili mahatag ang hustisya" o "sa pagtuis sa hustisya"
nagatumong sa iyang nawong ngadto sa kaalam
Naghisgot kini sa usa ka tawo nga adunay tumong sa paggawi nga maalamon ingon nga nagtan-aw sa kaalam. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagtumong sa paggawi nga maalamon"
ang mata sa buangbuang
Nagtumong kini ngadto sa buangbuang pinaagi sa iyang mga mata sa paghatag ug kabug-aton kung unsa ang iyang gitumong. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang buangbuang kay"
sa tumoy sa kalibotan
Naghisgot kini sa walay katumanan nga mga damgo sa buangbuang ingon nga sila anaa sa tumoy sa kalibotan aron sa paghatag ug kabug-aton nga sila dili tinuod. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagapaningkamot sa mga butang nga halayo kaniya sama sa tumoy sa kalibotan" o "nagtumong sa mga imposibling mga butang"
Proverbs 17:25-26
Ang anak nga buangbuang mao ang kasub-anan ngadto sa iyang amahan
Naghisgot kini sa usa ka anak nga nahimong kasub-anan sa iyang amahan ingon nga anak mismo sa iyang kaugalingon usa ka "kasub-anan." Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang buangbuang nga anak nagdala ug kasubo sa iyang amahan"
Ang anak nga buangbuang ... kapaitan alang sa babaye
Naghisgot kini sa anak nga nahimong kapaitan sa iyang inahan ingon nga ang anak mismo mao ang "kapaitan." Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang buangbuang nga anak ... ug nagdala ug kapaitan ngadto sa babaye"
nga naghimugso kaniya
"nga nag-anak kaniya"
kapaitan
kasakit sa pagbati, kaguol
Dili usab maayo ... ni maayo ang
Kini nga pagsaysay mamahimong isulat sa positibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "kanunay nga sayop ... ug daotan kini"
paglatigo
hilabihang pagbunal
adunay baroganan
Ang pulong nga"baroganan" mamahimong isulti nga aktibo nga "matinud-anon." Ang ubang paagi sa paghubad: "mga matinud-anon"
Proverbs 17:27-28
mogamit ug diyutay lamang nga mga pulong
Nagpasabot sa pamaagi sa iyang pagsulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagsulti ug diyutay nga mga pulong"
kung dili siya mosulti
Nagpasabot kini nga wala siya mosulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "wala mosulti"
Bisan ang buangbuang daw sama sa maalamon
Mamahimo kining isulat sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga tawo naghunahuna nga maalamon ang usa ka buangbuang"
isipon siyang usa ka utokan
Mamahimo kining isulat sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "giisip sa mga tawo nga siya utokan"
Proverbs 18
Proverbs 18:1-2
naglain sa iyang kaugalingon
"nagpahilayo sa ubang tawo"
gisupak niya ang tanan nga maayo
naghisgot kini sa tawo nga misupak sa tanan nga maayo ingon nga ang "tanan nga maayo" usa ka tawo nga iyang gipakigbatokan. Ang ubang paagi sa paghubad: "misupak siya sa tanan nga maayo"
tanan nga maayo
"maayo nga paghukom" o "maalamon nga pagpili"
Ang buangbuang dili makakaplag ug kalipay sa pagsabot, apan kadto lang
"Ang buangbuang walay panumbaling sa pagpanabot, apan mahitungod lamang sa." Nagpasabot kini nga giisip sa buangbuang ang "pagpanabot" ang kabaliktaran sa pagpahimulos. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang buangbuang nagdumili sa pagpanabot ug nagpahimulos lamang niini"
apan kadto lang ginapadayag sa iyang kasingkasing
Nagpasabot kini nga ang buangbuang nangita lamang ug kalipay sa pagsulti sa ubang tawo kung unsa ang iyang gibati ug gitinguha sa iyang kasingkasing. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan ang pagsulti lamang sa uban kung unsa ang anaa sa iyang kasingkasing"
sa iyang kasingkasing
Ang unod sa kasingkasing sa tawo nagtumong sa hunahuna ug pagbati sa usa ka tawo. Ang paagi sa paghubad: "ang iyang gihunahuna"
Proverbs 18:3-4
ang pagtamay moabot kaniya— uban sa kaulaw ug pagsaway
Dinhi ang "pagtamay," "kaulaw," ug "pagsaway" gisulti ingon nga sila mga tawo nga nakig-uban sa daotang tawo. Mamahimong pagpasabot 1) Ang mga tawo nagpakita ug pagtamay ngadto sa daotang tawo ug magpabati kaniya ug kaulaw ug pagsaway. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga tawo makabati ug pagtamay kaniya uban sa kaulaw ug pagsaway" o 2) ang daotan nga tawo nagtamay sa uban ug nagpakaulaw ug nagsaway kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagpakita siya sa iyang pagtamay sa ubang mga tawo ug nagpakaulaw ug nagsaway kanila.
kaulaw ug pagsaway
Kining duha ka mga pulong adunay managsamang pasabot ug gigamit sa paghatag ug kabug-aton sa "kaulaw" nga mabati sa daotan nga tawo o sa ubang tawo.
Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan; ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa
Kining duha ka linya parihas ug gikaingon nga ang tawo sa unang linya maalamon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga pulong sa baba sa tawong maalamon sama sa lawom nga katubigan; ... ang tuburan sa kaalam usa ka sapa nga nagdagayday"
Ang mga pulong sa baba sa usa ka tawo sama sa lalom nga katubigan
Naghisgot kini sa mga pulong sa tawong maalamon nga halawom ingon nga sila halawom sama sa halawom nga mga katubigan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga pulong sa baba sa tawo halawom sama sa halawom nga katubigan" o "Ang mga pulong sa baba sa tawo halawom ug dili matugkad"
sa baba sa usa ka tawo
Dinhi ang tawo gitumong ngadto sa iyang baba aron sa paghatag ug kabug-aton sa iyang gisulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa usa ka tawo"
ang tuboran sa kaalam mao ang nagadagayday nga sapa
Naghisgot kini sa tinubdan sa kaalam ingon nga madagayaon sama sa naga-awas nga tubod. Ang pag-awas sa tubod giingon nga sama sa nagadagayday nga sapa. Ang ubang paagi sa paghubad: "madagayaon ang tinubdan sa kaalam sama sa tubig sa naga-awas nga tubod"
Proverbs 18:5-6
Dili maayo ang ... niadtong nagbuhat ug matarong
Kini nga mga pundok sa mga pulong mamahimong isulat sa positibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Maayo alang sa tawong daotan ang pagtagad nga angay kaniya, ug mahimong patas sa mga tawong matarong"
Ang mga ngabil sa buangbuang magdala
Dinhi ang buangbuang gitumong ngadto sa iyang "dila" sa paghatag ug kabug-aton sa iyang gisulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "unsa ang dala sa gisulti sa buangbuang"
magdala
"hinungdan"
ang iyang baba mag-awhag sa mga paglato
Naghisgot kini nga ang buangbuang nagsulti ug mga butang nga nag-aghat sa mga tawo sa pagkulata kaniya ingon nga giimbita niya sila sa pagbun-og kaniya. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang baba nagdani sa mga tawo sa pagkulata kaniya"
iyang baba
Dinhi ang gisulti sa buangbuang giingon nga iyang "baba" Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang gisulti"
Proverbs 18:7-8
Ang baba sa buangbuang ... sa iyang dila
Kining duha ka hugpong sa mga pulong nagapasabot sa gisulti sa buangbuang. Ang ubang paagi sa paghubad: "Unsa ang gisulti sa buangbuang ... pinaagi sa iyang gisulti"
iyang kalaglagan
"maglaglag kaniya"
gilit-ag niya ang iyang kaugalingon
Naghisgot kini sa tawo nga naghimo ug mga problema ug kasamok sa iyang kaugalingon ingon nga gilit-agan niya ang iyang kaugalingon sama sa tawo nga nanglit-ag ug hayop. Ang ubang paagi sa paghubad: "maghimo siya ug problema sa iyang kaugalingon"
Ang mga pulong sa pagpanglibak sama sa diyutay ug lamian nga pagkaon
Naghisgot kini sa pagpanglibak diin nindot nga paminawon ingon nga kini daw lamian nga pagkaon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga pulong sa pagpanglibak anindot nga paminawon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
Ang mga pulong sa pagpanglibak
Nagtumong kini ngadto sa mga gisulti sa mga tawong libakiro. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga pulong nga gisulti pinaagi sa libak"
moadto sa kinahiladman nga bahin sa lawas
Naghisgot kini sa libak nga mosulod sa hunahuna sa tawo ug maka-apekto sa iyang panghunahuna ingon nga kini daw pagkaon nga moadto sa iyang tiyan. Ang ubang paagi sa paghubad: "ug misulod sila sa hunahuna sa tawo ug naka-apekto sa iyang panghunahuna"
diyutay ug lamian nga pagkaon
diyutay nga tinipik sa pagkaon
Proverbs 18:9-10
maglangaylangay
''tapolan" o "dili interesado"
ang tawo nga maglangaylangay sa iyang buluhaton sama lamang sa tawo nga nagguba niini sa husto
Naghisgot kini sa usa ka tawo nga tapolan nga sama lang sa usa ka tawo nga molaglag ingon nga sila may kalambigitan. Ang ubang paagi sa paghubad: "suod nga nalambigit kang" o "sama gayod kang"
sa tawo nga nagguba niini sa husto
"ang tawo nga moguba sa tanang butang" (UDB) o "ang tawo nga kanunay maghimo ug kagubot"
Ang ngalan ni Yahweh mao ang lig-on nga tore
Naghisgot kini mahitungod sa pagpanalipod ni Yahweh sa iyang mga katawhan ingon nga siya usa ka lig-on nga tore nga ilang madangpan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Si Yahweh magpanalipod sama sa lig-on nga tore" o "Si Yahweh nanalipod sa iyang katawhan sama sa lig-on nga tore"
Ang ngalan ni Yahweh
Dinhi si Yahweh gitumong pinaagi sa iyang ngalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Yahweh"
matarong
Naghisgot kini ngadto sa mga tawong matarong. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong mga matarong" o "matarong nga mga tagwo"
modangop niini ug maluwas
Naghisgot kini sa mga katawhan nga nagapangita ug kaluwasan gikan kang Yahweh ug si Yahweh nanalipod kanila ingon nga siya usa ka lig-on nga tore nga sila modangop niini alang sa ilang kaluwasan. Ang ubang paagi sa paghubad: "modangop kaniya ug sila maluwas" o "nangita kaniya ug sila naluwas"
Proverbs 18:11-12
Ang katigayonan sa dato mao ang iyang lig-on nga siyudad
Naghisgot kini sa dato nga tawo nga nagsalig sa iyang katigayonan ingon nga ang iyang katigayonan sama sa lig-on nga pader nga nagpanalipod kaniya. Ang ubang paagi sa paghubad: "And dato nga tawo nagasalig sa iyang katigayonan ingon nga ang siyudad nagasalig sa lig-on nga pader niini"
sa dato
Nagatumong kini ngadto sa mga tawo nga adunahan o dato. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang dato nga tawo"
lig-on nga siyudad
ang siyudad nga adunay lig-on nga dipensa sama sa paril ug mga tore
sa iyang panghunahuna sama kini sa hataas nga paril
Naghisgot kini sa dato nga tawo nga nagatuo nga ang iyang katigayonan makaluwas kaniya sama sa tag-as nga paril nga nagtipig niadtong ana sa sulod sa siyudad. Ang ubang paagi sa paghubad: "naghunahuna siya nga kini makapanalipod kaniya ingon man ang tag-as nga paril" (UDB)
Sa dili pa siya mapukan ang kasingkasing sa tawo magarbohon
"Una, ang kasingkasing sa tawo mapagarbohon, apan miabot ang iyang kalaglagan"
ang kasingkasing sa tawo
Dinhi ang tawo gitumong ngadto sa iyang kasingkasing aron paghatag ug kabug-aton sa iyang gihuna-huna ug pagbati. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo"
mapukan
Nagtumong kini sa mahinungdanong ubos sa dungog o kahimsog sa panglawas.
apan pasidunggan kadtong magpaubos
Ang pulong nga "magpaubos" mamahimong isulti ingon nga paghulagway ug ang pulong nga "dungog" mamahuimong isulti ingon nga pulong nga adunay buhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo kinahanglan magpaubos usa siya pasidunggan"
Proverbs 18:13-14
iya kining kabuang ug kaulawan
Ang pulong nga "kabuang" mamahimong isulti ingon nga paghulagway ug ang pulong nga "kaulawan" mamahimong isulti ingon nga pulong nga adunay buhat. Ang ubang paagi sa paghubad: "kabuang kini kaniya, ug angay siyang maulaw"
Ang espiritu sa tawo makasugakod sa balatian
Dinhi ang tawo gitumong ngadto sa iyang espiritu aron sa paghatag ug kabug-aton sa iyang kinaiya. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga malaomon makasugakod sa balatian" o "Kung ang tawo puno sa paglaom sa iyang kinasuloran, makasugakod siya sa iyang sakit"
apan sa nagluya nga espiritu kinsa man ang makalahutay niini?
Usa kini ka pangutana nga wala nagkinahanglan ug tubag nga nagdahom sa tubag nga diyutay lang ang makalahutay niini.
nagluya nga espiritu
Nagapasabot kini sa hilabihang kaguol. Ang ubang paagi sa paghubad: "magul-anon"
Proverbs 18:15-16
Ang kasingkasing sa utokan magtinguha
Dinhi ang utokan nga tawo gitumong ngadto sa iyang kasingkasing sa paghatag ug kabug-aton sa iyang gitinguha. Ang ubang paagi sa paghubad: " Ang utokan nagtinguha sa pagpangandoy"
sa utokan
Nagatumong kini ngadto sa mga tawong utokan. Ang ubang paaggi sa paghubad: "kadtong mga utokan" o "utokan nga mga tawo"
magtinguha
"makadawat" o "mobaton"
mga maalamon
Nagtumong kini sa mga tawo nga maalamon. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong mga maalamon" o "malaamon nga mga tawo"
ang igdulongog sa mga maalamon magapangita niini
Dinhi ang tawong maalamon gitumong ngadto sa iyang pagpaminaw aron sa paghatag ug kabug-aton sa iyang gitinguha nga paminawon. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang maalamon nagapangita sa pagpaminaw niini"
magapangita niini
Dinhi ang pulong nga "niini" nagatumong ngadto sa "kaalam"
mag-abli sa iyang dalan
Dinhi ang pulong nga "pag-abli sa dalan" nagpasabot sa paghimo ug kahigayonan. Ang ubang paagi sa paghubad: "makahimo ug kahigayonan alang kaniya"
magdala kaniya ngadto sa atubangan
Nagpasabot kini sa pagtugot nga makita ang usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "tugoti nga iyang mahimamat" o "tugoti nga mapaila siya kang"
Proverbs 18:17-18
Ang unang
"Ang una." Nagtumong kini sa unang tawo sa pagbuhat ug usa ka butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang unang tawo"
Ang pagripa
"Pag-itsa sa ripa"
ug magpahimulag sa lig-on nga mga kaaway
Nagtumong kini sa tawo nga mangtas nga nakig-away sa usa ka panagbangi. Kung sila magkabulag, dili na sila mag-away sa ilang gilalisan. Ang ubang paagi sa paghubad: "hinungdan nga moundang ang panag-away sa magkalaban sa ilang panagbangi"
Proverbs 18:19-20
Lisod dag-on ang usa ka igsoon nga nasakitan kaysa sa usa ka lig-on nga siyudad
Naghisgot kini sa kalisod sa paghimo ug kalinaw sa igsoon nga imong napasakitan pinaagi sa pagtandi niini sa pagdaog sa gubat batok sa usa ka lig-on nga siyudad. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung mapasakitan nimo ang imong igsoon, malisod ang pagpangita ug paagi sa pagpasig-uli pag-usab kaniya kaysa pagpakig-away sa gubat sa pagbuntog sa usa ka siyudad" (UDB)
ang panaglalis sama sa haligi sa usa ka palasyo
Naghisgot kini sa kalisod sa pagsulbad sa panaglalis pinaagi sa pagtandi niini sa pagguba sa mga haligi sa palasyo. Ang ubang paagi sa paghubad: "malisod ang pagsulbad sa panaglalis sama sa pagguba sa mga haligi sa palasyo"
palasyo
usa ka lig-on nga dapit
Gikan sa bunga sa iyang baba mapuno ang tiyan sa usa ka tawo; pinaagi sa ani sa iyang mga ngabil matagbaw siya.
Kining duha ka linya adunay managsama nga kahulogan ug gigamit aron sa paghatag ug kabug-aton kung unsa ang gisulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo matagbaw pinaagi sa resulta sa mga maayong mga butang nga iyang gisulti"
bunga sa iyang baba
Naghisgot kini sa mga maayong mga butang nga isulti sa usa ka tawo ingon nga sila bunga nga migawas sa iyang baba. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang maalamon nga pagpanulti" o "iyang maayong mga pulong"
mapuno ang tiyan sa usa ka tawo
Naghisgot kini sa usa ka tawo nga natagbaw o kuntento sa resulta sa ilang gisulti ingon nga sila nikaon ug natagbaw" Ang ubang paagi sa paghubad: "natagbaw ang tawo"
sa ani sa iyang mga ngabil
Naghisgot kini sa mga maayong mga butang nga gisulti sa usa ka tawo ingon nga daw sila bunga nga giani. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang maalamon nga pagpanulti" o "iyang mga maayong pulong"
matagbaw siya
"nahimuot siya"
Proverbs 18:21-22
Ang kamatayon ug ang kinabuhi gidumalahan sa dila
Mamahimo kining isulat sa aktibo nga porma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mahimong mogiya ang dila sa kinabuhi ngadto sa kamatayon" o "Ang isulti sa mga tawo mahimong makagiya kini kanila ngadto sa kamatayon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
sa dila ... nahigugma sa dila
Dinhi ang "dila" nagpasabot sa pagpanulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "pinaagi sa gisulti sa mga tawo ... nahigugma sa pagsulti"
magakaon sa bunga niini
Naghisgot kini sa tawo nga midawat sa resulta sa iyang gisulti ingon nga ang resulta sama sa bunga nga iyang nadawat. Ang ubang paagi sa paghubad: "makadawat sa resulta niini"
Proverbs 18:23-24
daghan ug mga higala mosangpot sa kalaglagan tungod kanila
Ang ubang paagi sa paghubad: "daghang mga higala—sila magdala kaniya sa kalaglagan" o "daghang mga higala—ang iyang mga higala maglaglag kaniya"
mahimong mas suod
"mas matinud-anon kaysa" o "nagpabilin nga mas matinud-anon kaysa"
Proverbs 19
Proverbs 19:1-2
Mas maayo pa ang tawo nga kabos
"Mas maayo pa nga mahimong kabos nga tawo"
nga naglakaw diha sa iyang katarong
Dinhi ang naglakaw naghisgot sa pagkinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "nga nagkinabuhi diha sa iyang katarong" o "nga nagkinabuhi nga matinud-anon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
sukwahi sa iyang pagpanulti
Ang ubang paagi sa paghubad: "nakigsumpaki" o "nagsulti sa daotan nga pamaagi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
ang pagpangandoy nga dili inubanan sa kahibalo
Naghisgot kini sa katawhan nga misulay sa pagbuhat ug usa ka butang nga walay kahibalo kung unsaon kini pagbuhat sa husto. Ang ubang paagi sa paghubad: "paghago sa pagtrabaho nga walay kasayoran kung unsa ang imong gibuhat"(Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
siya nga kusog modagan mahisalaag sa dalan
Naghisgot kini sa tawo nga madalidalion motrabaho ug masayop ingon nga paspas sila nga nagdagan ug nahisalaag sa ilang agianan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga magdalidali ug buhat daling masayop" o "ang tawo nga madalidalion magbuhat masayop sa iyang pagpili"(Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 19:3-4
napungot ang iyang kasingkasing
Gihisgotan ang tawo dinhi pinaagi sa iyang "kasingkasing" aron sa pagpaklaro sa iyang mga pagbati. Ang ubang paagi sa paghubad: "iyang kapungot" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
Makadugang ang bahandi ug daghang mga higala
Nagpasabot kini nga ang tawo nga adunahan makabaton ug daghang mga higala tungod kay ang bahandi makapadani man sa mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kadtong mga adunahan dali lang makakita ug daghang mga higala" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
ang tawong kabos mahimulag diha sa iyang mga higala
Ang tawong kabos mahilayo gikan sa iyang mga higala tungod sa iyang kawalad-on. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang kawalad-on maoy hinungdan nga ang tawo mawad-an sa iyang mga higala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 19:5-6
Ang bakakon nga saksi pagasilotan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang bakakon nga saksi pagasilotan gayod" o "Pagasilotan gayod nila ang bakakon nga saksi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublenegatives ug INVALID translate/figs-activepassive)
nagsulti ug bakak
Ang pulong nga "nagaginhawa" naghisgot sa kanunay nga pagpamakak. Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa hugpong sa pulong sa 6:17. Ang ubang paagi sa paghubad: "kanunay nga pagpamakak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
nga nagsulti ug bakak dili gayod makaikyas
Nagpasabot kini nga madakpan sila. Ang ubang paagi sa paghubad: "Siya nga nagapamakak madakpan" o "dakpon nila ang tawo nga bakakon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
tawong manggihatagon
Siya nga manggihatagon
higala sa tanan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Sama nga ang matag-usa iyang higala" o "kadaghanan iyang mga higala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-hyperbole)
Proverbs 19:7-8
unsa pa kaha ang iyang mga higala nga mipahilayo kaniya!
Ang ubang paagi sa paghubad: "Busa ang iyang mga higala magdumot gayod kaniya ug mobiya kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
naghigugma sa iyang kinabuhi
Gihisgotan ang tawo dinhi pinaagi sa iyang "kinabuhi" aron sa pagpaklaro nga buhi pa siya. Ang ubang paagi sa paghubad: "paghigugma sa iyang kaugalingon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
nagpadayon sa pagsabot
"adunay panabot"
Proverbs 19:9-10
Ang bakakon nga saksi pagasilotan gayod
Ang bakak nga saksi pagasilotan gayod" o "Pagasilotan gayod nila ang bakakon nga saksi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublenegatives ug INVALID translate/figs-activepassive)
ang nagsulti ug bakak
Ang "nagaginhawa" naghisgot sa kanunay nga pagpamakak. Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa hugpong nga mga pulong sa 6:17. Ang ubang paagi sa paghubad: "kanunay nga pagpamakak" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Dili angay
"Dili kini husto"
kaharuhay
kahimtang sa pagkaadunahan ug kahilayan
sama nga ang ulipon
Ang ubang paagi sa paghubad: "dili kini angay alang sa mga ulipon" o "mas daotan kini alang sa ulipon" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-ellipsis)
Proverbs 19:11-12
Ang pagkamabinantayon maghimo sa tawo nga dili daling masuko
"Ang tawo nga adunay pagpailob dili daling masuko"
pagkamabinantayon
Nagpasabot kini nga hibaloon una kung unsa ang angay nga buhaton sa talagsaon nga kahimtang. Hubara kining pulonga sama sa imong gibuhat sa 1:4
ang dili pagtagad sa sayop maoy makahatag kaniya ug himaya
"maghatag kaniya ug dungog" o "ang uban magga-ila niini nga tinahod kung makita niya ang mahitabo"
ang dili pagtagad
sa paghikalimot sa katuyoan
Ang kapungot sa hari sama sa ngulob sa batan-ong liyon,
Dinhi ang ngulob sa liyon nagpasabot sa paghasmag. Ang kasuko sa hari gitandi ngadto sa dili masayran ug makuyaw nga paghasmag sa batan-ong liyon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Makuyaw ang kasuko sa hari ingon nga paghasmag sa batan-ong liyon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile ug INVALID translate/figs-metonymy)
apan ang iyang kaluoy sama sa yamog nga anaa sa sagbot
Ang tabang sa hari gitandi sa makapabugnaw nga tubig nga makita didto sa mga sagbot sa panahon sa kabuntagon. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan ang iyang pagtabang makapabugnaw sama sa yamog nga anaa sa yuta sa panahon sa kabuntagon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
Proverbs 19:13-14
nagdaot sa iyang amahan
"magadaot sa usa ka amahan" (UDB)
ang bagulbulan nga asawa sama sa tubig nga kanunay magtulo
Naghisgot kini sa malalison nga asawa ingon nga tubig nga magtulotulo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang yawyawan nga asawa daw sabaan ug makasamok sama sa tubig nga kanunay magtulo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
bagulbolan
"makiglalis" o "dili mauyonon"
Ang balay ug ang bahandi maoy panulondon gikan sa mga ginikanan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga kabataan makapanunod sa balay ug sa katigayonan nga gikan sa ilang mga ginikanan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
maalamon
Hubara kini nga pulong sama sa imong paghubad sa 12:23.
ang maalamon nga asawa gikan kang Yahweh
Ang ubang paagi sa paghubad: "Si Yahweh ang maghatag sa maalamon nga asawa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 19:15-16
Ang pagkatapolan maghatod kanimo ngadto sa pagkahinanok ug tulog
Nagahisgot kini kung unsa ang mahimo sa pagkatapolan sa tawo nga magsige ug katulog ingon nga ang pagkatapolan mohatod kanimo ngadto sa pagkatulog. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tapolan nga tawo masige lamang ug katulog" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
gutomon
Nagpasabot kini sa dili pagkaon. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili magkaon" o "gutomon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
sugo
"ang sugo nga iyang gisulti" (UDB)
nagpanalipod sa iyang kinabuhi
"nag-amping sa iyang kinabuhi"
iyang mga pamaagi
Naghisgot kini kung giunsa niya pagkinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang paagi sa iyang pagkinabuhi" o "giunsa niya pagkinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 19:17-18
Si bisan kinsa nga maluluy-on sa kabos sama ra nga nagpahulam kang Yahweh
Ginaila ni Yahweh ang pagpakita ug kaluy-o ngadto sa kabos ug kaluoy usab ang ipakita ngadto kaniya. Usa sa mga pamaagi nga manggiluluy-on ang mga tawo ngadto sa mga kabos pinaagi sa paghatag. Ang ubang paagi sa paghubad: "Si bisan kinsa nga mohatag sa mga kabos sama nga naghatag usab kang Yahweh" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
sa kabos
Naghisgot kini ngadto sa mga kabos nga mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong mga kabos" o "kabos nga mga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
samtang aduna pay paglaom
Naghisgot kini nga samtang bata pa siya ug andam pa nga modawat sa mga pagdisiplina ug pagpanudlo. Ang ubang paagi sa paghubad: "samtang bata pa siya" o "samtang matudloan pa siya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
ug ayaw pangandoya nga mabutang siya sa kamatayon
Mga posible nga kahulogan 1) kini nga hugpong sa pulong naghulagway sa pagpanton sa imong anak. Ang ubang paagi sa paghubad: "Apan ayaw siya pantona nga mahimong iya nang ikamatay" o 2) kini nga hugpong sa pulong naghulagway kung unsa ang resulta kung dili nimo pantunon ang imong anak. Ang ubang paagi sa paghubad: "kay kung dili nimo siya pantunon imo siyang gitabangan sa pagguba sa iyang kinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
ayaw pangandoya
Nagpasabot kini nga masayran ang hinungadan sa nahitabo. Ang ubang paagi sa paghubad: "masayran" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 19:19-20
Ang tawo nga daling masuko
"masuk-anon nga tawo" Naghisgot kini sa tawo nga daling masuko. Ang ubang paagi sa paghubad: Ang tawo nga dili makapugong sa iyang kaugalingon" o "Ang tawo nga daling masuko" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
kinahanglan nga mobayad sa kasaypanan
Naghisgot kini sa tawo nga sinilotan sa mga nahitabo sa dihang nasuko siya. Ang ubang paagi sa paghubad: "aduna gayoy dangatan ang iyang kasuko" o "silotan gayod siya kung unsa ang iyang nabuhat iyang kasuko" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom ug INVALID translate/figs-explicit)
kung imo siyang luwason
"kung imo siyang luwason." Naghisgot kini sa pagluwas kaniya sa dihang anaa siya sa iyang kasuko. Ang ubang paagi sa paghubad: "kung imo siyang hupayon human siya mipagawas sa iyang kasuko" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
sa ikaduhang higayon
"sa ikaduhang higayon" o "pag-usab" (Tan-awa: INVALID translate/translate-ordinal)
Paminawa ang tambag ug dawata ang pagtudlo
Kining duha ka hugpong sa mga pulong managsama lamang ang ipasabot ug gibalikbalik aron maipaklaro nga mahinungdanon gayod kini. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Paminawa ang tambag
Ang "pagpaminaw" dinhi wala nagpasabot nga paminawon lang apan magtuon gikan sa mga tambag nga gihatag ug magsunod niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "Tagda ang tambag" o "Sunda ang tambag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 19:21-22
sa kasingkasing sa tawo
Dinhi ang "kasingkasing" nagahisgot sa "hunahuna" sa pagpaklaro sa pangandoy sa tawo" o "niana nga mga pangandoy sa tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang kabubut-on lamang ni Yahweh
"kabubut-on ni Yahweh" o "plano ni Yahweh"
ang maoy matuman
Nagpasabot kini nga "mahitabo." Ang ubang paagi sa paghubad: "nga mahitabo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 19:23-24
Ang pagpasidungog kang Yahweh magtultol sa katawhan ngadto sa kinabuhi
Nagpasabot kini nga mabuhi sila sa taas nga panahon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kadtong magtuman kang Yahweh mabuhi sa taas nga panahon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Ang pagpasidungog kang Yahweh
"pagtuman kang Yahweh"
si bisan kinsa nga aduna niini
Kini nga pulong naghisgot sa "pagtahod kang Yahweh."
matagbaw ug dili mahiagom sa kakuyaw
Ang ubang paagi sa paghubad: "matagbaw; walay makapasakit kaniya" o "matagbaw; maluwas siya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
tapolan
Hubara kini nga pulong sama sa imong paghubad sa 10:26.
Maglubong sa iyang kamot ang tapolan ngadto sa pagkaon
"motuslob sa iyang kamot sa pagkaon" o "ibutang ang iyang kamot didto sa iyang plato." Sa Kultura sa mga tawo nga anaa sa Biblia kaniadto kasagaran magkinamot sila nga magkaon ingon nga ginabuhat sa mga tawo sa daghang mga kultura karon.
dili gani siya makahimo sa paghungit niini padulong sa iyang baba
dili siya makapabalik niini ngadto sa iyang baba tungod kay tapulan siya. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan tapulan kaayo siya sa paghungit aron nga pakaonon ang iyang kaugalingon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 19:25
silotan ang mga mabugalbugalon
"Kung imong silotan ang mga bugalbugalon"
silotan
"silotan" o pantonon
walay alamag
"walay kabangkaagan" o "walay kahibalo"
magmaalamon
Hubara kini nga pulong sama sa imong paghubad 12:23
badlonga siya nga adunay pagsabot
"kung imong badlongon ang maalamon,"
makabaton siya ug kahibalo
Dinhi ang klaro nga panghunahuna sa kahibalo ginapasabot ingon nga kini usa ka butang nga maiya. Ang ubang paagi sa paghubad: "dugang kasayuran" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 19:26-27
magpakaulaw ug salawayon
Mga posible nga mga ipasabot 1) iyang gibuhat sa iyang kaugalingon. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagdala ug kaulawan ug salawayon sa iyang kaugalingon" o 2) buhaton niya kini sa iyang pamilya. Ang ubang paagi sa paghubad: "magpakaulaw ug salawayon ngadto sa iyang pamilya" Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Kung muhonong ka sa pagpaminaw sa pagtudlo
Dinhi ang "pagpaminaw ug pagsunod" naghisgot ingon nga "naminaw." Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung mahunong ka sa pagtagad sa panudlo" o "kung mohunong ka sa pagsunod sa panudlo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
mahisalaag ka gikan
"mabiyaan ka" o "talikdan ka"
mga pulong nga kahibalo
"kahibalo"
Proverbs 19:28-29
ang baba sa daotan magalamoy sa pagkadaotan
Naghisgot kini kung giunsa sa mga daotan sa paglipay sa pagbuhat ug daotan pinaagi sa ilang pagsulti nga ingon lang kasayon sa ilang pagsulti ang pagsulti nila ug daotan sa pag-usap sa pagkaon. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagmalipayon ang mga daotan sa pagbuhat ug daotan ingon nga nagmalipayon lamang sila nga nagkaon sa mga pagkaon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ang baba sa daotan magalamoy
Dinhi ang daotan nga mga tawo gipakasama pinaagi sa ilang "mga baba." Ang ubang paagi sa paghubad: " Naga-usap ang mga daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
sa pagkadaotan
Naghisgot kini sa daotan nga mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kadtong mga daotan" o "ang daotan nga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
Andam na ang pagtunglo alang sa mga mabugalbugalon ug ang paglatos
Ang ubang paagi sa paghubad: "Andam na si Yahweh sa pagtunglo sa mga mabugalbugalon ug sa paglatos kanila" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
ang paglatos alang sa mga likod
Ang ubang paagi sa paghubad: "andam na ang latos" (Tan-awa: INVALID translate/figs-ellipsis)
paglatos
paglatigo uban ang latos o pagduslak
Proverbs 20
Proverbs 20:1-2
Ang bino mao ang tigtamay ug ang isog nga ilimnon mao ang sabaan
Kining duha ka hugpong sa mga pulong managsama lamang ang ipasabot ug giusa aron nga mapaklaro ang kakuyaw sa sobra nga makahubog nga bino. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Ang bino mao ang tigtamay
Dinhi ang "bino" naghisgot sa tawo nga nahubog sa bino. Ang ubang paagi sa paghubad: "Talamayon ang tawo nga palahubog." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ang isog nga ilimnon mao ang sabaan
Dinhi ang "isog nga ilimnon" naghisgot sa tawo nga nahubog sa isog nga ilimnon. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga nahubog sa isog nga ilimnon mao ang magsugod sa panag-away. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
sabaan
ang tawo nga makig-away ug magsige ug panabi, kasagaran sa publiko nga lugar
si bisan kinsa nga mahikalimot pinaagi sa ilimnon dili manggialamon
Ang ubang paagi sa paghubad: "Si bisan kinsa nga mag-inom hangtod nga dili na sila makahinumdom ug maayo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
dili manggialamon
Nagpasabot kini sa katugbang sa "maalamon" nga mao ang "buangbuang." Ang ubang paagi sa paghubad: "buangbuang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
ilimnon
Naghisgot kini sa makahubog nga ilimnon.
Ang pagkamakalilisang sa hari sama sa makalilisang sa nagngulob nga batan-ong liyon
Nagtandi kini kung unsa ang kalisang sa mga tawo sa kasuko sa hari kung giunsa nila pagkalisang sa nagngulob nga liyon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang kasuko sa hari makahadlok sa mga tawo ingon nga nag-atubang sila sa liyon nga nagngulob kanila" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
nga nagpakasuko kaniya
"nagpasuko sa hari"
pagakabsan sa iyang kinabuhi
Naghisgot kini sa pagkamatay. Ang ubang paagi sa paghubad: "mamatay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-euphemism)
kinabuhi
Naghisgot kini sa pisikal nga kinabuhi.
Proverbs 20:3-4
Dungog gayod kini
"kabantog kini." Nagpasabot kini nga pasidunggan ang tawo.
mosangko sa pagpakiglalis ang matag buangbuang
Naghisgot kini sa sinugdanan sa panaglalis ingon nga ang panaglalis mao ang pagabuhaton sa mga buangbuang. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang matag buangbuang dali lamang masugamak sa panaglalis" o "ang buangbuang daling makakita sa mga panaglalis" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
magdaro
mag-ugmad sa yuta alang sa pagtanom
tingtugnaw
"panahon sa pagtanom"
apan wala gayod siyay makuha
Nagpasabot kini nga walay motubo ngadto sa iyang uma nga iyang maani. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan wala gayoy maani" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 20:5-6
Ang mga katuyoan sa kasingkasing sa tawo sama ka lalom sa tubig
Naghisgot kini kung unsa ka lisod sa pagsabot sa hinungdan sa buhat sa tawo pinaagi sa pagtandi niini sa kalisod sa pagtugkad sa lalom nga tubig sa atabay. Ang ubang paagi sa paghubad: "Malisod ang pagsabot sa katuyoan sa kasingkasing sa tawo sama sa pagtugkad sa tubig sa lalom nga atabay" o "malisod kaayo ang pagsabot sa katuyoan sa kasingkasing sa tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
ang tawo nga may panabot
"ang tawo nga adunay pagsabot" (UDB)
makasag-ob niini
Naghisgot kini sa pagpadayag sa katuyoan sa kasingkasing sa tawo ingon nga mao kini ang tubig nga gikalos gikan sa atabay. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang hinungdan nga mahibaw-an ang katuyoan" o "mapadayag kini" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
matinumanon
"matinud-anon" o "kasaligan"
apan kinsa man ang makakaplag kaniya nga matinumanon?
Ang bug-os nga tubag mao nga "diyutay lamang ang makakaplag sa sama niana." Ang ubang paagi sa paghubad: "apan diyutay lamang ang tawo nga matinud-anon" o "apan malisod ang pagpangita sa tawo nga matinud-anon gayod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
Proverbs 20:7-8
nagalakaw diha sa iyang katarong
Dinhi ang naglakaw naghisgot sa pagkinabuhi. Tan-awa kung giunsa kini paghubad nga hugpong sa pulong sa 19:1. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagkinabuhi diha sa iyang katarong" o "nagkinabuhi nga matinud-anon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
ang iyang mga anak nga lalaki nga magsunod kaniya
Nagpasabot lamang kini nga sila "magsunod kaniya" sanglit mas bata pa sila kay kaniya ug ang iyang mga anak. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang mga anak nga lalaki sunod kaniya" o "iyang mga anak nga lalaki"(Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
makakita sa tanang daotan sa iyang atubangan
Naghisgot kini sa hari nga naghukom sa daghang matang sa mga daotan ingon nga nakapahilayo kanila ingon nga tawo nga gilain gikan sa trigo. Ang ubang paagi sa paghubad: "tan-awon ug ilain ang nagkalainlaing matang sa kadaotan nga gidala ngadto kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 20:9-10
Kinsa man ang makaingon, "Hinlo ang akong kasingkasing; gawasnon ako sa akong sala"?
Ang bug-os nga tubag niini nga pangutana mao ang, "Walay bisan usa nga makasulti niana." Ang ubang paagi sa paghubad: "Walay bisan usa nga makasulti nga hinlo ang iyang kasingkasing ug nga gawasnon siya gikan sa sala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
akong kasingkasing
Gihisgutan ang tawo dinhi pinaagi sa iyang "kasingkasing" sa pagpaklaro sa iyang mga panghunahuna ug mga pangandoy. Ang ubang paagi sa paghubad: "akong kaugalingon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
hinlo
Ang tawo nga giila sa Dios nga gidawat sa espirituhanon gihisgotan ingon nga hinlo sa pisikal nga lawas. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
gawasnon ako sa akong sala
"wala kanako ang sala" o "wala akoy sala"
Proverbs 20:11-12
Bisan pa ang batan-on maila pinaagi sa iyang mga buhat
Ang ubang paaagi sa paghubad: "Ang mga tawo maila nga batan-on pinaagi sa iyang mga buhat" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
kung putli ug matarong ba ang iyang binuhatan
"putli ba ang iyang gibuhat ug matarong ba kini o dili"
iyang binuhatan
"iyang gibuhat" o "unsa ang iyang gibuhat"
putli ug matarong
Managsama lamang ang ipasabot niining duha ka pulong ug nagpaklaro kung unsa gayod kamaayo kining batan-on. Usa lamang ka pulong ang mahimong gamiton kung gikinahanglan. Ang ubang paagi sa paghubad: "putli" (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
Ang mga dalunggan nga makadungog ang mga mata nga makakita
Managsama lamang ang ipasabot niini aron sa pagpaklaro nga si Yahweh ang nagbuhat sa tanan natong mga pagbati. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Proverbs 20:13-14
mahiagom ka sa pagkakabos
Ang hugpong sa pulong nga "mahiagom sa" dinhi nagpasabot sa pagbag-o ngadto sa bag-o nga kahimtang. Ang ubang paagi sa paghubad: "mahimong kabos" Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
bukha ang imong mga mata
Dinhi "ang pagbukha sa mata" naghisgot sa "pagkahigmata." Ang ubang paagi sa paghubad: "nahigmata" (UDB) o "pagpangandam" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Dili maayo! Dili maayo!" ang gisulti sa tigpamalit, apan sa dihang makalakaw na siya magpagarbo na siya
Dinhi ang mamalitay nagsaway sa baligya sa uban nga tigbaligya aron nga makabarato siya kaniya. Human siya makapalit magpahambog dayon siya mahitungod sa barato nga kantidad sa iyang pagpugos sa mamaligyaay sa paghatag kaniya. Ang ubang paagi sa paghubad: "Dili maayo! Dili maayo!" ang sulti sa nagpalit nga nagsaway sa gisuot sa mamaligyaay, apan human siya makapalit molakaw siya nga magpahambog mahitungod sa barato nga kantidad nga iyang gibayad" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 20:15-16
ang mga ngabil sa kahibalo mao ang bililhon nga alahas
Naghisgot kini sa kabililhon sa mga ngabil sa kaalam pinaagi sa pagtandi kanila sa bililhon nga alahas. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga ngabil sa kaalam bilihon ingon sa mahalon nga mga alahas" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ang mga ngabil sa kahibalo
Dinhi ang "mga pulong" naghisgot ingon nga "mga ngabil." Ang ubang paagi sa paghubad: "maalamon nga mga pulong" o "mga pulong sa kahibalo"(Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Kuhaa ang bisti sa tag-iya nga naghulam
Kung magpautang ug kuwarta, ang magpautang magkuha ug mga butang gikan sa nangutang, ingon nga garantiya sa pagbayad. Ibalik niya kini human mabayran ang kuwarta. Ug kung kabos kaayo ang nangutang, ang laing tawo ang maghatag ug mga butang ngadto sa tigpautang ingon nga garantiya alang kaniya. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kuhaa ang panapton sa tawo nga naggarantiya nga mabayaran gayod sa langyaw ang iyang utang"(Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
ingon nga garantiya
Mao kini ang tawag sa naghatag ngadto sa tigpautang ingon nga garantiya nga mabayran gayod ang iyang giutang" o "saad nga bayaran ang giutang"(Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 20:17-18
ang tinapay nga nakuha pinaagi sa pagpanlimbong
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tinapay nga nakuha gikan sa paglimbong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
pinaagi sa pagpanlimbong
Ang ubang paagi sa paghubad: "pinaagi sa pagpanglimbong sa uban" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
tinapay
Dinhi ang "tinapay" naghisgot sa pagkaon sa kinatibuk-an. Ang ubang paagi sa paghubad: "Pagkaon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
tam-is
"lami"
apan sa kinaulahian mapuno sa balas ang iyang baba
Naghisgot sa pagkaon nga walay lami ingon nga ang iyang baba napuno sa balas imbis nga sa pagkaon. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan human niana sama na sa balas ang lami niini sa iyang baba" o "apan sa dili madugay mahisama na sa balas ang lami niini ngadto sa iyang baba"(Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
balas
ang gagmay nga mga bato
Ang mga laraw natukod pinaagi sa tambag
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga tawo maghimo ug mga plano subay sa tambag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 20:19-20
Ang pagtabi
Nagpasabot kini sa hilabihan nga pagkatabian.
kinahanglan nga dili kamo makig-uban
"ayaw pakighigala kanila"
tungluhon
Nagpasabot kini sa pagpadayag sa pangandoy nga daotan ang mahitabo kaniya.
mapalong ang iyang lampara taliwala sa kangitngit
Nagpasabot kini sa kalit nga kamatayon sa tawo nga wala dahoma ingon nga ang iyang kinabuhi sama sa suga nga mapalong diha sa kangitngit. Ang ubang paagi sa paghubad: "natapos ang iyang kinabuhi ingon nga kalit lamang sama sa hayag sa suga nga mapalong diha sa kangitngit" o "mamatay siya sa kalit lamang ingon nga sa dihang mawala ang hayag sa suga sa dihang adunay mopalong niini diha sa kangitngit" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
mapalong ang iyang lampara
Ang ubang paagi sa paghubad: "mahanaw ang iyang suga" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
iyang lampara
Naghisgot kini sa suga uban sa nagsiga nga kalayo. Dinhi ang siga sa suga naghisgot ingon nga ang iyang pagkasuga. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang siga sa iyang suga" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
Proverbs 20:21-22
sa sinugdanan
Naghisgot kini sa tawo nga magdawat sa panulundon sa dili pa siya modaway niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dili pa moabot ang husto nga panahon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Mobalos ako
Nagpasabot kini sa paghimo ug dili husto ngadto sa uban tungod kay nagbuhat sila ug dili husto kanimo. Ang ubang paagi sa paghubad: "silotan ko ikaw" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Pagpaabot kang Yahweh
Nagpasabot kini nga aduna kay pagtuo nga si Yahweh ang moatubang sa panghitabo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Tuo kang Yahweh" o "Laomi si Yahweh" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 20:23-24
Gikasilagan ni Yahweh ang dili insakto nga mga timbangan ug dili gayod maayo ang mga limbongan nga taksanan
Kining duha ka hugpong sa mga pulong managsama lamang ang gipasabot ug gihiusa aron sa pagpaklaro kung unsa kini ka daotan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
Gigiyahan ni Yahweh ang mga lakang sa tawo
Ang ubang paagi sa paghubad: "giyahan ni Yahweh ang mga lakang sa tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Ang mga lakang sa tawo
Naghisgot kini sa nagkalainlaing mga butang nga gihimo sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga lakang sa tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
unsaon man niya pagsabot sa iyang paagi?
Ang husto nga tubag nga dili siya makahimo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Busa, dili makasabot ang tawo sa iyang pamaagi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
pagsabot sa iyang paagi?
Ang hugpong sa pulong nga "iyang paagi" naghisgot sa kinabuhi sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "paghunahuna kung nganong mahitabo kining mga butanga sa iyang kinabuhi" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 20:25-26
Lit-ag kini
Naghisgot kini sa usa ka butang nga makuyaw ingon nga lit-ag o bitik. Ang ubang paagi sa paghubad: "Makuyaw kini" (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
pagdalidali
magdalidali ug wala maghunahuna kung unsa ang mahitabo
sa iyang panaad
Ang tawo nga magbuhat ug saad nagpahayag nga adunay usa ka butang nga balaan ug ihalad ngadto kang Yahweh. Ang ubang paagi sa paghubad: "ihalad kini ngadto kang Yahweh" o "igamantala kini nga balaan" Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Makakita ang maalamon nga hari sa mga daotan
Nagsulti kini mahitungod sa hari nga naglain sa mga makasasala nga mga tawo ingon nga giayag sila nga trigo. Ang ubang paagi sa paghubad: "paglain sa mga makasasala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
daotan
Nagpasabot kini sa daotan nga mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong mga daotan" o "mga daotan nga katawhan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
ug patuyokon ang galingan alang kanila.
Naggasulti kini sa hari nga nagsilot sa mga daotan ingon nga nagpatuyok siya sa galingan ngadto kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "ug wala siyay kaluoy nga nagsilot kanila." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
patuyokon ang galingan
"giukanan." Mao kini ang ginagamit aron sa paggaling sa trigo ug aron sa palain niini gikan sa tahop.
Proverbs 20:27-28
Ang espiritu sa tawo mao ang lampara ni Yahweh, nga magsusi sa kinahiladman niya nga mga bahin
Nagasulti kini sa ispiritu sa tawo ingon nga mao kini ang suga. Ang ispiritu sa tawo nagatabang kaniya sa pagsabot sa iyang kinahiladmang bahin sa iyang kaugalingon. Ang ubang paagi sa paghubad: "Naghatag si Yahweh kanato ug ispiritu sa pagsabot sa kinahiladman sa kaugalingon, sama lang sa lampara nga misiga aron ikaw makakita diha sa kangitngit" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Ang matinud-anon nga kasabotan ug pagkamasaligan maoy makapanalipod sa hari
Nagasulti kini mahitungod sa pagkamatinud-anon sa balaod ug pagkamasaligan ingon nga sila ang mga tawo nga nag-amping sa hari nga maghimong luwas. Ang ubang paagi sa paghubad: "Giampingan sa hari ang iyang kaugalingon pinaagi sa pagkamatinud-anon sa iyang balaod ug pagkamasaligon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
makapanalipod
aron mahimong luwas gikan sa mga pagpasakit o kapildihan
nahimong luwas ang iyang trono pinaagi sa gugma
Nagasulti kini sa gugma sa hari ingon nga mao kini ang tawo nahimong luwas sa pamalaod sa hari. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gihimo nga luwas kini nga trono pinaagi sa iyang gugma" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
iyang trono
Dinhi ang pamalaod sa hari gihisgotan ingon nga iyang "trono." Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang pamalaod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
luwas
"luwas"
Proverbs 20:29-30
Ang mga paghuyop makahimo paghinlo sa samad ... ug ang mga pagbunal
Kining duha ka hugpong sa mga pulong managsama lamang ang ipasabot ug ginabalikbalik aron nga mapaklaro gayod kini. (Tan-awa: INVALID translate/figs-parallelism)
makahugas sa sala ... makapahinlo sa kinahiladman nga mga bahin
Nagahisgot kini sa tawo nga maghinayhinay na sa pagbiya sa iyang pagkadaotan ingon nga ang sala sa daotan nahinloan na diha kaniya. Ang ubang paagi sa paghubad: "Maghimo sa tawo nga mobiya sa iyang pagkadaotan ... maghimo sa tawo nga maayo na sa iyang kinahiladman nga mga bahin" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 21
Proverbs 21:1-2
Ang kasingkasing sa hari usa ka nagadagayday nga tubig diha sa kamot ni Yahweh
Naghisgot ang tigsulat nga ang kasingkasing sa hari ingon nga pundohanan sa tubig sa mala nga dapit kung diin makakuha ang mga tawo ug tubig aron sa pagbisbis sa mga tanom. Ang ubang paagi sa paghubad: "Si Yahweh ang modumala sa kasingkasing sa hari ingon nga nagsumpay ang tawo ug tubig gikan sa pundohanan niini aron adunay magamit sa patubig." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Ang kasingkasing sa hari
Ang "kasingkasing" usa ka sambingay kung unsa maghunahuna ang tawo ug kung unsa ang gusto niyang buhaton. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang panghunahuna ug buhat sa hari" o "Kung unsa maghunahuna ang hari ug kung unsa ang buot niya nga buhaton." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-metonymy)
Ang tagsatagsa ka dalan sa tawo matarong sa iyang kaugalingon nga mga mata
Ang pulong nga "mga mata" nagpasabot sa paagi kung unsa maghunahuna mahitungod sa husto ug dili maayo. Ang tigsulat naghisgot kung unsa ang buhaton sa usa ka tawo ingon nga kanang tawhana naglakaw sa dalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tagsa-tagsa ka tawo maghunahuna nga ang iyang gibuhat maayo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-metaphor)
magatimbangtimbang sa mga kasingkasing
Naghisgot ang tigsulat kang Yahweh nga mao ang mohukom kung unsa ang mga gitinguha sa tawo nga mobuhat ug maayo ingon nga naglantaw si Yahweh sa usa ka butang nga makita ug mohukom kung kini maayo ba ug kalidad. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nga mohukom sa mga laraw." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 21:3-4
Ang pagbuhat sa pagkamatarong
Ang pagbuhat sa maayo sa gihunahuna ni Yahweh nga maayo.
Ang pagbuhat sa...pagkamakiangayon
Pagtagad sa katawhan sa paagi nga gusto ni Yahweh nga pagtagad sa mga tawo ngadto sa ubang mga tawo.
pagkamakiangayon labi pang dawaton ni Yahweh
"pagkamakiangayon— Gusto gayod kaayo kini ni Yahweh." (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Ang mapahitas-on nga mga mata ug mapasigarbuhon nga kasingkasing
Ang mga pulong nga "mga mata" ug "kasingkasing" nagpasabot sa tawo nga nag-ila sa iyang kaugalingon nga mas maayo kaysa sa uban nga mga tawo ug gusto niya nga masayran kini sa ubang mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mga tawo nga gusto nga ilhon sa uban nga mas maayo sila kaysa uban." (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche ug INVALID translate/figs-doublet)
Ang mapahitas-on nga mga mata
Nagpasabot kini sa tawo nga gusto niya nga masayran sa uban nga ang iyang panghunahuna mas maayo pa kaysa uban. (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
mapasigarbuhon nga kasingkasing
Nagpasabot kini sa tawo nga naghunahuna nga mas maayo siya kaysa sa uban. (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
ang suga sa daotan
"Ang mga butang nga makatabang sa daotan nga tawo sama sa suga nga nga makatabang aron makakita sa ngitngit." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 21:5-6
makugihon
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang kugihan nga tawo" o "ang tawo nga maghago pag-ayo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
mosangko lamang sa kawalad-on
"Mahimo lamang nga pobre." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Ang pagbaton ug mga bahandi
"Pag-angkon ug katigayonan."
pagpamakak sa dila
Ang pulong nga "dila" nagpasabot sa mga pulong nga gisulti sa tawo gamit ang dila. Ang ubang paagi sa paghubad: "pagsulti ug bakak." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
usa ka lumalabayng inalisngaw nga aso
Naghisgot ang tigsulat sa mga bahandi sa tawo nga naangkon pinaagi sa pagpamakak sama sa inalisngaw nga aso nga dali lang kaayo nga mawala sa sayo sa kabuntagon. Ang ubang paagi sa paghubad: "pawalaay na nga inalisngaw." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ug usa ka lit-ag nga makapatay
Naghisgot ang tigsulat sa bahandi sa tawo nga naangkon pinaagi sa pagpamakak ingon nga paon kini sa lit-ag sa mangangayam; ang pulong "lit-ag" nagpasabot sa paon nga makadani sa mananap paingon ngadto sa lit-ag. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 21:7-8
Ang kabangis sa daotan mao ang magguyod kanila palayo
Naghisgot ang tigsulat ingon nga ang kabangis usa ka tawo nga magbira sa uban nga mga tawo palayo. Silotan sa Dios ang daotan nga mga tawo nga nagpasakit sa mga maayo nila nga mga silingan tungod sa kabangis nga ilang nabuhat. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Ang kabangis sa daotan
Ang pulong nga "kabangis" nagpasabot sa mga binuhatan o mga butang sa mga tawo nga nagapasakit sa ilang maayo nga mga silingan. Ang pulong nga "daotan" mahimo nga hubaron ngadto sa "daotan nga mga tawo." Ang ubang paagi sa paghubad: "Sa dihang pasakitan sa mga daotang tawo ang ilang buotan nga mga silingan." (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns ug INVALID translate/figs-nominaladj)
magguyod kanila palayo
Maggunit ug magpugos kanila nga moatubang sa Dios aron nga mahukman sila sa Dios. (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Baliko ang dalan sa tawong sad-an
"Baliko ang dalan sa pagkinabuhi sa tawo nga sad-an ." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Baliko
"Bawog" o "dili tul-id" ug nagpasabot kini sa sayop nga pamatasan. Ang ubang paagi sa paghubad: "sayop." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 21:9-10
sa lawak sa ibabaw sa balay
Ang mga balay kaniadto adunay lapad nga mga atop. Ang karaan nga mga Israelita mas ginagamit nila ang ibabaw sa ilang atop tungod kay mas bugnaw didto kaysa sa sulod sa balay, ug usahay ang mga tawo mohimo ug kapahulayan nga paigo na alang sa usa ka tawo nga matulog sa lawak ibabaw sa atop. (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
makilalison
Tawo nga kanunay makipagsumpaki o reklamador.
Ang pangpagana sa daotan mao ang pagpangandoy sa daotan
Naghisgot ang tigsulat sa pangpagana sa tawo, pisikal nga tinguha sa pagkaon ug ilimnon, ingon nga kini tawo nga adunay ginatinguha. Ang pulong nga "daotan" nagpasabot sa daotan nga mga tawo; ang laing ipasabot niini mao ang daotan nga binuhatan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nagatinguha ang daotan nga mga tawo sa pagbuhat ug daotan sama sa ilang pagtinguha sa pagkaon ug pag-inom." (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification ug figs_nominaladj ug INVALID translate/figs-metonymy)
pagpangandoy
"Nagatinguha pag-ayo."
walay makita sa iyang silingan nga kaluoy sa iyang mga mata
Ang pulong nga "sa iyang mga mata" nagpasabot sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "bangis siya" o "daotan kaayo siya." (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche ug figs_litotes ug figs_abstractnouns ug INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 21:11-12
Sa dihang masilotan na ang matamayon
Ang ubag paagi sa paghubad: ''Sa dihang adunay mosilot sa matinamayon." (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
matamayon
"Ang tawo nga matinamayon sa uban."
sa dihang pahamatngonan ang maalamon nga tawo
Ang ubang paagi sa paghubad: "Sa dihang adunay magtudlo sa maalamon nga tawo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
madugangan ang iyang kahibalo
gihisgotan ang kahibalo dinhi ingon nga butang nga mahimo nga maangkon ug matagoan alang sa iyang kaugalingon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Siya nga nagabuhat ug matarong
Mga posibli nga ipasabot 1) Bisan kinsa nga matarong nga tawo 2) "Si Yahweh lamang ang matarong."
nagabantay
"mabinantayon"
iyang ipasukamod ang daotan ngadto sa pagkagun-ob
Ang pulong nga "pagkagun-ob" nagpasabot ingon nga lawak nga mahimong dad-on sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Laglagon niya sila." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 21:13-14
Siya nga magasampong sa iyang mga igdulungog sa mga pagtuaw sa mga kabos
"Siya nga dili magapaminaw sa pagpakitabang sa kabos nga mga tawo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
dili siya patalinghogan
Ang pulong nga "tubagon" nagpasabot alang sa pagpaminaw sa tawo sa pagpakitabang sa uban nga tawo ug motabang kaniya. Ang ubang paagi sa paghubad: "Wala gayoy motabang kaniya." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-activepassive)
makahupay sa kasuko
Makahupay sa tawo nga nasuko.
Proverbs 21:15-16
Sa dihang mapahamtang na ang katarong
Ang ubang paagi sa paghubad: Sa dihang ang mga tigdumala mobuhat kung unsa ang katarong." (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns ug INVALID translate/figs-activepassive)
nahisalaag gikan sa dalan sa pagsabot
"Wala nagkinabuhi nga maalamon." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
magahulay siya ngadto sa tigomanan sa mga patay
"Magpabilin siya sa tigomanan sa mga patay nga espiritu."
Proverbs 21:17-18
lukat alang sa
Ang pulong nga "lukat" nagpasabot alang sa usa ka tawo nga mohulip sa laing tawo. Nagpasabot dinhi nga pagasilotan ang tawo nga nagbuhat ug sayop. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ang maluibon
Ang tawo nga nagapasakit niadtong nagasalig kaniya pinaagi sa pagpamakak ug pagsulti ug dili mao.
nagabuhat ug matarong
"Maayo nga mga tawo" o "matinud-anon nga mga tawo" o "makiangayon nga mga tawo."
Proverbs 21:19-20
tigpasiugda ug kasamok
"Tigpasuko sa mga tawo sa usag-usa" o "Hinungdan sa panaglalis taliwala sa mga tawo."
maalamon
"maalamon nga tawo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
nag-usik-usik lamang niini
"Nagsayang-sayang lamang niining tanan."
Proverbs 21:21-22
makakatkat sa siyudad
Makasaka sa paril nga nakapalibot sa siyudad.
siyudad sa mga bantogan
"Siyudad diin nagpuyo ang bantogan nga mga tawo" o "siyudad sa bantogan nga mga manggugubat." (see UDB)
mapokan niya
"mabuntog niya." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
salipdanan nga ilang gisaligan
Ang mga paril ug mga tore nga nakapalibot sa siyudad nga ilang gihunahuna nga wala gayoy makasulod ngadto sa siyudad, mao nga gibati nila nga luwas sila.
Proverbs 21:23-24
Bisan kinsa nga magabantay sa iyang baba ug sa iyang dila
Ang "baba" ug ang "dila" nagpasabot sa mga ginasulti sa tawo. Ang ubang pagi sa paghubad: "Bisan kinsa nga mainampingon sa iyang gisulti." (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet ug INVALID translate/figs-metonymy)
Ang mapahitas-on ug mapasigarbuhon nga tawo...nagabuhat uban ang mapalabilabihon nga garbo
"Makadahom ka nga mobuhat ug mapalabilabihon nga garbo ang mga tawo nga mapahitas-on ug mapasigarbohon."
mapahitas-on ug mapasigarbuhon
Kining duha ka mga pulong managsama lamang ang ipasabot ug nagpasabot kung unsa ka mapahitas-on ang tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
"Matamayon" ang iyang ngalan
"Angay gayod nimo siyang tawgon nga matinamayon." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 21:25-26
Ang tinguha sa tapolan makapatay kaniya
Naghisgot ang tigsulat sa gusto sa tawo ingon nga tawo nga mopatay sa tapolan nga tawo. Dinhi ang tapolan nga tawo gusto nga dili molihok ug dili motrabaho. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tapolan nga tawo gusto lamang nga dili motrabaho, ug tungod niana mamatay siya" o "Mamatay ang tawo nga tapolan tungod kay dili man siya gusto nga motrabaho." (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification ug INVALID translate/figs-nominaladj)
ang iyang mga kamot nagadumili
Ang kamot nagpasabot alang sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagadumili siya." (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
nagatinguha
"Gusto kaayo" o "nagtinguha ug maayo."
nagahatag ug wala nagatihik-tihik
Ang ubang paagi sa paghubad: "Nagahatag sa tanan nga angay niyang ihatag" o "mahinatagon kaayo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
Proverbs 21:27-28
Ang halad sa tawong daotan dulomtanan
Wala naghisgot kang Yahweh ang tigsulat dinhi, sa 15:7 usab, apan kinahanglan nga sabton sa magbabasa nga si Yahweh ang magdumot sa halad sa mga daotan.
daotan
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang daotan nga tawo," nagpasabot sa tanan nga daotang tawo, o "daotan nga mga tawo," nagpasabot sa tanang daotang mga tawo." figs_nominaladj
mas dulomtanan pa gayod kini
Mas dumtan pa gayod ni Yahweh ang halad
magasulti sa tanang panahon
Tungod kay dili makalimtan sa mga tawo ang iyang gisulti.
Proverbs 21:29
magapagahi sa iyang nawong
Mga posibli nga ipasabot 1)"nagpakaaron-ingnon nga madasigon" o 2) dili maminaw sa pagpanudlo (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
masaligon mahitungod sa iyang mga paagi
Masaligon tungod kay ang iyang gibuhat maayo tungod kay iyang gisiguro nga maayo kini sa wala pa niya kini buhata. (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 21:30-31
Wala gayoy kaalam, wala gayoy pagsabot, ug wala gayoy tambag nga makabarog
Ang pulong nga "wala gayoy" gibalikbalik aron mahatagan ug kabug-aton ang "kaalam," "pagsabot," ug "tambag." Labaw si Yahweh sa tanang butang nga masayran o mahunahunaan o isulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Walay maalamon nga tawo, walay tawo nga makasabot sa tanang butang, ug walay makasulti sa uban kung unsa ang buhaton." (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
makabarog batok kang Yahweh
"Makapildi kang Yahweh" o "buhat batok sa gusto nga buhaton ni Yahweh" o "makapakita nga sakto siya ug sayop si Yahweh."
Giandam ang kabayo alang sa adlaw sa pagpakiggubat
Ang ubang paagi sa paghubad: Mag-andam ang mga sundalo ug kabayo alang sa adlaw sa pagpakiggubat." (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
adlaw sa pagpakiggubat
Ang pulong nga "adlaw" nagpasabot sa panahon nga tingali hataas o mubo kini sa usa ka adlaw. Ang ubang paagi sa paghubad: "Sa dihang adunay gubat." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 22
Proverbs 22:1-2
Ang usa ka maayong ngalan pagapilion labi pa sa dagkung mga bahandi
Ang ubang paagi sa paghubad: Ang usa ka tawo kinahanglan nga magpili ug maayo nga ngalan kaysa sa dagkong mga bahandi." (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
maayong ngalan
"Panghunahuna sa uban nga kanang tawhana maayo nga tawo."
managsama lamang sa niini nga paagi
"parehas lamang niini nga paagi" o "managsama lamang niini nga paagi."
Proverbs 22:3-4
Ang mabinantayon nga tawo
"Ang tawo nga maalamon" o "Ang tawo nga maayo ang panghunahuna." Tan-awa giunsa nimo kini paghubad sa 12:15.
walay pagtagad
"Ang walay kasinatian ug alamag."
Proverbs 22:5-6
Mga tunok ug mga lit-ag maoy anaa sa agianan sa masinupakon
Naghisgot ang tigsulat sa paagi sa pagkinabuhi sa tawo nga masinupakon ingon nga dalan diin nasamok ang masinupakon tungod sa "tunok" ug hinimo sa tawo nga mga "lit-ag." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
lit-ag
Lit-ag aron sa pagdakop sa mga mananap
masinupakon
Ang ubang paagi sa paghubad: "masinupakon nga mga tawo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
bisan kinsa nga nagbantay sa iyang kinabuhi
"Mga tawo nga mainampingon sa pagbuhat lamang sa maayo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
dalan nga angay niyang paga-adtoan
"Sa iyang pagkinabuhi." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 22:7-8
nangutang ...nagapautang
"nagapangutang ug kwarta...nagapahulam ug kwarta." (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Siya nga nagpugas ug walay pagkamakiangayon magaani ug kasamok
Naghisgot ang tigsulat sa tigdumala o sa uban nga gamhanan nga tawo nga nagdaogdaog sa yano lamang nga tawo ingon nga nagtanom siya ug mga binhi nga mamunga ug mga tanom nga magdala ug kasamok. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung magdaogdaog ang tawo sa mga yano lamang nga tawo nga daw labaw siya, sila ang hinungdan nga masamok siya sa umaabot nga kapanahonan." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
iyang sungkod sa kapungot mahanaw
Ang pulong nga "sungkod" nagpasabot alang sa kagahom taliwala sa uban nga mga tawo. Mga posibli nga ipasabot 1) Ang madaogdaogon nga tigdumala mawad-an sa iyang kagahom nga gitugot kaniya nga modumala 2) Kung mobuhat ang mga tawo sa pagsakit kaniya tungod sa pagkawalay hustisya nga iyang nabuhat, walay siyay gahom sa pagpahunong kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "Wala na gayod siyay gahom sa pagpasakit sa katawhan." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
iyang sungkod sa kapungot
Ang pulong nga "sungkod" nagpasabot alang sa kagahom taliwala sa uban nga mga tawo. Ang madaogdaogon nga tawo nagapasakit sa mga yano nga tawo ingon nga hilabihan ang iyang kasuko kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang sungkod nga iyang ginagamit ingon nga ginasilotan niya ang mga tawo" o "Ang katungod nga iyang ginagamit aron pagsakit sa uban." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
mahanaw
Ang pulong gihubad nga "mahanaw" mao usab ang tawag sa mga tanom nga malaya na.
Proverbs 22:9-10
Siya nga adunay mata nga mahinatagon pagabulahanon
Ang ubang paagi sa paghubad: "Panalanginan sa Dios ang tawo nga mahinatagon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Siya nga adunay mata nga mahinatagon
Ang pulong nga "mata" nagpasabot alang sa pagkakita sa panginahanglan sa ubang mga tawo, ug ang "mata nga mahinatagon" wala lamang makakita kondili magahatag usab sa panginahanglan sa ubang mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mahinatagon nga tawo" o "tawo nga gusto mohatag ngadto sa uban nga mga tawo." mata nga mahinatagon
tinapay
Tungod kay ang pan mao ang pagkaon sa kadaghanan nga mga tawo sa biblia nga kapanahonan, kasagaran ginagamit kini aron pagtumong sa kinatibuk-an nga pagkaon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
mga panaglalis ug mga pagtamay mahunong
Ang ubang paagi sa paghubad: "Dili na maglalis ang mga tawo sa matag-usa o magsulti ug dili maayo aron pasakitan ang uban." (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 22:11-12
nahigugma sa putli
Nagpasabot kini sa iyang kaugalingon nga kasingkasing nga gusto sa tawo nga maputli. Ang kasingkasing nagpasabot alang sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Malipayon nga adunay putli nga kasingkasing" o "gusto nga maputli." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
malumo
"Malumo nga mosulti."
Ang mga mata ni Yahweh kanunay nagabantay
Ang pulong nga "mata" nagpasabot alang sa tawo. Naghisgot ang tigsulat ingon nga si Yahweh adunay pisikal nga mga mata sama sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kanunay nagbantay si Yahweh" o "gibantayan ni Yahweh ang kahibalo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche ug INVALID translate/figs-personification)
kanunay nagabantay sa kahibalo
"Nagbantay sa kahibalo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
isalibay
"Pagpukan."
mabudhion
"Ang mabudhion nga tawo." Hubara kini nga pulong sama sa 11:3. (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
Proverbs 22:13-14
Ang tapolan nga tawo moingon
Ang pipila ka mga pulong nga mosunod bakak ug pasumangil alang sa dili pagtrabaho. Kung ang imong pinulongan magpaila ug bakak nga pamahayag sa pinasahi nga paagi, magamit nimo dinhi.
Ang baba sa babaye nga mananapaw usa ka lalom nga bung-aw
Ang pulong nga "baba" nagpasabot alang sa mga pulong nga mogawas sa baba. Ang tigsulat naghisgot sa usa ka tawo nga dili makaikyas sa silot sa mga tawo kaniya tungod sa daotan nga binuhatan ingon nga kanang tawhana nahulog ngadto sa lungag nga gikalot nga dili na gayod siya makaikyas pa. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga pulong nga gisulti sa babayeng mananapaw magbira kanimo, ug mao kini ingon nga nahulog ka sa lalom ug dilikado nga bung-aw." (UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-metaphor)
babaye nga mananapaw
Hubara kini sama sa 5:3.
mosilaob ang kasuko ni Yahweh
Ang pulong nga "mosilaob" nagpasabot nga ang iyang kasuko nadugangan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Nasuko si Yahweh." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
mahulog niini
Gihisgotan ang pagkamananapaw ingon nga tawo nga mahimong mahulog niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mga sala tungod sa babayeng mananapaw." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 22:15-16
Ang mga binuang nabugkos diha sa kasingkasing sa bata
"Ang kasingkasing sa bata puno sa binuang nga mga butang."
ang bunal sa pagpanton
Naghisgot ang tigsulat sa ginikanan nga modisiplina sa bisan unsa nga paagi ingon nga ang ginikanan mobunal sa bata pinaagi sa sanga sa kahoy.
magapahawa niini palayo
Naghisgot ang tigsulat ingon nga ang binuang usa ka tawo nga mobunal sa uban nga tawo ug mogamit ug pisikal nga bunal aron mawala ang pagbinuang. Ang ubang paagi sa paghubad: "makahimo sa bata nga maalamon." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
aron madugangan ang iyang bahandi
"Aron mahimong adunahan" o "Aron makaangkon ug dugang kwarta."
paghatag ngadto sa mga adunahan nga tawo
"Maghatag ug kwarta ngadto sa dato nga mga tawo."
mosangko ngadto sa kawalad-on
"Mahimo nga kabos." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 22:17-19
Kinatibuk-an nga kasayoran:
Ang bersikulo 17 nagsugod sa bag-o nga bahin sa libro sa panultihon.
Ipapaminaw ang imong dalunggan
Mga posible nga ipasabot 1) Paminaw aron makasabot ka" o 2) Mahimo kining hubaron nga "Paminaw pag-ayo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
Ipapaminaw ang imong dalunggan
"Ukbo paabanti ug ipaduol ang imong ulo aron makadungog ka pag-ayo." Hubara kini sama sa 4:20. (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
ang mga pulong sa maalamon
"Ang gisulti sa maalamon nga tawo."
gamita ang imong kasingkasing sa
"sabta gayod kini pag-ayo ug hinumdomi." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
akong kahibalo
"Kahibalo nga naa kanako, nga akong gipakigbahin kaninyo" o "ang akong nasayran." Ang nagsulti nga tawo sama sa amahan nga anaa sa 1:7. Tingali nagsulti siya sa "mga pulong sa maalamon" ingon nga "akong kahibalo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
kining tanan andam na diha sa imong mga ngabil
Ang andam na nga tawong mosulti gihisgotan ingon nga mga pulong nga andam na. Ang ubang paagi sa paghubad: "Makahimo ka sa pagsulti sa bisan unsa nga panahon." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
karong adlawa— bisan kanimo
"Karong adlawa. Oo, nagtudlo ako kaninyo," Gihatagan ug pagtagad sa tigsulti nga mao ang tigpaminaw, ug gitudloan niya ang tigpaminaw tungod kay kinahanglan nga makatuon ang tigpaminaw. Kung bakikaw o dili maayo sa inyong pinulongan nga hatagan ug pagtagad sa niini nga paagi, mahimo nimo kining maipaklaro sa laing paagi o ang mga pulong "bisan kaninyo" magpabilin nga dili hubaron.
Proverbs 22:20-21
Kinatibuk-an nga kasayoran:
Ang mga bersikulo nagpadayon ug natapos sa sinugdanan sa 22:17.
Wala ba ako makasulat alang kanimo...kanimo?
Kining pangutana nga wala nagkinahanglan ug tubag mahimo nga hubaron nga pamahayag. Ang ubang paagi sa paghubad: "kinahanglan nimo nga masayran nimo nga nagsulat ako alang kanimo...kanimo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
30 ka mga panultihong
Ang pipila ka mga hubad, "Hilabihan ka maayo nga mga gipamulong." (Tan-awa: INVALID translate/translate-textvariants)
ngadto sa nagpadala kanimo
Nagpasabot kini sa tigpaminaw o mao ang ipadala sa uban aron pagkuha ug pagbalik sa kasayoran.
Proverbs 22:22-23
Kinatibuk-an nga kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagsugod sa "30 ka mga panultihon." (22:20).
Ayaw pagkawati...o yatakan
Kung ang imong pinulongan adunay paagi sa pagpakita nga mao kini ang paagi sa usa ka tawo nga maisugon nga mosulti ngadto sa uban, lahi sa kinatibuk-an nga pamalaod nga ang mga tawo kinahanglan nga motuman, kinahanglan nimong gamiton dinhi.
kabos
Ang ubang paagi sa paghubad: "Bisan kinsa nga kabos" o "pobre nga tawo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
yatakan
Pagdukmok aron mapino. Sambingay kini alang sa "pagdaogdaog." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
nagkinahanglan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Bisan kinsa nga nanginahanglan nga tawo" o "bisan kinsa nga tawo nga adunay kakulangon sa iyang gikinahanglan aron mabuhi." (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
naa sa ganghaan
Ang dapit nga palitanan ug baligyaanan sa mga tawo ug pagpasig-uli sa mga panaglalis nga subay sa balaod gigamit ingon nga alang sa negosyo ug subay sa balaod nga mga kalihokan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Sa korte." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
kay labanan ni Yahweh ang ilang kahimtang
Kini nga mga pulong nagpasabot sa magbabalaod nga nagapanalipod sa mga kabos atubangan sa maghuhukom. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kay panalipdan ni Yahweh ang mga kabos gikan sa mga nagdaogdaog kanila" o "makita ni Yahweh nga ang mga pobre nakaangkon ug hustisya." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
kawatan niya sa kinabuhi kadtong nagkawat kanila
Dili kawatan si Yahweh, Apan sama sa kawatan nga mokuha sa kinabuhi gikan niadtong mipili sa dili paghatag niini. Ang ubang paagi sa paghubad: "Pukanon niya kadtong nagdaogdaog sa mga kabos nga mga tawo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 22:24-25
Kinatibuk-an nga kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagpadayon sa "30 ka mga panultihon" (22:20).
tawo nga gidumalahan sa kasuko
Sa tawo nga dili makapugong sa iyang kasuko. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
maligutguton
Nagapakita sa hilabihan nga kasuko
motukob ka sa paon alang sa imong kalag
"Mahisama ka sa mananap nga mokaon sa paon nga mopasira sa lit-ag ug dili kana makaikyas pa." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
paon alang sa imong kalag
Ang kalag nagpasabot sa kinabuhi sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Paon nga gibutang sa tawo aron mapatay ka niya." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 22:26-27
Kinatibuk-an nga kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagpadayon sa "30 ka mga panultihon" (22:20).
mohapak sa mga kamot
Ang usa ka tawo mohapak (apir) sa kamot sa uban nga tawo aron sa pagpanumpa sa iyang nauyonan nga buhaton. Nagpahimangno dinhi ang tigsulti sa tigpaminaw nga dili mohapak (apir) sa mga kamot sa paagi sa "pagpanumpa sa pagbayad sa utang."
nagapasalig sa utang
"Nauyonan sa pagbayad sa utang sa uban nga tawo."
Proverbs 22:28-29
Kinatibuk-an nga kasayoran:
Kini nga mga bersikulo nagpadayon sa "30 ka mga panultihon" (22:20).
Karaan
"Dugay na nga panahon."
utlanang bato
Usa ka dako nga bato nga nagapakita sa kung asa taman ang yuta sa usa ka tawo ug sinugdanan sa yuta sa uban nga tawo.
amahan
Mga katigulangan.
Nakakita ka ba ug usa ka tawo nga hanas sa iyang trabaho?
Kining pangutana nga wala nagkinahanglan ug tubag usa ka mando. Ang ubang paagi sa paghubad: "Paghunahuna ug usa ka tawo nga imong nailhan nga hanas sa iyang trabaho." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
mobarog siya atubangan
pagserbisyo, mahimo siya nga alagad sa mga hari ug ang uban nga mahinungdanon nga mga tawo taas ang paglantaw ngadto kaniya nga magamit ang iyang kahanas sa pagserbisyo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 23
Proverbs 23:1-3
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Kini nga mga bersikulo gipadayon ang "30 ka mga panultihon" (22:20).
ibutang ang kutsilyo sa imong tutonlan
Posible nga mga ipasabot mao ang 1) "pag-amping ug maayo nga dili magpasobra ug kaon o 2) "ayaw pagkaon ug bisan unsa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-hyperbole ug INVALID translate/figs-idiom)
Ayaw pagtinguha
"Ayaw kaayo pagtinguha." Tan-awa giunsa nimo paghubad ang "pagtinguha" sa 21:9.
lamiang mga pagkaon
"bilihon ug mahalon nga pagkaon" (UDB)
kay pagkaon kini sa mga bakak
ihatag niya kini kanimo aron malingla ka niya. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 23:4-5
Ayaw paghago ug maayo
"Ayaw pagpalabi ug trabaho mao nga kapoyon ka kanunay" (UDB)
masilaw niini
Motugpa sama sa usa ka langgam ngadto sa bahandi (bersikulo 4). Puli kini sa ngalan alang sa pagpangita sa bahandi alang sa mubo nga panahon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
sigurado gayod nga tugkan kini ug mga pako sama sa agila ug molupad sa kawanangan
"ang bahandi mahanaw ingon kadali sa paglupad sa agila"
mga pako sama sa agila
Sama sa mga pako sa agila.
Proverbs 23:6-8
sa tawong adunay daotan nga tinan-awan
Posible nga mga ipasabot mao ang 1) usa ka tihikan o dalo nga tawo, nga dili ganahan manghatag ug mga butang sa ubang tawo, o 2) daotan nga tawo (UDB).
ayaw pagtinguha
""Ayaw kaayo pagtinguha." Tan-awa giunsa nimo paghubad ang "pagtinguha" sa 21:9.
lamiang mga pagkaon
"Bililhon ug mahalon nga pagkaon" (UDB). Hubara sama sa 23:1.
ang iyang kasingkasing wala diha kanimo
"Dili gayod siya gusto nga malipay ka sa imong pagkaon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Isuka nimo bisan ang diyutay nga imong gikaon
"Nanghinaot ka nga wala unta kay nakaon"(Tan-awa: INVALID translate/figs-hyperbole)
giusik-usikan lang nimo ang imong mga pagdayeg
"Dili siya magmalipayon bisan mosulti ka ug maayo nga mga butang kaniya ug sa pagkaon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 23:9-11
sa igdulungog sa usa ka buangbuang
Ang ubang paagi sa paghubad: "diin ang buangbuang makadungog kanimo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
karaang
Daan na kaayo. Hubara sama sa 22:28.
bato nga utlanan
Dako kini nga bato o muhon aron ipakita kung diin taman ang yuta sa usa ka tawo ug diin nagsugod ang yuta sa ubang tawo. Hubara sama sa 22:28.
ilogon
Hinayhinay nga kuhaon o sugdan sa paggamit ang yuta (o ang mga pipila ka butang) nga gipanag-iya sa uban.
mga ilo
Mga bata nga patay na ang mga ginikanan.
ilang Manluluwas
Si Yahweh
molaban siya sa ilang katungod batok kanimo
Ang ubang paagi sa paghubad: "Panalipdan niya ang mga walay ginikanan batok kanimo" o "Tan-awon niya nga makadawat gayod ug hustisya ang mga walay ginikanan o ang mga ilo ug silotan ka gayod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 23:12
Ibutang sa imong kasingkasing
"buhata ang labing maayo aron masabtan ug mahinumdoman." Hubara sama sa 22:17. (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
pagpanudlo
Posible nga mga ipasabot mao ang 1) "ang nahibaloan sa mga tawo nga husto ug sayop nga isulti kanimo" o 2) "unsa ang isulti sa mga tawo ug buhaton sa dihang tudloan ka nila."
ug sa imong mga dalunggan
"Ug ibutang sa imong mga igdulongog" o "ug paminaw pag-ayo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-ellipsis)
ang mga pulong sa kahibalo
"alang kanako sa dihang mosulti ako kanimo sa akong nahibaloan"
Proverbs 23:13-14
Ayaw pagdumili sa pagpanton
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ayaw pagdumili sa pagpanton" o "Ayaw pagdumili sa pagbadlong pinaagi sa pagkastigo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
pagdumili
Mobalibad sa paghatag ug mga butang nga nahibalo ang usa ka tawo sa panginahanglanon sa ubang tawo.
bunal
lipak sa kahoy
Kinahanglan nga ikaw gayod ang mobunal kaniya ... ug moluwas sa iyang kalag
"Ikaw gayod ang kinahanglan mobunal kaniya ... ug moluwas sa iyang kalag." Wala nay laing mobuhat niini. Ang tigpaminaw adunay katungdanan sa pagluwas sa kalag sa bata gikan sa Seol, ug ang pamaagi sa pagluwas kaniya mao ang pagbunal kaniya.
ug maluwas sa iyang kalag gikan sa Seol
Kung ang tigpaminaw latoson ang iyang mga anak pinaagi sa bunal, dili sila mamatay nga batan-on pa tungod kay nakabuhat sila ug binuang o daotang mga butang. Ang pulong "kalag" mao ang puli sa ngalan alang sa tawo. Ang Seol mao ang kalibotan sa mga patay; ang pag-adto sa kalibotan sa mga patay nagpasabot sa pagkamatay. Ang ubang paagi sa paghubad: "ug ipahilayo nimo siya gikan sa kalibotan sa mga patay" o "ug ipahilayo nimo siya gikan sa pagkamatay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-euphemism)
Proverbs 23:15-16
sa dihang ang imong mga ngabil magsulti
Ang mga pulong nga "ang imong mga ngabil" nagpasabot sa kinatibuk-an nga pagkatawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dihang mosulti ka" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
Proverbs 23:17-18
Ayaw itugot nga masina ang imong kasingkasing sa mga makasasala
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ayaw tugoti ang imong kaugalingon nga masina sa mga makasasala" o "Siguradoha nga dili ka masina sa mga makasasala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
ang imong paglaom dili mahanaw
Ang ubang paagi sa paghubad: Dili motugot ang Dios nga wad-on ni bisan kinsa ang imong paglaom" o "Tipigan sa Dios ang iyang mga saad nga iyang gihimo kanimo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 23:19-21
Paminaw- ikaw!- akong anak nga lalaki
"paminaw pag-ayo, akong anak." Ang mamumulong magsulti ug laing pulong aron sa pagsiguro sa tigpaminaw nga naminaw gayod.
Paminaw- ikaw!- akong anak nga lalaki,
Ang paghukom sa pagbuhat ug husto gihulagway ingon nga ang usa ka tawo nagpakita sa laing tawo sa husto nga dalan nga sundon. Ang ubang paagi sa paghubad: "siguradoha nga gibuhat gayod nimo ang matarong"
kusog mokaon ug karne
Posible nga mga ipasabot mao ang 1) "ang mga tawo nga nagakaon ug karne labaw pa sa ilang gikinahanglan" o 2) nagpasabot kini alang sa "mga tawo nga nagakaon ug pagkaon nga labaw pa sa ilang gikinahanglan." (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
mahinanok nga magbisti na lamang sila ug mga trapo
Ang pulong "mahinanok" nagpasabot alang sa usa ka tawo nga nalingaw pag-ayo sa pagkaon ug sa pag-inom ug nakatulog pag-ayo. Kini nga buluhaton gihulagway ingon nga kini ginikanan nga nag-ilis ug mga bisti sa anak. Ang ubang paagi sa paghubad: "tungod kay naggahin sila ug sobra nga panahon sa pagkaon ug pag-inom ug nakatulog pag-ayo, dili sila magtrabaho ug mao nga mahimo silang kabos" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Proverbs 23:22-23
ayaw tamaya
"Pagpakita ug pagtahod alang sa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
Palita ang kamatuoran, apan ayaw kini ibaligya; pagpalit ug kaalam, pagpanton, ug panabot
Ang ubang posible nga ipasabot mao ang "palita ang kamatuoran, ug ayaw ibaligya ang kaalam, pagpanton, o panabot." Ang mga pulong "kamatuoran," "kaalam," pagpanton," ug "panabot" gihulagway ingon nga sila pisikal nga mga butang nga mapalit sa usa ka tawo ug mabaligya sa tindahan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Buhata ang imong gikinahanglan nga buhaton aron masayod ka kung unsa ang tinuod, aron mahimo ka nga maalamon, aron nga mapugngan nimo ang imong kaugalingon, ug aron nga makasulti ka ug maayo gikan sa daotan; ayaw paghunahuna ug bisan unsa paman nga butang nga mas labaw pa kaysa niining mga butanga" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns ug INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 23:24-25
Ang amahan sa matarong maglipay gayod, ug siya nga nagpakatawo sa usa ka maalamon nga bata magmaya diha kaniya
Ang ubang posible nga mga ipasabot mao nga "siya nga magpakatawo sa usa ka maalamon nga bata" nagpahayag kung kinsa "ang amahan sa tawong matarong" Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang amahan sa tawong matarong, siya nga nagdala sa kalibotan sa usa ka maalamon nga bata, maglipay gayod ug magmaya diha kaniya."
magmaya diha kaniya
"Magmaya tungod kaniya"
Proverbs 23:26-28
ihatag kanako ang imong kasingkasing
Ang pulong "kasingkasing" usa ka puli sa ngalan alang sa gihunahuna sa tawo ug sa buot buhaton. Posible nga mga ipasabot mao ang 1) pagbantay pag-ayo" o 2) "salig kanako sa hingpit." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
ipaniid ang imong mga mata
Ang ubang paagi sa paghubad: "pagbantay" o "pagtan-aw pag-ayo sa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
babaye nga nagbaligya sa iyang dungog usa ka lalom nga bung-aw
"ang pagpakigdulog sa babaye nga nagbaligya sa iyang dungog sama sa pagkahagbong ngadto sa lalom nga bung-aw" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
babaye nga nagbaligya sa iyang dungog
Dinhi ang pulong "babaye nga nagbaligya sa iyang dungog" naghisgot ni bisan kinsa nga dili minyo nga babaye nga nalambigit sa pakighilawas, dili lamang niadtong nagbuhat alang sa kwarta.
lalom nga bung-aw ... masigpit nga atabay
Mao kini ang duha ka mga dapit nga sayon nga mahagbongan ug lisod gawsan, ang "bung-aw" tungod kay "lalom" kini ug ang "atabay" tungod kay "masigpit" kini.
atabay
usa ka bangag sa yuta nga gikalot sa mga tawo aron kakuhaan ug tubig.
Nag-atang
Nagtago, andam sa pagsulong sa dihang moabot ang biktima.
sa mga maluibon
Ang ubang paagi sa paghubad: "maluibon nga mga tawo" o "kadtong nakapasakit sa uban pinaagi sa paglingla kanila" (Tan-awa: INVALID translate/figs-nominaladj)
Proverbs 23:29-30
Kinsa man ang adunay kasakit? Kinsa man ang adunay kasubo? Kinsa man ang adunay kaaway? Kinsa man ang adunay pagbagulbol? Kinsa man ang adunay mga samad nga walay hinungdan? Kinsa man ang adunay mapula nga mga mata?
Migamit ang magsusulat niini nga mga pangutana aron andamon ang magbabasa alang sa punto nga iyang himoon mahitungod niana nga matang sa tawo. Dili siya magdahom sa usa ka tubag sa matag pangutana. Ang imong pinulongan mahimong adunay nagkalainlain nga pamaagi sa pagpaila ug usa ka pagtulon-an. Ang ubang paagi sa paghubad: "paminaw kanako samtang magsulti ako kanimo kung unsa nga matang sa tawo nga adunay kasakit, kasubo, kaaway, pagbagulbol, mga samad nga walay hinungdan, ug mapula nga mga mata." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
mapula nga mga mata
"pula nga mga mata, sama sa kolor sa dugo"
Kadtong magpabilin sa pag-inom ug bino, kadtong mosulay sa sinagolan nga bino
Kini nga mga pulong tubag sa mga pangutana sa bersikulo 29 ug naghulagway sa mga tawo nga nagpalabi sa pag-inom ug bino.
magpabilin sa pag-inom ug bino
Naggahin ug sobra nga panahon alang sa pag-inom ug bino ug nagpalabi sa pag-inom ug bino. (Tan-awa: INVALID translate/figs-euphemism)
sinagolan nga bino
Posible nga mga ipasabot mao ang 1) nagkalain-lain nga mga bino nga gisagol o 2) ubang mga ilimnon nga mas isog kaysa bino.
Proverbs 23:31-33
Sa kataposan
"Human mo kini mainom"
mamaak kini sama sa bitin ... molikos kini sama sa udto-udto nga bitin
Ang pulong "kini" naghisgot sa "ang bino sa dihang pula na kini." "Mamaak" ug "ang molikos" mao ang pasumbingay nga masinati o mabati sa mga tawo kung mapasobrahan ug inom sa bino. Ang ubang paagi sa paghubad: "makabati o makasinati ka ug dili maayo ingon nga gipaak ka sa bitin ug ang udto-udto nga bitin milikos kanimo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-simile)
malala nga bitin
Usa ka matang sa malala nga bitin
ang imong kasingkasing magapamulong sa sukwahi nga mga butang
Ang ubang paagi sa paghubad: "imong hunahunaon ug buot buhaton ang baliko nga mga butang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
sukwahi nga mga butang
Mga butang nga gisulti sa Dios nga sayop ug daotan; mga butang nga daotan.
Proverbs 23:34-35
naghigda tumoy sa tukon sa layag
"mohigda diha sa bukag duol sa tumoy sa tukon sa sakayan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom ug INVALID translate/figs-explicit)
tukon sa sakayan
Taas nga tukon nga kahoy nga diin gibutang ang mga layag sa sakayan nga molawig.
Gibunalan nila ako," moingon ka, "apan wala ako nasakitan. Gikulata nila ako, apan wala ko kini mabatii
Tungod kay ang hubog nga tawo walay klaro nga panghunahuna, naghunahuna siya nga gibunalan ug gisumbag siya sa mga tawo, apan wala siyay nabatian nga kasakit ug dili makahinumdom ug bisan unsa nga butang.
Kanus-a ba ako makamata?
Ang hubog nga tawo matingala sa dihang mahuwasan na siya pag-usab; sa dihang ang epekto sa bino mawala na.
Proverbs 24
Proverbs 24:1-2
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Kini nga mga bersikulo gipadayon ang "30 ka mga panultihon" (22:20).
ang ilang mga kasingkasing
Ang mga pulong "ilang mga kasingkasing" naghisgot sa kinatibuk-an nga pagkatawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "sila" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
ang ilang mga ngabil
Ang mga pulong "ilang mga ngabil" naghisgot sa kinatibuk-an nga pagkatawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "sila" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
nagsulti mahitungod sa kasamok
"Nagsulti mahitungod sa kadaot" o "nagsulti mahitungod sa pagbuhat ug mga problema"
Proverbs 24:3-4
Pinaagi sa kaalam natukod ang balay
Ang ubang paagi sa paghubad: "Kinahanglan nga ang mga tawo magmaalamon sa dihang magtukod sila ug maayo nga balay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns ug INVALID translate/figs-activepassive)
pinaagi sa panabot napabarog kini
Ang ubang paagi sa paghubad: Kinahanglan nga masabtan sa mga tawo kung unsa ang maayo ug daotan kung magtukod sila ug balay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns and figs_activepassive ug INVALID translate/figs-explicit)
napabarog
Gihimo nga malungtaron ug lig-on. Ang pulong "balay" usa ka puli sa ngalan alang sa pamilya nga nagpuyo diha sa balay, ug ang balay nga pisikal nga malungtaron ug lig-on nagpasabot alang sa pamilya nga malinawon nga nagpuyo.
Pinaagi sa kahibalo ang mga lawak napuno
Ang ubang paagi sa paghubad: "Kinahanglan nga mahibaloan sa mga tawo kung unsa kabililhon ug kaanindot kung mapuno nila ang ilang mga lawak." (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns and figs_activepassive ug INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 24:5-6
manggugubat sa kaalam
"Maalamon nga manggugubat" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
ang tawo sa kahibalo makadugang sa iyang kusog
"ang tawo nga nahibalo sa daghang mga butang mas lig-on tungod kay nahibalo siya niining mga butanga"(Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
pinaagi sa maalamon nga paggiya
"kung adunay maalamon nga mga tawo nga magsulti kanimo kung unsa ang buhaton"
makaasdang
"away"
mga magtatambag
Kadtong magsulti sa mga opisyales sa gobyerno kung unsa ang kinahanglan nga buhaton.
Proverbs 24:7
hataas kaayo alang sa usa ka buangbuang
"Maglisod gayod sa pagsabot ang usa ka buangbuang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
bukha ang iyang baba
"pagsulti" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 24:8-9
agalon sa daotang mga laraw
Ang tawo nga hanas sa pagbuhat ug daotan nga mga laraw. Ang ubang paagi sa paghubad: tighimo ug kadaot nga tawo" o "tigpasiugda ug kasamok"
Proverbs 24:10
diyutay ra ang imong kusog
"huyang ka kanunay"
Proverbs 24:11-12
kadtong gidala
Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong gidala nila," diin "sila" mahimong si bisan kinsa, apan mao tingali ang mga opisyales sa gobyerno.
gidala
Ang ubang posible nga ipasabot mao ang giguyod palayo."
nagsusapinday
Nagsaguyod sa paglakaw sa dalan ug hapit na matumba. Kini nga pulong naghulagway usab sa pamaagi sa tawo sa paglakaw sa dihang guyoron siya.
sa ihawanan
Naghisgot ang magsusulat ingon nga ang nagdala kanila naghunahuna kanila nga wala nay mas maayo pa kaysa mga mananap. Kung ang imong mga pinulongan adunay usa ka pulong alang sa pagpatay ug mga mananap nga mahaom dinhi, tingali gusto nimo nga gamiton kini. Ang ubang paagi sa paghubad: "diin ang mga tawo mopatay kanila ingon nga sila mopatay sa mga mananap" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns ug INVALID translate/figs-metaphor)
Kung moingon ka, "Tan-awa, ... niini," wala ba
Mitubag ang magsusulat sa usa ka butang nga mahimong sayop ang mahunahunaan sa magbabasa. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mahimong moingon ka, "Tan-awa, ... kini,' apan wala ba"
Tan-awa, wala kami
"Paminaw kanamo! Kami" o "Apan kami" o "Wala kami nakabuhat ug sayop, tungod kay kami"
ang nagtimbang-timbang sa kasingkasing wala ba siya makasabot sa imong giingon?
Naghunahuna ang magsusulat nga nahibalo ang magbabasa sa tubag ug nangutana niini alang sa pagpaklaro. Ang ubang paagi sa pahubad: " siya nga maoy nagtimbang-timbang sa kasingkasing nakasabot sa kung unsa ang imong gisulti." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
siya nga
"Yahweh, kinsa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-euphemism)
nagtimbang-timbang sa kasingkasing
Ang pulong "kasingkasing" usa ka puli nga ngalan alang sa gihunahuna ug gitinguha sa tawo. Naghisgot ang magsusulat ingon nga kung unsa ang gihunahuna ug gitinguha sa tawo ingon nga pisikal nga butang nga mahimong timbangon sa usa ka tawo, ug ang pagtimbang sa usa ka butang nagpasabot alang sa pagtutok ug maayo sa usa ka butang aron makita kung unsa kini kamaayo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Mahibaloan kung unsa kamaayo ang gihunahuna sa mga tawo ug gitinguha" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-metaphor)
Ug siya nga nagbantay sa imong kinabuhi, wala ba siya masayod niini?
Naghunahuna ang magsusulat nga nakahibalo ang mga magbabasa sa tubag ug nangutana niini alang sa pagpaklaro. Ang ubang paagi sa paghubad: "nahibalo niini ang tawo nga nagbantay sa imong kinabuhi." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
Ug dili ba ihatag sa Dios sa matag usa ang angay kaniya?
Naghunahuna ang magsusulat nga nakahibalo ang mga magbabasa sa tubag ug nangutana niini alang sa pagpaklaro. Ang ubang paagi sa paghubad: "Maghatag ang Dios sa matag unsa usa sa kung unsa ang angay kaniya. (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
Proverbs 24:13-14
ang imong paglaom dili mahanaw
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang imong paglaom sigurado gayod nga magpadayon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive ug INVALID translate/figs-litotes)
Proverbs 24:15-16
Ayaw pangatang
"Ayaw pagtago ug paghulat alang sa husto nga panahon." Hubara ang "pagtago" sama sa 1:10. (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
sa matarong
Ang pulong nga "ang matarong" mahimong mahubad ingon nga "ang matarong nga tawo" o "ang tawo nga nagbuhat sa gisulti sa Dios nga husto." (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
ang iyang pinuy-anan!
Ang pinuy-anan sa tawong matarong.
mobarog
"Mobarog pinaagi sa iyang mga tiil" o "motindog"
ang daotan malaglag pinaagi sa katalagman
Naghisgot ang magsusulat ingon nga ang "kalamidad" usa ka tawo nga makahimo ug daotan nga mga butang sa ubang mga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gamiton sa Dios ang kalamidad aron laglagon ang mga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification ug INVALID translate/figs-activepassive)
malaglag
Pasumbingay kini sa usa ka tawo nga nagtindog apan ang usa ka tawo gidala siya paubos sa yuta o gihulog siya.
katalagman
Mga panahon sa dihang ang mga daotan nga mga butang mahitabo sa mga tawo ug sa ilang katigayonan.
Proverbs 24:17-18
mapukan ang imong kaaway
"adunay daotang mahitabo sa imong mga kaaway"
ayaw tugoti nga magmaya ang imong kasingkasing
Usa kini ka lig-on nga pagmando. Ang pulong "kasingkasing" mao ang puli nga ngalan alang sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "ayaw tugoti ang imong kaugalingon nga magmaya" o "pahunonga ang imong kaugalingon gikan sa pagmaya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
iiway niya ang iyang kapungot gikan kaniya
"dili na siya masuko kaniya ug masuko na hinuon kanimo" (see UDB) (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom ug INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 24:19-20
pagapalungon ang lampara sa mga tawong daotan
Gigamit ang suga ingon nga pasumbingay alang sa kinabuhi. Ang kinabuhi sa mga tawo nga daotan matapos sama nga ang suga mapalong. Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 24:21-22
Kahadloki
Halalom nga pagtahod ug kahadlok alang sa usa ka tawo nga diha sa awtoridad.
kinsa man ang masayod sa gidak-on sa kalaglagan nga moabot gikan kanilang duha?
Nangutana ang magsusulat niini nga pangutana aron ipaklaro ang katalagman. Ang ubang paagi sa paghubad: "walay usa nga nasayod sa gidak-on sa kalaglagan nga moabot gikan kanila." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
kanilang duha
Naghisgot kini nga mga pulong kang Yahweh ug sa hari.
Proverbs 24:23
kini ang mga pamulong sa maalamon
Kini nga mga pulong nagsugod sa bag-o nga natigom nga mga panultihon.
sa katungod diha sa balaod
Usa ka kahimtang nga gidala sa atubangan sa maghuhukom nga diin ang usa ka tawo gihukman sa pagsupak sa balaod.
Proverbs 24:24-25
Si bisan kinsa ang mosulti ngadto sa sad-an, "Anaa ka sa katarong," ... matinunglo sa mga tawo ug kasilagan sa kanasoran
Ang pulong "kanasoran" usa ka puli sa ngalan alang sa katawhan nga nagpuyo sa kanasoran. Ang ubang paagi sa paghubad: "Tunglohon sa mga tawo si bisan kinsa nga mosulti sa daotan nga mga tawo, ... , ug masilag kaniya ang mga tawo sa ubang mga nasod."
ang tawong daotan ... ang tawong matarong
Posible nga mga ipasabot mao ang 1) kinahanglan nga dili tawgon sa tawo nga matarong nga tawo ang si bisan kinsa nga tawong daotan o 2) kinahanglan walay mosulti sa usa ka sad-an nga tawo sa sala nga inosente siya. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo sad-an sa sala ... inosente"
magmalipayon
"mahimong magmalipayon pag-ayo"
gasa sa kamaayo moabot kanila
"hatagan sila sa mga tawo ug maayo nga mga gasa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
gasa sa kamaayo
"maayo nga mga butang" o "panalangin"
Proverbs 24:26-27
naghatag usab ug halok sa mga ngabil
Ang halok usa ka timaan sa pagtahod ug pagkamaunongon niana nga kultura. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagpakita sa tinuod nga panaghigala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 24:28-29
sa imong mga ngabil
Ang mga ngabil mao ang puli nga ngalan alang sa mga pulong nga ginasulti sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "pinaagi sa kung unsa ang imong isulti" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
balosan ko siya
"pagpanimalos batok kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 24:30-31
mga tunok
Walay pulos nga mga tanom uban sa hait nga mga tunok.
tunokon nga tanom
Mga tanom nga naputos ug mahait nga mga dahon ug mga buhok.
nahugno
"nalumpag"
Proverbs 24:32-34
nadawat ang gitudlo
"Nakat-onan nga pagtulon-an"
kawalad-on moabot nga magpanon nganha kanimo
Ang pipila sa mga hubad mobasa, "ang kakabos moabot nganha kanimo sama sa usa ka kawatan." Gihulagway ang kakabos ingon nga kini tawo o mananap nga mohasmag sa tawong tapolan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile ug INVALID translate/figs-personification)
ang imong mga gikinahanglan sama sa sundalo nga sinangkapan sa hinagiban
"ang imong kinahanglanon moabot diha kanimo sama sa sundalo nga sinangkapan sa hinagiban." Gihisgotan ang mga kinahanglanon ingon nga sila tawo nga mahimong mohasmag sa tawong tapolan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile ug INVALID translate/figs-personification)
Proverbs 25
Proverbs 25:1-3
aron itago ang usa ka butang
"Ang pagtipig sa ubang tinago nga mga butang"
apan ang himaya
"apan mao kini ang himaya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-ellipsis)
mosusi niini
"susiha kana nga butang" o "susiha kadtong mga butanga nga gitago sa Dios"
Sama nga ang kalangitan alang sa kahitas-an ug ang kalibotan alang sa kahiladman, busa dili matukib ang kasingkasing sa mga hari
Ang mga kasingkasing sa mga hari gitandi sa gidak-on sa kalangitan ug sa kalibotan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Sama nga walay makasukod sa katas-on sa kalangitan o sa kahiladman sa kalibotan, bisan walay makasabot sa kasingkasing sa mga hari." (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
kalangitan
Naghisgot kini sa tanang butang nga atong makita ibabaw sa kalibotan, lakip ang adlaw, bulan, ug kabituonan.
Proverbs 25:4-6
hugaw
Ang kasangkapan sa puthaw nga dili gusto sa mga tawo ug tangtangon nila pinaagi sa pagpainit sa puthaw.
ang iyang trono matukod pinaagi sa pagbuhat
Ang trono usa ka puli sa ngalan alang sa gahom nga pagaharian. Ang ubang paagi sa paghubad: "pagatukoron sa hari ang iyang trono pinaagi sa pagbuhat" o "mahimong aduna siyay gahom sa pagmando tungod kay nagbuhat siya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive ug INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 25:7-8
moingon siya alang kaniya
alang sa hari (25:7) aron maingon
kaysa pakaulawan ka
Ang ubang paagi sa paghubad: "kaysa pakaulawan ka niya " (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
diha sa presensya sa halangdon
"diha sa atubangan sa halangdon nga tawo"
Kay unsa man ang imong buhaton sa kataposan, sa dihang pakaulawan ka sa imong silingan?
Gipangutana kini nga pangutana aron mahunahunaan sa magbabasa ang posibilidad nga mahimong sayop ang iyang pagsabot sa kahimtang. Ang pamaagi nga diin ang silingan mahimong magbutang sa magbabasa sa kaulawan mahimong tin-aw nga masaysay. Ang ubang paagi sa paghubad" "Kay wala ka mahibalo sa himoon sa kataposan, sa dihang pakaulawan ka sa imong silingan." o "Kay kung ang imong silingan adunay pamahayag, pakaulawan ka niya, ug wala kay laing maingon sa pagpanalipod sa imong kaugalingon." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion ug INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 25:9-10
imong katungod
"wala nimo giuyonan"
ayaw ibutyag ang tinago sa uban
"ayaw ipanabi ang mga tinagoan sa imong silingan ngadto sa ubang mga tawo"
ug ang daotang balita mahitungod kanimo
Ang mga pulong "daotang balita" mao ang mga puli sa ngalan alang sa "usa ka balita nga daotan ka nga tawo. "Ang ubang paagi sa paghubad: "ug magdala siya ug daotan nga balita mahitungod kanimo" o "ug sultihan niya ang uban nga daotan ka nga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-ellipsis ug INVALID translate/figs-metonymy)
dili mahilom
Ang ubang paagi sa paghubad: "dili ka makapahunong kaniya gikan sa pagdala ug daotan nga balita" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 25:11-12
pulong
mensahe
bulawan nga singsing ... labing maayo nga bulawan mao ang maalamon nga pagbadlong ... dalunggan
Ang bili ug kamahinungdanon sa "maalamon nga pagbadlong" gihulagway ingon nga kini mga bulawan 1) bili sa kwarta o 2) pisikal nga kaanyag. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang maalamon nga pagbadlong ... dalunggan sama sa bulawan nga singsing ... labing maayo nga bulawan" o "Maalamon nga pagbadlong ... bililhon ang dalunggan, sama sa bulawan nga singsing ... labing maayo nga bulawan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
nagapatalinghog nga dalunggan
"tawo nga andam maminaw" (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
Proverbs 25:13-14
Sama sa kabugnaw sa niyebe sa panahon sa ting-ani ... mao ang matinumanon nga mensahero
Dinhi ang matinumanon nga mensahero gitandi sa kabugnaw sa niyebe, tungod kay pareho nga maayo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
sa kabugnaw sa niyebe
Ang niyebe mahagbong lamang sa mga tumoy sa kabukiran, ug ang ting-ani moabot sa ting-init nga panahon, busa tingali mao kini ang pasumbingay alang sa bugnaw, presko nga tubig gikan sa hinlo nga sapa. Kung ang imong pinulongan walay pulong alang sa niyebe, ikonsidera ang mga pulong nga "bugnaw, presko, hinlo nga tubig." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
niyebe
Puti nga mga hup-ak sa ice nga mahagbong gikan sa kawanangan sama sa ulan.
gipasig-uli niya ang kinabuhi sa iyang mga agalon
Maghimo sa iyang mga agalon, nga huyang ug gikapoy, aron magmalig-on ug makapahulay pag-usab.
mga panganod ug hangin nga walay ulan mao siya nga nagpagarbo ... wala niya gihatag
Ang ulan mahinungdanon sa mga Israelita tungod kay diyutay lamang niini ang nangahulog, busa walay pulos ang panganod nga walay ulan ug nagdala ug kapakyasan sa mga mga Israelita. Ang ubang paagi sa paghubad: "Siya nga nagpagarbo ... wala gihatag sama sa mga panganod ug hangin nga walay ulan" o "Siya nga nagpahambog ... walay kapuslanan ug kapakyasan lamang ang wala gihatag, sama sa mga panganod ug hangin nga walay ulan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-simile)
Proverbs 25:15
Uban sa pagpailob ang magmamando mahimong malukmay
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang usa ka tawo nga mapailobon makapalukmay sa magmamando" o "Ang usa ka tawo nga mapailubon makasulti sa magmamando ug makausab sa iyang hunahuna" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
ang malumo nga dila makadugmok sa bukog
Ang pulong "dila" usa ka puli sa ngalan alang sa mga pulong nga isulti sa mga tawo nga gamit ang dila. Ang pulong "bukog" mao ang pasumbingay alang sa isog nga pagsupak. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang malumo nga pagsulti makabuntog sa lig-on nga pagsupak." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 25:16-17
Kinatibuk-ang Kasayoran:
Ang bersikulo 16 nagpahayag sa kinatibuk-an nga sukaranan, ang bersikulo 17 naghatag ug usa ka piho nga pananglitan. Ang ideya sa pagkaon ug sobra nga dugos ug unya isuka mao ang pasumbingay alang sa pagpahinobra sa bisan unsa nga maayong butang ug pagbasol dayon niini sa kaulahian. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 25:18-19
Ang tawo nga nagdala ug bakak nga pagsaksi batok sa iyang silingan sama sa usa ka puspos nga gigamit sa pagpakiggubat, o sa espada, o sa hait nga pana
Gitandi ang bakak nga saksi sa tulo ka mga hinagiban nga makapatay sa mga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
Ang tawo nga dili matinud-anon nga imong gisaligan sa panahon sa kasamok sama sa daot nga ngipon o sa tiil nga madakin-as
Gitandi ang buangbuang nga tawo sa bahin sa lawas nga makahatag ug kasamok sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "Magdala ug kasakit ang pagsalig sa dili matinud-anon nga tawo sa panahon sa kasamok sama sa daot nga ngipon o sa tiil nga nadakin-as.
Proverbs 25:20
naghukas ug bisti
Kuhaon ang gihukas nga bisti sa laing tawo.
nagbulabula nga soda
Matang sa mineral nga hilabihan mokanaas ug mobulabula sa dihang modapat kini sa aslom sama sa suka. Daghang mga hubad naghubad niini nga pulong ingon nga "samad."
nagaawit ug mga alawiton
"Nagaawit ug malipayon nga mga alawiton" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
gibug-atan nga kasingkasing"
"ang magul-anon nga tawo: (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
Proverbs 25:21-22
palahon nimo ang mga baga sa kalayo ngadto sa iyang ulo
"Pakonsenyahon siya ug pakaulawan sa iyang nabuhat" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 25:23-24
hangin sa amihan
Sa Israel, ang hangin gikan sa amihan nga kanunay nagdala ug ulan. Gawasnon ang mga maghuhubad sa pag-ilis ug nagkalainlain nga mga matang sa hangin alang sa sama nga epekto, pananglitan, "bugnaw nga hangin."
ang usa ka tawo nga magsulti ug mga tinago
Ang ubang bersyon mabasa, "Ang usa ka tawo nga nasuko."
makapasuko sa mga panagway
Ang panagway usa ka puli nga ngalan alang sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad. "makapasuko sa ubang mga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
sa suok sa atop
Ang mga balay niadtong mga adlawa adunay lapad nga mga atop. Ang karaang mga Israelita naggahin ug sobra nga panahon sa ilang mga atop, diin mas bugnaw didto kaysa sulod sa balay, ug usahay ang mga tawo magtukod ug balay ug silonganan nga igo alang sa tawo nga makatulog sa usa ka suok sa atop. (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
malalison
Ang tawo nga kanunay makiglalis o magbagulbol.
Proverbs 25:25-26
Sama sa bugnaw nga mga tubig alang sa tawo nga giuhaw, busa maayo nga balita gikan sa halayo nga nasod
Gitandi ang bugnaw nga tubig sa maayo nga balita nga pareho nga makapabugnaw ug makalipay. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
Sama sa nahugaw nga tinubdan o sa nadaot nga tuboran mao ang tawo nga maayo nga nadaog atubangan sa daotan nga mga tawo
Nagdahom ang tawo nga adunay tin-aw nga tubig sa tinubdan o tuboran, sama sa gidahom sa tawong matarong aron motindog alang sa iyang gituohan. Gitandi ang hugaw nga tinubdan o tuboran sa usa ka tawong matarong nga napukan. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
nadaog atubangan sa daotan nga mga tawo
Ang nadaog usa ka pasumbingay alang sa bisan asa niini 1) pagdumili sa pagpakig-away sa tawong daotan 0 2) paghiusa sa ilang pagkadaotan. Ang ubang paagi sa paghubad: "nga magtugot sa mga tawong daotan sa pagbuhat ug kadaotan" o "nga nagsugod sa pagbuhat sa gibuhat sa mga tawong daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
nadaog
"dili makahimo sa pagtindog," usa ka pasumbingay alang sa dili makahimo sa pagpadayon sa pagbuhat ug maayo (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
nadaog
Posible nga mga ipasabot mao ang "sa dihang ang mga tawong daotan moataki kaniya" o "sa dihang ang tawong daotan moawhag kaniya sa pagbuhat ug daotan." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 25:27-28
Dili maayo ang paghinobra ug kaon sa dugos; sama kana sa pagpangita ug dungog human sa kadungganan.
Pareho nga magtinguha sa uban nga magpasidungog kanimo ug maayo ang pagkaon ug dugos, apan makakaon ka ug daghan nga dugos, ug makasulay ka sa pagpaningkamot aron magpasidungogan ka sa mga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
Dili maayo
"Daotan kini nga butang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
sama kana sa pagpangita ug dungog human sa kadungganan
Posible nga mga butang mao ang 1) "sama kana nga maghunahuna kanunay mahitungod sa kung unsaon ka pagpasidungog sa uban" o 2) 'kinahanglan nga dili ka maghatag ug hilabihan nga mga pagdayeg ngadto sa mga tawo."
Ang tawo nga walay pagpugong sa kaugalingon sama sa siyudad nga nalumpag ug walay mga paril
Ang pagpugong sama sa usa ka siyudad nga nalumpag ug walay mga pader.** - Pareho nga mahuyang ug masakitan ang tawo nga walay pagpugong sa kaugalingon ug ang siyudad nga walay mga pader . (Tan-awa: INVALID translate/figs-simile)
nga nalumpag ug walay mga paril
"mga pader sa sundalo nga nalumpag ug naguba"
Proverbs 26
Proverbs 26:1-2
Sama sa niyebe sa ting-init o ang ulan sa ting-ani
Sa naandan walay niyebe panahon sa ting-init ug walay ulan panahon sa ting-ani. Ang ubang paagi sa paghubad: "Sama nga katingalahan nga adunay niyebe panahon sa ting-init ug ulan panahon sa ting-ani"
busa dili makadulot ang tunglo nga wala nagakaangay
Ang tunglo nga makaapekto sa tawo gihisgotan nga sama sa langgam nga motugpa sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "busa ang tunglo nga wala nagakaangay dili gayod moabot kaniya" o "Busa ang tunglo nga wala nagakaangay dili makasakit kaniya"
ang tunglo nga wala nagakaangay
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tunglo nga wala nagakaangay sa usa ka tawo"
makadulot
motugpa sa usa ka tawo o usa ka butang
Proverbs 26:3-4
Ang latos alang sa kabayo, ang renda alang sa asno, ug ang sungkod alang sa likod sa mga buang-buang
Ang latos, renda, ug sungkod mao ang mga butang nga ginagamit sa tawo aron nga mosunod ang kabayo, asno, ug buang-buang sa ilang gusto.
ang renda alang sa asno
Ang renda hinimo sa mga pisi. Ginabutang kini sa mga tawo sa ulo sa asno ug gunitan nila ang usa sa mga pisi aron motuman ang asno kung asa nila kini buot moadto.
ang sungkod alang sa likod sa mga buang-buang
Sa Bibliya, bunalan sa mga tawo ang ilang mga anak o mga sulugoon sa kahoy nga sungkod aron pantonon sila.
Proverbs 26:5-6
Tubaga ang buang-buang ug apil sa iyang kabuang
Ang pagtubay sa kabuang sa usa ka buang-buang sa dihang tubagon nimo siya sa binuang nga pamaagi. Ang ubang paagi sa paghubad: "Tubaga ang buangbuang sumala sa iyang kabuang" o "Binuangi pagtubag ang buangbuang"
aron dili siya mahimong maalamon sa iyang kaugalingong mga mata
Ang mga pulong nga "iyang kaugalingong mga mata" nagpaila sa iyang panghunahuna. Ang ubang paagi sa paghubad: "busa dili siya mahimong maalamon sa iyang panghunahuna" o "aron dili siya makahunahuna nga maalamon siya"
Si bisan kinsa nga magpadala ug mensahe pinaagi sa kamot sa buang-buang
Dinhi ang kamot maoy nagpaila sa responsibilidad sa buang-buang nga maoy modala sa mensahe. Ang ubang paagi sa paghubad: "Si bisan kinsa nga mopadala sa buang-buang aron magdala sa mensahe"
nagputol sa iyang kaugalingong tiil ug miinom sa kadaotan
Ang pagputol sa tiil sa usa ka tawo ug pag-inom sa kadaotan nagpasabot lamang sa pagsakit sa kaugalingon. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagsakit sa iyang kaugalingon sama sa tawo nga niputol sa iyang kaugalingong tiil ug miinom sa kadaotan.
miinom sa kadaotan
Ang kadaotan gihisgot ingon nga kini usa ka tubig nga mahimong imnon sa usa ka tawo
Proverbs 26:7-8
susama lamang sa nagbitay nga tiil
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang panultihon nga anaa sa baba sa mga buang-buang sama lamang sa nagbitay nga mga tiil sa usa ka paralitiko"
usa ka paralitiko
ang tawo nga dili makalihok o makabati sa tanan o bahin lamang sa iyang lawas
ang panultihon nga anaa sa baba sa mga buang-buang
Ang panultihon nga anaa sa baba sa usa ka tawo nagpaila kaniya nga maoy nagsulti sa panultihon. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang panultihon nga gisulti sa buang-buang.
paghigot ug bato sa lambuyog
Aron nga makalabay ug bato sa layo, ibutang kini sa mga tawo diha sa lambuyog ug iduyanduyan ang lambuyog aron nga molupad sa layo ang bato. Ang mahitabo kung ihigot ang bato sa lambuyog mahimong isulti sa klaro. "Ang paghigot sa bato diha sa lambuyog aron dili kini molupad"
ang pagpasidungog sa usa ka buang-buang
"pagpasidungog sa usa ka buang-buang"
Proverbs 26:9-10
Ang sampinit ... panultihon nga anaa sa baba sa mga buang-buang
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang panultihon nga anaa sa baba sa mga buang-buang sama ka makuyaw sa sampinit nga gipunit sa kamot sa usa ka palahubog"
Ang sampinit nga gikab-ot sa kamot sa hubog
Mga posibleng ipasabot mao ang 1) kung naggunit ug sampinit ang hubog nga tawo, masamad ang iyang kamot sa sampinit, o 2) kung nasuko ang hubog nga tawo, mopunit siya ug sampinit ug ilambuyog kini sa mga tawo.
usa ka panultihon nga anaa sa baba sa mga buang-buang.
Ang panultihon nga anaa sa baba sa usa ka tawo nagpaila kaniya nga maoy misulti sa panultihon. Hubada kini sama sa imong gihimo sa 26:7. Ang ubang paagi sa paghubad: "usa ka panultihon nga giingon sa buang-buang"
nagpatrabaho
"nagbayad aron himuon ang trabaho"
Proverbs 26:11-12
Nakakita ka ba ug tawo kinsa maalamon sa iyang kaugalingong mga mata?
Gigamit kini nga pangutana aron makahunahuna ang mga mambabasa mahitungod sa usa ka tawo nga maalamon sa iyang kaugalingong mga mata. Ang ubang paagi sa paghubad: "Hunahunaa ang tawo nga naghunahuna nga maalamon sa iyang kaugalingon"
Proverbs 26:13-14
Adunay liyon sa dalan!
Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa Panultihon 22:13
bisagra
mga bakal nga nakapilit sa pultahan nga maoy nakahimo niini sa pag-abli ug pagsira
Sama sa pultahan nga maabli-abli sa iyang bisagra, mao usab ang tapolan nga tawo nga anaa sa iyahang higdaanan
Ang tapolan nga tawo nga naglimbaglimbag sa iyang higdaanan kay gitandi sa pulthan nga nag-abli-abli sa iyang bisagra.
Proverbs 26:15-16
Ikab-ot sa tawong tapolan ang iyang kamot ngadto sa makaon apan wala siyay kusog aron sa paghungit niini sa iyang baba
Gipakita ang sobra ka tapolan sa usa ka tawo pinaagi sa pagbutang sa iyang kamot ngadto sa pagkaon ug unya biyaan lang kini didto. Ang unang bahin sa hugpulong sama lamang sa Panultihon 19:23.
Gilantaw sa tawong tapulan nga mas maalamon pa siya kaysa sa pito ka tawong adunay kahibalo .
Ang ubang paagi sa paghubad: "Naghunahuna ang tawong tapulan nga mas maalamon pa siya kaysa pito ka mga kalalakin-an nga makahatag ug rason"
Proverbs 26:17
Sama sa usa ka tawo nga mogunit sa dalunggan sa usa ka iro, ang lumalabay nga nasuko tungod sa usa ka suliran nga dili iyaha
Ang tawo nga nasuko sa suliran sa laing tawo naghatag sa iyang kaugalingon ug kasakit nga wala gikinahanglan, sama sa tawo nga nasuko sa iro pinaagi sa pagbira sa dalunggan niini.
Proverbs 26:18-19
Wala ba diay ako nagbinuang?
Miingon ang tawo nga nasuko nga ang iyang gibuhat binuang lamang, bisan pa sa posible nga kadaot nga ilang gidulot.
Proverbs 26:20-21
manlibak
ang tawo nga nagapanlibak pag-ayo
Sama nga ang uling mahimong baga ug ang kahoy mahimong kalayo, mao usab ang palaaway nga tawo nga mohaling sa panaglalis
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang malalison nga tawo maoy magdala ug panagbangi sa mga tawo sama nga ang uling mahimong baga ug ang kahoy mahimong kalayo"
Proverbs 26:22-23
mosulod sila ngadto sa kinasuloran nga mga bahin sa lawas
Ang mga pulong sa panglibak moadto sa kinauyokang bahin sa tawo. Kini nga hugpulong sama lamang sa 18:7.
Ang plata nga gitabon sa kulon sama usab sa nagdilaab nga mga ngabil ug daotan nga kasingkasing.
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang mga tawo nga moingon sa maayong mga butang apan naghunahuna sa pagbuhat ug daotan nga mga butang sama lamang sa nindot nga tabon sa usa ka butanganan nga hinimo sa kulon"
Proverbs 26:24-26
tuohi
Nagpasabot nga ilhon nga tinuod ang giingon sa usa ka tawo.
kay aduna may pito ka kaligutgot sa iyang kasingkasing
Ang ubang paagi sa paghubad: "kay ang iyang kasingkasing hingpit nga napuno saa kadaotan nga mga panghunahuna ug mga plano" Ang numero nga "pito" nagapasabot sa pagkahingpit niini nga bahin.
Bisan pa ug gitabonan sa paglimbong ang iyang kasilag
Ang ubang paagi sa paghubad: "bisan pa ug gitabonan sa paglimbong ang iyang kasilag"
ang iyang kadaotan mogawas diha sa tigom
Ang ubang paagi sa paghubad: "makabalo ang kumunidad sa Israel sa iyang kadaotan"
Proverbs 26:27-28
Gikasaligan sa bakakon nga dila ang mga tawo nga gidugmok niini
Ang ubang paagi sa paghubad: "Nasilag ang bakakon niadtong iyang gipasakitan pinaagi sa iyang mga bakak"
maulog-ulogon
dili tinuoray nga pagdayeg sa usa ka tawo
Proverbs 27
Proverbs 27:1-2
Ayaw ipasigarbo ang mahitungod sa ugma
Usa kini ka pasidaan sa dili pagpanghambog mahitungod sa imong gidahom nga mahitabo pagka ugma. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ayaw ipasigarbo ang mahitungod sa imong mga plano alang ugma"
unsa ang dalhon nianang adlawa
Ang mahitabo sa maong adlaw gihisgot ingon nga ang adlaw maoy moabot niina nga panghitabo. Ang ubang paagi sa paghubad: "unsa ang mahitabo niana nga adlaw" o "unsa ang mahitabo ugma"
imong kaugalingon nga baba ... imong kaugalingong mga ngabil
Kining duha ka hugpong sa mga pulong naghisgot sa "baba" ug "mga ngabil" ingon nga nagasulti tungog kay kini mga bahin man sa lawas nga ginagamit alang sa pagsulti. Ang ubang paagi sa paghubad: "imong kaugalingon ... imong kaugalingon"
ang dumuduong ug dili ang imong kaugalingong mga ngabil
Ang ubang paagi sa paghubad: "pasagdi ang dumuduong nga modayeg kanimo ug dili ang imong kaugalingong mga ngabil"
Proverbs 27:3-4
mas bug-at pa nianang duha ang pagpanghagit sa usa ka buang-buang
Ang kalisod sa pagpailob sa usa ka buang-buang nga mihagit kanimo gisulti ingon nga lisod kaayo kini ug bug-at. Ang ubang paagi sa paghubad: " mas lisod pa nianang duha ang pagpanghagit sa usa ka buang-buang" o "mas lisod pa ang pagpailob sa dihang hagiton ka sa usa ka buang-buang kaysa sa pagpailob samtang gialsa sila"
ang pagpanghagit sa usa ka buang-buang
"ang kasamok nga gidala sa usa ka buang-buang." "Ang pagpanghagit" nagpasabot sa mga buhat o pulong nga makapalagot o makapairita.
Adunay kagubot diha sa kalagot ug baha diha sa kasuko, apan kinsa man ang makabarog diha sa pagpangabubho?
Ang mga pulong nga "kagubot", "kalagot" ug "pangabugho" mahimong hubadon ingon nga mga pulong nga nagahulagway. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tawo nga naglagot bangis ug ang tawo nga nasuko dili mapugngan, apan kinsa man ang makabarog diha sa tawo nga seloso?"
kabangis
"salbahis"
baha diha sa kasuko
"ang kadaotan sa kasuko." Gihisgot ang kasuko dinhi ingon nga kini kusgan nga baha.
apan kinsa man ang makabarog diha sa pagpangabugho?
Kini nga pangutanan nagpasabot nga wala gayoy makabarog atubangan sa pagpangabugho. Ang ubang paagi sa paghubad: "apan walay makabarog atubangan sa pagpangabugho"
makabarog diha sa pagpangabugho
Dinhi ang pagbarog nagpaila sa pagkalig-on ug paglikay aron dili masakitan sa seloso nga tawo nga nagpang-atake. Ang ubang paagi sa paghubad: "likayan ang seloso nga tawo" o "magpabilin nga lig-on sa dihang moatake ang tawo nga seloso"
Proverbs 27:5-6
Mas maayo pa ang dayag nga pagbadlong
Ang ubang paagi sa paghubad: "Mas maayo nga mabadlongan ka sa dayag"
kaysa sa tinago nga gugma
Ang ubang paaagi sa paghubad: "kaysa higugmaon sa tago"
Matinud-anon ang mga samad nga gikan sa usa ka higala
Ang pulong nga "samad" nagpaila dinhi sa sakit ug sa kasubo nga gibati sa usa ka tawo sa dihang badlongon o tul-iron siya sa iyang higala.
Matinud-anon ang mga samad nga gikan sa usa ka higala
Ang pagkamasaligan sa badlong sa usa ka higala gisulti nga ang kasubo nga gidulot sa iyang pagbadlong makahimo nuon nga kasaligan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Bisan naghatag kini ug kasubo, kasaligan ang badlong sa usa ka higala"
apan mahimong halokan ka sa makadaghan sa usa ka kaaway
Mahimo kining klarohon sa pag-ingon nga dili masaligan ang halok sa usa ka kaaway. Ang ubang paagi sa paghubad: "Apan ang daghan nga halok sa imong kaaway dili kasaligan" o "apan mahimo kang ilaron sa usa ka kaaway pinaagi sa paghalok kanimo sa makadaghan"
sa makadaghan
"sobra"
Proverbs 27:7-8
Ang tawo nga nabusog na pag-ayo
"Tawo nga nakontento" o "Tawo nga daghan na ug gikaon maong nabusog"
modili bisan gani sa dugos
Ang dugos gikahinaman gayod, apan dili alang sa mga tawo nga nakakaon na ug daghan ug nabusog na.
matam-is ang matag pait nga butang
"ang tanan nga pait mahimong motam-is"
Sama sa langgam nga mihawa gikan sa iyang salag ang tawo nga nahisalaag gikan sa iyang gipuy-an.
Ang mga pulong nga "mihawa" o "nahisalaag" sama lamang ang buot pasabot niini nga bersikulo.
Proverbs 27:9-10
Pahumot
ang pulong nga "pahumot" nagpasabot nga ginatinguha nga lana o haplas.
makapalipay sa kasingkasing
Ang kasingkasing nagpaila sa pagbati sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "himoang malipayon ang usa ka tawo"
ang kaayo sa usa ka higala mas maao pa kaysa sa iyang tambag
Mga posibleng ipasabot mao ang 1) "kaayo" nagpaila sa iyang kabuotan. Ang ubang paagi sa paghubad: "mailhan nato ang kaayo sa isa ka higala pinaagi sa iyang tambag" o 2) "kaayo" nagpaila kung unsa ang atong gidayeg mahitungod sa usa ka tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "madayeg nato ang atong higala sa iyang mga tambag"
balay sa imong igsoon
Ang pulong nga "igsoon" kinatibuk-an nga nagpasabot sa mga paryeente, sama sa mga sakop sa sama nga tribo, banay, o pundok sa katawhan.
kalisdanan
hilabihan nga kalisod o kaalaot
Proverbs 27:11-12
lipaya ang akong kasingkasing
Ang "kasingkasing" nagpaila sa pagbati sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "lipaya ako"
ug tubagon ko ang motamay kanako
Dili kini tubag sa usa ka pangutana, apan tubag sa usa ka tawo nga motamay kaniya. Ang ubang paagi sa paghubad: "busa tubagon ko ang motamay kanako" o "ug aduna koy maayo nga ikasulti kang bisan kinsa nga motamay kanako"
ug tubagon ko ang motamay kanako
Ang ubang paagi sa paghubad: "unya tubagon ko ang tawo nga motamay kanako pinaagi sa pagsulti kanila mahitungod kanimo"
Motago ang tawo nga adunay kahibalo sa dihang makakita siya ug kagubot, apan mopadayon ang walay nahibal-an ug mag-antos tungod niini
Tan-awa kung giunsa nimo kini paghubad sa bersikulo 22:3.
tawo nga adunay kahibalo
"tawo nga maalamon" o "tawo nga maayo ang panimuot"
ang walay nahibal-an
"ang walay kabangkaagan ug walay buot nga mga tawo"
Proverbs 27:13-14
Kuhaa ang sinina kung ang tag-iya niini nagbutang ug salapi alang sa utang sa usa ka dumuduong
Sa pagpahulam ug salapi, ang nagpahulam mokuha ug butang gikan sa naghulam, sama sa sinina, ingon nga garantiya sa pagbayad. Iuli niya kini human mabayran ang salapi. Kung ang naghulam kabos kaayo, mahimo ang uban nga tawo ang mohatag ug bisan unsa diha sa nagpahulam aron nga garantiya kaniya. Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 20:15 "Pagkuha ug sinina ingon nga siguridad gikan sa tawo nga nigarantiya nga ang gihulam sa tawo nga dumuduong mabayran gayod"
nagbutang ug siguridad
Nagpasabot kini nga alang sa tawo nga mihatag ug butang ngadto sa nagpahulam ingon nga garantiya nga ang gihulam mabayran gayod. Tan-awa kung giunsa kini paghubad sa 20:15. Ang ubang paagi sa paghubad: "nigarantiya nga mabayran ang gihulam" o "nagsaad nga bayaran ang gihulam"
Si bisan kinsa nga nagpanalangin sa iyang silingan
"Kung adunay tawi nga naghatag ug panalangin sa iyang silingan"
kana nga panalangin isipon nga tunglo!
Ang ubang paagi sa paghubad: "hunahunaon sa silingan nga kana nga panalangin usa ka tunglo"
Proverbs 27:15-16
malalison
Buot pasabot nga nagapasuko sa mga tawo diha sa matag-usa o mahimong hinungdan sa dakong panagbingkil tali sa mga tawo.
kanunay nga tagaktak
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang kanunay nga tagaktak sa ulan"
ulan sa tibuok adlaw
"adlaw nga ting-ulan"
ang pagpugong kaniya sama sa pagpugong sa hangin, o ang pagsulay sa paghakop sa lana sa imong tuo nga kamot.
Buot pasabot nga lisod kaayo o walay pulos ang pagsulay sa pagpugong kaniya sama sa pagpugong sa hangin o paghakop sa lana sa imong kamot
pagpugong kaniya
"pagpugong kaniya." Buot pasabot nga kini pagsulay sa pagpugong kaniya sa pakiglalis. Ang ubang paagi sa paghubad: "pagpugong kaniya sa pagpakiglalis"
pagpugong sa hangin
"pagpugong sa hangin"
Proverbs 27:17-18
Ang puthaw mopahait sa puthaw; sama nga ang tawo mopahait sa iyang higala
Kining duha ka hugpong sa mga pulong nagkumpara sa puthaw ug sa tawo nga mamaayo pa. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ingon nga ang puthaw mopahait sa lain pang puthaw, busa ang kinaiya sa tawo mahimo pang maayo pinaagi sa iyang higala"
nag-atiman
"nag-atiman sa"
ang tawo nga nagpanalipod sa iyang agalon mapasidunggan
Ang ubang paagi sa paghubad: "pasidunggan sa agalon ang mopanalipod kaniya"
Proverbs 27:19-20
ang kasingkasing sa tawo
Ang ubang paagi sa paghubad: "unsa ang gihunahuna sa tawo"
Abbadon
Kini nga ngalan nagpasabot nga "tigguba." Ang ubang paagi sa paghubad: "ang Tigguba"
matagbaw
"napuno"
mga mata sa tawo
Nagpasabot sa tinguha sa tawo diha sa iyang nakita. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga tinguha sa tawo"
Proverbs 27:21-22
Ang tunawanan nga kolon alang sa plata ug ang hudnohan alang sa bulawan
Nagpasabot kini kung unsaon pagpalunsay sa plata ug bulawan malunsay ang puthaw pinaagi sa pagpainit niini sa taas gayod nga temperatura aron nga malanay kini ug matanggal ang mga nasagol nga dili maayo. Tan-awa kung giunsa paghubad kining sama nga mga pulong sa bersikulo 17:3. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang tunawanan nga kulon ginagamit sa paglunsay sa plata ug ang hudnohan ginagamit sa paglunsay sa bulawan"
tunawanan nga kulon
usa ka sudlanan nga ginagamit sa pag-init sa butang ngadto sa taas kaayo nga mga temperatura
hudnohan
usa ka pugon nga mahimong init kaayo.
ang tawo masulayan sa dihang gidayeg siya
Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dihang dayegon ang usa ka tawo, ginasulayan usab sila nianang taw
Bisan pa ug imong dugmokon ang buang-buang ... apan sa gihapon dili siya biyaan sa iyang pagkabuang-buang.
Buot ipasabot nga bisan pa ug gipaantos sa kalisod ug kasakit ang usa ka buangbuang (ang pagdugmok usa ka pulong alang nga nagpasabot ug pag-antos sa Hebreo nga pinulongan), magpabilin gihapon siya sa nga buangbuang.
alho
usa ka gahi nga butang nga lingin ang tumoy, ginagamit kini sa pagdugmok ug mga butang nga anaa sa lusong
Proverbs 27:23-25
Siguroha nga nasayod ka sa kahimtang sa panon sa imong mga karnero ug hatagi ug pagtagad ang imong mga kahayopan
Managsama lamang kini nga pulong ug gigamit lamang aron sa pagpaklaro.
panon
"panon sa karnero"
"pundok"
"pundok sa mga kanding"
Moluntad ba ang korona sa tanang kaliwatan?
Kini nga pangutana adunay dili maayo nga tubag aron nga ipasabot nga ang paghari sa mga yutan-on nga magmamado dili gayod molungtad hangtod sa kahangtoran. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang paghari dili gayod molungtad sa tanang kaliwatan"
korona
Ang "korona" usa ka pulong alang sa paghari sa usa ka hari sa iyang gingharian. Ang ubang paagi sa paghubad: "paghari sa hari"
moturok ang bag-o
"moturok ang bago" o "ang motubo ang bag-ong mga sagbot"
Proverbs 27:26-27
Sumpay nga Pamahayag:
Ang bersikulo 26 ug 27 sumpay sa bersikulo 23 ngadto sa 25 ingon usa ka panultihon.
Ang mga nating karnero ang maghatag kaninyo ug bisti
Ang ipasabot niini mao nga ang buhok gikan sa mga nating karnero mao ang gamiton aron himoon ug bisti. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang buhok sa mga nating karnero maoy maghatag kanimo ug bisti"
ang mga kanding ang magtagbo sa bayad sa inyong uma
Ang ipasabot niini mao nga ang kwarta nga madawat pinaagi sa pagbaligya sa mga kanding mahimo nang igo aron makapalit ug uma. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang pagbaligya sa imong mga kanding ang makabayad sa kantidad sa uma"
alang sa imong panimalay
"alang sa imong tibuok pamilya"
ug kalan-on alang sa imong mga sulugoon nga babaye
Ang ipasabot niini mao nga aduna usab gayod igo nga gatas gikan sa kanding aron ipakaon sa mga sulugoon nga babaye. Ang ubang paagi sa paghubad: "ug adunay igo nga gatas sa kanding aron nga maghatag ug kalan-on sa inyong mga sulugoon nga babaye"
kalan-on
"pagkaon"
Proverbs 28
Proverbs 28:1-2
Tungod sa pagkamalapason sa usa ka yuta,
Ang ubang paagi sa paghubad: "tungod sa pagkamalapason sa dapit"
sa kabadlongon sa usa ka dapit,
kini nga pulong nagpasabot sa sala sa mga katawhan nga nagpuyo niana nga yuta. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang kalapasan sa mga katawhan sa usa dapit"
apan sa tawo nga adunay panabot ug kahibalo,
Ang buot ipasabot niini mao kining tawhana usa ka magmamando o pangulo. Ang ubang paagi sa paghubad: "diha sa tawo nga nakasabot ug nakahibalo kung unsaon pagmando"
Proverbs 28:3-4
modaog-daog
"hilabihan ang pagdaog-daog"
sama lamang nga nakigbugno sa ulan nga nagdaot sa pagkaon
Ang pobreng tawo nga modaog-daog sa lain pang mga pobre nga tawo gitandi nganha sa kusog kaayo nga ulan ug wala nagbilin ug tanom aron anihon.
nakigbugno
Usa kini ka pagtandi alang sa ulang nga kusog kaayo nga nagdaot sa mga tanom. Ang ubang paagi sa paghubad: "ulan nga makaguba"
nagsalikway sa balaod
"nagsalikway sa balaod sa Dios"
kadtong mituman sa balaod
Aron "tumanon ang balaod" nagpasabot nga buhaton kung unsa ang gipanggayo sa balaod sa Dios. Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong motuman sa balaod sa Dios"
nakigbatok kanila
"nagpakiglambisog batok kanila." Nagpasabot kini ug hilabihan nga pagsupak o pagbatok kanila.
Proverbs 28:5-6
tawong daotan
Mga tawo nga nagabuhat ug daotang mga butang.
wala makasabot sa katarong
Ang ubang paagi sa paghubad: "wala makasabot kung unsa ang matarong"
niadtong nangita kang Yahweh
Kadtong gusto makaila ug magpahimuot kang Yahweh gisulti ingon nga nangita gyud sila aron makit-an si Yahweh.
nakasabot gayod sa tanan
Ang pasabot niiini mao nga kadtong mga nangita kang Yahweh nakasabt gayod mahitungod sa matarong. Ang ubang paagi sa paghubad: "nakasabot gayod sa hingpit kung unsa ang matarong"
Mas maayo pa ang tawong kabos
"Mas maayo pa nga mahimong kabos nga tawo"
kinsa naglakaw sa iyang pagkamatarong
Ang paglakaw nagpasabot nga nagkinabuhi. Ang ubang paagi sa paghubad: "kinsa nagpuyo sa iyang pagkamatarong"
naglakaw sa iyang katarong
Ang ubang paagi sa paghubad: "naglakaw nga matinud-anon" o "nagkinabuhi nga matinud-anon"
nga baliko sa iyang dalan
Ang mga tawong adunahan nga dili matinud-anon gihisgot dinhi ingon nga naglakaw sila sa baliko o lubag nga mga dalan. Ang ubang paagi sa paghubad: "kinsa dili matinud-anon sa iyang ginahimo"
Proverbs 28:7-8
Siya nga nagtuman sa balaod
Aron "Sundon ang balaod" nagpasabot nga buhaton kung unsa ang gipangayo sa balaod sa Dios. Ang ubang paagi sa paghubad: "Siya nga nagtuman sa balaod sa Dios"
anak nga adunay panabot
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang anak nga nakasabot"
mga dakog kaon
"mga tawong daghan kaayo ang ginakaon." Tawo nga hilabihan mokaon ug moinom.
nagpakaulaw lamang sa iyang amahan.
"gipakaulawan ang iyang amahan" o "wala nagpasidungog sa iyang amahan"
nagpadato
"nagpadaghan sa iyang bahandi"
pagpabayad ug dako nga tubo
"nagpabayaad ug ddugang salapi aron hirmon"
tubo
kwarta nga gipayad sa nanghulam tungod sa paghulam sa kwarta sa laing tawo
nagtigom lamang sa iyang bahandi
"nagdala sa iyang bahandi"
alang sa laing tawo
"alang sa lain nga tawo"
kaluoy
hilabihan nga pagbati ug kasubo o pagsabot alang sa lain.
Proverbs 28:9-10
Kung adunay
"kung ang tawo"
molingiw sa iyang dalunggan aron dili makapaminaw sa balaod
Nagpasabot kini sa tibuok pagkatawo nga motalikod ug mosalikway sa balaod sa Dios. Ang ubang paagi sa paghubad: "nitalikod sa pagpaminaw ug pagtuman sa balaod"
kasilagan bisan gani ang iyang pag-ampo
"bisan ang iyang pag-ampo sala gihapon atubangan sa Dios." Ang ubang paagi sa paghubad: "Nasilag ang Dios bisan sa iyang pag-ampo."
kasilagan
Tan-awa kung giunsa nimo kini paghubad sa bersikulo 3:31.
Kung kinsa man ang modala sa matarong ngadto sa daotan nga dalan
Kini nagpasabot sa pagdala sa mga matarong nga tawo diha sa daotan nga agianan. "Si bisan kinsa man nga maoy makadala sa matarong ngadto sa pag-adto sa daotan nga agianan"
Kung kinsa man
"kung adunay tawo"
sa mga matarong
Naghisgot kini sa mga tawong matarong sa kinatibuk-an. Ang ubang paagi sa paghubad: "mga tawong matarong"
maunay ug kahulog sa iyang kaugalingon nga bung-aw
"maunay ug kahulog sa lit-ag nga iyang gikalot." nagpasabot kini ug managsama nga kapaingnan ngadto sa dapit nga dili maayo ingon nga gidala ang uban didto. Ang ubang paagi sa paghubad: "mopaingon usab siya sa sama nga dapit nga iyang gidad-an sa ubang mga tawo"
ang dili sad-an
Naghisgot kini sa mga tawo nga walay sala sa kinatibuk-an. Ang ubang paagi sa paghubad: "mga tawong dili sad-an"
makaangkon gayod ug maayo nga panulondon
"mapanunod kung unsa ang maayo"
Proverbs 28:11-12
maalamon sa iyang kaugalingong mga mata
Ang iyang mga mata maoy nagpaila sa iyang mga panghuna-huna. Ang ubang paagi sa paghubad: "maalamon sa iyang kaugalingong huna-huna" o "naghuna-huna nga maalamon siya"
nga adunay panabot
Ang ubang paagi sa paghubad: "nga nakasabot"
mohibalo kaniya
Nagpasabot kini nga ang tawong kabos maoy makahibalo kung maalamon ba gayod o dili ang dato nga tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "makakita sa iyang tinuod nga kinaiya"
Sa dihang adunay kadaogan alang niadtong nagbuhat kung unsay insakto
"Sa dihang magmalamposon ang mga tawong matarong" o "Sa dihang nagmadaogon ang mga tawong matarong"
sa dihang mobarog ang mga daotan
Nagpasabot kini sa dihang nakaangkon ug gahom o nagsugod sa pagmando. Ang ubang paagi sa paghubad: "sa dihang mobarog sa katungdanan ang mga daotan"
ang daotan
naghisgot kini sa mga tawong daotan sa kinatibuk-an. Ang ubang paagi sa paghubad: "daotang mga tawo"
Proverbs 28:13-14
nagtago sa iyang mga
Baliktad kini sa pagsulti ug pagsalikawy sa mga sala, ug gihisgot ingon nga nagtabon sa mga sala imbes nga ipadayag kini
molambo
"molampos" o "mouswag"
Ang tawo nga nagtago sa iyang sala dili gayod molambo, apan ang tawo nga mosulti niini ug mosalikway niini kaluy-an gayod
Ang ubang paagi sa paghubad: "Magmaluluy-on ang Dios niadtong nagsulti ug nagsalikway kanila"
Malipayon ang tawo nga kanunay nagkinabuhi uban ang pagtahod,
Ang ubang paagi sa paghubad: "Panalanginan sa Dios ang tawo nga kanunay nagkinabuhi uban ang pagtahod"
nagkinabuhi uban ang pagtahod
Ang ubang paagi sa paghubad: "nagpuyo sa talahoron nga kinabuhi"
pagtahod
Naghisgot kini sa lalom nga pagtahod kang Yahweh ug ipakita kana nga pagtahod pinaagi sa pagtuman kaniya.
apan si bisan kinsa man nga nagpagahi sa iyang kasingkasing
"ang tawo nga nagpagahi sa iyang kasingkasing"
nagpagahi sa iyang kasingkasing
Nagpasabot sa pagkamasinupakon o sa walay pagtugot sa pagtuman sa Dios. Ang ubang paagi sa paghubad: "pagdumili sa pagtuman sa Dios"
makahiagom sa kasamok
Nagpasabot nga mopaingon kini sa kakabos ug kasakit. Ang ubang paagi sa paghubad: "kasamok ang paingnan"
Proverbs 28:15-16
Sama sa nagngulob nga liyon kadasmagon nga oso ang daotan nga magmamando sa mga tawong kabos
ang tawong daotan nga nagmando sa mga tawong nanginahanglan sama diha sa nagngulob nga liyon o oso nga nag-atake kanila
Proverbs 28:17-18
nakapaagas siya ug dugo sa tawo
"nakapatay siya ug laing tawo"
mokalagiw
usa ka tawo nga magaikyas aron dili madakpan
mapanalipdan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang Dios ang magapanalipod kaniya"
Proverbs 28:19-20
nagtrabaho sa iyang yuta
Nagpasabot kini sa pag-uma, pagtanom, ug pag-atiman sa mga iyang mga tanom.
ang tawo nga nidato ug kalit dili gayod makaikyas sa silot.
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang tawo nga nidato ug kalit pagasilotan gayod" o "Pagasilotan gayod sa Dios ang tawo nga dali lang nidato"
Proverbs 28:21-22
apan alang sa usa ka tinapay mobuhat ug daotan ang tawo.
Ang ubang paagi sa paghubad: "makasala ang tawo pinaagi sa gagmay lamang nga ginansiya"
Ang tawo nga tihikan
tawo nga dili gusto magpaambit sa iyang mga katigayonan
naggukod sa mga bahandi,
hakog sa mga bahandi.
Proverbs 28:23-24
makaangkon pa ug labawng kaluoy gikan kaniya
Nagpasabot nga madawat ang pagtugot sa usa ka tawo.
nidayeg kaniya pinaagi sa iyang dila
Ang ubang paagi sa paghubad: "nagdayeg kaniya pinaagi sa mga pulong nga dili matinud-anon"
tawo nga modaot
ang tawo nga hinungdan sa pagkagun-ob ug pagkaguba
Proverbs 28:25-26
Ang hakog nga tawo
tawo nga naninguha pa ug daghan labaw pa sa iyang kinahanglanon nga butang
makaaghat
hinungdan sa daotan nga butan o dili maayo nga mahitabo
Proverbs 28:27-28
ang si bisan kinsa nga nipiyong sa ilang mga mata diha kanila makadawat gayod ug daghang tunglo
Ang ubang paagi sa paghubad: "maghatag sila ug daghang mga tunglo kang bisan kinsa nga nipiyong sa ilang mga mata kanila"
nipiyong sa ilang mga mata diha kanila
"wala nagtagad kanila" o "gipili nga dili motabang"
Sa dihang mobarog ang mga tawong daotan,
"Sa dihang naghari ang mga daotan " o "sa dihang mkaawat ug gahom ang mga tawong daotan." Naghisgot kini sa pag-uswag sa posisyon o panggamhanan o gahom sa politika.
Proverbs 29
Proverbs 29:1-2
nagpatikig sa iyang liog
mosupak sa pagbadlong (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
moabot ang higayon nga mapukan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Sa kalit lang ang Dios moguba kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
dili na gayod maayo
"wala nay tawo nga makahimo sa pag-ayo kaniya." Ang balatian usa ka sambingay alang sa bisan unsa nga matang sa dili maayo nga sitwasyon. Ang ubang paagi sa paghubad: "walay tawo nga makahimo sa pagtabang kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
manghupaw ang katawhan
Ang katawhan nigginhawa ug lalom ug kusog nga pagginhawa nga nagpakita nga sila gikapoy ug nagmasulob-on. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang katawhan hilabihan ang kakapoy ug kasubo
Proverbs 29:3-4
pinaagi sa katarong
"paghimo kung unsa ang matarong" o "pinaagi sa pagbuhat ug matarong nga mga balaod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 29:5-6
nag-ulog-ulog sa iyang mga silingan
tinuyo nga pagsulti sa iyang silingan sa mga butang nga dili tinuod aron nga ang iyang silingan mobuhat kung unsa ang gusto himoon sa nagsulti ngadto kaniya.
nagbukhad ug pukot alang sa iyang mga tiil
nagbukhad ug pukot aron madakpan ang tiil sa iyang silingan aron dili kini makaikyas.
pinaagi sa iyang kaugalingon nga sala mao ang lit-ag
Kung makasala ang daotan nga tawo, daw sama kini nga nagtikang siya ngadto sa lit-ag. Nagtinguha siya nga mobuhat ug daotan sa ubang tawo, apan gamiton sa Dios ang gibuhat sa daotan nga tawo aron silotan siya. (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 29:7-8
nagbutang ug kalayo sa siyudad
gidasig ang katawhan sa siyudad nga maghimo ug kasamok (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-metaphor)
molikay diha sa kaligutgot
himoa nga magmalinawon ang katawhan nga masuk-anon (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 29:9-10
adunay panaglalis sa
Ubang posible nga pasabot mao ang "miadto sa hukmanan."
masuko lamang siya ug mokatawa
Ang buangbuang nasuko pag-ayo ug nagsulay sa pagpahilom sa tawo nga maalamon diha sa pagsulti o sa hukmanan diha sa paghukom
masuko
Nagpasabot kini sa pagkusog sa tingog ug sa kusgan nga paglihok sama sa kusog nga bagyo. Negatibo kaayo kini nga pulong.
wala gayoy pagpahulay
"dili sila makahimo sa pagsulbad sa problema"
pangitaon ang kinabuhi sa
"gusto nga mopatay" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 29:11-12
magtagad
"pamati." hubara sama sa17:3.
ang tanan niyang mga kadagkoan mahimong daotan
Ang ubang paagi sa paghubad: "daw sama kini nga gitudloan niya ang iyang mga kadagkoan aron nga mahimong daotan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 29:13-14
madaugdaogon
ang tawo nga nagdaogdaog ug nagpalisodlisod sa ilang kinabuhi.
si Yahweh ang naghatag kanila ug kahayag sa ilang mga mata
"Silang duha gihatagan ug kinabuhi ni Yahweh." (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
iyang trono
"ang iyang gingharian" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Proverbs 29:15-16
Ang bunal ug ang pagpadlong mohatag ug kaalam
Ang tigsulat misulti ingon nga ang sungkod ug ang pagbadlong mga tawo nga makahatag kanila ug kaalam sama sa gasa. Ang ubang paagi sa paghubad: "Kung bunalan ug badlongon sa ginikanan ang iyang anak, mahimong maalamon ang maong bata." o "Kung pantunon sa mga ginikanan ang ilang mga anak ug sultihan siya kung unsa ang iyang nabuhat nga sayop, makatuon ang mga bata kung unsaon sa pagkinabuhi nga maalamon." (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
Ang bunal
Nigamit ug kahoy ang mga ginikanan sa Israel aron pagpanton sa ilang mga anak pinaagi sa pagbunal kanila. Ang ubang paagi sa paghubad: "disiplina" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
pagpadlong
Kung mobadlong ang tawo sa ubang tawo, o musopak anang tawhana, gisultihan niya kana nga tawo nga wala siya makauyon sa iyang gibuhat.
modagsang ang pagpakasala
Ang ubang paagi sa paghubad: "daghang katawhan ang nagpakasala ug ang ilang mga sala mosamot pa gayod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
sa pagkapukan sa daotan nga mga tawo
Ang ubang paagi sa paghubad: "kadtong daotan nga mga tawo mapukan" o "kadtong daotan nga mga tawo nawad-an sa ilang gahom sa pagdumala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns ug INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 29:17-18
bulahan siya nga nagtuman sa balaod
Ang ubang paagi sa paghubad: "Panalanginan sa Dios kadtong nagtuman sa iyang balaod" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 29:19-20
Dili nimo mabadlong ang mga ulipon pinaagi sa mga pulong
"Dili ka makahimo sa pagpanton sa usa ka ulipon pinaagi lamang sa pagsulti kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Tan-awa ang tawo nga magpataka lamang sa iyang pagsulti?
Ang ubang paagi sa paghubad: "Kinahanglan masayran nimo kung unsa ang mahitabo sa usa ka tawo nga magpataka lamang ug sulti." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
Proverbs 29:21-22
mapatuyangon sa iyang ulipon
nagtugot sa iyang ulipon aron dili motrabaho ug naghatag kaniya ug mas maayong pagtagad kaysa uban niyang mga ulipon (see UDB)
sa kaulahian niini
"ang ulipon nga batan-on sa kataposan" o "Sa dihang modako na ang ulipon" o "sa dihang mohamtong na ang ulipon"
adunay kasamok
Kining mga pulonga gihubad sa Hebreo nga pulong ug walay nasayod sa pasabot niini. Ang uban nakasabot niini nga ang ulipon mahimong huyang, ug ang ubang ulipon maoy modumala sa panimalay. Sa laing bahin, kinahanglan nga masabtan sa mobasa nga kinahanglan nga pantunon sa tawo ang iyang mga anak sama (29:17), nga kinahanglan niyang pantunon ang iyang mga ulipon.
makapukaw sa panagbingkil
Ang ubang paagi sa paghubad: "hinungdan nga ang katawhan nga makiglantugi pa gayod" o "hinungdan nga ang katawhan makiglantugi ug makig-away" susama nga mga pulong nga makita sa 15:17. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-abstractnouns)
hanas sa kaligutgot
"ang tawo nga dali lang masuko" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
Proverbs 29:23-24
siya nga adunay mapainubsanon nga espiritu mapasidunggan
Ang ubang paagi sa paghubad: "pasidunggan sa katawhan kadtong adunay mapainubsanon nga espiritu" o "makadawat ug pasidunggog ang tawo nga adunay mapainubsanon nga espiritu" o "Himoon ni Yahweh nga pasidunggan sa katawhan ang tawo nga adunay mapainubsanon nga espiritu" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
masilag sa iyang kaugalingon nga kinabuhi;
"mahimo niyang kaaway"
madungog niya ang pagtunglo ug walay ikasulti
Mga posible nga ipasabot 1) ibutang sa katawhan ang "tawo nga kauban sa kawatan" sa pagsaad sa pagsulti sa kamatuoran bahin kung unsa ang iyang nasayran sa gikawat sa kawatan, ug nasayod siya nga silotan siya kung isulti niya ang kamatuoran. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili siya makapangahas sa pagpamatuod ilalom sa pagpanaad" o 2) ang katawhan wala masayod kung kinsa ang kawatan apan nag-ampo sila ngadto sa Dios nga tunglohon ang kawatan, ug ang "tawo nga iyang kaabin" nahadlok sa pagtug-an busa gawas siya gikan sa tunglo tungod kay nahadlok siya sa kawatan. Ang ubang paagi sa paghubad: "wala siyay gisulti bisan paman gitunglo siya sa mga tawo (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
Proverbs 29:25-26
Ang kahadlok sa tawo naghimo ug lit-ag
"Si bisan kinsa nga mahadlok kung unsay buhaton sa ubang tawo ngadto kaniya sama sa usa ka tawo nga nalit-ag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
lit-ag
lit-ag nga makadakop ug mga mananap pinaagi sa pisi.
siya nga mosalig kang Yahweh mapanalipdan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Panalipdan gayod ni Yahweh ang nagsalig kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Daghan ang nagapangita sa dagway sa magmamando
Ang ubang paagi sa paghubad: Gusto sa daghang mga tawo nga maminaw ang ilang magmamando ngadto kanila" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
gikan kang Yahweh moabot ang katarong alang kaniya
Si Yahweh, ug dili ang mga magmamando, ang makakita sa katawhan kung husto ba ang pagtagad sa katawhan diha sa ilang isigkaingon. (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 29:27
nagdumot
Ang tawo nga kinahanglan dumtan. hubara kini sama sa 3:31.
Proverbs 30
Proverbs 30:1-3
Agur ... Jaque ... Itiel ... Ucal
Ngalan kini sa mga lalaki (Tan-awa: INVALID translate/translate-names)
Agur nga anak ni Jaque
Tinuod kini nga anak ni Jaque, dili usa ka apo.
panagna
mensahe nga gikan sa Dios
kang Itiel, kang Itiel ug kang Ucal
"kang Itiel—mao kana, kang Itiel ug kang Ucal"
Sigurado
"Sigurado" o "nga walay pagduhaduha"
wala akoy panabot sa tawo
Ang ubang paagi sa paghubad: Dili ako makasabot sa bisan unsa diin ang mga tawo ang angay nga mosabot kanila" (See: figs_abstractnouns) (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
ni aduna akoy kahibalo Kaniya nga Balaan
Ang ubang paagi sa paghubad: "ni nasayod sa tanan bahin sa Usa nga Balaan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 30:4
Kinsa ba ... ang mikanaog? Kinsa ba ...ang mga kamot? Kinsa ba ... ang panapton? Kinsa ba ... kalibotan?
Ang ubang paagi sa paghubad: " wala pay tawo nga ... mikanaog. Wala pay tawo nga ... mga kamot. Wala pay tawo nga ... panapton. wala pay tawo nga ... kalibotan." o "Kinsa bay ... mikanaog? Kinsa bay ... mga kamot? Kinsa bay ... panapton? Kinsa bay ... kalibotan? Wala pay tawo nga nakahimo niining mga butanga." (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
langit
diin nagpuyo ang Dios
ang nakatigom sa hangin diha sa walay sulod niyang mga kamot
Nagsulti ang tigsulat bahin sa hangin ingon nga usa ka butang nga masalo sa tawo ug magunitan sa iyang kamot. Ang ubang paagi sa paghubad: "nakuptan ang hangin sa iyang mga kamot" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
ang nakatigom sa hangin
Ang pagkahulma sa iyang mga kamot kung ibutang niya ang iyang kamot sa, pananglitan, tubig o balas. "gibutang ang iyang mga kamot sa baso"
nagtapok
nagdala ug gagmay nga mga butang nga nakatag ngadto sa nagtipun-og aron nga ilang mapataas.
nagpahiluna sa kataposan sa kalibotan
"nagbutang ug utlanan diin matapos ang kalibotan" o "gimarkahan ang mga utlanan alang sa kinutoban sa kalibotan"
Unsa man ang iyang ngalan, ug unsa man ang ngalan sa iyang anak?
Ang tigsulat niining pangutana sa pagmando sa magbabasa aron mohatag ug tubag. Ang ubang paagi sa paghubad: "Sultihi ako sa iyang ngalan ug ang ngalan sa iyang anak, kung nakaila ka niini" (Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
Sigurado nga nasayod gayod kamo!
Ang ubang paagi sa paghubad: Wala ako mituo nga ikaw gayod nasayod nga adunay tawo nga makahimo niadto nga mga butang." (Tan-awa: INVALID translate/figs-irony)
Proverbs 30:5-6
napamatud-an na
"sama sa bililhon nga puthaw nga gikuha ang tanan nga walay pulos nga mga butang" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-explicit)
siya ang taming niadtong modangop kaniya
Ang pulong "taming" usa ka sambingay alang sa pagpanalipod sa tawo. Ang ubang paagi sa paghubad: "panalipdan niya kadtong moduol ug mohangyo nga panalipdan sila" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
dugangi ang iyang mga pulong
gidugangan ang iyang giingon
pamatud-an ka nga
Ang ubang paagi sa paghubad: "pamatud-an gayod nga ikaw" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 30:7-9
Ipahilayo gikan kanako ang mga walay pulos nga pulong ug mga bakak
Mga posible nga ipasabot 1) "Ayaw tugoti ang katawhan nga mosulti ug walay pulos ug mga bakak kanako" o 2) "Ayaw ako tugoti sa pagsulti ug walay pulos ug mga bakak." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
walay pulos
dili tinuod, walay pulos nga mga pulong
Ayaw ako hatagi ug kawalad-on ni mga bahandi
Ang ubang paagi sa paghubad: "Ayaw ako ug tugoti nga makabos pag-ayo o madato kaayo"(Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-abstractnouns)
Kay kung hatagan mo ako ug sobra, tingali ug ilimod ko ikaw ug moingon
Naghulagway kini sa mga posible nga mga sitwasyon nga wala mahitabo apan mahimo kini nga posible kung ang tigsulat mahimong dato. (Tan-awa: INVALID translate/figs-hypo)
kung mahimo akong kabos, mangawat ako ug pasipad-an
Naghulagway kini sa mga posible nga mga sitwasyon nga wala mahitabo apan mahimo kini nga posible kung ang tigsulat mahimong pobre. (Tan-awa: INVALID translate/figs-hypo)
mangawat ako ug pasipad-an ang ngalan sa akong Dios
"Tingali ug himoon ang mga tawo nga nasayod nga nangawat ako sa mga butang nga naghunahuna nga walay Dios" o "Tingali ug pasakitan ko ang dungog sa Dios pinaagi sa pagpangawat"
Proverbs 30:10
daota
Ang pagsulti ug dili tinuod sa uban nga tawo uban ang tinguha sa pagpasakit kaniya
pagatunglohon ka
pagatunglohon sa sulugoon
mag-antos niini nga sala
Ang ubang paagi sa paghubad: "Pakasad-on kamo sa mga tawo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
Proverbs 30:11-12
Ang kaliwatan nga magtunglo ... ug wala magpanalangin ... mao kana ang usa ka kaliwatan
"Ang kaliwatan sa katawhan nga gitunglo ... ug wala magpanalangin sa ilang inahan ... usa ka kaliwatan sa katawhan nga"
kaliwatan
matang o klase o grupo
putli sa ilang kaugalingong mga mata
"nagtuo nga sila putli" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
wala sila nahugasan sa ilang mga hugaw
Ang mga pulong "naghugas " ug "hugaw" naghisgot sa pagpasaylo sa Dios sa katawhan nga nakasala ingon nga iyang gihugasan ang lawasnong hugaw sa katawhan. Ang ubang paagi sa paghubad: "Wala gipasaylo sa Dios ang ilang mga sala" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-activepassive)
hugaw
Kinahanglan kining ihubad uban ang matinahuron nga pulong nga naglakip sa suka ug hugaw sa mananap.
Proverbs 30:13-14
mga mapahitas-on sa ilang mga mata ug nagpataas sa ilang mga tabontabon sa mata!
Naghisgot kini sa duha ka mga pulong sa katawhan nga naghunahuna nga sila mga maayo kaysa ubang tawo. Ang ilang mga mata nagpakita nga sila mapahitas-on, ug kung motan-aw sila sa uban ipakita nila nga sila mas maayo pa kaysa ubang mga tawo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-synecdoche)
nagpataas
mapahitas-on, giisip ang kaugalingon nga mas maayo pa kaysa uban, giisip ang uban nga daotan.
mga panga
Ang mga bukog sa dagway diin motubo ang mga ngipon.
Proverbs 30:15-17
Ang mga alimatok adunay duha ka anak nga mga baye
Mao kini ang usa ka pananglitan sa usa ka butang nga kanunay nga gusto pa ug daghan o modugang. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang duha ka mga anak nga babaye adunay pagkahakog" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
alimatok
Usa ka klase sa ulod nga mopilit sa panit ug mosupsup sa dugo.
"Hatag ug hatag," mihilak sila
Laing posible nga ipasabot mao ang "ug silang duha ginganlan ug Hatag Kanako."
Adunay tulo ka butang nga dili gayod makatagbaw, upat nga dili moiingon ug, "Igo na"
Ang ubang paagi sa paghubad: "Adunay upat ka mga butang nga dili gayod matagbaw, ang dili mosulti ug, "Igo na" (Tan-awa: INVALID translate/writing-poetry)
dili gayod matagbaw
"kanunay nangandoy ug dugang pa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
yuta nga giuhaw sa tubig
Ang yuta nga dili na gayod mohatag ug mga pagkaon tungod kay wala gayoy ulan gisulti kini ingon nga ang usa ka tawo nagkinahanglan ug tubig nga mainom. (Tan-awa: INVALID translate/figs-personification)
nagasupak sa inahan
Ang ubang paagi sa paghubad: "giisip ang iyang inahan nga walay pulos ug wala magtuman kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns ug INVALID translate/figs-metonymy)
iyang mata ... mga agila
Nag-ingon ang tigsulat nga mangamatay ang tawo pinaagi sa paghatag ug duha ka hulagway kung unsa ang mahitabo sa katawhan nga mamatay nga halayo diin ang katawhan nagpuyo.
pagatukaon ang iyang mga mata pinaagi sa mga uwak sa walog
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga uwak sa walog motuka sa iyang mga mata" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
mga uwak
dako, sinaw, itom nga mga langgam nga mokaon ug mga tanom ug patay nga mga mananap.
kan-on siya sa mga agila
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang mga agila ang mokaon kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
mga agila
usa sa mga dagkong mga langgam nga mokaon sa patay nga mga mananap ug adunay gamay nga buhok sa mga ulo.
Proverbs 30:18-19
Adunay tulo ka mga butang nga ... upat nga dili nako masabtan: upat nga dili nako masabtan
Ang ubang paagi sa paghubad: "Adunay mga butang nga kahibulongan kaayo alang kanako nga dili ko gayod masabtan—upat niini mao ang:"
nga anaa sa kinalaloman nga bahin sa dagat
Ang "kasingkasing" naghisgot ngadto sa tunga. Ang ubang paagi sa paghubad: "atua sa kinahiladman sa dagat" o "anaa sa kadagatan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 30:20
mokaon siya ug iyang trapohan ang iyang baba ug moingon
usa ka sambingay nga nakabuhat ug pagpanapaw ug ang pagligo. (Tan-awa: INVALID translate/figs-euphemism ug INVALID translate/figs-metaphor)
Proverbs 30:21-23
Adunay tulo ka mga butang nga makapauyog sa kalibotan ug ang ikaupat dili malahutay
Ang gamit sa mga numero "tulo" ug "upat" daw sama sa balak. "Adunay mga butang nga makauyog sa kalibotan, nga dili kini molungtad. Ang upat niini mao ang"
kung ang buangbuang mapuno sa pagkaon
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang buangbuang nga adunay igo na nga makaon"(Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
kung magminyo ang babaye nga gikasilagan
Mao nga, gidumtan siya sa katawhan sa wala pa siya nagminyo; kung magminyo na siya, mas modaotan pa gayod siya kaysa una nga wala pa siya naminyo. Ang ubang paagi sa paghubad: "usa ka babaye nga gidumtan sa mga maayo nga tawo sa dihang magminyo siya" o "babaye nga sinalikway kon magminyo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
ang sulugoong babaye mopuli sa dapit sa iyang agalong babaye
modumala sa panimalay
Proverbs 30:24-26
ang mga ilaga sa bato
mananap nga adunay gamay nga dalunggan nga lingin, mubo ug mga paa, ug walay ikog
Proverbs 30:27-28
taluto
usa ka gamay nga mananap nga nagakamang ug adunay upat ka paa, adunay taas ug niwang nga lawas ug adunay ikog.
Proverbs 30:29-31
Adunay tulo ka mga butang nga ... upat nga halangdon lantawon kung unsa sila molakaw:
Ang ubang paagi sa paghubad: "Adunay mga butang nga maanindot lantawon nga maglakaw. Upat niini mao ang:"
lantawon
halangdon o talahoron, sama sa usa ka hari
hambog nga sunoy
mapahitas-on nga naglakaw ang gulang nga laking manok
Proverbs 30:32-33
pagkutaw
nakutaw pag-ayo
mantekilya
Gatas sa mananap nga gikutaw sa tawo ug nahimong laput.
Proverbs 31
Proverbs 31:1-3
Haring Lemuel
Mao kini ang ngalan sa hari. (Tan-awa: INVALID translate/translate-names)
panagna
mensahe gikan sa Dios. Gihubad ingon nga 30:1.
Unsa man, akong anak? Ug unsa man, anak sa akong sabakan? ug unsa man, anak sa akong mga panaad?
Mga posible nga ipasabot sa pangutana nga wala magkinahanglan ug tubag sa "unsa" mao ang 1) unsa man imong gibuhat?" o "kinahanglan nga dili nimo buhaton ang imo pang pagabuhaton" o 2) "unsa man akong masulti kanimo?" o "paminaw kung unsa ang isulti ko kanimo" o 3) "ayaw buhata ang mga butang nga gipasidaan ko batok kanimo."
akong anak ... anak sa akong sabakan ... anak sa akong panaad
Buot sa nagsulti nga mabantayan pag-ayo sa mga tigpaminaw nga mahibaw-an pag-ayo ug tahoron niya ang tawo nga nakig-istorya kaniya.
anak sa akong sabakan
Sa paghubad niini mas maayo pa nga mogamit ug pulong nga matinahuron alang sa bahin sa lawas diin modako ang mga bata sa dili pa sila matawo.
anak sa akong mga panaad
Ang pulong "panaad" mamahimong 1) ang panaad sa kaminyoon sa inahan o 2) ang panaad human siya nagminyo nga kung itugot sa Dios nga makaangkon siya ug anak, ihalad gayod niya kini ngadto sa Dios.
Ayaw ihatag ang imong kusog sa babaye
"Ayaw pagtrabaho ug maayo aron lang makadulog ka sa usa ka babaye," ni gawas sa kaminyoon o sa mga kabit.
o ang imong mga pamaagi niadtong magagun-ob sa mga hari
"o tugotan kadtong moguba sa mga hari aron nga motambag kanimo"
ang imong mga pamaagi
Mga posible nga ipasabot mao ang 1) "ang pamaagi sa imong pagkinabuhi" o 2) "ang buhat nga imong gihimo"
niadtong magagun-ob sa mga hari
tingali ug uwagon nga "babaye" nga dili niya ihatag ang iyang kusog.
Proverbs 31:4-5
Lemuel
usa ka ngalan sa lalaki. hubara kini sama sa 31:1.
kung unsa ang kasugoan
Mga posible nga ipasabot mao ang 1) "kung unsa ang gisugo sa Dios" o 2) "kung unsa ang gisugo sa mga hari." (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
yatakan
"bag-ohon" o "gituis" o "ilimod"
Proverbs 31:6-7
ug ilimnon
"ug mohatag ug bino" (Tan-awa: INVALID translate/figs-explicit)
hilabihan ang kasakit
"nagpait nga kalag" o "nga anaa sa kalisdanan"
iyang kawalad-on
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang iyang kapobrehon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
iyang kasamok
"daotang mga butang nga nahitabo kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
Proverbs 31:8-9
Pakigsulti alang niadtong dili makasulti
"Panalipdi kadtong dili makapanalipod sa ilang kaugalingon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
alang sa kaayohan sa tanan nga hapit na mangahanaw
"aron nga ang katawhan mahimong makiangayon niadtong hilamatyon" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
alang sa kaayohan
"pagsulti alang sa kaayohan" o "pagsulti alang sa" (Tan-awa: INVALID translate/figs-ellipsis)
sa mga kabos ug timawa nga mga tawo
Kining duha ka mga pulong managsama lamang ang pasabot niini ug gigamit kining duha aron mapaklaro ang buot ipasabot. Ang ubang paagi sa paghubad: "ang katawhan nga mga pobre ug dili maka-angkon ug butang nga ilang gikinahanglan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-doublet)
Proverbs 31:10-12
Kinsa man ang makakita ug takos nga asawa?
Ang ubang paagi sa paghubad: "Dili tanang lalaki makakita ug buotan nga asawa." o "Dili tanang lalaki makakita ug asawa nga makahimo sa pagbuhat sa daghang maayong mga butang."(Tan-awa: INVALID translate/figs-rquestion)
Ang iyang kabililhon labaw pa sa mga alahas
"Mas bililhon pa siya kaysa mga alahas"
dili gayod siya mahimong kabos
Ang ubang paagi sa paghubad: "anaa kanunay ang iyang gikinahanglan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-litotes)
Proverbs 31:13-15
balahibo sa karnero
Balahibo sa karnero nga gamiton aron himoon nga panapton
lanot sa lino nga tanom
usa ka tanom nga ang iyang lanot gigamit aron himoon nga lino nga panapton
uban ang kalipay sa iyang mga kamot
Mga posible nga ipasabot niana nga pulong "kalipay" naghulagway 1) kung unsa iyang gibati samtang nagtrabaho siya, "ikalipay niya ang iyang mga buhat," o 2) kung unsa ang iyang gibati mahitungod sa balahibo sa karnero ug sa lanot, "uban sa iyang mga buhat sa mga butang nga gikalipay niyang buhaton."
nagpatigayon
tawo nga mamalit ug mamaligya
ug ibahinbahin niya ang buluhaton alang sa iyang mga sulugoong babaye
"nagasulti sa iyang mga sulugoon nga babaye kung unsa ang pagabuhaton sa matag usa kanila nianang adlawa"
Proverbs 31:16-17
sa kinitaan sa iyang mga kamot
"ang kuwarta nga iyang kita o nakuha" gikan sa iyang pagbuhat sa balahibo sa karnero ug lanot (31:13) (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-metonymy)
Bistihan niya ang iyang kaugalingon sa kusog
"Giandam niya ang iyang kaugalingon alang sa mga buluhaton nga bug-at" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
ug himoon niyang kusgan ang iyang mga bukton
"ug gilig-on ang iyang bukton pinaagi sa pagbuhat sa iyang mga buluhaton."
Proverbs 31:18-19
Makita
gisusi ug maayo
sa tibuok gabii ang iyang lampara wala gipalong
Naghisgot kini sa pagtrabaho ug dugay sa gabii. Ang ubang paagi sa paghubad: "Gidagkotan niya ang iyang lampara sa tibuok gabii samtang nagtrabaho siya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-hyperbole ug INVALID translate/figs-explicit)
lamboran
Ang nipis nga tusok o baston nga anaay talinis sa tumoy nga maoy gamiton sa paghimo ug tanud o hilo.
Proverbs 31:20-21
Gituy-od niya ang iyang kamot sa mga kabos
Ang kamot mao ang usa ka pulong alang sa pagtabang diin gigamit sa babaye ang iyang kamot aron sa paghatag. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagtabang sa mga pobre" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Gituy-od niya ang iyang kamot sa
Kining mga pulonga ihubad sa samang mga pulong "ibutang ang iyang mga kamot sa" 31:18.
nabistihan sa dagtom pula
Dinhi "ang dagtom pula" wala naghisgot sa mga kolor sa panapton, apan kana nga bisti mahalon ug initon. Ang ubang paagi sa paghubad: "adunay mahalon ug initon nga panapton" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
dagtom pula
Ang kolor nga dagtom pula apan adunay pagka-orange.
Proverbs 31:22-23
lino
panapton nga hinimo gikan sa lino nga hilo
Inila ang iyang bana
Ang pulong nga "inila" nagpasabot nga respetado. Ang ubang paagi sa paghubad: "Ang katawhan mitahod sa iyang bana" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive ug INVALID translate/figs-metonymy)
kung molingkod siya kauban sa mga kadagkoan sa yuta
paghimo ug balaod ug pagsulbad sa mga pagsumpaki
Proverbs 31:24-25
lino
panapton nga hinimo gikan sa lanot
mga bakus
taas nga panapton nga ibakos sa hawak o sa abaga
Nabistihan siya uban ang kusog ug kadungganan
"Ang matag usa makakita nga siya lig-on, busa gipasidunggan nila siya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-abstractnouns)
mokatawa siya sa dihang moabot ang panahon
Ang ubang paagi sa paghubad: "dili gayod mahadlok kung unsa ang mahitabo sa umaabot"(Tan-awa: INVALID translate/figs-hyperbole)
Proverbs 31:26-27
Magaabli siya sa iyang baba uban ang kaalam
Ang ubang paagi sa paghubad: "maalamon siyang nagsulti" o "maalamon siyang nagsulti sa mga pulong" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy ug INVALID translate/figs-abstractnouns)
ang balaod sa pagkamaluluy-on anaa sa iyang dila
Ang pulong "sa iyang dila" naghisgot sa iyang pagsulti, ingon nga ang dila kabahin sa baba. Ang pulong "ang balaod sa pagkamaluluy-on" naghisgot sa iyang pagtudlo sa katawhan nga magmaluluy-on. Ang ubang paagi sa paghubad: "nagtudlo siya sa katawhan nga magmaluluy-on" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
Nagabantay siya sa tanang pamaagi sa iyang panimalay
Ang pulong "pamaagi" naghisgot sa pagpuyo sa katawhan. Ang ubang paagi sa paghubad: "gisiguro gayod niya nga ang iyang tibuok nga pamilya magkinabuhi nga makapahimuot sa Dios" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor)
dili mokaon sa tinapay nga walay pulos
Ang "pagkaon sa pan" nagpasabot sa pagbuhat ug usa ka butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "dili siya tapolan" (Tan-awa: INVALID translate/figs-idiom)
walay pulos
walay gibuhat ug nagtinapolan
Proverbs 31:28-29
Mobangon ug
Mga posible nga ipasabot mao ang 1) Ang pulong "bangon ug" ug 2) sama sa pulong, aktibo." (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)
tawgon siya ug bulahan
nalipay siya kaniya, nagsulti nga ang maayong mga butang nahitabo na kaniya tungod kay nahimo niya ang mga maayong mga butang. Ang ubang paagi sa paghubad: "nag-ingon, 'salamat, inahan ko!"' (Tan-awa: INVALID translate/figs-quotations)
makalabaw
"nakahimo ug mas maayo pa"
Proverbs 31:30-31
Ang katahom malimbongon
Ang ubang paagi sa paghubad: ang matahom nga babaye makalimbong sa mga tawo" o "Ang usa ka babaye nga adunay maayong pamatasan mahimo usab nga daotan." Ang pulong makita sa 11:15. (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
ang kaanyag walay kapuslanan
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang usa ka babaye nga maanyag karon dili gayod magpabilin nga maanyag" (Tan-awa: INVALID translate/figs-abstractnouns)
pagadayegon siya
Ang ubang paagi sa paghubad: "ang katawhan modayeg kaniya" (Tan-awa: INVALID translate/figs-activepassive)
ang kinitaan sa iyang mga kamot
"ang kwarta nga iyang kita" o nakuha gikan sa iyang pagbuhat sa balahibo sa karnero ug mga lanot(31:13). Ihubad ingon nga 31:16. (Tan-awa: INVALID translate/figs-metaphor ug INVALID translate/figs-metonymy)
tugoti ang iyang mga buhat modayeg kaniya diha sa mga ganghaan
Pagadaygon siya sa iyang mga buhat. Kadtong "anaa sa mga ganghaan" mao ang mahinungdanon nga mga tawo sa siyudad nga maoy nagpasi-ugda sa mga negosyo ug gitugotan nga mga buluhaton duol sa mga ganghaan sa siyudad. Ang ubang paagi sa paghubad: "hinaot nga ang mahinungdanon nga mga tawo sa siyudad modayeg kaniya tungod sa mga buhat nga iyang nahimo" (Tan-awa: INVALID translate/figs-metonymy)